10 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLADVOOR NEDERLAND' 21 Sept. '.13. No. 1890 Amsterbam. Exposition Générale des Nouveautés D'AUTOMNE ET D'HIIER iilllliiiiuillliliililllllMnilllliiiniilllllttiiiiiMiilHiilliiliiiiiiMiuiiiiiiiHMiHimiiiimiiiiiimiii lutimiiiimimiiiimiiiiiiiiiiMMiimiiiiHimiiMliHiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiKimliiuitniiiiiiiiiuiiii IIIIIMIIIII barometer deslands, deNew-Yorksche markt, volstrekt geene groote gevoeligheid meer voor die tariefherziening aanwijst en er ver moedelijk ook onder de verdere afdoening niet meer van beteekenis op zal reageeren. Zoo is dan de tendenz dier markt in den laatsten tijd gedecideerd vast te noemen en heeft de tijding omtrent de plannen der .Union Pacific schijnbaar de hausse-stemming verder gestimuleerd. Wij schreven reeds dat de Mij. in verband met den verkoop der in haar bezit zijnde Southern Pacific Shares uit de opbrengst daarvan, naar men meldde, 25 pCt. in con tanten aan hare aandeelhouders zou uitkeeren en voorts nog per aandeel van $ 100. $ 7% aand. Baltimore & Ohio en $ 7Vs aand. New-York Central zou uitreiken, waarna dan het dividend voortaan op 8 pCt. per jaar zou wórden gesteld. De maatschappij verdiende over het boek jaar 1912/13 op hare gewone aandeelen ca, 15 pCt., waartoe het dividend van 6 pCt. dat de Union op hare Southern Pacific 'aan deelen inde, het zijne bedroeg. Indien zij de gelden uit dezen verkoop voortspruitende, wederom belegde voor 4V a 5 pCt., dan zou het verschil aan inkom sten daaruit tegenover voorheen niet z belangrijk zijn, dat het dividend op de Unions behoefde te worden verlaagd, doch indien de maatschappij werkelijk voornemens is om 25 pCt. op hare $ 216 millioen gewone aandeelen uit te keeren d. i. $ 54 millioen, zoodat uit de realisatie der Southern Pacific aand. slechre $ 25 millioen resteert en bo vendien van de in haar bezit zijnde Baltimore's en New-York Central 's als bonus verstrekt dan stelt zich de zaak anders. Intusschen dient de officieele bevestiging van een en ander te worden afgewacht, doch terecht is reeds opgemerkt, dat door de voorgestelde operatie de positie der 4 pCt. converteerbare obligaties der Union Pacific verslechtert en derhalve de belangen dezer waarden dienen te worden behartigd. Tijdelijk echter zullen, volgens mededeeling van het bestuur de beschikbare gelden in effecten worden belegd. De in verband met deze plannen blijkbaar gestimuleerde tendenz der New-Yorksche markt leidde tot niet onaanzienlijke koers verbeteringen, in de eerste plaats bij Union's en Southern Pacifics, doch ook de overige soorten werden hierdoor beïnvloed, zoodat over 't geheel niet onbeteekende koersver schillen zijn te noteeren. Van de industrieele soorten waren de Amalgamated's wederom het meest gefavoriseerd; Steels bleven vrijwel op- hetzelfde nivlau en ofschoon ook in andere industrieele waarden wel eenige koersverbetering tot stand kwam, was deze ten slotte toch niet van veel beteekenis, daar in het later deel der week een meer weifelende stemming de overhand kreeg. Duurdere geldkoersen, de verhouding tot Mexico, als anderszins moesten deze minder ferme houding der markt verklaren. Wij laten hier de koersen der voornaamste soorten volgen: 1 1 Sept. 1 8 Sept. pCt. pCt. Atchison Topeka 98-! 96> Chesapeake & Ohio 60 62'A l.n. Denver Rio 20V4 21 Erie 283rt 29 7/* Kansas City & Southern 25% 25V8 Missouri & Texas 23 23 Rock Island 17% 16% Southern Pacific 93% 95^ Southern Rails 24% 25 Union Pacific 157& 1 60 V* Wabash pref. 13 1 2 Va Canadian Pacific 224 235 De zwakke houding der Rock-Island shares werd veroorzaakt door berichten omtrent groote schade aan den oogst toegebracht in de Staten, welke deze maatschappij doorsnijdt. pCt. pCt. Amalgamated Copper 77% 79 Amer. Can Cy. 35% 35Vs Amer. Car & Foundry 48 48 Vs Amer. Hide & Leather Central Leather Amer. Smelting & Ref. Stand. Mill. Cy. gew. United Cigar United States Steel 22% 23% 69% 31% 621/9 471/4 23% 23% 70 63 VI6 47% 66 1 h De Car's kenmerken zich door een voor durend vasten grondtoon en zijn zoodoende in koers nog nauwelijks 17 pCt. ten achter bij de Steels, terwijl op de laatstgenoemde een 2% maal grooter dividend wordt betaald. Ongetwijfeld lijdt de ISteel onder de op spraak waarin de maatschappij is gebracht terwijl ook de wisselvalligheid der bestel lingen en de daling der staalprijzen het hunne tot dit drukken van den koers der aandeelen medewerken, doch de koersver houding tusschen Car's en Steels drukt eene anomalie uit, welke daardoor alleen niet kan worden verklaard. Het bestuur der Car & Foundry is conservatief en uithoofde van de financieele positie dezer maatschappij moet men het beschouwen alsof dus in den koers der aandeelen ook eene zekere appreciatie steekt; toch zou het ons niet verwonderen, als het bestuur eerlang tot dividend-verhooging overging. De locale markt stond deze week hoofd zakelijk onder den invloed van de hooge geldprijzen en brokkelden de zware" aan deelen dientengevolge dagelijks af. Vooral kwam dit sterk tot uitdrukking bij de petroleumwaarden, zooais uit onderstaan de noteeringen blijkt. 11 Sept. 18 Sept. . pCt. pCt. Dordtsche Petrol. Geconsolideerde Koninklijke Moeara Enin Sumatra Palembang Orion Petrol. Steaua Romana 185 Va 183 242 233 Vs 633 619 236 237 233 232 koers, die voor verdere stijging niet zeer vatbaar meer is. Voor ?2000.?, in aandeelen te beleggen, zouden wij kunnen aanbevelen ? 1000. L. A. Tels & Co's. Handelmij., waarop ge durende 3 jaren een dividend van 8 pCt. wordt gegarandeerd en ?1000.?aand. Kon. Nederl. Stoomboot Mij. U zult dan nog ca. ?400.?meer betalen moeten. Uw schrijven is de vorige week abusivelijk niet beantwoord. 19 Sept. V. D. M. 93 143!4 144 l.n. Ook de Shell's werden in Londen dagelijks lager afgedaan. Flauw van houding waren ook opnieuw de rubberwaarden; sommige leden zelfs een aanzienlijk verlies zooals Rotterdam Tapanoeli. Eene enkele uitzondering werd slechts gemaakt door de Serbadjad's, ofschoon deze ten slotte toch ook nog een belangrijk aantal punten bij veertien dagen geleden ten achter blijven. Wij laten hier eenige koersen volgen op: 4 Sept. 18 Sept. Amsterdam Rubber 175 pCt. 155 pCt. Bandar Rubber 75 66 Deli Batavia Rubber 114Vs 105}i Kali Telepak 119V2 115Va Koloniale Rubber 48% 45Vs Linkungan Rubber 54!4 51% Ned. Rubber 69H 63 Oost Java Rubber 127 113Vs Rotterdam Tapanoeli 1291/2 119 Serbadjadi 139 125 Timbang Deli 50 45 Tabakswaarden ondervonden slechts ge ringe belangstelling en zoo verging het ook de overige speculatieve soorten. Slechts Amsterdam?Padang vast, steeds nog op geruchten van overneming door een andere Maatschappij. De eerste najaars-inschrij ving van Sumatratabak wordt heden gehouden; de taxatie cijfers doen slechts zeer matige prijzen verwachten. De prolongatie-rente steeg in den loop der week tot 5";s pCt., om daarna tot eene fractie beneden de 5 pCt. te reageeren. CORRESPONDENTIE P.N. Aandeelen N.A.S.M. vinden wij op het tegenwoordig koerspeil prijzig genoeg; al zou de maatschappij wederom 15 pCt. dividend uitkeeren, dan is voor een scheepvaart-aandeel een bedrijf met deze wis selende conjunctuur 208 pCt. o.i. een Financieele hulp van Oostenrijk aan Bulgarije (Slot) Misschien echter zal de afsluiting van de voorschot-affaire tusschen Oostenrijk Hongaarsche financiers en Bulgarije niet worden opgevat als een daad, in strijd met de bedoelingen van de overige groote Europeesche mogendheden. Want deze weten zeer goed, dat Bulgarije zich met 30 millioen francs niet ten strijde kan toerusten en het zal, na deze te hebben besteed, zich al zeer spoedig in denzelfden noodlijdenden toestand bevinden als thans, nu het aan alles gebrek heeft. Het zal dus na enkele weken of maanden genoodzaakt zijn, op het voorstel van de Fransche geld gevers in te gaan. Maar met 't oog op het gebrek aan sym pathie, die de Oostenrijksche staatkunde in de Balkan-aangelegenheden van de zijde van Europa is ten deel gevallen, is het toch niet onmogelijk, dat een dergelijke transactie bij de regeeringen van de andere groote staten eenigen wrevel kan verwekken. Die mogelijkheid ,zou men kunnen trotseeren, wanneer de voordeelen, die ertegen over staan, daartegen kunnen opwegen. Maar waarschijnlijk zal dit niet het geval zijn; dus dient de monarchie, die wegens hare onrustwekkende politiek gedurende den geheelen oorlog slechts vijandschap, nadeel en vermindering van prestige heeft onder vonden, alles achterwege te laten, dat harer zijds opnieuw ergernis zou kunnen geven. Voor die 30 millioen francs zullen de Bul garen, wanneer zij op dit oogenblik elders niet anders kunnen worden geholpen dan op voor hen moeielijk aan te nemen voor waarden, misschien tijdelijk dankbaar zijn. Maar die dienst zal spoedig worden verge ten, wanneer de groote leening van 600 a 800 millioen francs aan de orde komt. Want deze kan Oostenrijk-Hongarijen on mogelijk verschaffen en voor zoover door de financieele hulp politieke invloed moet worden verkregen, zal deze ten deel val len aan hem, die de groote leening met Bulgarije vermag af te sluiten. Frankrijk zal in dit geval hoogst waarschijnlijk de financieele en politieke voorwaarden voor schrijven, waaraan Bulgarije zich zal moeten onderwerpen, indien het in het bezit wil komen van de kapitalen, die het voor zijn wedergeboorte dringend noodig heeft. En als men nu nagaat, dat om deze 30 millioen francs bijeen te krijgen, men een dringend beroep heeft moeten doen op de samenwerking van 11 groote bank-instellingen, kan men begrijpen, dat het verschaffen van eenige honderdmillioenen niet mogelijk zal zijn dan met de hulp van de haute-h'nance in het buitenland. Nu zou men allicht geneigd zijn de voor deelen voor de industrie, die in verband met het verleenen van dit voorschot in uit zicht worden gesteld, op den voorgrond te plaatsen. Maar dergelijke toezeggingen, aan genomen dat ze-zijn gevraagd en toegestaan, hebben van de zijde van Bulgarije voor Oostenrijk-Hongarije slechts geringe be teekenis. In de eerste plaats is de toestand van den handel des lands nog zótreurig, dat alles wordt in het werk gesteld, om nog verdere verlenging van het moratorium te verkrijgen. De regeering wil officieel daartoe hare mede werking niet verleenen, maar de kooplieden te Sofia schijnen in samenwerking met de bankdirectie's aldaar het er heen te leiden, dat de betalingen nog eenige maanden langer worden uitgesteld. En Bulgarije moet steeds voor een gedeelte van zijn behoeften in Oostenrijk-Hongarije ter markt gaan; de geografische ligging des lands en de bestaande handelsbetrekkingen maken dit gewenscht en in zijn belang. Het zou nu als wederdienst bestellingen toe zeggen, waarmede het, ook zonder financi eele hulp van Oostenrijk-Hongarije, moeielijk anderen kan begunstigen. Of men meer zal kunnen bedingen, zal niet .afhangen vaji de dankbaarheid der Bulgaren, maar van de voorwaarden, die Frankrijk voor het aangaan van de groote leening zal stellen. Dat men in Oostenrijk zelf niet zoo onvoorwaardelijk is ingenomen met deze voorschot-zaak, kan blijken uit de oppositie, daartegen gevoerd door de ministers van financiën te Weenen en te Budapest, vooral met het oog op den toestand der binnenlandsche geldmarkt. Maar 't was moeielijk, een zaak, die reeds het onderwerp van openbare bespreking en veelzijdige kritiek was geworden, van de baan te schuiven, hoewel 't vreemd schijnt, dat eerst in laatste instantie de meening en den steun van deze beide ministers zou zijn gevraagd en hunne zienswijze openbaar gemaakt. Ware het initiatief tot deze affaire van de bank-instellingen uitgegaan, dan was het verklaarbaar, dat deze eerst van gedachten wisselen en na in beginsel tot een beslissing te zijn gekomen, den ministers van financiën en buitenlandsche zaken vragen, of zij tegen het afsluiten van een dergelijke zaak wellicht bezwaren zouden hebben. Maar hier was sprake van een zaak, door den minister van buitenlandsche zaken in overweging gegeven, misschien zelfs met eenige pressie voorgesteld aan de bank instellingen. Naar men gevoegelijk mag ver wachten, zou deze minister zich te voren wél van de medewerking of goedkeuring van zijn ambtgenoot van financiën hebben verzekerd, om te voorkomen dat bij al de misgrepen in de Oostenrijksche Balkan-po litiek reeds begaan, ook nog verschil van meening tusschen de belanghebbende de partementshoofden zou blijken te bestaan. Wanneer te elfder ure de onderhandelingen omtrent dit voorschot zouden afspringen, zou men het allicht aan dit gebrek aan over eenstemming kunnen wijten en bij de open baarheid, aan de zaak gegeven, zou men dan ook op financieel gebied een dwaze figuur maken. Zoover is het intusschen niet gekomen, want zoowel de minister van financiën te Weenen als die te Budapest hebben zich ten slotte gevoegd naar de wenschen van hun collega van buitenlandsche zaken, niet tegenstaande zij nadrukkelijk verklaren, dat zij in de tegenwoordige omstandigheden het wegvloeien van kapitaal naar het buitenland niet wenschelijk achten'. Zij spreken dan ook de verwachting uit, dat het voorschot slechts op zoodanige voorwaarden zal wor den verstrekt, dat de economische belangen van Oostenrijk?Hongarije daardoor recht streeks zullen worden gebaat. Men heeft dus de zaak van het staatkundig terrein op dat van handel en nijverheid over gebracht, teneinde te voorkomen dat Europa het verstrekken van dit voorschot als een onvriendschappelijke daad,tegen hare vredesbedoelingen gericht, zou veroordeelen. Volgens de laatste berichten, is er boven dien sprake van leveringen voor het Bulgaarsche leger door industrieelen in de monarchie tot een bedrag van 50 millioen francs tegen schatkistbiljetten, dus op crediet. Maar het is nog geen voldongen feit en het niet-eindigen van het moratorium schijnt een omstandigheid te zijn, die de Oostenrijksche geldgevers noopt, zich nog even te bedenken, alvorens de- voorschot affaire definitief af te sluiten. Varia 199 '13. V. D. S. * * * Moderne Avonddienst In het kale, nieuwe kerkje Geel van houtwerk, wit van muur Nuchter onder 't felle gloeilicht Kruipt het Zondagavonduur. Jonge man daar in de hoogte Vór zich 't oude Bijbelboek Tracht zijn dun gehoor te boeien Met historisch onderzoek," En bewijst zoo klaar en helder Aan hen, die ontwikkeld" zijn, Dat de Bijbelsche verhalen Mythen en verdichtslen zijn... Straks de nazang, valsch en mager Door de holle ruimte dreunt En de jonge dom'nee peinzend 't Hoofd op beide handen steunt, Voelt bij 't heengaan der gemeente In zijn binnenst iets verkild ... Of de honger veler zielen Door zijn woorden is gestild? V. S. M. Nog een schotel van den kok" Ik hoop niet dat men u, op uw diner gevraagd heeft, bij welken cuisenier gij uw chaudfroid besteldet, mij zelve overkwam dat eens, en o ijdelheid der ijdelheden, hoe trots ik heimelijk was op den zelfbereiden schotel, ik wou toch voor mijn gasten niet bekennen dat het eigen maaksel was. Ik beschrijf u ditmaal een aardig gerecht van patéde foiegras; dit wordt na het wild en voor het dessert geserveerd. Men heeft er voor noodig een potje pat de foie gras van ? 1.?, een zeer klein fleschje truffels een casino-broodje aan alle zijden van de korst ontdaan en eindelijk onze onmisbare aspic. Gij licht de patéin haar geheel uit het potje, ontdoet ze van het laagje vet en snijdt haar in 10 of 12 gelijke stukken, in ieder stukje patésteekt ge nog een extra stukje truffel. Nu smeert ge twaalf moccakopjes, caisses of kleine gelijke vormpjes flink met eiwit in en plaatst in elk een stukje paté, dat er niet bovenuit mag steken, noch te stijf tegen de kanten mag aandrukken. Dan vult gij de kopjes met gesmolten (echter niet .heete) witte aspic en laat ze stijf worden. De overige arbeid aan dezen schotel doet men het beste eenige uren vór het diner, desnoods 's morgens, echter niet den vorigen dag. Gij roostert twaalf ronde sneedjes brood, zoo groot als uw vormpjes mooi goudbruin en ook roostert gij het casino-broodje in zijn geheel aan alle kanten. Nu plaatst men het broodje op een langwerpige assiette (het dient alleen maar voor garneering) en omgeeft het van een laag witte gehakte aspic. Dan keert ge, op een bord de vormpjes met paté, houdt ze, wanneer ze niet los willen laten n oogenblik in heet water. De kleine geleitjes zijn zoo stijf dat men ze gemakkelijk op kan nemen met een breed mes en nu plaatst ge ze elk op een rond stukje geroosterd brood, met een stukje truffel er boven op. Daarna worden ze, in twee rijen van zes, op het geroosterde broodje geplaatst. Van roode aspic snijdt ge nette regel matige figuren en plaatst die op gelijken afstand op de witte aspic, hebt ge truffel over, dan kunt ge op elk der roode figuren nog een schijfje of driehoekje leggen. Bij dezen schotel waarvan het alleraardigste effect u verrassen zal, worden kleine stukjes geroosterd brood met tot balletjes gedraaide stukjes boter gepresenteerd. Ik wil er nog even op wijzen dat men dezen of een dergelijken paté-schotel, zeer duur bij den kok betaalt, terwijl de kosten bij eigen maaksel, (men heeft niet meer dan 34 liter aspic noodig) ongeveer ?2.25 zul-' len bedragen. J. v. A. 'i' 'i' 'S1