De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1914 5 april pagina 3

5 april 1914 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

5 April '14. No. 1919 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND Normaal Onderkleding Praf.Dr.G. . Eenige Fabrikanten W.BengerSohne Stuttgart AUTOMOBIELEN. Hoofd-Agent voor Nederland: J. LEOHARD LAN8, 114 Stadhouderskade, AMSTERDAM. LÜGANO (ITAL1AANSCHE MEREN). Schoonste Winter- en Voorjaarsverblijfplaats. 1ste kl. Hotel, prachtig gelegen, met gr. Panorama. Kamers vanaf Ir. 4.?. Pension vanaf f r. 9.?. E»g-: c- CAMENZ1ND. Prosp. gr. en f r. . Intern. Verkeersbur. Raadhuisstraat 16, Amst. <iRANDS_VlNS DE CHAMPAGNE Rerner-Jouet ; .- "« * Epe;rnay. CoiJceSsionnaires,1 Sauter&Poirs,MaastriGlit. ALLEN DRAGEN Kousen en Sokken van WICHER J \i\SKi\ UTRECHTSCHE TRICOTAGE FABRIEK UTRECHT. ft VI AT A" Garantie Kousen en Sokken Gegarandeerd voor 6 maanden. Wij verstrekken gaarne adressen van wederverkoopers. iiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiitiiiiiiii der hoogstaand werk als Voor de Poort" van Top Naeff de held de zwakke" figuur s gebleven. Ook Hans Woldink, in dezen roman, ver toont allerlei uiteenloopende karaktereigen schappen, zonder een levend mensch voor ons te worden. In z'n spel met Truus blijkt hij een roekeloos verleider; door z'n sym pathie voor Lenie vermoeden we, dat hij ook gevoelig is voor edeler sentimenten. Als directeur van een fabriek, streeft hij er naar het lot van de arbeiders te verbeteren, maar ook hier blijft dat onwezenlijke in z'n houding. De leiders van de arbeiders-bewe ging apprecieeren zijn bemoeiingen niet; ze zien er een tendenz in om de kracht van den klassenstrijd te verslappen, en dat wantrou wen ergert Woldink, ofschoon hij zich toch eigenlijk zelf over zijn doel niet al te veel illusies maakt. Eén voorman vooral, Van Duren, schijnt z'n plannen te dwarsboomen; en als Hans, een middag, dat hij Lenie in z'n auto thuis brengt, hem ontmoet, heeft hij sterke neiging hem tegen den grond te rijden. Lenie, zonder te weten wat, voelt gevaar dreigen en legt even haar hand op z'n arm; dan slaat hij het stuurrad om, maar de auto krijgt zoo'n schok, dat het meisje van de bank wordt geslingerd. Dit vooral brengt Lenie in Hans' armen, en daarmee het einde van dezen hier en daar zeer geslaagden roman, die wel een minder melodramatisch slot had verdiend. Onze eindindruk is, dat Mevr. van Gogh in Het licht van binnen" de stof heeft willen verwerken, waar eigenlijk drie romans van gebouwd hadden kunnen worden. Daar door zijn veel gegevens onuitgewerkt ge bleven, en is de harmonische eenheid hier en daar verstoord. Maar toch zijn er genoeg bladzijden aan te wijzen, die dit boek de lezing overwaard maken. ANNIE SALOMONS * * * Berichten JULES VERNE NIET OP DEN INDEX. Ons bericht als zou Jules Verne op den Index zijn gezet, omdat in zijne werken de invloed van God op 's menschen bestel ge heel schijnt uitgeschakeld, blijkt onjuist te wezen. Jules Verne is gelukkiger dan b.v. iiiliiiiiiiiiiiiiiHiiiiiimiiiiiiHiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiuijiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiii Spreek, Pallura! Wie heeft je gewond? Wie heeft je gewond ? Spreek! Spreek ! En bij de vraag beefde de woede, nam de razernij toe; er kwam een doffe, oproerige beweging van wraak en de ingewortelde haat kookte in alle zielen. Spreek! Wie heeft je gewond ? Zeg het ons! Zeg het ons ! Nog eens opende de stervende de ogen; en terwijl ze hem beide handen drukten verhelderde zich zijn blik, misschien door het levende kontakt van "warmte, dat hem een ogenblik het bewustzijn teruggaf. Hij had een vaag gestamel op de lippen tussen het schuim, dat overvloediger werd en bloediger. Men begreep de woorden nog niet. In de stilte hoorde men het ademen van de verlangende menigte en hun ogen hadden diep een zelfde vlam, want alle zielen wachtten op het zelfde woord. ... Ma... Ma... Ma... scalico... Mascèlico! Mascólico! schreeuwde Giacobbe, die gebukt stond, met gespitst oor, om de matte lettergrepen op te vangen van die stervende mond. Een geweldig rumoer volgde op de kreet. In de menigte werd het eerst een storm achtige dooreengolving. Toen, terwijl een stem, het lawaai overschreeuwend, het alarm gaf, verstrooide de menigte zich haastig. Slechts n gedachte vervolgde die mensen, n gedachte, die met de grootste snelheid in aller geest scheen te zijn doorgedrongen : zich met iets te wapenen om te treffen. Op alle gemoederen drukte een bloedig noodlot, onder de wilde glans van de elektries op stijgende geur van het angstige land. IV En de menigte, gewapend met sikkels, snoeimessen, bijlen, houwelen en jacht geweren, verzamelde zich weer op het plein, dicht bij de kerk. En de dwepers schreeuwden: San Pantaleone! Don Consolo, geschrokken door het aan houdend geraas, was gevlucht in een bank achter het altaar. Een groepje fanatieken, geleid door Giacobbe, trok naar de hoofd kapel, brak de bronzen tralies door, ging naar de benedenverdieping waar het borst beeld van de heilige bewaard werd. Drie lampen, gevuld met olijfolie, brand den zacht in de vochtige lucht van de schat kamer; achter een vensterruit schitterde met het witte hoofd midden in een zonne schijf het christelike afgodsbeeld; en de wanden verdwenen onder de rijkdom der gaven. Toen het idool, gedragen op de schouders van vier Herculessen, zich eindelik tussen de pilaren van de voorgang vertoonde, Abonneert U op: De Vrouw en Haar Huis. Prijs per jaargang (l2 Nos) /4.5O. Proefex. gratis bij de uitgevers VAN HOLKEMA & WARENDORF, Amsterdam. Eenmerkwaardig verschijnsel Zooals men weet gaat de medi sche wereld niet zoo licht over tot het geven van schriftelijke aanbevelingen voor een of ander middel. Wanneer men dus een middel aantreft, waaromtrent een groot aantal medici gunstige ver klaringen hebben afgegeven kan men er staat op maken, dat dit middel als deugdelijk is beproefd. In dit nummer van ons blad is bijgelegd een prospectus omtrent het bekende versterkingsmiddel voor zenuwen en lichaam, Sanatogen, dat door meer dan 20.000 medici schriftelijk als deugdelijk is erkend en dat, zooals vroeger reeds gemeld, te Londen op het Medisch Wereldcongres met den Grand Prix bekroond werd. worden, direct uit Zwitserlund, franco en vry van invoe rechten aan huis geleverd. Japonnen Blouses vanaf vanaf fl. 5.75 fl. 1.05 Kinderjtirken vanaf fl. 2.90 Beste kwaliteit Zwitsersch liorduursel op batist, voile, ciëpon, linnen en op de a.Iernieuwste soorten zyde. Parysche raodep aten met stalen collectie 120 van borduurselsfranco o aanvraag. On/e geborduurde j ponnen en blouses zyn ongemaikt. K.nippatroneu wordf-u echter by bestelling in elke gewenscüte maat geleverd. /. ? ? ? Zwits er l and BOUWT TE NUNSPEET Mooie boschrtjke terreinen. Spoor.Tram, Electrisch licht, Telephoon. Inlichtingen M.ij DE VELUWE", Nunspeet. LIBCRTY onze Nieuwe CATALOGUS VAN O O OP AANVRAAG Mp T T *" l IL. l L/&\L lrillltlllllllllMIIIIIIII Fogazzaro: geen van zijn geschriften staat op de Romeinsche Zwarte Lijst. De Maasbode zegt het, en wij nemen het dadelijk aan. Maar dit aangename blad had er reeds den 14 Februari op gewezen en de redactie is nu boos. Zij kan zich maar niet indenken, dat men een bericht in de Maasbode over het hoofd ziet. En hare conclusie luidt nu aldus: Het Mentez, mentez toujours il en restera toujours quelque chose" zal ook wel in het program van den Groene" geschreven staan wanneer het ons, Katholieken, geldt! Dit is, wij erkennen het, een zacht slotoordeel. De Maasbode had immers k kunnen schrijven: Het lieg maar raak" is het program van de Groene. Dat het blad slechts schreef zal ook wel in het program van de Groene staan" moet wel te danken zijn aan den veredelenden invloed van iets verhevens... Is het de gratie (de genade) die de redactie zoo tot genade geneigd doet zijn met zooveel gratie ? stralend naar alle kanten in het morgenroodachtige licht, doorliep een lange hartstochtshijging het wachtende volk en een geloei als van een vreugdestorm vloog over alle hoofden. En de troep bewoog zich. En het geweldige hoofd van de heilige schommelde heen en weer,! in de hoogte, voor zich uitkijkend, uit de twee lege oogr holten. Snel op elkaar volgende helle luchtstrepen gingen nu door de hemel, temidden van de egale en sombere gloed; tere wolkjes maak ten zich los van de luchtzoom en dreven langzaam weg. Daarachter verscheen heel het land Radusa als een berg van as, door het vuur verborgen en de mensengroepen op het land verloren zich met een onduidelik levendig geflonker. Een breed lied van kikkers vervulde de welluidendheid van de stilte. Op de weg belemmerde de kar van Pallura de doorgang. Hij was leeg, maar er waren nog bloedsporen te zien op verscheidene plaatsen.Toornige verwensingen barstten plot seling in de stilte los. Giacobbe schreeuwde: Laten we er de heilige neerleggen! En het beeld werd op de planken gelegd en door krachtige armen in de wade ge trokken. Zótrok de strijdprocessie over de grens. Langs de gelederen gingen metaal schitteringen; de overvallen wateren braken in lichtende spatten en heel een roodachtige vloed vlamde tussen de populieren, in de verte, naar de vierkante torens heen. Mascalico werd zichtbaar, op een kleine verhoging tussen de olijven, slapend. Hier en daar blaften de honden met een woedend aan dringen op antwoord. De troep, uit de poel gekomen, verliet de gewone weg, spoedde zich met snelle passen vooruit," in een rechte lijn die de velden sneed. Het zilveren borstbeeld werd weer op de schouders gedragen, stak uit boven de hoofden van de mannen tussen het heel hoge geurige graan, dat door glimwormpjes schitterde. Plotseling ging een herder, die in een stroohutje het graan bewaakte, op de vlucht, de heuvel op, overvallen door een krank zinnige vrees bij de aanblik van zoveel gewapende lieden, luidkeels krijsend: - Hulp! Hulp! En het geschreeuw klonk in het olijfbosje terug. Toen deden de Radusanen een aanval. Tussen de stammen van de bomen, tussen het droge riet, waggelde de zilveren heilige heen en weer, gaf heldere klanken bij de stoten van de takken, werd hel verlicht door de levendigste schitteringen bij iedere valbeweging. Tien, twaalf, twintig geweerschoNieuwe Uitgaven CHARLOTTE BRONTË, Jane Eyre (De Wees van Lowood). Vertaling van J. KUYLMAN. Inleiding L. S., 602 pag. Wereldbibl. No. 264 277. Amsterdam, Mij. voor Goede en Goedkoope Lectuur. OSCAR WILDE, Individualisme en Socialisme. Geautoriseerde. Vertaling door P. C. BOUTENS, 66 pag. Wereldbibliotheek. Amsterdam, Mij. voor Goede en Goedkoope Lectuur. Pro en Contra", serie IX, No. l : Nieuwe Richtingen in de schilderkunst (Cubisme, Ex pressionisme, Futurisme) enz. Pro: E. WICHMAN, Kunstschilder. Contra: Prof. C. L. DAKE, 32 pag., f 0.40. Baarn, Hollandiadrukkerij. ERNST HAECKEL, Het Monisme. Naar de 15e uitgaaf. Vertaald door M. W. CATS. (Handboekje Elck 't Beste). Amsterdam, Mij. van Goede en Goedkoope Lectuur. J. C. CETON, Sociaal-Democratie en On derwijs. Overdruk uit de Nieuwe Tijd" van Dec. 1913 en Jan.?Febr. 1914, 48 pag., f 0.10. Verkrijgbaar bij J. C. Ceton, Laings Nekstraat 33, Amsterdam. E. RIJPMA, Kort overzicht der Ncderlandsche Letteren, 84 pag., f 0.90. Groningen, J. B. Wolters. ten hagelden in een trillende bliksem, het n na het ander, op de huizengroep. Men hoorde geknetter, toen schreeuwen, daarna hoorde men een groot luidruchtig bewegen, enkele deuren openden zich, andere gingen dicht; er vielen ramen in splinters, er vielen vazen met basilicum stukgeslagen op de straat. Een witte rook steeg op in de vredige lucht, achter de rij van de aan vallers, in de hoogte naar de hemelse gloed. Allen, verblind, schreeuwden in beestachtige woede: Dood! Dood! Een groep dwepers bleef rondom San Pantaleone staan. Vreselike verwensingen tegen San Gonselvo braken uit tussen de bewegingen van de heen en weer gezwaaide sikkels en snoeimessen. Dief! Dief! Schooier! De kaarsen! De kaarsen! Andere groepen vielen op de deuren van de huizen aan, met bijlslagen. En, terwijl de uit de voegen gerukte deuren vielen, sprongen de Pantaleonieden, schreeuwend, naar binnen om te moorden. Halfnaakte vrouwen vluchtten in de hoeken, smekend om medelijden; ze weerden zich tegen de slagen, met geweld de wapens grijpend en de vingers zich snijdend; rolden languit op de vloer te midden van hopen dekens en lakens, waaruit hun met rapen gevoed slap vlees te voorschijn kwam. Giacobbe, lang, uitgemergeld, rossig, een bundel dorre been deren, angstwekkend door z'n hartstocht, leider van de slachting, stond elk ogenblik stil om een breed keizerlik gebaar te maken boven alle hoofden, met een grote sikkel. Hij liep naar voren, koelbloedig, zonder hoed, in naam van San Pantaleone. Meer dan dertig mannen volgden hem. En allen had den het verwarde en afgestompte gevoel van te lopen midden in een brand op een bevend land, onder een brandend gericht, dat op het punt stond, om in te storten. Maar van alle kanten begonnen de ver dedigers toe te snellen, de Mascalicesen, sterk en zwart als mulatten, bloedig; ze weerden zich met lange messen en mikten naar de buik en de hals, met keelgeluiden de steek begeleidend. Het gevecht trok zich meer en meer naar de kerk terug; uit de daken van twee of drie huizen sloegen reeds de vlammen, een bende vrouwen en kinderen vluchtte hals over kop tussen de olijven, gegrepen door de paniek, zonder enig licht meer in de ogen. De strijd duurde voort, man tegen man, zonder stoornis door tranen en smeekbeden, hoe langer hoe woester. Onder de roestkleurige hemel bedekten de lijken het land. Een Zaaier ging uit... Reproducties van werken van bekende meesters, uit het leven van Jezus, met bijschriften van ds. L. de Baan, 32 pag. Prijs ing. f 0.40, geb. f 0.75. Maassluis, J. Waltman. Jaarboekje voor 1914 van den Nederl. Coöper. Bond. Uitgave v. d. Ned. Coöp. Bond te 's Gravenhage. TOUSSAINT VAN BoELAERE, De bloeiende verwachting, 266 pag. Bussum, C. A. J. van Dishoeck. Dr. H. T. DE GRAAF, Karakter en behan deling van veroordeelden wegens landlooperij en bedelarij. Met een inleiding over tempe rament en karakter, 213 pag. Prijs ing. f 2.25. Groningen, P. Noordhoff. Het Chineezen- Vraagstuk onder Nationaal Indische Belichting. Rede uitgesproken voor de Vereeniging Chung Hwa Hui", te Am sterdam, den 20sten December 1913, door E. F. E. DOUWES DEKKER. Overdruk uit de Indiër", 40 pag., f 0.20. Schiedam, druk kerij De Toekomst." J. W. KiPS W. 1. en A. J. ORT JR., School en Sport. Het Engelsch voorbeeld, 61 pag. Uitgave van den Nederlandschen Voetbal bond te 's Gravenhage. Nogmaals over Uranisme. (Homosexualiteit). Antwoord aan den heer J. RENSBURG JR. iiiiMiiiiiliiiimiiiiiiiiiiiilliiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiii Er schreeuwden afgebroken vloeken tussen de tanden van de geslagenen en aanhoudend drong de kreet van de Radusanen aan: De kaarsen! de kaarsen! Maar de deur van de kerk bleef gesloten, geweldig, geheel van eikenhout, glinsterend van beslag. De Mascalicesen verdedigden haar tegen de stoten en de bijlen. De zilveren heilige, onwrikbaar en wit, schommelde in het heetst van het gevecht, nog gedragen op de schouders van de vier Herculessen die allen van het hoofd tot de voeten bloed den en niet wilden vallen. En de hoogste gelofte van de aanvallers was het idool op het altaar van de vijand te plaatsen. Nu, terwijl de Mascalicesen als leeuwen vochten, zonderling, op de stenen trap, ver dween Giacobbe plotseling, ontweek die zijde van het gebouw, zoekend een niet verdedigde doorgang om de schatkamer binnen te dringen. En toen hij een opening zag, op kleine hoogte boven de grond, klom hij er tegen op, bleef bij de heupen steken, door de. nauwte, verwrong zich, tot hij er in slaagde zijn lange lichaam door het luchtgat heen te slepen. De versterkende geur van de wierook vervluchtigde in de nachtelike kou van het godshuis. Op de tast, in het donker, geleid door het rumoer van het gevecht buiten, liep de man naar de deur, struikelend in de stoelen, zich wondend in het gezicht, aan de handen. Reeds dreunde de woeste aanhoudende arbeid van de radusaanse bijlen op de hardheid van het eikenhout, toen hij begon, met een ijzer de sloten te breken, hijgend, stikkend haast door een hevige hartklopping van angst, die zijn krachten verminderde, het hem voor de ogen deed schemeren, met de pijnlike wonden, die zijn huid met een lauwe golf doorliepen. San Pantaleone! San Pantaleone! gilden buiten de rauwe stemmen van de zijnen, die langzaam de deur hoorden wijken, de stoten verdubbelend en de bijlslagen. Door het hout drong het zware gedreun van de neervallende lichamen, de droge steek van het mes, dat daar iemand in de lendenen bleef steken. En het leek Giacobbe of het gehele schip van de kerk weerklonk in het kloppen van zijn wild hart. V Na een laatste poging opende zich de deur. De Radusanen stortten vooruit met een grote kreet van overwinning over de lijven der vermoorden heen, de zilveren heilige naar het altaar trekkend. En een levendige schittering van terugkaatsingen overviel opeens de donkerte van het schip deed het goud van de kandelaars glinte Amsterdam en eenige woorden over arti kel 248 bis Wetboek van Strafrecht) door Veritas", 32 pag., f 0.25. Den Haag, druk kerij De Hofstad." A Grammar of late modern Engjish for the use of Continental, es-pecially dutch, students, bij H. POUTSMA. Part II. The parts of speech. Section I, A, nouns, adjectives and articles, 700 pages. Price sewed fl. 7.25, cloth fl. 8.25. Groningen, P. Noordhoff. Catalogue d'une collection de mémoires, biographies et correspondances. En vente aux prix marqués cher Van Stockum's Anti quariaat. La Haye (Hollande). Verslag betreffende de Handelingen der centrale commissie voor Plan 1913, 139 pag. Utrecht, drukkerij J. v. Boekhoven. Uit Zenuw- en Zieleleven", serie III, No. 5: De sexueele beschavingsmoraal als oorzaak der moderne zenuwzwakte, door prof. dr. SIOMUND FREUD. Geautoriseerde vertaling. Met een inleiding van dr. A. STaRCKE, 42 pag., f 0.40. Baarn, Hollandia-drukkerij, J. R. SNOECK HENKEMAHS, Het ontwerpouderdomswet van 6 Februari 1914, 38 pag. 's Gravenhage, D. A. Daamen. Jhr. dr. C. G. S. SANDBERG, Indlë verloren, rampspoed geboren, 24 pag. D. A. Daamen 's Gravenhage. steren. En in die vaalrode glans, die nu en dan van de naastbijliggende huizen naar binnen trilde, ontbrandde een twede strijd. De wanordelike lichamen vielen door een op de stenen, rukten zich niet meer los, dansten te zamen hier en daar in de draaiïngen van woede, stootten en eindigden onder de banken, op de treden van de kapel len, tegen de kanten van de biechtstoelen. In de plechtige holheid van het Godshuis klonk heel duidelik terug de verstijvende klank van het ijzer dat in het vlees door dringt of dat uitglijdt op het gebeente, die gebroken zucht van iemand die getroffen werd in een levend deel, dat gekraak dat het breken van de schedel geeft bij het instorten door de slag; het gebrul van wie niet wil sterven, het vreselike gejuich van wie erin is geslaagd te doden. En de zachte geur van de wierook dwaalde over het gevecht. Het zilveren afgodsbeeld had nog niet de glorie van het altaar bereikt want een ketting van vijanden versloot er de toegang. Giacobbe weerde zich met de sikkel, op verschillende plaatsen gewond, zonder iets van de trede prijs te geven, die hij eerst had veroverd. Er bleven maar twee over om het heiligen beeld te steunen. Het geweldige witte hoofd schommelde als dronken boven de hete bron van het woedende bloed. De Mascalicesen werden razend. Toen viel San Pantaleone op de vloer, een plotelinge heldere klank gevend die heviger in het hart van Giacobbe doordrong dan de punt van een mes. Toen de rode sikkeldrager toesnelde om hem op te rapen, wierp een reus van een man zijn vijand met een bijslag op de rug neer. Deze richtte zich twee keer op en weer gooiden twee slagen hem neer. Het bloed golfde hem over het gehele gezicht en de borst en de handen; door de schou ders en de armen verbleekten -zijn beende ren, ontbloot door de diepe sneden, maar toch verzette hij zich, om op nieuw aan te vallen. Giftig door die wilde levenstaaiheid staken drie, vier, vijf boeren tezamen hem in de buik, waaruit de ingewanden opbor relden. De dweper viel achterover, sloeg de nek op het zilveren borstbeeld, draaide zich plotseling om, met het gezicht tegen het metaal, de armen vooruitgestrekt, met saamgetrokken benen. En San Pantaleone was verloren. (Verschenen 1900in Novelle della Pescara" bij Treves te Milaan)

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl