Historisch Archief 1877-1940
10
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
15 Febr. '14. No. 1912
T)E insehrQTing op de nieuwe
Rus" sisohe Spoorwenleening, zal, naar
de Frankf. Ztg. verneemt, Donderdag
a.s. gelijktijdig te Parijs St.
Petersborg Genere Brussel en Amster
dam worden opengesteld.
Zal dit geld moeten dienen tot be
schaving en lotsverbetering van arme
mensehen zonder onderscheid en het
afnemen van hetgroote wotki misbruik,
of tot het vlugger vervoer van troepen
na progroms of jodenmoorden in
Baaiand l
IdT.
iliiiiiliiiilimiltiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiMiiiiiiliiliiiiMlilitiiiiiiiiitii
Zij betreffen meer speciaal de
trust-kwesties, o. a. de afscheiding der Central Pacific
van het Southern Pacific Systeem, waarop
de regeerkig der Unie zoo spoedig mogelijk
aandringt.
Intusschen is laatstgenoemde Mij. voor
nemens om wederom converteerbare obliga
ties uit te geven en naar die mate haar
aandeelenkapitaal te vergrooten ten einde
de mogelijkheid van conversie te kunnen
laten doorvoeren.
Tot op dit oogenblik is nog niet bekend
geworden of men die convert. obligaties
ook ons publiek zal aanbieden; mocht men
daartoe echter overgaan, 'dan is het zeer de
vraag of hier de adhaesie-betuiging wel
bijster groot zal zijn na de ervaringen, welke
men met de convertible bonds der Union
Pacific heeft opgedaan. Het bestuur dezer
Mij. nl. heeft op een protestschrijven der
Ver. v. d. Effectenhandel alhier doen weten,
dat hare bonus-uitkeering aan de aandeel
houders in geen enkel opzicht door de houders
dier bonds kan worden aangevochten en
ergo zal hiertoe op 2 Maart a.s. worden
overgegaan.
Juridisch wordt dit recht wel betwist, doch
het zal niet baten en wil men derhalve als
houder van een dergelijke obligatie van die
verdeeling van de aand. Baltimo and Ohio
profiteeren, dan beeft men vór dien termijn
zijne bonds ter verwisseling in aandeelen
aan te melden.
Wij laten hier de koersvariaties van de
voornaamste soorten volgen:
5 Feb. 12 Feb.
77%
51%
23y2
68
33
27 ys
51
65 V2
3V8 na2Vs
1 1 V, , 8%
53 47
99%
16 na
30%
25^
14
Amalgamated Copper 79
Amer. Car & Foundry 52%
Hide & Leather 24%
Smelting & Ref. 70
Central Leather 31 ys
Studebaker gew. 28
United Cigar 52
States Steel 66h
Marine trust gew. 3l/g
pref. 1414
4ttpCt.ObIIg.58H
Het is opmerkelijk, dat, ondanks de be
richten uit de Ver. Staten van de in buiten
gewone mate heerschende werkloosheid, het
cijfer der onuitgevoerde bestellingen van de
Steel corporation eene flinke toeneming
aantoont. De koers der aandeelen daalden
dan ook niet noemenswaard.
Atchison Topeka 100V8
Denver & Rio 19H
Erie 31 ya
Kansas City & Southern 26%
Missouri & Texas 23-y«
Rock Island 10J4 7%
Southern Pacific 98M 96
Rails 27% 26'4
Union Pacific 162H 162%
Wabash gew. 3^i 3 M,
pref. 10V, 9
Uit bovenstaande noteeringen blijkt, dat
de koersen der goede shares, zooals Topeka's
en Unions evenmin eene reactie ondergingen,
wel echter van die soorten, welke hier in
omvangrijke bedragen worden gehouden en
ook veelal moesten worden opgeruimd.
Ongetwijfeld heeft op het, na de inzinking
«volgde kpersherstel in de Marinewaarden,
^ bericht invloed gehad, dat de Duitsche
belanghebbenden bij de Atlantische pool"
tot een vergelijk zijn gekomen en de onder
linge verhoudingen van deelneming daarin
eenigszins gewijzigd zullen voortbestaan.
Wijl alle aandacht geconcentreerd was op
de zooeven besproken waarden, bleek de
belangstelling voor lokale waarden zeer te
zijn geluwd.
Van Petroleum-aandeelen konden die der
Geconsolideerde zich iets herstellen; de uit
keering van een interim-dividend van 15 pCt.
op de aand. Koninklijke had niet de geringste
uitwerking op deze aandeelen; officieus was
deze uitkeering trouwens reeds geruimen
tijd bekend.
Voorzichtigheidshalve laat het bestuur er
bij weten, dat het cijfer van dit interim
dividend volstrekt geen basis van berekening
van het rest-dividend mag uitmaken, wat
begrijpelijk is.
Doch hoe ook zelfs het bestuur der Kon.
zich gedwongen ziet om op eene eens ge
dane categorische uitspraak, dat een bedrijf
als het hare geen uitkeering van interim
dividend toelaat terug te komen, bewijst
deze aankondiging. Ook de goden hebben
bij wijlen den aardlingen in het gevlei te
komen!
Orion's bij voortduring zwak, slot 89 pCt.
De hausse in rubber-aandeelen, aanvan
kelijk toe te schrijven aan de betere
rubberprijzen voor de beste hevea-soorten werd
verleden week ruim ? 1.70 per kilo betaald
culmineerde zich aan 't einde der vorige
week in de aand. Amsterdam Rubber, waar
aan echte' een ander motief ten grondslag
bleek te liggen. Deze maatschappij n.l. heeft
volgens intusschen gedane mededeeling de,
nauwelijks een paar maanden oude, Asahan
Rubber Mij. overgenomen voor ? 500.000
aandeelen Amsterdam Rubber, waarvan de
prijs bij deze transactie op 135 pCt. is aan
genomen.
Afgescheiden van de oorspronkelijke be
wering van het bestuur der Amsterdam
Rubber dat het ingevolge deze transactie
geen nieuwe aandeelen uitgeeft, wat daad
werkelijk wel het geval is, doet de wijze,
waarop de aandeelhouders der Asahan
Rubber hier worden bevoordeeld, een zon
derling licht vallen de positie van
detusschenpersonen, welke bij deze transactie een functie
hebben vervuld.
Scherpe critiek is niet uitgebleven, maar
bovendien zij hier herinnerd aan het pros
pectus, dat de jongste uitgifte van aandee
len der Amsterdam-Rubber vergezelde en
dat aanleiding gaf tot de onderstelling, dat
thans voldoende middelen aanwezig waren
om voorloppig zonder verdere kapitaalsuit
breiding zich bij andere ondernemingen te
interesseeren....
De variaties in de overige speculatieve
waarden waren hoogst onbeduidend.
Aan nieuwe uitgiften komt geen einde;
de Ned. Mij. v. Zekerheidsstelling v. Amb
tenaren etc. heeft heden de gelegenheid
opengesteld ter inschrijving op ? 1,500,000.
4% pCt. obligaties a 100 pCt.; de Samarang
Joana Stoomtram Mij. geeft 17 Febr. a. s.
/ 4,000,000.?41/s pCt. obligaties a 99% pCt.
uit, terwijl Donderdag bij de Banque de
Paris & des Pays Bas gelegenheid bestond
om in te teekenen op de nieuwe Russische
Spoorwegleening.
Voorts stelt de Nederlandsche Kabelfabriek
op Donderdag 19 Febr. de inschrijving open
op / 250,000.?harer aandeelen a 100 pCt.
Dat dientengevolge de geldmarkt hier
vast blijft, ligt voor de hand.
Prolongatie-rente 4% pCt.
13 Febr. v. D. M.
** *
De Steel Corporation en de Staal-industrie
van Amerika in 1913
De 4e kwartaalstaat van 1913 der U. S.
Steel Corporation vertoont duidelijk de ken
merken van den minder gunstigen
economischen toestand, waarin de Ver. Staten in
het eind van het afgeloopen jaar verkeerden.
De maandelijksche ontvangsten, die in
October 1.1. nog g 11.430.000 bedroegen, slon
ken in November tot / 7.390.000 en in De
cember tot zelfs / 4.214.000. Dit laatste
cijfer is al zeer laag en een zósterke te
ruggang kwam zelfs in den herfst na de
crisis van 1907 niet voor, toen in December
van dat jaar de ontvangsten nog ruim
t 5.000.000 waren, evenals die van Januari
en Februari d. a. v. (f 5.050.000, resp.
$ 5.710.000).
Dit waren dan ook de drie meest ongun
stige maanden van dezen crisis-tijd en men
moet tot het laatst van 1903 teruggaan
om nog minder bevredigende resultaten te
kunnen aanwijzen, dan de laatste maand
van 1913 heeft opgeleverd.
Sedert haar bestaan, heeft de Steel Corpo
ration feitelijk slechts drie maanden gekend,
in welke de ontvangsten nog geringer zijn
geweest, nl. November en December 1903,
alsmede Januari, 1904.
Maar die tijd kan niet worden vergeleken
met thans, nu de productie en de
vportbrengingskracht van de staal-nijverheid in
Amerika nagenoeg zijn verdubbeld.
Het lage winstcijfer van December 11. trekt
daarom de aandacht, omdat daaruit duidelijk
blijkt, dat in die maand niet alleen het divi
dend op de gewone en preferente aandeelen,
maar zelfs de gewone vaste lasten niet zijn
verdiend.
Al behoeft er geen vrees te bestaan voor
een langdurigen achteruitgang van zógroote
beteekenis, toch zou het herstel zeer krachtig
moeten zijn, om de dividenden ten volle te
verdienen. Want terwijl gedurende de 3
overige kwartalen van 1913 ruim lOpCt. pp
de gewone aandeelen werd verdiend, liet
de winst van het 4e kwartaal de l V* pCt.
trimestrieel dividend feitelijk niet toe. Zelfs
is er een tekort van ongeveer $1.000.000.?,
zoodat over- het laatste kwartaal slechts
1.05 pCt. dividend is verdiend.
De resultaten van het geheele jaar 1913
zijn echter veel beter dan die van 1912, toen
de netto-winst slechts g 108.170.000 bedroeg,
tegen f 137.130.000 van 1913. Na aftrek van
alle lasten en dividenden laat het afgeloopen
jaar dan ook een overschot van ruim 15l/2
millioen, zoodat het surplus, dat einde 1912
g 136.700.000 bedroeg, thans tot $ 152.230.000
is gestegen en ongeveer 30 pCt. van het
gewone aandeelen-kapitaal vertegenwoordigt.
In 1911 en 1912 werd slechts 5.7 pCt, resp.
5.9 pCt. over dit kapitaal verdiend en in dit
opzicht was 1913 dus zeer bevredigend.
Maar de productie der Steel Corporation
is in 1913 de grootste geweest sedert haar
bestaan, n.l. ongeveer 13 millioen ton, terwijl
tot November 1.1. het winstgevend prijs
niveau kon worden gehandhaafd. Doch de
goede prijzen zullen vermoedelijk tot het
verleden behooren, want door de deels ver
vallen, deels belangrijk verlaagde invoer
rechten, zal de staal-nijverheid in Amerika
voortaan rekening moeten houden met de
prijzen van de wereldmarkt.
Reeds van November 1913 af deed de
teruggaande conjunctuur haren nadeeligen
invloed gelden op de prijzen, terwijl de te
voren uitgevoerde bestellingen nog waren
aangenomen op de voor de producente betere
voorwaarden.
Nu kan de productie in betrekkelijk korten
tijd weder toenemen, de bestellingen onder
zekere omstandigheden voor korten of lan
gen tijd uitgesteld zullen niet uitblijven,
maar een voldoend herstel van de zoo winst
gevende prijzen is niet waarschijnlijk. En
daar de opdrachten van de laatste maanden
op de verlaagde prijzen werden ontvangen,
zal dit op het winstcijfer van het te kwar
taal van 1914 van merkbaren invloed zijn.
Het totaal der onuitgevoerde bestellingen,
dat einde 1912 7.930.000 ton bedroeg, een
cijfer, weinig verschillend met dat van einde
1906 en begin 1907, d.i. het hoogtepunt van
de toenmalige hoogconjunctuur, is gedurende
1913 van maand tot maand achteruitgegaan.
Gedurende de grootste helft van dat jaar
teerde men nog op de bestellingen, van 1912
overgebleven, maar einde December 1913
was het totaal der onuitgevoerde orders
slechts 4.280.000 ton, dus belangrijk minder
dan op hetzelfde tijdstip van het jaar te
voren.
Trouwens, het verloop der zaken bij de
Steel Corporation is een afspiegeling van
de situatie der geheele staal-industrie in de
Ver. Staten.
Zij begon het jaar 1913 onder gunstig
eomstandigheden, uitvloeisels van de in 1912
ingetreden verbetering. Maar reeds in de
lente kwamen de voorteekenen van de nade
rende verzwakking, zoowel wat de prijzen
als wat het binnenkomen van nieuwe be
stellingen betrof.
De zeer vaste houding van de staalmarkt
in het begin van 1913 maakte het mogelijk,
dat de productie die van 1912 ten slotte
nog heeft overtroffen.
De cijfers van de staal-productie in de
Ver. Staten waren gedurende de 4 laatste
jaren aldus:
1913 . . . 30.722.000 ton.
1912 . . . 29.383.000
1911 ... 23.332.000
1910 . . . 26.855.000
Maar terwijl de maand Januari 1913 met
een productie van 2.79 millioen ton een
nieuw record opleverde, was de productie
van ruwijzer in December 11., voor het eerst
sedert November 1911, minder dan 2 mil
lioen ton. De industrie, die bij den aanvang
des jaars nog met werk was overladen, kon
bij het einde des jaars haar
voortbrengingskracht dikwerf slechts voor de helft produc
tief maken.
De verlevendiging, die in bescheiden mate
in Januari 1914 is ingetreden, zal moeten
toenemen en aanhouden, om in den
tegenwoordigen toestand van de staal-nijverheid
een gunstigen ommekeer te kunnen brengen.
13/2 '14.
* m *
Puzzle.
OPLOSSING SCHENK-PUZZLE
De opgave luidde als volgt:
v. D. S.
Sfitoi
JM
Twee wijn-drinkende vrienden hebben
samen te beschikken over acht Liter van
het verleidelijke vocht. Het bevindt zich in
een beker van acht Liter inhoud. Twee
andere bekers kunnen respectievelijk v ij f
en drie Liter wijn bevatten. De vrienden
willen den wijn gelijkelijk verdeelen, doch
om hun verdeeling uit te voeren, moeten
zij zich bedienen van de aanwezige
inhoudsmaten (8 L., 5 L., 3 L.). Wie van onze
lezers kan aangeven op welke wijze de
verdeeling geschiedt, zoodat ieder juist de
hem toekomende vier Liter te consumeeren
krijgt? Het is niet de bedoeling de beide
vrienden telkens een gedeelte van het hun
toekomende uit te meten. Zij gaven er den
voorkeur aan hun aandeel achter elkaar,
desnoods in ënen teug, te verzwelgen.
Met snooden zin hebben wij het gewaagd
aandacht te vragen voor een paar verstokte
wijndrinkers, doch wij hadden een stille
hoop, dat onze lezers coulant genoeg zouden
zijn om de twee vrienden hun buitenspo
righeden aj aanstonds te vergeven. Ons
vertrouwen is niet beschaamd; was het aantal
oplossers van het planimetrisch puzzle 65,
dit keer reikt het getal inzenders een heel
eind over de honderd. In het schenken bleek
dus uitermate veel behagen te bestaan, maar
wij zijn natuurlijk overtuigd, dat alle schen
kers geen drinkers zijn. De bewondering
voor het verschenken was echter niet altijd
even ongetemperd; een dame schreef ons
o. a. bij haar antwoord:
Dit is waarschijnlijk de gewenschte theo
retische oplossing, maar een praktische huis
vrouw met weinig hulpmiddelen zou een
reepje papier ter hoogte van 8 L. maat ge
nomen, dat in tweeën gevouwen en aldus
de hoogte gevonden hebben, waarop de
vloeistof moest staan, wanneer de helft
uitgeschonken was."
En dan waren er zooveel bezwaarschriften
tegen het morsen, dat het verschenken zou
veroorzaken. Huisvrouwelijke netheid was
hier in het spel, maar ook wel spijt om de
wijn die zoodoende verloren ging.
Velen zagen in de puzzle een kleine attaque
tegen de local option; er waren dan ook
heel wat inzendingen uit bodega's, wijn
huizen, enz.
Het is moeilijk om uit de vele aardige
opmerkingen naar eer en geweten een keus
te doen, en wij haasten ons de met zoo
veel spanning verwachte oplossing te geven
in onderstaande schematische teekening, die
geheel voor zich zelf spreekt. Ter wille van
de welvoegelijkheid en local option, hebben
wij de drinkers zelf maar weggelaten.
Dit is de meest voor de hand liggende
methode, doch een andere, niet zoo gemak
kelijk te overzien, is n gang korter. De 3
bekers A, B en C noemend, geven wij enkel
in een cijferschema de standen weer:
ABC
800
350
323
620
602
l 5 2
l 4 3
440
De inzenders van goede oplossingen
plaatsen wij thans in volgorde van den tijd
aan de oplossing besteed. Verscheidene in
zenders vonden de beide methodes, doch wij
vermelden dit niet afzonderlijk.
Dadelijk: X. Z., Amsterdam; 11 seconden:
A. Jager, Amsterdam; V2 minuut: D. v.
Nieuwkerk, Rotterdam; G. J. Nuesink, Am
sterdam; E. P. Hartlieb, Rotterdam; Leys,
Baarland; l minuut: D. J. de B., Amster
dam ; W. A. J. Brummel, Rotterdam; O. G.,
Arnhem; de R., Den Haag; l'/s minuut:
J. H. de Recht, Den Haag; l1/»a 2
minuten: J. Wilkens, Oegstgeest; 2
minuten: N. J. Waringa, Amsterdam: J.
P. Roep, Schagen; ? te Utrecht; F.
A. Visser, Hoorn op Texel; G. A. v. d.
Lugt, Borculo; J. H. Th. Oedekerk, Am
sterdam; H. de Vries, Veendam; Gehlen,
Breda; mej. M. Koster, Amsterdam:
K. L. R. te A.; Van Rij, Rotterdam; W.
te O.; H. K. te P.; 2 a 3 minuten: J.
H. Garms, Amsterdam; K. Schouten,
Rotterdam; 3 minuten: Groseille, Amster
dam; A. Belinfante, Amsterdam; dr. W. van
Schothorst, Den Haag; K. Luberti, Hilversum;
C. Elshout, Amsterdam; 4 minuten: J. Bijl,
Amsterdam; Van der Mey de Bi e, Rotter
dam; Joh. Ferwerda, Amsterdam; 4H min.:
M. Wertheim, Amsterdam; 4 a 5 minuten:
P. Hart Nibbrig, Duivendrecht; 5 minuten:
O. te B.; C. P. Minjo», Axel; jhr. W. A.
Baud, Den Haag; P. N., Baarn; H. P. van
Eijs, Amsterdam; M. Visser, Schagen; J.
Bergeren, Rotterdam; Ciel, Den Haag; H. B.,
Dokkum; H. Strick van Linschoten, Rijswijk;
R., Heerlen; Medelezer, te ?; J. Th. Kummer,
Annie en Hans, Amsterdam; J. P. Allaart,
Den Haag; J. L. van Ameijden, Rotterdam;
P. F., Amsterdam; W. J. Luyten, Deventer;
F.'H. W. Nahuysen, Utrecht; 6 minu
ten : Hermien v. d. Heide, Britswerd; 6
a 7 minuten: C. van Starckenborg v. Stra
ten, Amsterdam; 7 minuten: J. W. A.
Seijler, Utrecht; J. P. Fokkens, Den Haag;
J. P. Petersen, Amsterdam; A. B. de Moor,
Heusden; 7Vs minuut: H. P. L. Gijp, Delft;
7 a 8 minuten: W. L. Bezema, Amsterdam;
8 minuten: A. Reijnders, Amsterdam ; mej.
C. Brandes, Hilversum; W. Z., Amsterdam;
9 minuten: A. J. Jager, Amsterdam; W. G.
S. B., Amsterdam; 10 minuten: J. W. 't Hart,
Amsterdam ; M. v. Bemmel, Maarssen ; N.
van 't Sant, Amsterdam; mevr.
DrostHeerma van Voss, Den Haag; H. Kuhn,
Naarden; A. A. Beeke, Bloemendaal;
Van Schooten, Utrecht; J. A. Reyken, Arn
hem; mevr. J. C. Spengler-Hartelust, Soest;
mevr. C. van Haarst-van der Lingen, Jisp;
J. G. Weijrmars, Amsterdam; C. Dirkse,
Leiden ; 12 minuten : H. J. Nassau Noorde
wier, Rotterdam; C. G. van Rhij Sr., Schie
dam ; mej. P. v. d. B., Amsterdam; 15 minu
ten: W. G., Den Haag; Buisman, Tiel;
Mej. Akkerman, Amsterdam: A. Pruschen,
Amsterdam; G. R. P. Jr., Utrecht; J.Vollema,
Hilversum ; Leo R... (naam onleesbaar),
Amsterdam ; 20 minuten : A. v. Erven Do
rens, Hilversum; P. J. Ennema, Tzummarum;
W. Willemsen, Arnhem; J. N. P., Amster
dam ; 25 minuten: D. Hartingh Jzn.,
Utrecht; 27 minuten : F. D. Henny, Utrecht;
30 minuten: J. B. Egelee, Amsterdam; K.
v. d. Wall, Amsterdam; een uur en lan
ger : R. Glimmenga, Amsterdam; Mevrouw
Vos, Dordrecht; I. A. G., Amsterdam. On
derstaande oplossers lieten ons in duister
omtrent de snelheid van hun geest: N. E.
Belnar, Roermond; Tini Bendien, Haarlem;
A. H. v. d. H., Franeker; H. Hoos Jr., Am
sterdam ; W. A. K., Tiel; mr. J. Kist, Arnhem;
dr. W. R. v. d. Loeff, Davos; N. N., Gro
ningen ; H. J. J. Nijeveldt, Tiel: S. A. Stern,
Amsterdam ; B. W. Stomps, Nieuwersluis;
S. Vies, Rotterdam ; C. D. van Vliet, Bussum;
C. C. Vogel, Oudgastel; J. C. Volker, Hil
versum; I. v. W.. Den Haag; X. Y. Z.,
Amsterdam; X. X. te X.; ?, te Hoorn.
A. J. Jager te Amsterdam en N. N. te
Groningen kwamen bovendien nog tot de
volgende eenvoudige oplossing: men giet
den grooten beker langzaam zoolang leeg
tot men juist den bodem begint te zien;
dan is hij nog half vol. De hiervolgende
doorsnede verduidelijkt deze methode (de
dunne lijn geeft den vloeistofspiegel aan).
Deze oplossing is alleen mogelijk bij een
regelmatigen vorm der bekers, zooals wij
ze toevallig teekenden.
Volgende week een opgave die iets moei
lijker is.
M. J.
p',a Red. Weekblad De Amsterdammer,
Keizersgracht 333
Nieuwe Uitgaven
A. W. WEisstAAU,NietOuderwetscti, 16pag.,
Amsterdam, Ipenbuur en van Seldam.
Van Rechts en Links". Serie II No. 3:
Een voorstel van evenredige vertegenwoordi
ging, door IEMAND, 48 pag. f 0.40. Baarn,
Holl. Drukkerij.
E. RIJPMA, Gids bij de Studie der Neder
landsche Letterkunde, deel I en II, 3e druk.
Prijs per deel f 1. Groningen, J. B. Wolters.
Vriend of Vijand? Een leesboek voor de
Lagere School. Uitgegeven door de Neder).
Onderwijzers Propaganda-Club (voor
drankbestrijding) (Geïll.) 5e druk, 136 pag. Prijs
f O 25. Groningen, J. B. Wolters.
Mevrouw is een Kreng f De meid is een
Engel! En meneer...?! De Wet op het
arbeidscontract en het dienstbodenvraagstuk
gekristalliseerd en begrijpelijk gemaakt voor
H. M. de Dienstbode en mevrouw door
ESPÈCE, 18 pag. f 0.30. Breda, Venn. v/h
Broese en Co.
Damspel
MtlUllltMJUIIIllllll
lle Jaargang 15 Februari 1914
Redacteur: J. DE HAAS
Graaf Florisstraat 152, Amsterdam
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
ONZE CURSUS
Thans een min of meer ingewikkelde slag
uit den Hekstand". Niet al deze slagen zijn
ingewikkeld, doch zonder onderscheid leer
zaam. Ook thans volgen eenige opmerkingen
bij de zetten, waarmee gij uw voordeel
kunt doen.
Alle hens dus weer op dek en gespeeld
als volgt:
Wit Zwart
1. 31-26 18-22
Wanneer zwart zich in de hekstelling wil
laten nemen, is 17-22 de aangewezen zet.
2. 37-31 13-18?
Een zeer zwakke zet. Aanvullen met 12-18,
7-12 en 1-7 is de voortzetting.
3. 32-27 9-13
4. 41-37 4-9
5. 33-29
Niet sterk. Zwart kan door 17-21, 18-23,
12:21 zich vrijmaken. Wit mag zwart deze
gelegenheid niet geven. Sterker is daarom
46-41.
ZWART
WIT
5. 20-24
6. 29:20 14:25
7. 34-29 15-20?
Wel een zeer zwakke zet. 19-24, 25:14
is sterker.
8. 26-21 17:26
9. 37-32 26:28
10. 29-23 22:31
Op W. 27:18 39-33 44:24
Z. 18:29 13:22 28:39
11. 36:27 18:29
12. 39-33 28:39
13. 44:4
Het gaat in hoofdzaak om de aardige
damslag. Zwart kan door 9-14 de dam
vangen, waarna zwart met gelijk aantal
schijven iets minder staat.
Van onze jeugdige vrienden ontvangen
wij de mededeeling, dat in onderstaanden
stand wit na
24-29 34-30 44-40
13:24 25:45 45:34
met 39 vier schijven moet slaan.
Dit is volkomen juist. Het biedt ons
echter een welkome gelegenheid daarop een
heel aardig vraagstuk te maken, waarbij niet
moet worden opgelost, doch moet worden
samengesteld. Hier volgt de stand:
ZWART
WIT
Zwart 14 schijven op 1/4, 8, 9, 12/14, 16,
18, 22, 23, 25.
Wit 14 schijven op 24,27,31,33,34,36/41,
43, 44, 48.
Hoe kan nu de mooie winstgaig, aange
geven in de rubriek van 18 Januari, behouden
blijven, wanneer men weet, dat hiertoe de
verplaatsing van slechts n witte schijf
voldoende is.
Men mag bijvoorbeeld wit als 2de zet
34-29 laten spelen mits de afwikkeling
dezelfde blijft.
DE NOTATIE
WelEd.Oeboren Heer!
Ofschoon een beginneling in het damspel,
waag ik het eenige opmerkingen te maken
over de in uw rubriek van de Groene"
behandelde notaties.
Het dambord is tiendeelig en ons
getalstelsel is tiendeelig. Beide behooren daardoor
bij elkaar.
Bij een nummering der vakken als op
bijgaand schema is aangegeven heeft men
de volgende eigenschappen.
/. Voor wit is de volgorde der kolommen,
van links naar rechts, aangegeven door het
cijfer der eenheden, de volgorde der rijen,
van boven naar onder, door het cijfer der
tientallen.
2. Voor zwart wordt deze nummering
herleid door het getal van 99 af te trekken,
of wel elk cijfer der nummering van 9 af te
trekken.
Bijvoorbeeld: veld 74 is voor de zijde
van zwart, die gewoon is te denken in de
voor wit geldende notatie, veld (99-74) 25,
34 wordt 65, 76 wordt 29, enz.
Het komt mij voor dat de aldus bij elkaar
behoorende cijfers O en 9, l en 8, 2 en 7,
3 en 6, 4 en 5, voor hem die het stelsel
gebruikt, spoedig aangeleerd zijn.
3. De zwarte velden, die alleen bespeeld
worden, zijn genummerd met getallen die
n even en n oneven cijfer bevatten, of
wel: het verschil der cijfers is oneven.
De witte velden, die voor den speler als
het ware niet bestaan, hebben nummers
welker cijfers f beide even, f beide
oneven zijn.
4. Bij het spelen met een schijf wordt
het nummer van het ingenomen veld aldus
veranderd, dat voor wit het cijfer der tien
tallen met l vermeerderd, voor zwart met
l verminderd wordt, terwijl voor beide het
cijfer der eenheden f met l vermeerderd,
f met l verminderd wordt.
5. Bij het slaan met een schijf verandert
het nummer van het ingenomen veld voor
beide spelers zoodanig, dat het cijfer der
eenheden n dat der tientallen met een even
cijfer (O is even!) vermeerderd of verminderd
wordt.
6. De velden op dezelfde diagonaal ge
legen dragen nummers, waarvan voor de
eene richting de som, voor de andere richting
het verschil even groot is, en wel eenzelfde
oneven aantal bedraagt.
Met alle bescheidenheid spreek ik de
meening uit dat dit waardevolle eigen
schappen dezer notatie zijn. De groote
mannen die zich in uw rubriek hebben uit
gesproken, gaven meestal meer persoonlijke
meeningen, die natuurlijk veel gewicht hebben.
Zou het echter daarbij de moeite niet loonen
na te gaan of ook de andere notaties eigen
schappen bezitten, die dan te vergelijken
zijn met die welke hierboven zijn aange
geven ?
Met de meeste hoogachting,
Uw dw.
K. DEN TEX
ZWART
0011Ö2IpÖ41|06il0811
11311133113531371139
60116211641166116811
80ll821i84g|86ii881i
Il9ïli93I195I197ïi99
WIT