De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1914 15 februari pagina 10

15 februari 1914 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

10 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 15 Febr. '14. No. 1912 T)E insehrQTing op de nieuwe Rus" sisohe Spoorwenleening, zal, naar de Frankf. Ztg. verneemt, Donderdag a.s. gelijktijdig te Parijs St. Petersborg Genere Brussel en Amster dam worden opengesteld. Zal dit geld moeten dienen tot be schaving en lotsverbetering van arme mensehen zonder onderscheid en het afnemen van hetgroote wotki misbruik, of tot het vlugger vervoer van troepen na progroms of jodenmoorden in Baaiand l IdT. iliiiiiliiiilimiltiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiMiiiiiiliiliiiiMlilitiiiiiiiiitii Zij betreffen meer speciaal de trust-kwesties, o. a. de afscheiding der Central Pacific van het Southern Pacific Systeem, waarop de regeerkig der Unie zoo spoedig mogelijk aandringt. Intusschen is laatstgenoemde Mij. voor nemens om wederom converteerbare obliga ties uit te geven en naar die mate haar aandeelenkapitaal te vergrooten ten einde de mogelijkheid van conversie te kunnen laten doorvoeren. Tot op dit oogenblik is nog niet bekend geworden of men die convert. obligaties ook ons publiek zal aanbieden; mocht men daartoe echter overgaan, 'dan is het zeer de vraag of hier de adhaesie-betuiging wel bijster groot zal zijn na de ervaringen, welke men met de convertible bonds der Union Pacific heeft opgedaan. Het bestuur dezer Mij. nl. heeft op een protestschrijven der Ver. v. d. Effectenhandel alhier doen weten, dat hare bonus-uitkeering aan de aandeel houders in geen enkel opzicht door de houders dier bonds kan worden aangevochten en ergo zal hiertoe op 2 Maart a.s. worden overgegaan. Juridisch wordt dit recht wel betwist, doch het zal niet baten en wil men derhalve als houder van een dergelijke obligatie van die verdeeling van de aand. Baltimo and Ohio profiteeren, dan beeft men vór dien termijn zijne bonds ter verwisseling in aandeelen aan te melden. Wij laten hier de koersvariaties van de voornaamste soorten volgen: 5 Feb. 12 Feb. 77% 51% 23y2 68 33 27 ys 51 65 V2 3V8 na2Vs 1 1 V, , 8% 53 47 99% 16 na 30% 25^ 14 Amalgamated Copper 79 Amer. Car & Foundry 52% Hide & Leather 24% Smelting & Ref. 70 Central Leather 31 ys Studebaker gew. 28 United Cigar 52 States Steel 66h Marine trust gew. 3l/g pref. 1414 4ttpCt.ObIIg.58H Het is opmerkelijk, dat, ondanks de be richten uit de Ver. Staten van de in buiten gewone mate heerschende werkloosheid, het cijfer der onuitgevoerde bestellingen van de Steel corporation eene flinke toeneming aantoont. De koers der aandeelen daalden dan ook niet noemenswaard. Atchison Topeka 100V8 Denver & Rio 19H Erie 31 ya Kansas City & Southern 26% Missouri & Texas 23-y« Rock Island 10J4 7% Southern Pacific 98M 96 Rails 27% 26'4 Union Pacific 162H 162% Wabash gew. 3^i 3 M, pref. 10V, 9 Uit bovenstaande noteeringen blijkt, dat de koersen der goede shares, zooals Topeka's en Unions evenmin eene reactie ondergingen, wel echter van die soorten, welke hier in omvangrijke bedragen worden gehouden en ook veelal moesten worden opgeruimd. Ongetwijfeld heeft op het, na de inzinking «volgde kpersherstel in de Marinewaarden, ^ bericht invloed gehad, dat de Duitsche belanghebbenden bij de Atlantische pool" tot een vergelijk zijn gekomen en de onder linge verhoudingen van deelneming daarin eenigszins gewijzigd zullen voortbestaan. Wijl alle aandacht geconcentreerd was op de zooeven besproken waarden, bleek de belangstelling voor lokale waarden zeer te zijn geluwd. Van Petroleum-aandeelen konden die der Geconsolideerde zich iets herstellen; de uit keering van een interim-dividend van 15 pCt. op de aand. Koninklijke had niet de geringste uitwerking op deze aandeelen; officieus was deze uitkeering trouwens reeds geruimen tijd bekend. Voorzichtigheidshalve laat het bestuur er bij weten, dat het cijfer van dit interim dividend volstrekt geen basis van berekening van het rest-dividend mag uitmaken, wat begrijpelijk is. Doch hoe ook zelfs het bestuur der Kon. zich gedwongen ziet om op eene eens ge dane categorische uitspraak, dat een bedrijf als het hare geen uitkeering van interim dividend toelaat terug te komen, bewijst deze aankondiging. Ook de goden hebben bij wijlen den aardlingen in het gevlei te komen! Orion's bij voortduring zwak, slot 89 pCt. De hausse in rubber-aandeelen, aanvan kelijk toe te schrijven aan de betere rubberprijzen voor de beste hevea-soorten werd verleden week ruim ? 1.70 per kilo betaald culmineerde zich aan 't einde der vorige week in de aand. Amsterdam Rubber, waar aan echte' een ander motief ten grondslag bleek te liggen. Deze maatschappij n.l. heeft volgens intusschen gedane mededeeling de, nauwelijks een paar maanden oude, Asahan Rubber Mij. overgenomen voor ? 500.000 aandeelen Amsterdam Rubber, waarvan de prijs bij deze transactie op 135 pCt. is aan genomen. Afgescheiden van de oorspronkelijke be wering van het bestuur der Amsterdam Rubber dat het ingevolge deze transactie geen nieuwe aandeelen uitgeeft, wat daad werkelijk wel het geval is, doet de wijze, waarop de aandeelhouders der Asahan Rubber hier worden bevoordeeld, een zon derling licht vallen de positie van detusschenpersonen, welke bij deze transactie een functie hebben vervuld. Scherpe critiek is niet uitgebleven, maar bovendien zij hier herinnerd aan het pros pectus, dat de jongste uitgifte van aandee len der Amsterdam-Rubber vergezelde en dat aanleiding gaf tot de onderstelling, dat thans voldoende middelen aanwezig waren om voorloppig zonder verdere kapitaalsuit breiding zich bij andere ondernemingen te interesseeren.... De variaties in de overige speculatieve waarden waren hoogst onbeduidend. Aan nieuwe uitgiften komt geen einde; de Ned. Mij. v. Zekerheidsstelling v. Amb tenaren etc. heeft heden de gelegenheid opengesteld ter inschrijving op ? 1,500,000. 4% pCt. obligaties a 100 pCt.; de Samarang Joana Stoomtram Mij. geeft 17 Febr. a. s. / 4,000,000.?41/s pCt. obligaties a 99% pCt. uit, terwijl Donderdag bij de Banque de Paris & des Pays Bas gelegenheid bestond om in te teekenen op de nieuwe Russische Spoorwegleening. Voorts stelt de Nederlandsche Kabelfabriek op Donderdag 19 Febr. de inschrijving open op / 250,000.?harer aandeelen a 100 pCt. Dat dientengevolge de geldmarkt hier vast blijft, ligt voor de hand. Prolongatie-rente 4% pCt. 13 Febr. v. D. M. ** * De Steel Corporation en de Staal-industrie van Amerika in 1913 De 4e kwartaalstaat van 1913 der U. S. Steel Corporation vertoont duidelijk de ken merken van den minder gunstigen economischen toestand, waarin de Ver. Staten in het eind van het afgeloopen jaar verkeerden. De maandelijksche ontvangsten, die in October 1.1. nog g 11.430.000 bedroegen, slon ken in November tot / 7.390.000 en in De cember tot zelfs / 4.214.000. Dit laatste cijfer is al zeer laag en een zósterke te ruggang kwam zelfs in den herfst na de crisis van 1907 niet voor, toen in December van dat jaar de ontvangsten nog ruim t 5.000.000 waren, evenals die van Januari en Februari d. a. v. (f 5.050.000, resp. $ 5.710.000). Dit waren dan ook de drie meest ongun stige maanden van dezen crisis-tijd en men moet tot het laatst van 1903 teruggaan om nog minder bevredigende resultaten te kunnen aanwijzen, dan de laatste maand van 1913 heeft opgeleverd. Sedert haar bestaan, heeft de Steel Corpo ration feitelijk slechts drie maanden gekend, in welke de ontvangsten nog geringer zijn geweest, nl. November en December 1903, alsmede Januari, 1904. Maar die tijd kan niet worden vergeleken met thans, nu de productie en de vportbrengingskracht van de staal-nijverheid in Amerika nagenoeg zijn verdubbeld. Het lage winstcijfer van December 11. trekt daarom de aandacht, omdat daaruit duidelijk blijkt, dat in die maand niet alleen het divi dend op de gewone en preferente aandeelen, maar zelfs de gewone vaste lasten niet zijn verdiend. Al behoeft er geen vrees te bestaan voor een langdurigen achteruitgang van zógroote beteekenis, toch zou het herstel zeer krachtig moeten zijn, om de dividenden ten volle te verdienen. Want terwijl gedurende de 3 overige kwartalen van 1913 ruim lOpCt. pp de gewone aandeelen werd verdiend, liet de winst van het 4e kwartaal de l V* pCt. trimestrieel dividend feitelijk niet toe. Zelfs is er een tekort van ongeveer $1.000.000.?, zoodat over- het laatste kwartaal slechts 1.05 pCt. dividend is verdiend. De resultaten van het geheele jaar 1913 zijn echter veel beter dan die van 1912, toen de netto-winst slechts g 108.170.000 bedroeg, tegen f 137.130.000 van 1913. Na aftrek van alle lasten en dividenden laat het afgeloopen jaar dan ook een overschot van ruim 15l/2 millioen, zoodat het surplus, dat einde 1912 g 136.700.000 bedroeg, thans tot $ 152.230.000 is gestegen en ongeveer 30 pCt. van het gewone aandeelen-kapitaal vertegenwoordigt. In 1911 en 1912 werd slechts 5.7 pCt, resp. 5.9 pCt. over dit kapitaal verdiend en in dit opzicht was 1913 dus zeer bevredigend. Maar de productie der Steel Corporation is in 1913 de grootste geweest sedert haar bestaan, n.l. ongeveer 13 millioen ton, terwijl tot November 1.1. het winstgevend prijs niveau kon worden gehandhaafd. Doch de goede prijzen zullen vermoedelijk tot het verleden behooren, want door de deels ver vallen, deels belangrijk verlaagde invoer rechten, zal de staal-nijverheid in Amerika voortaan rekening moeten houden met de prijzen van de wereldmarkt. Reeds van November 1913 af deed de teruggaande conjunctuur haren nadeeligen invloed gelden op de prijzen, terwijl de te voren uitgevoerde bestellingen nog waren aangenomen op de voor de producente betere voorwaarden. Nu kan de productie in betrekkelijk korten tijd weder toenemen, de bestellingen onder zekere omstandigheden voor korten of lan gen tijd uitgesteld zullen niet uitblijven, maar een voldoend herstel van de zoo winst gevende prijzen is niet waarschijnlijk. En daar de opdrachten van de laatste maanden op de verlaagde prijzen werden ontvangen, zal dit op het winstcijfer van het te kwar taal van 1914 van merkbaren invloed zijn. Het totaal der onuitgevoerde bestellingen, dat einde 1912 7.930.000 ton bedroeg, een cijfer, weinig verschillend met dat van einde 1906 en begin 1907, d.i. het hoogtepunt van de toenmalige hoogconjunctuur, is gedurende 1913 van maand tot maand achteruitgegaan. Gedurende de grootste helft van dat jaar teerde men nog op de bestellingen, van 1912 overgebleven, maar einde December 1913 was het totaal der onuitgevoerde orders slechts 4.280.000 ton, dus belangrijk minder dan op hetzelfde tijdstip van het jaar te voren. Trouwens, het verloop der zaken bij de Steel Corporation is een afspiegeling van de situatie der geheele staal-industrie in de Ver. Staten. Zij begon het jaar 1913 onder gunstig eomstandigheden, uitvloeisels van de in 1912 ingetreden verbetering. Maar reeds in de lente kwamen de voorteekenen van de nade rende verzwakking, zoowel wat de prijzen als wat het binnenkomen van nieuwe be stellingen betrof. De zeer vaste houding van de staalmarkt in het begin van 1913 maakte het mogelijk, dat de productie die van 1912 ten slotte nog heeft overtroffen. De cijfers van de staal-productie in de Ver. Staten waren gedurende de 4 laatste jaren aldus: 1913 . . . 30.722.000 ton. 1912 . . . 29.383.000 1911 ... 23.332.000 1910 . . . 26.855.000 Maar terwijl de maand Januari 1913 met een productie van 2.79 millioen ton een nieuw record opleverde, was de productie van ruwijzer in December 11., voor het eerst sedert November 1911, minder dan 2 mil lioen ton. De industrie, die bij den aanvang des jaars nog met werk was overladen, kon bij het einde des jaars haar voortbrengingskracht dikwerf slechts voor de helft produc tief maken. De verlevendiging, die in bescheiden mate in Januari 1914 is ingetreden, zal moeten toenemen en aanhouden, om in den tegenwoordigen toestand van de staal-nijverheid een gunstigen ommekeer te kunnen brengen. 13/2 '14. * m * Puzzle. OPLOSSING SCHENK-PUZZLE De opgave luidde als volgt: v. D. S. Sfitoi JM Twee wijn-drinkende vrienden hebben samen te beschikken over acht Liter van het verleidelijke vocht. Het bevindt zich in een beker van acht Liter inhoud. Twee andere bekers kunnen respectievelijk v ij f en drie Liter wijn bevatten. De vrienden willen den wijn gelijkelijk verdeelen, doch om hun verdeeling uit te voeren, moeten zij zich bedienen van de aanwezige inhoudsmaten (8 L., 5 L., 3 L.). Wie van onze lezers kan aangeven op welke wijze de verdeeling geschiedt, zoodat ieder juist de hem toekomende vier Liter te consumeeren krijgt? Het is niet de bedoeling de beide vrienden telkens een gedeelte van het hun toekomende uit te meten. Zij gaven er den voorkeur aan hun aandeel achter elkaar, desnoods in ënen teug, te verzwelgen. Met snooden zin hebben wij het gewaagd aandacht te vragen voor een paar verstokte wijndrinkers, doch wij hadden een stille hoop, dat onze lezers coulant genoeg zouden zijn om de twee vrienden hun buitenspo righeden aj aanstonds te vergeven. Ons vertrouwen is niet beschaamd; was het aantal oplossers van het planimetrisch puzzle 65, dit keer reikt het getal inzenders een heel eind over de honderd. In het schenken bleek dus uitermate veel behagen te bestaan, maar wij zijn natuurlijk overtuigd, dat alle schen kers geen drinkers zijn. De bewondering voor het verschenken was echter niet altijd even ongetemperd; een dame schreef ons o. a. bij haar antwoord: Dit is waarschijnlijk de gewenschte theo retische oplossing, maar een praktische huis vrouw met weinig hulpmiddelen zou een reepje papier ter hoogte van 8 L. maat ge nomen, dat in tweeën gevouwen en aldus de hoogte gevonden hebben, waarop de vloeistof moest staan, wanneer de helft uitgeschonken was." En dan waren er zooveel bezwaarschriften tegen het morsen, dat het verschenken zou veroorzaken. Huisvrouwelijke netheid was hier in het spel, maar ook wel spijt om de wijn die zoodoende verloren ging. Velen zagen in de puzzle een kleine attaque tegen de local option; er waren dan ook heel wat inzendingen uit bodega's, wijn huizen, enz. Het is moeilijk om uit de vele aardige opmerkingen naar eer en geweten een keus te doen, en wij haasten ons de met zoo veel spanning verwachte oplossing te geven in onderstaande schematische teekening, die geheel voor zich zelf spreekt. Ter wille van de welvoegelijkheid en local option, hebben wij de drinkers zelf maar weggelaten. Dit is de meest voor de hand liggende methode, doch een andere, niet zoo gemak kelijk te overzien, is n gang korter. De 3 bekers A, B en C noemend, geven wij enkel in een cijferschema de standen weer: ABC 800 350 323 620 602 l 5 2 l 4 3 440 De inzenders van goede oplossingen plaatsen wij thans in volgorde van den tijd aan de oplossing besteed. Verscheidene in zenders vonden de beide methodes, doch wij vermelden dit niet afzonderlijk. Dadelijk: X. Z., Amsterdam; 11 seconden: A. Jager, Amsterdam; V2 minuut: D. v. Nieuwkerk, Rotterdam; G. J. Nuesink, Am sterdam; E. P. Hartlieb, Rotterdam; Leys, Baarland; l minuut: D. J. de B., Amster dam ; W. A. J. Brummel, Rotterdam; O. G., Arnhem; de R., Den Haag; l'/s minuut: J. H. de Recht, Den Haag; l1/»a 2 minuten: J. Wilkens, Oegstgeest; 2 minuten: N. J. Waringa, Amsterdam: J. P. Roep, Schagen; ? te Utrecht; F. A. Visser, Hoorn op Texel; G. A. v. d. Lugt, Borculo; J. H. Th. Oedekerk, Am sterdam; H. de Vries, Veendam; Gehlen, Breda; mej. M. Koster, Amsterdam: K. L. R. te A.; Van Rij, Rotterdam; W. te O.; H. K. te P.; 2 a 3 minuten: J. H. Garms, Amsterdam; K. Schouten, Rotterdam; 3 minuten: Groseille, Amster dam; A. Belinfante, Amsterdam; dr. W. van Schothorst, Den Haag; K. Luberti, Hilversum; C. Elshout, Amsterdam; 4 minuten: J. Bijl, Amsterdam; Van der Mey de Bi e, Rotter dam; Joh. Ferwerda, Amsterdam; 4H min.: M. Wertheim, Amsterdam; 4 a 5 minuten: P. Hart Nibbrig, Duivendrecht; 5 minuten: O. te B.; C. P. Minjo», Axel; jhr. W. A. Baud, Den Haag; P. N., Baarn; H. P. van Eijs, Amsterdam; M. Visser, Schagen; J. Bergeren, Rotterdam; Ciel, Den Haag; H. B., Dokkum; H. Strick van Linschoten, Rijswijk; R., Heerlen; Medelezer, te ?; J. Th. Kummer, Annie en Hans, Amsterdam; J. P. Allaart, Den Haag; J. L. van Ameijden, Rotterdam; P. F., Amsterdam; W. J. Luyten, Deventer; F.'H. W. Nahuysen, Utrecht; 6 minu ten : Hermien v. d. Heide, Britswerd; 6 a 7 minuten: C. van Starckenborg v. Stra ten, Amsterdam; 7 minuten: J. W. A. Seijler, Utrecht; J. P. Fokkens, Den Haag; J. P. Petersen, Amsterdam; A. B. de Moor, Heusden; 7Vs minuut: H. P. L. Gijp, Delft; 7 a 8 minuten: W. L. Bezema, Amsterdam; 8 minuten: A. Reijnders, Amsterdam ; mej. C. Brandes, Hilversum; W. Z., Amsterdam; 9 minuten: A. J. Jager, Amsterdam; W. G. S. B., Amsterdam; 10 minuten: J. W. 't Hart, Amsterdam ; M. v. Bemmel, Maarssen ; N. van 't Sant, Amsterdam; mevr. DrostHeerma van Voss, Den Haag; H. Kuhn, Naarden; A. A. Beeke, Bloemendaal; Van Schooten, Utrecht; J. A. Reyken, Arn hem; mevr. J. C. Spengler-Hartelust, Soest; mevr. C. van Haarst-van der Lingen, Jisp; J. G. Weijrmars, Amsterdam; C. Dirkse, Leiden ; 12 minuten : H. J. Nassau Noorde wier, Rotterdam; C. G. van Rhij Sr., Schie dam ; mej. P. v. d. B., Amsterdam; 15 minu ten: W. G., Den Haag; Buisman, Tiel; Mej. Akkerman, Amsterdam: A. Pruschen, Amsterdam; G. R. P. Jr., Utrecht; J.Vollema, Hilversum ; Leo R... (naam onleesbaar), Amsterdam ; 20 minuten : A. v. Erven Do rens, Hilversum; P. J. Ennema, Tzummarum; W. Willemsen, Arnhem; J. N. P., Amster dam ; 25 minuten: D. Hartingh Jzn., Utrecht; 27 minuten : F. D. Henny, Utrecht; 30 minuten: J. B. Egelee, Amsterdam; K. v. d. Wall, Amsterdam; een uur en lan ger : R. Glimmenga, Amsterdam; Mevrouw Vos, Dordrecht; I. A. G., Amsterdam. On derstaande oplossers lieten ons in duister omtrent de snelheid van hun geest: N. E. Belnar, Roermond; Tini Bendien, Haarlem; A. H. v. d. H., Franeker; H. Hoos Jr., Am sterdam ; W. A. K., Tiel; mr. J. Kist, Arnhem; dr. W. R. v. d. Loeff, Davos; N. N., Gro ningen ; H. J. J. Nijeveldt, Tiel: S. A. Stern, Amsterdam ; B. W. Stomps, Nieuwersluis; S. Vies, Rotterdam ; C. D. van Vliet, Bussum; C. C. Vogel, Oudgastel; J. C. Volker, Hil versum; I. v. W.. Den Haag; X. Y. Z., Amsterdam; X. X. te X.; ?, te Hoorn. A. J. Jager te Amsterdam en N. N. te Groningen kwamen bovendien nog tot de volgende eenvoudige oplossing: men giet den grooten beker langzaam zoolang leeg tot men juist den bodem begint te zien; dan is hij nog half vol. De hiervolgende doorsnede verduidelijkt deze methode (de dunne lijn geeft den vloeistofspiegel aan). Deze oplossing is alleen mogelijk bij een regelmatigen vorm der bekers, zooals wij ze toevallig teekenden. Volgende week een opgave die iets moei lijker is. M. J. p',a Red. Weekblad De Amsterdammer, Keizersgracht 333 Nieuwe Uitgaven A. W. WEisstAAU,NietOuderwetscti, 16pag., Amsterdam, Ipenbuur en van Seldam. Van Rechts en Links". Serie II No. 3: Een voorstel van evenredige vertegenwoordi ging, door IEMAND, 48 pag. f 0.40. Baarn, Holl. Drukkerij. E. RIJPMA, Gids bij de Studie der Neder landsche Letterkunde, deel I en II, 3e druk. Prijs per deel f 1. Groningen, J. B. Wolters. Vriend of Vijand? Een leesboek voor de Lagere School. Uitgegeven door de Neder). Onderwijzers Propaganda-Club (voor drankbestrijding) (Geïll.) 5e druk, 136 pag. Prijs f O 25. Groningen, J. B. Wolters. Mevrouw is een Kreng f De meid is een Engel! En meneer...?! De Wet op het arbeidscontract en het dienstbodenvraagstuk gekristalliseerd en begrijpelijk gemaakt voor H. M. de Dienstbode en mevrouw door ESPÈCE, 18 pag. f 0.30. Breda, Venn. v/h Broese en Co. Damspel MtlUllltMJUIIIllllll lle Jaargang 15 Februari 1914 Redacteur: J. DE HAAS Graaf Florisstraat 152, Amsterdam Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. ONZE CURSUS Thans een min of meer ingewikkelde slag uit den Hekstand". Niet al deze slagen zijn ingewikkeld, doch zonder onderscheid leer zaam. Ook thans volgen eenige opmerkingen bij de zetten, waarmee gij uw voordeel kunt doen. Alle hens dus weer op dek en gespeeld als volgt: Wit Zwart 1. 31-26 18-22 Wanneer zwart zich in de hekstelling wil laten nemen, is 17-22 de aangewezen zet. 2. 37-31 13-18? Een zeer zwakke zet. Aanvullen met 12-18, 7-12 en 1-7 is de voortzetting. 3. 32-27 9-13 4. 41-37 4-9 5. 33-29 Niet sterk. Zwart kan door 17-21, 18-23, 12:21 zich vrijmaken. Wit mag zwart deze gelegenheid niet geven. Sterker is daarom 46-41. ZWART WIT 5. 20-24 6. 29:20 14:25 7. 34-29 15-20? Wel een zeer zwakke zet. 19-24, 25:14 is sterker. 8. 26-21 17:26 9. 37-32 26:28 10. 29-23 22:31 Op W. 27:18 39-33 44:24 Z. 18:29 13:22 28:39 11. 36:27 18:29 12. 39-33 28:39 13. 44:4 Het gaat in hoofdzaak om de aardige damslag. Zwart kan door 9-14 de dam vangen, waarna zwart met gelijk aantal schijven iets minder staat. Van onze jeugdige vrienden ontvangen wij de mededeeling, dat in onderstaanden stand wit na 24-29 34-30 44-40 13:24 25:45 45:34 met 39 vier schijven moet slaan. Dit is volkomen juist. Het biedt ons echter een welkome gelegenheid daarop een heel aardig vraagstuk te maken, waarbij niet moet worden opgelost, doch moet worden samengesteld. Hier volgt de stand: ZWART WIT Zwart 14 schijven op 1/4, 8, 9, 12/14, 16, 18, 22, 23, 25. Wit 14 schijven op 24,27,31,33,34,36/41, 43, 44, 48. Hoe kan nu de mooie winstgaig, aange geven in de rubriek van 18 Januari, behouden blijven, wanneer men weet, dat hiertoe de verplaatsing van slechts n witte schijf voldoende is. Men mag bijvoorbeeld wit als 2de zet 34-29 laten spelen mits de afwikkeling dezelfde blijft. DE NOTATIE WelEd.Oeboren Heer! Ofschoon een beginneling in het damspel, waag ik het eenige opmerkingen te maken over de in uw rubriek van de Groene" behandelde notaties. Het dambord is tiendeelig en ons getalstelsel is tiendeelig. Beide behooren daardoor bij elkaar. Bij een nummering der vakken als op bijgaand schema is aangegeven heeft men de volgende eigenschappen. /. Voor wit is de volgorde der kolommen, van links naar rechts, aangegeven door het cijfer der eenheden, de volgorde der rijen, van boven naar onder, door het cijfer der tientallen. 2. Voor zwart wordt deze nummering herleid door het getal van 99 af te trekken, of wel elk cijfer der nummering van 9 af te trekken. Bijvoorbeeld: veld 74 is voor de zijde van zwart, die gewoon is te denken in de voor wit geldende notatie, veld (99-74) 25, 34 wordt 65, 76 wordt 29, enz. Het komt mij voor dat de aldus bij elkaar behoorende cijfers O en 9, l en 8, 2 en 7, 3 en 6, 4 en 5, voor hem die het stelsel gebruikt, spoedig aangeleerd zijn. 3. De zwarte velden, die alleen bespeeld worden, zijn genummerd met getallen die n even en n oneven cijfer bevatten, of wel: het verschil der cijfers is oneven. De witte velden, die voor den speler als het ware niet bestaan, hebben nummers welker cijfers f beide even, f beide oneven zijn. 4. Bij het spelen met een schijf wordt het nummer van het ingenomen veld aldus veranderd, dat voor wit het cijfer der tien tallen met l vermeerderd, voor zwart met l verminderd wordt, terwijl voor beide het cijfer der eenheden f met l vermeerderd, f met l verminderd wordt. 5. Bij het slaan met een schijf verandert het nummer van het ingenomen veld voor beide spelers zoodanig, dat het cijfer der eenheden n dat der tientallen met een even cijfer (O is even!) vermeerderd of verminderd wordt. 6. De velden op dezelfde diagonaal ge legen dragen nummers, waarvan voor de eene richting de som, voor de andere richting het verschil even groot is, en wel eenzelfde oneven aantal bedraagt. Met alle bescheidenheid spreek ik de meening uit dat dit waardevolle eigen schappen dezer notatie zijn. De groote mannen die zich in uw rubriek hebben uit gesproken, gaven meestal meer persoonlijke meeningen, die natuurlijk veel gewicht hebben. Zou het echter daarbij de moeite niet loonen na te gaan of ook de andere notaties eigen schappen bezitten, die dan te vergelijken zijn met die welke hierboven zijn aange geven ? Met de meeste hoogachting, Uw dw. K. DEN TEX ZWART 0011Ö2IpÖ41|06il0811 11311133113531371139 60116211641166116811 80ll821i84g|86ii881i Il9ïli93I195I197ïi99 WIT

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl