Historisch Archief 1877-1940
6 April '13. No. 1867
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
AMSTERDAM ! VL/XELSTRAAT 56 sa GO i
HEERENGR4Ö.KT IDOONMUVS^^066^^^
INRICHTING TOT HET M EUBILEEREN- EN VERSIEREN -DER WONING
BOUWT TE NUHSPEET.
Mooie boschrijke terreinen.
Spoor, Tram, Electrisch licht, Telephoon.
Inlichtingen M.« DE VELU WE",Nunspeet.
DELAUNAY BELLEVILLE
AUTOMOBIELEN.
Hoofd- Agent TOOP Nederland t
J. LEONARD LAN8,
AM8TEBDA.M.
bijeengekomen menigte vermag te wekken.
Wie dan, naar het gelukkig alweer vergeten
mode-principe van l'art pour Part'1, in deze
Reien alleen de woordkunst" wil vereeren,
die geeft blijk, met de Muzen toch slechts
een killen en apathischen omgang te plegen
en brengt het niet verder dan tot een
puëriel genoegen, daar hij zich tevreden stelt
met steenen (al zijn het edelsteenen), waar
hem brood voor de ziel geboden wordt.
En het onmuzische gemopper, dat men
nu hoort aanheffen tegen Diepenbrocks
muziek, dit prachtige en van de edelste be
zieling gloeiende werk, dat tot de schoonste
kunstschatten behoort, waarop het Nederland
van de laatste honderd jaren kan bogen, en
van een zóheerlijken melodieën-rijkdom
is, als er in de na-Wagnersche
muzieklitteratuur nauwelijks een tweede kan worden
aangewezen (maar in welks waardeering een
artistieke Mentor en Nestor als de zich ook
hier weder jammerlijk vergissende Mr. J.
N. van Hall het niet verder vermag te
brengen, dan tot de qualificatie van muzi
kale saus") al dat armzalig gegrom en
gebas in den lande bewijst hoogstens, hoe
welig en onuitroeibaar het geslacht van den
aiouden Pieter Stastok nog tiert en gedijt
in ons midden!
Indien Royaards de middelen vindt, om
de proefneming vol te houden, dan zal hem
blijken, dat niet de bijval van sommige een
zijdige litteraturen met hunne levenlooze
passie voor het woord"', maar de muzische
kracht van Diepenbrocks werk hem erin zal
doen slagen, de kunst van Vondel, die om
de daarin besloten eeuwige levenstraditiën
tot de edelste goederen der natie behoort,
voor het hedendaagsche Nederland te be
houden.
En dan rust op de ware begunstelin'gen
dertoneelkunste"de plicht, om voor Royaards
en Diepenbrock te doen, wat Vondel voor
zich-zelf van zijne tijdgenooten vroeg: hen
te helpen, hooge en laege staeten met spel
en zang te stichten en te verheugen."
BALTHAZAR VERHAGEN.
* * *
Ingezonden
De Sigarenmakers-Uitsluiting
M.
Ondergeteekenden hebben zich tot een
comitégevormd tot steun der uitgesloten
sigarenmakers.
Zij willen niet treden in eene beoordeeling
van de onderdeden der toonregeling, waarom
het in dezen strijd gaat, doch zij meenen
er op te moeten wijzen, dat over
loonsverhooging reeds sedert 1910tusschen patroons
en arbeiders werd onderhandeld, en dat se
dert dat tijdstip de levensbehoeften aanmer
kelijk duurder zijn geworden. Bovendien
stellen zij vast, dat door de Amsterdamsche
patroons eene loonsverhooging is toegekend,
die van de zijde der arbeiders op ongeveer
tien percent wordt geschat, waaruit naar
hun oordeel blijkt, dat de stand der industrie
loonsverhooging mogelijk maakt.
De omstandigheden nu, dat omtrent zulk
genoten guitigheid. De maan danst aan de
lucht. Zij zendt haar dansende lichtstralen
uit; zij omarmt de onwillige wereld in haar
slaap; zij omarmt ze in een zacht-juichenden
dans, als in de diep-bewaarde verwach
ting eener weifeloos-naderende rechtvaar
digheid. Zij is als de lichte zilveren
liefdegroet zelve, over de sluimerende steden heen
naar de heerlijke kern der wereld, die haar
in dit uur der glorievolle stilte schijnt te
beloven, alle troebele ongerechtigheid
tusschen den dag der koortsige luidruchtigheid
en den nacht der vreugdevolle stilte te zullen
genezen, tot een reine gewillige genegenheid
voor altoos.
* * *
Wat staar je Beatrice? Hoor je beneden
den scharensliep? Hij is laat vandaag. Mis
schien is hij dronken geweest, misschien heeft
hij gevochten. Zijn vrouw is niet meege
komen, alleen de kinderen. De vrouw van
.den scharensliep zoekt een plaatsje om haar
nieuwe kind neerteleggen. Het zal benauwd
worden voor hen wanneer zij met hun vijven
zullen zijn. Er is geen plaats op den wa
gen voor drie kleinen. Zij hebben mij al
raadgevraagd, hoe zij ze zullen bergen, maar
ik weet niet hoe het zal moeten. Want op de
wereld van zijn wagen zijn geen nieuwe, nog
onbewoonde en bewoonbaar te maken ruimten
te ontdekken, en wij hebben gelachen om de
vrijpostigheid van kinderen, die volstrekt
wenschen geboren te worden en deson
danks er zich niet in gelieven te schikken,
zich kleiner en goedkooper te maken dan
zij zijn.
De liedjeszanger is ook binnen. Hij heeft
lang moeten loopen om zijn slaapgeld over
te houden. Geen wonder. Het is geen beroep:
liedjeszanger. Het is geen houding, te ver
wachten dat men u iets zal geven omdat
gij de vrijmoedigheid hebt, in het openbaar
onwelluidend te zijn. Het is belachelijk, te
eisenen, dat men een ander zooveel zal
schenPrima Anthraciet,Gascokes,
Brechcokes enz.
FirinaRFi
Lijnbaansgr. 296. - Telef. N. 4376.
GRANDS V1NS DE CHAMPAGNE
Perrier-Jouet
Epernay.
Concessionnaires,
Sauter & Polis,Maastricht.
eene loonsverhooging tusschen de werkge
vers en de arbeiders buiten Amsterdam geene
overeenkomst kan worden verkregen, heeft
in het begin van dit jaar, dus na twee en
een half jaar onderhandelen, geleid tot eene
staking in Dordrecht, Gorinchem en Rot
terdam.
Daarop echter is door het patroonsverbond
de algemeene uitsluiting uitgesproken, waarbij
ook de Amsterdamsche patroons, die geener
lei verschil met hunne werklieden hadden,
zich genoopt hebben gezien hunne arbeiders
van het werk uit te sluiten.
De toestand is nu, dat tengevolge van deze
uitsluiting ongeveer vijf duizend arbeiders
broodeloos staan.
Er worden tusschen de organisaties der
werkgevers en der arbeiders onderhande
lingen gevoerd, doch wie den loop daarvan
in de pers heeft gevolgd, zal den indruk
hebben verkregen dat deze lang zullen duren.
"Ondergeteekenden vinden hierin aanleiding
tot dezen oproep, wijl verbetering van den
toestand der sigarenmakers, in het algemeen
maatschappelijk belang noodig moet worden
geacht.
Zij wenden zich tot U met het verzoek
hunne pogingen te steunen, en als blijk daar
van uwe bijdrage aan n hunner te willen
toezenden.
Het is de bedoeling de ingekomen gelden
te verdeelen tusschen de vier in strijd zijnde
organisaties van arbeiders: den
Nederlandschen Sigarenmakers- en
Tabaksbewerkersbond, den Nederlandschen
Roomsch-Katholieken Tabaksbewerkersbond, de Federatie
van Sigarenmakers en Tabaksbewerkers in
Nederland en den Christelijken Sigaren
makers- en Tabaksbewerkersbond in Neder
land, in verhouding tot het aantal hunner
leden dat bij de uitsluiting en staking is
betrokken.
Prof. Mr. P. A. DIEPENHORST,
Prinsengracht 552.
prof. Dr. D. VAN EMDEN,
Prins Hendrikkade 171.
Mr. J. KAPPEIJNE VAN DE CAPPELLO,
Heerengracht 571.
TH. M. KETELAAR,
Joh. Verhulststraat 9.
HENDRIK WERTHEIM, Penningmeester.
Heerengracht 619.
F. M. WIBAUT, Weesperzijde 32.
Wij bevelen deze circuaire zeer aan bij onze
lezers. Mannen uit bijna alle partijen heb
ben zich hier vereenigd om van een wan
toestand de scherpste gevolgen te onder
vangen. Is er voor het Gemeentebestuur
van Amsterdam nu geen aanleiding tenmin
ste te pogen met zijn gezag tusschen beide
te treden ?
RED.
* * *
De redders van de Eastwell"
Geachte Hoofdredactie,
In uw nummer van 30 Maart j.l. vond ik
onder de rubriek Kroniek"' een en ander
omtrent de zoogenaamde huldiging te Haar
lem van kapitein J. van der Wielen en zijne
wakkere mannen.
Met u betreur ik het ten zeerste dat hei
ken, dat hij zou kunnen eten en slapen
bovendien.
Luister je niet? Potje krabbelt de trappen
op. Ben jij daar Potje? Wat ziet hij moe
en bleek, Potje. Wat ziet hij ontmoedigd.
Hij is niet trotsch, of hardnekkig Potje,
vindt je wel? Hij vind de slaapstee een
heerlijkheid. Ten minste des avonds, 's Mor
gens vloekt hij wel eens. Maar hij beweert,
dat hij dan vloekt tegen de moeilijkheid, om
's avonds weer binnen te kunnen komen, en
dus is het een soort dankbaarheid.
Wat ben je laat vandaag Potje.
Laat ? Ik ben nog niet thuis, meneer,
ik ben d'r nog niet.
Je zou me geen meneer noemen, Potje.
Je bent toch een meneer. Daar helpt
geen afspraak aan. Daar helpt de dooie dood
niet an. Ik heb geen slaapspieën. Heb u,
heb jij slaapspieën voor me ? Me poot doet
weer zeer, en bij de politie, daar bennen
me d'r nog altijd te veel u weet wel.
Hier blijf je een beetje schoon.
Ik heb geen slaapcenten voor je, Potje.
Ik heb ze niet.
Zoo. Nou dan maar weer vort. Hèhè.
Waar ga je naar toe?
Naar me buitengoed vanzelf!
Goeie God, mot je nou toch in het park?
Da weet je wel, daar is niks an te doen.
Ik heb ze toch werkelijk niet, Potje.
Ik heb de helft niet. Kon je nou niet an
vijftien centen voor logies...
Ja, nou! Dan ha'k niet kennen vreten!
Ik had ze, ja. Ik had een kwartje! Maar ik
had zoon verdomde honger, da'k ze allemaal
heb opgevreten! Nou ! En 'k heb d'r geeneens
spijt van. Toch niet! Ik heb gevreten, haha !
Ik kon niet meer! Fijn! Boonen en rijst.
En vet! Een heele bak vet! Over de boonen
heen en over de rijst heen ! Jonge jonge ... da
was nou net o 'k met een engeltje uit de hemel
op stap was! 'k He d'r toch geen spijt van.
Toch niet! En a'j nou geen centen voor me
ITTKKR1V HOTEL WILDENMANN.
m^ mj **Ml*mM>±* Het geheele jaar geopend.
5 minuten van het station en stoombootlandingsplaatsen, van ouds gerenommeerd
burgerlijk familiehotel, nieuw vergroot en modern ingericht. Kamers met Bad
en Toilet. Uitstekende keuken. Pension vanaf 8 franc. Bij voorkeur door Hollanders
bezocht. Büz«ndere condities voor Families en Vereenigingen. Prospectus bij
den eigenaar F. FITRLER.
LTJG-ANO
Hotel Bristol.
(ITALIAANSCHE MEREN). Schoonste
"Winter- en Voorjaarsverblijfplaats. 1ste kl.
Hotel, prachtig gelegen, met gr. Panorama.
Kamers vanaf fr. 4.?. Pension vanaf fr. 9.?.
Eig.: C. CAMENZIND. Prpsp. gr. en fr.
Intern. Verkeersbnr. Baadhuisstr. 16, Amst.
Autogarage RENAULT
Balistraat 85?87, Den Haag.
Stalling- en Reparatie-Inrichting voor Automobielen
Telefoon 2348 Haag:
den als Van der Wielen en zijne mannen,
die zonder n oogenblik te aarzelen, hun
leven hebben gewaagd om medemenschen
van een anders wissen dood te redden, door
eene zekere soort van personen worden ge
ëxploiteerd om de belangen van deze laatsten
te dienen.
Niet dat den redders van de schipbreu
kelingen van de Eastwell" eenige blaam in
dezen zoude treffen. Als oud-IJmuidenaar
weet ik te goed dat kapitein Van der Wielen
en zijne mannen wars zijn van iedere reclame,
die te Haarlem voor hen werd gemaakt.
Maar zij hebben den toeleg niet begrepen
van den reclame-maker, en zoo medegewerkt
tot eene vertooning, die terecht zoude kunnen
genoemd worden een tragi-comisch contrast
met hetgeen door mannen als Van der Wielen
en zijne helpers op dien gedenkwaardigen
Zondagochtend is verricht.
Doel van mijn schrijven is dan ook met
klem op te komen tegen het onwaardig
gedoe van dat soort van menschenvrienden",
dat onmiddellijk er bij" is om munt te
slaan uit alle feiten van den dag, zelfs uit
een feit als de heldendaad der IJmuider
redders van de Eastwell'.
Hoogachtend,
Ijmuiden, Uw dienstvaardige,
2 'April 1913. . R. DE CROES
Naar wij van andere zijde vernamen zou
een onderneming te Haarlem ten bate van
eigen reclame de heele hulde"-betooging
op touw hebben gezet. De autoriteiten zul
len daar dan ingeloopen zijn als ieder ander.
Maar de fout schuilde toch elders. Men had
zulke bij mannen als v. d. Wielen niet pas
sende hulde geheel moeten vermijden, door
wie ter wereld zij ook ware op touw gezet.
RED.
* *
Berichten
DE STRIID TUSSCHEN FRACTUUR- EN
LATIJNSCH SCHRIFT IN DUITSCHI.AND. In CCIl
open brief doet de romanschrijver Peter
Rosegger een even gemakkelijk te vervullen
als oorspronkelijk voorstel aan zijn schrij
vende landgenooten om het herinneringsjaar
1913 door een blijvende daad van heem
schut" te herdenken.
Hij zegt: eutschfeindliche" personen
zijn er op uit het duitsche schrift te ver
dringen, ons geliefde, geërfde, vertrouwelijke
fraktuurschrift. Daar moeten wij tegen
opkohet nou dan ga 'k me best op 'n fijn
bankic inkwartieren; je mot denken, niet een
volle maag. Hèhè.
Da's beroerd. Ik vind 't toch beroerd,
Potje. Ik heb ze niet. Ik heb zelf niet voor
morgennacht.
- Ik mocht naar boven gaan, zee de
vrouw, om u, om jou te vragen. Maar aj
niet hadt dan mus 'k werom. Nou, in
vredesnaam.
Hoeveel schuld heb je bij de vrouw ?
Veertien dagen. Over de twee gulden.
Ze doet 't niet meer. 't Is 'n best wijf hoor,
maar alles het z'n grens.
En as 'k beloof te zullen betalen, as
'k heb?
Ze mot centen hebben. Ze mot regel
houden. Ze mot zelf ook betalen. Ze ziet
wat door de vingers, net a'k zeg. Maar 't
loopt te hoog.
Twee gulden, Potje. Dat is een schuld,
die niet wordt ingehaald dan met een erfenis.
Dat is een schuld, die niet is bij te plakken.
Beatrice, het is verschrikkelijk. Potje zal naar
het park moeten, nou-ie al z'n geld heeft opge
maakt. Zwijg je nu,Beatrice? Koningin, Prinses
van schoonheid, jeugd, zwijg je nu ? Mijn
hemel, zwijg je nu ? Om 's hemels wil, zwijg
toch niet zoo, en glimlach niet, Beatrice!
Het is wanhopig. Hij moet naar het park!
Ik kan je niet aanzien zoo, Beatrice !
Zal IK dan maar, Potje? Ga jij dan
hier. Je bent zoo moe, en als je poot nou
toch zeer doet. Ik kan dan toch beter dan jij.
Nee, dat gaat niet.
Waarom nou niet, Potje ? Doe nou niet
zoo eigenwijs.
Heeren hoorcn niet in het park s nachts.
Da's te gek.
Vervloekt!
Nee, dat doe 'k niet. Dat doe 'k niet.
Dan maar voor vannacht nog's. 't Is droog.
God laat me bedje best droog vannacht. Ja,
soms pest-ie je wel 's. Dan komt-ic midden
men, allen te zamen en ieder voor zich.
Praten alleen geeft niets; daarom recht op
het doel af. Ik verplicht mij om van heden
af alles wat ik in de duitsche taal schrijf,
slechts in duitsch schrift te laten drukken.
Wien dat niet aanstaat, krijgt niets van mij.
Wanneer ook de andere duitsche dichters en
schrijvers, en in het algemeen allen, die wat
laten drukken, zoo handelen, dan is de over
winning ons."
Schrijvers van wetenschappelijke werken,
die ook in het buitenland afzet moeten vin
den, zullen zich waarschijnlijk nog wel eens
bedenken voor zij in Rosegger's voorstel
treden.
TENTOONSTELLING BOEKNIJVERHEID TE
LF.IPZIU. Hoe groot de belangstelling
allerwege is voor de in het volgend jaar te Leipzig
te houden tentoonstelling voor
boeknijverheid en grafische kunsten, blijkt uit een bij
de regelingscommissie ingekomen schrijven
uit Konstantinopel. Daarin wordt ongevraagd
aangeboden een collectie photographische
reproducties van kostbare handschriften en
worden zeldzame werken kosteloos ter be
schikking gesteld. Onder deze zijn werken
uit bibliotheken van islamitische, theologi
sche universiteiten, uit kloosters en scholen,
zoodat de zeldzaamste oude handschriften,
welke te voren nog nooit op een tentoon
stelling te zien waren, en aan welke de
Oostersche bibliotheken zoo rijk zijn, thans
aanwezig zullen zijn.
DEUTSCHLAND IN WAI-TEN is de titel van
een werk dat binnenkort, op aandrang van
den Duitschen kroonprins, zal verschijnen.
Deze zelf heeft voor het werk een lange
inleiding geschreven alsmede een artikel
over het lijfgardekorps. De overige bijdra
gen zijn van verschillende hooggeplaatste
officieren. Het boek zal een twintigtal ge
kleurde platen bevatten, uitsluitend voor dit
werk gemaakt door de voornaamste Duitsche
militaire- en marine-teekenaars.
MARCEL PRÉVOST zal op 6 Mei een nieuwen
roman doen verschijnen onder den titel Les
anges gardiens. Met deze beschermengelen"
wórden bedoeld de vreemde onderwijzeres
sen, die, door de zucht naar talenkennis, zoo
gemakkelijk toegang hebben tot de salons
der hoogere kringen. Het werk wordt aan
gekondigd als het meest boeiende er, mach
tigste tot nu toe door dezen auteur ge
schreven.
* * *
in je slaap komt-ic anzetten met 'n bui regen.
Dan mot je weg. Dan kijk je mekaar an op
de bank en dan kijk je naar boven. O'j zeg
gen wil: wat 'n flauwe kul hè, om je nou
zoo midden in je slaapie maar op te jagen.
Denk je bij je eigen : je zou soms gelooven,
dat-ie niet weet wat slaap is, omdat ie 't
zelf niet noodig het.
Laat me nou zelf naar de vrouw gaan,
Potje.
Nee, nou niet meer. Maar zie je mor
gen ... hehè... dan koj wel centen voor
ons maken, jij...
Wat, Potje, hoc dan ... wat kijk je...
Nou. Morgen mo'j dat antieke schil
derijtje maar 's wegbrengen ... daar kennen
we dan -wel 'n maandje van slapen. En wel
'n jaar ook, misschien ... Nou aj dat doet,
nou dan noem ik je geen meneer... dan
ka'j van me gedaan krijgen waj wil...
goeien nacht.
Potje-Potje ! Loop nou niet weg! Laat
mijn nou ! Hij doet 't niet. Hij gaat weg.
Hoe is het mogelijk! Beatrice! Zwijg je?
Hij gaat weg, Potje! Hij gaat de trap af!
Met zijn zieke poot! Naar het park! Zwijg
je ... ? O ... o, hij gaat naar het park !
Zwijg je,... ? O, o ... hij gaat naar het
park en zijn bed ligt hier!
Beatrice, de wereld laat hem gaan, en gij
zwijgt! Neen, wij kunnen niet saamzijn.
De wereld is achter u, ik zie haar achter u,
ik kan niet meer bij u vertoeven. Ik moet
zonder u leven, ik moet gelukkig zijn zonder
uw wereld. En gij, overgebleven droom van
een verschoven tijd, hebt u in vriendschap
met deze wereld verbonden, hebt u gemaakt
tot het beste van haar.
De sterren wiegelen in den droomigen
nacht, maar o, zij wiegelen boven de wereld.
En het spel van wind en wolken is ijdel om
de wereld. Het is boven de menschen als
een gouden gordel om een van onreinheid
ziekend lijf. Neen, gij zijt een star beeld
AflDflWTlFR STpflTKWMPT
UHHnnlIEwQRDT TÉ(UlöGEHÖMEn
FABRIKATEN VALTON'ZOnEII AMSTERDAM
Verkrijgbaar te Amsterdam brj:
AU BON MARCHE"
J. G. HERBEBMAN, Damrak.
JACOB80N & MANU8, Kalverstraat.
H. MEYEK, hofl., Koningsplein.
ADR. SCHAKEL, hofl., Heiligenweg.
SCHADE & OLDENKOTT, Nieuwendjjk.
MED. INDIE:
Heeren Kleeding Mag. M. DE KONING,
Batavla.
Winkel-Mi| EIGEN HULP", Batavia.
W. SAVELKOUL, Soerabaja.
Verdere adressen verstrekken wij gaarne.
miiiiiiimiiiniliMiiiiiiimiiillimiimlilMimiiHmiiiHllimiiiiiiimimii
Tentoonstellingen en Veilingen
IN DEN KUNSTHANDEL E. J. VAN
WISSELINGH EN Co?AMSTERDAM, Rokin 78, wordt
van 3 tot 30 April (uitgezonderd des Zondags)
een tentoonstelling gehouden van schilderijen
door N. B as t e r t.
* * *
Inhoud van Tijdschriften
De Gids, April '13: Is. Querido, Melvina
en de legende van den vuurtoren, verhaal
uit oude tijden. Prof. D. C. Hesseling,
Heldendicht en Volkspoëzie. Edzard Nor
man, Een incident, (dramatische schets in
n bedrijf). Helene Swart, Sonnetten.
Dr. N. H. Swellengrebel, De pestbestrijding
in Nederlandsch-Indië. A. W. Weissman,
Recht op Schoonheid. Prof. J. J. Salverda
de Grave, De gramofoon in de Sorbonne.
Jacob Israël de Haan,Paaschavond (gedicht).
Dr. Jan Veth, Sonnetten. Mr. J. N. van
Hall, Dramatisch Overzicht. C.,
Buitenlandsch Overzicht. C., William Davids
en J. d. M., Bibliographle (Boekbespreking).
De Nieuwe Gids, April '13: Frans Mijnssen,
Hun eerste thuis (Spel in n bedrijf).
Felix Timmermans, Pallieter. (Een
Saterachtige Dag). Frans Berding, Katholiek
modernisme in Nederland. Dr. j. B. Sche
pers, Bredero's liefde voor Margrietc.
J. L. Walch, Indrukken van het Tooneel te
Parijs. Frans Bastiaanse, Uit het boek
Jeugd (gedichten), Verzen uit: Dood. A.
Roland Holst, Tusschenzang (gedicht).
Hein Boeken, «Maart (gedicht). Cornelis
Veth, Kunstnotities. Hein Boeken,
Aanteekeningen over Kunst en Letteren.
Willem Kloos, Literaire Kroniek. Mr. G.
J. Grashuis, Philosophische Kroniek. Chr.
Nuys, Buitenlandsche Staatkundige Kroniek.
De Beweging, April '13: Albert Verwey,
Kruisgedachten (I. Brief aan een vriend, II,
Vondel's Peter en Pauwels). Aart van der
Leeuw, Gedichten. Jacob Israël de Haan,
Amerikaansche en Hollandsche crimineele
politiek. Albert Verwey, Milton : Het
Paradijs herwonnen III (vertaald). Prof.
Is. P. de Vooys, Nieuwe geestdrift. J. C.
Bloem, Gedichten. G. J. Danser, Son
netten. Jacob Israël de Haan, Mijn Heilige
(gedicht).?AndréJolles, Fluit en Rommel
pot. P. N. van Eyck, Kunst en geest in
Literatuur. G. Burger, Politieke feiten
en richtingen. Albert Verwey, Boeken,
Menschen en Stroomingen.
geworden, Beatrice een star beeld van
nuttelooze fraaiigheid! En het was een
vergissing van mij, u te hebben willen redden
uit de vlammen mijner in brand gestoken
schepen. Ik kan niet met u zijn, Schoonheid
stel u tevreden met het deel dat u is
toegwezen, ik muit niet over het mijne.
Stel u tevreden met de liefde van hen, die
den schareslicp verbieden dronken te zijn, en
zijn vrouw prijzen om haar vruchtbaarheid,en
voor Potje banken bouwen in het park. Hij
is heengegaan Beatrice en gij hebt ge
zwegen. Gij hebt trots gezwegen. Als gij
een prinses zijt, zwijg dan niet. Als gij een
koningin zijt, haal dan den zieken Potje
terug en geef hem zijn slaapstuivers, en geef
hem zijn bed en zijn koffie. Als gij een maagd
zijt, bid dan uw God dat hij zich ontferme
over deze walgelijke wereld, of dat Hij het
stalen gewelf van den hemel neerdondere
om haar te verpletteren. Als gij een vrouw
zijt, had gij mij moeten toeschreeuwen om
mee te gaan en hem een nachtverblijf te
verschaffen, of anders al de warme huizen
der rijken om hun ijdele levens in brand te
steken. Want het ware beter dat de wereld
niet was, dan dat n menschenkind rond
loopt zonder voedsel en hoofdkussen. Als
gij een godin zijt, treed dan uit uw lijst, en
red de wereld en maak de menschen ge
lukkig. Maar gij doet niets. Gij staart mij
vriendelijk aan en vraagt of ik u niet be
koorlijk vind. Ja, gij zijt bekoorlijk.
Ik zal u morgen nemen en vernederen, en
wegdoen en heenbrengen tusschen de ijdele
dingen die uws gelijken zijn. Gij kunt tot ver
maak dienen voor de hartelooze rijken; van de
armen moogt gij geen vriendin zijn. Beeld
van Schoonheid, ik wil u niet zien. Ik haat
u. En Potje is mijn vriend. Voor de opbrengst
van uw ijdel gezelschap zal ik hem, met
zijn zieken poot, naast mij doen slapen, hier
op den grond, naast mij. Potje is mijn vriend.
Ik moét zijn vriend zijn ... Ik moét...