11 Mei '13. No. 1872 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND Allereersten rang. Te midden van eigen groot oud park, HET AUGUST A VICTORIA BAD, Geneesheer-Directeur Dr. Med. G. HüLSEMANN, meest moderne comfort 40 privébadkamers met directe is met het Hotel verbonden ten dienste der gasten, die niet verplicht ziin een kaar te ondergaan. toeroer i van het warme brqmrater uit de hoofdbron. Een uit 18 afdeelirgen bestaande, volledig ingerichte pshygicalisch-orthopaedische kuurinriehting Warm n koud water in alle kamers Auto Garage. ter speciale behandeling van spier- en gewriohtsziekten, zennwziekten, verlammingen, enz. In het hotel afzonderlijke eetzaal voor JICHT-DIEET. Prosppot gratis. Int. Yerkcersbur Raadhuisstraat 16, Amsterdam. GRANDS VINS DE CHAMPAGNE Perrier-Jouet Epernay. Concessionnaires, Sauter & Polis,Maastricht. DELAUNAY BELLEVILLE AUTOMOBIELEN. Hoofd-Agent Toor Hederlandt J. LEONARD LAN8, Staelheraxlersliadej AMSTERDAM. zuiver redelijke of geestelijke naar zintuigelijke voorstellingen zoeken driehoeken en cirkels b.v. of nulletjes en hanepooten maar het is niet duidelijk hoe iemand daar de bevrediging van het geloof, dat gevoel en voorstelling is, bij vinden moet. Ofschoon over die smaken waarlijk niet te twisten valt... Intusschen verbiedt onze smaak om al te zeer versteld te staan over dien vondst van den genialen Benedictijner", dat in de beweging de zonde ligt opge sloten". Wijl de beweging het leven is en leven en zonde onafscheidelijk zijn, als de eeuwige strijd van het zelfzuchtig persoon lijke tegen het onpersoonlijk formeele, is de vondst" bovengemeld eigenlijk heel geen vondst en dus geen versteld-staan waard. Ook Goethe heeft, geloof ik, gezegd: es irrt der Mensch, solang er strebt"... d.w.z. beweegt... d.w.z. leeft. Ik vrees inder daad, dat soortgelijke waarheden den heer Frans. Erens maar niet zoo ineens zijn geopenbaard. Doch dat is misschien nog het ergste niet: hij is, trots alle bewering van het tegendeel, een gevoelsman, een man van .beweging en .onrust en die zeker niet i»de ijle klaarte van het onveranderlijk begrip de rust zal vinden. Maar dat hij nooit de sensatie van schoon heid, ook door zoogenaamd realistische kunst, heeft ondervonden als een aandoening van het heilige, dat is wel zér bedenkelijk voor een kunstenaar, die een geloovige wil zijn. Is zijn geloof of zijn kunstenaarschap dan zóklein, dat hij nooit, indien niet bij de Renaissancisten, dan toch in de Primi tieven de innige verwantschap van heilig heid en schoonheid mocht ontdekken ? Voor het eerste het laatste wil ik nu daar laten begint men te vreezen, als men zijn beschouwingen over het Catholicisme leest. Wat daaruit voor algemeen^merkwaardigs naar voren komt, zal ik trachten in een volgend artikel uiteen te zetten. FRANS COENEN As ze nou nooit wat had, as ze d'r niet voor deugde om erges mee-na-toe te gaan, as ze niet goed genoeg was om geteld te worre net als andere mensche dan hoefde ze der ook niet afkoope met lekkers, as een klein kindje !... Waar zou het toch aan lègge, dat ze zoo'n ukkepukkie bleef. Tering was het niet... Van de winter, toen ze 't zoo an der maag had en tweemaal in de week naar dokter Duffels moest, had ze 't es op-de-man-af gevraagd an 'm... Toen had hij der nog zoo raar angekeke en z'n kop geschud en heel eventjes gelache. Nee hoor," had-ie gezeid, niks der van... hoe kom je der bij... Wat dat be treft ben je zoo gezond als een vischje ... Je moet maar flink eten en veel wandele, dan kun je nog wel 'n stevige boerendeern worde... Zoo zó, wou jij zoo graag groeie... Nou, dat komt wel hoor, daar ben 'k niks bang voor"... ! Hm, zoo gezond as een vissie. Jaa... kun je begrijpe, dan zou ze immers wel groeie! Larie, hoor!... Hij kletste maar wat, net as moe en de anderen. Der moest toch erges wat aan mankére, anders bleef je toch zoo klein niet en zoo min ?... r Misschien... misschien kreeg ze later wel 'n bochel, of 'n kippeborst... Later... nou nog niet. Nou was ze nog zoo recht as een kaarsie... Verbél-je-toch!... Ze geloofde, dat ze zich dan verdee... vast!... Hoor nou toch es, wat ginge die mussche weer te keer in de goot... Die wilde duvels lagge altijd maar te stoeie en te vechte met mekaar... Maar waarom lag zij nou juist vandaag zoo te tobbe over alles? ... Ware dat nou gedachtes voor je verjaardag? 't Kwam zeker van gisteravond, van al dat gepraat met Mien... Die mafte nou nog maar... Hè't moest toch fijn weze, as je was zoo as Mien, zoo heelemaal flink en goed, net as 'n ander... Ze keerde zich naar de slaapster toe en richtte zich wat overeind, plantend haar elleboog in het weeke kussen. En haar blik ken streelden het bleeke gezicht van Mien, LUZERN. Hotel MONTANA. Het eenigste Hotel eersten rang, verhoogd gelegen. Rustig, stofvrij. Door een particuliere lift met den promenadeweg aan het meer verbonden. ie;,tWOONHUY5"ei AMSTERDAM. S$®ARNHEM VIJZELSTRAAT-HEEREMGRACHT.- ROGGESTRAAT. COMBIMATIE f25OO. 5ALOM-HUISKAMER SLAAPKAMER-LOGEERKAMER 1M VIER VOOR DIT DOEL SPECIAAL INGERICHTE KAMERS TENTOONGESTELD. IIHIIIMHIimmilltMIIMItllMIIHIUIIHIIIIHIIimilHHIMHIlHtlllUim Ingezonden Hilversum, 4 Mei 1913. Mijnheer de Redacteur, Een maand geleden ongeveer werd ik opgeschrikt door twee berichten tegelijk uit het hier-vódr-maals of uit het hier-na-maals, hoe men het wil noemen. Het ne bericht van Petrarca was laconiek en bevatte niets dan: Se la mia vita dall' aspro tormento" is een sonnet van mij; het andere bericht bevatte het volgende: Indien mijn leven sich soo lange can verweren"'is door mij, Pieter Cornelisz. Hooft, naar het l Ie sonnet van Petrarca vertaald in 1602 of '3. Zie mijn Jiandschrift A. lo Rijmkladboek folio 23; Apollo p. 68; Emblemata 106; Editie Leendertz-Stoett I 26; Albert Verwey: Nederl. Dichters behalve Vondel blz. 34; Brieven IV 412. Ik zocht onmiddellijk den letterkundigen horizont langs en ontdekte aan den rooden gloed aanstonds de plek, waar het brandde van minderwaardig ongeduld. In een artikel (N. Gids, April 1913) heeft de heer dr. J. B. Schepers, de bekende spellings-deskundige, geschreven over een aantal sonnetten (die zouden zijn van Breero) in verband met diens begeerlikheden des vleses". Hij helderde wel veel op, maar er bleven in zijn geest vraagtekens", want hij wou, voor dat hij er zelf alles van wist, anderen er graag alles van laten weten. Daarom voegde hij aan zijn opstel toe: Tot meerdere inlichting en om deskundige bestrijding desnoods uit te lokken, laten wij alvast de andere sonnetten en liederen, die waarschijnlijk van Bredero en voor Margriete zijn, hier volgen." Volgde dan ook: Indien mijn leven sich so langhe kan verweeren." Eerst heb ik, met de mij aangeboren bescheidenheid, gewacht of er zich ook een heusche deskundige b.v. de heer dr. Buitenrust Heüema of zoo opdeed om de streelden het mooie, glanzig-donkere haar, den blanken hals en de kloeke ronding van den opwaartschen, benachtponden schouder, waar de dekens van neergegleden waren... As je Mien nou zoo zag, hè... dan leek zij wel niks ... Moest je alleen maar es naar der dikke, glimmende strengel kijke bij haér pietluttige staartje... Zij had niks an der eige, wat nou es echt mooi was ... Toen, opeens, voelde ze weer hél fel in zich opschrijnen een sterk zich-misdeeldvoelen, dat dreinzig in haar ging wrokken. Waarom was zij niet net as Mien, net as andere ? .,. Dat was gemeen !... schande! Waar had ze dat an verdiend! Zij had niet gevraagd om der leve... Hadde ze haar dan tenminste goed late worde, gewoon net as 'n ander niet zoo'n ukkie. Wie had nou ooit zoo'n schepseltje gezien van achttien jaar as zij was! En waarom zij nou juist!... Waarom !... Waarom !... Plots smeet ze met wilden ruk zich om, dat ze op haar buik kwam te liggen, en duwde haar gezicht in het kussen weg... Even bleef ze zoo stil... Toen voer 'n felle schok door heel haar tengere lijfje, dat even bollend zich teekende onder de dekens, en wrong 'n heftig gesnik zich uit de kussen-smoring, dat dra gevolgd werd door een onbedaarlijk geholver en gesnok, bij aanhoudend schokken van haar teere lichaam... Naast haar zuchtte Mien zwaar; haar beënen trokken zich op onder de dekens en dan gingen dadelijk haar oogen wijd open. Meteen zocht haar schrik-blik naar Corry... Ze richtte zich overeind en trachtte het kind bij haar schouders op te heffen uit het kussen. Cor!... Corry!.., God, kind wat scheelt je! ? Heviger barstte de geweldige huil bui los... Wat is er dan Cor! Zeg dan es wat!... Corry l" ... Toen flitste het haar door de gedachten: Ze was jarig... er dan zó... Zeker weer legge tobbe, de ,'akkerd... dat ze losse beweringen van dr. Schepers van de been te helpen, maar aangezien zich blijk baar niemand opdoet om de dooden te ver dedigen, heb ik, (ere gevend die ere toekomt) den heere dr. Schepers voor zóverre het in mijn vermogen was ge schonken waar hij om vroeg teneinde Hooft en Petrarca te laten wat van hen is. U, mijnheer de Redacteur, dankend voor de opname dezer regelen, Uw dw. FRANS BASTIAANSE Tentoonstellingen en Veilingen Bij DE FIRMA BURGERSDIJK EN NIERMANS TE LEIDEN zal van 28 Mei tot 7 Juni eene verkooping gehouden werden van een verzameling periodieken, standaardwerken, nieuwere handboeken, zeldzame uitgaven en curiosa op het gebied der rechtsgeleerd heid, staatswetenschap, staathuishoudkunde, geschiedenis, aardrijkskunde, volkenkunde, godgeleerdheid, kerkgeschiedenis, wijsbe geerte, Oostersche en Europeesche taal en letteren, klassieke philologie, geschiedenis der oudheid, kunst- en muziekgeschiedenis en geïllustreerde werken. De verzameling is 26 en 27 Mei te bezichtigen. IN DE KUNSTZAAL J. H. W. KEVER, AMSTERDAM, Nieuwe Doelenstraat 8, wordt tot 15 Juli een tentoonstelling gehouden van werken door J. S. H. Kever. * * * Berichten JETTCHEN GEBERT. De schrijver Georg Herrmann heeft van zijn romans Jcttchen Gebert en Henrie'tte Jacoby een tooneelstuk in vijf bedrijven gemaakt. Dit stuk is reeds door zeven duitsche theaters ter opvoering aangenomen en zal, naar het succes van de iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiliiiKiiiiiiiiiliimiiiliii zoo klein bleef of zoo... God, zoo'n lief stumperdje toch... Cor ... Corry ... kóm, je moet niet zoo huile ... was dat nou ... en dan nog wel op je verjaardag... Ze streelde al maar het kleine, donkere kopje en trok nu en dan met zacht geweld aan haar arm, dat ze zich oprichten zou ... Maar stijf hield het kind zich in dezelfde houding. Alleen was het of de huil-bui langzaam aan wat afnam in geweld. Toe hoor Corry ... kom nou ophoue met dat akelige huile ... Kom maar eve in m'n arme... Cor! Mag ik je nou nieteens fillisiteere en een zoen geve op je jaardag?... Zeg, Cor!" - Nee!"... Jawel hoor... kom... Wat is er dan toch"... Toen hield het schreien even op en rukte 't kind zich om, dat ze met haar rug naar Mien toe kwam te liggen. Maar die boog zich heel verteederd over haar roodgekreten gezichtje en drukte haar 'n hartelijke kus op de natte wang ... Toen kreeg je 't pas gaande! Wilder dan zoo even gooide Corry zich nu weer om, naar haar toe, sloeg de armen om haar heen en drukte, knelde zich met geweld tegen haar aan... En op nieuw barstte dan het hevig snikken en huiveren los, dat Mien het dek wat over haar hoofd hield, bang dat ze 't anders zouden hooren achter", en er op afkomen. Ze liet haar nu maar stil even uithuilen; gaf alleen korte, innige drukjes met de armen om haar schokkende, trillende lijfje ... Stil nou Cor... stil nou toch ... Je moest eerder blij weze ... Zeg, Cor!... wél gefillisiteerd hoor, acht tienjarige dame... Weet je wel, wat ik gisteravond voor je gekocht heb?... Nou, als je dat wist, dan zou je wel 'n ander gezicht zette ... Kom hoor, vertel nou es, wat je heb... Mien"... Jaa... nou? Zeg het dan maar." Mien... zou 'k ... al... altijd... zoo blij... blijve ... zoo'n ... uk ... ukkie ?"... Bè-je mal Cor! Hoe haal je dat nou weer in je hoofd... Huil je daar nou zoo Voor hartziekten, jicht, rheumatiek, zenuwen, ruggemergziekten, scophulose, vrouwenziekten, bezoekt mei, het door de geneeskrachtige werking zijner baden beroemde BAD-NAUHEIM. 1912 36,OOO bezoekers, 49O,OOO baden. Seizoen van 16 April tot 15 October. Drinkbrpn-, badzont- en moederloogverzending. Prosp. gr. door de Kurverwaltung Bad Nauheim en het Int. Verkeersbar., Raadhuisstr. 16 by het Singel, Amsterdam. l T. EERSTE NEDERL FABRIEK TAN ASBESTCEHESTPLATEH N art i n H". MARTINITPLATEST zfln: brand-, trek- en krimpvri). Vraag:* pr|Jzen en momsters. ADRES: (Jrnqlusweg 113, Amsterdam. romans te oordeelen, zeker spoedig in alle duitsche schouwburgen vertoond worden. Morgenavond 10 Mei heeft de eerste opvoering plaats in het Frankfurter Schauspielhaus, terwijl het daarop ook vertoond zal worden in Berlijn, Bremen, Hamburg, Köningsberg en Praag. FLORENCE BARCLAY, de schrijfster van De rozenkrans, heeft een nieuwen roman onder handen welke in den herfst zal verschijnen onder den titel The braken halo. LORD LYTTON. Eveneens in den herfst zal de eerste volledige levensbeschrijving verschijnen van Lord Lytton, de bekende figuur uit de letterkundige en politieke wereld uit het begin van de regeering van koningin Victoria. Voor dertig jaar geleden verscheen een werk over zijn Life, letters and literary romans, door zijn zoon, maar daarin worden de gebeurtenissen niet verder gebracht dan tot het jaar 1832, terwijl het werk nooit voltooid werd. De tegenwoordige Lord Lytton heeft thans het leven van zijn grootvader volledig beschreven. * # * Inhoud van Tijdschriften De Gids, Mei 1913: Carel Scharren, De roeping onzer dichtkunst (Natuur en kunst in de poëzie) Dr. H. T. Colenbrander, Uit de gedenkschriften van Anton Reinhard Falck (I) R. P. J. Tutein Nolthenius, Westerstranden (Slot) P. N. van Eyck, Gedichten Mr. Henri Viotta, Richard Wagner (22 Mei 1813?1913) Mr. J. N. van Hall, Dramatisch Overzicht C., Buitenlandsch Overzicht M. H. van Campen en Dirk Coster, Bibliographie (boekbespre king). De Nieuwe Gids, Mei 1913: Dr. J. B. Schepers, Bredero's Liefde voor Margriete. Felix Timmermans, Pallieter (Het vliegtuig, Zomerregen). J. Kleefstra, Poëzie in het Kinderleven. Frans Coenen, Kunst en om?... Ik dacht, dat der heel wat an de hand was"... Jaa... jij heb makkelijk prate... Mien"... Nou ja ... zózwaar moet je over zukke dinge niet denke... kom hoor, nou stil"... Jij kunt der best... licht over denke, Mien ... Mij zal nooit es iemand vrage ... om hier of daar es na-toe te gaan ... Allén omdat ik zoo klein blijf"... O ... dat komt wel... Zal je maar es zien ... Je bent ook nog jong genoeg, zeg ... Wat dacht je nou ... kleintjes motte der ook weze, hoor... Ik heb wel es gehoord, dat sommige manne wat gek benne op kleine, pittige vrouwtjes" ... -- Maar ik blijf... zoo'n... zoo'n kindje Mien"... Och, dat zal wel verandere, jongesgekkie straks gap je mijn m'n Frits nog af"... Ik bén geen jongesgek, Mien... Maar ik kan het niet hebbe, dat ze altijd een ander zoo voortrekke... en mijn heelemaal niet meetelle"... Ze punnikte verlegen met haar kleine, witte vingertjes aan een knoopje van Miens nachtjapon en keek haar met groote, vochte oogen hulpzoekend aan... Dat denk jij ook maar, zeg; daar heb ik nooit wat van gemerkt... Dat ik nou toevallig verkeering heb ... nou ja ... 't Had net zoo goed andersom kenne weze... As jij de oudste was geweest... Frans van Zante was ook maar niet gek op je !... Weet je nog wel ? ... Ja ... Frans wél... die wél... 'n Tiep van een jonge toch wel, hèMien? ... Weet je nog, dat-ie me toen es met zuk reuzesneeuwweer van kattegezatie heb gehaald?... Der liep haast geen mensch op straat, zulk honden weer was het, maar hij kwam der door._... En op ns hoorde je niks meer van 'm, j hè? ... Nou zit-ie heelemaal in Leien. Affijn... hij zal ook denke: 't was kinderwerk... Maar nou ... in de laatste tijd ... merk ik het zoo erg... Mien... En wér begon ze zachtkens te schreien, nu met lange, beverige uithaaltjes van half| getroost-zijn-in-verdriet,.. ! Nee Cor... nou es ophoue, hoor... Weet je wat? ... Je gaat Zondag met Frits en mij mee na Hillegom ... Dan merkt vader ook niet zoo BOUWT TE HUHSPEET. Mooie boschrijke terreinen. Spoor, Tram, Electrisch licht, Telephoon, Inlichtingen M.g DE VELU WE",Nunspeet. St. MORITZ-DORF ENGADIN Hotel LA MARGNA. Prachtig, nieuw gebouwd Hotel Ie R. met alle Comfort ingericht. Heerlijk mooi gelegen, met uitzicht op het Meer en Gebergte. Tegenover het Station. KAMERS VAN AF Fr. 4.?. Met aanbeveling van het Internationaal Verkeersbureau, Amsterdam. IIIIIHIIIIIIIIIII iiiitiiiimiiiiimi iiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiii Zedelijkheid. T. Landré, Een herleefde kunst. Dr. P. C. Boutens, Dertig Kwatrijnen naar Omar Kayyam. Peter Spaan, Een teekening van W. A. Konijnenburg. Dr. A. Aletrino, Rondom Napoleon (vervolg). Hein Boeken, Qoethe (gedicht); Aanteekeningen over Kunst en Letteren. Willem Kloos, Literaire Kroniek. Chr. Nuys, Buitenl. Staatkundige Kroniek. De Beweging, Mei 1913: J. Koopmans, Jacob van Lennep in zijn eerste roman. Albert Verwey, De Kloosterling (gedicht). J. de Gruyter, Uit het ontwakend Oosten. P. N. van Eijck, Sonnetten. T. 1. de Boer, De ontwikkeling van Allah. W. G. Pen ning jr., Stille Ernst (verzen). G. Burger, Politieke feiten en richtingen. * * * Correspondentie Voor wat betreft abonnementen, adver tenties, bezorging van het Weekblad, uitbetaling van het honorarium e. d., wende men zich uitsluitend tot de ADMINISTRATIE van De Amsterdammer, Keizersgracht 333, Amsterdam. Voor wat betreft artikels en ingezonden stukken, uitsluitend tot de REDACTIE en aan hetzelfde adres. Om teleurstellingen te voorkomen is het gewenscht, dat de inzender iederen keer, dat hij een bijdrage zendt zoowel op zijn brief als op zijn bijdrage zijn volledig adres duidelijk leesbaar vermeldt, dat de inzender een voldoend bedrag in postzegels toevoege (los in den brief) indien bij niet-plaatsing terugzending verlangd wordt. Op anonieme zendingen of berichten wordt geen acht geslagen. gauw wat... Ik zal der es met Frits over prate... Maar niet afgappe, hoor!" Doet-ie vast niet, Mien"... As ik het vraag?.. . 'k Zou niet wete waarom niet! Nee... néMien, dat wil ik niet hoor... Je heb nou net es een mooi Zondaggie om es fijn met Frits alleen te weze... Nee, la' mij dan later maar es een keertje meegaan... Hij zal 't ook niet aardig vinde, as der direct de eerste keer dat jullie uitgaan al iemand mee moet.. . As jullie wér es uitgaan dan maar, hèMien?" Mijn ook goed, hoor... Net zoo as je maar wil... Maar nou hè-je nog niet eens der na geraje, wat ik gisteravond voor je gekocht heb"... Nee, wat is het dan, Mien?" Graag wete huilebalkie?" Ja... toe dan, Mien". Nou ... 'n fijne handtasch?" O... zeg!... Zoo 'n bruine?"... Ja,.. 'n bruine, 'n Heele fijne, van echt leer... Gisteravond met Frits gekocht. Hij vindt 'm ook fijn" ... Oó!.\. waar heb je 'm!" Vór-in-de-kamer lekker... En der zit wat in ook"... Watte! ?... OóMien... Mien... Nee blijf nou hier... kom nou es hier Mien ... ik mot je wat zegge... Mien, je bent... zoo 'n goeierd" .... Maar Mien, die haar oogen al weer voch tiger had zien worden, trok vlug haar eenen arm onder het lichte lijfje vandaan en zwiepte de dekens van zich af. Nee ... stil... nou gaan ik er uit hoor... Eén ... twé... Zijn we lekker vroeg vanmorge... Mien".. . Nee ... 'k vertel je niks meer. Je wil me uithoore... Medunk dat je al genoeg weet"... En met 'n kranig zwaaitje werkte ze haar blanke beënen tegelijk over het lage ledi kantrandje, en stond al met haar bloote voeten op den kouden onbekleeden vloer... Ze liep meteen in haar nachtpon naar 't venster en trok even 't gordijn af om naar buiten te kijken ... . Fijn weer, Cor... je treft het, hoor"... Ja?... Ik kom der ook uit!"...