De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1914 13 september pagina 6

13 september 1914 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 13 Sept. '14. No. 1942 tijd was dit schitterende wapenfeit niet. Parijs hield het in 1870/71 zes maanden uit tegen de Duitsche troepen. Generaal Stoessel verdedigde Port Arthur in den Russisch Japanschen oorlog in 1904/5 gedurende 210 dagen tegen de blokkade van admiraal Togo, generaal Gordon verdedigde Khartoum 300 dagen tegen de Soudaneezen en in den Amerikaanschen burgeroorlog doorstond Richmond een beleg van 1485 dagen. Niet onvermeld mag blijven, dat in den boerenoorlog Ladysmith 120 dagen weer stand bood, terwijl Kimberley 123 en Mafeking 261 dagen volhardde in het ver zet. In België toonden zich dus de Duitsche generaals, die de sterke vestingen Namen en Luik binnen weinige dagen wonnen. geweldige stededwingers. M. C. * * * Beurs en Bank Vrij naar De Krekel en de Mier, van Lafontaine La Bourse ayant achet Tout l'été, Se trouva fort dépourvue Quand la baisse fut venue. Pas un seul petit morceau Depuis la-bas jusqu'en hautl Elle alla crier famine Chez la Banque, sa voisine, La priant de lui prêter Quelque argent pour tripoter, Jusqu'èla hausse nouvelle. Je vous paierai, lui dit elle, Avec votre capital Intérêt et principal". Mais la Banque n'est pas prêteuse C'est la spn moindre défaut Que faisiez vous en cours hauts"? Dit elle & son emprunteuse. Toujours, sans un sou vaillant Je fondais, ne vous déplaise". Vous fondiez, j'en suis bien aise, Et bien, craquez maintenant". (Aan deze in- 1870 populaire variatie op Lafontaine herinnerde dezer dagen het oude Dompertje. Zijn de Mieren dezelfde gebleven, de Banken zijn veranderd zooals men ziet! Red.) IIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIUMIIIHIHMIIIItMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHlIlllllllltllllll Het zal zonder twijfel nog geruimen tïjd aanhouden vór dat de beurs wordt heropend, doch juist daarom is er thans nog aanlei ding eens na te gaan of de nieuwe beurswet in de kwestie, waar het hoofdzakelijk om gaat, zoodanige bepalingen vervat, dat een mogelijke debacle daardoor beslist wordt voorkomen. Artikel 4 van die wet bepaalt dan dat als maatstaf ter berekening van de waarde van fondsen, strekkende tot onderpand van niet afgelost»prolongaties, voorschotten in rekening-courant etc., welke van vór 29 Juli loopen, worden aangenomen de koersen, door of van wege den minister vastgesteld. En dat indien de noteering van eenig fonds lager is dan dien aldus door den minister bepaalden ' koers, de termijn(en) worden vastgesteld binnen welke de geld nemer verplicht zal zijn het surplus aan te vullen. Velen hebben zich aanstonds de vraag gesteld of met dit artikel het eventueel geiiiiiliiiiHlililliiiiiltiiliiiiimiiiiiiiuiimiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiii vaar wel afdoend werd ondervangen en ook bij het afdeelings-onderzoek in de Tweede Kamer rezen dienaangaande bedenkingen, zoodat in de algemeene beschouwingen van het rapport dier commissie andere wegen werden aangeduid, waarlangs volgens som mige leden het euvel zou zijn te bezweren. De oorspronkelijke redactie is echter onge wijzigd gebleven, wijl 's ministers inzichten niet strookten met de meeningen dier leden. Bij eene heropening der beurs zal dus de Minister de koersen vaststellen; waartegen de geldgever zal kunnen executeeren, doch daar de geldnemer in staat moet zijn om zijn surplus geleidelijk aan te vullen, zal de Minister de koersen ook van lieverlede ver lagen totdat die op het peil komen, waarop zij blijkens den handel moeten worden getaxeerd. Dit is aldus te verstaan: wanneer men de beurs haar natuurlijken loop liet, dan zouden alle fondsen, zij het beleggings- of specula tieve waarden, in snel tempo op een aan zienlijk lager niveau komen te staan om de eenvoudige reden dat het aanbod de vraag verre zal overtreffen. Om nu te vermijden, dat het in de posten aanwezige surplus door eene hevige daling onmiddellijk zal worden geabsorbeerd, zoodat alle geldnemers zonder onderscheid verplicht zouden zijn onverwijld aanzienlijke bedragen bijtepassen, waartoe zij voor een goed deel niet in staat zouden blijken te zijn wordt door art. 4 eene trapsgewijze lager stellen van den kunstmatigen koers tot op den natuurlijken d.i. den door de omstandigheden op eene andere waardeeringsbasis gebrachten koers. De daling vindt derhalve in etappes plaats, doch ondanks deze, te zijner tijd te nemen maatregel; wordt van vele zijden de vrees gekoesterd, dat ook dan nog tal van debi teuren niet de noodige middelen te hunner beschikking zullen hebben om aan hunne verplichtingen te voldoen. Veel zal nu afhangen van de termijnen waarbinnen de geldnemer zal zijn gehouden om het surplus van de vereischte aanvulling te voorzien, doch is zoo'n termijn verstreken en doet de geldgever een bod op de fondsen, die het onderpand uitmaken, niet lager dan door of vanwege den minister voor den dag van verkoop is bepaald, dan is de geldnemer zijn onderpand kwijt. Daar staat nu wel tegenover, dat de geld gever over 't geheel genomen weinig geneigd heid zal betoonen om de onderpanden op te koopen; zelfs op ongemeen laag koerspeil zullen zeer velen van hen allerminst belust zijn op het bezit van een groot aantal fond sen, wijl dit met den aard van hun bedrijf niet strookt en voor hen ook geenszins de zekerheid bestaat, dat zij zich daarvan binnen afzienbaren tijd met winst van zullen kunnen ontdoen. Want deze demonische strijd slaat zulke wreede en diepe wonden ook in het econo mische leven, dat alles er onberekenbaar langen tijd onder zal zuchten en stenen. Ten einde nu zooveel mogelijk elke af slachting" te voorkomen heeft men op andere middelen gezonnen dan door den minister aangegeven en van die is het denkbeeld van den heer Ferares wel een der meest aan trekkelijke. Dit komt in 't kort hierop neer, dat beleeningen, prolongaties etc. onopzeg baar zouden worden gemaakt, doch de pand gever daartegenover verplicht zou zijn iedere maand een zekere percentage in contanten af te lossen b.v. 5 a 10 pCt., waartegen onderpand zou vrijkomen. Die aflossing zou dan nog kunnen worden aangemoedigd door er eene premie op te zetten. De Minister heeft te kennen gegeven, dat bij de te zijner tijd voor de deur staande uitvoering van de Wet zou kunnen worden overwogen in hoeverre van de wenken uit de praktijk partij zou kunnen worden ge trokken. Intusschen zij het publiek zelve op het hart gebonden, dat 't in zijn eigen belang meêwerke om de plannen des Ministers, hoe dan ook eventueel aangevuld of gewijzigd, met der daad te steunen en van wezenlijk effect te doen worden/ Een breede schare van houders van beleggings-fondsen zal volstrekt niet genood zaakt zijn om te realiseeren, doch loopt de kans van angst bevangen te worden wan neer steeds lagere koersen voor die waarden worden genoteerd. En dan speelt de psyche weer een hoogst precaire rol; het wordt dan allicht een sauve qui peut" waarmede de een den ander dupeert. Het is natuurlijk te voorzien, dat de staatsleeningen een geweldigen knauw zullen krijgen, vooral die van de oorlogvoerende machten en dat die wellicht jaren noodig zullen hebben om zich te herstellen tot het niveau van vór den oorlog. Want zij zullen bovendien gedrukt worden door de ontzaglijke leeningen, welke moeten worden aangegaan op hopgen rentevoet natuurlijk om het economische leven van den grond af aan weer op te bouwen. Om te beginnen komt Duitschland eerst daags met eene binnenlandsche oorlogsleening; onmiddellijk zullen worden uitge geven n milliard mark 5 pCt. schatkistbilletten a 97^ pCt., die in vijf seriën van M. 200 millioen ter aflossing zullen komen van l Oct. 1918?1 Oct. 1920; voorts wordt een 5 pCt. Rijksleening (vermoedelijk van 4 milliard mark) gecreëerd, niet aflosbaar vór l Oct. 1924. Ook deze leening zal voor 97VS pCt. aan de markt komen en a 97.30 pCt. met Sperre-verplichtingen. Het denkbeeld is reeds geopperd om te beproeven voor deze leening ook een débouchéin de neutrale staten te zoeken, doch de kans op succes daarvan is al hoogst gering, tenzij dan dat Amerika bereid zou worden gevonden aan die leening deel te nemen. Daar echter ook in alle neutrale staten de financieele toestand al even benard is als in de onmiddellijk bij den strijd betrokkenen, zal vermoedelijk eerst na den oorlog meer heil van eene dergelijke deelneming te ver wachten zijn. Bovendien zou het den kleineren staten wellicht zeer euvel worden geduid, indien zij aan eene Duitsche oorlogsleening deel namen en zouden daardoor onaangenaam heden niet buitengesloten zijn. Bij alles echter wat we na den oorlog te wachten zijn, dienen de lichtpunten in 't oog te worden gehouden. Want wat speciaal onze cultures betreft hebben we in vele opzichten ganschelijk geen reden tot klagen; tengevolge van den oorlog zijn immers enorme hoeveelheden rietsuiker tot phenomenale prijzen verkocht, zoodat alle groote instellingen, welke bij die industrie zijn betrokken, schitterende zaken hebben gemaakt. Ook worden reeds weken lang groote kwantums koffie en thee tegen mooie prijzen van de hand gezet bij onze oostelijke na buren, die alles contant betalen, van rubber kan hetzelfde worden getuigd, zoodat ook de cultuurondernemingen, die daarbij zijn betrokken, middellijk hiervan zullen profiteeren. Onze handel lijdt zeer stellig onder den drang der omstandigheden, doch al is hij voor een deel stil gelegd en dit betreft den overzeeschen in het land zelve valt er, alles in aanmerking genomen, nog zoo hevig niet over te klagen. Het is waar, de tabakshandel krijgt een ernstigen knak. Niet slechts, dat tengevolge van den strijd geen koopers meer zullen opdoemen om de najaarsveilingen van Sumatratabak bij te wonen (die derhalve zijn afgewimpeld) maar alles wat aan onzen grootsten afnemer, Duitschland, is verkocht, blijft voorloopig onbetaald, terwijl boven dien enorme hoeveelheden zich nog in de eerste hand bevinden op prijzen, die nu wellicht moeten worden getierceerd om er eventueele koopers voor te vinden. Dan blijven nog de voor de najaarsvei lingen bestemde 70000 pakken zonder be stemming en komt in 't volgend jaar de nieuwe oogst. Hoe dit alles te verteeren zal zijn, is op 't oogenblik nog een volslagen probleem. Ook de petroleum ondernemingen onder vonden den terugslag van den oorlog op gevoelige wijze. Zoo zien de Rumeensche maatschappijen voor een groot deel geene mogelijkheid om hare olie te vervoeren, wijl de communicatie-middelen zijn stop gezet; de Orion o. a. moet al hetgeen ze wint op slaan en zoo vergaat het andere maatschap pijen desgelijks. Volgens de jongste berichten echter gaat ook dat wel weer iets beter. Toch, wij herhalen het, zijn naast de schaduwzijden nog genoeg lichtzijden te ontdekken en zal het ieder, ten eigen bate, geboden zijn, zijn optimisme niet te laten overtroeven. 11 Sept. '14. v. D. M. * * * Automobielen en Vliegtoestellen In_ de ernstige tijden, die Europa thans doorleeft, trekken automobielen en vlieg toestellen op droevige wijze de aandacht en vindt de industrie, die zich met de vervaar diging ervan bezighoudt een belangrijke uitbreiding harer werkzaamheid, waarvoor zij voorzeker een minder treurige aanleiding heeft gewenscht. In Frankrijk vooral heeft deze industrie in weinige jaren een groote uitbreiding ondergaan; een paar jaren geleden December 1912 werd te Parijs een ten toonstelling op groote schaal gehouden en in het vooruitzicht dit jaarlijks te herhalen, hadden de Fransche fabrikanten voor een belangrijke verscheidenheid gezorgd, ten einde aan de te verwachten veelzijdige vraag bij de voorjaarsbestellingen van 1913 in alle opzichten te kunnen voldoen. Maar al spoedig ondervond men in het vorige jaar den nadeeligen invloed van de politieke spanning, door de Balkancrisis veroorzaakt en hoewel de bestellingen van particuliere zijde tamelijk bevredigend waren, kwam het niet tot afdoeningen van meer dan gewone beteekenis en bleef de ver wachting, met groote buitenlandsche impor teurs aanzienlijke leveringscontracten te zullen afsluiten, onvervuld. Met 't oog op de mogelijkheid, dat Londen waar kort te voren eveneens een groote tentoonstelling van automobielen was ge houden belangrijke bestellingen van de buitenlandsche groothandelaren had ont vangen, werd toen besloten de expositie te Parijs in 1913 niet te laten doorgaan. Maar de groote voorraad van de Fransche fabrikanten noopte dezen te beproeven zoo veel mogelijk van hun fabrikaat in het bui tenland en vooral in de koloniën te plaatsen. Vroeger vormden Engeland en de Ver. Staten van Noord-Amerika hun voornaamste afzet gebied, terwijl slechts in eenige van de grootste steden van Europa agenturen waren gevestigd. Maar thans was het noodig nieuwe markten voor den grooten voorraad te zoeken. Door verlaging van de prijzen werd de uitvoer naar Engeland en Argentinië van meer belang, maar de Amerikaansche markt kon door de buitengewone en spoedige ontwikkeling van dezen tak van nijverheid in de Ver. Staten allengs de mededinging van Europa op gevoelige wij«e het hoofd bieden, témeer doordat bij de nieuwe tariefwet het buitenlandsch fabrikaat aan niet geringe invoerrechten werd onderworpen. Daardoor vond de Amerikaansche auto mobielen-industrie in het eigen land een zóreusachtige afname, dat ook de Duit sche mededinging, die niet van geringe beteekenis was, werd overvleugeld. De automobiel verkreeg burgerrecht in den volsten zin des woords in Amerika; in Detroit bijv. is thans de productie van iedere afzonderlijke auto-fabriek veel grooter dan het totaal verbruik in geheel Duitschland, afgescheiden natuurlijk van de leger-behoef ten, waarvan men de beteekenis eerst sedert een maand heeft leeren kennen. Niet minder dan 225.000 automobielen worden door de fabrieken in Detroit jaarlijks vervaardigd en nagenoeg alle in Amerika verkocht. Wél is de keuze beperkt tot 4 a 6 modellen, maar niettemin koopen de Amerikanen gaarne het veel goedkooper fabrikaat van hunne eigene industrie. Om trent de toename van het automobielenverkeer in Duitschland gedurende de laatste 7 jaren (afgescheiden van het verbruik voor militaire doeleinden, waaromtrent geen bij zonderheden werden gepubliceerd) geeft onderstaande opgave, aan de Allgem. Automobiel-Zeitung ontleend, een denkbeeld. In gebruik waren op l Januari van aantal toename voor goeder. in pCt. personen vervoer 1.778 2.252 3.019 ] 4.203} 5.549 7.704 9.739 1908 36.022 33.3 34.244 1909 41.727 15.8 39.475 1910 49.941 19.7 46.922 1911 56.434 13 52.231 1912 65.450 16 59.701 1913 77.789 189 70.085 1914 93.072 19.6 83.233 Al is dus in dit tijdvak het verbruik i Duitschland 2^ maal grooter geworden, toch komt het cijfer van ruim 93000 niet in ver gelijking met dat van de Ver. Staten, waar jaarlijks bijna 3 maal zooveel wordt ge maakt en verkocht. Maar een afzetgebied, door de Fransche fabrikanten vór 1913 slechts in beschei dene mate geëxploteerd, werd door hen in dat zelfde jaar te meer winstgevend gemaakt, nl. de Russische markt, die ondanks de meerendeels gebrekkige straatwegen in het grootste deel van Rusland steeds meer Fransche automobielen opnam. Vooral werd veel verkocht in Russisch Polen, waar de verkeerswegen over het algemeen beter onderhouden en talrijker zijn dan in het overige gedeelte van het tsarenrijk. Voorts werden Spanje, Portugal, Algiers en de Fransche Koloniën in Afrika meeren meer goede afnemers van Fransche automo bielen, terwijl daarentegen in Japan en Australië de pogingen minder bevredigden resultaat opleverden en alleen enkele leve ranciers van luxe-auto's daar een beschei den succes konden verkrijgen. Een opvallend verschijnsel in 1913 was de toenemende vraag voor zware automo bielen. Die vraag vermeerderde in buiten gewone mate sedert de omnibussen te Parijs in auto-lijnen werden hervormd en het ver keer tusschen de departementen onderling, vooral tusschen de industrieele centra en in de door de natuur gunstig bedeelde streken, door middel van het nieuwe voertuig leven diger werd. Voorts verkreeg de besteldienst van goe deren en pakjes per automobiel bij fabrieken en magazijnen een belangrijke uitbreiding en scheen de enorme tijdbesparing ruim schoots op te wegen tegen de vrij wat grootere kosten, aan deze wijze van vervoer verbonden. 4/9 '14 (Slot volgt) v. D. S. IIIIIHMMir lllllllllllllllllll De Tweikhe Bankvemnigiig B.W.BlpnÉ&Go. KAPITAAL: f 15.165.052,59'RESERVEN: f6.729.497.14 HOOF DK AMTOOR t AMSTERDAM, Spuistraat.138/144. «?JKAMTORBHT: (voor wier verbintenissen De Tvrentsche Bankvereeniging B. W. Blfldenstein & Co., ten volle aansprakelijk is) AMSTERDAM, Prins Hendrikkade 139; LONDEN, B. W. BlfldensteiD & Co., 55-56 Threadneedlestr ; ENSCHEDE. B. W. Blfldenstein Junior: ALMELO, Ledeboer & Co. RENTE VOOR DEPOSITO'S: Direct «pvorderbaar 3 pct. TIen dagen opzegging 3i/8 m Een Maand vast Gemiddelde prolongatie-koers met een maximum van 5 Drie Maanden opzegging Zes Maanden Een Jaar 3 pCt. Van den dag der opzegging af wordt Vs pCt. minder rente vergoed. .BANK.SCHIEDAM ONGEVALLENVERZEKERING -^ - LEVENSVERZEKERING-BANK ^?AMSTERDAM" Directeuren-. M" N.C.M.SMITS wn OUEN. ? J. U BON NIKE, Adj-Oir D A.AEIJEUS. Vergoeding der Depositorente. Met Ingang van heden wordt de rente-vergoeding vastgesteld als volgt : Met n dag opzegging ... 3 pCt (Bedragen tot ?20.000 zijn terstond betaalbaar) Met 10 dagen opzegging . . 4 pCt Voor andere termijnen op nader overeen te komen voorwaarden. Open en gesloten bewaargeving vol gens reglement. SAFE DEPOSIT-INRICHTING, geopend: op werkdagen van 8% tot 5 uur. beursvacantiedagen 8% 4 Loketten van ?2.50 per maand (?10. per jaar) en hooger te huur voor bij de Directie bekende of geïntroduceerde personen. Amsterdam, 21 Aug. 1914. HEERENGRACHT 560, AMSTERDAM stelt verkrijgbaar 4% pCts Pandbrieven tot den koers van 1OO pCt., gecontrasigneerd door de Nederlandsche Trust-Maatschappij. De 4V»pCts. Pandbrieven zijn binnen 5 jaar na afgifte niet uitlootbaar, terwijl de houder 10 jaar na afgifte ten allen tijde het recht heeft tot pari-koers in lossing te eischen. =?»"*? Standaard Hypotheekbank, ti Rotterdam Directie: Mr. H. H. O. Casten dijt enJhr. H. P. Sclmurbeque Boeye. De Bank verstrekt gelden onder eerste hypothecair verband en geeft 41/j en 496 PANDBRIEVEN uit onder controle van het Algemeen Administratie enTrustkantoor te Rotterdam. ' =44De RENTE-CASSA, Heerengracht 179, (geb. Assoc.-Cassa), AMSTERDAM. Kapitaal .... ? 1,000,000.Reservefonds . . 1,158,713.37. De Rentevergoeding voor gelden i Deposito Met l dag opzegging (bedragen tot ?5000 direct te ontvangen) S pCt. 10 dagen opzegging . 4 Voor l maand fixe ... 4 , 2 en 3 maanden fixe SVj , a l jaar fixe .... 3% , Amsterdam, 21 Aug. 1914. Nederlandsch-Amerilraansche Hypotheekbank. gevestigd te UITHUIZEN (prov.Gron.) OPGERICHT IN 1893. Reserves ruim Twee MIHloeii Galden. UITGIFTE VAN -f'/apCLPandbriewDè98pCt. in stukke»van MOOÓen f 500 Verschenen : Het Goederenvervoer per Spoorifii Inlichtingen ten dienste van het publiek. Met tal van Bijlagen DOOR R. J. BOTMAN Commies H. IJ. S. M. PRIJS 60 CENTS Uitgave van VAN HOLKEMA & WARENDORFrA'DAM. Rott. Hypotheekbank T. Neder!. Volteekend Maatsch. Kapitaal ? 5.000.000 Reserve ?609.920.16 Geeft geld op eerste hypotheek zon der vooruitbetaling van rente. Inlich tingen te bekomen ten kantore der Bank, Gedempte Bierhaven 25, of bij hare Agenten. De Directie: ED. HQYER, MI-.W.V.ROSSEM, SAFE DEPOSIT Heerengracht 531?537, Weesperplein 2, Overtoom h/Ie Const. Huygensstr, Willemsparkweg 80, verhuurt aan bij haar geïntroduceerde personen SAFE LOKETTEN in hare Brand- en Inbraakvrije Kelders. Reglementen zijn aan bovenstaande kantoren verkrijgbaar. AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland kost slechts f 1.65 per kwartaal 'atterdamsche Maafccbappij van verzekering OPnerieven .Ou de haven Kade N r 1. Plan C.Rotterdam.. Telefoon No. 1240 (voor de Directie No. 1339) TARIEF XI (Kapitaal op vasten termijn met weesenpensioen). Directies P. «. MEES, J. Hoofdvertegenwoordigster voor Nederlandsch Oost-Indië: firma COSTER v. VOOEHOUT & Co., Soerabaia. GEVESTIGD TE LONDEN. GRESHAM Life-Fire-Accident. DIRECTIE TOOR NEDERLAND: M. JUDELL, PAUL JUDELL, Spui 23/27, Amsterdam, Telefoon 5116,

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl