De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1913 6 juli pagina 3

6 juli 1913 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

"'6-Jül''13. No. 1880 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND Sokken welke zes maanden gedragen kunnen worden ZIJN GOEDKOOPER dan sokken welke na twee maanden versleten zijn. Verlang daarom nog heden een half dozijn AVIATA" OARANTIE-SOKKEN van Uwen leverancier. Pil d'Ecosse PI. 4.25 en Fl. 5.40 Merino 6.00 per half dozfln. Utrechtsche Tricotage Fabriek WICHER JANSEN, Utrecht. [MRN1M Nieuw comfortabel Hotel; 80 bedden, groot res taurant, voortreffelijke keuken, heldere Munchener en Pilsener bieren, lift, electr. licht. Baden. Centr. verw. Omnibus en garage. Kamers van fr. 3.50?fr 5. GEBRS. SCHINDLER. LUZERN. Hotel MONTANA. Het Bemeste Hotel eersten rang, verhoogd gelegen. Rustig, stofvrij. Door een particuliere lift met den promenadeweg aan het meer verbonden. N. T. SEKSTE MIERL. FABRIEK TAK AMTCEMBITftATïN Martinit". MARTINITPLATEN zgn: ^ brand-, trek- en _^ krimpTTfl. iSü/SAWfïmX Vraagt prffasen en monatera. ADRES: (Jraqlnsweg 113, Amsterdam. Ongelukken Aansprakelijkheid OCEAH OUDE TURFMARKT 16 - AMSTERDAM Ziekten Automobiel IMIIIIIMIIIIIIIIUII bruik van uw zintuigen!" Telkens onder 't koken, proeven ze, en het getuigenis van hun zeer ervaren tong is veel afdoender dan welk keukenhoek ook, dat volgens de regelen der kunst is samengesteld. Ik herinner me, dat in den tijd dat ik verbonden was aan de bureaux van de Japansche Marine te Londen, eenigjapansche officieren een hevigen woordenstrijd hadden !over den Franschen en Engelschen scheeps bouw. Een van onze beste officieren zei: De Fransche scheepsbouw is zuiver weten schappelijk, terwijl de Engelsche practisch i is; -daarpm is men natuurlijk bij 't bezien der plannen geneigd om bij voorkeur de .Fransche te bewonderen. In Frankrijk doen groote geleerden navorschingen in alle takken der wetenschap om de wetenschappelijke volmaaktheid voor oorlogschepen te ver werkelijken, en daarna stellen zij die schepen onder de hoede der zeelieden. Als de zeeharden tijd, dien hij doorgaans zoek bracht rt de buurt van den zwarten beer. Maar omdat hij de oppassers geen fooien meer gaf, sloten die het beest in zijn hok, wanneer ,'ze den heer Breukmans langzaam, sloffender nog dan tevoren, zagen aankomen; zijn wonderlijke oogen staarden dan zoo ongeloovig verbaasd, als de beer, ondanks zijn bevelende stem, niet voor de tralies wou komen, dat de achter een struik zich ver bergende mannen, zich verkneuterden om hun listigen zet. Na dan heel lang te hebben gewacht, viel hij ergens neer op een bank, en at zelf het krentenbrood, dat voor den beer was bestemd. Hij leefde van wat hij aan contant geld en den verkoop van eenige effecten nog over had. Na lang te hebben nagedacht en scherp zijn armoe onder de oogen te hebben gezien, besloot hij zich te ontdoen van zijn duur gekocht geheim: de truc van den boeienkoning. Van de opbrengst, onderstelde de heer Breukmans, zou hij ruim een maand kunnen leven. Met zorg stelde hij de adver tentie, ze was duidelijk en in 't oog loopend. Niet zonder gevoel en weemoed las hij vele male het geschrevene over: OCCASIE !!! voor den meestbiedende te koop, het geheim van den boeienkoning. Eenig! Uniek! Geld te zullen krijgen om zichzelf en de honden voor een tijd weer van het noodige te voorzien, troostte hem bij de gedachte voortaan niet meer de eenige te zijn, die het wonder van de boeien verstond. Na twee dagen kwam er een brief. Het was . een aanbieding van een andere krant om ook daarin de annonce te plaatsen. Niemand verlangde het geheim van de boeien te kennen. De heer Breukmans, die altijd gewend wa* te geven, had, behalve zieke honden, van niemand ooit iets gekregen en het vragen werd hem niet gemakkelijk gemaakt. De verf van zijn haren verschoot en ver bleekte in allerlei kleuren, zijn wenkbrauwen groeiden verward in elkaar en zijn paarsroode gezicht temperde hij sinds lang niet meer met het welriekende poeder. De heer Breuk mans was een ander geworden, ook zijn pels, en zijn hooge hoed waren dezelfden niet meer Nadat hij tweemaal verzuimd had de driem'aandelijksche- huur van zijn huis te betalen, werd hem door den eigenaar dringend ver zocht te verhuizen. In een zijstraat van een armelijke buurt betrok hij, op aanbeveling van zijn hoed en pelsjas een kleine, goedkoope benedenverdieping, met een donker, vierkant plaatsje voor zijn honden.' Ofschoon hij in het minst geen vooruitzicht had hoe aan 't geld voor de huur te komen, was hij , toch zeer in zijn schik zoo goedkoop te zijn geslaagd. Omdat hij een afkeer van eenzaamheid ' en nog een groote hoeveelheid smeersels " had, kon hij er niet toe besluiten zich van lieden dan ook maar zulke groote geleerden waren als zij, die de plannen' maakten, dan zou 't eenvoudig prachtig zijn, maar bedenk eens, dat zeelui meestal (in Japan) kinderen van zeer onwetende visschers zijn, zonder eenige opvoeding, 't Zou onnoemelijk veel tijd eischen om hun een wetenschappelijke opvoeding te geven; misschien zou 't ab soluut onmogelijk blijken om yan die jongens wetenschappelijk onderlegde! menschen te maken. Zoo zou dus, alles w,elbedacht, het schip niet aan de verwachting beantwoorden. Zie nu eens aan den anderen kant de Engelsche oorlogschepen. De Engelsche kapiteins vragen den geleerde het schip te maken volgens gegevens, die gegrond zijn op hun jarenlange ervaring (wat ik noem de zintuigelijke opvoeding van den mensch); om deze reden kan het Engelsche oorlog schip niet zoo mooi lijken al? het Fransche, maar alles erin is gemakkelijk te behandelen zijn zieke beesten te ontdoen. 'Hij verpleegde ze met zorg, sprak met hen over de ondank baarheid van de menschen, :maar klaagde nooit. Hij voelde zich als een, lamme, wiens krukken bruut waren weggeslagen. De krukken van mijnheer Breukmans waren zijn vrijgevigheid, zijn coquetterie, zijn hypnotische toeren en goochelkunsten. Het gemis daarvan had plotseling zijn leven waardeloos gemaakt. Te oud en met te weinig energie om iets te ondernemen, bleef hij soms dagenlang in zijn bed, omdat veel beweging hem hongerig maakte. In de vele en lange poozen dat hij niet slapen kon, trachtte hij zich voor den geest te halen, wie van de vrouwen zijner vrienden het zachtste gezicht had en van wie hunner hij zich een hartelijk woord herinneren kon. En telkens kwam hem dezelfde in de ge dachten : een kleine, blonde vrouw, die nooit kinderen had gebaard en de geweldige schat van haar liefde ten leste verspild had aan een hond. Met tranen in haar lichte, blauwe oogen, had zij eens dankend ea bewonderend naar hem opgezien, toen hij met een achteloos, onverschillig gebaar het door hem genezen beest aan haar had teruggegeven. Dat was nog in de glorieuse dagen van zijn goedheid en zijn huizenbeheer. Twee dankbare, lichtblauwe oogen ... De heer Breukmans wentelde zich om in zijn bed en loosde een zucht van voldoening. Twee weken later, nadat hij van zijn laatste stuivers kaak had gekocht en er zelf met de honden van mee had gegeten, besloot de heer Breukmans de twee blauwe oogen, wier uit drukking in zijn verbeelding al maar zachter en stralender was geworden, te beproeven. Hij maakte zichzelf wijs, dat hij niet zoozeer ging om te bedelen, dan om te weten of hij ' zich in zijn menschenkennis had vergist. De bestemming van een mensch, dacht de heer Breukmans onderweg, is van te voren bepaald; niemand weet wat voor hem is weggelegd. En alsof dat iets heel aanlokkelijks was, kwam er een glimlach van tevredenheid over zijn lippen, toen hij aan belde aan het huis van de dankbare dame. Hij kreeg een dampend bord soep en een kwartje om daarmede in de huur van zijn huis tegemoet te komen. In ruil daarvoor vertelde hij opgewonden van de geheime kracht, die hij in zijn oogen verborgen hield, en bood dringend aan haar onder hypnose te brengen. Zij bedankte en nam zich tegelijkertijd voor, hem, voor alle zekerheid, nooit meer te ont vangen. De schamele gift had de heer Breukmans zoo ontmoedigd, dat hij bijna niet naar z'n honden durfde gaan. Sufferig slenterde hij door de straten tot het koud en donker was geworden. Een plotseling opkomende koorts joeg hem huiveringen over den rug, zijn oogert gloeiden en het leek hem of het bloed in zijn polsen brandde. Een benauwd ge voel van angst voor de donkere straten, dreef =4-4Standaard Hypotheekbank, te Rotterdam Directie: Mr. H. H. C. Castendyk «n Jhr. H. F. Sohuurbeque Boeye. De Bank verstrekt gelden onder eerste hypothecair verband en geeft 4H en 4% P1NDBBIEVEN nit onder con trole van het Algemeen Administratie en Trustkantoor te Rotterdam. St. MORITZ-DORF ENGADIN Hotel LA MARGNA. Prachtig, nieuw gebouwd Hotel Ie R. met alle Comfort ingericht. Heerlijk mooi gelegen, met uitzicht op het Meer en Gebergte. Tegenover het Station. KAMERS VAN AF Fr. 4.?. Met aanbeveling van het Internationaal Verkeersbureau, Amsterdam. GRANDS V1NS DE CHAMPAGNE Perrier-Jouet Epernay. Concessionnaires, Sauter & Polis, Maastricht. DEUUNAY BELLEYILLE AUTOMOBIELEN. J. LEOHARD LANG, 114 Stadhouderskade AMSTEEDAJL IIIIIIIII1IIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIMIMIIIIIIIIIIII door den eersten den besten onwetenden zeebonk, het is dus van de beide oorlogs bodems het meest praktische. Ik constateer met voldoening dat Japan het grootste deel van zijn oorlogsschepen in Engeland besteld heeft; het is onnoodig nog eens eraan te herinneren hoe uitstekend deze schepen zich hebben gehouden in onzen laatsten oorlog. hem eindelijk, reeds laat in den avond, naar zijn woning. Afgemat liet hij zich op zijn bed neervallen, rillend en klappertandend, zonder de kracht te hebben de likkende honden van zich af te weren. Omdat de heer Breukmans zijn huis liet vervuilen en de huur niet betaalde, werd het weinige wat hij bezat, na steeds heftiger dreiging, naar buiten gedragen. Hij zelf lag, in zijn pels gewikkeld, languit op den grond. De honden weken niet van zijn zij. Een voor een werden ze met lekkere, geurige beetjes naar buiten gelokt en daarna opge vangen. Met geweld werd de heer Breuk mans, die niet wilde loopen, naar buiten gesleept. In zijn vertwijfeling en radelooze angst voor de straat klemde hij zich met zijn nagels in de reten van den vloer, vloekte, kreunde en kermde en liet zich dan weer een eind meesleuren, te moe om zich te ver zetten. Men ontnam hem den sleutel van de buitendeur en trok die achter hem dicht. De jongens van de buurt en al de men schen, die last hadden gehad van de honden, liepen te hoop rond den inventaris van den heer Breukmans. Zij scholden hem voor dronk aard, omdat hij zoo wezenloos in elkaar zat gedoken en omdat de groote tafel nog vol stond met flesschen medicijn. Zij smeten het vuil van de straat op zijn bed en riepen allerlei honende, spottende woorden, die de heer Breukmans niet verstond. Want hij dacht aan den dood. . . Hij dacht er aan met de gelatenheid van een grijsaard, die in het leven niets meer te doen heeft. Als het dag wordt, zal ik dood zijn, herhaalde hij telkens zacht bij zich zelf en zoo dikwijls mompelde hij dood", dat het woord een vreemde klank voor hem kreeg en niets afschrikwekkends meer had. Daar door dwaalde zijn somber gepijns weer terug naar den toestand waarin hij zich bevond. Een man uit de nieuwsgierige menigte, die zich voor zijn grooten lessenaar verdrong, bood hem een klein bedrag voor alles wat van hem op de straat was gezet. Met moeite stond de heer Breukmans op om het geld in ontvangst te nemen. Daarna, zonder om te zien liep hij, met half gesloten oogen, waggelend de straat uit, nagejouwd en bejoeld door de kinderen. Hij liep zonder te weten waarheen, door deftige buurten en door lange, armoedige straten, hij liep om niet neer te vallen en om te ontkomen aan de angstige zekerheid dat, als hij stilstond, het er voor hem niets meer op aan kwam of hij rechts verder ging of links. In het bordes van een groot heerenhuis zat, in elkander gehurkt, een bedelvrouw met een kind. Zij trachtte het wicht tegen de vinnige, vriezende kou te beschutten met een gescheurde, gerafelde doek, waarvan zij zich zelf had ontdaan. Het kind huilde met een vloed van steeds maar wellende tranen, de oogen van de vrouw waren droog en dor. Toen de heer Breukmans voorbij kwam DE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland kost slechts ?1.50 per kwartaal, franco per post ? 1.65. BOUWT TE NUNSPEET. Mooie boschrijke terreinen. Spoor, Tram, Electrisch licht, Telephoon. Inlichtingen M.üDE YELUWE",Nunspeet, Het schoonste verblöf in Zuid-Zwitserland. Belangrijkste centrum voor uit stapjes. Zacht klimaat. Seizoen het geheele jaar. KTJRZAAL, GOLF, TENNIS. Geïll. gids van Lngano gratis Intern. Verkeersbur. fiaadhaisstr. 16, Amsterdam. IU6ANO. 13:,tWOOMHUY5"eS AMSTERDAM. W ARM HEM VIJZELSTRAAT-HEEREMGRACHT.- ROGGESTRAAT. COMBINATIE f25OO. 5ALOM-HUISKAMER SLAAPKAMER-LOGEERKAMER IM VIER VOOR DIT DOEL SPECIAAL INGERICHTE KAMERS TENTOONGESTELD. llltlllllllllllllllMllllllllllllllllMIllllllll Daar ik een kunstenaar ben, verzoek ik u mij te vergunnen om u over enkele verhou dingen van kunst en wetenschap te spreken. De photographie is misschien een der grootste triomfen van de wetenschap. Vele menschen hebben mij al gevraagd of de photographie mij al dan niet van nut kan zijn voor mijn kunst. Ik antwoord altijd ontkennend. Het is zeker waar, dat de photographie groote diensten heeft bewezen aan alle andere menschelijke kundigheden, maar niet aan de kunst. Toch waardeeren wij zelfs in onze dagen de menschelijke zintuigen meer dan de wetenschap. Herinner u maar eens wat kolfspelers zeggen: Houdt uw oogen op den bal gericht! Inderdaad, als gij uw oogen op den bal vestigt, zal uw kolfstok hem precies op 't juiste punt raken. Hier verricht uw zintuig veel beter werk dan welke wetenschap ook. liimiiMiMMimi stak zij, bedelend, de hand naar hem uit. Een oogenblik bleef hij staan, getroffen door de klagende huilstem van het kind. Hij voelde zich weer opeens de heer Breukmans van vroeger, den man die gaf, die nog nooit aan een vragende een gift had geweigerd. Zijn bevende hand grabbelde het pas ont vangen geld uit de wijde zak van zijn pelsjas en met een breed gebaar wierp de heer Breukmans het in de schoot van de bedelende vrouw. Als het dag wordt, zal ik dood zijn," mompelde hij weer zacht in zich zelf, toen liep hij verder. Nog vele malen, wanneer hij, een eind buiten de stad, op van vermoeienis en koortsafmatting, half liggende, half zittende, ontwaakte op een bank, die aan een half bevroren vijver stond, zag de heer Breukmans het dag worden en telkens was zijn eerste gedachte aan den dood. Daarna stond hij met moeite op en liep weer terug naar de stad, met de zekere pas van iemand, die daar iets te doen heeft. Den geheelen dag zwierf hij langs de huizen van zijn solide vrienden, keek schich tig op naar de spiegelende ruiten, maar miste den moed om aan te bellen. Toen, op een klaren, zonnigen winterdag, ontmoette hij de vrouw met de lichtblauwe oogen; aan een zijden koord van dezelfde kleur hield zij een hondje, dat zich onwillig naast haar voort liet trekken. De heer Breukmans, die vroeger nooit tijd had gevonden voor vrome overpeinzingen, geloofde op dat oogenblik vast dat er een God moest bestaan voor armzalige menschen. Want de dame die, veinzend hem niet te herkennen, wilde doorloopen, moest blijven stilstaan omdat het hondje met uitbundige vreugde opsprong tegen den pels van den heer Breukmans, die het aaide en toesprak op den beschermenden toon van een vader. Wrevelig om die stoornis op den openbaren weg, en omdat zij niet kleiner had, schonk zij den heer Breukmans voorde tweede maal een kwartje. Lang liep hij rond, niet wetend wat hij er voor koopen zou: het leven of den dood. Eerst toen het koud en geheel donker werd, was hij besloten. Hij ging een herberg binnen en dronk achter elkaar vijf glazen jenever. Hij voelde het scherpe vocht brandend glijden in zijn hongerige maag en poogde te denken aan alles wat in zijn leven een groote plaats had ingenomen. Omdat dit de eerste maal was, dat hij zich bedronk, viel het denken hem onnoemelijk zwaar. Den zwarten beer, de honden, de goochelapparaten, zijn meisje en de vrouw met de lichtblauwe oogen, verwarde hij in zijn loome verbeelding tel kens met zijn solide vrienden, de bedelaars en de keurige kinderen. Zijn hoofd werd als lood zoo zwaar en langzaam vloeiden zijn gedachten er uit weg, als het bloed uit een doodelijke wond. Iklben bezig biljard te'leeren spelen. Om de waarheid te zeggen, ben ik geen onbe kende op 't gebied der natuurkunde. Het gebeurt me dikwijls, dat ik allerlei hoeken aan 't bedenken en aan 't combineeren ben op wetenschappelijken grond. Maar wat mij betreft, heb ik veel meer aan mijn zelfver trouwen en mijn vasten wil om de ballen te raken, dan aan het plagen van mijn her sens met de kleine wetenschap, die de mijne is. In China gebruikte men ongeveer vier duizend jaar geleden de maan-kalender. Men geloofde toen, dat de aarde plat was en dat alle sterren er om heen draaiden, maar hoe juist waren hun astronomische berekeningen niet! En ziet eens naar hun kunsten, hun architektuur. In alle gevallen oordeelden zij met hunne zeer geoefende oogen. YOSHIO MARKINO Zwaaiend en struikelend over eiken puntigen steen bereikte hij, laat in den avond, de bank aan den vijver. De bank was bezet door twee jonge mannen, die ieder een meisje omstrengeld hielden, wier lippen zij onop houdelijk kusten. Voor den heer Breukmans waren 't niet anders dan donkere schaduwen.die hem voort joegen naar de plaats, die hem toekwam. Hij sloot zijn oogen en liep rechtuit, het hellende grasperk af, in den vijver. Toen hij, met zijn bewuste denken, terug keerde tot het leven, lag hij in de dekens gewikkeld op een zacht bed, in een heldere zonnige kamer. Een jonge vrouw boog zich over .hem heen, tilde hem halverwege op, steunde hem toen in zijn rug met hagel witte kussens en begon hem een zachtverwarmenden drank in de keel te gieten. Daarna gleed hij langzaam weer terug, ver zorgd en toegedekt door de kleine, fijne en blanke handen van de stille, jonge vrouw. Hij voelde zich wonderlijk moe, onmachtig om te denken, te spreken of zich iets voor te stellen. Of hij leven of sterven ging, deerde hem niet; het liggen, het bed en de stille jonge vrouw maakten hem onuitsprekelijk gelukkig. Twee weken na zijn redding mocht hij het ziekenhuis verlaten, om, door de zorgen van de stille verpleegster, in het armhuis te worden opgenomen. Zijn pels en zijn hooge hoed werden ver wisseld voor een zwartlaken jas en een zwartlaken pet. Hij kreeg een vader, een moeder en een nummer. Zijn vrijheid, zijn wil, zijn liefhebberijen en zijn goedheid werden ondergebracht in een kort, maar streng reglement. Hij voelde zich, nu de overheid zooveel zorg voor hem had, zoo wei-voldaan en innig tevreden als hij maar zelden, tijdens zijn heer Breukmansschap was geweest. Hij begreep niet hoe het afleggen van zijn pels en hoogen hoed zoo'n omkeer kon brengen in de houding van zijn vroegere vrienden, want, op zijn wandelingen door de stad, spraken al de soliede zakenmeaschen, die hij tegen kwam, hem aan, presen teerden hem een sigaar en vroegen telkens met vriendelijken aandrang hoe hij het maakte. Ik heb tegenwoordig een betrekking in het armhuis," zei dan de heer Breukmans met groote voldoening, hoewel hij zich niet verklaren kon, waarom hem dit nooit vroeger was gevraagd, in de dagen toen hij de heer Breukmans nog was... 's Avonds, in zijn bed, wanneer hij al de gekregen sigaren, voor de veiligheid, onder zijn peluw verborg, dacht hij lang over dit vreemde verschijnsel na. Maar het bleef hem ten eeuwigen dage een raadsel...

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl