Historisch Archief 1877-1940
I^^W
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
23 Aug. '14. No. 1939
Er komt natuurlijk in deze tijden van vol
ledige verstoring van het maatschappelijk
raderwerk geen einde aan de klachten, die
men .meent te moeten en mogen maken over
maatregelen, welke genomen werden juist
om te trachten, die stoornis niet al te lang
te doen aanhouden. Nu lijdt het geen twijfel,
dat men bij het treffen dier tijdelijke maat
regelen, hoe goed ook bedoeld, soms dreigde
dat doel voorbij te schieten, hetzij dan, wijl
bij elk geval de besluiten schielijk moeten
worden genomen, dat men te ver ging en
zoodoende weer andere moeielijken schiep
of dat uit den aard van het genomen besluit
consequenties voortvloeiden, welke in
menigerlei geval voor het publiek hoogst on
aangenaam waren.
Zoo schrijft ons een abonné, die inlegger
bij de Rijkspostspaarbank is, dat wanneer
de regeering zich met hand en tand verzet
tegen een moratorium, zij dan toch wel in
de eerste plaats de hand in eigen boezem
mag steken en het eigen besluit van 3 Aug. j 1.
ten opzichte der postspaarbank indachtig
zijn, waarbij werd bepaald, dat de termijn
van 14 dagen waarbinnen aanvragen om
terugbetaling moeten worden voldaan, ver
lengd is tot zes maanden en in verband
waarmede de directeur dier instelling den
houders van boekjes mededeelde, dat hij
bevoegd was die terugbetalingen eerder te
voldoen, indien dringende redenen daartoe
hadden geleid en hij voorts die restitutie
onder de tegenwoordige tijdsomstandigheden
toelaatbaar achtte.
Eene nadere omschrijving geeft dan nog
aan op welke 'gronden hij de terugbetaling
zou kunnen toestaan.
Nu heeft een dergelijke handelwijze inder
daad veel van een moratorium weg en dat
tal van inleggers daardoor in ongelegenheid
kunnen komen, wie die hieraan zal twijfelen
wetende welk eene onvermurwbare bureau
cratie bij de rijksinstellingen in den regel
heerscht?
Zoo werd ons een geval medegedeeld
door een inlegger, die maandelijks eene uit
betaling van ? 100.?moet doen, ten behoeve
daarvan twee spaarbankboekjes heeft en
ledere maand ?50.?van elk opneemt.
Ofschoon hij nu door de boekjes zelve
kon bewijzen, dat die opnamen regelmatig
plaats hadden en hij deze bovendien moti
veerde, heeft de hoogste autoriteit aan het
betreffende postkantoor uitgemaakt, dat het
geld hem niet kon worden uitbetaald.
Evenwel, hier gelden toch andere
over, wegingen. De Rijkspostspaarbank moet de
haar toevertrouwde gelden op zoodanige
wijze uitzetten, dat zij niet slechts on geacht
?de rente die zij daarvan zelve maakt, steeds
hetzelfde percentage kan handhaven, doch
die gelden ook intact blijven en tevens
voor een aanzienlijk bedrag liquide.
Daarom zet zij steeds ettelijke millioenen
op prolongatie uit, eene wijze van beleggen,
die in normale tijden ontegenzeggelijk in
alle opzichten de meest zekere is. Toen
echter de Amsterdamsche beurs gesloten
werd en het voor de geldgevers onmoge
lijk werd om hunne uitgezette gelden aan
te zeggen, verkeerde de spaarbank plotseling
in de onmogelijkheid om aanstonds groote
sommen disponibel te houden. Ook hier
heerschte weer de force majeure."
En aangezien men terecht overwoog, dat
de overweldigende aanvragen om terugbe
talingen voor een goed deel niet voortspro
ten uit de behoefte aan contanten, doch alleen
uit de dwaze angst, dat zijn geld niet meer
veilig was", nam de regeering het o.i. zeer
verstandige besluit om die geldonttrekkingen
bij voorbaat te verijdelen. Op die wijze
immers voorkwam de bank dat gelden aan
de circulatie werden onttrokken en opgepot.
Overigens was die kwestie om gelden
voorradig te krijgen slechts van zeer
kortstondigen aard; door beleening van haar
eflecten-bezit immers kan de spaarbank na
een paar dagen reeds over tallooze mil
lioenen beschikken.
De vraag zou echter thans kunnen worden
gesteld of er geene aanleiding zou zijn om
het besluit van 3 Aug. j.l. in te trekken, nu
de kalmte is. weergekeerd, zoodat aan het
overleg der houders van spaarbankboekjes
zelve wordt overgelaten, om hunne gelden
bij mate terug te halen.
Daar staat echter tegenover dat, mocht,
wat naar wij hopen niet zal gebeuren, Ne
derland te kwader ure toch worden betrok
ken in den Europeeschen oorlog, men den
zelfden angstigen stormloop op de kassen
der banken en spaarbanken zou zien en
ingetrokken maatregelen opnieuw zouden
moeten worden uitgevaardigd.
Niet slechts de houding der
rijkspostspaarbank, doch ook die der provinciale
bankiers heeft, te recht of te onrechte, veel
critiek uitgelokt; thans echter, nu de angst
voorstellingen verdwenen zijn zal zich nau
welijks iemand om de door de spaarbank
genomen maatregelen meer bekommeren;
middelerwijl heeft ook de provinciale bond van
den geldhandel, nu de eerste en ergste aan
drang is geweken, haren leden verzocht ,
hunne betalingen als gewoon te hervatten. '
Nu golden bij den Bond andere overwe
gingen dan bij de postspaarbank en dat die
lang niet door alle provinciale kassiers werden
gedeeld, blijkt voldoende uit de desbetref
fende uiteenzettingen deze week in de dag
bladen gegeven; tal van leden zijn dan ook,
evenals de Amsterdamsche bankiers, gewoon
doorgegaan met aan de eischen van opvra
gingen der deposito's te voldoen.
En zoo mag worden geconstateerd, dat
in het economische leven, eensklaps zoo
ruw verstoord, alles poogt zich weer te
schikken en te plooien; gelijk een volks
massa door ruw geweld op een klein plein
opeengedrongen, zoo dat niemand zich meer
verroeren kan en men bijkans bezwijmt van
benauwenis, maar die geleidelijk zich weer
vermag uit te zetten, zoodat men weer kan
ademhalen zoo is het verschijnsel van
thans op economisch gebied.
Men bemerkt dit tevens aan de sedert de
vorige week genomen maatregelen der
Nederlandsche Bank.
Onze centrale credietinstelling n.l. heeft
aan 't einde der vorige week hare rente
voor beleeningen en voorschotten in reke
ning-courant tot 6l/s en vijf dagen daarna
tot 5Vs pCt. verlaagd, terwijl thans het
wisseldisconto tevens op 5V2 pCt. is gebracht.
Dit is een gunstig teeken en aangezien de
beleenings-rente der Bank tot basis wordt
aangenomen voor de rente, welke op pro
longatie wordt belast, zal deze tot nader
order 6 pCt. bedragen, waarbij dan de
continuatie-provisie van l /Uo per maand nog
komt.
Voorts wordt er ernstig over gedacht om
de effectenbeurs te heropenen en nemen de
desbetreffende plannen van lieverlede meer
concrete vormen aan. Bij voorbaat heeft
Mr. Vissering in zijne kwaliteit van presi
dent der Nederlandsche Bank het voornemen
opgevat om te trachten tot een overzicht van
de positie der prolongatie-markt te komen
en heeft hij met het oog daarop tot het
bestuur der Vereeniging v. d. Geldhandel
het verzoek gericht om hare leden te bewe
gen hem den staat hunner gegeven en ge
nomen prolongaties met de specificatie der
respectieve onderpanden te doen geworden,
mitsgaders de namen der tegenpartijen.
Met de aldus verkregen gegevens in han
den stelt Mr. Vissering zich voor middelen
te kunnen beramen tot afwikkeling van
loopende posities.
Ongetwijfeld staat men hier voor eene
reuzen taak en kunnen wij nog niet inzien,
hoe de president der Ned. Bank zich de
oplossing der kwestie denkt; door permuta
ties en combinaties, door elemineering van
tegenover elkander staande posten?
Hieromtrent zal wel spoedig meer bekend
worden; intusschen vernemen wij, dat de
regeering, die zich tegenwoordig niet min
der druk bezig houdt met de heropening
der beurs, zich voorstelt te bepalen
minimum-koersen waarop executies mogen wor
den gedaan, terwijl langzame en geleidelijke
afwikkeling van prolongatieposten zal moe
ten plaats hebben.
Evenwel, het een en het ander verkeert
nog in embryonairen toestand, zoodat men
nog niet te veel waarde aan deze plannen
kan hechten.
Middelerwijl blijkt, dat de contante affaires,
die te New-York worden gedaan en welke
men ook hier voorloopig, als overgangs
maatregel wenscht in te stellen, boven ver
wachting goede koersen te zien geven, Erie's
20%, Southern Pacific 88Vs, Unions 114^
Steels 52, Amalgamated's 50 pCt. Slechts
deze laatste maken eene ongunstige uitzon
dering.
21 Aug. v. D. M.
iiiiiiiiiiiiuiniiiiiiiiii
Economische en finantieele belangen der
bondgenooten
Niet alleen uit een staatkundig oogpunt,
ook op economisch gebied zijn, sedert het
herstel van het Duitsche Rijk, de relatiën
tusschen Duitschland en Oostenrijk-Hongarije
steeds nauwer en van grootere beteekenis
geworden.
Zoowel door de geografische nabuurschap
als door de gemeenschappelijke taal, die in
een groot gedeelte van Oostenrijk wordt
gesproken, hebben beide rijken het gedu
rende de laatste 40 jaren meer en meer
noodig en wenschelijk geacht elkanders
handel en nijverheid zooveel doenlijk te
steunen en te bevorderen.
Daartoe werkte in niet geringe mate mede
de invoering van een post-overeenkomst,
krachtens welke geheel Duitschland en
Oostenrijk-Hongarije als n gebied werden
beschouwd en brieyen of telegrammen van
het meest noordelijk punt van Duitschland
naar het zuidelijkst dorp van de monarchie
tot het zelfde tarief konden worden ver
zonden, als bijv. van Emmerik naar Keulen.
Die nauwe betrekkingen tusschen beide
rijken blijken duidelijk uit de cijfers van
den gpederen-ruilhandel, onlangs gepubli
ceerd in den Berl. Börs. Courier.
Van den totalen invoer van Duitschland
in 1913 ter waarde van 10770 millioen
Rijksmark, was voor een bedrag van 827 millioen
R.M. afkomstig uit Oostenrijk?Hongarije,
terwijl de cijfers in 1912 reeds 10691 millioen,
resp. 829^ millioen waren.
Van Duitschlands totalen uitvoer in 1912,
ter waarde van 8956%, millioen en 10098
milliioen in 1913, betrok de monarchie 1035M
millioen, resp. 1105 millioen R.M.
De voornaamste uitvoer-artikelen van
Oostenrijk-Hongarije naar Duitschland waren
in het vorig jaar (in millioenen R M. be
rekend) :
eieren 83.5
bruinkolen 69
naaldhout 55.1
gerst 30.2
ossen 22.4
kalfshuiden 22.1
runderhuiden 18.3
hop 13.8
mout 12.7
dons en vederen 11.6
vlas 11.5
steenkolen 9.5
petroleum 9.1
platen en schilderijen 84
boekwerken 7.5
bier op fust 7.7
porcelein-aarde 6
De voornaamste producten, door Duitsch
land aan den bondgenoot in 1913 geleverd,
waren (in millioenen R.M. berekend):
steenkolen 138.9
wollen garens 34
katoen 26.6
huiden voor bontwerk 245
boekwerken 21.4
cokes 20.5
bovenleder 160
schapen wol 15.8
runderhuiden 15.1
zink . l 15
kamgaren 14.3
verfstoffen 12.6
machines voor metaalbewerking -11.7
vlas 10.7
phosphaat 10.2
ruw koper 8.1
kinderspeelgoed 4
schilderijen en platen 3.8
Vooral in de laatste jaren en zeker in het
belang van Oostenrijk-Hongarije zijn de
finantieele relaties tusschen de beide bond
genooten steeds levendiger en van meer
beteekenis geworden. Was het misschien in
het vooruitzicht van de dingen, die eenmaal
zouden komen, dat de betrekkingen op
j flnantieel gebied, die de monarchie te voren
onderhield met meerdere landen, met name
Frankrijk, allengs minder werden?
Men herinnert zich nog de onderhande
lingen met de houders van obligatiën der
Ooslenrijksche Zuiderspoorwegen, waarvan
het comitézijn zetel te Parijs had. In de
latere jaren hebben echter de Franschen bij
het toelaten van buitenlandsche leeningen
tot de noteering van de beurs te Parijs
rekening gehouden met de politiek en werden
voornamelijk de Russische leeningen be
gunstigd.
Inmiddels echter was de 'kracht van de
Berlijnsche markt in belangrijke mate toe
genomen, zoodat van die zijde aan Oosten
rijk-Hongarije krachtdadige medewerking
werd verleend en de wederzijdsche betrek
kingen op finantieel gebied steeds hechter
werden.
Nog kort geleden, begin Maart 1.1. nam
de finantieele wereld in Duitschland krach
tig deel aan de plaatsing van 500 millioen
kronen 4Vs pCt. Hongaarsche staatsleening;
de 11 Va millioen R.M. 4!4 pCt Galizische
leening werd door de Kais. Kon. Privil.
Oesterr. Laenderbank te Weenen en de Deut
sche Effecten- & Wechselbank te Frankfurt
a/M. voor gemeenschappelijke rekening over
genomen. Kort daarna nam een Duitsch
consortium een gedeelte van de 4l/p pCt.
leening der stad Budapest, groot 150 millioen
kronen over, terwijl ongeveer de helft van
de 396 millioen amortisable Oostenrijksche
schatkistbilletten in Maart j.l. in Duitschland
werden geplaatst en de uitgifte van 30 mil
lioen kronen 5 pCt.
Bosnië-Herzegowinaspoorwegleening kort daarop door de beurs
te Berlijn werd vergemakkelijkt.
Ondanks dit alles, bleek de Duitsche markt
krachtig genoeg om het voor het binnenland
benoodigd kapitaal eveneens te kunnen ver
schaffen, zoodat voor de beide bondgenooten
nog geen toestand van finantieelen nood
ontstond.
Geven voor Duitschland de politieke over
wegingen den doorslag voor de nauwere
aansluiting met Oostenrijk - Hongarije, voor
de laatste gelden behalve de staatkundige
belangen voorzeker in niet geringe mate
ook de economische en finantieele beweeg
redenen.
14;8 '14 v. D. S.
IIIIIIIIIlllllllllllllMllllllllllllllllIMIIIItllllllllllllllllllllllllllllllllMilllllMlllllllllllllllllllllinillllllllIllllllllllilllllllllHlltlllllMIIIIII | lUIIUIimilllllMMIimilMIMHtimimillllUIMIIIMIt
De Twentsdio BankyereenigiDg
B.W,Blijdeflstein&Co.
KAPITAAL: f 15.221.O85,?RESERVEN: f 6.647. 079.53
% \TOOIt t
AMSTERDAM, Spuistraat 138/144.
Ri.lii
(voor wier' verbintenissen De Twen. sche Bankveroeniging
B. W. Blqdenstein & Co , ten volle aansprakelijk is)
AMSTERDAM, Prins Hendrikkade 139;
LO*DEN, B. W. Blpenstein & Co , 55-56 Threadneedlestr ;
ENSCEEDE, B. W. Blfldenstein Junior;
ALMELO, Ledeboer & Co.
RENTE YOOR DEPOSITO'S.
Direct epvorderbaar .................. 3 pCt.
TIen dagen opzegging ................. 3 V,
Een Maand vast Gemiddelde prolongatie-koers met een maximum van 5
Drie Maanden opzegging .... 3 pCt. \ Van den dag der opzegging
Zes Maanden . . . . 3^i af wordt Vu pCt. minder
Een Jaar .... 4 ' rente vergoed.
SAFE DEPOilT
Heerengracht 531?537,
Weesperplein .
Overtoom h/Ie Const. Huygensstr.,
Wiflemsparkweg 89,
verhuurt aan bij haar geïntroduceerde personen SAFE
LOKETTEN in hare Brand- en Inbraakvrije Kelders.
Reglementen zijn aan Bovenstaande kantoren verkrijgbaar.
Hott. Hypotheekbank v. Neder!.
Volteekenrt Maatsch. Kapitaal /5.000.000
Reserve ?609.920.16
Geeft geld op eerste hypotheek zon
der vopruitbetaling van rente. Inlich
tingen te bekomen ten kantore der
Bank, Gedempte Bierhaven 25, of bij
hare Agenten.
De Directie:
ED. HOYER.Mr.W.V.ROSSEM, Mr.TH.REEPMAKER
De Hollandscbe Voorschotbank
HAARLEM, JANSWEG 42.
Bijkantoren: Amsterdam, Da m ra k 99.
Rotterdam, Wijnhaven 129a.
's-Gravenhage,Ged.Burgw.38
Maastricht, Breedestraat 24.
De Bank verstrekt gelden tot elk
bedrag met een minimum van / 5OO
en verkoopt 41/»pCt. schuldbrieven in
stukken van ?1000, ?500, j 100 en ? 50.
- LEVENSVERZEKERING -BANK
^?AMSTERDAM"
Directeuren M" N.G.M.SMITS MN OIJEN. - J E.J BONNWE. Adj-Dir D AAEUEUS.
Ontvang- en Betaalkas,
Vergoeding der Depositorente.
Met ingang van heden wordt de
rente-vergoeding vastgesteld als volgt:
Met n dag opzegging ... 3 pCt
(Bedragen tot ?20.000 zijn terstond
betaalbaar)
Met 10 dagen opzegging . . 4 pCt
Voor andere termijnen op nader
overeen te komen voorwaarden.
Open en gesloten bewaargeving vol
gens reglement.
SAFE DEPOSIT-INRICHTIJVG,
geopend:
op werkdagen van 8% tot 5 uur.
beursvacantiedagen 8 M 4
Loketten van ?2.50 per maand (?10.
per jaar) en hooger te huur voor bij
de Directie bekende of geïntroduceerde
personen.
Amsterdam, 21 Aug. 1914.
De RENTE-CASSA,
Heerengracht 179, (geb.Assoc.-Cassa),
AMSTERDAM.
Kapitaal .... ?
1,000,000.Reservefonds . .
1,158,713.37De Rentevergoeding voor gelden a Deposito
Met l dag opzegging (bedragen tot
?5000 direct te ontvangen) 3 pCt.
10 dagen opzegging . 4
Voor l maand fixe ... 4
2 en 3 maanden fixe 5tV«
l jaar fixe .... 3%
Amsterdam, 21 Aug. 1914.
l
Nederlandsch-Amerikaansche
Hypotheekbank.
gevestigd te UITHUIZEN (prov.Gron.)
OPGERICHT IN 1893.
Reserves ruim
Twee Millioen dulden.
UITGIFTE VAN
4V2pCt.Pandbrie\en^ 98pCt.
in stukken \anfl 000 en f SOU
Algem. Friesche
HYPOTHEEKBANK
LEEUWARDEN.
"l pCt. PANDBRIEVEN
in stukken van
2 /1000, f500 en f WO.
Koers 100 pCt.
Jaarlijksche Conversie van een
gedeelte harer 4 pCt.
Pandbrieven in 41/, pCt. Pandbrieven,
zonder koersverrekening.
M. PIMENTEL,
Accountant.
,eeraar Koefcltoii«l«nTHLO
Uondecoeterstraat 7, Amsterdam
TELEFOON Znl'l
11
te Utrecht*
verstrekt credieten op billijke voor
waarden. Geeft Schuldbrieven uit
ren| tende 4Vs pCt. in stukken van ? IOO«»,
'?500 en ?100. Koers van uitgifte
. 98 pCt. De Directie
CORNS. LOEFF.
BIJ-VERDIENSTEN
Ieder, die hetzij toevallig,
dan wel geregeld adressen kan
opgeven van Heeren, die een
| REIS BUITEN EUROPA |
gaan ondernemen, kan zijn inko
men aanmerkelijk verhoogen door
ons hun adres op te geven.
NIETS ANDERS WORDT VERLANGD.
GEHEIMHOUDING GEWAARBORGD.
Opgaven franco onder motto
Abroad" Bureau van dit Blad.
O
o
TIENJARIGE PANDBRIEVEN.
Hypotheekbank voor Amerika
Verkrijgbaar a 100 pCt.
's-GRAVENHiGE.
l
De ..AH* IK KIH TI* C HE
Lievensverzekering
Ou ge vallen verzekering
Billijke premiën. Concurreerende voorwaarden.
HOOFDKANTOOR: Amsterdam, Keizersgracht 547?549.
BIJKANTOOR: Den Haag, Buitenhof 48a. Groningen,
Vischmarkt 54. Rotterdam, Wijnstraat 138o. Utrecht,
Maliebaan 84.
Bijkantoor der Amsterdamsche Mij. van
Levensverzekering voor Ned. Indië:
SOtiRABAJA, S O C I K T K I T S T R A A T,
l
?*>+::
Standaard Hypotheekbank, te Rotterdam
Directie: Mr. H. H. O. Oasteod(jk enJhr.
H. F. Schuurbeque Boeye.
De Bank verstrekt gelden onder
eerste hypothecair verband en
geeft 4Vs en 4% PANDBRIEVEN
uit onder controle van het
Algemeen Administratie en
Trustkantoor te Rotterdam.
HEEREJfGRACHT 560, AMSTERDAM
stelt verkrijgbaar 4% pCts Pand
brieven tot den koers van IOO pCt.,
gecontrasigneerd door de Nederland
sche Trust-Maatschappij.
De4Vs pCts. Pandbrieven zijn binnen
5 jaar na afgifte niet uitlootbaar, terwijl
de houder 10 jaar na afgifte ten allen
tijde het recht heeft tot pari-koers in
lossing te eischen.
BOLLUiD-CASADA HYPOTBEEEBiSE
's-GRAVENHAGE, Noordeinde.
Directeuren: Mr. J. D. P. T£JN BüSCH te 'a Gravenhage en J. G. COSTKK te Winnipeg (Canada).
De BANK geeft 5*/0 P A TV DB R I R VEV uit in stukken van /1OOO.-,
/5OO.cn ? IOO.?tegen den koers van lOOVi %
te 's-GRAVENHAGE bij de Heeren TELDERS & Co. en ten Kantore der Bank;
te AMSTERDAM bij de Heeren KERKHOVEN & Co.; te ROTTERDAM bij MARX & Co's BANK.