Historisch Archief 1877-1940
10
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
10 Aug. '13. No. 1885
naar welke reeds lang, doch te vergeefs
was verlangd, in meerdere mate te
motiveeren.
De opgaande richting te New-York werd
bovendien bevorderd door de
dekkingskoopen der contramine.
Aan onze beurs was het begin der week
voor de Amerikaansche afdeeling nog weinig
bemoedigend; te Londen werd Maandag 1.1.
geen beurs gehouden, zoodat de beperkte
omzetten hier tot lagere koersen geschiedden.
Amalgamated bijv. reageerden dien dag
bijna l pCt, doch konden gedurende de vol
gende dagen dank zij de verbeterende
toestanden van 71% tot 13% pCt. avan
ceeren. Heden was 't animo ietwat vermin
derd en vond een kleine reactie plaats.
Steel's konden eveneens den teruggang
van 60l/2 tot 59h pCt. herwinnen en tot
62 !4 opkomen. In deze beide soorten ging
het meest om, terwijl American Smeltings,
waarop het gewone dividend werd
geanonceerd, van 64 tot 66'/i pCt. werden ver
handeld.
Voor de meeste Industrieele shares bedraagt
het avans l pCt. of iets daarboven, maar
de affaires daarin bleven binnen enge grenzen.
Van de zijde van het publiek was eenige
meerdere vraag te bespeuren voor de
laaggeprijsde spoorwegshares; deze bepaalden
' zich echter hoofdzakelijk tot Missouris,
Rock's en Denvers, waarvan de koersen
met het laatst der vorige week vergeleken
ongeveer l pCt. opwaarts zijn gegaan.
De verbetering van + 3 pCt. voor Union's
staat in verband met geruchten van een
mogeiijken extra "bonus, na verkoop van de
$ 88.000.000 Southern Pacific Shares, in het
bezit der Union Pacific. En hoewel die ge
ruchten door de Directie werden tegenge
sproken, maakte die tegenspraak blijkbaar
geen voldoenden indruk om den koers we
der te doen inzakken.
Op meerdere vraag naar preferr. Wabash
is de noteering van 8X geleidelijk tot 10 pCt.
verbeterd.
Ie preferr. National Railway of Mexico
verminderden van 35 tot 33, de 2e preferr.
dito van 13 tot 12% op het bericht, dat het
bestuur besloot geen dividend uit te keeren.
Het bericht, dat de onderhandelingen te
Boekarest tot het sluiten van den vrede
hebben geleid, was vooral van gunstigen
invloed op het koers-verloop der
Olieafdeeling.
Begin der week openden aand. Koninklijke
reeds op een beter nioveau, doch konden
zich op het verbeterd koerspeil niet hand
haven ; daarna werd bij niet ongunstige
tendenz eeh afwachtende houding aange
nomen en toen de gunstige verwachtingen
omtrent het einde van den tweeden Bal
kanoorlog werden bevestigd, konden zoo
wel Indische als Rumeensche
olie-aandeelen bij willige markt betere koersen be
dingen, zooals uit onderstaande opgave kan
blijken:
l Augs. 4Augs. 7 Augs.
Koninklijke 615V4 616Vs 631 ^
Moeara Enim 226V2 228H 234
Sumatra Palembang 226% 225% 234%
Dordtsche gewone 179Y4 179Vs 183%
Gecons. Holl. 218 217Vs 227%
Internat. Rumeen. 122 121 124'4
Orion 89 99 V8
Steaua Romana 146 146% 148%
Van de Russische soorten waren
Schibaieff soorten echter zwakker, terwijl Russian
Certif. aand. van 36 9i tot 35 Vs reageerden,
doch de debentures circa 5 pCt. opwaarts
zijn gegaan.
Voor de Rubber-waarden was de stemming
.over 't algemeen zeer vast, zoodat voor de
?meeste soorten een verbetering van 2 tot
'4,pCt. Is te vermelden.
"Bepaald willig waren de aand. Amsterdam"
rubber, die van 168 H tot 189 pCt. en
Bandar's. die van 67 Vs tot 80Vs pCt zijn ge
stegen. Voorts wonnen aand. Indische 6 en
Serbadjadi 8 pCt.
Minder aandacht trokken de Tabakken,
hoewel voor enkele soorten hoogere prijzen
werden besteed. Een gedeelte van het avans
ging echter weer verloren, zoodat ten slotte
de meldingswaardige koersverbeteringen be
perkt blijven tot aand. Arendsburg (van
636 tot 647 gedaan) en Senembah, alsmede
Besoeki,.die 6 pCt. zijn vooruitgegaan.
Aand. Rotterdam Deli wonnen 3 pCt.; aand.
Soekowono 197 na 202 pCt.
In Indische Culturen ging niet veel om,
maar de stemming was vast, ten gevolge
waarvan enkele soorten op eenige vraag
betere koersen konden bedingen. Die vraag
gold vooral aand. Nieuwe Afrikaansche en
aand. Handelsver. Amsterdam, die ongeveer
5 pCt. opwaarts zijn gegaan. Aand.
Vorstenlanden waren IVs pCt. aangenamer; Wester
Suiker 210% na 212, liepen tot 217 pCt. op.
' Ook Indische Trammen hadden een gun
stig verloop: aand. Batavia Electrische, ge
wone en preferente Madoera s, alsmede aand.
Malang werden 2 a 3 pCt. hooger verhandeld.
Van Scheepvaart-aandeelen, voor welke
in het algemeen, zij t dan in een be
perkte markt, de houding zeer vast was, be
haalden Nievelt Goudriaan's een koersver
betering van 148 tot 153l/s en Muller's van
104 tot 109Ji pCt. Aand. Java China Japan,
Oostzee en Bothnia wonnen 2 pCt.
Mijnwaarden ondervonden weinig belang
stelling: Redjang's van 165 tot 160 gedaald,
herwonnen den teruggang, gewone Guyana s
verbeterden van 25'/2 tot 27, Oost-Borneo's,
die begin der week vast gestemd waren,
reageerden later voor de gewone aandeelen
van 65 tot 62-%, terwijl de Cumul. bewijzen,
van 55VS tot 5634 verbeterd, later tot 54 pCt.
verminderden. Aand. Singkep tin 287Vs na
285.
Cobar's waren H/s. Pittsburgh Coal's ca.
l pCt. aangenamer.
Onze Nationale Schuldsoorten, hebben,
met uitzondering van 3 pCt. Certificaten
(76M na 77%), geen belangrijke variatie
ondergaan.
De geldkoers was tamelijk stationnair, nl.
4V4 a 4V2 pCt.
7/8?'13. v. D. S. (ad interim).
* * *
De kracht der Fransche geldmarkt.
Londen en Parijs voorzien de halve wereld
van kapitaal. In den lateren tijd heeft ook
Berlijn zich in meerdere mate dan vroeger
op dit gebied bewogen, maar de enorme
uitbreiding, die de Duitsche groot-industrie
in den lateren tijd heeft ondergaan, neemt
een groot gedeelte van het beschikbaar
kapitaal van Duitschland voor de eigen
behoeften in beslag.
Speciaal voor Rusland is het Fransche
kapitaal de helper in den nood; behalve de
yeje milliarden, in Russische staatsfondsen
belegd, is het ook in steeds meerdere mate
in Russische industrieele en andere onder
nemingen geïnteresseerd geworden, waarvan
het totaal in het vorig jaar op nieuw is
toegenomen met 367.662.587 roebel, aldus
verdeeld:
4 spoorweg-maatschappijen rb. 115.553.325
l staats-onderneming 96.250.000
7 bank-instellingen 70.958.468
6 ijzer-mijnen 26.526.648
6 naphta-ondernemingen 19.337.649
4 diverse ondernemingen 13.489.544
2 goud-mijnen 7.351.175
l stedelijke onderneming 5551.880
3 steenkolen-mijnen 4.490.020
l koper-mijn 4.400.000
l tramweg-maatschappij 2.613.878
Volgens den bekenden economist Théry,
is het nationaal vermogen van Frankrijk
echter door den koers-teruggang van nage
noeg alle waarden, die aan de beurs te
Parijs worden verhandeld, in den laatsten
tijd belangrijk verminderd en is die ver
mindering zeker op 3 milliarden francs te
schatten.
Als grondslag voor zijn berekening.neemt
deze deskundige slechts 162 fondssoorten,
die tot de meest zekere en in gewone tijden
tot de meest stabiele waarden van de
fondsenmarkt behooren, zoomede de Fransche Rente,
schuldbrieven van de stad Parijs en van het
Crédit Foncier, waarvan de koersstand van
31 December 1912 met dien van 30 Juni 1913
wordt vergeleken.
Maar, als gevolg van den Balkan-oorlog,
dagteekenen de belangrijke koersverlagingen
reeds van vór 31 December LI. en voorts
is sedert het begin der vorige maand een
verdere niet onbeteekenende prijsverminde
ring voorgekomen.
Daarmede rekening houdend, zou het
verlies nog aanzienlijker zijn en de raming,
hiervoren bedoeld, waarschijnlijk nog.met
2 milliarden overtreffen.
Een vertegenwoordiger van een der groote
Duitsche bank-instellingen te Parijs heeft
onlangs in een correspondentie aan de Köln.
Ztg. op den teruggang van den koers der
Fransche Rente, vroeger het beleggingsfonds
bij uitnemendheid van den Franschen rente
nier, gewezen.
In verband met de mislukking van de
jongste uitgifte van Pruissische consols en
de Duitsche Rijksleening, waarop de Fran
sche bladen met een zekere schadenfreude"
de aandacht vestigden, betoogt hij dat bij
een dergelijke staats-emissie in Frankrijk
de leening vermoedelijk volteekend, zelfs
overteekend zou zijn geworden, maar dat
dan tegelijkertijd de koers der bestaande
Fransche Rente gevoelig zou zijn gedaald.
Hij beroept zich daarbij op de ondervin
ding, in Frankrijk opgedaan bij de uitgifte
van door den Franschen Staat gegarandeerde
spoorweg-leeningen, die ten volle met de
Rente kunnen worden gelijk gesteld en ten
gevolge waarvan de koersen der Fransche
staats- en koloniale fondsen steeds sterk
zijn gedaald.
In 1889 was de Fransche Rente tot 85.45
pCt. teruggegaan, daarna is de koers weder
geleidelijk gestegen; tot in Augustus 1897
den hoogsten stand van 105H pCt. werd
bereikt.
Daarna echter moest ook dit bij uitne
mendheid solied fonds den tol aan de
omstandigheden betalen.
Na de Agadir-catastrophe was de notee
ring reeds 93Vj pCt., thans nog slechts circa
84 pCt., zoodat in ruim l % jaar op dit prima
fonds een koersverlies van ongeveer 10 pCt.
is geleden.
De schrijver vermeent, dat, het opnemings
vermogen der Fransche markt is verminderd
of althans tijdelijk een sterke verzwakking
heeft ondergaan. Hij wijt dit echter niet aan
de tijdsomstandigheden, die op alle groote
markten haren zelfden ongunstigen invloed
doen gelden, doch aan het geringe animo
van het Fransche publiek, daar de onder
vinding, gedurende den jongsten winter
opgedaan, vele fondsenbezitters ongerust
heeft gemaakt en. gebleken is, hoe in betrek
kelijk korten tijd de omstandigheden een
ongunstige wending kunnen nemen.
Verder oefenen de binnenlandsche toe
standen en de dreigende fiscale maatregelen
een minder gunstigen invloed op den
fondsenhandel (doch niet alleen te Parijs) uit
en is een wegvloeiing van groote kapitalen
naar het buitenland te vreezen, nu de hoogere
belasting op vreemde waarden van 2 tot 3
pCt. is doorgevoerd.
Voorts is, met het oog op mogelijke inter
nationale verwikkelingen, meer gereed geld
dan gewoonlijk teruggehouden en zijn nog
geen voorteekenen te bespeuren, dat dit
spoedig in de circulatie zal terugkeeren.
En dan komt vermoedelijk het
nationaliteitsgevoel den gedachtengang van den
schrijver beïnvloeden, waar hij 't niet on
mogelijk acht, dat dit opstapelen van gereed
geld nog zal toenemen, omdat in vele Fransche
kringen de meening veld wint, dat de groote
afrekening" met den Oostelijken nabuur
niet kan uitblijven en het tijdstip, waarop
dit moet geschieden, meer en meer in aan
tocht is.
En al erkent hij, dat Frankrijk door zijn
ouderen rijkdom een grooten voorsprong op
Duitschland heeft, toch wordt deze z.i. merk
baar kleiner en zal in enkele tientallen jaren
zeer gering zijn geworden, doordien de spaar
kracht van Frankrijk geen gelijken tred zal
kunnen houden met de voortbrengingskracht
van Duitschland.
Want Duitschland voorziet in de behoeften
van een zeer aanzienlijke, door zijn energie
steeds in omvang toenemende industrie,
naast een reeds belangrijken wereldhandel
en bovendien in de opvoeding en verzor
ging van 800.000 zielen, waarmede de bevol
king jaarlijks toeneemt en die tot den 14
jarigen leeftijd moeten worden onderhouden.
Alleen daarvoor is in 14 jaren, bij een
bescheiden berekening van 200 R.M. per
hoofd voor 11 millioen menschen 2200
millioen R.M. noodig, die Frankrijk bijna ten
volle bespaart en dus voor andere doel
einden kan gebruiken.
Maar bovendien is Duitschland in staat
geweest milliarden van vreemde waarden
op te nemen, zonder zijn eigen leeningen
in noemenswaardige bedragen aan het
buitenland te behoeyen af te staan.
Of de conclusie, dat Frankrijk dit alles
nooit zou hebben kunnen doen, juist is, mag
betwijfeld worden. Als op politiek en finan
cieel terrein de rust zal zij n teruggekeerd, zal
de Fransche markt en het Fransche kapitaal
de onjuistheid van deze gevolgtrekking
spoedig kunnen aantoonen.
88 '13.
i
V. D. S.
De Vacantie-school in Ons Huis"
Eenigen tijd geleden besprak ik het plan
van mej. C. P. van Asperen v. d. Velde,
directrice van Ons Huis" in de Rozenstraat
te Amsterdam, om in navolging van het
buitenland de proef te nemen met een zoo
genaamde vacantie-school. Vór ik met
bewondering ga getuigen van het in ver
vulling gaan dier planne.ii, merk ik op, dat
Londen, welke stad in deze een voorgangster
was, haar vacantie-scholen reeds gehad heeft.
De Londensche gemeenteraad, vervuld
van waardeering voor het werk van mrs.
Humphrey Ward, nam haar stichtingen, welke
in den zomer zooveel Londensche kinderen
verre hielden van triestheid en rabauwerij,
.over, doch er deed, behalve aan spel en
uitspanning, licht en zonneschijn, zich bij
de kinderen ook behoefte voelen aan betere
voeding, betere kleeding, baden, enz., en
de Londensche vroede vaderen meenden dat
het niet aanging door een zoo uitgebreide
tegemoetkoming aan den nooddruft der klei
nen het particulier iniatief uit te schakelen.
Aan deze opvatting danken de Londensche
vacantie-scholen, indertijd door mej. M. Kalff
in dit Weekblad beschreven, hun opheffing.
Het is zeker waar, dat een filantroop of
arbeidster op sociaal terrein zich moeilijk
weerhouden kan, om, buiten licht, lucht en
vreugde, het kind ook te verschaffen wat
het verder ontbeert om altijddurend zorgloos
en vreugdig te zijn. Maar het lijkt mij niet
logisch om, waar men het kind slechts in
n nood kan tegemoet komen, het liever
alles te onthouden.
Het moet iedereen opvallen, dat den kin
deren, die de vacantie-school bezoeken en
er daaglijks een paar uren slijten van stil
vergenoegen of van luide pret, veel ont
breekt ; hun smalle gezichtjes, de te strakke
mondjes, het onverzorgde en slordige van
enkelen duiden erop dat ze, vergeleken bij
de kinderen van béter-gesitueerden, in het
materieele en geestelijke heel wat te kort
komen. Maar wat zij uit hun vrije spelletjes,
uit hun knutselige bezigheden aan vreugde
zamelen, licht nog voort over de uren die
daarna komen, om niet eens te spreken van
de groote opvoedende waarde welke het
temperen van den straat-invloed heeft. Het
is alleen te betreuren, dat de Jordaansche
moeders meest meer doordrongen zijn van
utilistische dan van pedagogische begin
selen en dus bij voorkeur de jongste kin
deren naar de vacantieschool zenden en de
oudsten thuis houden om er wat profijt van
te hebben. Daardoor ishet contingent jonge
kinderen, kleuters enkele van 3V? jaar (langs
den weg der ontduiking als 5-jarigen binnen
gesmokkeld !), naar verhouding veel grooter
dan dat der ouderen.
Op het prettige, ongedwongen spel, op
het vertier en vermaak, zal dat geen invloed
hebben, maar het lijkt mij aan de ouderen
meer besteed, ook in hun eigen belang;
de kleuters van den zandhoop en van de
verschillende spelletjes, van het klei-werken
en kralen-rijgen, genieten zeker mér dan
hun dikwijls passieve gezichtjes zouden
doen vermoeden, maar het verheerlijkende,
het vervreugdende van dit
vacantieschoolwerk is pas goed te constateeren aan de
grooteren. Wij zagen een groep meisjes
in de meest ongedwongen houdingen om een
voorlezende dame, een ander troepje zingend
aan de piano, en jongens, die aan 't
gymnastiseeren waren, aan 't figuurzagen, aan
't knippen, en dien allen blonk de voldoening
de oogen uit. Uit de gebaren, uit de houdin
gen, uit de van levenslust doorschalde
stemmen, uit de ambitie ook, was te proe
ven hoe ze waardeeren en dankbaar zijn,
hoe ze zich bewust zijn van een benijdbaar
voorrecht.
Want dat is het: een voorrecht! Een
schoolhoofd klaagde in het Hbld. eenige
dagen geleden over de ellendige vacantie
der rondzwervende kinderen op de Eilanden
en er zijn nog meer stadsbuurten waar een
vacantie-school geen overbodige weelde zou
zijn. Deze arbeid lijkt mij echter de uiting
van een levenshouding en heeft, dunkt me,
daardoor de beteekenis en waarde, die de
toepassing van het instituut over de geheele
stad wellicht niet .in die mate zou hebben.
Wat ik van de vacantieschool in plan en
werkelijkheid gezien heb, doet -mij, buiten
geestelijke en lichamelijke heerlijkheid voor
het kind, vooral waardeeren het
warmpersoonliike, dat dezen arbeid, van mede
werksters en medewerkers zoowel als van
de leidster, tot zoo wijde vreugde doet
gedijen.
HESSEL JONGSMA
* * *
Venetië zonder gondels
In la Gazettc de Hollande schrijft Clement
Vautel:
Het schijnt inderdaad dat het aantal gondels
in Venetië zienderoogen vermindert Deze
poëtische vaartuigjes, bezongen door Alfred
de Musset en voorts door alle rijmelaars
die al of niét in Venetië geweest zijn, deze
legendaire gondels maken in de lagunen
plaats voor motorbooten.
De mechanisch bewogen vaartuigen krijgen
hoe langer hoe meer de overhand.... Het
tuf-tuf" van den motor overstemt meeren
meer het lied van den mooien gondolier.
Wat wilt ge, het ligt in de lijn.
Dat komt er niet op aan, de verandering
is daarom niet minder verrassend. Het
Canale grande" zal het karakter gaan ver
liezen, waarvan al de bewonderaars van de
dogenstad hielden
Stel u Holland eens voor zonder wind
molens, Vlaanderen zonder carillons, Turkije
zonder minarets, Rusland zonder kakelbonte
koepeldaken, Spanje zonder castagnetten
Maar zonder twijfel zal het eens zoo worden.
Binnen eenige jaren zullen wij van heel
wat veranderingen getuige geweest zijn.
In Londen had de straat een zeer bizonder
uitzicht dank zij de cabs", die bestuurd
werden door zulke leuke koetsiers met hun
geraffineerde elegantie en hun bloem in 't
knoopsgat Maar de cab is verdwenen,
verjaagd door de auto, en het karakter van
Londen is er geheel door gewijzigd.
De dichte autobussen, welke de omni
bussen met impériales zijn opgevolgd, hebben
eveneens het aspect van de Parijsche straten
veranderd. Op dezelfde wijze zullen de
ezeldrijvers van Cairo, de rickshaws" van
het Verre Oosten verdwijnen. De nationale
kleederdrachten zijn vervangen door het
banale gekleede pak en de eenvormige
tailor made". De oude huizen zijn tegen
den grond geworpen om enkele groote bouw
werken gelegenheid te geven de wolken te
krabben"...,
Twee rijen steenblokken en auto's in het
midden, zoo zal de straat der toekomst er
uitzien. En gij zult zien, dat het zelfs in
Venetië zoo zal worden, want gij kunt be
grijpen dat men den een of anderen dag
de Lagunen zal dempen!... Schimmen van
Musset en Geórge Sand, wat zoudt gij daar
van denken !...
* * *
Een fortuinlijk kapper
Mevrouw Theresia Tallien, geboren
Cabarrus, moest naar een bal. Zij ontbood
haar kapper Duplan en gaf hem een kostbaar
stuk kant, waarmede zij gekapt wilde wor
den. Duplan bekeek het even en gooide het
toen met een minachtend gebaar op tafel:
Madame zoo sprak hij il est trop grand;
je ne pourrai jamais vous coiffer d'une
maniere, digne de vous et de moi."
Toen de schoone Theresia hem bad en
smeekte, haar toch niet in den steek te
laten, nam hij een schaar en verknipte de
kostbare kant. Zóvestigde Duplan voor
goed zijn naam als de meester-kapper van
Parijs.
Geen wonder dan ook, dat Joséphine de
Beauharnais, eenmaal tot macht gekomen,
zich van Duplan's diensten verzekerde.
Voor hem was de vrouw van den Eersten
Consi^l, later de keizerin, eene goede klant.
In 1807 betaalt zij hem 10.000, in 1808 reeds
12.000 francs, terwijl zij bij hem aan
toiletbenoodigdheden gemiddeld eene jaarrekening
maakt van 8 tot 10.000 francs.
Doch de gouden tijd brak voor Duplan
aan, toen Napoleon met Marie-Louise huwde
en hij officieel tot haar hofkapper werd
benoemd op een tractement van 42.000 frs.,
ongerekend de gratificaties, waaronder van
12.000 frs., welke hem bij bijzondere gele
genheden geschonken werden.
Duplan wordt dan ook een man van
fortuin; zijn zoon gaat studeeren aan de
Polytechnische school te Parijs en wordt
later ingenieur bij de Marine, nog later lid
van de Kamer van Afgevaardigden voor het
departement Haute-Garonne, waar zijn vader
een uitgestrekt landgoed had gekocht,
Z A. C. J.
* * *
Puzzle
De oplossing van de Abracadabra-puzzle
geschiedt volgende week. Tot nog toe is
het aantal goede oplossers van dit vraag
stuk, dat het wiskunstig vermogen van de
lezers op de proef stelt, betrekkelijk gering.
Goede oplossingen worden nog gaarne
tegemoet gezien.
M. J.
p. a. Red. Amst. Wbl. v. Ned.
Keizersgr. 333
# * *
Inhoud van Tijdschriften
De Gids, Aug. '13: C. en M.
SchartenAntink, De Levensroman van R. C. Bakhuizen
van den Brink, uit brieven en bescheiden
tezamen gesteld (II). Dr. Leo'nie van Nierop,
Eene enquête in 1800 (slot). Nico van
Suchtelen, Sonnetten. C. Pekelharing, De
laatste hypothese over het wezen van het
komische. J. J. B. Elzinga, De nieuwe
richting in het onderwijs in het Frans en
de lagere school. Johan Wesselink, De
oude man. Prof. H. Kern, Javaansche
geschiedschrijving. J. d. M., De antithese
der spelling. Buitenl. Overzicht.
Bibliographie.
Groot-Nederland, Aug.'13: Virginie
Loveling, Drie kleine Schetsen. Helene Swarth,
Liederen van late Liefde. Cyriel Buysse,
Van Hoog en Laag (slot). Ina
BoudierBakker, Slachtoffer. Frans Mijnsserj, Op
de Kentering, dramatische studie in n
bedrijf. J. Koopmans, Rond en dór
Helmers' Hollandsche Natie." B. Stolk, Het
prinsesje met de pauwen. J. L. Walch,
In den tuin. Andréde Ridder en Gust.
van Roosbroeck, Over de psychologie van
Charles Guérin. Literatuur.
Elzevier's geïllustreerd Maandschrift, Aug.
'13: Buitentekstplaat: Het kleine boerin
netje," naar een aquarel van Maurice Boutet
de Monvel. Cornelis Veth, Maurice Boutet
de Monvel (geïll.) Dr. M. W. de Visser,
Japansche kleurendrukken in het Rijks
Ethnographisch Museum te Leiden (geïll.)
Frans Berding, van Dualisme en moderne
Schilderkunst (geïll.) Dr. J. K. de Cock,
Anoeradhapoera, Ceylon's heilige stede (geïll.)
Frans Bastiaanse, Een zomerdroom (ver
zen). Andréde Ridder, Het Kindje.
Constant van Wessem, Voor de Eenzamen.
Herman Middendorp, De nevel, De wolken
(gedichten). H. R. Boekbespreking Sam.
Goudsmit, Naar een nieuwe Romantiek.
C. V. De vijfde Vierjaarlijksche te Arnhem.
Damspel
«IHIHIItllllllllHtlllllllllHIUHIMMMIIIIIIIIMUIItlllMltllHIIIIIIIIIIIIIMIItt
10e Jaargang 10 Augustus 1913
Redacteur: J. DE HAAS
Graaf Florisstraat 15'2, Amsterdam
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
ONZE CURSUS
Voor dezen keer onderbreken wij de serie
typeslagen, voor een soort openingsslagzet
voorgekomen in de partij. Hoewel geen
typeslag kan men deze toch onder de
openingsslagzetten rangschikken, daar deze zet gedaan
werd met 19 schijven voor ieder als volgt:
ZWART
geen zet kan doen zonder een schijf te ver
liezen. Men neme maar eens een proef.
Zwart, dit ziende speelde 19-23 waardoor
hij niet alleen het verlies van een schijf
voorkomt, doch wit een valstrik legt. Wit
kan n.l. een damzet doen, die hem echter
een schijf kost.
Wit Zwart
1. 19-23
2. 33:28 24:33
Op 22:33 verliest z. 2 schijven.
3. 28:19 13:24
Op 14-23 wit 39:19, zwart 13:24, wit 32-28,
zwart 22:33, wit 38:29, zwart 24:33, wit 27-21,
zwart 16:27, wit 31:4 met winst.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
38:29
39:28
42-38
43-38
27-2!
37-32
31:2
24:33
22:33
33:42
42:33
16:38
38:27
Op W. 31-4 4:39 39:17
Z. 12-18 17-22 11:22
10. 14-19
11. 2:38 20-24
12. 38:20 25:14
Zwart heeft een schijf gewonnen. Dit spel
is zeer leerzaam, de damzet fraai, doch nog
fraaier het spel van zwart die door het open
zetten van den damzet een schijf won.
Hieruit blijkt hoe ver men zien moet.
In den volgenden stand, diéveel overeen
komst heeft met den voorgaanden is de
damzet winnend. Er is maar een klein ver
schil, dat ziet ge wel in de damzet, die nu
volgt is uitgevoerd door den heer A. Visser,
een der jonge leden van het V. A. D.
ZWART
WIT
Zwart 19 schijven op 3, 620, 22, 24, 25.
Wit 19 schijven op 26, 27, 29, 31/40, 42,45,
46, 48.
Zwart moet in dezen stand spelen en het
merkwaardige van het geval is, dat zwart
WIT
Zwart 19 schijven op 2, 3,6'16,18,20,22 25
Wit 19 schijven op 26, 27,29,31/36,38/40,
42, 44,49.
Wit deed den volgenden fraaien damslag.
Wit Zwart
1. 33-28 24:33gedw.:
2. 28:19
Op 28:17 is de dam niet mogelijk.
2. 13:24
Op 14:23, wit 39:19, zwart 13: 24, w. 32-28,
zw. 22:33. w. 38:29. zw. 24:33, w. 27-21,
zw. 16:27. w. 31:4.
3. 39:17 12:21
4. 26:17 Ilr22
5. 32:28 22:33
6. 38:29 24:33
7. 27:21 16:27
8. 31:4 u. V
Deze zet is de studie overwaard.
WEDSTRIJD OM HET MEESTERSCHAP
E. de Beer, van de damvereeniging Van
Emden, die 11 punten in dezen wedstrijd
behaalde is gelijk Presburg van de oude
garde en beoefent evenzeer ons spel niet
wetenschappelijk. Hij speelt met veel routine,
zooals jaren geleden. Is dus niet vooruit
gegaan. Hij speelt niet systematisch. Nu eens
positiespel, dan weer onregelmatig. Hij speelt
zoo wat alles, doch is in geen enkel gedeelte
overwegend sterk. Wij meenen dat hij voor
avontuurlijk spel een voorkeur heeft. Er is
echter heel wat noodig om dit goed te spelen.
Hij probeert nog wel eens een
nieuwigheidje, zonder daarvan echter een deugdelijke
studie te hebben gemaakt. Eigenaardig genoeg
speelt hij slechts nu en dan sterk.
I. Verdoner met 11 punten eveneens van Van
Emden was voor ons een onbekende waarom
wij zijn partijen dan ook met bijzondere
.belangstelling volgden. Hij is een speler van
goede kwaliteit, in hooge mate origineel en
van een school geen sprake. Het moet ver
wondering wekken, dat een speler, voor
enkele jaren nog onbekend, in betrekkelijk
korten tijd zooveel kracht ontwikkeld heeft.
De klassieke partij schijnt hij wel te kennen.
Benima versloeg hij langs theoretischer
weg. Wij kunnen moeilijk beoordeelen wat
hij van onregelmatige openingen kent, daar
hij onregelmatig speelt naar eigen inzichten,
doch in dit genre is hij wel sterk.
Het eindspel speelt Verdoner beslist zwak,
daarvan moet hij nog zeer veel leeren wil
hij' een hoogere plaats gaan innemen. Ver
doner is een goede problemist waardoor hij
uitnemend een slagzet ziet.
Deze speler bracht op den wedstrijd een
verrassing, door een eigenaardigen stand
dien hij kreeg tegen de Vries en Beers in
het middenspel, waardoor hij een schijf won.
Deze stand was naar de heer V ons mede
deelde de vrucht van studie. Ook wij vonden
den stand heel mooi en interesseerden ons
daarvoor. Voor den eersten keer tegenover
dien stand geplaatst zal hij menigeen over
bluffen. Een schijf winst levert hij bij goed
tegenspel echter niet op. Wij komen later
nog wel op dezen stand terug.
OPLOSSING VAN HET VRAAGSTUKJE
Wit 8 schijven op 12, 21, 25, 26, 31, 34,
40, 44.
Zwart 8 schijven op l, 4, 6, 9, 11, 13, 14,
20 en een dam op 23.
Wit Zwart
1. 31-27 23:7
2. 40-35 7:49
3. 21-16 49:21
4. 16:7 1:12
5. 26:10 4:15
6. 25:3
Goede oplossingen ingezonden door: K.
v. d. Sluis te Harlmgen; D. v. Nieuwkerk;
P. Bouts te Rotterdam ; J. van den Berg te
Oud-Beierland ; Lucas Smid te Amsterdam.
CORRESPONDENTIE
D. v. N. te Rotterdam. Binnenkort wordt
alles betreffende de notatie-kwestie behandeld
en de verschillende systemen komen dan
ook aan de orde.
Het voorgaande vraagstukje werd eveneens
goed opgelost door J. van den Berg te
Oud-Beierland.