De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1914 12 juli pagina 8

12 juli 1914 – pagina 8

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 12 Juli '14. No. 1933 schoon van rhythme en van een heel teer «n vereenvoudigd modelé. (Een curieus verschijnsel dunkt me, dat de koppen veel excentrieker en grover zijn behandeld, dan de rompen en ledematen). De zacht ronden de,armen met de rechthoekig opgeven, langvingerige handjes berinneren sterk aan In disch werk. Vele beelden van Fraulein Steger (waarvan men de twee beste, Sinnlichkeit gedoopt, in de mooie zaal van Hagen vindt) zijn in dien zelfden geest gedaan, maarforscner reeds en expressiever en eerlijker. Dan, in andere werken, (b.v. bij de drie ornamentale wand-beelden in den voorhal van het Keulsche huis) ziet men op eens in deze richting al iets van volkomen schoonheid bereikt: schetsachtige gestalten, die zich als beschroomd uit de materie bevrijden gaan. Ongetwijfeld is er een dieper verband tusschen veel verdwazingen op schildersgebied en op dat der plastiek en deze te zeldzame, werken. Ik mag hier maar even aanduiden. Men zou ook meer moeten zien om een conclusie te mogen trekken. Maar het weinige goede dunkt mij te belangrijk, om er niet vertrouwen in te stellen. Zulk een tentoon stelling trouwens doet ons vooral immers beseffen, hoe langzaam, moeilijk, langs vele omwegen, iets groeit en rijpt. Is dit ten slotte niet het beste, wat zij ons leeren kan: dat men niet bang moet zijn voor 'tonbereikte, niet te fanatisch hunkeren moet naar 't voldragene, naar de evenwichtige schoonheid, maar werken moet, hardnekkig en met heel de ' ziel; werken en wagen in de hoop op een betere toekomst. Juist wij, de voor zichtige, kritische Hollanders, mochten voor die dappere geestkracht wel wat meer eerbied toonen. Onze Hollandsche kunstenaars en ons Hollandsen publiek. De beste kunstenaars van Holland hebben een zuiverder smaak, een oudere cultuur, een fijner onderscheidings-vermogen, dan de meeste Duitschers. Maar zij missen den Duitschen moed en de Duitsche energie. Waarom echter missen zij dien moed en die energie ? Omdat ons publiek zoo laks, zoo onverschillig, zoo sceptisch, zoodeftigsaai, zoo in-vervelend is. Wanneer in Holland eens wat groots, wat buitengewoons tot stand komt, hoe wordt dat dan ontvangen ?' Het wordt heelemaal niet ontvangen. Het valt in een put van onverschilligheid. Men zie eens naar dat afzonderlijk ge bouwtje, waar onze" Thorn Prikker zijn fonkelende, diep-kleurige kerk-ramen kon toonen: dat werk is nog niet heelemaal prachtig," maar het is mooi, het is een heerlijkheid van verbeelding, het is vol van kracht en verrukking; welnu: wat was er van dien man terecht gekomen, indien hij niet bijtijds in 't buitenland zijn weg had gezocht? Hoe vele onzer architecten en Sier-kunstenaars zullen niet zonder bitterheid de Werkbond-tentoonstelling kunnen bezoe ken, al kunnen zij in Holland misschien een eere-doctoraat in plant- en dierkunde Ver werven. Ik wenschte wel, dat heel het officieele Holland dezen zomer naar Keulen trok: men ziet er hoe een volk zijn kunstenaars ver trouwt en het ruimte van leven en beweging gunt. Het Duitsche publiek vindt evenmin als wij alles mooi, wat hier tentoongesteld wordt, maar toch is het trotsch op 't vele, dat reeds bereikt werd, toch volgt het de ont wikkeling dezer nieuwe kunst met levensvolle belangstelling, toch heerscht hier een heerlijke stemming van blijdschap en zelf bewustzijn, n vroolijkêgeest van goedvertrouwen. Niets verlammerder, dan de Onverschil ligheid. JUST HAVELAAR titiimMiiiiiiiiiiiiiiinliiiiiiitiimiiiiitiiiiiimiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii IERNARD DE VRIES Puzzle OPLOSSING WIJN-PUZZLE De opgave luidde als volgt: Drie mannen moeten 21 tonnen, waarvan een derde deel geheel, een derde half ge vuld en het andere derde deel leeg is, z verdeelen, dat ieder evenveel tonnen en evenveel wijn verkrijgt, terwijl het aantal leege en volle vaten, dat ieder na de deeling bezit, even groot is. Wij mochten ook dezen keer een stroom van antwoorden ontvangen, doch de meeste oplossers hebben het zich dezen keer al te gemakkelijk gemaakt, waartoe de zomersche temperatuur zeker meewerkte! Een eenvou dig sommetje, zooals sommigen in deze oplossing zagen, is onze vraag niet. Er wordt wat dieper doordenken en wat meer inzicht vereischt dan benoodigd is voor het overgieten van de wijn; de geheele oplos sing komt neer op een handige rangschik king van cijfers. Daar er zeven vaten vol, zeven half vol en zeven leeg zijn is.de oplossing: A 3 volle of: 2 volle 3 leege 2 leege l half volle 3 half volle B idem idem C l volle 3 volle l leege 3 leege 5 half volle l half volle Een der oplossers stelde de groepeering der vaten als volgt voor: A = vol vat B = half vol vat C = leeg vat A A A i'A'i A A A B IB B B BB; B C C ClCTcC C Goede oplossingen ontvingen*wij van:" A. D. Brusse, Amsterdam (2 min.); Mevr. B. van Kasteel, Utrecht (20 min.); mr. 1. Kist, Arnhem; C. Montauban, Haarlem (l min.); Van der Mey de Bie, Rotterdam; C. G. van Rhijn, Schiedam (10 min.). De volgende week een nieuwe opgave. M. J. pja Red. Weekblad De Amsterdammer, Keizersgracht 333 Nieuwe Uitgaven E. A. KEUCHENIUS, Wees christelijk en historisch. Met een voorwoord van Mr. Ds. A. R. v. D. LAAR, 142pag.f0.30.Gendringen de Beukelaar". Dr. H. CANNEGIETER Tz., Het Lyceumontwerp en Denemarken (Een waarschuwend voorbeeld) 48 pag. 's Gravenhage, Martinus Nijhoff. F. LOMAR, Practische wenken aan reizend rubliek (Wat men moet weten. Wat men moet doen. Wat men moet laten) 58 pag. Amsterdam, C. Smal. Verzameling van Bepalingen uit het Veiligheidsbesluit 1913, betrekking hebbende op de inrichting en bouw van fabrieken en werkplaatsen en de opstelling en inrichting van drijfwerken, werktuigen en electrische geleidingen en toestellen bijeen gebracht en toegelicht door H. H. STRAAT MAN, 168 pag. Zalt-Bommel, N. V. Uitg. Mij v/h P. M. Wink. Dr. J. A. N. KNUTTEL, Bloemlezing uit Nederlandsche schrijvers sinds de renais sance, deel I, 340 pag. Prijs ing. f 1.90. Amsterdam, S. L. van Looy. * * KUNSTHANDEL: |N. SPIEGELSTRAAT ES Tel. interc. S739, AMSTERDAM Muilerns Schilderijen - Aqua rellen ? Groote collectie Etsen - Platen ? Kunstvoorwerpen Encadrementen Ooorloopende Tentoonstelling van mooie 'OHDE'BOIö' .HAARLENBSKRUISWLG TABLEAUX-ESTAMPESi EDITION5DART Het is wederom Amerika, dat aanleiding geeft om eenige opmerkingen te plaatsen. Eerstens omdat de heer Frank van der Lip, de directeur der National City Bank, eene rede heeft gehouden over den tegenwoordigen toestand van handel, nijverheid en verkeer in de Unie, waarin hij ontegenzeggelijk op merkelijke dingen heeft beweerd, doch zeer zeker hoe kan het anders een te bevooroordeeld standpunt inneemt tegenover de regeering van Wilson, die, zegt hij, experimenteert met nieuwe economische theorieën. Hij waarschuwde zijne toehoorders wel, te dezen opzichte niet al te bekrompen te zijn en de teekenen des tijds te verstaan, doch de wijze waarop de regeering der Unie te werk gaat, doet, volgens hem, denken aan de cubistische en futuiigtische methoden in de schilderswereld. F; De heer Van der Lip geeft toe, dat vele der nieuwe wetten in economische feiten wortelen; de industrie is in een nieuw stadium gekomen, de wijzigingen op spoor weggebied enz. in n menschenleeftijd zijn enorm. Nog grooter zijn de veranderinten aanzien van trustvorming en de leiding van deze nieuwe krachten is niet altijd in handen geweest van mannen met eene breede visie, soms zelfs niet in die van eerlijke lieden. Dit alles echter wettigt nog geene futuris tische politiek."De opmerking, welke wij hier hebben gespatiëerd, is zeer euphemistsch. En als de genoemde heer dan verder aanbeveelt, dat men in zakenkringen in het vervolg alle beschuldigingen van oneerlijkheid etc. dadelijk zal weerleggen of tot hare juiste proporties terugbrengen ten einde de vorming van legenden te voorkomen", dan voelt men dat ook de heer Van der Lip prêche pour sa proj>re paroisse." Wie zal bovendien nog de bewering serieus opvatten, dat een groot deel van de zaken wereld uit puur idealisme werkt, niet ter wille van de winst doch van het bereiken van het eens gestelde doel ? Doch al lag hierin een grond van waarheid, dat doel wordt dan toch nagestreefd zonder iets of iemand te ontzien. De heer Van der Lip heeft ongetwijfeld het zwaartepunt verlegd. De roekelooze en volstrekt onscrupuleuze wijze van financieren is de grondoorzaak van al de bankroeten in het transport- en handelswezen der Unie en als de bedrijvers daarmede niet anders hebben beoogd, dan idealen na te jagen, dan zijn dit toch idealen van hoogst bedenkelijk maatschappelijk kali ber geweest. En die bankroeten zijn bespoedigd door het optreden van Wilson juist tegen de in zwang zijnde en hand over hand toenemende misbruiken. Zeer stellig heeft hier de theoreticus her haaldelijk in de keuze zijner middelen misgetast, of heeft hij te weinig rekening gehouden met de praktijk, waardoor zich moeilijkheden yocirdbeh, welker oplossing een probleem vormt, doch het te doen voor komen zooals de president der National City Bank, alsof de catastrophes op financieel gebied te wijten zijn aan de pogingen van Wilson om zijn idealen te verwezenlijken (toch dus andere dan van het gros der zakenmannen) en dan bijkomstig op te merken dat ook wel eens oneerlijke handelingen zijn gepleegd geworden dit is een eenzijdig of liever partijdig standpunt, 't welk maar al te doorzichtig is. Doch waar b.v. een wet aanhangig is, waarbij de I. C. C. voortaan de uitgifte van spoorwegleeningen zal hebben te regelen, daar dient erkend, dat zich gevallen zullen kunnen voordoen, waarin theorie en praktijk onmogelijk kunnen worden vereènigd en zou de weg open staan om den spoorwegen allerlei belemmeringen in hun bedrijf te veroorzaken. Een andere taak, welke de I. C. C. te vervullen zal hebben, is na te gaan of bij vroegere uitgiften van waarden geen oneven redig hooge winsten zijn gemaakt. In vele gevallen, zal het hier eene meeningskwestie gelden, doch als, afgescheiden daarvan, de commissie ook deze reusachtige arbeid op haar schouders heeft te nemen, dan is te voorzien, dat nog jarenlang een nerveuze onzekerheid in het geheele econo mische leven der Unie zal blijven heerschen en speciaal bij de leidende machten der spoorwegen. Dit alles echter vergoelijkt geen bankroeten als waarvan men in de laatste twee jaren getuige is geweest en waarbij zich nu weer die van de Missouri Pacific zal scharen? Men verkeerde in de meening, dat deze maatschappij, l Juni jl. over het doode punt heen geholpen zijnde, allicht het vojgende jaar betere economische toestanden met zich zou hebben om alsdan hare onvermijdelijke financieele transacties met succes te kunnen doorvoeren. Het schijnt thans echter, dat het deson danks niet zoo heeft mogen zijn; immers de scherpe koersdaling in de obligaties en aandeelen dezer maatschappij, welke in den loop der week tot stand kwam, ging ge paard met geruchten van reorganisatie. Dientengevolge vielen de 4 pCt. bonds, welke hier te lande indertijd in grooten ge tale hunnen weg hebben gevonden van ca. 52 tot 41 pCt. de 5 pCt. obligaties van 66 pCt. tot 50 pCt., en deaand.van ISVatot HVspCt. Maar ook de andere zoogenaamde Gouldwaarden hadden eene zeer flauwe tendenz; aandeelen Denver & Rio Grande kwamen b.v. van 11 Va op 7 Va pCt., terwijl de 5pCt. Ref. bonds, laatstelijk voor 57 pCt. verhan deld, op 50 pCt. bleven. En de 5 pCt. Western Pacific obligaties waren geleidelijk reeds tot ca. 48 pCt. ge zonken. Vermoedelijk zal de Denver de rente op de incomebonds in de eerste plaats on betaald laten en mocht ook die maatregel niet afdoende zijn, dan zal ook hier reor ganisatie voor de deur staan. Dat de New-Yorksche markt, toch reeds weinig opgewekt van houding, hier door onaangenaam werd beïn vloed.spreekt van zelf. Alle speculatieve waarden verloren dan ook koersfracties; slechts Smelting's maakten hierop eene uitzondering door een vaste houding nu, volgens bericht uit Amerika, deze Mij haar bedrijf in Mexico zal bevatten. Waaruit dan tevens moet worden opge maakt, dat de constitutionalisten in het door hun gepacificeerde gebied alles in 't werk stellen om een geordenden staat van zaken te scheppen. Overigens moet men volgens de jongste berichten verder dan ooit van eene oplos sing der Mexicaansche kwestie af zijn. In de locale markt was het wederom zeer stil. Tabaksaandeelen werden, na aanvankelijk flink prijshoudend te zijn geopend, weer zwakker van toon en moesten dientengevolge een deel van het in de vorige week behaalde avans prijs geven. De oogst- en weerberichten uit Deli waren hierop allicht van invloed ofschoon daarin toch van een enkel feit melding wordt ge maakt, dat niet dient te worden vergetenWant de Sumatra Post laat hooren: Wat de kwaliteit van het gewas betreft, dat valt voor Deli en Langkat, in het bijzonder voor de boven-ondernemingen, mede; met de kwantiteit is het minder rooskleurig gestemd en zullen weinig goede partijen zijn en. daarenboven klein." Is dit waar en valt de kwaliteit inderdaad mede, terwijl de kwantiteit klein is, dan mag men in 1915 exhorbitante prijzen verwachten f Petroleum-aandeelen varieerden weinig; North-Caucasians willig. Van Mijnwaarden legden aand. Singkeptin eene betere stem ming dan sedert lang aan den dag; daaren tegen trad eene scherpe^ daling in bij de Guyana's, die sluiten op resp. 16 en 30 pCt. Van Cultuurwaarden onderscheidden aand. Handelsvereeniging Amsterdam zich heden door de koersavans van 7 pCt., terwijl nog verdere verbetering is te voorzien. Als nieuwe emissies vallen te vermeldendeuitgifte van 2000 aand. a ?250 der Moluksche Handelsvennootschap deelende in het volle dividend over 1914, tegen een koers van 150 pet. Aandeelhouders hebben daarbij recht van voorkeur in verhouding van 2:1. De claims noteeren ca. ? 50. Deinschrijvingheeft|Maandagl3Juli plaats. Op Dinsdag 14 Juli is de gelegenheid opengesteld om in te schrijven op ? l raillioen pref. aand. der Noorsche Gas-Maatschappij tegen een koers 'van 100 pet. De geldmarkt bleef stabiel. 10 Juli v. D. M. P.S. Heden kenmerkten zich de aand.. Koninklijke door eene zeer zwakke houding, in navolging van die der Shell's te Londen en op grond van geruchten, dat de daling der petroleumprijzen aan eene hernieuwden. strijd tusschen Standard Oil en Koninklijke zou zijn te wijten. Turkije's rijkdommen (Slot) Allereerst komen thans de Armenischevilajers voor het invoeren van hervormingen in aanmerking en zullen de belangen van den handel zich voornamelijk voorloopig; daar concentreeren. . Het toezicht op die hervormingen is toe vertrouwd aan twee West-Europeanen, van wie n onze landgenoot is, die voorzeker de middelen zullen weten te vinden om aan het thans reeds bestaande de noodige uit breiding te geven. De handelsomzet bijv. van het vilajet Siwas tot een jaarlijkschbedrag van ongeveer 34 millioen francs,, vertegenwoordigt een invoer ter waarde van 22 millioen tegenover 12 millioen francs uitvoer. Dit laatste cijfer is in verhou ding tot den rijkdom van het land zeer bescheiden, zoodat met meerdere en beteremiddelen van vervoer een belangrijke uit breiding mag worden verwacht. Buitengewoon vruchtbaar o.a. zijn de gron den van Amassia en Tokat, die jaarlijks 220.000 kilo cocons opleveren, waarvan de helft wordt uitgevoerd. Twee sandjaks produceeren vooral opium en wél jaarlijks on geveer 80.000 kilo, ter waarde van 45 a 48 francs per kilo, andere gedeelten des lands hebben reeds een niet pnbeteekenenden uit voer van katoen en geitenwol. In de omgeving van Tokat vindt men uitgestrekte tabak-aanplantingen, voorts be gint de eierenhandel er grootere beteekenis. te verkrijgen. De uitvoer is, niettegenstaande in het vilajet Siwas sedert 1895 tamelijk. merkbare armoede heerscht, toegenomen. De als Smyrna-tapijten verkochte weefsels worden voornamelijk door de bevolking van Siwas vervaardigd, maar op dit gebied is moderne graphiek. Bezichtiging vr|j; van 1O?5 uur. JAC. DE VRIES &z Kunsthandel Steenstraat 109. Arnhem. Schilderijen, Aquarellen, Etsen, Gravures, Encadrementen. ncT . j. a. DE. UJQAL JAP. Të.u. nisi, 1>E AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland kost slechts f 1.65 per kwartaal ^BINNENHUIS INRICHTINGTOT MEÜBELEERING EN VERSIERING DER WONING DIRECTEUREN JAC VAN DEN BOSCH EN W. GIEBEN GE.D:COMMIS5r HP8ERLAGE EN L.SIMONS ' RAADHUISSTRAAT 48-50 AMSTERDAM DAMES, DE MODE eischt thans een mooie BROCHE of COLLIER. Het mooiste en ongemeenste is wel een BROCHE of H A N G E E van COR.IV^LYNSTEE]V in een fijne zachte kleur. Een ruime keuze vindt gjj hierin In den Silveren Molenbeecker", coer. SCHOOBL, Kalverstraat 32. TELEFOON N. 2149. NIEUW PHILIPS &WATT IIOVOLT 200MSEN 220 ÏOLT .400 KAARSEN N.V. PAERELS MEUBILEERING Mij Eokin 128-130-132 - AMSTEBDAM Telefoon 4541 N MEIJBlLEERINCiEN. BETIMMERINGEN. PLANNEN EK BEGROOflNeEN OP AANVBAGE. Dir. A. SCHOEMAKER. Allereersten rang. Te midden van eigen groot oud park, HET AUGDSTA VICTORIA BAD, Geneesheer-Directeur Dr. Med. G. HüLSEMANN, meest moderne comfort, 40 privébadkamers met directe is met het Hotel verbonden ten dienste der gasten, die niet verplicht zijn een kuur te ondergaan. toeraer ran het warme bronwater uit de hoofdbron. Een uit 18 afdeelingen bestaande, volledig ingerichte pshysicalisch-orthopaedische kuurinrichting, Warm en koud water in alle kamers. Auto Garage. ter speciale behandeling van spier- en gewrichtsziekren, zenuwziekten, verlammingen, enz. In het hotel afzonderlijke eetzaal voor JICHT-DIEET. Prospect, gratis. Int. Verkeersbur. Raadhuisstraat 16, Amsterdam, den Haag Papestraat 5.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl