Historisch Archief 1877-1940
29 Juni '13. No. 1879
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
VROUWENRUBRIEK
~ IIIIIUIIMIIMIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIflMIUIflIMIIIIHIIIIIIMIIIIlMIHIIIIIIIIIIIIIH
Budapest
Zevende Congres van den Wereldbond voor
Vrouwenkiesrecht
Den eersten dag in Budapest wachtte ons
dadelijk een invitatie bij de Pres. der
Hongaarsche Ver. voor V. K., waar wij de lunch
tebruikten in tegenwoordigheid van domin
haw, de bekende schrijfster Perkins Gilman
en meer kopstukken der beweging, wat aan
zulke bijeenkomsten de eigenaardige beko
ring geeft.
's Avonds had een zeer bijzondere plechtig
heid plaats, die nu wel niet van het Congres
uitging, maar daarmede toch nauw verbon
den was.
Reeds jaren lang wordt door de
vrijmetselaarsloge Könyves Kalman het feminisme
voorgestaan en zoo had deze loge een
bijzondere feestelijke bijeenkomst gearran
geerd, waar zij aan drie suffragists, die door
mrs. Chapman Catt waren aangewezen, ge
legenheid schonk het
vrouwenkiesrecht-vraagstukte bepleiten. Het waren mrs. Maud Nathan
uit New-York, Adèle Schreiber uit Berlijn en de
ondergeteekendé, wien deze eer te beurt viel.
Aangezien de grootmeester der orde, die
ook tegenwoordig was, o.a. zeide: Nous ne
sommes pas des mac.ons contemplatifs, mais
des mac.ons actifs," hebben wij alle hoop,
? dat deze bijeenkomst, in de toekomst, nog
van wijder strekking zal zijn.
Zondagmorgen werd het officieele pro
gramma geopend met een prediking van
dominéShaw in een der weinige
protestantsche kerken te Buda (het oude Ofen). Na
tuurlijk was de kerk weer overvol en maakten
hare woorden indruk; maar daar zij gelijk
vloers tusschen de hoorders instond, ging er
iets van het toch zoo klankvol orgaan ver
loren. Men had haar niet toegestaan de
preekstoel te beklimmen, omdat zij maar
een vrouw was!
In de muziekacademie vond 's middags
de officieele opening plaats.
Een voor deze gelegenheid gecomponeerde
ouverture werd stormachtig toegejuicht en
men riep den componist, tevens dirigent,
dr. Aladar Rényi verscheidene malen naar
voren.
Daarop volgde een Ode, ook al voor deze
gelegenheid gedicht en in het Hongaarsch
n Engelsch door twee der eerste
tooneelspeelsters van het Nationale Theater voor
gedragen.
Waarop wij hoorden:
Een begroeting door gravin Teleki, presi
dente van het ontvangst comité; Velma
Gliicklich namens de Ver. v. V. K.; minister
dr. Bela de Jankovics,. namens de
rege e r i n g en burgemeester dr. Stephan de
Barczy, namens het stadsbestuur
van Budapest.
Frau Lindemann, secretaris van het H. B.
van den Wereldbond, sprak een woord van
dank namens alle leden van het Congres en
daarna volgde pas de groote openingsrede
van mrs. Chapman Catt.
Het schitterendste oogenblik was volgens
mijn meening, toen een groote schaar
jongens en meisjes, allen in het wit gekleed
en de handen vol bloemen, op het podium
kwamen en deze bloemen aan de voeten der
Presidente nederlegden, terwijl een lief
bakvischje een toespraak hield.
Mrs. C. C. dankte met bewogen stem. Zij
iHHiiiiiiiiiiiiiitiMiiiiiimiiiiiiiiimiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
UIT DE NATUUR
DXXXIV
Bloemenleven
Voor mij staat een eenvoudige ruiker, een
verjaringsbouquet, zoo eentje van een gulden,
rozen en ridderspoor.de bloemen van de week.
Zoo'n aardig cadeau ga je niet uit elkaar
pluizen, niet analyseeren om de juiste soort
van ridderspoor te weten te komen, al ben
je man van het vak. Dat zou ik dan ook
niet gedaan hebben, maar mijn zoon die
naar de bloemen keek, zei: He, daar zit
een hommel in de bloem!"
Dat moest ik toch ook even zien. Een
hommel in een Ridderspoorbloem, dat is
niets bijzonders-; immers de Delphiniums
zijn alle ware hommelbloemen net als de
Aconitums, de monnikskappen; maar de
bouquet stond in de kamer, de vensters
stonden niet open en dan moet de attractie
al groot zijn; ik liep er even in.
Want in elke bloem zat een hommel, dat
wil zeggen, scheen een hommel te zitten,
behalve in de bovenste bloemen van de
trossen; die waren pas open en zagen er
anders uit, als je er in keek.
Het is werkelijk, op het eerste gezicht
althans, of er een hommel, zoo'n gewone
harige aardhommel, met zijn gele
achterlijfsring, diep in de bloemen van mijn
Ridderspoor
zat. De gelij
kenis is waar
lijk treffend,
voornamelijk
bij de bloemen
vanDelphinium
speciorum, die
tegenwoordig
bijonsveelvoor
goedkoope snij
bloem ge
kweekt schijnt
te worden. Niet
alleen dat het
inwendige van
de bloem, voor
zoover dit van
buiten zonder
openscheuren
te zien, gelijkt
op het lijf van
een aardhom
mel, die diep in
de bloem is
gedoken om
honing uit de
spoorte zuigen,
ook de donkere
vleugeleinden
steken nog
even boven het
lijf uit.
Ik heb ge
probeerd het te
schetsen; maar
zonder kleur
gaat dat niet;
de teekening is
zeide: Het verschil is wel groot. Toen ik
befon te werken, werd ik in letterlijken en
guurlijken zin gesteenigd, thans brengt
de jeugd, wier toekomst wij toch het meest
op het oog hebben, mij bloemen.
***
's Avonds een gala-uitvoering in de opera,
welker speelseizoen l Juni eindigt, maar die
ter wille der vreemde gasten, met dezen
regel brak. Een volmaakte uitvoering van
die Entführung aus dem Serail" en een
ballet Les petits Biens" beiden van Mozart,
bewezen dat de Hongaren het juiste tempe
rament bezitten, deze gracieuse lieflijke mu
ziek te vertolken.
Deze beide feestelijkheden gaven ons het
gevoel, dat wij hier niet als quantit
-negligeable behandeld worden. Trouwens het
congres-insigne is een talisman; want op
straat, in trams, in winkels, overal waar men
maar even vertoeft, vliegen de menschen
letterlijk op ons af, om zich aan te bieden
tot hulp.
Door het Congres-bestuur zijn pages ge
drild, die in 14 talen ten behoeve der gasten
kunnen optreden. Men behoeft de kleur maar
te raadplegen, die, deze meisjes dragen en
die in den gids zijn aangegeven, om te
weten in welke taal men geholpen wil
worden.
***
Maandag eerste Business-meeting.
Zakelijke inleiding, die toch iets imposants
heeft, als men zoo vele vrouwen uit z
veel landen hoort oproepen.
Aan de Perstafel is het aantal manlijke
en vrouwelijke journalisten zógroot, dat
dit al een geheel leger op zichzelf vormt.
De groep pages is versterkt geworden door
padvinders, die op allerlei wijze hulp
verleenen.
Maar ook een groep jonge mannen, met
den congres-band om den arm is daar, om
te bewijzen dat de jonge ridders aan onze
zijde staan.
De eerste discussie was van langen duur.
Het betrof het aantal stemgerechtigde Afge
vaardigden van Vereenigingen, die bij den
wereldbond zijn aangesloten en niet alleen
voor V. K. werken; en ook, of zulke ver.
zich eerst aan de uitspraak der Nationale
Ver. voor V. K. hadden te onderwerpen.
Dit laatste werd aangenomen, met de
bijvoeging, dat zoo er animositeit tusschen
verschillende vereenigingen bestaat, deze
dan nog altijd een beroep kunnen doen op het
Hoofdbestuur. Deze discussie werd voor
buitenstaanders eenigszins lang uitgespon
nen! maar als men des Pudels Kern kende,
was dit toch zeer begrijpelijk. Cook is bijv.
met een groot gezelschap (dat tijdelijk een
Ver. heeft géVormd) naar Budapest gekomen,
en dit beschouwt het Congres als
sightseeing. Bovendien heeft een Amerikaansch
syndicaat, dat graag zijn gronden (men zegt
slechte) verkoopen wil, op zijn kosten 35
vrouwen naar Budapest gezonden, om hier
als Ver. van grondbezitsters-V. K.
voorstandsters" agentessen-dienst te doen!
Vervolgens worden verslagen uitgebracht
uit landen, die zich nu pas aangesloten
hebben en wel België, waar thans n groote
federatie bestaat, waarin liberale, clericale
en sociaal-democratische vrouwen samen
werken.
Daarop volgden Galicië en Rumenië, die,
evenals Oostenrijk en Bohemen,een
kiesrechtcomitébezitten, hetwelk slechts twee afge
vaardigden kan zenden.
Zuid-Afrika, waar een federatie van 17
iMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiillttlliiliiiiiiiiiiiiiiiiii
niet voldoende om de illusie van een insect
te wekken. Als ge u echter fig. 5 gekleurd
voorstelt, de vijf omringende bloembladeren
donker violet, het harige ding in het midden
donker met een lichtgele dwarsband, precies
van de kleur van een aardhommel en de
zwarte geteekende blaadjes er boven heel
donker, werkelijk bijna zwart, dan kunt ge
er met een beetje goeden wil, ook wel een
hommel-van-achter in zien zitten. Op zijde
bekeken is er daar natuurlijk niet veel van
te bespeuren; dan trekt veel meer de lange
rimpelige spoor de aandacht; zooals fig. 5a
aangeeft.
Ben je zoo gefopt, dan is het niet meer
dan billijk, dat een bloem als offer valt aan
je weetgierigheid; want je moet toch even
uitmaken, wat dat daar eigenlijk is, in die
blauwe bloem, dat zoo sterk op een zuigenden
aardhommel gelijkt.
Neemt ge daartoe bij een bijna uitgebloeide
bloem en knijpt ge de omhullende bloem
bladeren weg, dat eigenlijk gekleurde en
vervormdekelk-bladerenzijn.dan komt een toestel
te voorschijn (fig. 6) dat, niet waar? heelemaal
niets hommelachtig, niets dierlijks zelfs
meer heeft. Wat ge nu voor u hebt, is de
eigenlijke bloem, in de botanische beteekenis;
de bloemkroon met de meeldraden en den
stamper.
Wat den indruk van een hommelachtereind
maakte, ziet ge nu als een harig blad vlak
onder het pijltje; de hommelvleugels staan
afdeelingen bestaat, meldt zich eveneens
voor opname in de Alliance aan. Er zijn
4 delegaties vandaar; de vrouwen ontzien
moeite noch kosten noch afstand, om onze
zaak vooruit te brengen.
Nu zijn Griekenland, Spanje en Turkije
de eenige landen, waar nog geen
V.-K.-beweging is.
Hoewel men gehoopt had Chineesche ge
delegeerden hier te zien, schijnt het deze
vrouwen onmogelijk te zijn geweest. Toch
hadden zij haar vlag gezonden, en deze
werd door dr. Aletta Jacobs den Bond aange
boden, bij welke gelegenheid zij nog eenige
bijzonderheden omtrent haar reis door China
vertelde.
Qp die Chineesche vlag staat als motto
(zij voegden er de vertaling bij): helping
each other, all of one mind.
Bij het H. B. waren ontelbare brieven
ingekomen, met het verzoek, een protest
van den Wereldbond tegen de suffragettes
te doen uitgaan.
Gelukkig, waren deze vrouwen
breadminded genoeg, om daarop niet in te gaan,
en werd in een officieele resolutie daaraan
uiting gegeven; ten eerste: dat de Wereld
bond neutraal is en zich dus niet mengt in
de aangelegenheden van n land, en ten
tweede: dat militant optreden van mannen
nooit als voorwendsel gebruikt is, om aa%
andere mannen het kiesrecht te onthouden.
Daarmede was het werk voor dien dag
besloten en konden wij ons aan de genoegens
wijden, die daarin bestonden, dat wij een
grooten rijtoe* door Budapest maakten, die
eindigde vór het Parlementsgebouw.
Een der leden van de Kamer, de heer
Lucasz, was zoo beleefd, ons rond te leiden,
en allen waren vol bewondering over dat
feeënpaleis, waarin men zich geen Kamer
leden kan voorstellen, die met inktkokers
gooien, met lessenaars klappen, met revolvers
schieten, en meer zulke beschaafde uitingen
van manlijke vertegenwoordiging vertoonen.
Reverend Shaw kon de verzoeking niet
weerstaan, om daar het spreekgestoelte even
te beklimmen, en hield een geestig toe
spraakje tegen het nieuwgekozen
Hongaarsche Parlement, waarin zooveel vrouwen
gekozen waren!
's Avonds waren wij de gasten der stad
Budapest, en werden wij ontvangen op de
Fischerbastei in Buda. Dit is een oude
burcht, vanwaar men een prachtig uitzicht
heeft op de Donau en de stad Pest. Van
den trans van een der torens klonk muziek
(?Einzug der Gaste in der Wartburg"), korte,
pakkende speeches werden door verschillende
beroemde spreeksters gehouden, en een w
lvoorzien buffet zorgde voor verkwikking.
Uit alle landen, waar nog nationale kleeding
gedragen wordt, was een vertegenwoor
digster, en zoo liep onze baby-gedelegeerde
als een pittig Zeeuwtje rond, tevens reclame
makende voor ons land, door de bekende
kleine plaatjes welcome in Holland" uit te
deelen.
Dit was het einde van een beerlijken dag.
Maar ik kan nog met een veel belangrijker
mededeeling besluiten, namelijk dat de staat
Illinois voor het V. K. gewonnen is. Reverend
Shaw krijgt dus haar tiende juweel in de
broche, die zij van Susan Anthony erfde.
N. MANSFELDT-DE WITT HUBERTS
* * *
Knoppen en jonge bloemen van Ridderspoor. Verklaring der nummers
in den tekst.
er een heel eind af, nu de omsluitende kelk
bladeren zijn weggenomen; want daardoor
is het verband verbroken.
Maar ook daardoor komen de meeldraden
en de stampers te zien: de
voortplantingsorganen; die zijn in het bloemenleven de voor
naamste, de edele deelen, om wie alles ge
groepeerd wordt en waarvoor het heele
overige plantenlichaam in het werk gesteld
wordt.
Bij zoo'n oude bloem, als die wij onder
handen hebben, zult ge van de meeldraden
alleen nog de halfverschrompelde draadjes
en de meeldoosjes of helmknoppen kunnen
vinden. De drie stampers daarentegen (zwart
gemaakt in fig. 6) zijn nog piepjong; hun drie
stempels zijn pas open en richten zich van
daag voor het eerst naar voren, naar de
opening van de bloem. Dit geval komt in
het bloemenleven heel vaak voor; eerst
rijpen de meeldraden; hebben die uitgewerkt,
is hun taak stuifmeel leveren aan de
honingzoekende insecten afgeloopen, dan gaan ze
heen en nu eerst komen de stempels in actie.
Hun taak is het stuifmeel van het lichaam
der bezoekers, hommels in dit geval, over
te nemen; de harige pels van de hommels
of hun kop zit er vol mee; zij kunnen dat
natuurlijk alleen van andere, een of twee
dagen jongere bloemen hebben meegebracht;
en dat juist schijnt de beteekenis te zijn van
deze ongelijktijdigheid in het leven van
meeldraden en stampers in een en dezelfde
bloem.
Het verschijnsel heeft natuurlijk een naam
in de wetenschap, en wel proterandrie, een
woord dat uitdrukt, dat de bloem eerst in
het mannelijk en daarna in het vrouwelijk
stadium treedt. Het tegengestel'de: protogynie,
komt lang niet zoo vaak voor. In beide ge
vallen is het resultaat zoo, dat het voor de
bloem net is of ze nslachtig was; dus alleen
mannelijk of alleen vrouwelijk.
Zelfbestuiving en zelfbevruchting is zoo goed als uit
gesloten ; evenals bij de wilgen of andere
zuiver eenslachtige bloemen.
Maar deze inrichting geeft het voordeel
dat alle individuen vrucht kunnen dragen;
bij de wilgen enz. alleen de vrouwelijke.
De bloemblaadjes, die het hommel-achter
lijf voorstelden, ziet ge bij 7 afzonderlijk; nu
is er heelemaal geen illusie meer uit te halen;
de gele haren, in verband met de zwarte op
staande slippen van de beide andere kroon
bladeren,dienen waarschijnlijk als honingmerk
en stuiftneelbeschermers tegelijk. Ze be
schermen het stuifmeel tegen nat worden
door het inregenen, en duiden de insecten
mogelijk den weg aan naar den honing.
Dit laatste is natuurlijk slechts een onder
stelling; doch opgemaakt uit de feiten, waar
genomen bij tallooze bloemen, die zoo iets
teekenachtigs vertoonen.
Die honing zit hier merkwaardig verscholen
en is buitengewoon diep verborgen. Het moet
al een zeer lange hommeltong zijn, die de
lekkere en zoo sterk begeerde nectar kan
bereiken; en een hommel, die de nectariën,
de honingpotjes tot op den bodern zal
leegen, moet er een hebben van meer dan 18
mM.; zulke langtongen zijn er inderdaad onder
onze hommels, maar lang niet alle soorten
Allerlei
Zondagsrust
Zondagsrust is niet alleen noodig en goed
voor menschen, maar zelfs voor levenlooze
dingen.
De directeur van een telegraafkantoor, dat
Zondags gesloten is (in een kleinere plaats
natuurlijk) beweert, dat de draden 's Maan
dags veel beter functioneeren dan 's Zater
dags. Op den laatsten dag der week zijn ze
moe van den arbeid, en 's Maandags ver
kwikt door den rustdag.
* * *
Goedkoop
Een lezeresje schrijft mij: Een prettige
vacantie behoeft volstrekt niet altijd veel
geld te kosten. Ik ga nu al een jaar of drie
vier eiken zomer met twee vriendinnen naar
buiten, echt naar buiten, weet u, en dat
kost me voor 20 dagen zoo ongeveer 30
gulden; soms minder, nooit meer. We gaan
op een mooie boerenhofstede in 't Geldersche
in den kost, loopen met de veulentjes in de
wei en laten ons bruin branden in de
Julizon. We zetten alle stadsche gêne aan kant
en leiden een arcadisch leven. Ge weet niet,
hoe heerlijk en gezondmakend en sterkend
dat is voor lichaam en geest. Zulk een echt
rein genot geeft u het duurste pension niet
in een mondaine uitspanningsplaats."
* * *
Assurantie
Verzekeringsmaatschappijen tegen onge
vallen sluiten soms merkwaardige posten af.
De beroemde danseres Napïerskowska assu
reerde haar voetjes, twee zeer kleine voetjes,
voor 120000 gulden. Een Fransche caf
concert zangeres Régina Badet nam tegen
ongevallen, welke schade zoude toebrengen
aan haar buitengewoon mooi figuur, een
verzekering van 240000 guldens, terwijl zij
tegen het verlies van haar stem een post
afsloot van ongeveer vijf ton. Een andere
café-concert-artiste, mademoiselle Vallandri,
wier grootste schat haar prachtig blond,
golvend haar is, heeft dit geassureerd voor
50000 gulden.
* * *
Geschenken
Een geestig Fransch spreukje zegt: II y
a deux sortes de cadeaux, les utiles et ceux
qui font plaisir," en ik voel me onsoliede
genoeg (in Hollandschen zin), om 't daarmede
eens te zijn. Ik heb m'n vriendinnen en mijn
familieleden eens voor al verboden, om me
ooit voor m'n verjaardag een paar hand
schoenen, of een dasje, of een ander
nuttigheidje te geven, en ik houd dol van die
duizenderlei kleine luxe dingen, die voor ons
dagelijksche leven volstrekt geen behoefte
zijn ... mais qui font plaisir. Ik geloof, dat
ik woedend geweest zou zijn, indien 't mij
vergaan was als dat jonge paar in Rotter
dam, dat van familie-leden de volgende
huwelijks-geschenken ontving: Van een oom,
een jaar vrij melk (de man had een
melkinrichting), van een tante twee hammen als
wintervoorraad, van een neef twintig mud
cokes, van broers en zusters samen een
halfjaars abonnement op een der lijnen van de
tram voor den bruigom, van moeder en
vader, stoffers, dwijlen een ragebol, een
kamerbezem en 12 stof doeken, en ten slotte
van de peettante der bruid een ledikant
met toebehooren... Fidonc ... wat een
degelijkheid en wat een duf proza!
Sanatorium
Goed nieuws voor dierenvriendinnen l...
In de nabijheid van Parijs is een fraai oud
buitenverblijf thans ingericht als
zomerpension voor hondjes, katjes, aapjes en
andere huisdieren. Het is tevens herstel
lingsoord voor schootkatjes met asthma,
voor honden met rheumatiek en [voor
tuberculeuze apen-kopjes... De pensionprijs
intusschen is niet laag, en de houdster van
dit dierensanatorium, een dame van vijftig
jaar, denkt er haar knipje mee te vullen...
Mondaine bladen roemen deze fraaie moderne
inrichting als een apotheose der dierenbe
scherming.
* * *
ToiletkunstW^'
Dat de zorg voor het uiterlijk geenszins
eene attribuut is der lichtzinnigheid, bewees
een der vroomste en mildadigste vorstinnen
van de wereld, de ongelukkige keizerin
Elisabeth van Oostenrijk die in. 1898 te
Genua door een anarchist werd vermoord.
Haar aan weldoen gewijd leven belette
niet, dat zij de uiterste zorg besteedde aan
haar toilet en aan de schoonheid en gratie
van haar lichaam. Elk middel der toilet
kunst kende zij en paste zij toe. Haar mooie,
blanke gelaatstint en haar weelderig glan
zend haar genoten even groote verzorging
als haar vroom gemoed. ? Zij wenschte de
schoonheid van lichaam en ziel in de zuiverste
harmonie.
In haar toilet, dat zij altijd zelf koos
was zij een toonbeeld van soberheid, fijnen
smaak en gedistingueerd kleurgevoel... Zij
maakte er een kunst van in den besten zin
van het woord. En niettemin had zij eer
te veel ernst dan te weinig. Zij geloofde,
dat het een der eerste zorgen van de vorstin
(en eigenlijk van elke vrouw) mag blijven,
om schoon te zijn.
* * *
Knutselen
Een vrouwelijke kunst, die nagenoeg in
't geheel niet meer beoefend wordt, en die
men misschien ook tegenwoordig rekent tot
die nuttelooze knutselwerkjes, was het zoo
genaamde haarwerk". Men maakte (dikwijls
als herinnering aan overledenen) allerlei
kunstwerkjes van hoofdhaar. Soms bestonden
deze uit uiterst fijn vlechtwerk voor ringen en
armbanden, maar ook in 't maken van
miniatuurschilderijen van haar, die dan vaak
een omlijsting vonden in een groote gouden
broche, of in een zoogenaamde singenet"
of horloge-sleutel, die door de heeren zicht
baar gedragen werd op het gebloemde vest.
Deze haarschilderijtjes bestonden soms uit
een fraai-monegram in een bloemkrans, een
afbeelding van een graf met urm en
treuresch, en niet zelden ook maakte men op
die wijze portretten.
De techniek van dezen kunstarbeid was
zeer eenvoudig, hoewel men er, om iets
werkelijk artistieks te bereiken, goed voor
moest kunnen teekenen. Met potlood werd
eerst op 't papier of perkament of ivoor de
teekening ontworpen, Dan nam de werkster
een zeer fijn penseeltje met dunne lijn,
waarmee zeer zorgzaam elk potloodlijntje
bestreken werd. Dan werd het haar in zeer
kleine stukjes geknipt, die op de gegomde
lijnen werden vastgekleefd. Dit was natuur
lijk een uiterst subtiel werkje, maar 't effect
was vaak verrassend. Wie wat tijd te veel
heeft, probeere 't eens.
ALLEGRA
Ridderspoor. Verklaring der nummers in den tekst
zijn zoo rijk bedeeld. De meeste moeten zich
met het bovenste beetje tevreden stellen,of..een
gat in de spoor bijten en inbraak plegen".
Dit doen de soorten met een korten tong
inderdaad; ze werken zooals het in de biolo
gie genoemd wordt, illegitiem. Ook vliegen
en honingbijen profiteeren van de bres, die
door een hommel met stevige kaken in de
muren van de schatkamer is gebroken.
De spoor zelf is bij de grootbloemige
Ridderspoor-soorten niet zelf de
honingmachine; wel kan die zak tijdelijk als reservoir
dienen, wanneer de voorraad te groot wordt.
De eigenlijke machine wordt gevormd
door de twee bovenste kroonbladeren, die in
6 te zien zijn, en waarvan er n opzijde is
geschetst bij 10; ge ziet duidelijk de helft van
de holte, die verdubbeld en meteen gesloten
wordt door het andere geheel daarmede
gelijke blad, dat er dicht tegen aan ligt;
alleen de gesloten einden wijken uiteen,
zoodat er twee sporen zijn; die liggen samen
in de buitenspoor, het hulsel dat ze omsluit
en beschermt. In fig. 2 bij de jonge bloemen,
schemeren ze bij * door de blauwe zak heen.
Om het bloemenleven van de Ridderspoor
nog iets dieper te doorgronden, moet gij na
de oude bloem ook nog een piepjonge, een
halfgeopenden knop onderzoeken. Dan ziet
ge zooals fig. 2 aanduidt, dat de beide
kroonblaadjes, die later den hommel zullen
suggereeren, horizontaal of nog iets opge
richt staan; eerst later zullen ze neerslaan;
als de meeldraden geleegd zijn of de bloem
al bestoven is, en dan eerst bootsen ze een
hommel na.
De meeldraden zijn in den knoptoestand(fig.
2) nog gesloten; zij richten zich een vooreen
of bij paren op en plaatsen hun geopende helm
knoppen precies tusschen de twee harige
blaadjes, zoodat eiken hommel die binnen
dringt, wat poeder op zijn kop en schouders
wordt gestreken. Daarna slaan ze terug, een
paar andere volgen en zoo voort.
Bij fig. 3 en 4 waar de paarse kelkbladen
zijn weggenomen, geeft het pijltje de richting
aan naar den honing; bij 3 ziet ge een geo
pende knop van voren; kijkt ge er in, dan
ziet ge als door een venstertje (het witte
vlekje) in de helderverlichte honingkamer.
Wat nu die hommel-imitatie betreft, daar
zal ik maar niets van zeggen. Zoo iets lijkt
op mimicry zonder er waarschijnlijk iets
mee uit te staan te hebben. Ja, je kunt wel
fantaseeren, dat de hommels daardoor alleen
de jonge bloemen bezoeken; n dat ze
meenen dat de oudere, de bestovene, al
bezet zijn door een concurrent. Of anders
dat de massa lekker zuigende hommels op
zoo'n tros, bij de diertjes jalousie wekt en
hun den indruk geeft, dat hier heel wat te
halen is. Maar al die verzinsels, waarbij
mogelijk iets waars is, dat echter nooit te
bewijzen valt, hebben de
mimicry-verschijnselen, ook de echte, al veel te veel in
discrediet gebracht.
E. HEIMANS