Historisch Archief 1877-1940
31 Mei '14. No. 1927
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
11
Montmartre Een droom van
vrijheid
Wie heeft nooit dezen droom gehad,
dezen droom van vrijheid? Vrijheid, dit
tooverwoord, dat door alle eeuwen heen
weer opnieuw heele volken heeft weten op
te winden, om huis en haard verlatend voor
deze chimère te gaan strijden.
Vrijheid! vrij te zijn, zoóals de vogels
zijn. Weg van de familie en dat kleine
huisje in het smalle straatje, waar aan weer»:
kanten steeds weer herhaald 'tzelfde huisje
staat en in elk huisje dezelfde zelfgenoeg
zame familie! Weg, weg, om af te werpen
dat doodende kleed, weg, weg uit die kleine
kamers, die benauwende gangen en trappen
als kippenrennen, weg van die leelijke overal
wederkeerende stoelen en tafels en bedden;
ook weg uit die familie met steeds weder
keerende kleine gewoonten en gebruikjes
en gesprekken, die men ten slotte gaat haten,
zoodat mee leeft als vreemden naast elkaar,
zelfs als vijanden weg, weg, volgend
dezen droom van vrijheid.
Zoo kwam hij in Montmartre, in dat oord,
waar de familie niet bestaat, waar ook die
huisjes niet zijn, waar men heeft hotel naast
hotel, waarin de eenzame heeft een eenzame
kamer. Montmartre, waar gelijkgestemden zijn
samengekomen, volgend eenzelfde chimère
van vrijheid. Deze dwazen, wier lot het is
onder te gaan, daar zij zich durfden ver
zetten tegen de maatschappelijke orde, deze
ongelukkigen, die door hun ongeluk meenen
intellectueel te zijn of kunstenaars. O Mont
martre, dat alles verslindt!
En hoe kalm kan het zijn, wanneer men
komt uit een der ontelbare brasseries en
men stijgt tot een klein, slapend dorps
pleintje, omlijnd door eenige magere hoornen
en verlicht door, hoog aan den hemel, het
stille licht der maan. Welke gedachten komen
dan wel in deze onrustige warhoofden ?
Zij zijn velen, vrienden en vriendinnen,
ongelukkige dwazen en arme, kleine meisjes,
niet veel meer dan kinderen.
Want zeer jong zijn de vrouwen van
Montmartre, enkelen nauwelijks voleindigend
hun vijftiende levensjaar. Allen hebben zij
de roode lippen en de zwartomrande oogen,
zoodat deze schijnen als een matte steen
in een omlijsting van fluweel. En zeer groot
zijn de pogen van deze misleiden!
Mijn lieve, kleine Simone, zie hoe
vreemd van avond de maan schijnt!
Zwijgend gaan zij twee en twee, droomend
en weemoedig gelukkig, omdat men twee
is en ondanks alles het goed is te leven.
Zwijgend gaan zij voort, zwijgend, hij
luisterend de stem der stilte vol van onbe
stemde scheppingsgedachten, zij denkend
aan haar eersten vriend, die haar hier ge
bracht heeft, zij, klein onwetend werkstertje,
dat op een dag met hem meeging, verlatend
familie en betrekking voor eene illusie van
dans en vrijheid.
Hoe kijk je nu zoo treurig, kleine Simone?
Ja, het geluk ondanks alles duurt niet lang,
ondanks alles, ondanks de misère, dat je
van middag geen twintig sous had voor een
diner, dat je lief moet doen tegen oude
heeren om eenig geld te krijgen, dat je lief
moet doen en veracht! Mijn arm, arm meisje!
Wie zal het je misduiden, dat je greep
naar de cocaïne om nog eens te dropmen
deze illusie van vrijheid en vroolijkheid, of
dat je vol smart en lust ging liggen om in
te ademen de bedwelmende aetherdampen.
Wie zal het je misduiden en wie kan zich
er over verbazen, dat de cocaïne (la coco)
in Montmartre behoort tot de dagelijksche
levensbehoeften en dat men hiervoor het
zoo duur verkregen geld geeft. Wie kan zich
hierover verbazen.
La coco!
Hoe vroolijk zijn zij dan, zij lachen en
vertellen zonder ophouden, vertellen, ver
tellen hare oogen glinsteren met duisteren
glans. Arme, kleine meisjes.
Zij zijn gekomen aan de open plaats, waar
men onder zich de ontelbare lichten van Parijs
ziet. Dit onschijnbaar, bouwvallig huisje,
waartegen zij leunen, starend naar deze
lichten en in zich zuigend de ziel van deze
stad, zich-zelf verliezend in deze ziel, dit
nu bouwvallige huisje, daar wachtte eertijds
de schoone Gabrielle op haren koninklijken
vereerder, Henri IV, den meest ridderlijken
aller Fransche koningen. En daar tegenover
in dat even qnschijnbare huisje, daar luis
terde Berlioz en schreef de klanken van de
menschelijke tragedie, deze Damnation de
Faust.
Wat al herinnering en gedachten!
Kom Simone, laat ons weer naar be
neden gaan, het is koud geworden en wonder
lijk, beneden is 't licht en heerscht de dans,
beneden is de schijn, waardoor men zich
steeds weer laat verblinden, deze schijn, die
aantrekt, tot zij iemand geheel verslonden
heeft.
Want reddeloos verloren zijn deze dwazen
van Montmartre, zij kunnen-niet meer weg
uit dit leven, hoewel het schijn is en 't
geluk slechts bestaat ondanks alles.
Zij zijn verblind door dezen droom van
vrijheid en niet voor niets draagt Montmartre
zijn naam.
Gij, die ook eens zoudt willen volgen
dezen droom van vrijheid, weet dan, dat
Montmartre beteekent Mons Martyri.
Maar indien gij toch wilt komen, quand
même! om te zijn vernietiger, zelf-vernietiger?
Parijs, Maart 1914
ANTONINUS
*
Kippen-Dorado
Op vijf-en-zeventig kilometer van San
Francisco ligt in Californië een dorpje van
5000 inwoners, waar anderhalf millioen
kippen een verblijf vinden. De teelt van
hoenders is de eenige bron van inkomsten
in Palatuma, dat is de naam van het
kippenparadijs. Ieder gezin exploiteert zijn hoender
parken, die zich bij duizenden bevinden op
de flanken der het dorp omringende heuvels.
Een der modelfarmen van Palatuma heeft
niet minder dan tienduizend gevederde
pensionaires.
Het vorige jaar voerde het dorpje
honderdveertig millioen eieren uit, nog meer dan
Bulgarije, een bekend centrum van
hoenderteelt. M. C.
* * *
Inhoud van Tijdschriften
De Samenwerking, afl. 7: Daan v. d. Zee,
Socialistische kunst en socialistische critiek.
Dr. H. W. Ph. E. v. d. Bergh v. Eysinga,
Sonnet. Enka, Christelijk-Sociaal of Chris
ten-Socialist. Daan v. d. Zee, L N. R. I.
J. Keulen, Sociaal-religieuze hervorming.
Lod. v. Mierop, Religieus-Socialistischt fede
ratie. Boekbespreking.
Morks' magazijn, Mei '14: Minca
VersterBosch Reitz, Zijn Avontuur (slot). Con
stant van Wessem, De beide Kurassiers.
E. van Eck-Rutgers, Zwerver. G. B., Het
Panamakanaal. J. van Hoogendoorn,
Odysseus en Penelope (naar 't Duitsch van
Von Adlersfeld-Ballestrem). - P. Verdoes,
De Stomme Koning (naar 't Japansch).
Ro van Oven, Toen 't Kindje op de wereld
kwam. Karel Wasch, Droomleven (dialoog).
Damspel
Miniiiuniiiiniiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiifiiiiiiirtiiiiii i
He Jaargang 31 Mei 1914
Redacteur: J. DE HAAS
Graaf Florisstraat 15', Amsterdam
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
ONZE CURSUS
Typeslagen
De slag die nu volgt is heel eenvoudig,
doch de moeite van het bestudeeren wel
waard.
In den insluitingsstand dreigen allerlei
slagen die men bepaald kennen moet. Zoo
wel om te ontwijken als om ze te kunnen
toepassen.
Wij plaatsen alle schijven in den
aanvangsstand en spelen als volgt:
Wit Zwart
1. 33-28 17-21
2. 31-26 11-17
Men ziet dat deze zet tot denzelfden stand
leidt als 16-21 en 11-16.
3. 36-31 18-23
4. 31-27 12-18
5. 37-31 7-12
Het spel had tot nu toe het gewone ver
loop in deze opening. De zet van zwart is
echter niet zoo best. Als regel speelt men
hier 7-11 of 17-22 om uit den stand te
geraken.
6. 42-37 1-7
Fout! 2-7 was aangewezen.
(Stand na den 6den zet van zwart)
ZWART
l
6
11
16
21
26
31
36
41
46
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
WIT
7. 28-22 17:28
8. 26:17 12:21
9. 34-29 23:34
10. 32: l
Aardig is het verwijderen van schijf 12 en
het brengen van schijf 17 op 28. Deze soort
slag hebben wij zien toepassen in den
laatsten wedstrijd om het Kampioenschap van
Nederland.
Onderstaand vraagstukje is van onzen
trouwen inzender H. R. O. Schlüter te
Den Haag.
ZWART
l
e!
11
16
21
26
31
36
41
46
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
WIT
Zwart 6 schijven op 8, 9, 12, 13, 14, 30
en een dam op 35.
Wit 6 schijven op 21, 23, 27, 29, 32, 39
en een dam op 26.
Wit speelt en wint.
EEN LEERZAAM EINDSPELLETJE
. ZWART
l
6
il
16
21
26
31
36
41
46
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
WIT
Zwart l schijf op 18 en een dam op 25.
Wit 4 schijven op 14, 19, 26, 28.
De auteur van dit stuk is ons niet bekend.
In het algemeen neemt men bij minder
sterke spelers een vrees waar voor een dam
van de tegenpartij, en men stelt zich dan
al gauw met remise tevreden. Dat het echter
overweging verdient in een dergelijken stand
zelfs naar winst te zoeken bewijst het volgende.
Wit die aan den zet is kan winnen, mits
hij met de noodige aandacht speelt en niet
te snel naar dam gaat. Zie maar.
Wit
Zwart
25:3
1. 14-9
2. 19-13
Door dit offer kan de dam niet via de
lijn 3 tot 25 vluchten.
2. 18:9
3. 28-22
Na dezen zet kan zwart niet beletten,
dat zijn dam bij den volgenden zet wordt
afgeruild.
3. 9-13
Zoo spoedig mogelijk nu naar dam. Door
spelen met den dam zou zwart een zet
verliezen.
4. 22-17 3:21
5. 26:17 13-18
6. 17-11 18-23
7. 11-7 23-28
8. 7-1 28-32
Naar 33 maakt geen verschil.
9. 1-29 32-37
10. 29:47
Sluit als een bus. Zwart wordt precies op
tijd van dam gehouden.
CORRESPONDENTIE
H. R. O. S. te 's-Gr. U zult wel zien dat
wij een schijf hebben verplaatst. Dat was
noodig.
iiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiimmHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimMiiiiiiiiiiHiiiiimiiiiiii
CRAUBÜBTDEMr
vereenigt door zijn bevoorrechte geografische ligging, zijn grootsch gebergte, zijn groot aantal Kuurmiddelen en Sportterreinen, en
zijn zeer merkwaardige spoorlijnen, welke den natuurvriend in gemakkelijke wagens door schilderachtige landschappen, midden in
de heerlijk schoone gletscherstreken voeren, alle eigenschappen in zich, die het land tot een der nitgezochtste Toeristen-,
Kuur- en Sportstre&en van E ar op a maken. Uitstekende internationale spoorwegverbindingen met aansluiting aan de Bhatischen
Spoor, 277 K.M. Directe billetten en inschrijving van bagage van en naar alle Zwitsersche, alsook talrijke buitenlandsche stations.
Bagagevisitaties in St. Moritz. Familieabonnementen, Zondags, rondreis- en Gezelschapsbilletten tegen verminderde prijzen. Directe
verbinding naar Italië met de electrische Berninaspoor, hoogste adhaesiespoor van Europa (2256 M.) Jaarbedrijf. Electr.
Misoxerspoor: Verbinding met de Boven-Italiaansche meeren en Milaan, in aansluiting aan de postroute over den Bernhardin.
door het
vnor Rpimbünden in Ohu^
Gids door Graubünden
GeïHustreerde brochures: R^che^Spoorweg
ENGADIN(;witserland]
1250 M. boven de Zee.
Spoorweg Bevers-Schuls
Station: Schuls-Tarasp
BAD
HOTELADRESSEN:
Kurhaus Tarasp, Belvédère, Post,
Park Victoria, Quellenhof, Krone,
Central, VILLEN: Fllll, Hartenfels,
Lorenz, Monreal, a Port*,
Rosengarten, Stöckenius, Valentln.
Versterkend Alpenklimaat, Olanberzontbronneii gelijk aan, doch met hooger zoutgehalte dan Karlsbad, Kissingen, Marienbad, Vichy; grootste verscheidenheid Ijzermineraalbronnen, Staal- en Zoutbaden, de beste van dien
aard, door hun onovertroffen gehalte aan natuurlijk koolzuur. De vele voortreffeHjke geneeskrachten, welke men hier aantreft, veroorloven geheele Families, de voor enkele leden noodige klimaat- of balneotherapeutische
kuren in Tarasp te ondergaan zonder de anders noodzakelijke scheiding. * Seizoen: M B I?SB P T E M B EB. * Inlichtingen en Prospectussen door de Badeyerwaltung in Knrhans Tarasp.
HU06ALPEH ZOMER KUUROORD
aan Hooggebergte nieren gelegen. 1856 M. b/d Zee.
7C\Y\ On l l Ifhilf i lt*on Meer als 60 HOTELS,
SAt-UM C7II l_U^llll\UI Cll. NATORIA en PENSIONS.
AROSA
:- ELECTRISCHE CHUR-AROSA SPOOORWE6 -:
OPENING HERFST 1914. Buur 5/4 uur v. Ghnr
Men verlange Prospectus S aan het Officieele Verkeersbureau Arosa.
DAVOS
UITVERKOREN ZOMERKÜUROORD
1560 Nieter Gemiddelde temperatuur: Juni 10.2°, Juli 12.3°, Augustus 11.4°C. 1560 Meter
boven de Zee. Inlichtingen en Prospectus door de Yerkehrsverein DAVOS. boven de Zee.
DAVOS
. MORITZ
Men vrage den gids: Nieuwste
uommertage in St. Moritz"
BadDORP, BAD en CAMPFER. aan de Kurverein". inrichtingen.
Zomer- en
Winterkuuroord.
Brochuresen inlichtingen door
het Verkeersbureau Pontresina
VÜLPERA
TARASP
Uitstekend Had- en Hoojjknnroord, 12MO M.
(10 Minuten naar de Tarasper Quellen.) Heerlijke vrije ligging
op hooger gelegen Weidenplateau midden in het woud. Uit
stekende resultaten van genezing bij ziekte der spijsverterings
organen, van het zenuwstelsel, van de stofwisseling etc.
Prosp. No. 9 gratis door het Verkeersbureau Vulpera.
Hotels:
Zomer- en Winterkuuroord,
1200 M. b.d.Z. Zeer boschrijk
Ontelbare keus van vlakke
wandelwegen. Uitgangspunt
voor het tourenhoogge
bergte, volkomen stofvrij.
Verkehrs-Bureau.
Montana (30 bedden), Silvretta (200 b.), Vereina (220 b.), Weiszes Kreuz en Belvédère (50 b.).
KLOSTERS
Flims en Waldhaus Flims
Kuur-,Sport-enBadeoord(115öMbul)
Prospectus B", Lijst van Hotels & Villa's door het Verkeersbureau
FLiMS
M A I ft! A OBERENGADIN Zomerkui
[TlALUJA 1811 Meter boven de Zee PALACE HOTEL
Zomerkuuroord en Wintersportplaats len Rang.
en unm - im
BERGUN
Hotel KURHAUS" met dependance P1Z AELA. Zomer- en Wintersportplaats.
Hoogeluchtkuuroord. len Rang. Rustige idyll. ligg. Uitgestrekte boschr. wandelw.
Stofvrij. Windstil. 1370 M. Matige prijzen. Dokter. Apotheek. De Poort van Engadin.
KÜRHAÜS PASSUGG
hÜmilll Wereldberoemde Geneeskrachtige bronnen v.
111J UflUfl drink- enbadkuren. Voortreff. geneesresult.
829M.b.d.Z. Seizoen v. Mei?Oct. Prospectus.
BUNDNER OBERLAND
Luchtknnroorde: Disentis 1150 M. Curaglia 1332 M.
Sedrun 1400 M. Tschamut 1600 M. Rabius 960 M.
Ilanz 718 M. Verkehrsbureaus: Ilanz en Disentis.
S1LS
ENGADIN BEVOORRECHT LUCHTKÜUROORD VOOR LANGER VERBLIJF.
1812 M. boven Zee. Rustige Idyllische ligging; uitgestrekte Wandelwegen.Prosp. door de Kurverein.
CELERINA
ENGADIN 1733 M. b. d. Zee. In onmidd. nabijh. van St. Moritz en Pontresina.
Het zonnigste oord van Ober Engadin. Zomerkuuroord en Wintersportpl Rustige
ligg., uitgestrekte wandelingen door het nabijgel. bosch. Prosp. door de Kurverein.
SILVAPIANA EN SURIEY
H uur van St. Moritz. Idyll. ligging.
Boschrijke omgeving en Wandelwegen. Prospectus
door de Kurverein.
CHUR
Hoofdstad van
Bundeslijnen.
Graubünden.
Kanton Graubünden. Hoofdstation der Zwitsersche
? Uitgangspunt naar de verschillende Kuuroorden in
CHUR
THUSIS
75O M. boven de Zee met zijn wereldberoemde
Beproefd overgangstation naar en van' Engadin
Rijk geïll. prosp. gratis d. h. Off. Verkehrbur. Thusis
LENZERHEIDE
1477 M. Hoogluchtkuuroord. Heerlijke bosschen en wandelwegen.
Zomer- en Wintersport. Overgangsstation van en naar het Engadin.
_ _ _ Prospectus door den Kurverein.
VAL S1NESTRA
1500 M.
Arseenbronnen
door Directie Kurhaus/ Verrassende genezingen