Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
26 Juli '14. No. 1935
Ea wel, dat er op l Mei 1915 ± $ l
railttaen 2-jarige notes der Mij. vervallen, ten
behoeve waarvan men wellicht reeds thans
voorziening tracht te treffen, en in verband
met welke démarches dan allicht een' belan
genstrijd zou zijn uitgelokt
De daüng In de Baltimore's moet
hoqfdzafcetyk worden geweien aan den. verkoop
der vrijgekomen stukken van de Union Pa
cific ter wijl het Cincinnati, Hamilton «S Dayton
schandaal ook aan de stemming ten opzichte
dezer aandeden geen goed heeft gedaan.
Het is o.i. ook niet onwaarschijnlijk, dat
de Mij. haar dividend zal moeten verlagen,
vooral wanneer de tarieven-verhooging, wat
zoo goed als zeker is, maar zeer schriel
door de I. C. C. zal worden toegemeten.
en, naar verluidt, de Balt i more daarin zelfs
in 't geheel niet zal deelen.
Dienaangaande hebben reeds
semi-officieeie berichten de ronde gedaan, doch defi
nitief weet men nog niets.
Oer New-Haven, New-York etc. zal .een
proces worden aangedaan, waardoor deze
aandeden opnieuw een laagte record sloegen;
de I. C C. is haar onderzoek naar de
financiferëngs-methodeh der Rock Island Cy.
aange.yangen en nu verneemt men plotseling,
dat het reorganisatie-plan niet zal worden
doorgevoerd.
Blijkbaar zijn de offers, welke op grond
yin dat plan werden- gevraagd, nog niet
zwaar genoeg; het heet althans, dat ook de
obligaties der moeder-maatschappij, de
Chieftgo R. Isl. en Pac. Rr. Cy. zich een offer
zeilen moeten laten getroosten.
Deze belangrijke koersvariaties (n tal van
waarden gaven, even ais de vorige week,
.aanleiding tot grootere omzetten; over 't
geheel genomen was ons publiek, dat door
vrees bevangen is, als verkooper in de markt
n was dientengevolge van New-York ook
: niet veel heil te verwachten.
Toch bleven, zoo wij zeiden, de
industrieele waarden meerendeels (Steels, Smel
ting s en Amalgamated s) nog boven het
niveau van de vorige week.
De Ass. Merchants en Dry Goods echter
moesten wederom een paar procent inboeten.
Onder de locale soorten viel in de eerste
plaats een zeer zwakke houding op te mer
ken bij de aand. Koninklijke, die in den loop
der week weder ca. 20 pCt. daalden zonder
dat hiervoor een bepaalde oorzaak was aan
te wijzen, anders dan de daling der
petroteumprijzen.
Of de Combinatie wellicht nieuw kapitaal
noodig heeft, terwijl de tijdsomstandigheden
daarvoor niet gunstig zijn ?
De overige soorten volgden dit koersver
loop, terwijl van de onafhankelijker! de
Orion's eenige punten verbeterden in verband
met het aanboren van een fHnk spuitende
bron.
Aankoopen van insiders werden daarbij
opgemerkt.
Rubber-aandeelen kregen in den loop der
week eene ietwat betere houding, waarvan
Amsterdam Rubber, Indische Rubber etc.
nin of meer profiteerden. Tabakken schom
melden heen en weer zonder dat hierbij
eene' bepaalde tendenz viel op te merken ;
op 't moment zijn er dan ook hoegenaamd
geen factoren, welke eenigen invloed* van
beteekenis zouden kunnen uitoefenen.
Cultuur-aandéelen hadden een vrij vaste
stemming, .waarbij aand. Handelsvereeniging
Amsterdam verder eenige procenten stegen.
terwijl aand. Insulinde Cultuur Syndicaat
6 pCt., Suiker Cultuur 3 pCt. verbeterden.
De maalcijfers der suikerfabrieken zijn ge
middeld vrij bevredigend te noemen, van
sommige zelfs uitstekend.
In tegenstelling met het vorige jaar ken
merkte zich de weersgesteldheid in de vorige
maand door stroomende regens, die geen
onbelangrijke schade aan de kwaliteit van
het riet hebben berokkend, doch daartegen
over staat, dat als gevolg hiervan de
suikerprijzen wellicht wat zullen stijgen.
En daarnaar ziet ieder reikhalzend uit,
want de tusschenhandel zit 'nog met enorme
voorraden, die, wanneer ze niet langer te
houden zouden zijn, eene gevoelige daling
op de suikermarkt zouden kunnen veroor
zaken.
Hoe Java overigens nog niets van Cuba
heeft te duchten, blijkt wel uit het feit, dat alle
Javasuiker verleden jaar door Azië is geab
sorbeerd geworden; er is geen baal hiervan
door het Suez-kanaal gegaan.
Scheepvaartaandeelen prijshoudend.
In sommige branches laat zich de
vrachtenmarkt iets beter aanzien, doch over 't ge
heel is er nog weinig verandering te be
speuren. De beurtvaart echter, zij het dan
niet uitzondering van die op de Zuid
Amemerikaansche havens, heeft geen reden tot
klagen. De geldmarkt is zoo ruim gewor
den, dat prolongatie rente tot 2VapCt. daal
del De koereen der inheemsche beleggings
fondsen gaan in tegengestelde richting steeds
crescendo.
Zoo noteeren de 4 pCt. obligaties Noord
Holland reeds ffW* pCt., doch het zal zoo
lang niet meer duren of deze zijn ook op
het univeau van de Zuid Hollandsche col
lega's aangeland.
De uitheemsche soorten ondervonden
slechts geringe variaties. Dinsdag a.s. stellen
Hope & Co de inschrijving open op 425.000
.4K oblig. der stad Christiania a 99% pCt.
Een gunstbeleggings-object, waarvoor on
getwijfeld zeer veel animo zal worden aan
den dag gelegd.
24 Juli. v. D. M.
* . *
Claflin en de Warenhuizen" in Amerika
De finantieele moeielijkheden, waarin de
firma H. B. Claflin & Co. eenige weken
geleden bleek te verkeeren, zijn van
ongunstigen invloed geweest op de koersen van
de aandeelen der verschillende groote han
delsondernemingen, waarbij deze firma in
belangrijke mate is betrokken.
In den manufacturen-handel van Amerika
is dit huis het meest beteekenend in de
Ver. Staten en in deze branche bestaat
geen trust of combinatie, die ermede kan
?Worden vergeleken.
De Claflin-groep is vele jaren bekend
geweest onder de»naam Stewart & Co:,
welke reeds een 40-tal jaren geleden een
belangrijk en voornaam importhuis was,
totdat Claflin, die een door zijn vader over
genomen zaak in 1890 reorganiseerde, ook
de belangen van de firma Stewart & Co.
tot zich trok.
In dat jaar werd de onderneming omgezet
in een maatschappij met een kapitaal van
9 millioen dollar, waarvan:
$ 3.830.000 gewone j
5.600.000 Ie preferente J aandeelen.
«n iïszriooo 2e. .. !
Van deze 9 millioen ging de helft in
eigendom over aan de Associated Merchants
Compaay, die op hare beurt weder door de
United Dry Goods Company wordt gecon
troleerd.
Deze ondernemingen zijaz.g. warenhuizen
of juister maatschappijen tot exploitatie van
warenhuizen, welk bedrijf, als vertegenwoor
diger .van het grootkapitaal in den klein
handel, in Amerika van veel grootere
beteeienis is, dan dat van de warenhuizen in de
groote steden van Europa.
De firma B. H. Claflin & Co. is een
engroszaak, de voornaamste n den
manufacturenhandel, die echter met een aantal
warenhuizen en andere détailzaken in nauwe
verbinding staat en wél met 27 warenhuizen
in de verschillende provincie-steden van de
Ver. Staten, die door John Claflin, president
der Maatschappij, als grootste aandeelhouder
werden gecontroleerd en meerendeels zijn
particulier eigendom waren, verder met een
andere groep warenhuizen onder den naam
Associated Merchants Cy alsmede met de
United Dry Goods Company, die bij de
firma door aandeeien-bezit sterk zijn geïn
teresseerd. ,
De Associated Merchants Cy. bezit nl. van
het Claflin-kapitaal l1 640.000 5 pet. 1ste
preferente,/ 1.931.000 6 pet. 2e preferente en
11.930.000 gewone aandeelen, waarop zij
jaarlijks gemiddeld / 263.000 aan dividend
ontving. .
Van haar eigen kapitaal, bestaande uit
14.492.000 Ie preferente, $ 5.136.200 2e pre
ferente en f 7621.000 gewone aandeelen,
behooren $ 2.748.300 2e preferente en bijna
alle gewone aandeelen (/ 7,064.800) aan de
United Dry Goods Co.
De netto-winst van de Associated Mer
chants Co. was in het boekjaar 1913 1914
11.256.612 tegen f 1.255 798 in 1912/13. Door
de uitkeering van 9 pCt. dividend op de
gewone aandeelen, liet de exploitatie in de
beide laatste jaren een tekort van ongeveer
$ 58.000 per jaar.
In Mei 11. werd het dividend op 2 pCt.
per 3 maanden, dus op den basis van 8 pCt.
'sjaars, teruggebracht. Het winst-aandeel,
dat deze onderneming uit haar bezit aan
Claflin-shares won, was dus slechts onge
veer het '/.-, gedeelte van haar totale netto
winst, de rest verkreeg zij uit het bedrijf
van hare eigen warenhuizen te New-York,
Buffalo, Baltimore en andere groote steden
van Amerika.
De United Dry Goods Co. heeft een ka
pitaal van $ 10,840,000 7 pCt. preferente aan
deelen, waarop in het laatste bedrijfsjaar
$ 758,000 dividend werd uitgekeerd, en
f 14,430,000 gewone aandeelen, waarvoor
8 pCt. dividend of $ 1,154,000 noodig was.
Uit haar bezit van Associated Merchants
shares ontving zij ongeveer t 670,000 divi
dend, terwijl de rest der winst alweder met
de eigen warenhuizen werd verkregen.
Voor beide groote ondernemingen zijn dus
de door haar zelve geëxploiteerde waren
huizen de voornaamste bron van winst,
zoodat de Claflin-catastrofe voor haar in het
ongunstigst geval een ietwat lager dividend
vór de aandeelhouders kan ten gevolge
hebben.
Die warenhuis-exploitatie schijnt in Amerika
over 't algemeen geen slecht zaakje te zijn.
De voornaamste daarvan is wel de Woolworth
Company, die een kapitaal heeft van 50 millioen
dollar gewone en 15 millioen dollar preferente
shares.
Eenige jaren geleden Het zij te New-York
voor hare zaken een der grootste
luchtkrabbers" bouwen. Zij is ontstaan uit de
samenvoeging van verschillende onderne
mingen, die 5- en lOcents bazars exploi
teerden. Deze soort winkels bestaan sedert
1879 en verheugen zich in een toenemenden
omzet.
De Woolworkh Cy. heeft thans niet min
der dan 558 van deze winkels in
NoordAmerika en 32 in Canada, terwijl een dochter
maatschappij in Engeland 12 winkels
exploiteert.
Het aantal geëmployeerden bedraagt
ongeveer 20000, dat der koopers wordt op
3 millioen per dag geschat. De omzet der
verschillende onderhoorige ondernemingen,
die in 1906 26 millioen dollar bedroeg, is
thans tot 60 millioen dollar per jaar gestegen.
Een andere groote zaak is Sears Roebuck
& Co. te Chicago, die den detailverkoop van
verschillende artikelen door vervoer per post
en z.g. xpress-maatschappijen op buitenge
woon groote schaal heeft georganiseerd. De
invoering van den postpaketdienst door den
Staat, hetgeen vroeger geschiedde door de
z.g. xpress-maatschappijen, heeft dergelijke
groote expeditie-zaken belangrijk in bloei
doen toenemen. De omzet geschiedt voor
namelijk door bestelling volgens catalogus,
die bij millioenen en naar de kleinste en
meest afgelegen plaatsen worden verzonden.
Het aantal postpaketten, door Sears Roebuck
& Co. jaarlijks verzonden, loopt tot 10 millioen,
de omzet overschrijdt het bedrag van
$ 70,000,000 per jaar.
Op dit gebied is zij de grootste zaak, maar
dergelijke zaken zijn gevoelige concurrenten
niet alleen voor den kleinen koopman ter
plaatse, maar ook voor de warenhuizen zelve.
De catalogus stelt den farmer in staat
kleeren, schoenen, meubels, huisraad, automo
bielen, landbouw-werktuigen, kortom alles
wat hij noodig heeft te koopen, natuurlijk
tot nadeel van den dprpswinkelier of het
warenhuis in de naastbij gelegen stad.
Warenhuizen, die alles in de dry
goodsbranche (goederen per ellemaat) verkoopen,
vindt men in alle steden van eenige beteeke
nis in de Ver. Staten. Vele daarvan zijn
met eigen engros-zaken verbonden, ook zijn
er zelfstandige grossiers, die aan
onafhankele klein-handelaren verkoopen. Maar de
band tusschen engros- en detailhandel wordt
steeds nauwer aangehaald en als een waren
huis zijn omzet te klein acht voor een eigen
inkoopzaak, vereenigt het zich tot dit doel
met twee of meer andere. Op deze wijze
zijn bijv. zaken te New-York met die in
Brooklijn verbonden.
Groote warenhuizen zijn o.a. nog Stern
Brothers te New-York, John V. Farwell & Co.
te Chicago, de Rice Stix Dry Goods Co.
te St. Louis, de May Departments Stores Co.
te Cleveland en Marshall, Field & Co., die
na Claflin's zaak de grootste
grossierszaak in den manufacturenhandel is.
Aan onze beurs heeft de Claflin-catastrofe
een zeer aanzienlijke daling veroorzaakt van
de hier verhandelde aandeelen-soorten,
hiervoren genoemd.
Op 25 Juni 11., den dag waarop 't hier
bekend werd, gingen de Ie pref. Assoc.
Merchants tot 61 pCt, na 93, de 2e dito tot
41 pCt, na 903/4, terug. Op 2 dezer waren
de koersen 51 K, resp. 30 pCt, thans
onge^veer 60, resp. 42 pCt.
De certif. 'van pref. Dry Goods, op 22
Juni 11. 97 pCt. genoteerd, verflauwden op
25 d.a.v. tot 53 pCt., kwamen vervolgens na
eenig up and down tot 73% en waren gis
teren weder.
17/7 '14. v. D. S.
imiiiiiiiiiiiiiiiHiiiimiimiiMiHiiiiiiii iiiiiiiiimmiiiimiiiiimiiniiiiiiii
De heer J. S. Meuwsen overgeloopen
tot de oppositie.
De generaal is gezwicht voor de opstan
delingen en zich gaan stellen aan hun hoofd.
Verblijdend feit Verstandig en taktisch ook.
Gepaard hiermede gaat het intervieuw,
dat 'n Telegraaf-man met den heer Meuwsen
heeft gehad, en geloof baar moet maken.dat
de voorzitter van den neutralen midden
standsbond steeds zich is gelijk gebleven
en zich ook gelijk zal blijven in de toekomst.
Wij, ouderen, weten wel beter. Eerst stond
de heer Meuwsen vierkant tegenover de,
toen nog weinig beteèkenende
Hanze-vereenigingen, later duldde hij ze in zijn bond,
ten leste geraakte hij onder ze.
Dit laatste is gebleken, toen hij het
Tariefontwerp niet in behandeling durfde geven,
omdat de clericale politiek hem dit verbood.
De neutrale middenstand verzette zich
tegen deze meegaandheid, die feitelijk de
uitlevering was van den neutralen bond aan
de Hanze De vereenigingen Rotterdam"
en Arnhem"' forceerden het bondsbestuur
tot het buitengewoon congres te Utrecht,
en hier werd, bij groote meerderheid, den
staf gebroken over het Tarief-ontwerp.
De heer Meuwsen negeerde de geleden
nederlaag. De clericale vereenigingen ne
geerden ze eveneens en beschuldigden den
heer Meuwsen en zijn -bond van de daad,
die zeer tegen des heeren Meuwsen s zin,
door de oppositie was verricht. Zij gingen
heen uit den neutralen bond en dezelfde
heer Meuwsen, die voor hun blijven zelfs
het neutrale principe van zijn bond had
veil gehad, noemde thans, op het congres
te Dordrecht, en terecht, hun uittreden eene
winste.
Alleen opdat de waarheid niet worde w
ggedoezeld, toon ik hier even aan, dat de
heer Meuwsen zich niet is gelijk gebleven.
Hij is meermalen gewankeld en heeft daar
door ook zijn bond wankel doen staan.
. En thans op het 2e congres van Dordt?
Van den beginne af heeft de oppositie
gewenscht, dat de bond een instelling zou
zijn van de daad, maar steeds en hierin
wankelde en zwenkte hij, helaas, niet
steeds heeft de heer Meuwsen zich hiertegen
verzet. Volgens hem zou dit de dood zijn
van den bond. De bond moest zijn een
ad viseerend -lichaam ;adviseerend n midden
stand n regeering.
Volgens den heer Meuwsen moest de
bond zijn een lichaam zonder handen.
Steeds luider steeds vinniger ook, werd
deze stelling door de oppositie bestreden.
Maar eindelijk was ze des klagens en des
betoogens moede en maakte ook zij zich
gereed om heen te gaan. Een deel van
Gelderland en Overijsel zou het eerst uit
trekken.
Toen nog1' geen week geleden op
het tweede congres van Dordt, 'is de heer
Meuwsen tot flfe Oppositie overgeloopen.
Dat hij 't niet eerder, niet reeds voor jaren
heeft gedaan, lag 'm, zei hij aan de statuten
Niet aan hem. De statuten verboden het!
De overmacht van zelf gemaakte sta
tuten.!
Doch, gras daarover. En over heel het
wankel en wankelend verleden van den bond.
De statuten zijn roemrijk overwonnen en
de bond zal nu eigen instellingen kunnen
hebben, werkend over geheel den lande.
De neutrale bond begint van heden af te
zijn een organisatie van de daad Een
lichaam met handen.
Dank zij de oppositie!
De centralisatie, het werken van den bond,
en de decentralisatie, het werken van de ver
eenigingen, zullen nu kunnen samenvloeien
tot een machtige eenhtid
De enkelingen zullen de totaalmacht en
de totaalwijsheid kunnen vormen der ver
eenigingen en deze de macht en de wijsheid
van het centrale bondsbestuur.
Mogelijk zal nu worden, de nadering tot
het ideaal van den, dan niet meer oppo
santen, heer Knoppers:
De bond van Meuwsen de bond van de
middenstanders. Een voor een! Allen voor
allen! En allen n!
De heer Meuwsen heeft zich aan het hoofd
der oppositie geplaatst en hiermede is de
oppositie gekomen aan het roer! ,
Naast de wijsgeerige theorieën met haar
conclusies en moties, kan nu een ruime
plaats worden gegeven aan de praktijk.
Naast de eenheid van denken kan nu staan
de eenheid van doen.
En alleen deze beide eenheden zijn de
voorwaarden van een krachtig verweer en
een zegenrijke overwinning.
Laat ons nu afwachten of de heer Meuwsen
de man is, die eene democratische organi
satie weet te leiden en te eerbiedigen.
Alkmaar
J. KNOPPERS W.KZN.
Aan den vooravond van het groote
H. S. M.-feest
In tegenstelling met andere arbeiders heb
ben de spoorwegarbeiders in Nederland niets
in het midden te brengen, wannaer het
hun eigene arbeidsvoorwaarden betreft; de
H. S. M.-spoorman moet zelfs bij voorbaat
genoegen nemen met alle nader door zijne
directie aan te brengen wijzigingen in de
Bepalingen omtrent het Personeel.
De tijd gaat snel, maar de gedachtensfèer,
waarin zoo'n spoorwegdirectie gewoon is
zich te bewegen, kent weinig voortvarend
heid, integendeel, wanneer het de belangen
van het personeel betreft, wordt aan den
slakkengang de voorkeur gegeven.
Toch dwingt de houding van de
vrijliberale H. S. M. directie, bij verschillende
gelegenheden tegenover haar personeel aan
genomen, in zeker opzicht respect af. Niet
alleen, dat zij meermalen toonde voor het
personeel absoluut geen vrees |te koeste
ren, tegelijkertijd gaf zij blijken, ook de
Regeering ganschelijk te negeeren, om maar
niet te spreken van de publieke opinie,
daar men ten onzent zich alleen maar voor
het spoorwegpersoneel interesseert . . . wan
neer het staakt.
Na de staking hebben de Nederlandsche
spoormannen als compensatie voor het ont
nomen stakingsrecht twee instituten gekregen
en wel het Scheidsgerecht" en de
Groepsyertegenwoordiging" Eerstgenoemde instel
ling mag zich over het algemeen wel in de
sympathie van het personeel verheugen,
maar het instituut der
Groepvertegenwoordiging wordt door het personeel als een
wassen neus beschouwd; de resultaten der
werking van deze instelling waren zeer, zeer
mager.
De groote algemeene en categorische vak
bonden hebben dan ook besloten bij de op
handen zijnde groepsverkiezingen der S. S.
zich van deelneming te onthouden.
De Minister van Waterstaat, wel
eenigszins bekend met de gedachte, welke het
personeel er omtrent de G. V op na houdt,
heeft, daarmede rekening houdende, bij de
laatste waterstaatsbegrooting verklaard, dat
bij de samenstelling der nieuwe arbeids
voorwaarden (in 1916 te verschijnen) zoowel
de groepsvertegenwoordiging als de
vakvereeniging zullen worden gehoord.
Als van zelf sprekend sloegen eenigen
tijd nadien de verschillende (te talrijke)
vakvereenigingen de handen ineen en vormden
eene commissie, waarvan een der voorman
nen van St. Raphaël (bond van R. K. spoor
wegarbeiders) tot voorzitter en een der
leiders in de Nederlandsche Vereeniging
(omvattend de klassenstrijdende
spoormenschen) tot secretaris werden benoemd.
Niet alle vakbonden echter durfden aan
die gezamenlijke actie deel te nemen; de
H. S. M.-directie had bij gelegenheid der
H. S. M. pensioenzaak-(tragedie) aan de
betrokken vereenigingen doen weten, dat zij
niet gedoogde - op straffe van niet-erkenning
dier vereenigingen dat er in deze materie
met de Ned. Ver. werd samengewerkt en...
alzoo geschiedde. De N. V. werd buiten de
gezamenlijke actie gehouden !?
Men was destijds zoo bevreesd voor de
niet-erkenning, ofschoon nog nooit eene
vakvereeniging door de H. S. M.-directie
wanneer het betrof de behandeling van zaken
het personeel betreffend gekend is, dat men
zich op een voor buitenstaanden onbegrijpe
lijke wijze dusdanig liet ringelooren.
Meerdere H. S. M. bonden hadden dan ook
ditmaal weer van de gezamenlijke actie
afgezien, kennertde te goed den
onveranderenden geest der directie.
St. Raphaël echter met de Protestantsch
Christelijke" toonden meer zedelijken moed
te bezitten, namen deel aan de gemeen
schappelijke beraadslagingen en zagen zich
voor deze euvele daad gestraft met de
intrekking der erkenning.
Deze beide bonden stonden bij de directie
al in een niet al te best blaadje (welke bond
eigenlijk wel ?), vooral de R. K. bond met
zijn 5500 leden durfde de puntjes wel eens
op de i te zetten en de H. S. M. houdt hier
nu eenmaal niet van.
Er zijn in de vakbeweging" verschillende
stroomingen o.i. zeer ten nadeele van de
bij het vak betrokkenen en het lag dus
voor de hand, dat die vakbonden van
diverse pluimage de handen ineensloegen om
voor deze gelegenheid (door den Minister
gehoord te worden) een eensluidend program
te verkrijgen. De Minister heeft ook bij de
behandeling der arbeidsvoorwaarden van het
postpersoneel getoond een liberaal van zeer
goeden huize te zij n en ook de sociaal-demo
cratische afgevaardigden laten hooren
waarom ook niet?
De H. S. M.-directie vindt het echter niet
voldoende, de klassenstrijdende organisatie
niet te erkennen, maar durft er zelfs toe
over te gaan de erkenning aan andere
vakvereenigingen te ontnemen, omdat zij met
de Ned. Ver. samenwerken.
Over eenige weken viert deze humane
(wel is waar middeleeuwsche) directie haar
75-jarig jubileum; het personeel, gedreven
door het verlangen eens wat extra's te
ontvangen het is ook zoo arm - deed
nagenoeg en bloc mede aan de huldiging
van zijn milde werkgeefster, hetgeen o.i. toch
een niet genoeg te laken fout van dat per
soneel blijft, te meer daar het nu wederom
met deze laatste geschiedenis onomstootelijk
bewezen is, dat de H. S. M.-directie haar
ouderwetsche hoogheidsstandpunt n'en
dëplaise een Regout en een Lely blijft innemen
en een dergelijke, niet genoeg te misprijzen
houding door het personeel zelf terdege
in de hand wordt gewerkt.
CHEMINOT
* * *
Nieuwe Uitgaven
ENNY FALKENBURG, Liedjes van leed en
liefde, 78 pag. Amsterdam, W. Versluys.
Het Stadhuis van Amsterdam, door Prof.
Dr. K. BRUGMANS en A. W. WEISSMAN met
43 afbeeldingen van schilderijen, prenten,
portretten en photographieën en 2 platte
gronden, 164 pag. Prijs ing. f 2.90 geb. f 3.50.
Amsterdam, Uitg. Mij. Elsevier."
Synthese II: Democratie, door Prof. Dr.
Ph. KOHNSTAMM, 44 pag. f 0.75. Haarlem,
De Erven Bohn.
ROMAIN ROLLAND, Het leven van Beet
hoven, vertaling van Dr. J. DE JONG, 62 pag.
f 0.45. Handboekje Elck 't Beste", van de
Mij. voor goede en goedkoope lectuur te
Amsterdam.
iiiiiiui iMiiiiiiiimimimiiiiimiiiimiiiiiiiiiiMiiimmiMMiiiimi
Damspel
iHMiiuiniiiuMiiiuiiiiiiiiimimiimiiiiiiiiimiiiiii m uiiiiini
lle Jaargang 26 Juli 1914
Redacteur: J. DE HAAS
Graaf Florisstraat 15^, Amsterdam
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
ONZE CURSUS
Typeslagen uit den omsingelingsstand
Zooals gij ziet, zijn er al heel wat variaties
in dezen stand mogelijk, die echter allen
bekend moeten zijn.
Wit Zwart
1. 31-26 16-21
Men kan zoo zien, dat het Leclercq om de
typeslagen te doen is. Wit opent niet best,
door onmiddellijk een schijf naar den rand te
spelen en zwart antwoordt zwak. Aangewezen
is 18-23.
2. 36-31 11-16
3. 41-36 7-11
4. 31-27 1-7
5. 36-31 20-25
18-23 is heel wat sterker.
6. 46-41 ' 19-24
Gij kent nu wel onze meening over dezen zet.
7. 34-30
33-28 is heel wat sterker.
7. 25:34
8. 39:19 13:24
Erg raar. 14:23 is sterker.
9. 33-28 9-13?
Fout! 14-19 is hier aangewezen.
(Stand na den 9den zet van zwart)
ZWART
l
6
il
16
21
26
31
36
41
46
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
WlT
10. 28-22 17:28
11. 26:17 11:22
Op 12:21 gaat wit naar dam.
12. 32:23 18:29
13. 27:20
Wit heeft nu 2 schijven gewonnen.
Zwart moet nu onmiddellijk door 10-14,
schijf 20 uitruilen, daar anders zwart nog
een schijf verliest. Wit dreigt 40-34 te spelen.
UIT DE PARTIJ
Nu wij in Onze Cursus" typeslagen behan
delen, ontleend aan den omsingelingsstand,
kan de volgende slag waarop wij in een
partij speelden, tegen een der
hoofdklassespelers van het V. A. D.,als interessant dienen.
ZWART
l
6
11
16
21
26
31
36;
41
46|
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
WIT
Zwart 13 schijven op 3,6,8,9,11/17, 21,25.
Wit 13 schijven op 23, 26, 27, 31 33, 35/38,
41, 45, 48.
De omsingelingsstand, is dezen keer
nadeelig voor wit, want wit houdt met 7 schijven
die van 26/32 en 41/36, van zwart slechts
5 vast. Wij die met wit speelden besloten
toen op een valletje te spelen. Onze laatste zet
is dan ook 29-23 (zie diagramstand) om
zwart tot 13-18 te verlokken. Zie hier wat
dan zou zijn geschied.
Wit Zwart
1. 13-18
2. 33-28 18:29
3. 35-30! 25:34
4. 28-22 17:28
5. 32:23 21:43
6. 48:30 29:18
Heel fraai dit terugbrengen van deze schijf
op 18.
7. 26-21
Nu is het heel eenvoudig.
7. 16:27
8. 31:2
Een mooie slag, doch zwart vloog er niet in.
Het volgende aardige stukje vonden wij in
ons archief. De auteur is ons niet bekend.
Het is zeker heel mooi en een voorbeeld,
hoe men met weinig schijven iets moois
kan samenstellen.
ZWART
l
6
11
16
21
26
31
36
41
46
WIT
Zwart 8 schijven op 3,10,12,14,17,19,20,26.
Wit 8 schijven op 21, 25, 28, 30, 35, 37,38,49.
Beide partijen hebben ieder 8 schijven en
een natuurlijken stand, die heel goed in
een partij zou kunnen zijn voorgekomen.
Tracht de winst, die heel aardig is, eerst
eens te vinden.
Wit Zwart
1. 30-24 20:29
Gedwongen, anders gaat wit naar dam.
2. 25-20 14:25
3. 28-22 17:28
Hiermede verkrijgt wit het zoo noodige
tempo om te winnen.
4. 38-32 26:17
5. 32:5
OPLOSSING VAN HET VRAAGSTUKJE
Zwart 9 schijven op 10/12.14/16,18,19,23
Wit 9 schijven op 25, 28, 29, 32 34, 38
40, 48.
Wit Zwart
1. 25-20 14:25
2. 28-22 18:27
3. 29:7 11:2
4. 32:21 16:27
5. 38-32 27:29
6. 34:5
Een fraaie verwikkeling.
Goede oplossingen ingezonden door D. v.
Nieuwkerk te Rotterdam; P. Kleute, Den
Haag; Lucas Smid te Amsterdam.
* * *
