Historisch Archief 1877-1940
«TI
10
06 AMSXGRQAMMeR, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
4 jan. '14. No. 1906
Voor
Effecten
-bezitters, welke gaarne onpartijdige inlichtingen hebben, biedt
zich een ervaren gids aan, welke, reeds 45 jaar in het vak
zijnde, ten allen tijde genegen is, hem op de hoogte te brengen
omtrent koersen en fondsen, hare solidiieit etc. De hier bedoelde
gids, Het NIEUW ALGEMEEN EFFECTENBLAD, geeft boven
dien aan het einde van het jaar een overzicht der hoogste en
laagste koersen, van veel belang voor hen, die zelf betrouwbare
taxatiën willen maken. Proefnummers worden gaarne gratis ver
zonden door den Uitgever: M. M. OLIVIER, Rokin 70, Amsterdam.
NIEUW *l(iFMKF\ KFPF(TE\BLVB.
mMim* omAe Ifl DTPIIIUH ima. Sn. 9H. vjf'g Tttnipn Imfaf
Per Jaar slecht*
?
12.franco p«*r post.
E. DIAMANT Jz., Aceomtant,
ROELOF HARTtaTRAAT 189, AJH8TERDA1H.
Telefoon Int. Zuid 91». |T«l«gr.-adrM: Miannto?Amsterdam.
mniHiHiiiimiiiMfiiiiiiiiiiiiiniijmiiiiiiiiiiii
iiMiiiiliiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiii
sche shares wel wat levendiger dan sedert
lang, vooral die in de industrieele soorten.
Daarentegen ging in de locale af deel i n ge n
zeer weinig om. Slechts, enkele aanmer
kingen zijn hieraan vast te knoopen. Zoo
was eenigermate sensationeel een koersval
van 15 pCt. in de aand. der Nederl. Ind.
Handelsbank in verband met het bericht,
dat deze instelling haar kapitaal met 2*
millioen zal vergrooten door uitgifte van
aatideelen a 150 pCt.
'Nadere berichten dienaangaande zullen nog
moeten worden afgewacht: uit die
koersdaiing echter zou moeten worden opge
maakt, dat men die kapitaalsuitbreiding niet
. al te gunstig opneemt.
Opmerkelijk was, dat tegelijkertijd een
koersreactie van 5 pCt. in de aand. der
Vorstenlanden plaats vond, terwijl overigens
voor Cultuurwaarden geen bepaald .zwakke
tendenz aanwezig bleek.
Bekend is echter, dat eenzelfde groep
manipuleert in beide soorten aandeelen en
is er wellicht tusschen een en ander ver
band te brengen.
Van Mijnbouw-aandeelen valt voor die
der Guyana Goud Placer een scherpe terug
gang op te teekenen, te wijten aan den
minder gunstigen stand van zaken dan het
bestuur 't treeft willen doen. voorkomen.
Waaruit de leering is te trekken, dat men
ten opzichte van het mijnbouwbedrijf in 't
algemeen en deze maatschappij in 't bij
zonder, zeer sceptisch heeft te staan.
Petroleum-aandeelen handhaafden zich
vrijwel op hetzelfde niveau; Rubber-waarden
werden meerendeels hooger afgedaan in
verband met beschouwingen vaneen planter
over de productiekosten van het artikel,
welke een zoodanigen optimistischen geest
ademden, dat den belanghebbenden bij deze
cultuur een hart onder den riem werd ge
stoken en ergo de' koersen der betreffende
aandeelen monteerden.
? Betwijfeld mag echter worden of de gunstige
gevallen welke het onderwerp dier
beschoumingen uitmaakten, aanleiding mogen zijn
-om te generaliseeren, ofschoon natuurlijk.
over 't geheel genomen vaststaat, dat bij
toenemende ondervinding in de techniek van
het bedrijf, de productiekosten zullen moeten
dalen, zelfs ondanks de geleidelijk stijgende
loonen.
Tabakswaarden prijshoudend; de tot heden
. aangekomen ? partijen Sumatra tabak vallen
niet mede.
Het was te voorzien, dat de geldkoersen
' tegen het einde des jaars wederom vaster
zouden worden, ook in het buitenland kon
men hetzelfde verschijnsel waarnemen.
Desniettegenstaande bestaat er een wedloop
om nieuwe leeningen aan de markt tebrengen;
onze binnenlandsche gemeenten en maat
schappijen schijnen de buiteniandsche
Anspriiche" op de markt, welke eerlang t
wachten zijn, voor te willen zijn.
Zoo is heden de inschrijving opengesteld
op 500000 5 pCt. pandbrievert der Nederl.
Transatlantische Hypotheek bank a 99 pCt.
De Hypotheekbank voor Nederland geeft
?500000 4V, pCt. pandbrieven a 99 < pCt.
uit, de Nederl. Indische Spoorweg Mij. stelt
op 8 Januari e.k. de inschrijving open op
?6.000,000 4 H pCt. obligaties a 99 * pCt.,
terwijl de Handel-Maatschappij Güntzel en
Schoenmacher te Medan ? 500000 aandeelen
a 120 pCt. uitgeeft, waarop de inschrijving
6 Jan. a.s. bij de Rotterd. Bankvereen. plaats
zal hebben.
2 Jan.
V. D. M.
Geldmarkt en leening-plannen
Uit verschillende landen van Europa is de
blik van ministers van financiën thans naar
Parijs gericht,~om van daar in 1914 hulp en
steun te verkrijgen voor de aan hunne zorgen
toevertrouwde ledige schatkist.
Want door verschillende omstandigheden
kon in 1913 aan hun verlangen niet worden
voldaan, maar nu door de onverwachte
ministerieele crisis in Frankrijk in de vorige
maand .de fransche rnilliardëri-Ieening
voor. roópig Is van de baan geschoven, achfmen
. de geldmarkt te Parijs weer vrij voor andere
emissiën.
Voor zoover men tot dusver kan nagaan,
belooft 1914 een leeningen-jaar te worden,
zóbelangrijk, als sedert de Fransche
mil' liarden-léeningen van 1871/73 geen jaar is
geweest.
???-?Niettemin heeft Frankrijk voorloopig voor
zich zelf ook nog het een en ander.noodig;
al zijn het dan ook niet vele milliarden,
moet het toch langs den. leeningsweg zich
nog een respectable bedrag verschaffen.
Voor 1914 komt het al minstens 800 mil
lioen, voor'1915 ongeveer 500 millioen francs
tekort, behalve de uitgaven voor Marokko,
' die ze/ker niet zullen meevallen.
Caillaux wil, zich tevreden stellen met in
het ontbrekende voorloopigte voorzien, door
de uitgifte van schatkistbons, een hulpmiddel
van den tegenwoordigen tijd, dat echter nog
al duur is, maar hét voordeel heeft, dat men
tijd wint en na 2 of 3 jaren, als de omstan
digheden inmiddels gunstiger zijn geworden,
.?op, andere .wijze-kan .raad schaffen.
Maar eeïi uitgifte van 3 pCt. Fransche
Rente zou op dit oogenblik toch ook geen
koopje zijn voor de republiek. De tijden zijn
iiliitiiiiiiiiiitiiiiiiiHMiiiiiiiiiiiimiiiittiiii
veranderd sedert 1897, toen dit fonds den
koers vaa ruim 105 pCt. kon bereiken.
Van dat jaar af tot thans is, naar onlangs
Ie Matin heeft uitgerekend, op dit fonds niet
minder dan vijf milliarden tengevolge van
koersverlaging verloren geworden.
Op 10 Augustus 1897 had het zijn
hoogsten koersstand, nl. 105'4 pCt., bereikt, in
1907 was het, in verband. met Caillaux
finantieele plannen, tot 93% gedaald. Tijdens
den eersten Balkan-oorlog, in 1912, ging de
koers tot 89 X terug en in den loop van
1913, bij het uitbreken van den tweeden
Balkan-strijd, vond een verdere daling tot
84 pCt. plaats. Daarop volgde in Augustus 11.,
in verband met de verklaring van den minister
van financiën, ten gunste van de vrijstelling
van belasting voor dit staatsfonds, een her
stel tot ruim 89 pCt., welke koers op 3
December 11. door den val van het ministerie
opnieuw tot ruim 85 pCt. verminderde.
Voor sommige geldbehoevende
Europeesche staten moge het voorloopig achterwege
blijven van een groote Fransche leening een
geruststellende omstandigheid zijn, niet alle
echter zullen daarmede zijn gebaat.
Dit zou men bijna veronderstellen uit de
mededeelingen van Rusland's premier, die
niet lang geleden zijn vrienden te
Parijs heeft bezocht en ddar nieuws schijnt
te hebben vernomen, dat hem weinig opti
mistisch heeft gestemd.
Hij laat zich althans omtrent de vooruit
zichten van de geldmarkt in de naaste toe
komst alles behalve bemoedigend uit, want
hij komt tot de gevolgtrekking, dat het totaal
van de nieuwe emissiën, voor de uitgifte
waarvan het oog op Parijs blijft gevestigd,
ongeveer 7 milliarden francs zal bedragen,
waartegenover aan beschikbare geldmidde
len slechts 2V8 a 3 milliarden zouden staan.
Om de geldmarkt weder in een gezonden
toestand te brengen, zouden volgens zijne
meening 3 a 4 jaren noodig zijn.
Dat is geen aangenaam vooruitzicht voor
Rusland, dat gewoon is bij zijn Franschen
vriend en bondgenoot op groote schaal te
leenen. Het pessimisme van Kokowzow
heeft dan ook aan de beurs te St. Peters
burg, die zich in het afgeloopen jaar, ondanks
de herhaaldelijk ongunstige momenten in
de Europeesche staatkunde, over het alge
meen goed heeft gehouden, in den loop der
vorige maand heel wat ontstemming ver
oorzaakt. : :
Het cijfer van 7 milliarden voor urgente
leenjnger 's 4oor den Russischen minister
niet nad,e /toegelicht. Maar voor zoover uit
de debató',n 'a <te Fransche Kamer is na te
gaan, stón de volgende leeningen als
de .meest Sp'iWasischende op de agenda:
Turkije. .
Griekenland
Bulgarije
Servië.
Spanje.
Portugal
Brazilië
Mexico.
België .
Rusland
frs.
800 rillioen.
300* ,
30
300
500
100
100
800
800
1000
samen frs. 5000 millioen.
Voegt men daarbij de ongeveer 1400
millioen, die Frankrijk voor 1914; 15 tekort
komt, dan blijft men niet ver van de 7
milliarden af en kunnen de resteerende 500
millioen dienen voor Marokko en ten deele
voor Rurnenië, dat dit bedrag wil besteden
voor de uitbreiding van zijn spoorwegnet.
Het zou die uitgave over een aantal jaren
verdeelen, maar in de eerste jaren tot dit
doel toch 100 millioen, in de volgende 75
millioen francs noodig hebben.
Parijs behoeft echter niet alleen aan al
deze eischen te voldoen, Londen zal den
vriend en bondgenoot wel een handje daarbij
helpen.
Gelukkig behoeft Engeland niet tot een
staatsleenjng over te gaan, want het Britsche
staatsfonds bij uitnemendheid, de 2%
tlians 2^ pCt. consol's is, wat het
koersniveau betreft, sedert 1897 niet minder
dan 42 pCt. in koers gedaald. In dat jaar
bereikte het den hoogsten koers, nl. 114 pCt.,
in de tweede helft van December 11. was de
noteering iets meer dan 72 pCt.
De staten van het Drievoudig Verbond
zullen op de hulp der Fransche geldmarkt
niet kunnen rekenen en op eigen krachten
moeten steunen, om de vele honderden
millioenen, voornamelijk benoodigd voor
leger en vloot, bijeen te krijgen.
Oostenrijk-Hongarije zal ten deele hulp
vinden in Berlijn, misschien voor een be
scheiden bedrag ook in Amerika. Onlangs
heeft een poging, door den directeur-gene
raal der Hongaarsche Hypotheekbank te
Parijs beproefd, om de uitgifte aldaar te
bewerkstelligen van 60000 aandeelen, ter
vergrooting van het kapitaal der instelling,
schipbreuk geleden.
Duitschland heeft zich zelf geholpen door
de z.g. vrijwillige belasting van het ver
mogen. Het Duitsche Rijk verstaat de kunst
van schulden maken en in welk tempo het
dit doet, kan uit de volgende cijfers blijken,
die in millioenen Rijksmark het bedrag der
schuld en der jaarlijksche rente-last sedert
1880 vermelden:
5 pCt. Pandbrieven Hypotheekbank v. Amerika
De houders hebben telkens na 10 jaren het recht aflosefnjc a pari te eischen en zijn zoodoende
tegen fcapUaalverlle*»door knersdaling «evrljwaanl. PROSPECTUSOP AANVRAAG TE VERKRIJGEN.
De Pandbrieven, groot ? 1000.?, ? 500.?en /100.?zijn tegen den koers van 1OO procent verkrijgbaar door
tusschen__ komst van eiken Commissiocair in Effecten.
's-GRAVENHAGE, Anna Panlownastraat 97. De Directie: H. S. GRATAHA Jzn.
Maatschappij
voor Schecpsverband.
BfflMMT 17,
4Y, pGt
PANDBRIEVEN
h 8 pCt.
5pCt
PANDBRIEVEN
h 101 pet
tllllllllllllllllllltllllllllllltllllMMMIItllllllllltlllMlllllllflIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
bedrag der schuld rente-last
1880 218.06 8.89
1890 1.117.98 48.03
1900 2.298.50 78.69
1910 4.844.20- 168.30
Van deze rijksschuld is verreweg het
belangrijkste gedeelte noodig geweest voor
militaire doeleinden. Pruisen heeft een nog
grootere staatsschuld, nl. 10.355 millioen,
maar daarvan vertegenwoordigen de staats
spoorwegen een waarde van ruim 7810 mil
lioen en het bezit aan productieve mijnen
ongeveer 198 millioen Rijksmark.
2-l-'14 v. D. S.
Puzzle
OPLOSSING NEQEN-PUNTEN-PUZZLE
De opgave dezer puzzle luidde aldus:
Bovenstaande negen punten moeten ver
bonden worden door vier rechte lijnen. De
vier lijnen moeten echter achterelkaar-door
in n haal ge'rokken worden, terwijl niet
tweemaal denzelfden, of een gedeelte van
denzelfden, weg mag worden afgelegd.
De oplossing moet den deelnemers zeker
evenzeer geamuseerd hebben als het trekken
van verbindingswegen op de plattegrond
fan Amsterdam, dat groote kans heeft een
populair gezelschapspel te worden. Het aantal
oplossers getuigt voor onze meening. Doch
de hier getrokken verbindingslijnen, niet
tusschen oude en nieuwe stad maar tusschen
negen punten, blijken rationeeler te zijn en
spreken var! volkomener overeenstemming.
Ofschoon een enkele oplosser meende met
vouwen of andere verschikkingen aan het
papier tot het gevraagde resultaat te geraken,
waren de meeste oplossingen aldus:
Men begint bij A, gaat van B naar C of
D, trekt dan de lijn DC of CD en komt in
B terug. Men kan ook in B beginnen, dan
den driehoek BCD of BDC beschrijven en,
in B teruggekomen, BA trekken.
Goede oplossingen ontvingen wij van:
A. E. van Arkel, 's-Gravesande (5 min.);
Mevr. Arntzenius, Amsterdam, (15 min.);
Olivier Bekedam, Amsterdam, (30 min.);
A. Cleyndert Jr.( Zaandam, (20 min.); W.
M. Dijk, Arnhem, (2 min.); mej. C. Emck,
Gorinchem, (10 min.); Joh. Gerritsen, Uit
huizen, (eenige min.); H. G. Glimmenga,
Groningen ; R. Glimmenga, Amsterdam ; J.
Hardeman, Arnhem. (23 min.); F. D. Henny,
Utrecht, (7 min.) Hermien van der Heide,
Britswerd, (10 min.) ; T. E. H., Ylst; Joh.
M. Jolles, Bussum ; I. Koekoek, Den Haag,
(20 min); W. Köttelbrink, Amsterdam, (3
min.); Martha, Rijsenburg; J. N. P., Am
sterdam, (binnen 5 min.); Joh. G. H. van
Reenen, Sloten, (3 min.); A. Reynders,
Amsterdam, (7 min.); D. van Vugt Jr.,
Amsterdam, (12 min.) en G. Wit, Amster
dam, (2 min.).
M. J.
p a Red. Weekblad De Amsterdammer,
Keizersgracht 333.
* * *
Rooklooze locomotieven
De electrische locomotief begint juist meer
in gebruik te geraken en reeds streeft een
nieuwe inventie op het gebied van
treintrekkracht haar op zijde. De ruwpliemotor,
type Diesel, zal wellicht ons heele spoorweg
wezen hervormen. Op het traject Berlijn
Maagdenburg is een proef genomen met
een locomotief, gedreven door een Diesel
motor van duizend paardekracht. De machine
voldeed ruimschoots aan de reglementaire
eischen; het parcours
Winterthur-Romanshorn werd met de voorgeschreven snelheid
van 70 K.M. per uur afgelegd, terwijl op
sommige gedeelten de snelheid werd opge
voerd tot 100 K.M. per uur.
De nieuwe machine lijkt niets op een
gewone locomotief. Uiterlijk vertoont zij wel
eenige overeenkomst met de electrische
locomotief.
M. C.
M. A V. BANK.SCHIEDAM
ONGEVALLENVERZEKERING
IIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHUIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIMMIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHnilllllllllllllllllllllllHlllllllllllllllllllllltlllllMIII
Oesterschelpen
Die zich heeft schuldig gemaakt aan het
met volkomen toewijding verschalken van
ettelijke oesters, zal er zich slechts weinig
om bekommeren, wat er geschied met de
schelpen,' die het diertje hielden omvat.
Gewoonlijk gaan oesterschelpen den weg
van allen afval, tenminste als zij niet be
landen in een kippenhok of op kalkarme
landerijen. Weinigen zullen echter bevroed
hebben, dat de moderne béton-techniek
oesterschelpen weet productief te maken.
Een architect te Galveston stelde de specie,
welke hij voor het maken van een omvang
rijk gebouw in gewapend beton noodig had,
samen uit gemalen oesterschelpen, zand en
cement in een verhoudingvan 4: 2:1. Voor het
gebouw van vijf etages waren 26.423 kubieke
meter beton noodig en daarin werden ver
werkt niet minder dan 11 millioen oester
schelpen. Door de aanwending va'n deze
specie was het gebouw bizonder goedkoop,
doch het is niet te verwachten.dat de
betonbouwmèesters algemeen hun toevlucht zullen
nemen tot oesterschelpen. Het verzamelen
van de millioenen schelpjes zou een tamelijk
kostbaar werk zijn. De architect te Galveston
was in de in dit opzicht gelukkige nabijheid
van uitgebreide oesterbanken.
M. C.
Damspel
uiiinmitiiiiiiiHii
iiiiiiiimmmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii*
lle Jaargang 4 Januari 1914
Redacteur: J. DE HAAS
Graaf Florisstraat 152, Amsterdam
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
ONZE CURSUS
De Hekstelling
De typeslag, die nu behandeld wordt, is
wat ingewikkelder dan de voorgaande en
wordt vaak toegepast. Wel is waar maakt
zwart een bepaalde fout in de opening, toch
moet men voor wit, zoowel als voor zwart,
dezen zet kennen. Voor wit om hem te
kunnen toepassen, voor zwart om hem te
ontgaan.
We spelen nu als volgt:
Wit Zwart
1. 31-26 17-22
2. 37-31 19-23
3. 32-28 23:32
4. 38:27 20-24
5. 42-38 14-19
6. 34-30
Sterke zet, daar zwart nu ook aan den
langen vleugel wordt vastgehouden.
6. 11-17
7. 30-25
Natuurlijk een zwakke zet.
7. 7-11
8. 47-42 2-7
De zwakste zet in de hekstelling voor
zwart; zoolang als mogelijk is, moet schijf
2 blijven staan.
9. 40-34 19-23?
ZWART
O
WIT
Nu is de slag mogelijk.
10. 34-29 23:34
11. 39:19 13:24
12. 33-28 22:33
13. 38:20 15:24
14. 27-21 16:27
15. 31:2
Een zet die men goed in zich opnemen moet.
OPLOSSING VAN HET VRAAGSTUK
Stand:
Zwart 15 schijven op 2, 6, 10, 11, 13/21,
23, 24.
Wit' 15 schijven op 25, 28, 32, 35/39, 42,
44, 45, 47, 30.
Wit Zwart
1. 27-22 18:27
2. 36-31 27:36
3. 35-30 24:35
4. 44-40 35:44
5. 29-22 17:28
6. 33:22 44:33
7. 38:9 14:3
8. 25:5
Goede oplossingen ingezonden door: D. v.
Nieuwkerk; F. Spoon; Th. en D. J. Struik
allen te Rotterdam. O. Schlüter te
Scheveningen. Lucas Smid, Amsterdam.?^
Het vraagstukje dat hieronder volgt is niet
zoo gemakkelijk en door ons samengesteld
als vervolg op het vraagstukje in de laatste
cursus behandeld.
Binnenkort volgt een zeer ingewikkeld
vraagstuk waarvoor wij weer een prijsje
beschikbaar zullen stellen. Laten onze jonge
vrienden zich nu maar oefenen.
ZWART
WIT
Stand :
Zwart 14 schijven op 1/4, 8, 9, 12/14, 16,
18 22 23 25
Wit'l4 schijven op 24,27,31,33,36/41,43,
44, 48.
De vraag luidt: Hoe maakt wit dam?
DAMNIEUWS
Door het V. A. D. zullen den eersten
Dinsdag van iedere maand seances georga
niseerd worden voor niet-leden van damclubs.
De bedoeling is, dat dan eenige hoofdklasse
spelers van het V. A. D. zullen simultaanspelen
tegen groepen van ten hoogste 5 spelers.
Blijkt het, dat onder de medespelenden spelers
met aanleg zijn, dan belast de instructeur
zich met de verdere leiding. De eerste seances
zullen aanvangen Dinsdag a.s. om- 8 uur
precies in caféde Zalm", Rembrandtplein.
DE NOTATIE
(Voortzetting)
Wel Edele Heer,
Ik ben geen damspeler, maar lees uw
rubriek, en uw noteerings-enquete" inte
resseert me.
Heeft men wel eens het diagonaal systeem
beproefd ? Het essentieele verschil tusschen
dam en schaak is, dat bij 't laatste de stukken
zoowel loodrecht als schuin loopen, terwijl
bij 't eerste de stukken alleen schuin loopen.
Daarom past voor 't eene spel niet, wat
voor 't andere goed is.
Ik denk nu aan 't volgend noteerstelsel
(is 't reeds vroeger genoemd, beschouwt
dezen dan als ongeschreven).
ilO hlO glO flO E10
i9 h9 g9 f9 E9
h8 g8 f8 E8 d8
h7 'g7 f7 E7 d7
g6 föE6 d6 c6
g5 f5 E5 d5 c5
f4 E4 d4 c4 b4
f3 E3 d3 c3 b3
E2 d2 c2 b2 a2
El dl cl bl al
Dit systeem heeft m. i. veel voordeelen
boven het loodrechte: denk eens aan de
lange lijn" waarvan de ruiten El tot E10
heeten.
Alle zetten vooruit naar rechts en achter
uit naar links loopen over dezelfde letter,
het verschil tusschen de cijfers wijst het
aantal doorloopende ruiten aan.
Zoo moeten er, dunkt me, nog eenige
voordeelen (allicht ook eenige nadeelen) zijn.
U let wel op dat de ruiten
fl tot 2
gl tot 4
hl tot 6
il tot 8
niet bestaan; dit is een eigenaardigheid
waaraan men moet wennen, maar waartegen,
naar ik meen, zeer belangrijke voordeelen
staan, welke u als damspeler beter nog kunt
waardeeren dan ik.
* *