Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
20 |uli '13..?No. 1882
SUKKELS
Muziek van HERRE DE VOS
re -gen, die grijs -de bij stra-Ien, Ge-jaagd door den loei-en-den
~~ ~
wind, Liep werk'-loos een werk - man te dwa - len. Zijn
vrouwdroegeen zacht-sla-pend kind. Zij wa-ren van bui-ten ge
ko - men. 't Had u - ren ge - duurd naar de stad. Om
beurt had elk 't klein-tje ge - no -men, Dood-moe, hol van
hon - ger, door - nat.
Muziek van HERRE DE Vos
Woorden van J. K. RENSBURQ
(Nadruk verboden)
In regen, die grijsde bij stralen,
Gejaagd door den loeienden wind,
Liep werk'loos een werkman te dwalen.
Zijn vrouw droeg een zacht slapend kind.
Ze waren van buiten gekomen.
't Had uren geduurd naar de' stad.
Om beurt had elk 't kleintje genomen,
Doodmoe, hol van honger, doornat.
Soms schudde', als een vlaag aan kwam jagen,
Een vloed uit de boomtoppen neer
Of viel uit een dakgoot geslagen
En kwelde de stakkers nog meer.
Voorbijgangers ijlden gebogen '
En huiv'rend de hand aan den hoed.
Elk hadvvoor zich zelf nu slechts oogen;
Het noodweer dreef allen tot spoed.
Eén klampte hij aan van ter zijde.
't Leek hem een goedaardige vent.
Weet u voor ons kind en ons beide"
Hier soms ook een volks-logement ?"
Alleen mijn broers huis staat ons open."
't Is buiten. Een uur of twee, drie."
Wil jullie door dat weer nog loopen?"
Ja, 't mot wel met net dertig spie."
De ander kon dat toch niet dulden.
Ik krijg 't wel eens terug op een keer."
Zelf arm gaf hij toch een paar gulden.
O dank u! Bepaald hoor, meneer!"
En toen hij ze 't geld toe wou reiken
En zei: Doe je nou eens te goed."
Joeg wind en 't zou reddeloos blijken
In 't water zijn eenige hoed.
Amsterdam
iimiiniiiiiiMiMMiiiMiiiiiMitiiHmiimmiiiiiiiiiiiiitMiitmi
IIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItlllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIltllllllHlllllllllll
Le plus tempérant? Boileau.
Le plus avisé? Le Sage.
Le plus habile a l'escrime? Prévost.
Le plus rasant (in argot vervelend) ?
Barbier.
Le plus incomplet? Thiers.
Le plus champêtre? La Bruyère.
Le plus sonore ? Chamfort.
Le plus fin? Renard.
Le plus pion ? Lemaitre.
Le plns serre ? Lavisse.
Le plus pacih'que? E. Ollivier.
Le plus négligé? P. Sales.
Le moins cher? Donnay.
(Gazette de Hollande).
? ? *
Puzzle
De oplossing van den kettingpuzzle wordt
nu eens door velen gevonden. Volgende
week geef ik ze. Kent gij dit kunstje voor
den familiekring?
Laat iemand op twee opgestoken wijs
vingers een touw zonder eind hangen, dat
door het oog van een sleutel is gehaald.
Vraag: de sleutel te bevrijden zonder dat
het touw van de wijsvingers afkomt.
Steek de pinken van eigen linker en rechter
hand kruiselings tusschen de touwen in.
Trek de touwen met de pinken kruiselings
over elkaar.
Leg de lus (BI) om den wijsvingertop A2.
Grijp met de vrijgekomen linkerhand BI
het touw boven den sleutel aan.
Leg den lus over den wijsvinger van A2.
Laat den pink van B2 los.
Wanneer men dan aan den sleutel laat
trekken, zal deze blijken vrij te zijn.
M. J.
p. a. Red. Amst. Wbl. v. Ned.
Keizersgr. 333, Amst.
Charivari
De gevaren der beeldspraak.
Servië is een machtige troef gewor
den in het politieke schaakspel van
Rusland." (N. R. Ct.)
Men meent, dat Servië aan Grieken
land de handen zal reiken, om dan
samen op het zwakke Albanië te druk
ken." (Ibid.)
In Engeland hebben reeds socialisten
op ministerieele zetels de doornen van
het praktische staatsleven in hun vleesch
voelen drukken." (Ibid.)
Deelwoorden-misère.
l. Grenzende aan deze afdeeling komt
ge aan de inzending van de Kweekschool
voor de Zeevaart." (Stand.)
2. Zou dan, erkennende dat er nog
in vele behoeften moet worden voorzien,
dat bedrag de oorzaak zijn, dat de rest
niet zou kunnen geschieden?"
(Min. Colijn, Hand. I. K., p. 937)
3. Afgaande op de ontvangst van
gisterenavond, kan voor dit drama wel
een zeker succes zijn weggelegd." (HU.)
Brindejonc's merkwaardige antwoorden.
Quand pensez vous partir?" vraagt
een afgezant van Z. K. H. Sais pas,"
antwoordt de stedenvlieger, die onver
stoorbaar doorgaat olie in de machine
te gieten, zonder morsen zelfs. Quand
pensez vous arriver?" A 3 heures,"
komt kort en kalm het antwoord.
Men vraagt mij voortdurend: Hoe is
u hier gekomen, en dan antwoord ik
maar: Per vliegmachine, evenals een
ander met den trein." Deze uitlating
typeert den jongen Franschman, die
geen zenuwen schijnt te bezitten, en
de kalmte in persoon is." (Tel.)
Brindejonc's versterkende middelen.
Rustig gaat Brindejonc door met
het innemen van 150 liter benzine en
30 liter olie." (Tel.)
De rechterzijde had te zorgen dat
het te komen ministerie van meet af
zoo zwak mogelijk sta."
(Prof. Fabius, Studiën)
Allemaal toekomstmuziek. We zitten voor
loopig nog wel een tijdje met het te gaan
ministerie.
*
Gaat dat zien, gaat dat zien.'
1. KARDINAAL VAN ROSSUM IN SCALA."
(Tijd)
2. Achter H. M. (met grijzen baard)
jhr. De Ranitz." (Het Leven)
Er is voorheen niet al te veel waarde ge
hecht aan de beweringen van Mexicaansche
zijde, dat de Yankees door hun optreden
mede voor een goed deel schuldig waren
aan het feit, dat de onrust in deze republiek
bleef aanhouden, doch thans blijkt, dat de
gezanten der overige mogendheden de Mexi
canen in dezen bijvallen en voorstellen, dat
hunne onderscheidene regeeringen er bij die
te Washington op zullen aandringen, dat de
Vereenigde Staten Huerta als president er
kennen.
Het gerucht, dat Bryan eerlang als Minister
van Buitenl. Zaken in de Unie zou aftreden
wijl Wilson z'n eigen inzichten wenscht te
doen doordringen, staat wellicht in verband
met deze actie der bovenbedoelde gezanten.
Hoe het zij, Huerta zelve blijkt ook al van
hetzelfde allooi te zijn als zijn voorgangers.
Uit wat men althans verneemt van zijn op
treden tegenover de National Railways of
Mexico zou men hiertoe moeten concludeeren.
De wrijving tusschen het bestuur van deze
maatschappij en de Mexicaansche regeering
moet n.l. in'! verband staan met pogingen
van Huerta om zijn aanhangers goed bezol
digde baantjes te bezorgen, doch daarvan
blijkt de president der National Railways
allerminst gediend te zijn, vooral nu het de
maatschappij toch reeds alles behalve voor
den wind gaat tengevolge van de langdurige
stoornissen in het bedrijf.
Duurt deze disharmonie voort, dan zal de
president der maatschappij toch waarschijn
lijk zijn ontslag nemen en op grond van deze
ongewenschte verhoudingen viel deze week
opnieuw een scherpe daling in de verschil
lende waarden der maatschappij waar te
nemen.
De onderstaande noteeringen illustreeren
zulks:
10 Juli 17 Juli.
Nat. Railr. of Mex.
4% pet. obl. 92 pet. l.n. 87^ pet.
idem 4 70 ^ 60h'
Nat. Railw. of Mex.
4% pet. obl. 71 hè66
N. Rail w. 2e pr. aand. 13 lOVs
. Ie 38V* 34!i
Dat deze gevoelige reactie ongerustheid
baart bij de houders, is alleszins verklaar
baar.
Met het oog echter op het feit, dat de
Maatschappij onlangs voorziening heeft
kunnen treffen in de aflossing der vervallen
notes, meenen wij toch, dat men zich niet al
te groote angst moet laten aanjagen, waar
door men allicht geneigd zou zijn z'n bezit
met enorm verlies van de hand te doen.
Natuurlijk kan men niet voorzeggen, wat
de gevolgen zouden zijn van een eventueel
aftreden van den tegenwoordigen president
en ongetwijfeld is de financieele toestand
der Maatschappij ook alles behalve roos
kleurig, doch overdreven angst is evenmin
op z'n plaats.
De zwakke houding der bovengenoemde
waarden vormden feitelijk het eenige eve
nement van beteekenis in de Amerikaansche
afdeeling.
De New-Yorksche markt zelve schijnt tegen
woordig minder onder den druk der in wendige
politiek dan wel onder dien van de Balkan
verwikkelingen te staan en het komt ons dan
ook niet onwaarschijnlijk voor, dat wanneer
daar in het oostelijke deel van Europa de
vrede eens duurzaam is bevestigd, eene op
leving, ook der New-Yorksche markt, te
wachten is.
Op dit oogenblik echter is de toestand
nog dermate verward, dat elke dag opnieuw
verrassingen kan baren. Het roemlooze op
treden van Rumenië schijnt toch in zooverre
eene goede uitwerking te hebben, dat Bul
garije, van alle kanten, zelfs van Turksche
zijde bedrangt", zoo spoedig mogelijk vrede
tracht te sluiten, blijkelijk ook om
binnenlandsche ongeregeldheden te voorkomen.
Zoo brengen dan de vroegere
bondgenooten en vijanden gezamelijk den
onverzadiglijken Bulgaar tot rede en zal hij, dank zij
z'n hebzucht, toch nog zich met minder
moeten tevreden stellen dan de Serviërs
en Grieken aanvankelijk bedongen.
Meer dan ooit is hier het spreekwoord
van toepassing: wie het onderste uit de kan
wil, krijgt het lid op den neus.
Zoo is dan te voorzien dat de strijd spoedig
zal zijn beëindigd en eindelijk de druk zal
worden opgeheven, die reeds meer dan een
jaar verlammend op Europa heeft gewerkt.
Doch wat Wallstreet betreft, moeten toch
eerst de gevolgen van het scheidings-proces
tusschen de Union- en Southern Pacific
maatschappijen over de markt zijn
heengedreven.
De S 88 millioen aandeelen n.l. worden j
thans ter inschrijving aangeboden aan de
houders van Union Pacific shares, doch daar
bij zal elke poging tot vorming van een
groot aandeelenbezit worden geweerd.
Hun recht van voorkeur n.l. kunnen zij,
indien ze het niet verkoopen, slechts op
certificaten van aand. Southern Pacific uit
oefenen, welke niet stemgerechtigd zijn en
waarop ook geen dividenden kunnen worden
geïnd.
Om in het bezit der origineele aandeelen
te komen, zal de certificaathouder onder
eede moeten verklaren dat hij geen belang
hebbende bij de Union Pacific is of handelt
op last van een zoodanigen. De aandeel
houder der Union Pacific zal derhalve zijn
recht van voorkeur of zijn, door uitoefening
van dat recht verkregen certificaat, moeten
verkoopen.
Dat deze rechterlijke beslissing in de
praktijk heel wat moeilijkheden zal met zich
brengen en die groote post aandeelen der
halve lang kan wachten voor hij geclasseerd
is, behoeft nauwelijks betoogd.
Het is mogelijk dat deze omstandigheid
de New-Yorksche markt voorloopig nog on
gunstig zal beïnvloeden, doch overigens zijn
er wel teekenen, die wijzen op een geleidelijke
verbetering in de stemming.
Industrieele waarden hadden een vrij vaste
tendenz, vooral Amalgamated's, Steel's en
Car's. De kopervoorraden zijn thans ongeveer
even gering als een jaar geleden; ondanks
dat echter kunnen de prijzen van het roode
metaal zich nauwelijke handhaven.
Over de catastrophe bij de American
Water works is tot heden nog weinig licht
verspreid en middelerwijl daalden de aan
deelen verder tot ca. 40 pCt.
Van sommige zijden wordt de meening
gelanceerd, dat ook hier ter wille eener
monopolistische financieele politiek een offer
moest vallen en de Pittsburgsche Krach"
werd uitgelokt om de regeering andermaal
te beduiden, dat zij een anderen weg heeft
in te slaan, dan zij tot nog toe gevolgd heeft.
Doch ook thans werd de hulp der Regeering
grootmoediglijk van de hand gewezen.
Het is alles mogelijk, doch dan is dit
eens te meer eene les voor de beleggers
aan deze zijde van den Oceaan, om dubbel
voorzichtig te zijn met naneven van de
van de nieuwe wereld!
De locale markt kenmerkte toch over
't geheel door eene vrij goede tendenz.
Petroleum-aandeelen werden meerendeels
iets hooger afgedaan, waarbij Orion's ca.
5 pCt. verbeterden, New-Schibaieff-aandeelen
waren vast.
Rubberwaarden konden van het geleden
koersverlies flink herstellen,
AmsterdamRubber kwamen van 158 op 171 pCt., Bandar
van 64 op 68 pCt., Kali Telepak van 111 op
120 pCt. Preanger Rubber, na tot 70 pCt. te
zijn gedaald verbeterden tot 77 pCt,
Nederlandsche Rubber kwamen van 64}^ op 68
pCt., Sumatra Rubber van 111 op 115Vs pCt.
Deze betere stemming stond in verband
me: Londonsche statistieken over de zicht
bare voorraden Para- en plantage-rubber,
waarbij men tot de conclucie komt, dat het
rubber verbruik, ondanks alles, aanzienlijk
is toegenomen,
Mijnwaarden daarentegen hadden een
minder bevredigend verloop: vooral Paleleh's
wijzen ditmaal een gevoelig verlies aan.
Tabakken konden zich op het verhoogde
koerspeil handhaven; de laatse voorjaars
inschrijving is verleden week gehouden,
zoodat thans de totale uitkomsten te boek
kunnen worden gesteld.
Wij laten die hier, wat de voornaamste
maatschappijen betreft, volgen.
Resultaat der 10 Sumatra Tabaksinschrijvingen
vergeleken met 1912.
1913 1912
pn. ets. pn. ets.
Amst. Deli Cie. 10953165 11036159
Langkat Cie. 6103 136 5443 209
Padang Cie. 2297 102 2817 102
Serdang Tab. Mij. 2774 130 2732 108
Bindjey Tabak Mij. 4117150 4132171
Deli Batavia Mij. 9763 230 10850 245
Langkat Tab. Mij.fl2026 102 2005 158
Maatschappij 54217 199 51643 206
Hessa Tabak Mij. 1666 128 1301 125
Holland Deli Cie. 565 309 1492 92
Sumatra T. Mij. 2071 143 1207 126
Medan Tabak Mij. 9961 180 7648 177
Padang Tab. Mij. cl 160 108 1792 102
Ramoenia Cult. Mij. 4141 139 3673 132
Rimboen Tab. Mij. 4107 107 3200 180
Rott. Deli Mij. 65065 132 4045 186
Senembah Mij. 16557 175 13826 198
Serdang Tabak Mij. 3702 78 4462 94
Sumatra Plantage Mij. 772 108 492 89
Tab. Mij. Krapoh" 2535 113 1879 102
Tab. Mij. Sennah" 1282 105 1289 146
Un. Lank' Plant. Cy. 11678 243 12259 253
a) 1080 pakk. geheim
b) 1896
c) 414
Cultuurwaarden hadden slechts zeer
onbeteekenende variaties.
Aand. Nieuwe Afrikaansche Handelsven
nootschap konden in den loop der week, in
verband met de betere stemming voor rubber
waarden, meer dan het dividend inhalen.
Beleggings-waarden bleven over 't geheel
eene zwakke houding aan den dag leggen.
De geldmarkt had een zeer kalm verloop.
18 Juli. V. D. M.
* *
#
De groote Zee-kanalen
Gedurende een aantal opeenvolgende jaren
is het verkeer door het Suez-kanaal gestadig
toenemend. In 1912 bereikte het blijkens
het jongste jaarverslag 't tot dusver
hoogste cijfer; de bedrijf resultaten van dat
jaar waren opnieuw 10 pCt. gunstiger dan
die van het jaar te voren en toonen in
vergelijking met de opbrengsten der twee
voorafgegane jaren een verbetering van
22 pCt. aan, niettegenstaande sedert l Januari
1912 het kanaalgeld voor het transito-vervoer
met 50 cent per ton werd verlaagd.
In het begin van 1913 is opnieuw een
verlaging van 50 eent in werking ge
treden, zoodat thans §l/i francs per ton
wordt betaald. Blijkbaar vreest de directie
der Suez-kanaalmaatschappij van deze
tariefverlaging geen mindere totaal-opbrengst,
want door de jarenlange ondervinding is
haar gebleken, dat het wereldverkeer ge
stadig toeneemt, waardoor haar voortdurend
grootere ontvangsten zijn verzekerd.
Allerlei soort vaartuigen maken van het
kanaal gebruik, passagiers en goederen komen
en gaan, maar het meest opvallend verschijn
sel in 1912 was de toenemende beweging
in het goederenvervoer naar het oosten,
dat 43 pCt. grooter was dan. het jaar te:
voren.
In deze richting was het aantal schepen
talrijker dan ooit te voren en het verkeer
van het noorden naar het zuiden dienten
gevolge levendiger dan omgekeerd. De lading
van de schepen op den uitreis bestond voor
namelijk uit manufacturen, bewerkt metaal,
spoorweg-materiaal, cement en katoenen
stoffen.
Het verkeer van het zuiden naar het noor
den nam even als ieder jaar eveneens
toe, maar nagenoeg in dezelfde verhouding
als dit reeds een aantal jaren geschiedt.
De handel van Japan breidt zich voort
durend uit, Japansche schepen kiezen in
steeds grooter aantal hun weg door het
kanaal, ook de Chineesche schepen beginnen
meer gebruik van het Suez-kanaal te maken.
In 1911 bedroeg het aantal schepen, dat
het kanaal passeerde 4858 met 18.050.168
ton, in 1912 nam het verkeer toe tot 5243
schepen met 19.907.239 ton lading.
Over de verschillende natiën verdeeld,
waren de cijfers van 1912 aldus:
schepen tonnen
Engeland 3274 12.629.690
Duitschland 693 2.986.425
Nederland 339 1.236.973
Oostenrijk 245 809.520
Frankrijk 228 794.941 .
Rusland 125 361.660
Italië 93 272.005
Japan 64 324.931
Noorwegen 60 91.310.
Turkije 50 72.552
Denemarken 46 141.551
Zweden 38 138.055
Spanje 26 72.737
Griekenland 10 25.518
Amerika 2 1.690
Ons land maakt derhalve in deze rubriek
lang geen slechte figuur, vooral niet, wan
neer met het bevolkingscijfer vergelijkt met
dat van de beide groote Europeesche
handelsnatiën Engeland en Duitschland.
Een tweede groote waterweg, door
menschelijk vernuft en volharding tot stand
gebracht, ondanks een aantal schijnbaar
onoverkomelijke hinderpalen, nadert weldra
zijn voltooiing, nl. het Panama-kanaal.
Bij de raming van de rentabiliteit van het
daaraan ten koste gelegd kapitaal heeft men
vermoedelijk rekening gehouden met de
toenemende resultaten van het Suez-kanaal.
De kosten van aanleg van het Panama
kanaal waren indertijd op 375 millioen dol
lar geschat, welk bedrag echter door de
ondervonden tegenspoeden wel hooger zal
worden.
Neemt men daarvoor een verschil van 50
millioen dollar aan, dan komt men op 425
millioen, waarvan de renteaSpCt. $ 12.750.000
's jaars bedraagt.
Volgens de overeenkomst met de Repu
bliek Panama, door de regeering der Ver.
Staten van Noord-Amerika gesloten, moet
voor den afstand van het kanaalgebied aan
dezen kleinen staat van dit jaar af een
jaarlijksche rente van 250.000 dollar worden
uitgekeerd. De kosten van administratie en
onderhoud van het kanaal zijn op $ 3.500.000
per jaar geraamd; voegt men daarbij voor
kosten van beheer van het kanaalgebied en
voor gezondheidsmaatregelen, die in dit als
zeer ongunstig bekend klimaat van Centraal
Amerika niet gering zullen zijn, $ 500.000,
alsmede nog l pCt. of $ 425.000 voor af
lossing der leening, voor den kanaal-aanleg