25 Mei '13. No. 1874 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND -r-f U Vervol* Zwitserland. (Zie pagina Lug lsten RanS- Pracntig inger. Hotel. Heerl. gel. «UIA ?? ui, Met Bergspoor in 2 min. aan het meer. GeïlL; BII v* Pr Int Vërk.bnr., Amst., Raadh.str. 16. Den Haag, Papestr. 5. Hotel Continental. Morgartenstr. vlak bij het station. Nieuw gebouw. Lift. Badkamer. Kamers vanaf fr. 2.50 onder persoonl. ieidjng v. <j eig. X. SUTER, die op aanvraag gaarne prosp. stuurt. § Hotel Minerva. Nw. Fam. en Tour.-,Hotel, a. h. stat. en nabij Post l 11701*11 en aanlegpl. d. booten. Ge m. en rustig gel. 150 bedden. Allen comf. bU£GI II. Kam.v.3?6fr.Pens.pr.8.50?12,Juli,Aug.lO?14. Eig.W. Amstad. Luzern ScMler Hotel Garal. X LU46I H. 3Vj Fr Badkamer. Prosp. Int. Nieuw, l minuut van het Station. Comfort. Kamers vanaf 2Vs Verk.bur., Amst., Raadh.str. 16. H O 'T F R A p P Zeer aanbevolen. Matige _ ll\JlL*iL*iljr\l~ii\. prijzen. Prospect. Intern. (Bern. Oberland.) Verkeersbur., Amst,," Raadhuisstr. 16. Den Haag, Papestr. 5. Central Hotel UJwëïi'. Bij het Station en Post. In 1911 verb. Comfort, ingericht. Matige prijzen. Kamers van af fr. 2.?, Bern. Oberland. pension van af fr. 6.?. Aanbev. FR. ABEGGLEN. Pontresina. Hotel PONTRESINA. tt A' ~\ Oudbek. voorn. Hot., pr., zonnig gel. 150 Kamers n Appart. Ibngaam. J met Baden. Gerenom. Rest. Gr. tuin en eigen bosch. Tennis. Wintersport. In het Voor- en Naseizoen bill. Pensionspr., H. BECK, Directeur. Prosp. Intern. Verkeersbur., Raadhuisstr. 16, Amsterdam. Den Haag, Papestr. 5. P OBER ENGADIN. Nieuw geopend ONTRESINA M Voornaam Hotel l en Rang. 1908. SCHLOSSHOTEL ENDERLIN. Prosp. gr. Intern.Verkeersbur., Amst., Raadh.str. 16. Den Haag, Papestr. 5. Ragaz. Hotel St. Gallertof. Wereldberoemde Badplaats voor jicht, rheumatiek, enz. Opnieuw geres taureerd. Lift. Pension met kamer van 7?9 francs. Ragaz. Hotel TaiitauHotelteBak^^^ Drinkh. i.h. dorp.AHe comf.Gr.Tuin. Holl.Cour. Prosp. Int.Verk.b. A. «t i ÏTHraflin ntol BpNlina 10 min- v- st- Morltz, voornaam \am9fl0ll M{JdülU, HUlül JJIJIllllld, Fam. Hot. lsten Rang. Zomer- en vamaUGH. wintersport. Prosp. Int. Verkeersbur., Raadhuisstraat 16, Amst. Kuuroord bij Interlaken, eso meter boven de Zee. Heerlijke ligging met prachtig Alpen-Panorama. Uitgestrekte boschwandelwegen. Stroomend waterbad. 12 Hotels. Spoorwegstation. Prosp. Intern. Verkeersbureau, Raadhuisstraat 16, Amsterdam. Den Haag, Papestraat 5. _ . . Christelijk Familie Hotel Glockenhof. Nieuw gebouwd in 1910. Zlirifih Kamers van Frs. 2.50 tot Frs. 4. Fooien 5 tot 10 pCt. der rekening. ?*u' ?**?" Prosp. Intern. Verkeersbur., Amst. Den Haag, Papestraat 5. ~ ~~ HOTEL SCHWERT. Eigen. H. GOLDEN. Prachtigliitzicht op ZllPIPn ne* Meer en de Alpen. Allen Comfort. Lift. Balconkamers vanaf bill l bil 3 franc prosp intern. Verk.bur., Amst. Den Haag, Papestr. 5. NAGANT Automobielen Generale Agentuur voor Nederland en Koloniën AUTO-GARAGE CENTRAL. Telefoon 498. Haastrlcht. Ideaal alpen Bad- en Zomerkuuroord lf TT I PER A -TARASP ?r u MMjTJuna ENGAD,N (Zwitser|and) 1270 Meter boven de Zee. Spoorwegstation: Schnls-Tarasp. Seizoen van 15 mei tot midden September. Geneesmiddelen: De beroemde Glauber zoutbronnen van Tarasp voor bad-en drinkkuren. Mild hoogebergklimaat. Speciaal Dieet-menu naar voorschrift van geneesheeren. Hydrotherapie etc. Badkuur en verblijf in de bergen op aangename wijze vereenigd. Hotel Waldhaus 400 bedden Hotels Ie rang: Hotel Schweizerhof 250 bedden Villa Engiadina 36 bedden Privé-pensions: Villa Silvana" en Villa Maria". Doctoren ter plaatse. De kuur wordt in Mei-Juni aanbevolen. Tot midden Juni en in September gereduceerde Kamerprijzen. Kuur-orkest. Vier tennisbanen. Groote parken. Uitgestrekte wandelwegen. Prospectus no. 2G zenden de Hotels of het Verkehrs- and Verwftltungs-Bnreau Vulpera. YICHY Wereldberoemde Alkalische Bronnen m oen FRANSCHEN STAAT AAN DE LIJN PARIJS-LYON-MÉDITERRANÉE 5 UUR SPORENS VAN PARIJS, LUXE-EN RESTAURATIE RIJTUIGEN Minerale Baden, Douches, Koolzuur- Heete lucht- en Stoombaden; Zuurstof-lnhalatie; Massage; Electro-therapie; Mecanotherapie SEIZOEN VAN 15 MEI TOT 30 SEPTEMBER SCHITTEREND CASINO Opera- en Tooneeluitvoeringen door artisten der Groote Opera en Comédie-Frangaise van Parijs, Concerten; Concours-Hippique.etc., etc. HOTELS EN PENSIONS van af 3 tot 10 gulden per dag. Geill. Brochures en Voll. Inlichtingen gratis op»aanvrage bij het Hoofdagentschap voer Nederland . BERGSCHELlAN 212 b, ROTTERDAM. Ondemanhnispoort 8?3 en Begnliersgracht 31, AMSTERDAM. TEL. 8393. Speciaal adres voor Corsetten naar Haat Zooeven verscheen: Van Texas naar f lorida REISHERINNERIKBEN DOOR HUGO DE VRIES, , Hitogleeraar aan do Uniyersiteit yan Amsterdam. Met talrijke illustratiën. Ingen. ?5.50. Geb. ?5.90. Uitgaaf van H. D.TJEENK WILLINK & ZOON te Haarlem. Spoor's Mosterd \V. A. Spoor jr., Culemborg. Een half millioen Het openbaar onderwijs zoo spreekt de Grondwet, waaraan de Koningin plechtig trouw heeft gezworen en dus ook Hare ministers verknocht zijn, is een voorwerp van de aanhoudende zorg der Regeering Op dit oogenblik schijnt het openbaar Teekeningen van Albert Hahn Naar de Kath.'school, of je bestaan gaat er an. (Oudernummer van de Bode, Orgaan van den Bond van Ned. Onderwijzers) onderwijs alleen nog een voorwerp van de aanhoudendeYzorg der Bondsleden-onderwijzers Het is niet alleen een anti-grondwettelijk, Ons je kind, vrouwtje, of jij geen wintergift! (Oudernummer van de Bode, Orgaan van den Bond van Ned. Onderwijzers) het is bovenal een reactionair en droef ge zicht: die openbare school aldus te zien verlaten van andere regeeringszorg dan de vijandelijk-kerkelijke, die wij ondergaan. Mr. S. de Vries Czn, Kuyperiaansch kopstuk in de hoofdstad, is er, bij gratie van een buiten gewoon slap stel vrijzinnigen", de wethouderlijke behoeder van de openbare school; hij heeft haar lief; hij omklemt haar zelfs; het wordt haar benauwd van zijn liefde. De openbare onderwijzers, en met name hun Bond, hielden zich steeds wakker op de bres voor de belangen van het algemeen niet-sectarisch volksonderwijs. Deze meeren deels jonge mannen, wien men, als ze eens een wild haar hadden, niet het tiende deel ver gaf van wat in met zorg opgevoede, meerder jarige studenten getolereerd wordt, toonden en toonen een vurige geestdrift voor de zaak van het aigemeene, Nederlandsche onderwijs, en hebben, weinig rijk als ze zijn, er zoo royaal geld voor over, dat men hun zijn bewondering niet ontzeggen kan, ja dat zelfs het orgaan der hoofden van scholen (en men kent den ouden strijd der Bondsleden tegen het ambulante hoofd!) zijn respect niet verbergt. Het is dan ook geen kleinigheid. Een half millioen oudernummers" heeft de Bond van Ned. Onderwijzers gedrukt en aan de afdeelingen gratis beschikbaar gesteld. En deze afdeelingen hebben alle deze 500.000 exem plaren binnen enkele dagen tijds opgevraagd en ze individueel op eigen kosten verspreid, hetzij over de post, hetzij gaande van huis tot huis, of zich opstellend aan den uitgang der fabrieken en der kerken. Men kan zeggen, dat het heele Nederlandsche volk aldus be reikt is. De som van toewijding, van gelde lijke opoffering dezer mannen en vrouwen, die door dagelijkschen omgang met hunne kinderen en met dier ouders, grooter be lang stellen in de volksontwikkeling, dan wij buitenstaanders, ook al hebben wij onze kinderen op de openbare school daarvoor gevoelen kunnen, is treffend. Het oudernummer is een uitstekend voor beeld van voor ieder begrijpelijk betoog. Het zal, voorzien van een viertal illustraties, waarvan wij er twee zeer in 't klein hier reproduceeren, zeker ingang vinden: tot denken stemmen over de plannen, die de z.g. Christelijke regeering met ons volk en zijn onderwijs heeft. Wij vinden in dit nummer artikels, die uitvoerig aantoonen hoe gewenscht het voor de kinderen is, dat zij op school een milieu vinden, waar zij op geen enkele politieke gedachte, op geen enkele kerkelijkheid worden af gericht,waar zij eens niet leeren wat de groote menschen in de maatschappij verdeelt en tegen elkaar opzet, waar zij dus een basis van ver draagzaamheid kunnen opdoen, waarop het maatschappelijk leven, de strijd om het bestaan, de predikant en eigen geestelijke neigingen later de overtuigingen nog kunnen opbouwen, die dan misschien van binnen versterken maar zeker naar buiten verdeelen. Naast die artikels staan korte entrefilets. Twee ervan mogen hier volgen: Drie vijfden van alle inwoners van ons land ontvingen hun onderwijs op de Openbare School. Wij vragen die allen, zijt ge daar niet opgevoed in rustige en heerlijke onbe wustheid van wat de groote menschen zoo verdeelt op het gebied van godsdienst en politiek ? Vindt ge dan die scheiding, die men tegen woordig al reeds tot bij de jongste kinderen maakt, niet hoogst verkeerd?" En dit: Drie vijfden van alle inwoners van ons land ontvingen hun onderwijs op de Open bare School. Wij vragen die allen, zijt ge daar opge voed tot ongeloof en revolutie?" Dit zijn krachtige woorden. Het antwoord ligt ieder verstandig mensen op de lippen. Het is te verwachten dat deze ouderbladen, bij honderdduizenden onder het volk ver spreid, hun werking zullen hebben. * * * Handigheid" op het Tooneel. De geniale maar lichtzinnige Karel Devrient speelde eens te Hannover den Othello en, daar hij in deze rol in 't laatste deel van 't eerste bedrijf en in 't begin van het tweede niet behoefde op te komen, had hij 't zich in de garderobe gemakkelijk gemaakt, zijn baret afgezet en zijn zwartbruine mooren handschoenen uitgetrokken. Plotseling het tweede bedrijf was al lang begonnen wordt hij geroepen: Mijnheer Devrient, u moet optreden, gauw, gauw!" Ja, ik kom!" antwoordde Devrient, ik volg u al!" Na weinige oogenblikken valt het slag woord; hij treedt op en begroet zijne Desdemona: O, schoone strijdster! enz." Sapristi!" mompelt hij daarop, met schrik ontwarend, dat hij zijn moorenhandschoenen in de garderobe heeft laten liggen. De mede spelers, die de fout natuurlijk dadelijk op merkten, grinnikten van pleizier, en ook het publiek glimlacht over den Moor met blanke handen. Maar, wat was er aan te doen ? Er zat niet anders op, dan dat Othello 't heele bedrijf met blanke handen ten einde bracht. Aan verwijten van den regisseur ontbrak het natuurlijk niet. Devrient ging daar echter niet op in, maar gaf ontwijkende antwoor den, als: Spaar je beleefdheid!" en derge lijke. Vór het slot van 't tweede bedrijf ging hij weer naar zijn garderobe, waar hij een kort gesprek had met zijn kleermaker. Vlug! Haast je! Je vindt me aanstonds in de conversatiekamer." De kleermaker weg, komt terug en vindt Devrient in de conversatiekamer, zoo als afgesproken was. Het derde bedrijf is begonnen. Ook Othello moet weer optreden. En weer treedt hij op met blanke handen ! De regisseur geeft achter de coulissen lucht aan zijn woede, en ook het publiek wordt onrustig, daar het in die nonchalance een blijk van minachting ziet. Maar dit duurde niet lang. Want kalmpjes trekt Othello de door zijn kleermaker ge haalde, een paar nummers grootere vleeschkleurige handschoenen uit, en wat ziet men nu? Natuurlijk een paar zwarte handen van den moor Othello. Een algemeen opluchtend Ah !" gaat door het publiek. De regisseur keek bedremmeld voor zich. Othello werd dien avond daverend toegejuicht! WA. IHIimMimMIIMIIIIIMimMimMimnillmMIIIMIIIIMIimilimillimilMIIII Damspel u i IIIMIIII i in """i " " 10e Jaargang 25 Mei 1913 Redacteur: J. DE HAAS Graaf Florisstraat 152, Amsterdam Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. ONZE CURSUS Wij zullen thans een meer ingewikkelden slagzet gaan behandelen. De waarde van dezen slagzet bepaalt zich in hoofdzaak tot den slag, dien men in een partij wel eens zal kunnen toepassen, hoewel dit systeem van spelen onze instemming niet heeft. De schijven op het bord geplaatst en gespeeld als volgt. Wit Zwart 1. 33-28 17-22 2. 28:17 12:21 3. 31-27 8-12 Dit is nu juist geen sterke zet. Wij zouden in dit geval 19-23 spelen trachtend wit te beletten op 28 een schijf te plaatsen. 4. 39-33 2-8 5. 34-30 19-24 6. 30:19 13:24 Slaan naar 24 is wel erg fantastisch ; 14:23 is veel beter. 7. 40-34 9-13 8. 33-28 4-9 9. 43-39 11-17 10. 34-30 13:19? Nu is de slag mogelijk. Logischer was hier 14-19, dan kan wit ook damhalen, doch dan wordt de dam afgenomen. Onderzoekt dit zelf maar eens. ZWART & ZWART WIT Wit heeft als laatste zet 40-34 gespeeld en nu volgt de behandelde slag. Wit Zwart 1. 2. 3. 4. 5. 33:24 24:15 15:24 32:14 24-29 15-20 14-20 23-28 9:49 VAN ALLES WAT Tijdens de lezing, door de redacteur van deze rubriek in het V. A. D. gehouden, over de "problematiek werd de volgende stand vertoond. Dit is een stand, die wel eens in een onregelmatige partij kan voorkomen. De leerzame slagwending moet men kennen om haar in de partij te kunnen toepassen. ZWART WIT 11. 12. 13. 14. 15. 27-22 36-31 37-31 28-23 42:4 18:27 27:36 36:27 19:37 Een aardige slag. Het leuke van den slag is voornamelijk gelegen, in het offeren der 3 schijven door wit om ruit 37 vrij te maken. Nu een voorbeeld van denzelfden slag aan de partij ontleend, doch dezen keer toegepast door zwart. Zie hiervoor onderstaanden stand. WIT Stand: Zwart 12 schijven op 3, 6/8, 11, 13, 15, 18/20, 24, 25, 31. Wit 12 schijven op 22, 29, 30, 32/35, 38'40, 44, 47, 48. Zwart's laatste zet is 12-18. Wit heeft nu gelegenheid den volgenden fraaien zet uit te voeren. W. 32-28 28-23 33:22 48:26 30-24 34:1 Z. 18:27 19:28 24:42 27:18 (a) 20:29 (a) Het terugslaan op 18 is het fraaie van den slag. Een slag die ook de sterke dammers vooral dienen te onthouden. v