DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 2 Maart '13. No. 1862: mogelijke muziek te zoeken. Ten opzichte der decors, costumeering en dictie maakte men immers ook eenige vorderingen op de (zeventiende eeuw, waarschijnlijk zeer essentieele veranderingen en het geeft blijk van gevaarlijke bijziendheid, als men de muziek dezen vooruitgang niet toestaat, wat ondertusschen in litteraire milieus de gewoonte is, waar men enkel ooren heeft voor de muzikaliteit der phrase. Op dit punt kunnen onze bevooroordeelde Vondel-vereerders nog heel wat leeren van het buitenland, waar b. v. Matinee Maeterlinck aan Debussy de volle vrijheid gaf om in den tekst van Pellëas et Mëlisande te veranderen wat hij goed vond, te schrappen wat hem overbodig leek of niet beviel in het drama! De reproductie der muziek is onder Diepenbrocks expressieve leiding een meesterstuk geworden. Het valt niet te loochenen, dat te Amsterdam door het wegblijven van Gerard Hekking (om welke redenen werd niet bekend gemaakt) de paitij der violoncellen (even gewichtig als die der violen) haar besten vertegenwoordiger verloor en in de polyphonie van het kleine orchest zeer wankel stond. Dit hoorde men in het korte naspel der eerste rei, waar het gepassioneerde en extatische uitzingen miste, in de rei der Edelingen, waar de violoncellen met een wonderbare fiorituur het vreugdevolle thema naroepen en ten laatste in Broeder Peters gebed, dezen keer zonder het devote en ontroerde spreken, zonder de angstbeving dezer, hoogopwelvende melodie. Aan zulke toevalligheden staat men bloot, als men polypTionie schrijft, van welke iedere stem een ziel draagt. Dat onwillekeurig deze uitvoering verge leken! wordt met die van het muziekfeest duide! men mij niet euvel, want ik voeg er bij, dat de juist aangehaalde tekorten zeer relatief zijn en niet opgemerkt konden worden door :\vie zich de eerste hevige impressies niet herinnert. Aan die indrukken houd ik echter des te liever vast, omdat de overige gedeelten veel agressiever klonken en betooverender dan den vorigen zomer. De slaatsie van Qijsbreghts uittocht was een andere dan onder Mengelbergs leiding, het thema van den Te Deum Laudamus wentelde breederen klaarder uit het ruischende orchest, de houtblazers kregen een menschelijker sonoriteit, de melodie een duidelijker en leniger cadans. En het geniale slot van dit fresco. Welk een plastiek in dien tamtam slag, waarin de vlammen schijnen te loeien van de brandende stad, welk een crescendo in de vergrooting van schrikgeluiden: eerst het bekkengehamer, dan de tamtamslag, een visionaire ondergang, boven welke de Gregoriaansche melodie onbewogen zweeft en doorzingt. De tweede rei van klarissen: Nu gun, o God, op zijne bede" scheen te haperen en het octaven-gezang van Zalsman en de sopranen maakte minder indruk omdat men de Nonnen niet hoorde. Zahman echter droeg den solo met meer spontaniteit voor dan zijn gesproken rol, waarin men reeds het recitatief bespeurde van Royaards' manier. De rei van Edelingen was magnifiek. Onder Mengelberg's leiding kreeg deze muziek een Wagneriaanse!) karakteristiek, welke zij van nature niet bezit en het bevredigde ons niet weinig dit onder de voordracht van den auteur te zien verdwijnen. Welk een gloed, welke innigheid en welke verteederingen! Wat men gaarne beweert van componisten, dat zij de verzen verrijken met stemmingen, die de dichter niet kon verwezenlijken met het woord, mag gezegd worden bij deze reien. Want zoo schoone liefdeen goedheid, eensklaps doorbrekend uit het gejubel: Een stal van ezelen en ossen Den Schepper nauw'lijks herberg geeft," ligt niet in de macht der poëzie en zulk een medelijden en samenkrimpen van vereering kan alleen de muziek uitspreken. Deze muziek zelf trouwens, van af de ouverture met hare dramatische contrasten en soevereine synthese tot het laatste flak kerend accoord, is onuitsprekelijk. Alleen om de felle lichtgolven der violen op de schaduwende tinten der houtblazers zou deze partituur reeds merkwaardig zijn, af gezien van de prachtige behandeling der harp, de aanwending der viola als solo instrument met eene nieuwe kleur (zij trad dezen keer voortreffelijk naar voren) van de alt- en tenor-partijen der reien, de chro matiek de melodische rijkdom etc. Aan de vertolkers dezer schoonheden, in de eerste plaats de kunstenaars en zangeressen van het vocale gedeelte, hulde. Zoo het succes voor de volgende voor stellingen de noodzakelijkste factor is, dan valt er aan eene herhaling van den Gijsbreght met de muziek van Diepenbrock niet te twijfelen. Laten we inderdaad hopen, dat Royaards zijne uitnemende pogingen voort zet en zulke helderziendheid ,op muzikaal gebied behoudt. MATTHIJS VERMEULEN * * * Charivari Scherpe tegenstellingen Zij drongen in de kelders en plunder den de zolders." (U. D.) Het jongste hofbal onderscheidde zich ditmaal in enkele opzichten van andere jaren." (N. v. d. Dj Het verlies van menschenlevens be staat uit een man en zes matrozen." (U. D.) Het doel dezer kookvereeniging is een goed middagmaal verkrijgbaar te stellen, niet alleen in bussen, maar ook in een gezellige omgeving." (U D.) Het juiste woord op de juiste plaats. Aan hem komt de eer toe van den eersten aanstoot gegeveven te hebben tot het ontwerpen eener nieuwe theorie van het wezen der hysterie." (Dr. van Renterghem, Freud en zijn school). Hij is tegenwoordig curator van de zeer vet bezoldigde Providale Hypo theekbank." (N. R. Ct) Donderdag bracht de koning een bezoek in de Vlaamsche taal." (U. D.) Publiek was er aanvankelijk niet veel, maar eerlang groeiden de toeschouwers dermate aan..." (N. R. Ct.) De dronken man kwam aan het bureau aan. Hij mafte van ochtend nog." (O.H.C.) Hij heeft met Britsche juistheid de vingers op het gevaar gelegd." (U. DJ De Koninklijke trein zal hierna op een dood spoor worden gebracht, ten einde de Prinses in de gelegenheid te stellen zich ter ruste te begeven. "(N.R.C.) Men weet nu, dat een bericht als het volgende geen kans op plaatsing in de N.R.C. heeft : ' Torentje, torentje bussekruit ' daar moest 't Prinsesje niets van hebben. Taartjes en borstplaat, ja, dat was naar 't mondje ! Maar toen zij naar haar bedje moest gebracht worden, toen had je dat tegengestribbel eens moeten zien !" Men vervatte het in de volgende bewoor dingen : H. K. H. heeft op het voorstel, dat Zij Zich eenige lichte geestelijke en lichamelijke ontspanning zoude gunnen, bestaande in het plaatsen en verplaatsen van Hoogstderzelver handjes tusschen die eener Hofdame, onder het uitspreken van zekere populaire versregelen, af wij zend beschikt. Het eerbiedig tot Haar gericht verzoek Haar eenige lichte ververschingen, kostbaar roomgebak en fijne si'ikerwerken, te mogen aanbieden, werd minzaamst aanvaard. H. K. H. gaf voorts als Haar voornemen te kennen, het ve'rzoek, of het Haar mocht behagen, Zich ter ruste te begevei;, in nadere over weging te nemen." * De vijfde dag," schrijft het Hbl., en wij nemen het bericht op gezag van dat blad zonder voorbehoud over, de vijfde dag eindigde met het vallen van den nacht." De jongeling vroeg den kluizenaar: Wat moet ik doen om beter te worden? De grijsaard antwoordde onmiddellijk niets." (N. v. d. D.) Het moet je maar zoo onmiddellijk te binnen schieten. * De gevaren der beeldspraak. Schamen moest hij zich, deze auto bestuurder! De verbrijzelde schedels en beenen van juffrouwen lapt hij aan zijn laars." (Tel.) Alles moest gedrongen worden in het keurslijf van zijn wet, behalve dan het spoorwegpersoneel." (De Vad.) Wanneer we zeggen, dat dit boekje in een lang gevoelde behoefte voorziet, gebruiken we een van die geijkte uit drukkingen, die in dit geval echter den spijker op den kop slaan." (Stand.) Niet ieder is het gegeven, de wereldkaart te wijzigen; maar wij kunnen er allen aan medewerken om den bloeds omloop van ons nationale beeld te vergrooten." (Tel.) Deze brieven zijn in het Qrieksche volk blijven voortleven." (U.D.) Hij beet op zijn tanden; hij beet den knoop door van eene eerlijke veront waardiging, die in zijn hersens tegen zijn eigen laagheid opschoot." (Teirlinck) IIMIIIIIMIIIIItllllllllllUllllMllllllllllllMMlllllliiillllllllllllllMllllllllllllEIMIIIIIIIIIIIMIMIIIIMIIIIIMIIIIfl III Illllllltllllllllllllllllll De naam FONGERS is een waarborg voor kwaliteit. Eigen filialen: Amsterdam (met rijschool). rVassaukade ROO; Arnhem (met rijschool), Bakkerstraat 5; Den Haag (met rijschool), Spui 45 en Reinkerutraat 121; Groningen (met tij.chooi), htereweg 85; Leiden, Breestraat 86; Middelburg (met rijschool), Lange Delft 19; Rotterdam (met rijschool), West-Nieuwland 16; Utrecht, Neude 12. f^g?" -^ivjr Luxe-Papier RELIEFSTEMPEL-ATELIER Invitatickaartcn MENU'S. BALBOEKJES, enz. Atelier B. van Mantgem SINGEL 662 hoek Vijzelstr. Magazijn Ond-Holland" Directie P. C. PAERELS Rokin J3O, Amsterdam 4G41 Voorhandfn een groote voor raad origineel antique meubelen, klokken en andere voorwerpen, tegen zeer lage prijzen (met garantie voor echtheid). In imitatie-voor werpen een groote keuze in alle prijzen. HET SUCCES VWTUMUIRtFT DCJIOMFmE RECUME iS tn BETROW/DARE GIDS OP DEM MÜEIUiriEH MEWEfi.Cn ROST SLECHTS f.l.QQ.PIS JIUB Moderne Schilderijen. Aquarellen en Teekeningen KnDSthandelG.N.vanGogh, 115 AM S T E R D A M. Antieke Kasten, Antieke Schppüpeanx (MET GARANTIE) zér voordeel i g bij J. G. FONTEIN, AMERSFOORT. N. V. DE WON1KG Keizersgracht 478 MEUBELEN, KARPETTEN etc. (Ontwerp W. PENAAT). LAMPEN, KRONEN, etc. (Ontwerp JAN EISENLOEFFEL). AMSTERDAM. \ EELLER & MACDONALD. ! = Ei,Ki:riiO-ii-:niMstn IU'KEUI = iduul. 'J tl. iiilerc.271. i HARRIJ HEIJER RESTORER OF OLD PAINTINGS. ISiissiinr, Holland. 5OKUri5T KEIZERSGRACHT 592 M.SPIEGELSTRAAT KUMSTVOORWERPEM SCHILDERDEN ANTIQUITEITEN ntUBELrin.AARDEWERK R.ELIOM&Ci MEUBILEERING MU. ? HOLLAND" MEUBELT ARTISTIEK UW WONING OF VILLA VOOR l F 500.?, l 650.- | l 775.- i I 875.- f liOO.- § i EN HOOGER l STOFFEERT ARTISTIEK UW WONING OF VILLA VOOR I F 250. l 290.- f l 425.- l I H 550.- f i u 675-- l I EN HOOGER f _ VRAAGT PRIJSCOURANTEN AMSTERDAM, N. l. VOORBURGWAL 274 ?;« NUUWS v. C DAft. _ TEL. «S74. WONmciNRlCHTINCEN ~. gTELEPHOON-<3384.| ROTTERDA/VV GEHEEL* NEDERLRND. VIJZELSTRAAT 18. - TEL 4068. j Oude en Moderne Schilderijen ~~~t E. HE. JAARSttlA'S Yentileerende Haardei. Men lette op dit iabrie&smerJt D. OBERINK & Co., AMSTERDAM KERKSTRAAT 88-104 TELEFOON No. 4472 TOEPASSING DER ELECTRICITEIT OP ELK GEBIED DIVAN, geneel gereed (kleed onnoodig), frauco ieder Station in Nederland - Gld. 16.VOSKUYL & VAN DER LOOS Complete Meubileer ing KEIZERSGRACHT 450 M btt Moleopad, AMSTERDAM. Ttkfeu 8146. Catalogus onn r Complet* Meablli>er1n?en i 450, 485, 716 en 976 «ld., BINNENHUIS KUNST ONDER REDACTie VAN 5.VAN P UITGAAF VAN 'T BINNENHUIS RAADHUISSTRAAT-AMSTERDAM VORMEN. Een Handboek voor BKWKBKT DOOB JOHANNA VAN WOUDE. let nirawüte en volledigste harikook der In pracht band ?2.50. In eatyn ?2.00, Uitgave van Van Holkema & Warendorf, Ar; isr AMSTERDAM BOnCDRUKCLJCHÉ'S voon ZUJART en KLEUREN 5TEMPEL5vo«5ANDEN VAN ZANTEN, Oost s P? dij k 134 - Ilotferdam. NIODERKE SCHILDERIJEN EN AQ'IARELLEN. S.T. TECHNISCH BIIRF4U v/h BL.UEHEX 1> AALu Importeurs van * «k BKCK, Brandvrg materiaal voor plafonds, vrgstaande wanden, trapbeschietingen, enz. in Kei ken, Scholen, Kantoorgebouwen, Fabrieken, Schouwburgen, Woonhuizen, JBóerderjjen, Stal len, enz. Monsters en nieuwe prospectus-prijscourant worden op aanvraag gratis toegezonden.