3 Mei '14. No. 1923 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND EEN TOEKOMSTBEELD? ' ,iLe Journal", het Parijsche blad, hield gelijk met de verkiezingen een proefstemming voor vrouwen, waarbij de deelneming zeer groot was lllllltllllllllllllUIMIIIIIIIIIIItllllllllllllllllllllllllllllllllllHllllllllllllllllllllllltlMlllltllllllllllllllllllllMMMIIMIIIIItllMIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII dat opzettelijk doet uit luiheid en zelf zucht." Eén ernstige oorzaak voor de afname van het aantal geboorte heeft Prof. K. echter niet genoemd, een oorzaak, die nog maar al te graag door de mannen verheimlijkt wordt en wel deze: de groote uitbreiding der venerische ziekten. Tengevolge hiervan kunnen zoo vele mannen niet bevruchten en worden zoo vele vrouwen geïnfecteerd. Zij krijgen dan miskraam op miskraam of brengen een kind ter wereld, dat niet levensvatbaar is of de kiem dier vreeselijke ziekte mede door het leven voert. De vrouwenbeweging heeft den strijd aangebonden tegen de on zedelijkheid en de ontzettende gevolgen daarvan. De vrouwen willen gezonde kin deren ter wereld brengen, voor haar geldt de kwaliteit, niet de kwantiteit omdat zij meenen dat n gezond mensch meer waarde VROUWENRUBRIEK IIIIIIIIIIIIIIHIIIIItllllllllllllllllllltlIllllltllllllllllllllllllllllllllllllMIIIIIIII Een onware en onwaardige aan klacht tegen de vrouwenbeweging Onlangs heeft Prof. Kouwer eer; rede ge houden, waarin voornamelijk aan de vrou wenbeweging geweten wordt dat het aantal geboorten afneemt. De vrouwen zijn lui en zelfzuchtig", haar wordt voor de voeten ge worpen, dat zij niet meer geheel voor haar gezin willen leven, doch daarnaast loonarbeid verrichten, dat zij de heilige plichten van het moederschap, die Prof. Kouwer blijkbaar alleen tot het ter wereld brengen van kin deren herleidt, niet meer willen aanvaarden. Hij doet het voorkomen alsof in de meeste gevallen de vrouw, die geen kinderen krijgt, iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiriiniiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii Puck VERVOERMIDDELEN EN KLEEDING Vrouwenlogica in de vrouwenkleeding, voorheen en thans UIT DE NA TUUR Op den St. Pleters Berg U heeft het mooiste gedeelte van de wandeling in het Jekerdal juist niet gedaan, zoo schreef mij Zaterdagavond een Lim burger. U had door moeten loopen tot dicht bij Eben, daar is het Jekerdal het schoonst." Mijn Limburger is wat voorbarig geweest; ik was nog niet klaar met mijn Jekerwandeling. Want ik ben veel verder gegaan dan den weg, dien ik de vorige week heb ge noemd. Wel heeft mijn zegsman gelijk: het gedeelte van het dal voorbij Cannes is wer kelijk heel mooi. In de eerste plaats voor den planten- en vogel vriend. Die zal er heele velden opmerken geel van primula's en donkergroen van herfsttijloozen, en plek ken letterlijk blauw van de bosch-viooltjes. Ook een mare tak hier en daar in een popu lier is altijd het opmerken waard; al is het maar als be wijs , dat we nog op ouden krijtgrond wan delen. De bloemenweelde van het dal heeft tot ge volg een rijke insecten-fauna. Vooral veel vlinders: dagpau woogen, atalanta's, klei ne vossen, en citroenvlinders fladderden er op dien Paaschmorgen zoo loom en haasteloos rond, als of 't een smoorheete zomerdag was. De andere honingpuurders, d e dikke harige hommels, d e korfbijen en enkele wilde bijen, vooral het kleine bloemenbijtje 'f J* Pruimebloesem in zijn bruinrood fluweelen buisje, allemaal zijn ze druk bezig met drinken uit de ge vlekte netels en op de sleutelbloem. Bij Cannes waar de grenspalen staan, gaat de weg over de Jeker en nu volgt er een tocht door dorp aan dorp, aan elkaar geregen als de plaatsen aan de Zaan. Deze dorpswandeling liefst op een rustdag en vooral op een zonnigen feestdag kan ik ieder aanraden. Ze zalhaast even veel genot aanbieden als een tochtje door bosch en veld. De menschen daar in het Zuiden, moeten toch van heel ander slag zijn dan onze Noordelijke boeren. Aan een meerdere of mindere beschaving kan het niet liggen, aan meer of minder welstand, aan een betere opvoeding in huis en school, ook niet. Waar aan dan wel ? Ik weet het niet, maar die Limburgers daar, Belgische Limburgers in dit geval, vonden net heelemaal niet mal, dat er een vreemde al vroeg in de morgen, een beetje anders gekleed dan zij, door hun dorp kwam stappen en naar alles keek wat hem lustte; ze deden niet onverschillig in zijn gezicht; maar ze gichelden ook niet achter zijn rug; en aan steentjes gooien, naroepen of pp andere wijze lastig vallen dachten de jongens heelemaal niet. Er was ook niets spottends in hun groet. Precies een week later ben ik, ook op een Zondagmorgen een paar Noord-Nederlandsche dorpen doorgewandeld, en ik was blij, toen ik er door was; ik erger mij niet licht, maar het was ergerlijk en de tegenstelling met de jongelui daar in Eymal en Eben leek wél sterk. Het zal in den volksaard liggen, die schijnt hier plagerig te zijn, en prikkelbaar voor al wat ongewoon is. Zooals ik zeide grenzen de dorpjes Can nes, Eymal en Eben haast aan elkaar; toch ligt er groen genoeg tusschen om de wan deling een landelijke te doen blijven; op de hellingen naar den berg en naar het dal wisselen voortdurend weiland, bouwland en boomgaarden, het weiland geel met paars van de sleutelbloemen en pinksterbloem, de boomgaard wit van de bloesem van pruimen, kersen en peren. Ik zag er de echte paaschhaas loopen. Wat ook een beetje uitheemsch lijkt, en al wel iets zuidelijks aan het mooi golvend landschap geeft, dat is de kalkwitte kleur van alle huisjes; zijgevels zoowel als voorpuien, tuinmuren en zelfs sommige stoepen, alles is gekalkt en klaar blijkelijk in dit voorjaar opnieuw vlak voor de Paaschdagen. Alleen de kerken lieten de gele of grijze tint van den natuursteen zien, of het rossige bruin van den baksteen. voor de maatschappij heeft dan vier of vijf zieke. Zij willen niet maar kinderen ter wereld brengen om dan na enkele weken of maanden van voortdurend lijden het kindje naar het kerkhof te moetgn draden. De Vrouwenbeweging ziet in het moe derschap meer, hooger dan enkel kinderen krijgen, zij wil de kinderen opvoeden tot lichamelijk, geestelijk en zedelijk-krachtige menschen, en dat is een taak die kracht en gezondheid eischt, die veel tijd vraagt, die eischt, dat de moeder zich individueel aan elk kind, dat op zijn beurt zijn individueelen aard en aanleg en karakter medebrengt, zal bezig houden, en niet maar alleen een heele zwerm kinderen van kleeren en voedsel voorzien, dus hen alleen lichamelijke ver zorging geven. En die taak eischt van de vrouw, dat zij op de hoogte zal zijn van de groote vraagstukken, die onze maat schappij beroeren, want die problemen en strijdvragen kunnen van ernstigen invloed zijn op het leven harer kinderen. Het leven der hedendaagsche vrouw is niet meer en kan ook niet meer zijn als dat van hare grootmoeder en overgrootmoeder. Toen waren de belangen veel meer in het gezin geconcentreerd, nu vraagt de maatschappij om ieders werkkracht, van de jongens, maar ook van de meisjes, nu moet de moeder haar huis uitgaan, zich van allerlei op de hoogte stellen, wil zij niet zijn degene, die enkel voor de boterham en de kleeren zorgt, terwijl de kinderen met al hun belangen naar vader gaan. Het zijn evenmin luiheid en zelfzucht, die de vrouw het huis uitdrijven om in loon arbeid te gaan. In zoo heel veel gevallen zijn het déslechte economische toestanden, welke daar toe dwingen. De man verdient niet genoeg om het gezin te kunnen onder houden, daarom moet de vrouw mee helpen verdienen. En herhaalde zwangerschappen maken haar tot werken ongeschikt. Maar bovendien, wie mag het de moeder euvel duiden wanneer zij zegt: hoe kan ik van het kleine loon veel kinderen behoorlijk voeden en kleeden, behoorlijk onderwijs geven? Is het niet verstandiger ons kindertal te beperken en er flinke menschen van 1e maken ?" Wie, zooals ik onlangs deed, op n dag een kinderbewaarplaats en een oude mannen en vrouwenhuis bezoekt en zich indenkt in het leven van die stakkerts, beginnend in de kinderöewaorplaats met zijn gebrek aan versche lucht, aan speelruimte, aan goede verpleging, dan tot 12 jaar naar school, dan mee helpen verdienen en zorgen en zwoegen tot zij niet meer kunnen en absoluut op gewerkt zijn, het leven eindigend in de oudemenschenöewoarplaats met zijn even on hygiënische en ongezellige toestanden als in de kinderöeivaarplaats, die begrijpt, dat de vrouw terugschrikt van het ter wereld brengen van kinderen in wier leven zoo weinig zonneschijn zal zijn. Die eene zaal in het besjeshuis zal ik nooit vergeten, een zaal zonder vensters, enkel matglas boven licht, waarin zieke oude vrouwtjes huisden, een zaal als een graf, erger nog dan de cellulaire gevangenis, want de gevangene ziet nog een stukje lucht, een ster, kan een vogel hooren zingen, maar in die zaal hoort en ziet men NIETS, O dat is ontzettend. En dan verlangt Prof. K. van de vrouw uit het volk, dat zij kinderen ter wereld zal brengen! Om daar te eindigen! Of wanneer het jongens zijn, hen de kans te doen loopen op het slagveld te zien vallen; want soldaten moeten er zijn, het gele gevaar dreigt! om dat te bestrijden moeten de vrouwen veel kinderen krijgen. De vrouwen beweging heeft andere idea len dan Prof. K., idealen van een beter en gelukkiger maatschappij, waarin elk kind tot zijn recht zal komen, de hem toekomende portie zonneschijn en geluk en gezondheid zal hebben. Wanneer dat eenmaal verwe zenlijkt is, dan zal de vrouw zich verant woord voelen bij het vormen van een groot gezin. J. C. VAN LANSCHOT HUBRECHT Voorbij Eymal stijgt de weg naar Eben en loopt verder over een plateau; daar wordt hij niet mooier op. Wie tot het eind toe een wandeling vol afwisseling in natuurschoon wil hebben, raad ik aan, vlak voorbij Eymal een pad links in te slaan en weer af te dalen naar de Jeker. Dat is een kleine omweg, en het paadje is wel smal; maar ge hebt nu het voordeel van boven neer te zien op de slingerbochten, die het riviertje hier maakt, en langs een schilderachtige achterstraatje, waar ge intieme kijkjes in het dorpsleven kunt krijgen, weer te komen opduiken mid den in het volgenden dorpje, in Eben, dat op een hoogte ligt. Hier op de bocht, waar de groote weg van Luik naar Tongeren uitkomt, stuiven de auto's en motorfietsen door het kalkstof en blazen er u heele wolken van in h£t gezicht. Om hieraan te ontkomen, kunt ge van Eben twee wegen inslaan; de een brengt u dwars over den Pietersberg langs Castert naar de plek aan de Maas waar Nederland en België grenzen, vlak boven Petit-Lanaye; de andere is een klein voet pad, dat aan den overzij van de chaussee juist midden tusschen de beide cafe's op de bocht, opstijgt tegen den berg. Als ge dat paadje kiest, zult ge u niet beklagen. Ge hebt al dadelijk een mooi gezicht over den pas afgelegden weg, en ge ziet nu alle drie kerklorentjes tegelijk boven de kersebloesems uitsteken; de noordelijke hellingen van het dal zijn van daar af beboscht; maar tusschen de nog zeer ijle boom kruinen door, ziet ge de auto's opkruipen tegen de witte serpentines van den weg naar Viséen Tongeren. Volgt ge het opgegeven wegje, dan zijt ge in een paar minuten boven op den St. Pietersberg en wel aan zijn zuidelijk uiteinde. Nog maar heel weinig stijgt de weg, tus schen sparren door; ge ziet over het uitge strekt plateau naar het noorden de torens van Maastricht, waar de St. Servaas en de St. Jans, broederlijk bijeen staan als altijd. De bovenvlakte van den St. Pietersberg is hier n groot bouwland; het slingerpad brengt u er in zuid-oostelijke richting in een kwartiertje over heen. En dan, lezer, die deze wandeling binnenkort eens doen zult, dan hoop ik voor u, dat ge, al is het dan niet zöonverwacht, even opgetogen zult zijn, als ik op dien mooien Paaschmorgen, over het uitzicht dat ge te genieten krijgt, daar op den zuid-rand van den St. Pietersberg. Wij bewoners van het effen land zijn niet Mouches Hier en daar worden deze emblemen eener pikante ijdelheid weer gelanceerd, en wie der dames du monde niet met het tartend rondetje taf aandacht vraagt voor het teedere blank harer wangen, draagt toch op zijn minst een voile van fijne zwarte tulle met n fel schijfje zwart. Het is een bizonder delicate kunst de mouche op de juiste plaats aan te brengen al spreekt zij geen aparte taal meer als in den tijd van Lodewijk XIV. Toen beduidde een mouche vlak bij het oog: passie; op het midden der wang aange bracht beduidde zij galanterie; de vrouw, die haar brutaalheid wilde afficheeren droeg het zwarte stipje op den neus, terwijl de coquette het zwarte vlekje aanbracht vlak naast het lippenrood. In dien tijd droegen de dames aan het Fransche hof ook wel meerdere mouches, soms zeven of acht, en zij droegen steeds een boïte a mouche" bij zich om mogelijke verliezen onmiddellijk te kunnen herstellen. De mouche was niet alleen rond, men dreef de exentriciteit zoo ver zich te tooien met maantjes, sterren en kometen. Tijdens de regeering van Lodewijk XV bedaarde de rage. Zou de mouche nu weer toekomst hebben ? M. C. Allerlei Crisis Meer dan elders ter wereld heerscht de dienstboden-crisis in Canada. De kinder meisjes zijn in het geheel niet te krijgen, om de werkmeiden wordt in Montreal en elders gevochten en een goede keukenmeid wordt met goud betaald. Zouden er op de Nederlandsche kook- en huishoudscholen niet eenige leerlingen zijn, die in dit land der belofte eens een kansje willen wagen ? Een Engelsen dagblad-correspondent be weert, dat hij te Montreal in zijn naaste omgeving kans ziet op n dag twee-honderd dienstboden een goede betrekking te bezor gen en telkens met een omhelzing van de vrouw des huizes uit louter vreugd en dank baarheid te worden beloond. Men smacht er naar dienstboden, en de vrouw des huizes is uit louter vrees, dat ze weer weg zullen gaan, de engelachtigheid in eigen persoon. Een lastige mevrouw" is in dit land ge woonweg iets ondenkbaars. In Canada is over 't algemeen gebrek aan vrouwen en de huwelijkskansen zijn er dus zoo groot als in geen enkel ander land. * * * Oude vrijster Een aardig bakvischje heeft mij eens ge vraagd, op welke leeftijdjmen oude vrijster wordt", en ik moest met een dom gezicht bekennen, dat ik dat niet wist. Tot mijn genoegen zie ik thans, dat er nuer menschen zijn, die dit niet weten. Een Duitsch damesblad vertelt mij dat de leeftijd waarop de huwelijkskansen voor een vrouw gering werden, zich in de loop der tijden gewijzigd heeft. In de jonge dagen onzer overgrootmoeder behoorde een jonge dame op 21 jarigen leeftijd de trouwring reeds bemachtigd te hebben, wilde ze niet achteraan komen; huwelijken op zeventienjarige leeftijd waren geen zeldzaamheden! Later was 25 jaar de critieke grens voor goede huwelijkskansen, en thans is een 21 jarig bruidje iets buitengewoons en zijn er massa's vrouwen, die na haar dertigste levensjaar nog dartel gaan spelevaren op de golven der huwelijkszee. Mijn Duitsche schrijfster schuift deze evolutie op rekening der vrouwenbeweging, welke de meiskens leert, dat zij eerst mondig en rijp tot oordeelen moeten zijn voor zij een keuze doen. Een geestig Fransch schrijfstertje heeft eens gezegd, dat een ontwik kelde vrouw nimmer oude vrijster wordt parce qu'elle embrasse sa carrière." verwend op dat punt; wij hebben zoo weinig gelegenheid onze woonplaatsen uit de hoogte te bekijken, of het moest van een toren of een belvédère zijn, en dat is toch nog het ware niet. Ik ken in 't Noorden van ons land behalve aan den duinkant zooals de Blinkerts bij Schoort, het kopje bij Bloemendaal en de Papenberg bij Castricum maar weinig toppen, waar de levende kaart van het land voor de voeten ligt. Het Lazarusbergje bij Soest en de Hondsrug bij Gieten, nog een paar plekjes aan den Rijn en in hetGeuldal,daaraan denk ik altijd met genoegen, als ik mij de mooiste plekjes van ons land voor oogen breng. Maar geen enkel haalt er bij het verrassend vergezicht op en over den Maas, dat ge opeens voor u krijgt, indien ge van Eben aan de Jeker dwars over den berg naar het zuid-oosten loopt, tot ge aan den Maaskant vlak boven de steilen rand van den berg staat. Maas op tot voorbij Visé, Maas af tot ver voorbij Eysden, ziet ge de rivier en het kanaal. Letterlijk onder uw voeten schutten de booten in de Zuid-Willemsvaart; tus schen het Kanaal en de Maas schuiven de auto's en rollen de fietsen er in menigte, en op de stroom trekken de kleine pittige sleepers de groote aken voort. Rechts voor u uit ligt het Belgisch land van Herve met Henri-Chapelle; ge kijkt er bovenop, en overheen naar de heuvels bij Vaals en de hoogten van Aken en Moresnet. Ten Zuiden van Visé,tot Argenteau.steken nog steile rotswanden boven de schoorsteenpijpen uit; ge onderscheidt met den kijker duidelijk den laatsten dam in de genormali seerde Maas, de brug voor de stad. dan vergaat alles verder in nevel en rook. Vlak voor u hebt ge de mooie lijnen van het kasteel bij Eijsden, onder u ligt het dorp Lanaken in het geboomte verscholen; zoodat ge alleen de leien van het kerkdak ziet. Daalt ge voorzichtig een eindje af, een meter of vijf is voldoende, langs den steilrand van den berg, dan kunt ge naar het Noorden, een klein uur ver, de grillige kloven en rots wanden volgen, die de rivier in den krijtwand heeft uitgeslepen. Het is volstrekt niet gevaarlijk dat eindje dalen, al lijkt hij bar steil die helling van den St. Pietersberg; maar ge moet nooit een stap doen, zonder een boompje of een ste"igen struik te omvatten; die staan zoo diep en vast geworteld, dat geer gerust met uw volle gewicht op kunt steunen. Deze boomen en struiken zijn kerst boomen, sleedoorns, haze laars en kornoeljes. Hebt ge eenmaal goed gezien hoe mooi de Firma Gebrs. NEFKENS kol) OteÉlraal 26, Amsterdam, ADLER AUTO'S in diverse modellen voorradig. Chineesch Geen ongezelliger bruidspaar dan het Chineesche. In het publiek mogen bruid en bruidegom volstrekt niet samen spreken. Ze zijn voor goed gecompromitteerd, wanneer iemand ziet, dat hij tegen haar engel" of zij tegen hem schat" heeft gezegd. Zijn goede naam zou reeds een geduchte knak krijgen, indien zij ten aanhoore van een derde vroeg: wat denk je van 't weer?'! Zwijgend gaan in het langstaarten-Iand bruid en bruidegom naast elkander; maarze hebben ook doorgaans elkander niet veel te zeggen, want de ouders beschikken met on begrensde vrijmoedigheid over het lot van hun dochter en van liefde is bij de Chineesche huwelijken doorgaans in 't geheel geen sprake. Er komt evenwel thans tegen deze barbaarsche gebruiken verzet en de meening wint veld, dat het anders moet worden. De zelfmoorden onder jonge vrouwen in China zijn talrijk, want ze zien daarin vaak het eenige middel, om zich aan de gevreesde en gehate verbintenis te onttrekken. Weleer Het tafel dekken voor een feestmaaltijd was in den ouden tijd een veel eenvoudiger zaak dan tegenwoordig. ledere gast bracht namelijk zijn eigen eetgereedschap mee. Dames en heeren droegen mes, vork en lepel in een etui bij zich. Misschien vonden ze het wel een heel klein beetje vies om met een vreemde lepel te scheppen. Onze oudjes ware zoo dom niet, want bij diners in een restaurant is daar zeker wel wat voor te zeggen. * . * Teen De Russische danseres Madame Pavlova, die in New-York grooten opgang maakte, deed dezer dagen een val, waardoor een harer groote teenen eenig letsel bekwam. En de spierkracht dezer groote teenen, waarop ze de fraaiste passen en sprongen maakt is haar grootste roem. Er bleek dan ook, dat zij deze kostbare voetduimpjes op prijs hield, want ze zijn beide verzekerd voor twee en zeventig duizend gulden elk, al de andere teenen staan te boek voor 36,000 gulden per stuk. Indien haar dus een ongeval overkwam, waardoor haar beide voeten onbruikbaar werden, zou zij in 't ge heel een premie uitbetaald krijgen van na genoeg een half millioen gulden. * , * Afgezet Een tegenslag voor haar, die meenen, dat de vrouw in elk beroep kan uitblinken en dat er dus feitelijk geen onderscheid behoort te worden gemaakt tusschen mannen- en vrouwenberoepen, is de ontbinding van het corps van 20 vrouwelijke politie-agenten te Chicago. De proef met vrouwen bij de politie wordt door de autoriteiten beschouwd als geheel te zijn mislukt. . * * Duur Menig zuinig huisvrouwtje, die afgebrande lucifers bewaard, om er het theelichtje mee aan te steken, of in het tweede kopje thee niet meer dan n schepje suiker doet, zal gesjokkeerd worden door de mededeeling dat het huishouden van den koning van Enge land in n jaar tijds ruim twee millioen gulden kost. Daar nemen ze dus vermoe delijk veel suiker in alle kopjes thee. ALLEORA iimiiHiiiiiniii iiiiiiiiiiiiiiiiiii Kersebloesem Maas is als ze in ons land komt, en hoe mooi ons land is waar ze het binnen stroomt, dan zult ge misschien ook nog oog hebben voor de bloemen, vlinders en vogels om u heen. Dan zult ge u verbazen over de menigte kerseboomen, die hier in het wild staan te bloeien, zoowel de gewone kers, als de zoete kers, de vogelkers; bijna zoo rijk als de sleedoorns bloeien ze. En dan de vogels; het is of ze allemaal tegelijk zitten te zingen tegen een bovensten rand van den berg, en of alle witjes, citroentjes en de bonte kapel len, de schoenlappers, juist de gele potentilla's en viooltjes, die precies langs het allerbovenste kantje staan, hebben uitgekozen om op te rusten of er honing te zuigen. E. HEIMANS * * *