DE AMSTERDAMMER, W EE KB l A D VOO R N ED ERL AND 4 Mei '13. - No. 1871 HET STADHUIS OP DEN DAM VOOR DE EERSTE MAAL TIJDELIJK KONINKLIJK VERBLIJF. INTOCHT VAN KONING LODEWIJK NAPOLEON TE AMSTERDAM, 20 APRIL 1808. AQUATINTPRENT DOOR L. PORTMAN NAAR A. F.'.MILATZ Bovenstaande afbeelding komt voor in de juist verschenen studie van prof. dr. H. Brugmans, getiteld Van Raadhuis tot Paleis, documenten betreffende den overgang van het Amsterdamsche Stadhuis tot Koninklijk Paleis". Deze studie, een kleine 400 bladz. groot, is door het Genootschap Amstelodamum uitgegeven bij Ten Brink en de Vries te Amsterdam. Op haar inhoud komen wij terug. Het is reeds bekend, dat geen bewijs hoegenaamd door prof. Brugmans gevonden is voor de stelling, als zoude van Campen's gebouw ooit zijn opgehouden het eigendom te zijn van Amsterdam llllltllHnillllMHIIIIIMIMIMIIIIIHMIMHHIimtM MINIMI l IIMIIlimilllHIII Teekening van P Professor Louis RENAULT, Fransch staatsrechtgeleerde, verscheidene malen vertegenwoordiger der Republiek bij internationale conferenties, hield dezer dagen een lezing voor de Amsterdamsche studenten. iltliiiiliiiiiiiiiiiiiiilllilllllllllilliiliiiiiiiiiiliiiigiiiiMiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiii zóte zitten tobben!"), J. H. Elringa te Amsterdam, Euclides te s-Qravenhage, P. van ter Goude te Gouda, C. Jansen te Leiden, M. Joustra te Leiden, K. te U., P. v. d. K. te 's-Gravenhage, J. G. Kamp te ?, N. T. Kapteyn te Hilversum, G. Kok te Amsterdam, L. te C., F. Lieftinck te Bussum, J. F. W. v. d. Meulen te 's-Gravenhage, M. J. Misset te Amsterdam, Willem A. E. van der Pluym te Amsterdam, B. B. de Regt te Rotterdam, O. M. Schuurmans te Oldemarkt, J. Spaan te Wemeldinge, E. Spreekmeester te Water graafsmeer, G. M. Tamson te Enkhuizen, W. van Twuiver te 's-Gravenhage, A. C. J. V. te Bussum, J. Veenbaas te 's-Hertogenbosch, D. H. Vollewens te 's-Hertogenbosch (aan wien ik de opgave dank), en Sociëteit de Gezelligheid" te Waalwijk. Dezelfde oplossing hebben blijkbaar ge vonden, maar niet voldoende toegelicht: F. Haefkens te Amsterdam, Mej M. Loef te Koudekerke, L. Vermeulen te Waddinxveen en J. Tasseron te Utrecht. Nu hebben wij een der vierkante zijvlak ken onder het eerste langwerpige vlak en het andere boven het derde langwerpige vlak doen openklappen. Men kan dit laatste ook doen geschieden boven het tweede lang werpige vlak. Slechts vier vlakken worden dan bewandeld en de afstand is 40. 7(18) Meter. Als men op deze wijze zoekt, vindt men verscheidene mogelijkheden. Ze zijn alle onderzocht door P. van ter Goude boven genoemd. Sommigen vonden niet den weg van 40 M., wel echter den weg van 40. 7(18) M. Zij hebben dus van heel nabij den klok hooren luiden! en het is eigenlijk een toeval ge weest, dat zij niet de juiste oplossing hebben gevonden. Hunne namen zijn: S. B. A. te Kampen, Joh. Gerritsen te Uithuizen, D. Harting Izn. te Utrecht, K. van 't Hoff te Huis ter Heide, J. Mulder te Alkmaar, H. Schuilnis te Delft, H. Smit Addens te Rotterdam en Gerard Visser Jr. te Amsterdam. Volgende week een andere opgave. M. J. p'a. Red. Amst. Wbl. van Ncd. VVV Sonnet Aan de Hollandsche Sappho Och, ween niet langer om uw lieven Frits! Dat monster is niet waard, wijl hij u heeft bedrogen, Dat gij met 't edel vocht van uwe schoone oogen Gestaag besproeit de lezers van de Gids"; Die zijn onschuldig aan zijn snood bedrijf! Wil dus den stroom dier brakke waat'ren stuiten; Wat baat het, of ge' al tranen weent met tuiten, Of kreunend kronkelt 't lang-gemarteld lijf ? Gij wilt toch niet, dat wij in ernst nog letten Op 't smartgeschrei dier smedige sonnetten, Die zijn als Canadeesche appels, gaaf en glad, Doch zonder pit en krachtloos vaak van verve! Mevrouw, wanneer een mensch van smart gaat sterven, Dicht hij geen verzen meer aan zijn verloren schat! Delft, 1913. J. v. R. v * * Charivari Het is wel een verrassing voor de Haarlemers geweest, dat de sympa thieke jonge Spanjaard, die Dinsdag avond hier letterlijk uit de lucht is komen vallen, hun het buitenkansje heeft gegund, hem weer te zien opstij gen, om terug te vliegen naar de Stad van het Licht." (H. D.) Hij heeft den tijd hier doorgebracht besteed om niet alleen de stad en de omstreken doch ook de musea te be zichtigen en zij die hem hierbij bege leidden, de heeren Fokker en de hoofd man der Padvinders de heer Stinis, verzekerden ons aangename herinne ringen te bewaren aan dezen sympa thieken jongen man." (O. H. Ct.) Het seizoen voor de sympathieken is weer aangebroken. Journalisten, houdt de pen ge reed. Basano, te Haarlem, is Sympathieke No. 1. De sympathieke is op een weiland neergestreken, heeft in caféBrinkman een broodje met kaas gegeten, is weer innemend en eenvoudig en gewoonweg sympathiek in de machine geklauterd, zoo zonder eenig vertoon, en bewaart blijkens het facsimile eener door den sympathieke eigenhandig geschreven oorkonde, in een der plaatselijke bladen afgedrukt un bon souvenir de la MMIItllMMIMMMM Foto A. Beer ding De bekende Waag aan de Kaasmarkt te Hoorn na de restauratie door Jos. Th. Cuypers en den gemeente-architect J. Faber Hollande et de la population de Haarlem." Geroerd hebben wij op het sympathieke handschrift gestaard. Alles en ieder is ons bij zoo'n gelegenheid zoo sympathiek behalve de journalisten. * Deelwoorden-jammer In aanmerking nemend, wat de gees telijkheid doet, heeft het er allen schijn van, dat er zich vrees voor zekere Junigebeurtenis onder mengde". (TV. R. Ct.) Koutend en kijkend ging de tijd voorbij." (BI. Wbl..) * Het nut van de hermetische sluiting Negen brooden gelijk in een groote stoof van blik met hermetisch sluitende deur, welke een weinig werd openge laten, opdat de damp eenigermate kon ontwijken". (N. R. Ct.) * Onze bejaarde vriendin, de bekende dame van den gezelligen briefstijl, werkt ook mede aan de Kampioen. 't Was met Paschen nog niet uitge raasd, en kregen we dus volop van alles wat een grillig voorjaar kan aanbieden." * De minder op d»voorgrond tredende zijn de fijn besnaardere karakters". (Progr. De Sterksten'') Wij, daarentegen, vonden de op de voor grond tredendere karakters het fijn besnaardst. * Les idees marchent. Er komt een kentering. in de neigingen van sommige oorlogspartijen. Er zijn oorlogspartijen in sommige Balkan staten", schrijft het U. D., en zij oefenen hun invloed uit om den oorlog te verhin deren." * MIXED PICKLES Lange jaren geleefd hebbende, en zeker voor een niet gering deel, uit de verschillen der vrijzinnigen, is de Con centratie van dezen voor hen de moei lijkste phase, die ze nog ooit hebben doorleefd." (De Vad.) Maison de Bonneterie. Van het grootsche gebouw dat zich te Amster dam uitstrekt van Kalverstraat tot, aan de achterzijde, het Rokin, is op een mooi en levendig punt in Den Haag een niet minder grootsch gebouw geheel in denzelfden stijl verrezen." (TV. v. d. D.) Gevechten ter zee. De Turksche kruiser Hamidiéis in zuidelijke richting vertrokken." (N. R. Ct.) Zooals reeds uit eene in dit blad voorgekomen advertentie bleek is de toegang tot deze vergadering kosteloos, ook voor belangstellenden." (H. D.) * Vermist. Airedale Terriër, teef, met muil korf, genaamd Caesar." (Adv. H. D.) De naam slaat niet op de muilkorf, maar op den teef. * v * Protest Streng-maar-rechfvaardige heer CHARIVARIUS, In Uw laatste Charivari", bóven-aan ah, monsieur Ie Censeur, quel honneur, quel honneur! lees ik, onder de rubriek Deutschland, Deutschland ber Alles!": Zaterdagavond werd de roofmoorde naar Barre te Versailles onthoofd," (Tel. Parijsche Corr.) Ik stel er besjlist ruizeprijs op te verkla ren, dat het telegram-in-germanistischkoeterwaalsch, waar-in het onprettige uit einde van dien roofmoordenaar" wordt verhaald, niet van mij afkomstig is. Hoogachtend, ALEXANDER COHEN, Correspondent v d. Telegraaf" te Parijs. * * * Nieuwe Uitgaven GUIDO GEZELLE, Gelegenheidsgedichten. Deel XIII?XIV. Amsterdam, L. J. Veen. Aandachtige gedichten. Eene bloemlezing gekozen door LAURENS VAN DER WAALS. 165 pag. Haarlem, J. W. Boissevain & Co. C. WAGNER, Wat onmisbaar is. Uit het Fransch vertaald door LOUISE STUART, 204 pag. Amsterdam, Van Holkema & Warendorf. HENDRIK VAN DER WAL, Het Zege/eest. Drama in een bedrijf ?0.25. Tooneelbibl. van de Mij. van Goede en Goedkoope Lectuur te Amsterdam. HERMAN C. J. ROEL\INK, Freuleken, Comedie in drie bedrijven ? 0.25. Tooneelbib. van de Mij. v. Goede en Goedk. Lectuur te Amsterdam. ERICH SCHLAIKJER, Rika van den Dominee. Comedie in drie bedrijven ?0.25, uit het Duitsch door Nico VAN SUCHTELEN. Too neelbibl. van de Mij. v. Goede en Goed koope Lectuur te Amsterdam. - Miss. SOWERBY, Rutherford en Zoon. Tooneelspel in drie bedrijven ?0.25. Ver-' taling van J. KUYLMAN. Tooneelbibl. van de Mij. v. Goede en Goedkoope Lectuur te Amsterdam. DUMAS en GAILLAROET, De toren van Nesle. Drama in vijf bedrijven f 0.25. Vertaling van mr. M. G. v. LOCHEM. (Tooneelbibl. voor de Mij. v. Goede en Goedkoope Lectuur te Amsterdam. AMAN-JEAN, Velazquez, 148 pages. Prix frs. 3.50. Paris, Librairie Felix Alcan. Amsterdamsche Schilders. Serie Bijdragen tot de kennis van schilders en hun werken, onder Redactie van A. J..WIWEL te Haarlem No. l, A. J. WIWEL, GERARD VAN VLIET. Prijs ? 0.25. Amsterdam, H. W. Mooy. J. DE JAGER, De Theosofie. In hoofdtrekken uiteengezet 196 pag. Apeldoorn, C. M. B. DIXON & Co. Pro en Contra". Serie VIII No. 5, Gods dienstige opvoeding Pro: L. LINDEBOOM Contra: F. DOMELA NIEUWENHUIS ?0.40. Baarn, Hollandia-Drukkerij. CHARLOTTE PERKINS?GILMAN, De Wereld als schepping van den man of onze Androcentrische cultuur (Uit het Engelsch) 276 pag. Prijs ing. ? 1.50 geb. 1.90. Utrecht, C. Snoek Wzn. Dr. T. CAMNEGIETER, Niet naar Canossa. Eene studie over Staatsgezag en Ultramontanisme 125 pag. Prijs ? 0.75. Haarlem, H. D. Tjeenk Willink & Zn. Hoe het Vrouwenkiesrecht in Colorado in de practijk werkt. Een officieele beoordee ling door twee deskundigen: GEORGE CREEL, Journalist en BERN. B. LINDSEY, Rechter bij de jeugdrechtbank te Denver. Vertaald door N. MANSFELDT?DE WITT HUBERTS. 's-Gra venhage, N. V. de Pers". Dr. ALBRECHT REUM, Dictionnaire de style. Publiéavec autorisation par W. CRAMER. 700 pag. Prijs ing. ?4.25 geb. ?4.90. Gouda, G. B. van Goor's Uitg. Mij. l JOHN. PIERPONT MORGAN JR. Bij den dag wordt de toestand in den Balkan ingewikkelder en verwarder, terwijl Oostenrijk voor een fait accompli is geplaatst door het veroveren van Skoetari door de Montenegrijnen, die geenszins voornemens zijn dit eindelijk bereikte doel hunner wenschen weer goedschiks prijs te geven. Welke verwikkelingen uit dien stand van zaken nog kunnen voortkomen, vermogen zelfs de Europeesche mogendheden niet te voorzien en daarom is het alleszins ver klaarbaar, dat de zenuwachtige opwinding, welke in den loop der week in Weenen ging heersenen, oversloeg naar de internationale beurzen en zelfs in New-York een verdere aanzienlijke daling teweegbracht. Dit laatste te eer, wijl Walistreet zich reeds zoo lang hoogst gevoelig heeft getoond voor eiken, van buiten af komenden invloed, welke ge voeligheid niet weinig is opgewekt door de aanhoudend onbehaaglijke situatie van de bondsmarkt. Het blijkt hoe langer hoe moeilijker om nieuwe obligatieleningen van eenigen om vang te plaatsen, en zoo was het bericht, dat noordwestelijke spoorwegen financieele transacties overwegen, en de stad New-York een 4Vs pCt. leening a 45 millioen denkt uit te geven, voldoende om de gedrukte stemming nog te verergeren. De werkelijk bevredigende kwartaalstaat van de Steclcorporation bleef daarop zonder invloed. Volgens dezen staat bedroegen de ont vangsten S 34.400.000 tegen S 35.100.000 over het vierde kwartaal 1912 en $ 18.800.000 in het 1ste kwartaal van 1912, terwijl van de drie maanden afzonderlijk, Maart de hoogste cijfers aantoont. Na afschrijvin gen, amortisaties, vaste lasten en divi dend-uitkeeringen blijft een surplus van ongeveer $ IA millioen tegen een tekort van ruim * 6 millioen over het eerste kwartaal 1912 en kon dus de dividend-basis voor de gewone aandeelen gehandhaafd blijven. Ook de beschouwingen naar aanleiding van de jaarlijksche koper-statistiek der firma Aron Hirsch & Sohn te Halberstadt zijn be moedigend ; de wereldproductie in 1912 heeft 1.008.000 tons bedragen, de consumptie 1.057.000 tons. Het steeds toenemend gebruik van het roode metaal voor industrieele doeleinden heeft in 1912 eene prijsbeweging te voor schijn geroepen, zooals sedert 1907 niet is gekend; het verbruik nam aanvankelijk hand over hand toe en aan een voorbijgaanden terugslag kon te beter weerstand worden geboden, wijl arbeiders-onlusten bij de Utah Copper Cy en de onrustige toestand in Mexico de productie sterk deden verminderen. Ten slotte deed de politieke toestand in Europa de koopers tot voorzichtigheid manen; er werd slechts het hoogst noodige ingeslagen en dientengevolge liepen de prijzen terug. Eerlang echter zullen, zoowel voor vrede lievende als voor militaire doeleinden, in den Balkan en ook elders in Europa, wederom groote bestellingen worden gedaan en is het derhalve niet onwaarschijnlijk, dat de koperprijs zoo hij niet onmiddellijk wederom sterk zal stijgen, dan toch zich op het tegen woordige niveau zal kunnen handhaven. Desondanks wijzen Amalgamated Copper zoo goed als Steelshares aanzienlijke koers verlagingen aan, in verhouding nog grooter dan spoorwegwaarden, afschoon ook deze niet aan de algemeen gedeprimeerde stem ming konden ontkomen. Wij laten hier de noteeringen der voor naamste soorten volgen. 24 April. 30 April. Amaigam. Copper 77 pCt. 73 pCt. Amer. Beet Sugar 32 29% Can Cy. 34Vs 31 Vs Car & Foundry 51 47*/s Hide & Leather 24V2 22Vs Smelting & Ref. 69% 663-i Central Leather 26% 23'4 M. Rumely Cy gew. 29 26^ pref. 72 54 Standard Milling gew. 35 31^ pref.63V« 5Sh United Cigar's 47?4 46V4 States Steel 623/8 59V2 Het wil ons voorkomen, dat althans Steel's en Amalgamated's op deze koersen, waarin toch veel kwade kansen zijn verdisconteerd, koopvvaardig zijn. Chesepeake & Ohio 683/»pCt. 63 pCt. Denver & Rio 21 Vs 20V2 Erie 29% 275S Kansas City & South. 247?23% Missouri & Texas 26'4 24% Rock Island 22% 21J4 Southern Rails 26% 24Vs Union Pacific 154!i'4 147Vs Pref. Marine 18 17 VB Pittsburg Coal 20 :'/K 18 Konden de Yankees zich niet staande hou den, de locale speculatieve soorten moesten het ten slotte eveneens ontgelden. Rubber-aandeelen, die reeds geruimen tijd eene zeer zwakke houding hebben, moesten andermaal eenige procenten prijs geven, thans meer door den algemeenen toestand dan tengevolge van de daling in de rubberprijzen, welke trouwens reeds weer voor eenig herstel heeft plaats gemaakt. De voornaamste oorzaak van die daling moet wel zijn, dat de opbrengst van plan tage-rubber, welke in 1913 die van de Braziliaansche wilde rubber voor het eerst zal overtreffen, sterk toeneemt, terwijl daartegen over het verbruik tijdelijk door allerlei eco nomische oorzaken, waarmede natuurlijk ook de politieke toestand in Europa verband houdt, met die productie geen gelijken tred heeft gehouden. De toepassing van rubber echter zal hoe langer hoe veelvuldiger wor den, terwijl voorts valt op te merken, dat de kostprijs van plantage-rubber door toe nemende technische volkomenheid reeds is gedaald tot gemiddeld f 0.80 per H K,G. zoodat per pond nog f 1.20 a f 1.36 winst wordt behaald. De productie van plantagerubber zal ech ter in de volgende jaren nog sterk stijgen, zoodat men taxeert, dat over zes jaren die productie driemaal grooter zal zijn dan het geheele wereldverbruik van thans. Voor en aleer het echter zoover is, mag een betere evenwichtstoestand tusschen op brengst en verbruik worden verwacht, dan tegenwoordig het geval is en is er derhalve voorhands nog geene groote aanleiding voor ongerustheid in de naaste toekomst. Voor Brazilië zelve wordt de toestand echter zeer benard. De kostprijs van Para rubber n.l. is veel hooger dan dien der plantage-rubber, aangezien eerstgenoemde in de wouden diep in 't binnenland door roofbouw wordt gewonnen en kosten van vervoer, zoomede onderhoud der arbeiders, door de slechte communicatie-middelen bui tengewoon hoog zijn. Brazilië zal dus de uitvoerrechten moeten afschaffen, doch deze vormen een onmisbare bron van inkomen voor .de rubber-produceerende staten, zoodat men daarmede in een gevaarlijken cirkel ronddraait. Wij deelden in ons vqrig'schrijven een en ander mede omtrent den financieelen toe stand van Brazilië : thans verneemt men, dat eerstdaags eene leening van 7Vs a 10 millioen pond sterling in Londen aan de markt zal komen, wat wel een ietwat zon derlingen indruk maakt na dien alarmkreet van den Braziliaansche minister van finantieën over de roekelooze uitgaven zijner collega's. Het huis Rothschild echter spant zich voor deze leening, zoodat het succes wel als ver zekerd mag worden beschouwd. Van de overige speculatieve waarden ver melden wij eene, in sympathie met de andere soorten, vrij belangrijke koersdaling in Tabaks waarden, welke natuurlijk bij de zwaardere soorten, als oud Deli's en Senembah's, 15 a 20 pCt. bedroeg. Ook Petroleum-aandeelen moesten ettelijke procenten prijsgeven; aand. Koninklijke kwa men van 581 op 575, geconsolideerde van 231 op 225 pCt. Orion van 104 op 95 pCt. De variaties in Mijn- en Cultuurwaarden droegen wederom een hoogst onbeduidend karakter. Bij Tramaandeelen valt te memoreeren, dat de koersverheffing in aand. Bataviasche Electrische tram van zeer kortstondigen aard is geweest; van 71 pCt. viel de koers n.l. weer op 65 pCt. Ook pref. aand. Madoera Stoomtram ver loren eenige procenten. Als nieuwe uitgifte hebben wij de aandacht te vestigen op de inschrijving op 6 Mei a.s. op f3.000.000