Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
14 Juni '14. No. 1929
Een afwijking die slechts verdedigbaar zijn
zou wanneer de uitgaven in ambachtelike
zuiverheid" werden gemaakt; wanneer de
bezorger van de uitgave het boek tevens
zette en drukte; maar die nu slechts kan
dienen om de waarde op de markt der
snobistiese bibliophielen wegens een curio
siteit te meer te doen stijgen. Maar om
de hoge waarde van dit handdrukken toch
vooral duidelik te doen uitkomen zegt de
schrijver in de N. R. Ct. niet meer of min
der dan dat het machinewerk in vergelijking
met het handwerk dadelijk dood" wordt.
O arme tijd van meer demokratiese
boekkunst met al zijn dadelijk doode produkten!"
In punt IV wordt gezegd dat de naam
en datering van de uitgave voor de lezer
van geen direkte waarde zijn en dat deze
daarom van de titelpagina worden weg
gelaten.
Iets waarvoor in het algemeen veel te
zeggen is. Maar men vergeet dat in gevallen
van een kleine titel deze zaken voor de
boekkunstenaar als vulling en afsluiting
van de titelpagina van grote waarde
kunnen zijn.
Ten slotte tot punt V komende, moet ik
zeggen dat het mij bovenmate verwondert
dat zoiets kon worden neergeschreven. Er
bestaat letterlik niet n uitgave van de
Zilverdistel, die blijk geeft van ook maar
enigszins konsekwente doorvoering van dit
beginsel! Nergens een dubbeltitel; altijd,
zoowel het ganse boek als nieuwe onder
afdelingen, op rechter pagina's begonnen,
zodat men telkens stuit op dubbelpagina's"
waarvan de ene wit en de andere geheel
bedrukt is; enzovoort. Slechts in n boek
krijgt men, doordat op alle pagina's een
eenvormig rood lijnenstelsel is gedrukt, enig
denkbeeld van zekere bedoeling in deze
richting. (?Bevrijding" van P. N. van Eyck.)
Men kan uit deze beschouwingen zien dat
de heren van Eyck en van Royen met hun
gepubliceerde programma van beginselen"
niet bijster gelukkig geweest zijn. Uit het
volgende moge blijken dat van hun uitgaven
niet kon gezegd worden dat men hun om
de goede kwaliteiten daarvan dat programma
gaarne vergeeft.
Al hun boeken zijn met zekere zorg be
handeld ; dit moet worden toegegeven. Toch
liet de zorg, naar blijken zal, hier en daar
wat te wensen over.
De twee boekjes van Andrian zijn netjes;
maar voor de rest eigenlik vervelend en
pieterig. Het papier is goed en de druk
mooi zwart; maar de letter, die van Peter
Schoeffer, lang niet mooi. Bovendien werd
hierbij nog de oorspronkelike h gebruikt,
zodat men bij het lezen vaak zich vergist en
denkt dat er een b. staat. De eigenschap
pen waarover in het algemeen goeds van
te zeggen zou zijn zijn een verzwakte navol
ging van Engelse voorbeelden iets dat
de meeste dezer uitgaven kenmerkt en
daardoor van weinig waarde.
Twee boeken verheffen zich boven het
peil der overigen: Van Eyck's Bevrijding"
en Les Fleurs du Mal." Vooral het eerste
verdient geprezen te worden. Het kader
stelsel maakt het boek dat met zorg
gezet en gedrukt werd tot de belicha
ming van een verdienstelike poging om de
problemen die zich voordoen bij het arran
geren van een bundel gedichten op bevre
digende wijze op te lossen. Daar verder de
kursijf van De Roos gebruikt is kunnen we
zeggen in deze met een belangwekkend
modern boek te doen hebben.
Les Fleurs du Mal" is gezet uit de 12
punts Romein van De Roos. Daardoor heeft
ook dit boek een meer modern voorkomen.
De verzorging is echter niet zógoed als van
een boek van dergelijke pretentie en prijs
Haremdames: moeder en dochter op weg
naar een Turksche five o' clock tea"
De Turksche harem
Geen onderwerp is kuischer dan dit, waar de
Moslemsche harem niet zoo zeer doux para
dis" is voor zijn bezitter als wel de wijkplaats
voor alleenstaande vrouwelijke familieleden,
die behoefte hebben aan een behoorlijk onder
komen. Daarmee doet de Turk echter geen
mag verlangd worden. Een fout is de op
elke pagina herhaalde nummering in Romeinse
cijfers die uit de 8 punts letter is gezet en
daardoor een veel flauwer indruk maakt dan
de er boven staande titel beide zijn rood
gedrukt van de onderafdeling. Bovendien
zijn enige verkeerde letters blijven staan;
zo; op pagina 20 regel 12 een D en op
pagina 203 in de ondertitel een E van de
Tiemann-mediaeval; op pagina 63 regel 10
een C van de Nordische antiqua.
In de N. R. Ct. wordt over dit boek ge
schreven. In dat gedeelte komen enige
onoprechtheden voor: verzwegen wordt, zonder
meer, dat reeds enige jaren een Duitse
boekkunstig zeer goede, uitgave van Les
Fleurs du Mal" bestaat (Drugulin-Drucke
Kurt Wolff Verlag Leipzig); en ver
der dat de bezorger van de Zilverdistel-uit
gave zich inspireerde op de Drugulin-Druck
van Les Précieuses Ridicules." Vragen
zou ik willen opmerken Les Fleurs du
Mal" en Les Précieuses Ridicules" n
zelfde indeling ? Waar blijft de theorie van
overeenstemming tussen vorm en inhoud ?
Het verdient afzonderlike opmerking dat de
twee laatstbesproken boeken van de Zilver
distel beide door de heer Van Eyck alleen
bezorgd zijn.
Over Lanceloet" en Romances sans
Paroles" kan ik kort zijn. Het zijn volgens
de schrijver in de N. R. Ct. de meest ken
merkende uitgaven; het zijn naar mijn
smaak naast de Andrians - de
meestonverdienstelike en minst-oorsprpnkelijke:
Engels van begin tot eind en pieterig en
vervelend daarbij. De letter van Peter
Schoeffer maar met de nieuwe h; dus beter
leesbaar. Mooi papier als bij de andere
boeken; overigens zonder iets eigens
behalve dan een paar lelikheden.
De Bazel heeft voor de Zilverdistel een
opzichzelf, of in een boek in zeer lichte
kleur, grijs of groen bijvoorbeeld, of in
goud op een band gedrukt, heel mooi merk
getekend. In de kolophons der beide boekjes
is het, bij het eerste zwart en bij het twede
donkerblauw, tot een lelike donkere vlek
geworden die men al verscheiden pagina's
van te voren, en dan met verwondering
want men weet niet wat het is, ziet aan
komen. Alsof er geen firma Brusse be
stond die met zijn merk van Berlage dezelfde
moeilikheid reeds lang zeer gelukkig heeft
opgelost! Tenslotte zijn voor de
Romances sans Paroles" twee initialen
voor de titel getekend (een R en een P)
die uitmunten door lelikheid. In hun soort
en verband zijn ze conventioneel; de voor
beelden waarnaar de teekenaar zich richtte
zijn door hem niet begrepen; zodat ze niet
anders dan een indruk van potsierlike lelik
heid kunnen maken voor wie die voorbeel
den wél begrijpt.
Ik ben hiermee aan het einde van wat ik
zeggen wilde. Wijzende op een boekkun
stenaar als De Roos en uitgevers als de firma
Brusse wens ik vast te stellen dat er in
Holland ook nog boekkunst is die buiten de
Zilverdistel omgaat.
In hun verblindheid zien de leiders dezer
onderneming dit over het hoofd. Die zelfde
verblindheid zal oorzaak zijn dat zij niet
zullen overwegen of er mogelik ook enige
waarheid in mijn stukje is.
Wat ik voornamelik wilde doen uitkomen
is dat er mensen zijn die wel verre van hun
arbeid te bewonderen menen dat daarop
gegronde aanmerkingen te over gemaakt
kunnen worden; dat er, tenslotte, men
sen zij»die van de Nederlandse boekkunst
heel wat meer en beters verwachten dan wat
de Zilverdistel nu geeft.
JAN VAN KRIMPEN
De corridor van de harem eens rijken
Egyptenaars
De schilderachtige, maar valsche voor
stelling, welke men in Europa gewoonlijk
dikwijls heeft van een haremdame
afstand van zijn polygamische principes, want
hij vindt deze zijn openlijk beleden levens
beschouwing nog wel zoo verkieslijk als
die van beschaafde Europeanen, die het
dikwijls zoo nauw niet nemen met de
officieele monogamie. Een Moslem stelt er
een eer in al zijn kinderen ook officieel als
de zijne te erkennen en hun moeder(s) als zijn
Eunuch of haremwachter
wettige vrouw(en); een wet op het onderzoek
naar het vaderschap is hier dus overbodig.
De harem is dus een soort
Versorgungsheim" en men kan er de tante, de moeder,
de ongetrouwde zuster van den eigenaar
vinden achter de gesloten jalouzieën, welke
slanke, vlugvoetige in zijde gehulde vrouwen
van het Oosten heeten te verbergen. Op
deze wijze worden zij bewaard voor de strijd
om het bestaan, waartoe zooveel onverzorgd
achtergebleven vrouwen en meisjes in Europa
gedwongen worden. Er is echter kentering
merkbaar; vele vrouwen verkiezen boven
deze verzekerde bewaring hare vrijheid.
Natuurlijk dat niet alle harems een derge
lijke philantropische bedoeling hebben, doch
bij de meeste middenstanders hebben zij
dikwijls geen andere beteekenis.
Alleen de rijkere Turken zijn zoo behuisd,
dat zij hun polygamische principes in prak
tijk kunnen brengen en voor hun gemalinnen
een behoorlijk verblijf kunnen inrichten.
Het is echter gewenscht, zich noch
een te sombere, noch een te romantische
voorstelling van zulk een harem te maken.
Vele van de beurtelings hel en donker
gekleurde sprookjes, waarin de haremvrouw
even schilderachtig werd afgemaaid als op
onderstaand plaatje, moeten wij, ondanks
hun beminnelijke romantiek, vergeten. Het
hedendaagsch Turkije, dat haremdames kent,
die na shopping" en five o'clock tea"
welgemoed haar vergulde kooitjes weer
opzoeken, is daarvoor te nuchter.
Wel worden voor het winkelen der dames,
die het haremkleed dragen, aparte uren
gereserveerd, en zijn de eunuchen nog hier
en daar de rampzalige wakers voor de eer
van het Turksche huis, maar de afhankelijk
heid der vrouwen begint bescheiden vormen
aan te nemen. En dat er per slot van rekening
ook met deze afhankelijkheid te breken valt,
bewijst het groot aantal echtscheidingen.
Er is op elk zestal vrouwen minstens n
die al eens of herhaaldelijk van echtgenoot
heeft omgewisseld.
M. C.
* * *
Bosch-rijm
Ik lig in 't bosch op 't zachte mos,
In 't bosch van sparregeuren ;
De zonne daalt al, goud en ros...
Ik voel mij nu zoo vrij, zoo los
Van 't elkendagsch gebeuren.
't Is mij zoo blij, 'k ben nu zoo vrij
Van kranten-fouten-schrijvers,
Van heel de drukke maatschappij,'
Van heel de schetterende rij
Van schreeuwers en van drijvers.
Mijn vinnigheid die ben ik kwijt
In 't blijde bosch hier buiten;
Ik zie den hemel hoog en wijd,
Ik voel het mulle mostapijt,
Ik hoor de vogels fluiten.
Ik weet het wel, de zon kan fel
En. brandend zijn, en steken,
De kleuren zijn soms hard en hel
Der vooglen zang is soms te schel
De bloem zelfs heeft gebreken.
En voor 't gezicht zijn scheef gericht
Veel stammen die daar groeien,
En 't hoort wel niet in een gedicht
Maar 'k weet dat er iets leelijks ligt
Oek bij de mooiste koeien!
Maar wie het ziet ik zie het niet,
'k Lig veel te zoet te droomen,
Critiek ligt buiten het gebied
Van bloemengeur, van vooglenlied
En van 't geruisch der boomen.
O, lezer, laat u door mijn raad
Niet door mijn voorbeeld leiden!
Zoek niet in alles eerst het kwaad
Maar kijk bij ieder ding of daad
Eerst naar de lichte zijden!
CHARIVARIUS
* * *
Puzzle
MEET-PUZZLE
Door buitengewone omstandigheden komt
de oplossing van de puzzle een week later.
Inzending nog opengesteld tot Woensdag a.s.
Het is zeer opmerkelijk hoe in 1913 en
pok in dit jaar over buitengewone droogte
in geheel Indië is geklaagd geworden.
Er verschijnt geen jaarverslag van eene
cultuur-onderneming, hetzij dan dat haar
object suiker, tabak, thee of eenig ander
gewas betreft, of men vindt den bijna
eensluidenden aanhef over eene langdurige
droogte-periode, die van min of meer
nadeeligen invloed op den groei van het be
treffende product is geweest.
Waarvan een natuurlijk gevolg was, dat
de aandeelen der betreffende maatschap
pijen voortdurend, hier in mindere, daar in
meerdere mate, in koers zijn teruggeloopen.
De jonge en daarbij soms weinig kapitaal
krachtige thee-ondernemingen moesten het
daardoor niet het minst ontgelden; in de
laatste maanden is het koersverloop dezer
soort aandeelen dan ook zeer ongunstig ge
weest en zulks kon niet aan de theeprijzen
te wijten zijn, wijl die beter zijn dan ver
leden jaar en op een peil, dat in normale
omstandigheden eene behoorlijke marge laat.
Maar de opbrengst is natuurlijk sterk
teruggegaan, zoodat veel kleinere kwantums
werden verkregen dan bij eene meer nor
male weersgesteldheid.
De tabak in den Oosthoek van Java heeft
zoodanig door de droogte geleden, dat de
verwachtingen omtrent den uitslag zoo laag
mogelijk waren gesteld, ja, dat men voor
sommige soorten de slechts denkbare
qualificatie had uitgedacht.
Nu dit product aan de markt komt, schijnt
het over 't geheel genomen toch nog
mette vallen en niet zoo veel bij het ten vorigen
jare aan de markt gekomene achter te staan.
Ook de opbrengst van het suikerriet is
bij vele ondernemingen zeer tegengevallen
tengevolge dier ongewoon lange droogte
periode.
Zoo had men in 't begin des jaars in het
Delische van de droogte te lijden, toen daar
plotseling de mare werd verspreid, dat de
verzengende bohorok-wind geheele plantages
had (geteisterd en vooral bij de Amsterdam
Langkat Cie ontzettende verwoestingen had
aangericht.
Waardoor eene gevoelige daling ontstond
in de waarden dezer maatschappij, terwijl
de overige tabaks-aandeelen in verband
hiermede wel eene gedrukte stemming aan
den dag legden, doch niet zoo sterk in
koers terugliepen, dat men vrees behoefde
te koesteren voor ernstige schade bij andere
ondernemingen.
Totdat eindelijk de mail kwam, die een zoo
somber gekleurd tafereel van de verwoes
tingen ophing, dat een vrijwel panische
daling in tabaks-waarden het gevolg er
van was.
Vooral het bericht van de Sumatra Post,
dat het relaas geeft van een door dit blad
ingesteld onderzoek naar den omvang van
de schade bij de onderscheidene onderne
mingen, sloeg in.
Het is dan ook wel vervat in termen, die
alle hoop op het ditjarige gewas laten varen
de tabak is niet alleen omgewaaid, maar
op vele plaatsen verzengd, verroest", zoo
als het met een vakterm luidt; op vele
ondernemingen droogt zij kraakhard op,
zoodat zij voor de consumptie vrijwel onge
schikt is; vooral de Deli Batavia heeft ge
leden ; naar schatting zijn op hare onder
nemingen in totaal 800,000 planten verwoest,
zoodat de schade bij deze maatschappij
tonnen gpuds beloopt. Ofschoon niet zoo
erg als bij de Deli Batavia, is de toestand
bij de overige Deli en
Langkat-ondernemingen toch ook in dit opzicht kritiek,"
Nu is het mogelijk, ja zelfs waarschijalijk,
dat men zich door den eersten indruk te
veel heeft laten terneer slaan; psychologisch
volkomen verklaarbaar, doch voor een juiste
beoordeeling van den toestand geen maat
staf.
En het blijkt ook reeds, dat al moge
allerwege zeer ernstige schade zijn aangericht,
deze, vooral bij de groote en kapitaal
krachtige maatschappijen niet slechts zeer
wel overkomelijk is, doch ook niet van zoo
danig ingrijpende beteekenis zal zijn, dat
dividenduitkeering ten eenenmale buiten
gesloten zou zijn.
Terwijl bovendien na de teistering van
den bohorok-wind bij verschillende onder
nemingen weldadige regens zijn gevallen.
Voor zoover is na te gaan, heeft het lot
ditmaal in hoofdzaak de oudere en financieel
sterke ondernemingen getroffen, wat in zeker
opzicht nog maar gelukkig mag worden
genoemd.
Dat de vrees voor een catastrophe over
dreven was, bleek men den dag na de zoo
scherpe koersdaling reeds in te zien, toen
alle soorten weer belangrijk hooger werden
afgedaan.
Heden heeft weer eene inschrijving op
Sumatra-tabak plaats, waarvan de taxaties
over 't geheel geen hooge verwachtingen
doen koesteren; de tot heden in de zeven
voorafgaande veilingen behaalde prijzen
blijven echter meerendeels niet veel bij die
van het vorige jaar ten achter.
De consternatie in den tabakshoek drong
de belangstelling voor bijkans alle overige
speculatieve waarden op den achtergrond,
zoodat wij slechts kortelijks memoreeren,
dat Rubberaandeelen vrijwel zich op het
eenigszins verbeterde peil konden hand
haven, ofschoon aand. Amst. Rubber toch
weer iets inzakten.
Scheepvaart-waarden bleven veronacht
zaamd ; Petroleum-aandeelen ondervonden
slechts vrij onbeduidende variaties. Het
alleszins schitterende jaarverslag van de
Koninklijke had niet de minste uitwerking
op den koers dezer aandeelen, wat zich
slechts hierdoor laat verklaren, dat het divi
dend-cijfer reeds eenigen weken bekend is,
terwijl men ook blijkbaar reeds vertrouwd
is geraakt met de wetenschap dat de wereld
positie der Koninklijke zoo hecht is, dat
geen Standard Oil Cy haar meer daaruit zal
kunnen stooten.
Van Mijnwaarden valt slechts eene her
haalde koersdaling in de aand. der Singkep
Tin te vermelden; Cultuuraandeelen wijzen
evenmin schommelingen van beteekenis aan.
De aand. der Nieuwe Afrik. Handelsvenn.
bereikten opnieuw een laagte-record iti ver
band met de weinig hoopvolle toekomst
dezer maatschappij; een tegenvaller is het
dividend op de aand. der Koloniale Bank
dat slechts 61/* pCt. zal bedragen tegen
8 pCt. over 1912, terwijl de Ned. Ind. Han
delsbank 12 pCt. zal uitkeeren tegen 15 pCt.
over 1912.
De resultaten van bijna alle
cultuur-ondernemingen op Java en der credietinstellingen
hierbij betrokken, zijn aanmerkelijk minder
gunstig dan over 1912.
De Amerikaansche afdeeling onzer beurs
had in navolging van New-York een vasten
grondtoon, waarvan vooral enkele soorten
profiteerden o.a. de Amer. Hide Leather
shares, de Kansas City Southern Common
shares etc.
Maar in zake de tariefverhoogingen blijft
men nog maar steeds eene afwachtende
en hoopvolle houding aannemen, waarvan
slechts kan worden getuigd, dat de hoop
doet leven.
De onuitgevoerde orders van de
SteelCorporation toonen overigens eene verdere
voortwoekering van het ziekte-proces aan.
De Braziliaansche leening is reeds defini
tief afgesloten, zoodat de uitgifte daarvan
wel niet lang op zich zal laten wachten;
dit voor Brazilië te boeken succes zal ook
de andere waarden ten goede komen.
Als nieuwe uitgiften vallen te vermelden
die van de Koninklijke Stoomboot Mij., welke
op heden de inschrijving heeft open gesteld
op ? 2 millioen 41/2 pCt. obligaties a 100 pCt.
en van /l.500.000 5 pCt. cum. pref. aand.
der Oost-Java Stoomtram Mij. a pari. De
houders der bij .de oprichting dezer maat
schappij uitgereikte voorkeursbewijzen heb
ben stuk voor stuk recht van preferentie op
deze aandeelen, die behalve de 5 pCt. nog
tot een maximum van l pCt. uit de over
winst der maatschappij ontvangen.
Zij deelen in het halve dividend over 1914.
De geldmarkt bleef in denzelfden toestand
verkeeren.
12 Juni 1914. V. D. M.
P.S. Enkele partijen van de Deli en
Senembah maatschappijen werden op de huidige
inschrijving voor zeer bevredigende prijzen
van de hand gedaan.
?
500.
100.
100.
600.
2500.
1000.1000.
250.
100.1000.
1000.
1000.
1000.
700.
1000.
1000,
1000.
1000,
1000.
100,
Voor de Vermogensbelasting
(Slot)
Tabak-aandeelen 1913 1914
? ?
1500.?1185.
313.
1087.50
1186.25
Amst. Deli
gew. Amst.
Langkat
pref. Amst.
Langkat
Amst. Serdang 585.
Arendsburg 20.000.
Besoeki 1175.
Bindjey
Deli Batavia
Langkat
Cert.
Deli Maat.
Hessa
Krapoh
Medan
Padang
Rimboen
Rott. Deli
Senembah
Serdang A
257.50 263.
B
394.
5637.50
1117.50
930.
2370.
619.50
480.'3550
1085!
400.
United Langk. 6480.
329.25
558.
5950.?*)
970
1012,50
1042.50
359.50
5225.
700.
570.
2190.
434.
330.2087.50
5365.
1120.
417.50
5754.
*) thans ? 1000.?nom., tegen ?2500 ir
1913.
Uit bovenstaande waarde-aangifte op 30
April 1.1. blijkt duidelijk, dat het de
tabakspndernemingen in 1913 niet naar den vleeze
is gegaan. Wél was de opbrengst van den
1912-oogst, in 1913 gerealiseerd, wat Suma
tra-tabak betreft, een paar duizend pak
grooter dan die van 't jaar te voren, maar
door een lageren doorsnê-prijs van 6 ets.
per y2 KG. is de totale opbrengst ruim l %
millioen gulden beneden die van het jaar te
voren gebleven.
De meeste ondernemingen konden evenwel
een bevredigend dividend uitkeeren, maar in
het eind des jaars en het begin van 1914
werden de vooruitzichten minder gunstig
en zal de in dit jaar te realiseeren oogst
een meer beteekenenden teruggang bij dien
van 1913 aantoonen. Bovendien deed ook
de algemeen onopgewekte beursstemming
geen goed aan de koersen van
tabak-aandeelen.
De Amsterdam-Deli vergrootte haar kapi
taal met ? 1.000.000 (100 pCt), de
Rotterdam-Deli met ? 1.200.000 (185 pCt.) in
verband met de overname van de
Amsterdam-Padang Tabak Mij., de Arendsburg
trok de aandeelen van ? 2500 in, waarvoor
de houders 3 aandeelen van ? 1000 nom.
ontvingen, waarmede tevens 20 pCt. van
de 55 pCt. dividend over 1912 werd verre
kend. Voorts werden ? 70.000 nieuwe aan
deelen einde 1913 uitgegeven en de Deli
Padang overgenomen. De aand. Bindjey
zijn, in verband met de overname van het
bezit der maatschappij door de Deli-Batavia,
tegen / 875.000 aandeelen van de laatstge
noemde, niet veel gedaald.
Aandeelen (ccrtif.) 1913 1914
a $ 1000.?? ?
Amalgam. Copper 1821.78 1820.31
Am. Smelt. & Refin. 1668.75 1523.44
Dominion Steel 1325.?662.50
U. S. Steel Corpor. 1487.50 1432.81
Amer. Beet Sugar 728.12 503.12K
Can Cy. 789.06 650.
Car & Foundry 1195.31 1187.50
Cities Cy. 987.50 853.12V2
Hide & Leather 560.94 490.62V2
Teleph. & Telegr. 3275.?2975.
Anglo Amer. Tel. (£100) 291.?281.25
Central Leather 581.25 873.44
Rumely Cy. Pref. 1350.?200.
Standard Milling 781.25 487.50
Studebaker Corpor. 681.25 792.19
United Cigar 1151.56 1200.
Assoc. Merch. Ie pref. 2500.?2325.
Maxw-restb. ($500) 667.19 467.97
Sears Roebuck 4312.50 4525.
Unit. Dry Goods pref. 2568.75 2375.
Voor de Amerikaansche Industrieele en
Spporweg-aandeelen hebben de nieuwe
tariefwet, de regeeringspolitiek tegenover de
trust's en eindelijk de inmenging in de aan
gelegenheden der Mexicaansche republiek
een zeer nadeeligen invloed uitgeoefend. Tot
dusver is dit alles voor de groote
metaalondernemingen als de U. S. Steel Corporation
en de Amalgamated nog van niet groote
beteekenis geweest, doordien voor de
Steelaandeelen het dividend onveranderd is ge
bleven en de Amalgamated het van l op
l1'3 pCt. (3 maand.) verhoogde in verband
met de gunstige resultaten van 1912, waar
van in 1913 nog werd geprofiteerd.
Andere ondernemingen ondervonden echter
de nadeelige terugwerking der ongunstige
omstandigheden op zeer gevoelige wijze. De
Dominion Steel o. a. kwam daardoor in zoo
groote moeielijkheden, dat zij op l April 11.
de dividend-uitkeering moest staken, de Beet
Sugar ondervond de terugwerking van het
nieuwe tarief, zoodat hare aandeelen belang
rijk daalden, de Amer. Telephone &
Telegraph Co. kon de vervolging slechts ontgaan,
door de fusie op te lossen met de met haar
verbondene ondernemingen, terwijl de
finantieele moeielijkheden, waarin de Rumely Co.
in 1913 geraakte, zóernstig waren, dat de
International Harvester Co. het bestuur in
handen nam en tot een reorganisatie moest
overgaan.
Spoorwegshares.
a $ 1000.?1913
?
Atchison Topeka 2525.
Baltimore Ohio 2475.
Chesap. Ohio 1575.
Denver Rio Gr. 509.37%
Erie 690.62V3
Gulff 592.19
Miss. Kans. Texas 609.37V2
Ontario 712.50
Norfolk & West 2662.50
Rock Island 532.81
South. Railw. 610.94
Pacific 2462.50
Union Pacific 3690.62V2
Wabash 87.50
Terminal (bonds) 50.
Canad. Pacific 5850.
Mex. Nat. Ie pref. 1400.
2e 570.31
Grand Trunk (£100) 348.
1914
2400.
2187.50
1275.
301.56
682.81
598.44
396.87V2
631.25
2500.
92.19
587.50
2239.06
3800.
35.94
25.4812.50
721.87)*
271.871/2
231.