De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1913 3 augustus pagina 10

3 augustus 1913 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

10 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 3 Aug. '13. - No. 1884 Netto-ontvansten. 1912 1913 1910 1911 Ie kwartaal $ 37,617,000 23,520,000 17,827,00034,427,000 2e kwartaal 40,171,000 28,108,000 25,102,00041,221,000 3e kwartaal 37,365,000 29,523,000 30,063,000 4e kwartaal 25,991,000 23,105,000 35,186,000 141,144,000104,256,000108,178,000 Men leert hieruit dat de maandelijksche ontvangsten sedert l Jan. 1912 gestadig zijn toegenomen zoodat zij einde Februari 1913 b.v. het dubbele bedroegen van de over eenkomstige maand in 1912 en over het eerste halfjaar 1913 weinig minder bedroe gen dan op l Juli 1910. In datzelfde jaar 1910 hebben Steels 92 pCt. genoteerd en thans waardeert men ze nauwe lijks op 60 pCt. Wij willen daarmede niets betoogen, want men weet bij ervaring, dat niet in de eerste plaats de intrinsieke waarde den koers der Amerikaansche shares bepaalt, doch wel de marktstemming en dat die innerlijke waarde slechts verhoudingsgewijs tot uitdrukking komt. Wij bedoelen hiermede dit: de Corporation werd in 1901 opgericht met een zeer ver waterde kapitalisatie, doch allengskens heeft het monopolistisch karakter van de maat schappij haar enorme winsten doen toe vloeien, tengevolge waarvan de innerlijke waarde der gewone aandeelen is verbeterd. En dit nu spiegelt zich af in de grenzen der koersschommelingen van de laatste tien jaren; deze "grenzen verschuiven naar boven, het laagste niveau wordt dus hooger, wat uit de onderstaande noteeringen blijkt; Laagste en hoogste koersen. 1904 9pCt. 33pCt. 1909 41 pCt. 94 pCt. 1905 25 42 1910 63 92 1906 33H?51 1911 53 82 ' 1907 22 51 1912 59 81 1908 27 57 Hierbij dient opgemerkt, dat 1907 8 crisis jaren waren en in 1911 de regeerings-actie tegens de Trust is begonnen. Moge het klimmen van het laagte-niveau dus niet regelmatig zijn gegaan, de hoogere appreciatie van het aandeel is toch in deze schommelingen uitgedrukt. Wij achten het met deze gunstige ont vangstcijfers van de Steel-Corporation, die dan toch moeten wijzen op een flinke be drijvigheid bij de industrie en ergo een bevredigenden economischen toestand, niet onwaarschijnlijk, dat de New-Yorksche markt in hare hausse-stemming blijft volharden, vooral ook wijl de gevolgen van de tariefwet niet meer te duchten zijn en men daar ginds blijkbaar weinig verontrustends meer ontwaart in de Balkan-crisis, welke met Turkije's herneming van Andrianopel eene nieuwe phase is ingetreden. Terwijl trouwens ook Mexico den noordelijken naburen nog zorg moet baren. Het feit echter dat een koersval van 8 pCt. in de Illinois Central aandeelen de overige speculatieve waarden nauwelijks affecteerde, pleit wel voor een stevig weerstands vermogen. Het is waar, deze koersval was van parti culieren aard, wijl het dividend op genoemde aandeelen van 7 op 6 pCt. is gebracht, doch in onrustige tijden zou deze scherpe reactie ook andere waarden hebben medegesleept. Hadden de meeste industrieele soorten eene vaste houding, van spoorweg aandeelen blonken Eries boven alle andere uit in verband met de buitengewoon gunstige bedrijfsresultaten dezer maatschappij over 1912/13. Van de Southern Pacific Cy kan het zelfde worden geconstateerd ondanks de verliezen, welke de maatschappij heeft geleden en nog lijdt door de occupatie van haar lijnennet in het noorden van Mexico door de op standelingen of beter gezegd flibustiers en georganiseerde stroopersbenden, welker on zalig bedrijf de Mexicaansche spoorwegen dan ook reeds zoo ernstige schade heeft berokkend. Wij laten hieronder de koersen der voor naamste soorten volgen: 24 Juli 31 Juli Amalgam. Copper Cy. 69^ 71%na73Vs Amer. Beet Sugar 25";g 27 Car & Foundry 44V4 45}s Hide & Leather 23 23 Central Leather 24'4 24 United Cigar's 44>8 47Vs States Steel 57 60 na 61 > Obligatien Int. Steam Pump Cy. verbeterden 4Vs pCt. Atchison Topeka 98;s 100 Chesapeake Ohio 55V2 57 ;K Denver & Rio 19 20 Erie 26VS 29 Kansas City & Southern 26^N 27!s Missouri K. & Texas 22;i/t 23 Nat. Railroad 4 pCt. 53 59 Railways 2de pref 10 13V 4 X pCt. prior lien 54 66'4 Rock Island 17 17> St. Louis & Francisco 5 pCt. Gen. lien 52 52% St. Louis & San Francisco 4 pCt. Ref. 67 Vz 69% Hieruit blijkt, dat de Nat. Railways waar den aanzienlijk in koers verbeterd zijn en ook de Frisco-waarden iets vastere houding hadden. De locale markt bleef wederom op den achtergrond. De meeste Cultuurwaarden hadden een onbeduidend verloop; aand. Kali Tello stegen circa 15 pCt. om daarna weer 5pCt. prijs te geven. Van Mijnwaarden monteerden Guyana's ruim 2 pCt., terwijl de verschillende OostBorneo-Waarden bij levendigen handel aan zienlijk in koers stegen: 24 Juli . 31 Juli Oost-Borneo gew. aand. 56 62^ pCt. . pref. . 89^ 95 cumul. bew. 47 51 Ook Great Cobar aandeelen hebben een avans van circa 9 pCt. aan te wijzen. Van Petroleum-Waarden verbeterden Kon. circa 8 pCt. en de overige soorten in ver houding; New-Schibaieffs waren wederom belangrijk beter. Rubber-Aandeelen kregen weereene zwakke tendenz en van Tabakswaarden onderscheid den zich de gewone en pref. aandeelen Amsterdam Langkat opnieuw door eene belangrijke koersverheffing resp. van 20 en 15 pCt. in verband met berichten uit Indië omtrent eene bij uitstek mooie kwaliteit van het ditjarig gewas. De overige soorten varieerden weinig. De geldkoersen werden in den loop der week, vaster, zoodat prolongatie-rente tot 4l/s pCt. steeg. l Aug. v. D. M. P.S. De Amer. markt was heden flauwer van houding. De daling in Southern Pacificaandeelen, verband houdend met het afscheidings-proces van de Union Pacific, bevestigt wat wij onlangs schreven, n.l. dat deze operatie de markt in de naaste toekomst nog wel onaangenaam zou kunnen beroeren. * * * De economische en finantieele toestand van Rumenië. Rumeriië's optreden tegen Bulgarije in dezen tweeden Balkan-oorlog wordt op ver schillende wijzen beoordeeld. Onder den eersten indruk was men geneigd deze handelwijze te veroordeelen en wekte het verbazing, dat de regeering van een staat, die zich in de laatste tientallen van jaren in een toestand van buitengewonen voorspoed en bloei mag verheugen, er toe kon overgaan vele duizenden zijner krach tige jonge mannen noodeloos tijdelijk te onttrekken aan zijne industrie en handel, die voor de welvaart des lands van zoo groot belang zijn gebleken. Bij nadere beschouwing echter won de meening veld, dat er voor Rumenië groote belangen van staatkundigen aard op het spel stonden en de uitbreiding van gebied van het naburig Bulgarije op den duur een gevaar zou kunnen worden, dat in tijds moest worden voorkomen. En nu ten slotte is gebleken, dat het op treden van Rumenië voor het van alle zijden besprongen Bulgarije de eenige kans is om niet te gronde te gaan, en de Rumeensche troepen zoo noodig den Turken zullen be letten het verloren terrein te herwinnen, is het oordeel omtrent Rumenië's houding heel wat zachter geworden. Bovendien is Rumenië met zijn bevolking van bijna 7 millioen in zielental het grootste der Balkan-Staten en in ontwikkeling het meest beteekenend door den enormen voor uitgang op economisch en finantieel gebied, zoodat het verklaarbaar is, dat het, bij het vaststellen van den nieuwen toestand in zijn naaste omgeving, geen lijdelijk toeschouwer wilde blijven. Van 1878, toen het bij het verdrag van Berlijn als vergoeding voor Bessarabië aan Rusland afgestaan de Dobrudsja op den rechter Donau-oever verkreeg, heeft de ontwikkeling des lands belangrijke vorde ringen gemaakt. De handel van Rumenië is in hooge mate vooruitgegaan. In 1866 bedroeg de invoer, meerendeels bestaande uit gefabriceerde artikelen en goederen, nog slechts 71.000.000 lei, de uitvoer, voornamelijk graan en petro leum, 116 millioen lei. Vergelijk men daarmede de volgende cijfers van de jaren: invoer: uitvoer: 1907 430.909.000 lei 533.927.000 lei 1908 414.058.000 379.431.000 1909 368.300.000 465.057.000 1910 409.715.000 616.505.000 dan blijkt duidelijk in welk een belangrijke mate de handelsbeweging is toegenomen. In de laatste 40 jaren heeft de uitvoer den invoer steeds overtroffen, hetgeen voorzeker het kenmerk van een gezonde handels politiek is. De uitgebreide landbouw, die ongeveer 75 pCt. van den bodem in beslag neemt en wordt uitgeoefend met de meest moderne gereedschappen en machines, vertegenwoor digt door zijn opbrengst den grootsten rijkdom des lands. Tarwe, maïs, gerst, rogge en haver gedijen in Rumenië alle even gunstig. De tarwebouw, die totdusver de voornaamste plaats innam, is in de laatste jaren wel eenigermate verminderd, maar alleen om te worden ver vangen door een uitbreidfng van het ver bouwen van gerst en maïs, dat grootere winsten oplevert. In 1910 bedroeg de tarwe-oogst: 29.031.793 hectoliter, in 1912 31 millioen, terwijl de gerst en maïs-productie, in 1900 nog weinig be teekenend, thans reeds tot verscheidene millioenen hectoliter is gestegen en een belang rijke bron van inkomsten belooft te worden. De totale graan-opbrengst bedroeg in 1912 niet minder dan 5.545.000 ton, waarvan een groot gedeelte van uit de haven van Sulina, die van jaar tot jaar in belangrijkheid toe neemt, zijn weg naar het buitenland vond. Ook de wijn-productie, die van 1.093.000 hectoliter in 1911 tot 1.589.000 hectpliter in 1912 is toegenomen, wettigt voor de toe komst goede verwachtingen. Van niet geringe beteekenis is de hout rijkdom des lands, waarvan 2.800.000 hec taren met dichte bosschen zijn bedekt. Eerst in den lateren tijd is men begonnen met het op groote schaal exploiteeren van den rijken houtvoorraad voor bouw- en andere doeleinden, zoodat de houthandel eveneens een goede toekomst te gemoet gaat. De voornaamste rijkdom van den bodem isjechter de petroleum en de steenkool. De exploitatie van de olie-bronnen zou men gevoegelijk de nationale industrie van Ru menië kunnen noemen, waarin direct of indirect ongeveer 25 pCt. der bevolking een bestaan vindt. Even als in alle Balkan-Staten verkeert ook in Rumenië het spoorweg-wezen nog in het eerste stadium, voornamelijk een ge volg van de omstandigheid dat gedurende vele jaren het buitenlandsch kapitaal zich hiervoor betrekkelijk weinig interesseerde. Rumenië levert in dit opzicht het merk waardig en zeldzaam voorbeeld, dat een land ook zonder spoorwegen tot een aanzienlijke trap van welvaart kan geraken. Maar men vergete niet, dat het een uit stekend net van straat- en andere verkeers wegen bezit. In 1912 omvatte het spoorwegnet slechts 3690 kilometer, ter waarde van ongeveer 850 millioen lei, waarvan 3475 kilometer het eigendom is van den staat. De overige 215 kilometer zijn buurtspoorwegen, door particuliere ondernemingen geëxploiteerd. Met de uitvoering van een omvangrijk ont werp, dat de aanleg van nog circa 1650 kilometer spoorweglijnen omvat, zal in 1914 een begin worden gemaakt. De finantieele toestand des lands is be paaldelijk gunstig te noemen en menige groote staat in Europa zal het kleinere Rumenië benijden wegens zijn soliede en spaarzame staatshuishouding. Terwijl het land in 1866 zijn leening niet anders kon plaatsen dan tot een premie van 18 pCt., nam de internationale markt sedert 1890 de Rumeensche uitgiften over 't alge meen op een basis van 4 pCt., een wel sprekend bewijs van het in 25 jaren tijds toegenomen staatscrediet. De staatsschuld bedroeg in 1912 in rond bedrag 1.603.000.000 lei, een bedrag dat, met 't oog op de geregeld stijgende inkom sten en jaarlijksche overschotten van het budget voor de' draagkracht des lands niet bezwarend kan worden genoemd. Die overschotten zijn na 1900 aldus ge weest : 1901?2 21.217.000 lei 1902?3 32.329.000 1903?4 28.668.000 1904?5 6.475.000 1905?6 45.446.000 1906?7 52.920.000 1907?8 62.336.000 1908?9 51.537.000 1909?10 40.920.000 1910?11 58.649.000 Een groot gedeelte daarvan is aangewend tot het in goeden staat brengen van de weermiddelen des lands. Van de schatkist zal de militaire wandeling van het Romeensche leger naar Bulgarije geen belangrijke financieele offers eischen, maar niettemin is het voor de welvaart des lands te hopen, dat de vrede spoedig tot stand kome en het leger de zonen des lands weder kan afstaan ten dienste van de verdere ontwik keling van handel en nijverheid. 1/8 '13 V. D. S. Puzzle ABRACADABRA is een in de Middeleeuwen gevormd woord, aan hetwelk het bijgeloof uit die dagen mystieke beteekenis en zelfs geneeskracht toeschreef, wanneer het op de juiste wijze uitgesproken of geschreven werd. Volgens de aanwijzing van den arts O. Serenus Sammonicus moet dat woord geschreven worden op deze wijze: Abracadabra Abracadabr Abracadab Abracada A b racad A b ra ca A b rac Abra Abr Ab A Hoe dikwijs kan men dit tooverwoord Abracadabra bij een A beginnende lezen, als men zoowel in horizontale richting als ook rechts naar boven in schuine richting mag voortgaan? In het nr. van 17 Aug. volgt de oplossing. M. J. p. a. Red. Amst. Wol. v, Ncd. Keizersgr. 333 * * * Salarissen van trainers Sport is in ons land in 't algemeen nog een gemoedelijke, gezellige bezigheid, even als kwaadspreken en ingezonden stukken schrijven, maar de tijd schijnt in aantocht te zijn, dat sportbeoefenaars van alle bran ches hun gezonde uitspanning zien veran derd in bitter-ernstige inspanning. Uit Enge land komen hoe langer hoe meer trainers, die met touwtje-springen, massage en het doen drinken van ettelijke glazen karnemelk voetballers opfokken tot toekomstige inter nationals en wij zullen het zeker beleven, dat deze heeren dan van de eene club naar de andere verkocht" worden zooals thans de Engelsche beroeps-voetballers. Het is echter niet te verwachten, dat zij zooveel geld zullen opbrengen als de managers van de groote Amerikaansche Baseball-clubs. Er was een heele beroering in de NewYorksche sportwereld, toen Mc Graw, bij genaamd little Napoleon", zijn dienst op zegde als manager van The Giants". Hij werd pas bewogen te blijven en als van ouds de jeugdige Giants" op te voeden tot Baseball-spelers bij uitnemendheid, toen het bestuur der vereeniging flink in de bus geblazen had. Mc Graw heeft nu een jaarlijksch inkomen van ? 62.500! De meesten van zijn voornaamste collega's verdienen tusschen ? 25.000 en ? 60.000, terwijl ver scheiden van deze trainers aandeelen in de club hebben, in welker dienst zij zijn. M. C. * * * Algemeene ontwapening... van bijen Een Amerikaansch geleerde, Louis J. Terrill, beweert dat hij langs kunstmatigen weg bijen gekweekt heeft, die haar verde digingswerktuig missen en dus voor den argeloos naderenden mensch ongevaarlijk zijn. In zijn woonplaats Lawrenceburg (Indiana) had hij een bijenfokkerij ingericht, waar hij met onverdroten ijver allerlei kruisingen bewerkstelligde. Het nieuwe ontwapende bijenras schijnt bovendien beter honing en meer was te produceeren dan de andere, weerbare soorten. Jammer, dat de bijen met hun algemeene ontwapening de menschen moesten voorgaan! M. C. IIMtlllMMHlIII Damspel 10e Jaargang 3 Augustus 1913 Redacteur: J. DE HAAS Graaf Florisstraat 152, Amsterdam Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. ONZE CURSUS Van den stand, de vorige week behandeld, zullen wij om de belangrijkheid nog een voorbeeld geven. Thans de toepassing voor zwart. In 't bijzonder van onderstaanden stand neme men goede nota. Leclercq ontleende dien aan practisch spel, hij kan- althans vaak in partijen voorkomen. ZWART WIT Zwart 16 schijven op 2,4, 6, 8, 9, 11/16, 18, 19, 24, 25. Wit 16 schijven op 27, 28, 31/36, 38/43, 45, 46, 48. De spelgang is als volgt: Wit 1. 2. 3. 4. 5. 33:24a 35:24 27:7 7:18 Zwart 24-29 19:30 18-22 8-12 2. 34:23 18:29 3. 33:24 19:30 4. 35:24 16-21 5. 27:18 13:35 Dezelfde toepassing dus als de vorige week. Nu een zetje waarop vaak in de gewone klassieke partij gespeeld wordt. Het is nog niet zoo lang geleden dat wij een sterke speler in dezen eenvoudigen doch listigen slagzet zagen vliegen. ZWART WIT In dezen stand speelde zwart als laatste zet 12-18. Oppervlakkig ziet men niet'zoo gauw, dat zwart een schijf moet verliezen en toch is het zoo. Zie maar. Wit Zwart 1. 22-17 21:12 Op 11:22, wit 28:26. 2. 28-22 18:27 3. 32:21 16:27 4. 33-29 24:33 5. 38:16 IIIIIIMIIMttMIIIIMMinillllMMtMIIIIHIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIKIIIIIIIIIIIIIIIItlllllllUIIIIIIIII :|IIIIIIIIIIIII Een afwikkeling, die hoe eenvoudig ook, toch mooi is. 'C " "* Tot slot een vraagstukje aan een partij ontleend, gespeeld door den bekenden Haar lemmer de heer Ten Brink, die in onder staanden stand, met wit spelend, won. ZWART WIT Zwart 3 schijven op 5, 16, 19 en een dam op 29. Wit 4 schijven op 18, 25, 45, 48 en een dam op 36. Wit speelt en wint onmiddellijk. Niet door schijf 19 te winnen, doch problematiek. DE WEDSTRIJD OM HET MEESTERSCHAP (Vervolg) De heer Haye, lid van het V. A. D., heeft zeer mooi in dezen wedstrijd gespeeld. Hij begon met succes. Het was de eerste be langrijke strijd, waar hij aan deel nam. Zijn speelwijze is origineel, een bepaald systeem is hier niet aan te wijzen. Hij speelt zooals 't hem invalt, of beter gezegd: hij richt zijn spel in naar dat van zijn tegenstander. Wij kregen den indruk, dat Haye bij het begin der partij geen plan heeft; van-de openingen heeft hij eigenlijk geen studie gemaakt. Dat hij, in weerwil hiervan, toch een groot succes behaalde, dankt hij in hoofdzaak aan zijn gezonde opvatting van het spel. Dat hij een kerngezond begrip van het dammen heeft, bewijst wel zijn verklaring van zijn eigen spel; dan hooren we hem zeggen: waarom hij naar links of rechts speelde; steeds zorg dragend voor een goed evenwicht. Daarbij speelt Haye verbluffend snel, breekt de opening van zijn tegenpartij direct af, en dan eerst begint hij een lastigen tegenstander te worden, vooral voor de regelmatige spelers. Een diepe slagzet is bovendien volkomen onder zijn bereik. Hij heeft soms geniale invallen. Wij zagen hem met Ten Brink spelen, die overwicht in den stand had, maar hiervan geen krachtig voordeel trok. Plotseling speelt Haye met veel durf een schijf in de gesloten rijen van zijn tegen stander; Ten Brink was door dezen stoutmoedigen aanval zeer verrast, verloor een schijf en later de partij. Haye is, wat men noemt, een geestig speler, die nog veel van zich zal doen spreken, indien hij slechts studeert. Talent allén geeft niet voldoende, een weten schappelijke grond mag niet ontbreken, vooral niet, als men tegen de eerste krachten moet spelen. Ook het vermogen van vlug spelen komt niet te stade bij een eindspel, waar men diepe varianten moet berekenen. Dit ondervond Haye in zijn eindstelling tegen Presburg. Over het algemeen speelt hij het midden- en eindspel goed, al is hier nog te verbeteren. Zonder veel inspanning heeft hij het dammen geleerd, en, als hij met ernst studeeren gaat, zal ook door hem een meestertitel behaald kunnen worden. Rozelaar, lid van Van Embden", eveneens behoorende tot den groep van vier, is even min een wetenschappelijk speler. Bij hem, is routine de voornaamste kjacht. Hij heeft echter op Presburg voor, dat hij veel positiegevoel heeft. Hij speelt altijd onregelmatig, maar zér sterk. Hij beoordeelt zeer juist de strategische waarde van een ruit, ten opzichte van de stelling. Hij speelt met ongeëvenaarden durf, plaatst schijven in de lucht, die oogenschijnlijk zwak zijn. Maar tracht niet hem daarmee te verslaan, het zou u niet gemakkelijk gelukken. Zijn spel heeft een vernietigende kracht voor een zwakkeren tegenstander. Staat hij slecht, dan is hij gevaarlijk, en zal zich in duizend bochten wringen, om het verlies te ontgaan. In zijn partij tegen De Jong, waarin hij zeer slecht stond, deed hij een vernuftige combinatie, die hem remise bracht. Een speler van dezen aanleg heeft op een rondtournooi altijd succes; op een eerste plaats zal hij echter niet ge makkelijk komen, daarvoor ? ontbreekt hem de wetenschappelijke beoefening. (Wordt voortgezet) CORRESPONDENTIE De oplossing van het vorige vraagstuk volgt a.s. week. IIIMIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIlnltll DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND, kost slechts ? 1.50 per kwartaal. Franco per post / 1.65. _J

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl