26 Oct '13. No. 1896 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND Badplaats in ZnidTirol. Heerlijk klimaat. SelMen September?Jul IDiü/i»36 Ooi DMtKBfMn. Stedelijke Kar- en Badinrichtinit. Zan&rinstitnnt. Kendwaterinrichting. KoolnutrV en alle geneeskandlge baden. Zwemtfasrin. InhalJaties. RadinmEibanatorinm. Druiven-, Mineraalwater., terrein- en openlucht ligknren. EanaliBatie. 4 hoogebronwaterleidincen. Theater. Sport terrein. Concerten. 20 Hotels Ie Bang. Sana toria. Talrijke pensions en villa's1 voor vreem delingen, rospectns gratis bjj de ? Knrrorstehnng. GRANDS VINS DE CHAMPAGNE Perrier-Jouet Epernay. Concessionnaires, Satiter & Polis. Maastricht. BOUWT TE NUHSPEET. Mooie bosohrüke terreinen. Spoor, Tram, Electriseh licht, Telephoon. Inlichtingen M.\j DB VELUWE",Nun8peet. PRIJS n. I.- in apotheken en drogist«rij«n. Montton «. Brochures: Af«otschie Saralulntr. 34. *m»Urd«n tniimimillllMlllimillllMIIIIIIMIIIIIIIItflIIIIMIIIIimilllllllllllllllllllllll Vacantiescholen In mijh artikeltje over de vacantieschool in Ons Huis memoreerde ik de opheffing der door miss Humphrey Ward gestichte Londensche vacantiescholen. Het is echter met die opheffing eénigszins anders gesteld dan ik toen meende. Mej. van Asperen van der Velde, de directrice van Ons Huis en en leidster der Amsterdamsche vacantie school, heeft in Londen een onderzoek in doen stellen, waaruit blijkt, dat de in 1902 door miss Ward opgerichte vacantie-school nooit door de London County Council werd overgenomen. Wel heeft, in navolging van miss Ward, de L. C. C., in 1910, 1911 en 1912, bij wijze van proef twee vacantiescho len georganiseerd, naast zoogenaamde Organised Vacatipn Playgrounds", wat eigen lijk zeer vereenvoudigde, en dus... goedkoopere, vacantiescholen zijn. Nu is, uit zuinigheidsoverwegingen, tegen het advies van den Education-Officer" in, door den L. C. C. besloten de kostbare vacantie scholen pp te heffen, doch door te gaan met het inrichten van vacation playgrounds. In 1913 waren te Londen, naast miss Humphtey Ward's inrichting en nog eenige particuliere vacantiescholen, veertig van die vacation playgrond centres voor kinderen geopend. Men mag dus minder spreken van af schaffing dan wel van vereenvoudiging en uitbreiding. In plaats van op een fiasco van het systeem der vacantiescholen moet dus den nadruk gelegd worden op een vol komen levensvatbaarheid. H. J. * * * Tentoonstellingen en Veilingen IN DEN KUNSTHANDEL FRANS BUFFA, AMSTERDAM, Kalverstraat, is tot 10 Novemiiiiiilltiitittiritmiiiiiiitiimttuiimminimiiiiiittiiiuimitiiiniitmmm man in licht-blauwe kleeren in de onmiddelijke nabijheid. Patience wendde haar blik naar de .reporters. De jonge mannen waren zeer bleek. Zij zagen naar haar met diep medelijden, en misschien gevoelden zij ook eenige .ge wetenskwelling om de machteloosheid van hun manlijke kracht. Een was op het punt flauw-te vallen, maar zich omdraaiende bracht. hij snel de hand naar zijn mond. Zelfs de Oog"-man hield nog zijn hoed in de hand en was niet opnieuw op zijn stoel gaan zitten. Een slechts van allen beloerde haar met een wolf-achtige nieuwsgierigheid. Het was de jongste van allen, en dit zijn eerste groote Story. Patience vroeg zich af of zij na haar lang durige opsluiting leelijk zou zijn geworden, of misschien belachelijk, zooals de meeste vrouwen, die zonder spiegel zich hebben moeten kleeden. Maar op de gezichten der 'jongemannen vertrok zich geen lijn tot 'n glimlach en zij stonden en schuifelden on rustig, als waren zij met hunne houding pijnlijk verlegen. Heur haar hing in een lange vlecht. En zij scheen zeer jong. Zij liet nu den arm van den Hoofd-bewa ker los en stapte vastberaden op den stoel toe; maar hij vatte haar hand en hield haar terug. Heila, wacht een oogenblik" zeide hij met voorgewende ruwheid. Dan ging hij naar den stoel en onderzocht dien nauw keurig, den electricien een aantal vragen stellend, waarover deze zich klaarblijkelijk verwonderde. In een oogwenk hadden de reporters geraden, en als een electrische vonk sloeg van het eene brein naar het andere over het sein dat er het een of ander broeide." Toen de Hoofd-bewaker zoolang getreu zeld had bij den stoel als hij dorst, keerde hij terug naar Patience, die onbeweeglijk was blijven staan op de plaats waar zij stond, en hoorbaar moeilijk adem halende zeide hij: Als u nog iets zeggen wilt, juffrouw, dan hebt u er het recht toe." Ik heb niets te zeggen," antwoordde Patience, zich met verwondering afvragend, of het haar mond was, of haar hersens die spraken. Ja, ja, spreek", riepen verschillende van de reporters. Zij haalden dadelijk hun vel letjes te voorschijn; maar, voor de eerste keer misschien, was het niet hun begeerte Sokken welke zes maanden gedragen kunnen worden ZIJN GOEDKOOPER dan sokken welke na twee maand'en versleten zijn. Verlang daarom nog heden een half dozijn AVIATA" GARANTIE-SOKKEN van Uwen leverancier. Pil d'Ecosse Fl. 4.25 en Fl. 5.40 Merino 6.00 per half dozfln. Utrechtsche Tricotage Fabriek WICHER JANSEN, Utrecht Normaal-Onderkleeding Prof.Or.G Fabrikanten W.BengerSohnej Stuttgart DELAUNAÏ BtLLtYILLE AUTOMOBIELEN. J. LEOIARD LAlH, AWHTKRUA Ongelukken Aansprakelijkheid OCEAN OUDE TURFMARKT 16 - AMSTERDAM Ziekten Automobiel ber geopend een tentoonstelling van werken door Théopile-Alexandre Steinlen.* IN DEN KUNSTHANDEL BOUSSOD, DEN HAAG, Plaats 20, is een tentoonstelling van weiken door Piet van der He m. iiiiiiiiiiiiimiiiiiiiMiiiiiiiiiiiMiiiiimit 'iiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimtmiiiiiii Ingezonden Nog eens: de Indische Defensie Geachte Redactie, Naar aanleiding van uw antwoord op mijn stuk in het blad van 12 dezer, wilde ik even opmerken, dat, door alleen maar gezamen lijke tonnematen der marines te vergelijken, geen juist beeld der machtsverhoudingen wordt verkregen. De kwestie is toch ook of een aanval eenen overigens overmachtigen staat niet te veel offers zou kosten. Voor neutraliteitshandhaving ontoereikend, is eene torpedovloot in onzen uitgestrekten archipel ook wegstns haar teerheid onbruik baar voor eene guerilla (zie ook de reeds aangevoerde argumenten). Bij een moderne slagvloot echter moet een vijand zijn beste materieel (dat er een standpunt mist) tegen ons afzenden, waaraan hij zich tegenover andere staten te veel zou verzwakken. Zon der volwaardig materieel krijgen we boven dien nooit een bondgenoot. Doch de vrees voor veroudering i* Hiervoor nog eenige cijfers. Vooraf: wanneer later onze welvaart toeneemt en de begrooting allerwege uitdijt, kunnen onze schepen ook best, zoo noodig, grooter worden. We hebben nu in 20 jaar gebouwd 3 pantserschepen & 3500 ton, 6 5000-6000 ton, 6 kruisers h 4000 tqn. Had den we al sinds 1890 het idee der Staats commissie gevolgd, aan hadden we nu eene vloot die wel in dien tijd plm. 50 millioen meer zou hebben gekost (60 tegen 110 millioen), doch die bijv. de navolgende sterkte zou kunnen hebben: naar nieuws, die gewekt was. De misschien vlugst-denkende menschen van heel de wereld, hadden deze journalisten begrepen, dat de Hoofd-bewaker tijd probeerde te winnen. Hun stijve futen hoeden rolden op den grond en bultten op. Hun handen beef den een beetje. Misschien voor de eerste en eenige maal in hun beroep waren ze iets meer dan menschen-van-de-krant. Ik wil niet spreken" zei Patience en opnieuw stapte zij op den stoel toe. De journalisten sprongen nu in een niet te onderdrukken verlangen haar te hulp te komen, naar voren, maar de soldaten wezen hen terug. Opgepast, jonge menschen," zeide de Hoofd-bewaker met veel vertoon van gewich tigheid.' Nog een dreigement van dien aard en je staat aan het hek". En van het kort hierdoor ontstaan rumoer gebruik ma kende, fluisterde hij Patience in het oor: Om Qod's wil spreek en niet kort ook niet. U hebt toch wel iets te zeggen, en het is uw laatste kans hier op aarde". Ik heb niets te zeggen", herhaalde zij, en haar hersens werden nu ongevoelig voor iederen anderen indruk dan dezen eenen: Ziet u niet, dat ik al mijn kracht noodig heb? als u eenig medelijden met me hebt, zet me dan in dien stoel en laat het voorbij zijn." Nou, nou, u zal nou toch niet zwak worden goede god!" De stilte van de gevangenis, het geraas buiten de muren, werd plotseling doorscho ten door een gil, een enkele almachtige gil, die van de aarde opwaarts ten hemel stijgend, een kreet van woedende waar schuwing, en bedreiging geleek. Allen in de zaal sprongen overeind. De kranten menschen haalden hoorbaar adem. Alleen Patience scheen geen acht te slaan. Dat is een locomotief," stamelde de Hopfdbewaker en op dit uur kan er geen trein aankomen". De buitendeur vloog plotseling open. De cipier zette zijn plompe voeten zwaar op den grond. Zijn gezicht was paars. Waarom voor den donder zijn jullie hier nog niet begonnen," brulde hij. Doe je werk!" Het gelaat van den hoofd-bewaker werd zeer wit. Zijn hand beefde even. De mannen staarden naar hem met tot het uiterst geNaam. Jaar v. aanbouw. Kortenaer 1894 Evertsen 1897 Piet Hein 1899 Kon. Regentes 1901 Hertog Hendrik 1903 De Ruyter 1905 Tromp 1907 Heemskerck 1910 Zeven Provinciën 1912 A. Aanbouw Waterverpl. (tons) 6500 10500 13000 15500 18500 21000 Uw antwoord was een bestrijding der artillerievloot, doch geenzins rechtvaardiging eener (ook nog dure) torpedovloot zonder eenig nut. X. Dit wordt een vruchtelooze discussie. Wie niet inziet, dat het voor een ,volk van zes millioen inwoners a priori ronmogelijk is mee te spreken" in het kanonnen-concert der groote mogendheden, welke bevolkingen hebben, tien maal zoo groot, budgetten, welke milliarden beloopen en kunnen beloopen inplaats van de honderden millioenen van ons, is voor geen bekeering door argu menten vatbaar. De heer X zegt: zie eens hoe onze vloot had kunnen zijn! Inderdaad, die vloot had sterker kunnen zijn, als wij er 't geld aan besteed hadden, dat ons onderwijs en onze oeconomische welvaart te stade is gekomen. Maar hoe zouden de andere vloten om ons heen dan geweest zijn? Als Nederland zich vijftig pCt. sterker bewapent dan het zich tot heden wapende, en dus een ongehoorde inspanning van zichzelf vordert, behpeft, om deze vermeerdering vrij wel nutteloos te maken, elk der omliggende groote mogendheden zich een vergrooting van zijn militaire uitgaven te getroosten van vijf procent. Wij zullen bij gelegenheid iiiiiiinmttiiiimiiiiiitmwiiiiiiimimmiiiiitimiiiiiiiimiiiiiimiiiimii spannen zenuwen. Patience en de cipier waren de eenige in die kamer ongevoelig voor de onverklaarbare opwinding, die zich van de geheele atmosfeer meester gemaakt scheen te hebben. Doe je werk l" herhaalde de cipier. Patience liep op den stoel toe en zette zich daarop, terwijl zij haar armen de verlangde houding gaf. En weer gaf haar brein iedere andere gedachte prijs dan dat eene besluit niet uit te schreeuwen of te sidderen. Zij sloot de oogen en beet de tanden opeen. De constables begonnen nu de riemen te binden, langzaam onder het remmend oog van den hoofd-bewaker. De cipier liep met zware stappen- op en neer. De electricien kwam naar voren. De chirurg ging naar een aan grenzende kamer, om zijn instrumenten daar op een lange tafel op een rij klaargelegd aan een laatste onderzoek te onderwerpen. De menschelijke hersenen werken op onge wone wijs in zulke oogenblikken. Patience wendde plotseling al haar gedachten tot het tafereel van den Carmel-toren. Zij herin nerde zich, hoe de missie-gebouwen hersteld zouden zijn, en vroeg zich af of Solomon de uil, die hoogmoedige en bedaagde kluizenaar nu al aan de geminachte be schaafde maatschappij zijn stijve rug zou hebben toegekeerd om in het zwart takkengewar der pijnboomen van het verre woud de vreugde der eenzaamheid te zoeken. Zij zag het schuim zich winden in grillige kransen, als toen zij vele duizenden jaren geleden neergeknield had daar, eenzaam verlaten klein meisje met de koperbeslagen klompen, de droomen droomend, die nog niet beangstigd waren door de sombere voorspelling van 's levens naderende ver schrikkingen. Zij fronsde de wenkbrauwen plotseling, op het oogenblik toen zij zich te binnen bracht het in haar toen nog zoo jonge brein vastgezet besluit het leven te bezien als een spel vol boeiende maar onreeële han deling. Maar, het leven was sterker geweest dan haar voornemen. Buiten twijfel was er weinig onpersoonlijks" in deze eerlooze en misschien smartelijke dood. En die ge dachte was het die het beeld van den Car mel-toren verdreef. Haar brein werd nu een zaal van licht wit licht dacht zij met een onderdrukte huivering waarin ieder detail met scherpe lijnen was afgeteekend. Zij n. T. mm mm. mms. m ASBEST Martinit". MABTINITPLATEN zgn: ? brand-, trek- en krimpvrjj. Vraoar* prjjzen en monsters. ADRES: (Jraqtuaweg 113, Amsterdam. TPMTffl AMSTERDAM. We ARNHEM VJJZELSTRAAT-HEERENGRACHT.- ROGGESTRAAT. COMBSHATIE f 25OO. SALON-HUÏ5& AMER5LA APK AflER" LOGEERKAMER S IM VIER VOOR DIT DOEL SPECIAAL INGERICHTE KAMERS TENTOONGESTELD. IIIIIIIIIIIIIMIIIIIMIIIIIIII itlllllll Illl iiiilllllllllllltlllllllllllllllllll IIIIIMIIIMIIIIIIIHIIIIIMIIIIIIIIIIIII eens een berekening maken van de Japansche en Ned. Indische budgetten en militaire mogelijkheden! Maar de bondgenoot"! Juist. Een bond genoot" moeten we vooral niet hebben. De vaste politiek van ons land is steeds ge weest, en wij hebben altijd die politiek ver dedigd: gén bondgenootschappen, welke ook. Weet de inzender uit de geschiedenis nog niet, dat. het met groote heeren niet alleen slecht vechten maar zelfs slecht kersen eten is? Op de uitnoodiging om de beteekenis van een torpedovloot, gesteund door torpedokrutsèrs dit vrij volwaardig" materieel vergeet men steeds! , tot in (natuurlijk technische) details hier in dit blad te gaan uiteenzetten, gaan wij niet in. Dit werk is reeds geleverd door de groote schare van jonge marine-autoriteiten, die om zulk een torpedo- en onderzeeyloot vroegen en deze dus niet ,.zonder eenig nut" achtten. RED. Mishandeling van assistenten op de tabakslanden in Deli Een kleine kanttekening zij veroorloofd op het stuk van O. Planter & Co. in het vorig nummer. Reeds enige maanden geleden had het mijn aandacht getrokken, dat zooveel aan slagen op assistenten In Deli gevolgd waren op een slag om het hoofd van een Javaan. Ik schreef toen in de N. R. Ct. een waar schuwing; het is al eeuwen geleden neer geschreven, en door alle tijden heen herhaald, dat de Javaan uiterst gevoelig is voor aanra king van zijn hoofd en die beschouwt als de hevigste belediging. Ook in het eerste door O. Planter & Co. iiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiwiiiuiiiiiitiiiii opende haar oogen, maar niet meer dan met een smalle opening, vreezend dat de mannen, die haar nu omringden, er de doodsontzetting in zouden lezen. Haar Woed stolde, maar zij wist, dat zij geen uiterlijk teeken van angst toonde. Haar tot de werkelijkheid terugkeerend brein ontving nu den onmiddelijken in druk dat de kamer geladen was van op winding. Zij zag het achterhoofd van den Jioofd-bewaker naar haar toegekeerd, en zijn vluchtige blik naar de buitendeur. Hij ver wachtte iemand. Bourke! Zij beet haar tanden opeen. Tot op den avond voorafgaanden aan dezen dag had zij geloofd, dat hij haar redden zou. Hoe had zij een oogenblik aan hem kunnen twijfelen? Nu begreep zij den tosleg van den hoofd-bewaker. Waarom had zij niet gesproken, toen hij haar er om had gesmeekt. Het' scheen haar toe, dat de mannen, die de riempjes gespten, elkaar aanzetten tot spoed. Zij wilde hen toefluisteren te talmen, maar trots verlamde haar tong. De cipier liep op en neer, vloekend. De electriciens en chirurgen stonden in een groep te fluisteren. Zij keek nu naar de krantenmenschen. Zij ving hun blik op van pijnlijk en opgewon den medelijden, begreep nu ten laatste de oorzaak hunner bewogenheid, en boog het hoofd. Zij durfde niet spreken. Maar een oogenblik daarna verdrong ver ontwaardiging ieder gevoel van dankbaarheid. Waarom kwamen zij haar niet te hulp, die jonge krachtige mannen. Zij wisten, dat zij onschuldig was. In aantal waren zij de sol daten de baas. Maar waar was hun eergevoel-van-man. Wat was er overgebleven van hun roemrijke tradities? Dan week haar framschap even snel als zij was opgekomen. ij waren immers geen ridders met zwaar den, maar het bijna onnatuurlijk-volmaakte aanpassings-product der moderne overbeschaving. Was het niet veeleer een wonder dat zij den hartstochtetijken wensch hadden getoond haar te redden ! Haar hoofd werd zachtjes achterover ge trokken, en de oogleden toegedrukt. Er vocht en wrong iets in haar. Doodsontzetting reet aan het teere weefsel van het leven, en tanden-blikkerde als een wolf. Maar dan als zij zich bewust werd dat nu'haar laatste oogen blik gekomen was, werd zij aangegrepen behandelde geval was weer een slag om het hoofd de aanleiding. Het blad De Planter" schrijft daaromtrent dat de wegens zijn onbeschaamdheid geslagen mandor volgens de nieuwste ethische begrippen het moreele recht had zich te weer te stellen." Het ware beter te zeggen, dat die Javaan dat recht meende.te hebben volgens over oude, in zijn volksaard ingewortelde begrip pen, die met zijn animistiese denkwijs samenhangen. Mijn oproep tot het schrijven van een kort handboekje voor de omgang met inlanders in Deli heeft succes gehad. Binnen enkele weken zal een dergelijk boekje, van de hand van een oud-Deli-planter,verschijnen. Van harte hoop ik, .dat de moeite, die de schrijver ervan zich heeft getroost, beloond moge worden doordat men ook in Deli de gulden regel ga beseffen: tracht de geaard-. heid te kennen van hen met wie gij moet omgaan. J. F. NIERMEIJER iiiiiiiiiiiiiiiiiiiijiimiiMiiil iiiiiiiiiiiiiiiiiiiilililtiiiiiiiiii Inhoud van Tijdschriften De Levende Natuur, No. 12: Jac. P. Thijsse, Munt della Baseglia. F. J. M. Offerijns, Excursie naar het Hoogveenterreintje in de buurt van Deventer. Leon E. Springer, Heeft onderwijs in plantenkunde op de Lagere Scholen dien invloed op de liefde voor de natuur als men veilig mocht aan nemen? Xl. E. de Mol, Nog eens: de heele zomer. 1911. H. W. W., Langs de Zuiderzee. Jac. P. Thijsse, Een eenvoudige inrichting voor de proef van Ingenhousz. Marie Kelting, Ceratophrys ornata Bell. De Nieuwe School, No. 10: Thijssen, De oude piasserij. De Koe II. Bol, Boekbeoordeelingen: Verzen. F. P. H. Pricfc v. Wely, Kroniek der moderne talen II. -4 Frapië-de Jong, De bewaarschool. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIHIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIMHIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH door een alles-overheerschend machtig b geeren, dat zij haar voorstellingsvermogen dwingen zou haar te geven, het beeld, de , stem en het lichamelijk contact van den man, dien zij lief had. De kracht, waarmee zij haar begeeren verwerkelijkte, was zoo geweldig, de geestelijke concentratie zoo al-pverheerschend, dat ieder ander bewustzijn als scheen uitgedoofd. Plotseling doorvlijmde haar gehoor een geluid, dat iedere spier van haar lichaam deed wringen in de riemen. Was zij in de hel, en was dit de hellegroet? Zij gevoelde een seconde lang dank baarheid, dat de dood pijnloos was geweest. Dan, uit het onduidelijk stemmen-rumoer onderscheidde zij woorden, die haar recht op deden zitten en de oogen ontslui ten, die haar polsen koortsachtig joegen, haar gloeiend-heete bloed striemden, en haar geheele wezen als met nieuw leven door voeren. De hoed" was van haar hoofd weer afge nomen, en de mannen ontgespten de rie men. De hoofdbewaker had zijn pet tegen den grond gesmeten, en net zoo lang zijn hand door zijn haren gestreken, tot het stond recht overeind. Rond haar drongen de journalisten, juichend en roepend, en den druk van haar hand zoekend om haar. hun blijdschap te zeggen. Zij glimlachte, hun haar hand toestekend, maar durfde niet tot hen spreken. Nog stond als wachter de trots, en zij was bevreesd dat zij zou schreien. , Dan vergat zij die allen. Een plotseling, van-een scheiden van de omstaanden toonde haar de open deur. En op hetzelfde, oogenblik verstomden alle kreten. Bourke was binnengekomen. Hij was de wacht werktuigelijk gevolgd, ongevoelig voor hoop, of vrees totdat de van verre hoorbare juichtonen hem zijn bloed in een dolle galop; door het lichaam joegen. Heel schoon was hij niet, noch erg zorg-! vuldig gekleed. Hij liep snel op haar toe, en; haar in zijn armen omhoog tillend, droeg! hij haar weg uit de zaal. ! * # * L