16 Aug. '14. No. 1938 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND Engelsche Dreadnoughts op de Noordzee Het Berlijnsche publiek manifesteert voor het Paleis van Wilhelm II op den dag der Mobilisatie iMitiHiiiiimiiiimiiiii liiiiiiiimiiiiiiiiliHiiiiiimiiiimiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiimiiiiiiMliiiiiiimiiiiiiiii Heldhaftig België Wanneer in later jaren de geschiedenis geschreven wordt van den onmenschelijken strijd die thans de volkeren van Europa tegen elkander opjaagt, zal met eerbied gewaagd worden van het kleine Belgische volk, dat, tegen zijn wil, omdat het tusschen twee vijandelijke machten ligt, gedwongen werd deel te nemen, van het allereerste oogenblik af, aan een kamp waarmee het niets te maken had. Jonge Belgen zijn neergeschoten bij duizen den en gevallen als offers van een conflict waaraan zij volkomen vreemd waren, en dat de meesten hunner, eenvoudige werk lieden of boerenjongens, in het geheel niet begrepen *). Toch hebben zij gestreden als leeuwen. Niet wijl zij, kalm redeneerend, ten oorlog snelden. Maar wel omdat zij innerlijk, wel licht onbewust, gevoelden, dat hun bloed niet gewaagd werd tégen Duitschland en vór Frankrijk, doch wel voor hun in zijn eer gekwetst land. Er is een trilling door *) Geldt dit niet ook van minstens negen tienden der millioenen Franschen, Duischers, Russen, die men als slachtvee op elkaar afzendt? RED. itiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiititimiiiiiiiiiiiniiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiM Generaal SNIJDERS, Opperbevelhebber van Leger en Vloot in Nederland heel België gegaan en het is hun duidelijk geworden, dat er een onrecht tegenover hen stond gepleegd te worden. Onafhankelijk België werd door een wat al te hoogmoedig volk aangevallen, zijn grondgebied werd door vreemde krijgers betreden, die meenden, dat zij slechts te febieden hadden, opdat zij, reuzen, door e Belgische dwergjes zouden gehoorzaamd worden. De dwergjes hebben geantwoord! Eere aan hen die aldus bewezen hebben, dat de fierheid en de eigenliefde van een klein volk zoo eerbiedwaardig zijn als die van een grooten, gevreesden staat, en dat het heilige volkenrecht niet straffeloos mag geschonden worden, door wie het ook zij. Voor Nederland zij België's behandeling door Duitschland, en zijn optreden tegen dien nabuur, een les. Er bestaan zeker niet veel voorbeelden in de wereldgeschiedenis van de wijze waarop hier een groot land, door een jarenlang voorbereid plan, eene kleine natie heeft trachten te verrassen waaraan het plechtig onschendbaarheid be loofd had. Men moet het in Nederland weten, opdat men zich op zijne hoede stelle: te Antwerpen, te Brussel, te Luik, in het geheele land hebben ontelbare spionnen, sinds jaar en dag, zich onder de niets-vermoedende bevolking gevestigd en hun werk volbracht. Thans eerst werd ontdekt, dat verscheidene van de groote Duitsche kooplieden van Antwerpen, die door ieder geacht en naar de oogen gekeken werden, spionnen waren, die hun land geregeld op de hoogte hielden van wat hier omging. In hunne woningen en kantoren werden daar de bewijzen voor gevonden. Op de gastvrijheid die zij hier genoten en de bereidwilligheid in vele gevallen zelfs ten nadeele van Belgische ingezetenen die zij overal ondervonden, hebben zij geantwoord met verraad. Terwijl zij glim lachend spraken met hen in wier midden zij leefden en er schatten geld verdienden, bereidden zij den" veldtocht voor, die, in hun geest, tot de onderwerping van België leiden moest. En tot op het allerlaatste oogenblik waren zij zódoordrongen van het welslagen van dit plan, dat velen hunner, toen zij werden geëxpulseerd, hooghartig zegden: Als wij hier terugkomen, zijn wij in ons eigen land." Duidelijker dan alle redeneeringen teekenen deze woorden de mentaliteit van hen, die zich als vrienden voordeden, doch steeds vermomde vijanden waren. Het is wellicht een vingerwijzing voor Nederland, dat deze toestanden aan het licht gekomen zijn. Voorzichtigheid kan in ieder geval wel nuttig zijn. Medevoelend met het broedervolk, dat in de vlakten van Luik zijn naam voor eeuwig met glorie heeft omhuld en thans door de geheele wereld met eerbied wordt genoemd, kunnen wij slechts innig en hartelijk hopen, dat België, onafhankelijk en onaangetast in zijn nationale eer, in lengte van dagen voortleve in vrede, de vrede die het nooit wenschte gestoord te zien. Onze warme sympathie en onze bewonderende hulde gaan in deze droeve, maar toch hartsterkende oogenblikken, naar ons broedervolk. Antwerpen, 9 Aug. '14 B. ABRAHAM Finandeele Kroniek In jeugdiger jaren hebben wij ons, met velen, wel vermeid in het oplossen van puzzles en hoe geringer het succes bij het zoeken naar de ontknooping was, hoe hard nekkiger de lust om toch door te zetten totdat men had overwonnen en bij welken arbeid men door alle toeschouwers werd gediend met telkens nieuwe raadgevingen en inzichten. In een dergelijken toestand verkeeren wij thans nu het economische raderwerk zoo niet stop is gezet, dan toch dermate slecht loopt, dat maatregelen moeten worden ge troffen om de machine over het doode punt heen te helpen. In de eerste plaats echter mag met vol doening worden geconstate«rd, dat de onrust en het wantrouwen van het publiek voor bezinning hebben plaats gemaakt, zoodat van runs" op bankinstellingen en spaar banken geen spoor meer te ontdekken valt, integendeel weer geleidelijk gelden aan de banken worden toevertrouwd. Ook de zilvercrisis heeft een einde geno men; de zilverbons hebben een gunstig onthaal gevonden en nu het publiek in de gerustheid verkeert, dat er voldoende klein geld, zij het dan als zilver of in den vorm van bons, aanwezig is, komt van lieverlede ook het zilver reeds weer in den omloop terug Want ten slotte hanteert men toch het zilver gemakkelijker dan zijn papieren rempla^anten, die dan ook vermoedelijk wel langzamerhand weer teruggedrongen zullen worden. Doch nu dringt zich de vraag op, hoe, terwijl bijkans al onze kanalen zijn verstopt en de gevolgen daarvan zich reeds dadelijk op ingrijpende wijze doen gevoelen, moet worden gehandeld, om bij den haast algemeenen stilstand, die zich in handel en in dustrie openbaart, een moratorium te vermij den en toch tevens te zorgen, dat ook niet de eenlisg voor zich zelf een moratorium, zij het noodgedwongen, decreteert. Daarom moet steun worden verleend aan allerlei categorieën van de bevolking, waar bij men echter telkens op geheel onverwach te moeilijkheden stuit, omdat waar de eene catagorie baat bij zou bevinden, eene andere volstrekt niet mede geholpen zou zijn. Thans komt eens te meer uit, hoe de ver schillende schakeeringen in handel, landbouw en nijverheid, groepsgewijze eigen belangen hebben, die weer afwijken van de belangen van andere groepen, kortom, heeft men een plan beraamd en tracht men daaraan uit voering te geven, dan blijkt achteraf, dat wel sommige groepen door de maatregelen welke dit plan inhoudt, worden gesteund, doch dat vele behoefte hebben aan eene geheel andere regeling. Toch is men op dit oogenblik, dank zij de herhaalde en langdurige beraadslagingen met den minister, Dr. Bos e.a. op den goe den weg, hoezeer ook nog lang niet alle lagen der maatschappij door de oprichting van de Algemeene Credietbank v. d. Mid denstand en de faciliteiten, door de Nederl. Bank verschaft aan de Centrale Coöp. Raffeisenbank te Utrecht zullen worden gebaat. Toch is de beteekenis daarvan niet te onderschatten. Genoemde credietbank zal feitelijk de centrale worden van de locale middenstandsbanken en ook met de plaatse lijke volksbanken in contact komen, zoodat daardoor het langs deze kanalen geleide credietwezen veel breeder zal kunnen stroo men dan tot heden het geval was. En de landbouw zal speciaal gesteund worden doordat de Ned. Bank zich bereid IMIMMIimilMH mMIILIM MINIMI t MINIMUM Serie D ? \ 'No, l , "De Gemeente AMSTERDAM verbindt zien deze»bet£n|sb0ti, groot N GULDEN in te wisselen tegen geld. Inwisseling geschiedt allén, indien de bon gelijktijdig met andere wordt aangeboden, tot een bedrag dat in bankpapier betaalbaar is. Het re'cht op inwisseling vervalt den 31sten Augustus 1914. Burgemeester en Wethouder vaa Amsteidam, Burgemeester, Wethouder, N.B. De«e Bon is tot zijn volle waarde door bankpapier gedekt. ' ' ' '-Tijdelijk geldige Zilverbon der gemeente Amsterdam. Ware grootte uiiniiiiiHMiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiMitiiiiiiiiiiiMiiiMiiiiMiiiiumiiiim fiS MODKLKAMERS. n m iitiiiii iiinmii iiiiiiiiiiiimiiiiiimiiiliiiiiiiiimiiiniimiimiiiiiiiiMiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii Directeuren: 9. PELT J.Jzn., H. F. BERTEHS B I. Itr :n U. KRIJGER 47?49 Noordeinde :- 'sGRAVENHAGE -: Moderne Schilderyen l:- en Iparellen -:| :? T BINNENHUIS INRICHTING TOT MEUBELEERING EN VERSIERING DER WONING DIRECTEUREN JAC VAN DEN BOSCH EN W. GIEBE.N GE.D:COMMISS~ H P BERLAGE EN L SIMONS RAADHUISSTRAAT 48-50 AMSTERDAM 5ILRKUri5T KEIZERSGRACHT 594 H N.SPIEGELSTRAAT ANTIQUITEITEN MH15TVOORWLRPÉM MEUBELEN AARDEWERK R.ELIOn&Ci N.Y. PAERELS MEUBILEERING Mij Eokin 128-130-132 - AMSTERDAM Telefoon 4541 N. MEUIULEEKINGUN GHLANTMANH^^ KUNSTORUVER & EMAILLEUR * l ATELIER JACOB ... LENNEPKAOE ?64. l i AMSTERDAM t i UITVOERING .?EDELE 8. NIET EDELE METALEN ! EN KUTI n 8lERIftr«EN. PLANNEN EN BEGBOOTIN^EN OP AANVKAGE. Dir. A. SCHOEMAKER. U3QR ncT UiTvoCFUiN V/AIN BouitirsuriDi&E. J a PC. UJC.RnPiAABcr-1 Ten - .&. "Iet-, eiss. CLICHÉ! RECLAME TEEKENINGEN JANDEWIT UTRECHT TEL. 2351. N. V. TECHNISCH BUREAU v/h MOENS & BECK, AMSTERDAM, ROKIN 122. Importeurs van Haringgraatstaal. Brandvrij materiaal voor plafonds, vrijstaande wan den, trapbeschietingen, enz. in Kerken, Scholen, Kantoorgebouwen, Fabrieken, Schouwburgen, Woon huizen, Boerderijen, Stallen, enz. Monsters en nieuwe prospectus-prijscourant wor den op aanvraag gratis toegezonden. geïllustreerde Handleiding ten gebruike van school en huis voor het aanleeren der technieken van Kunst- en Spoelweven op den handweefstoel, door ELIS. M. ROGGE en LODISE H. WILDT. Prrjs, gecart. 11.90. uitgave van VAN HOLKBMA & WABBNDOBF, Amsterdam