DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 17 Mei '14. No. 1925 is de rangschikking dusdanig, dat iedere vorm, iedere kleur verband met de andere heeft, het ne ding beteekenis krijgt door het ander, een kleur hevig aandoet of teeder wordt al naar gelang de andere kleuren en vormen zijn, die het omgeven. Met zulke picturale intenties, met kleuren en lijnen een compositiete maken, die in concreten vorm de afspiegeling is van hetabstrakte in zijn meest noodzakelijker!, d.i. in zijn schoonsten vorm zó, dat in een werk niets te veel is, niets gemist kan worden, dat is de taak ge weest die ik mij gesteld heb bij het maken van het schilderij"-portret van mevrouw S. Ik ben bang, dat de meeste critici reeds te veel weten om nog iets te kunnen leeren, maar misschien zijn er onder uw kunstminnende lezers enkelen voor wie mijn onhandig en door zijn kortheid ook veel te onvolledig geschrijf aanleiding kan wezen om mijn werk nog eens te gaan bekijken. Mogelijk, dat het hun dan minder lachwekkend, minder raadseltjes-achtig voorkomt. Tot slot wilde ik nogxiets opmerken om trent het verwijt mij soms gemaakt over het verschil in karakter van mijn werken onder ling. Zeker, er is een typisch verschil in het boven besproken portret en b. v. de op Arti geëxposeerde neger" als mede de andere werken, op St. Lukas tentoongesteld. Echter het eerste is een volledig werk, een schilderij, de andere werken zijn studies. Die studies, meest realistische werken, zijn natuur-im pressies, spontaan ondervonden en even spontaan geuit, waarin wel evenzeer ge tracht is de aandoening te geven, maar waarvan de indruk op zichzelf nog niet voldoende tot bewustheid is gekomen om los van den waargenomen vorm verwerkt te kunnen worden. Bij meerdere verdieping zal men bij een herhaling van zoo'n studie de aandoening sterker geven in beknopter vorm, die dan meer veralgemeend" wordt, ondergeschikt gemaakt aan de nu bewuster aandoening, tot ten slotte het gezochte even wicht gevonden is en het schilderij" ont staat. Ook is het duidelijk, dat de intenties van den schilder ten nauwste verband houden met den aard van het schilderij. Men kan b.y. een pot rozen schilderen, omdat men gefrappeerd is door de schoone kleur en vorm der bloemen, ook zou het kunnen, dat de geur der rozen en het stille staan in een kamer de aanleiding waren en de bloemen als voorstelling bijzaak. Het is zelfs heel goed denkbaar, dat dezelfde schilder na rst door de voorstelling geïmponeerd te zijn geweest, daarna een tweede werk naar diezelfde bloemen maakt, maar dan getrans formeerd vergeestelijkt. Niets is dunkt me vanzelfsprekender dan dat de beide werken er zér verschillend uit zullen zien, ondanks het feit, dat ze van eenzelfden maker zijn, zelfs hun oorsprong vonden in eenzelfde onderwerp. U dankend voor de verleende plaatsruimte Hoogachtend, JAN SLUYTERS Charivar! De burgemeester van Zaandam heeft aan de hoofden der openbare scholen een schrij ven verzonden, waarin het volgende voorkomt: Ofschoon burgemeester en wethou ders gaarne zouden zien, dat nu reeds zooveel mogelijk van den l Meidag als vacantiedag zou worden gebruik ge maakt, kan ik op grond van het voren staande geen vrijheid nemen, dat de klassen naar huis worden gezonden." Het corrigeeren van deze zinsnede nu is, vernemen wij, op dezen l Meidag op alle openbare scholen het onderwerp van de taalles geweest. * ? Wij zijn nu aan de zooveelste gene ratie, die van jongs af aan is groot gebracht in de leer, dat rooken en pruimen een mensch toekomt." (De Vad.) Chariyarius heeft niet wat hem toekomt. Hij pruimt niet. * Een calmans De fabriek heeft haren werklieden voorloopig vrijaf gegeven met behoud van loon, ten einde de onrust over de vergiftiging van tal van werklieden door benzinedampen te doen bedaren." (Leeuw. Ct.) * Wie den Paus achter zich en met zich en naast zich heeft, gaat veilig." (Mislukt optreden van een x-Hoofdredacteur, Brochure). Nog veiliger gaat, wie Z. H. bovendien vór zich, boven zich en bij zich heeft. ? Wij vestigen er nog eens speciaal de aandacht op, dat door den commis saris van politie het verbod is uitge vaardigd om Dinsdag met de optocht niet mede te loopen." (Midd. C.). Goed dat de Midd. C. het nog eens zegt. Menigeen zou 't uit zich zelf niet doen. * De Vad. heeft weer last van de boekdeelen. Dat Harte het onvermijdelijk vond deze maatregelen te nemen," schrijft het blad onvermoeid, spreekt boekdeelen." * Ook lezen we in dit blad van de oorspronke lijke uitdrukkingen: Er zou reden zijn hiervan te zeggen: dankbaar maar niet voldaan." Als we ons niet vergissen, hebben we dit pittige gezegde wel eens meer aangetroffen. * Een aardige verrassing Het personeel had aan de firma een aardige verrassing bereid; door den boekhouder werd de firma bij monde van het geheele personeel zeer hartelijk toegesproken." (Het Vad.). De oudste firmant was het eerst bekomen van de schrik. Door hem werd bij monde van de geheele firma zeer hartelijk geant woord. * Ik zie de rotswanden ruig en zwart, Die sluiten me uit van 't eeuwig heil, ontplooid In reuze-rozebladen." (Helene Lapldoth-Swarth) Overigens is het gedicht besjlisjt prima. ? ? * Puzzle KNIP-EN-LEG-PUZZLE A B D A B C D is de bovenste van vijf willekeurige, even groote vierkanten, die langs de lijn BE (DE^EQworden doorgeknipt. Er wordt gevraagd de tien stukken, die men aldus verkrijgt, zoo neven elkaar een aaneensluitend meten en passen te leggen, dat weer vierkant ontstaat. Door op te lossen, niet met behulp van wiskunstige formules. Oplossingen met schetsteekeningen en opgave van benoodigden tijd vór Donderdag aan M. J. pla Red. Weekblad De Amsterdammer, Keizersgracht 333 * ?" Inhoud van Tijdschriften Op de Hoogte, Mei '14: FrontespLece: Jhr. mr. A. F. de Savornin Lohman. Feiten van den dag. De geest van Israël. J. v. d. Pant, Krabbels over Canada. Een pistoolschot. J. D. C. van Dokkum. Een stukje geschiedenis van de prentbriefkaart. C. A. Kuipers, Bad Munster am Stein. Fr. M. W., Het Vierhouter kamp. J. J. H. Martijn, De martelaren van 1672. Het recht van den Adat. J, H. Rössing, Van en op de planken. ? De Hollandsche Revue, No. 4: Frontespiece: Hoogoventerrein. Naar een schilderij van Herm. Heijenbrock. Wereldgeschiedenis. Belangrijke onderwerpen; Amsterdamsche woorden. Helden der zee. Het Opiumgevaar.?De grootste windmotor ter wereld. Karakterschets: Herman Heijenbrock. - Revue der Tijdschriften, De Ploeg, Mei '14: Frans Coenen, Letterk. overzicht. Kees Meijer, Nieuws van overal. L. Simons, Tooneelbespiegelingen. Van onder 't kouter. De Levende Natuur, Mei '14: Jac. P. Thijsse, Stofzaad. J. Drijver, De grutto. J. Vijverberg, Kievit, kraai en tureluur. A. B. Wigman, Koude Aprildagen in de ber gen. W. L. M. E. v. Leeuwen, Bussum's lage gronden. Marie Gijzen, Mijne gan zen. J. Drijver, Langs donkere wegen. J. Kohnhorst, Een lentewandeling. miiiiiiiiiiiiiiiitiiimtmmiiiiiiiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiii 3ERNARD DE VRIES KUNSTHANDEL N. SPIEGELSTRAAT E3 Fel. interc. 9739, AMSTERDAM Moderne Schilderijen - Aqua rium - Groote collectie Etsen Pht«n - Kunstvoorwerpen Eniadrementen ?Be Gelrsclie Kistalel ;H. vanLorvendb Co. ^ ARNHEM. TELEFOON No. 1345. A Schilderijen, Etsen, y Gravures, Encadrementen. JAC. DE VRIES Ga. Kunsthandel Steenstraat 109, Arnhem. Schilderyen, Aquarellen, Etsen, Gravures, Encadrementen. Van vele rijwielen beloven lage prijs en uiterlijk veel. De FONGEBS-R IJ WIELEN zijn niet minder billijk in prijs, maar doen het bovendien in het gebruik door hun dege lijke bouw en constructie. DE GEÏLLUSTREERDE PRIJSCOURANT VOOR 1914 WORDT OP AANVRAGE FRANCO TOEGEZONDEN. Eigen filialen: Amsterdam, Nassaukade 500; Arnhem, Bakkerstraat 5; Den Haag, Spui 45 en Reinkenstraat 121; Groningen, Heereweg 85; Leiden, Breestraat 86; Middelburg, Lange Delft 19; Rotterdam WestNieuwland 16; Utrecht, Neude 12. Dit fabrieksmerk en de naarn Continental zijif de beste waarborg voor den langen levensduur vau Auto- en Rijwielbanden. Continental-Caoutchouc-«n Gutta-Perdia-Co..Amsterdam Doorloopende Tentoonstelling van mooie OHDE BOI .HAARLEW68KRUI5WEG TABLEAUX-ESTAMPES moderne graphiek. Bezichtiging vrjjj van 10?5 uur. Financieele eri ecónoitiische Kroniek Zijne gewoonte om het jaarverslag der javasche Bank te voorzien van een uitvoe rige verhandeling over de in het afgeloopen jaar plaats gehad hebbende, min of meer saillante gebeurtenissen op finantieel-economisch gebied, heeft Mr. Vissering voortgezet in het eerste, van zijn hand verschenen verslag der Nederlandsche Bank, met dit onderscheid echter, dat hij zich thans meer beperkt heeft tot het bijzondere en het algemeene daarbij nagenoeg geheel op den ach tergrond is gedrongen. Met andere woorden, de beschouwingen van den President bepalen zich tot de Bank zelve, doch dat neemt niet weg, dat de algemeene opmerkingen" alle belangstelling verdienen, zooals ook de middelen ter ver betering van het geldverkeer" en het hoofd stuk over openbare schuld en metaal-voor raad" niet minder. De plaatsruimte laat ons niet toe, hierop nader in te gaan, doch wij kunnen niet na laten op te merken, dat de breedvoerige beschouwingen over disconto's en beleenin gen bij onze centrale credietinstelling eenigermate het karakter eener apologie hebben aangenomen, wat te begrijpen valt wanneer men bedenkt, dat het omvangrijke beleenings-bedrijf der Bank reeds herhaal delijk aan critiek van particuliere zijde heeft blootgestaan. Men heeft de Bank n.l. meer malen onder de oogen meenen te moeten brengen, dat er geen gepast evenwicht be staat tusschen hare beleenings- en disconto transacties en hierop dient de president van verweer, door uitvoerig aan te toonen hoe die twee bedrijven feitelijk niet scherp van elkaar zijn te onderscheiden, wijl het crediettrekkend publiek door veruftige vormen de twee wijzen om zich geld te verschaffen dikwerf haast onmerkbaar in elkaar doet overgaan. Ook de vergemakkelijking van het geld verkeer, een geliefkoosd thema van den president, wordt er ampel in besproken. Proefnemingen, in Rotterdam begonnen, wijzen er op, dat reeds stappen zijn gedaan om die denkbeelden in de praktijk te ver wezenlijken. Wat de heer Vissering over de liquiditeit der Bank zegt, verdient voorts alle aandacht en in verband daarmede merkt hij met voldoening op, dat de Ned. Staat in den aanvang dezes jaars er toe over is gegaan om de instelling niet langer te belasten met het verschaffen der noodige middelen, doch deze te vinden door uitgifte van schatkistbilletten en promessen. Van beide soorten is toentertijd een deel naar het buitenland verhuisd, waar juist de heerschende lage geldkoersen de plaatsing bevorderden. Wat dat betreft zijn op dit oogenblik de omstandigheden wel eenigszins gewijzigd, want ofschoon hier dan ook nog niet van zoo'n ruime geldmarkt kan worden getuigd als. dit aanhoudend in het buitenland het gevat* is, toch blijkt, nu de eischen die aan denMei-termijn als regel worden gesteld, zich niet meer laten gelden dat de markt geleidelijk ruimer van liquide middelen is voorzien geworden, tengevolge waarvan de prolongatie-reate ter beurze tot 3 pCt. is gedaald. Wij zouden slechts in herhalingen ver vallen indien we de oorzaken van den alge meen zoo lagen geldstand trachtten op te sporen; ze zijn langzamerhand vrijwel bekend geworden en men wacht slechts met be grijpelijk ongeduld eene kentering in den overal zich, in meerdere of mindere mate openbarenden toestand van lusteloosheid, af. Noord- en Zuid-Amerika blijven in de eerste plaats de aandacht op zich vestigen. De vertegenwoordigers van de groote Engelsche en Fransche bankinstellingen, die naar Brazilië zijn gedirigeerd om den financieelen toestand dezer republiek te onderzoeken, stuiten, zoo verluidt thans, op groote moeielijkheden, die men dezen heeren blijkbaar op zettelijk in den weg legt. Wat te begrijpen valt; men laat niet gaarne inzage in z'n boeken doen wanneer daarin geknoeid is en zoo staat het met Brazilie's staatshuishouding precies eender. De idee om een raad van administratie ten behoeve der schuldeischers in te stellen, evenals die voor Turkije bestaat, schijnt ook niet voor verwezenlijking vatbaar te zijn. Desniettegenstaande is men de meening toegedaan, dat het rijk aan de noodige mid delen zal worden geholpen, wat te betreuren zou zijn, tenzij men daarbij tevens zoodanige voorwaarden kan vaststellen, dat eene meer dere controle der geldschieters dan voorheen getolereerd wordt. Ook van uit Chili komen ongunstige be richten; het jaarverslag van de Bank für Chiie, eene Duitsche creatie, spreekt zich n.l. in zeer pessimistische bewoordingen over den staat van zaken in deze republiek uit. Dit is trouwens reeds meer gedaan en al moge de voorloopige begrooting van deze republiek cijfers toonen, die geene aanleiding tot een zoodanig pessimisme geven, dan dient daartegenover opgemerkt, dat zulke begrootings-cijfers, vooral bij dergelijke staten, al heel weinig als maatstaf kunnen worden aangelegd voor eene beoordeeling van den financieelen toestand van dien staat. Het is overbekend, dat o.a. het spoorwegbeheer tot deplorabele uitwassen aanleiding geeft; bovendien gaan de inkomsten voortdnrend achteruit terwijl de schuldenlast des lands buiten verhouding tooneemt. Ook hier hebben de obligatie-houders dus op hun hoede te zijn. Mexico blijft zorg baren; ja die zorg neemt zelfs met den dag toe. Want wanneer zal het einde van den wanhopigen strijd, dien Huerta tegen de rebellen en hunne hand langers, de Amerikanen, voert, daar zijn. Nu alles zich tegen hem keert zou men geneigd iiiiliiiiiiiitiliimiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiililllllilMHlli llltllllllllllHllilllfliiiliiiiiiliiiitiMiliiiiiliiiiilllllfcl i a PHILIPS SPIRAAL LAMP INTENS WIT LICHT KLEINE ELEGANTE MODELLEN (KOGELVORM) GELIJKMATIGE LICHTVERDEELING Rex-lnmaakglazen en Toestellen, REX" lypÉcl-practiscli 15 maal met goud bekroond. Overtreft alle andere systemen door besparing van tijd en geld. fieneraal-Directeur T««r Nederland en Koloniën: Dr. E. J. SWAAB, A'dam. Hoofdagent JOH. H. T. d. MEIDEN Amersfoort. N. V. RELIEFSTEMPEL - ATELIER tnvltatleliaarton \ MENU'S. BALBOEKJES, enz. Meiier B. YÏmMantgem SINGEL S62 hoek Vijzelstr. VELSEN, HOLLAND. No. 55 . f 22.50 Moderne bloempot terra blanca. Hoog 46 cM. fliam, 68 cM. Vraagt catalogus. Gegarandeerd vorstvrij. Diplöme d'Honneur Gent 1913. PTftAg>c.nAppy MOOR ncT UiTv/aERCN VAN BouujrvuNBi&E UJERKEN. J. A. DE. UlAAL JAfl. Të.u. QISI. TBINNENHUI5 INRICHTINGTOT MEUBELEERING EN VERSIERING DER WONING DIRECTEUREN JAC VAN DEN BOSCH EN W. GtEBEN "*GEDrCOMMISS? H P BERLAQE EN L.SIMONS RAADHUISSTRAAT 48-50 AMSTERDAM