Historisch Archief 1877-1940
29 Maart '14. No. 1918
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
Utrechtsche Tricotage Fabriek
W1CHER JANSEN.
In:
ZUIVER WOL
FIK, I>'ECOSNE
B E IIV E MAC O, ZIJDE
K n z. Enz.
In:
JAC'<HTARI>
HAND GEBORDUURD
GEFLATTEERD
SHOT?EFFECTEN.
AVIATA GARANT l EKOVSEN E W SOKKEN
met O maanden garantie.
ZIJDEN SOKKEN
met dubbele zooien, teenen en nlelen. In Fll d'Eeosse.
TRI P L, Y" Ijzersterke wollen fantasieaok. gegaran
deerd «lrfe>draa«ls geweven met extra ver «terkte
hielen en teenen.
GANO
Hotel Bristol.
(ITALIAANSCHE MEREN). Schoonste
Winter- en Voorjaarsverblijfplaats. 1ste kl.
Hotel, prachtig gelegen, met gr. Panorama.
Kamers vanaf f r. 4.?. Pension vanaf f r. 9.?.
Eig.: C. CAMENZIND. Prosp. gr. en f r.
Intern. Verkeersbur. Raadhuisstraat 16, Amst.
II ilBSTi NEB, FABRIEK TAB ASBESTCEMENTPLATES
Martin H".
HARTINITPLATEN zfln:
brand-, trek- en
krimpvrfl.
V raag-1 |n-|Jzou «n monwter-*».
ADRES:
Crnqiuaweg 113, Amsterdam.
AUTO'S TE HOOR
OOK ALS MAANDEQUIPAGE
Amsterdamsche Rijtuig-Maatschappij,
Directie der Aumobiel Exploitatie Maatschappij
Gabriël Metsnstraat X, 4 en 6. Telefoon Z. 1197.
Ongelukken \J ^ j^ f\ || Ziekten
Aansprakelijkheid Automobiel
BOON 151 - AMSTERDAM
L'ART DÉCOTtATIF.
"ïr HI^CII & CIE
LEIDSCHEPLEIN, AMSTERDAM
UUWT TENUNSPtEl
Mooie boschrijke terreinen. Spoor.Tram,
Electrisch licht, Telephoon. Inlichtingen
M.ij DE VELUWE", Nunspeet.
r.QDDNTIF '^tR MUK DftTKRIMPI
UHKHIl l It WORDT TtRUüGtROMf:tl
Monsters, geïllustreerde prijscou
ranten en attesten zenden gaarne
N. V. Ned. Tricotfabriek VALTON
ZONEN, Amsterdam.
.
Sautef &PolïS Maatricht.
Zwit-ersche borduur
sels worden fraueo en
vry van invoerrechten
aan huis geleverd
Japonnen Blcuses
vanaf
vanif
fl. 5.75 fl. 1.95
Kindsrjurken
vanaf il. 2.90
Beste kwaliteit
Zwitsersch borduursel op
batist, voile, crêpon,
linnen en op de aller
nieuwste soorien y.yde.
Parysclie modeplap-n
met stalen collectie 120
van borduursels franco
op aanvraag.
Onze geborduurde ja
ponnen en blouses zya
ongemaakt.
Knippatronen worden echter by
bestelling 'n elke
gewenschtèmaat geleverd.
'Zwitserland
AUTOMOBIELEN.
Hoofd-Agent voor Nederland:
J. LEONABD LAN6,
Stadhouderskade,
AMSTERDAM.
ZICHTZENDIMC
OP AAMVRAAC
BLOUSES
VAN BEDRUKTE RAfll
5ATYM MET RAMD
VAM EFFEM SATYH
CATAUOOUS
F RAMC O
METZ&G
EENICE VERTEGENWOORDIGERS IN NEDERLAND
AMSTERDAM
SGRAVENHACE
lltllimlllll
Ofschoon het bedachte" van het verhaal
op zich zelf hinderlijk is, kan een boek, dat
geen andere pretentie heeft dan een magazijn
van boeiende avonturen te wezen, bij alle
ernst en zwaarwichtigheid waarmee men
kinderen tegenwoordig gaarne vertrouwd
maakt, bizonder aantrekkelijk zijn. Het is
een goed en beminnelijk slag meisjes, dat
zich in dit boek aan avonturen te buiten
gaat, en daardoor valt er hier en daar nog
wel eens iets op te steken.
Jammer, dat het boek ietwat Engelsch
gebleven is, tot in de geestigheden toe, doch
dit dient niet al te euvel geduid, nu Aimard
en Mayne Raid inderdaad een gewenschten
en niet onverdienstelijken plaatsvervanger
krijgen.
HESSEL JONQSMA
Berichten
FRANS HALS. Wilhelm von Bode, die in
dertijd een prachtwerk over Rembrandt en
zijn kunst heeft uitgegeven, heeft de leiding
op zich genomen van een werk bevattende
de afbeeldingen van alle bekende schilde
rijen ongeveer 300 van Frans Hals.
Het heeft zeer veel moeite gekost van alle
schilderijen photographieën te verkrijgen,
omdat een groot aantal ervan zich in het
bezit van Amerikaansche particulieren bevindt
en over verscheiden steden van Amerika
verstrooid is. Dank zij de bereidwilligheid
der verschillende eigenaars is het gelukt het
werk zoo goed als compleet te maken-. Dr.
M. J. Binder, directeur van het Koninklijk
Museum te Berlijn, zal een biographie van
Hals aan het werk toevoegen.
Van de Duitsche uitgave worden vijftien
exemplaren in den handel gebracht, gedrukt
op Japansch papier, tegen 1000 Mark per
stuk, en twee honderd exemplaren op Van
Gelder-papier, met het monogram van Frans
Hals als watermerk, tegen 525 Mark het stuk.
Hetwerk.dat in dit voorjaar zal verschijnen,
bevat een aantal afbeeldingen van schilde
rijen van Hals, welke tot nogtoe niet ge
reproduceerd werden.
JULES VERNE OP DEN INDEX. Na
Maeterlinck is thans ook Jules Verne, de
fantasiën-rijke voorspeller van moderne uitvin
dingen, op den Index geplaatst, Over de
reden van dezen maatregel schrijft een Bel
gisch klerikaal blad: In alle werken van
Verne, in alle met overhitte fantasie be
dachte avonturen, is de Goddelijke Voorzie
nigheid de leiding der gebeurtenissen des
levens ontnomen. Er is daarin niet de ge
ringste toespeling op het gebed, zelfs niet
in de moeilijkste en gevaarlijkste
oogenblikken. Wat .is het gevolg daarvan ? De
' kinderen, die deze avontuurlijke vertellingen
i gaarne lezen, komen licht in de meening
, dat men in het leven den lieven God zeer
' goed ontberen kan.
* ? ?
inhoud van Tijdschriften
Beeldende Kunst, No. 5: Acht Reproducties
naar beeld- en schilderwerken van verschil
lende meesters met begeleidenden tekst van
H. P. Bremmer.
Morks Magazijn: D. J. v. d. Ven,
Zweedsche herinneringen aan stads- en landleven,
II. J. Ooms, Gelijk een kind. J. H. T.,
faam. Maar te midden van de vage nachte
lijke geruchten, meende Kokua een ander
geluid te onderscheiden, dat droeviger nog
was dan die alle, en haar pijn deed in haar
hart. Zij stond zachtjes op en door het raam
ziende in de maan-nacht-lichte tuin, bemerkte
zij, onder den bananenboom, Keawe, liggende
met zijn mond op de aarde, steunend.
Haar onmiddelijke gedachte was naar hem
toe te gaan, maar dan beried zij zich.
O hemel," dacht zij, hoe ongevoelig ben
ik geweest en hoe zwak. Hij, niet ik, zal
eeuwig zijn verdoemd. Om mijnentwil en uit
liefde voor een, die zoo weinig waarde heeft
als ik, deed hij dat, waardoor nu de helsche
verschrikkingen hem aangrijnzen met lek
kenden muil. Zie ik dan niet mijn plicht of
ontwijk ik die? Nu neem ik dan mijn ziel
en haar eeuwig heil in de handen van mijn
liefde en, vaart wel, gij blinkend witte trap
pen, die ten hemel leiden, vaart wel, mijn
lieve bloedverwanten, die daar wachten.
Liefde om liefde; dat ik Keawe mag evenaren
in toewijding en opoffering."
En zij kleedde zich snel aan, nam met
zich de kleine munten, die zoo'n kostbare
waarde nu hadden, en ijlde onder de jagende
wolken voort in den donkeren nacht. Maar
de stad sliep en zij wist niet waarheen, tot
dat zij in de schaduw der boomen iemand
hoorde hoesten.
Oude man," zei Kokua zich over hem
heenbuigend wil jij 'n bedroefde jonge
vrouw niet helpen in haar nood."
Herken ik je niet," antwoordde de kuchende
bedelaar, herken ik je niet. Weg! heks van
de acht eilanden."
Neen, neen, luister eerst," antwoordde
Kokua schreiend. En zij vertelde hem alles
wat zij zich voorgenomen had te doen. Ga jij
naar hem toe. Mij zou-i de flesch niet willen
verkoopen. Maar aan jou wel. Koop 'm, koop
'm, en ik zal hier op je wachten en 'm van
je terug koopen."
Als je je woord niet hieldt,"zei de oude
man, zou je God verzoeken."
Ja," zei Kokua, God zou me straffen. Ga,
ik wacht hier."
En nog heviger joeg de wind de wolken
voort. En boven het hoofd van de arme
Kokua ruischten de bladeren als de huive
rende vlammen van het helsche vuur en
leken de schaduwen angstige, langarmige
spokenbewegingen te maken. Had zij er de
kracht toe gehad, dan zou zij zijn
heengevlucht of luide om hulp geroepen hebben.
Dan zag zij den ouden man terugkeeren
met de flesch in de hand.
Hier," zei hij, ik heb gedaan wat je me
vroeg. Hij huilde als 'n kind. Vannacht zal
hij weer rustig slapen."
Vraag zelf ook eerst wat, voor ik m van
je terug koop,'' hijgde Kokua.
Ik ben een oud man. Zal ik op den rand
van 't graf om 'n gunst vragen van den
duivel?' En toen zag hij haar angst en haar
aarzeling. Arm kind," ging hij verder. Hier
op deze wereld ben ik altijd ongelukkig ge
weest, 't Zal me vreemd vallen, gelukkig te
zijn in de andere ..."
Geef!' kreet Kokua geef hier! Ik wil
niet minder moedig zijn dan Keawe is ge
weest. Dacht je, dat ik mijn woord niet hou
den kan?'
God zegen je, vrouw!' antwoordde de
oude man.
Tegen den ochtend keerde Kokua huis
waarts en Keawe lag in een diepen slaap.
Slaap, slaap maar, man, het is jouw
beurt nou. Maar de arme Kokua zal nooit
meer slapen,nooit meer zingen of vroolijk zijn"
Toen Keawe dien morgen laat wakker
werd, scheen hij wel dwaas van blijdschap.
Maar Kokua's somberheid zag hij niet.
Wat zou zoo'n schelm van 'n ouwe zon
daar met die flesch nou moeten, denk je,
Kokua?"
Misschien," antwoordde Kokua had hij
er een goede bedoeling mee."
Goeie bedoeling, fluite!" zei Keawe ruw.
't Is 'n deugniet. Hu," ging hij verder, als
ik denk wat 'r 'h vreeSde zulferige lucht
Lentebloemen. J. T., Bij de wateren van
Mara, een Zuid-Afrikaansche vertelling.
Bartel van Ree, Van een vensterliedeken.
B. W. v. d. Kamer, De Reus onder meisjes
handen, III. Jeanne C. van Leyden,
Lenteregen. T. R. L. Oehmke, Drie Sagen van
Rübezahl, III, Rübezahl als monnik. Anna
Vos, Het Geuldal, de parel van Neder
land". P. Piccardijn, Oude Klokken, II.
Mr. J. van Oordt, De zwarte Scarabeën'van
.Mohammed Pacha Chawarby. H. v. d.
'Mandere, De eerste algemeene Koloniale
Tentoonstelling te Semarang.
Nieuwe Banen, No. 3: Dr. R. H. de
Hartog, De eenige naam. De Vrijheid des
menschen in verband met het werelddeel.
Kracht of macht.
De Samenwerking, afl. 6: Lod v. Mierop,
Der geslachten onderlinge verhouding (Slot).
Daan v. d. Zee, Beêvaart. J.
Andriessen, De Engendaal-School D. v. d. Zee,
De Keus. Berusting. Dr. A. J. Resink,
De Jezuietenorde en het kapitalisme.
De Natuur, afl. 3: Woolworth Building.
Dr. D. v. Gulik, Eenvoudige ontvangtoe
stellen voor draadlooze telegrafie. J.,
Moderne toepassing van windkracht voor
poldermaling in Nederland. C.
Vreedenburgh Jr., Over lijkverbranding en het eerste
Nederl. Crematorium. F. E. Alsberg, Een
bezoek aan eene hydro-electrische installatie
in aanbouw, J. Vijverberg, In het duin
gebied van Schouwen. Dr. A. H.
Borgesius, Een nieuwe barometer. Feickens,
Merkwaardige vondsten in het veen.
D. Stavorinus, Natuurgas en zijn industrie.
Dr. A. J. C. Snijders, Eenvoudige proeven.
De Nieuwe School, afl. 3: Thijssen, De
Sport en wij. Enquête-weelde. Bol,
al begon an te kome. Maar ik ben'm kwijt."
Man,' zei Kokua is het niet verschrikke
lijk je zelf te redden door je naaste voor
eeuwig te verdoemen. Neen, ik kan er niet
zoo vroolijk over zijn.'"
Maar Keawe werd boos. Nou,11' zei hij,
zet jij dan maar een oorwürme-gezicht als
je eige man van 't ergste gered-is." En hij
liep de deur uit en ging met andere kor
nuiten in de stad brandewijn drinken.
Een was er onder hen, 'n uitden dienst
weggejaagde matroos, later gouddelver van
z'n beroep n meer dan eenmaal al jn de
gevangenis gestopt, die 't hardste dronk,
en anderen graag tot drinken aanzette. En
hij liet Keawe het eene glas na het ahdere
drinken tot ze geen geld meer hadden in
hun beurs. ;
Wat nou!' zei de matroos. En je hebt
zooveel praas van je geld. Is dat dan niet
waar van die flesch ?'
Ik ben rijk genoeg,' zei Keawe beschaamd
ik ga geld halen bij me vrouw."
Bij je vrouw!" sarde de dronken matroos.
Laat jij je vrouw de cente houwe. Vertrouw
jij vrouwe en cente bij mekaar. Vrouwe zijn
valsch.'
Die man heeft gelijk," dacht Keawe.'want
hij was beneveld door den drank. Het zou
me niks verwonderen als ze tegen me
huichelde. Waarom anders was ze zoo 'neer
slachtig, nou ik ben losgekocht ?" ;
En met den matroos samen ging hij terug
naar zijn huis. Op de hoek van de $traat
liet hij hem wach'ten.
Weer was de avond gevallen, er scheen
een licht in de kamer, maar geen geluid'werd
gehoord. Zachtjes kwam Keawe nadfer en
keek voorzichtig door het raam in het ver
trek. Daar lag Kokua geknield op den Vloer,
de melk-witte flesch, met de dikke buik, en
de lange hals voor zich; en in wanhoop
wrong zij haar handen.
Een lange tijd bleef Keawe zoo door het
raam staan te-staren. Droomde hij? Was de
kooo toch niet geldig geweest -en de. flesch
Schunnige zieltjes. Thijssen, Hatelike
kroniek. Fred. Berends, Ik wou da 'k
hoofd was (2e bedrijf 3e tafreel).
Uit en voor de Practijk van den Handel
en de Industrie. Onder Redactie van W. H.
Elles en W. A. Hamelberg, Accountants te
Amsterdam en met medewerking van
practici en binnen- en buitenland. Abonnements
prijs per jaargang ? 1.?, losse nos. ?0.30.
Verschijnt driemaandelijks in nos. van pi.m.
24 pag. Redactieadres Heerengr. 127A'dam.
Uitgave van de N. V. Drukkerij de Nieuwe
Tijd" Raamgracht, Amsterdam.
Inhoud van afl. t: Geboorteklok. Hoe
men balansen leert. Veemen. De
Administratie van spaarbanken. De in
vloed van het huwelijk op den vermogens
toestand der echtgenooten.
Inhoud van afl. 2: Dwaalbegrippen op 't
terrein van het recht. De Administratie
van spaarbanken. Het bankbiljet in de
Ver. Staten van Noord-Amerika. Een en
ander over kostprijs. Invoer.
* * *
Nieuwe Uitgaven
J. KLEEFSTRA, Grondslagen van Opvoeding
en Onderwijs, 292 pag. Nederl. Bibl.No. 269
271. Amsterdam, Mij. voor Goedeen Goedk.
Lectuur.
Dr. D. SNOECK HENKEMANS, Dokters en
Ziekenfondsen, 35 pag. Amsterdam, Uitg.
Mij. van F. van Rossen.
VICTOR DE VOGEL, l'Ecole d'Art industrie!
de Haarlem, 46 pages. dition de la Revue
travail et savoir cher Dufrane-Friart, a
Frameries.
De afsluiting en drooglegging der Zuiderzee.
weer terug gekomen. Maar langzamerhand
ontwond zich de nevel van den drank uit
zijn gedachten, als de mist opkrult van het
watervlak der rivieren des morgens.
Ik wil zekerheid hebben," mompelde hij
en vanvoor het vensterraam weggaande, liep
hij den tuin door en ging de voordeur bin
nen. Maar zie in dien tusschentijd had Kokua
de flesch weggeborgen en nu zat zij stil in
een stoel bij de haard.
Ik ben vandaag aan het feestvieren, Ko
kua, we zijn oude kameraads met mekaar,
maar ik had geen geld genoeg meer. Ik zal
't uit de kast nemen, en dan ga ik van
nieuws af beginnen."
Zijn stem en gezicht waren hard, maar
Kokua merkte het niet op: Neem wat je
toebehoort, man," zei ze zacht.
En Keawe ging naar de kast en nam het
geld. Maar in de hoek van de plank 'r onder
zag hij de flesch staan.
Het is zooals ik vreesde," dacht hij, zij
heeft zelf de flesch gekocht."
En naar Kokua teruggaande, zeide hij:
Lieve vrouw, vanmorgen heb ik iets leelijks
tegen je gezegd. Ik kan niet vroolijk zijn,
als je me niet vergeven wil, voor ik wegga."
O Keawe," riep zij uit, alles wat ik vraag,
't is maar enkel 'n vriendelijk woord."
Laten we nooit geen slecht meer van
elkaar denken," antwoordde hij en ging daarop
heen.
Op den hoek stond de matroos te wachten.
Maat," zei Keawe, mijn vrouw heeft de
flesch, en als je me niet helpt om 'm terug
te kfijgen, dan kenne we fluite naar 't geld."
Zijn 't dan geen flauwsies van die flesch ?"
vroeg de matroos.
Hier zoo, onder de lantaarn," zei Keawe,
nou, zie ik er uit als een man, die gekheid
maakt ?"
Da's waar," zei de matroos, je ziet 'r
uit as 'n dooie."
Nu dan, hier zijn twee hallefies. Ga naar
m.'n vrouw en zeg dat je daarvoor de flesch
wil koopen; kom dar. weer hier naïrtb'een
iiimiiMMiiiimniiMtiMiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiMMiiiniiiiiiiiimiii
Uitgegeven door de Zuiderzee-Vereeniging
in 1914. I. De invloed van de drooglegging
der Zuiderzee op de Werkloosheid. H. Sta
ten-Generaal. Behandeling der
Staatsbegrootingen voor 1912 en 1913. III. Verzameling
C. LEEMANS. Bruikleen aan de Nederl. Heide
Mij. IV. Inzending Mij. E.N.T.O.S.,
Amslerdam, 1913, 350 pag. Leiden, Boekhl. en
drukkerij voorn. E. J. Brill, 1914.
Mr. J. M. VAN STIPRIAAN Luiscius, Karak
ter, 8e druk, 31 pag., f020. 's Gravenhage,
W. P. van Stockum <$ Zn.
WILLIAM SHAKESPEARE, Koning Lear.
Drama in 5 bedrijven, vertaling van A.
ROLAND HOLST, 137 pag. Wereldbibl. No. 272.
Amsterdam, Mij. voor Goede en Goedkoope
Lectuur.
Prof. dr. TH. ZIEHEN, Hersenen en
Zieleleven, 3e druk, bewerkt door W. A. W.
MOLL (Handboekje Elck 't Beste). Amsterdam,
Mij. voor Goede en Goedkoope Lectuur.
C. SM EEN K, Voor het Sociale Leven. Met
voorwoord van A. S. TALMA, 234 pag. Rot
terdam, drukkerij Libertas".
G. H. H. WIJCHGEL, E. V. Een oplossing
der Evenredige Vertegenwoordiging, 11 pag.,
25 et. Arnhem, Slentert Kroese en v. d. Zande.
iiiiiMiiiiiiiiniiiiii
ik koop 'm van jou terug. Maar geen
woord tegen me vrouw, hierover.'1
Neem je me d'r tussche, ja of nee ?"'
Je ken t toch zachs probeeren."
Oa's waar, matje,'1 zei de matroos.
En Keawe wachtte. Het leek een heele
tijd. En toen hoorde hij in de duisternis
iemand zingen en hij verwonderde er zich
over, hoe dronken de man moest zijn, die
dat geluid voortbracht. Dan zag hij 'n
zwaaiend lichaam naderkomen en herkende
hij den matroos, met de melk-witte flesch
in z n eene hand, en aan z'n mond nog een
andere flesch.
Ja," zei Keawe, naar de melk-witte flesch
wijzend. Je hebt 'm, dat is 'm."
Hande thuis," riep de matroos, achteruit
springend. Dach'i mijn te graze te neme.
Komp'r niet an, want ik stamp je fên."
Wat bedoel je," riep Keawe.
Bedoelle?' schreeuwde de matroos ,,'k
bedoel, dak 'n fen fleschi heb gekoch voor
twee hallefies en dak goochem genog ben,
dak 't niet voof n hallefie verkoop?"
Niet verkoope," hijgde Keawe. Wil je
't niet verkoope ?"
Nee, vrindje!" riep de matroos nee.
Ofgeloope! 'n Glaassie rum kej krêge."
Maar,' zei Keawe, als je die flesch houdt,
ga je naar de hel."
Dat gaank toch zówel," antwoordde
de matroos. Maar dit fleschi, das 't beste
fleschi dak nog ooit imme hande hieuw.
En nöw ist mêhes. 'k Groet je. Op je ge
zondheid !'
En lallend liep hij de breede met boomen
beplante laan in, in het donkere meenemend
de flesch-uit-het-verhaaltje.
Maar Keawe vloog naar z'n huis, zoo snel
als de wind. En groot was hun vreugde.
En groot het geluk, dat heerschte langen
tijd in het Blijde Huis.