??*,. Zondag 8 November A°. 1914 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND ONDER REDACTIE VAN Mr. H. P. L. WIESSING Abonnement per 3 maanden . . f 1 65 Voor het Buitenl. en de Koloniën p. j., bij vooruitbetaling fr. p. mail , 10. Afzonderlijke Nummers aan de Kiosken en Stations verkrijgbaar 0,12" UITGEVERS: VAN HOLKEMA & WARENDORF KEIZERSGRACHT 333, AMSTERDAM Advertentiën van 1 5 regels/ 1.25, elke regel meer . . Advertentiën op de finantieele- en kunstpagina, per regel Reclames, per regel . . ?0.25 . . ,0.30 . . .0.40 INHOUD Blz. l: Antwoord aan Sir Pollock. De Noodbelasting. Kroniek: De Deugd des Tijds. Het Oorlogstooneel door **. 2: De Belg. Vluchtelingen. Matthijs Vermeulen over de Fransche Opera ;en La Mer. Purisme. 3: Van den Eeckhout: Vive Ie Tsar!" Dr. P. van Olst over kunstmatige edelgesteeflten. D. R. Mansholt contra mevr. De Jong van Beek en Donk. 4: Japansche leidslieden. De ophef fing der vrouw door S. HoogendijkHesse. Russische Oorlogslisten. Allegra. Recept. 5: Teekening van A. v. d. Zee: Mors en Mars. W. Steenhoff over St. Lucas. L. R. Krijn contra Charivarius. Stop it! door mr. G. M. den Tex. 6: Fin. Kroniek door v. d. M. De oorlogskosten door v. d. S. 7: Amsterdamsche adressen, II, door Jan Sluyters en Ed. Coenraeds. Duitsche brief van A. Freiherr von Maltzan. Schaakspel door R. J. Loman. Portret van Louis Franck. 8: Damspel door J. de Haas. Teekening van Joh. Braakensiek: De 45 millioen van Brussel. Bijvoegsel door Johan Braakensiek: Het Hemelbeeld November 1914. English Reply to our open Letter to our f riends in England. Some notes by Sir Frederic Pollock L.L.D., D.C.L. We have been asked howit was that we have so far only referred to German replies to our German letter, whereas no mention was made of English ones to our English letter. Had no such replies reached us? As a matter of fact we have mentioned already one letter from an Englishman residing in Amsterdam, and a good many English papers have come to hand, with leading articles about our said letter, which however did not call for further comment on our side. They all were written in terms of great decency and respect for our national opinions, and only mildly protesting against some of the contentions, set forth in our argument. But the other day that well known English publicist Mr. Robertsen Scott sent me under the title A Word to Professor Burger a series of comments by that distinguished English lawyer Sir Frederic Pollock. And on perusal of these notes I discovered that they were really directed against my letter. Apparently Prof. Burger had sent him a copy of same, and put his name on it, to denote himself as the sender of the copy; which name Sir Frederic Pollock must have misunderstood as an indication of authorship. Similarly a copy of my German letter, sent Iby Dr. Frederic v. Eeden to his friend Romain Rolland, led to the be lief that this German letter had had v. Eeden as its author, and the Journal the Genève, and the Manchester Guardian in its wake, announced him as such. Of course I do not mind either mistake, but I mention it in order to make it clear whythis Word to Professor Burger is being printed in this paper according to mr. Scott's request, but with com ments written not by Prof. Burger, but by me, as the author of the original letter. Before doing this I should like to make the following general observation: This letter referred to certain opinions expressed in England, and to some measures taken by English Government officials; and it contained a kind of appeal to the higher minded Englishmen, to use their influence in order that the latter might in future be revoked. lts point of departure was therefore that these higher-minded Englishmen did not approve of this policy, and that a certain chasm laid between their opinions and those of the said officials. If therefore Sir Frederic Pollock repudiates things as unworthy of serious consideration and himself refers to a clamour of noisy and not always disinterested patriots, against which the English Government has to contend", hèis really strengthening and not weakening the main contention, on which my letter rested. But now let us turn to his comments. * * * Sir Frederic Pollock writes; 1. Professor Burger is quite mistaken if hèthinks any sober-mïnded English man expected anything but strictly cor rect neutrality at the hands of the Netherlands Government. We understand very well that this was the only possible course. 2. He is equally mistaken if hèthinks that neutrality is a special virtue to be recompensed by special favours. Holland is neutral not to please Great Britain or France, but for obvious and just reasons of National interest. France and Great Britain are bound to respect all rights of Dutch neutrals as understood and acknowledged according to the general law of nations. They are not bound to grant any further indulgence, though it may be wise policy to do so in particular cases. The allied Governments, on the other hand, have to resist the clamour of noisy and not always disinterested patriots in their own country, who think they are not active enough. 3. Prof. Burger's complaints are so vague that it is impossible to deal with them in detail. If hèmeans that, for the convenience of the Dutch merchants and shippers, we should let contraband of war, (which it may be of the highest military importance for us to stop), pass through Holland to Germany without restriction, his contention is extravagant and unexampled. 4. Surely it is a more human and civilized method of warfare to cripple an enemy's resources by economie pressure than to rely solely on killing or disabling his combatants and destroying his ships, arsenals, and other material of war by violence. German commerce has been driven off the seas almost without firing a shot. The German armies can be driven back within their pwn frontiers only by a terrible expenditure of human life. Prof. Burger talks of our country as being safe on its island shores, as if the loss of British lives did not matter. 5. The suggestion that the British and French navies are exercising their undoubted belligerent rights on purpose to harass Dutch shipping and punish Hol land for being neutral is unworthy of serious consideration. 6. If Prof. Burger can devise a way of carrying on war by land and sea between great nations without some inconvenience to neutrals and some dislocation of neutral commerce, the disclosure of it would be a great benefit to the world. In the latest peaceful discussion of these matters among the Powers, it were the representatives of Great Britain who endeavoured to secure respect for the rights and convenience of neutrals, and those of Germany who insisted on the uttermost rigour of belligerent claims; all and more than all of which the German navy and army are now using to the great damage and peril of Dutch and other neutral shipping. Let Prof. Burger turn to the proceedings of the Hague Conference of 1907, especiallyas regards submarine mines. 7. It is quite true that there has been some loose and, in Prof. Burger's own words, second-class- or low-class-talk about capturing German trade and permanently hampering German commercial enterprise. But this is not a war for commercial profit-making on our side, (whatever German traders may have hoped it would be on theirs). All the German trade we can supplant will not make up a tithe of our losses direct and indirect. The resppnsible Ministers and officers of Great Britain are not answerable for the language of a few unrestrained journalists, prompted by a mixture of vulgar revenge and hatred with gross economie fallacies; and in a discussion of international duty and policy reference to that sort of language is quite irrelevant. 8. The writer has seen only the English version of Prof. Burger's article, which is not written by a perfect master of our language. It may be that some expressions which appear crude in English were less so in the Dutch original. * * * And here are my replies: I. The news I received from England, and which led to my characterisation of English opinion of our attitude, did not appear to come from non-soberminded people. However, it is a good thing to have elicited more than one declaration in the sense of Sir Frederick Pollock's. II. Our neutrality was 3nd is the result of our common sense view of the international situation. As such it was very distinctly marked in my Open Letter. What made Sir F. P. think that we expected any favour in return, I can't make out. We don't either glory in pur neutrality. We are and will be quite contented if France and England will only respect all rights of Dutch (and other) neutrals as understood and acknow ledged according to the general law of nations". Our grievance, and that of other neutrals, is however that they don't; but lay down their own laws, to the detriment of our rights. III. We don't ask for conveniences for our merchants and shippers to deal in contraband of war. Our own Govern ment has done its utmost to prevent such dealings. But is Sir F. P. so entirely out of touch with facts, that hèdoes not know how the English Government has continually been shifting its ground, and is harassing our shipping with regard to non-contraband" articles? That it is practically setting at nought its own original declaration as to what should constitute absolute and conditional con traband of war? And worse, after having practically proclaimed its adherence to the declaration of London, has gradually withdrawn from that high position as a protector of international law? IV. Economie pressure" aims first of all at npn-combatants. My personal point of view is that war is war, and that to kill and disable combatants is the only means by which to wage war. If this means terrible siaüghter, so much the worse for war. But to try and conquer a nation by hunger and distitution looks similar to killing non-combatants by throwing out bombs, and by levying war-taxes. We condemn the latter ihing when done by the Germans; we are not going to admire the former when done by the English. V. There was no question of punishing us for being neutral," but of trying to influence our attitude, by making us feel the strong hand of the French and Eng lish navies. I know a great deal of what is going on in the minds of the English, and how the English nation is divided between right-and highminded people like Sir F. P. and the noisy, clamouring patriots," the Jingoes and their yellow press. I know how much more influential the latter are in times of crisis. I have not forgotten the way they carried on their campaign against the Boers in 1899, when I was living in England. The idea of using pressure on neutrals is not un worthy of serious consideration?in the eyes of those noisy English patriots. VI. We Dutch have never complained about some inconvenience and some dis location of our commerce. We quite understand that war is war, and we submit to the really unavoidable. But our protest was and is raised against English action far beyond some incon venience. That the laying of mines was not prohibited by the Hague conference of 1907 is not laid by us at the door of England but at that of Germany. But the English Government had signed the Declaration of London and but for the House of Lords England would have become a party to same. And it has struck us as odd" (to use the mildest of ex pressions to hand) that the English Government is now putting this parliamentary reverse to profit. For agovernment which has fought the House of Lords as undemocratic and which has done its utmost to make the voice ot the Commons supreme, it is not exactly... the thing now to use this adverse vote of the Upper House on that declaration as "a blessing in disguise". VII. Here Sir Frederic Pollock and my letter are entirely at one. Only?I remember utterances by Government ministers about capturing German trade which fully justified the reference in my letter. It certainly is a pity that this low-class talk has not been silenced at once in England. For now the impression has certainly been created that behind the war-cry of assisting the smaller nations the desire lurked to strike a strong blow at a formidable and able competitor for the worlds trade. VIII. My letter was not first written in Dutch and then translated, but composed at once in English. A perfect master of Sir Fr. Pollock's language I have never considered myself. But I am under the impression that my knowledge of this foreign tongue is sound enough to allow myself to judge ofthemeaning of the expressions l make use of. If some of these expressions impressed Sir Fre deric Pollock as rather crude, I am afraid I meant them to be. THE WRITER OF THE OPEN LETTERS TO OUR FRIENDS IN ENGLAND AND GERMANY ? ? ? Een Noodbelasting Zooals onze lezers weten heeft ons Weekblad, vór eenig ander orgaan, er op aangedrongen door een NOODBELASTING de millioenen te vinden, die de abnor male toestanden vereischten. Wij hebben er tegen geprotesteerd, dat wederom met gebedel de noodzakelijke gelden werden bijeengezocht, en wij vroegen: Kan Neder land niet, in navolging van Duitschland, dat een Wehrsteuer op de groote ver mogens hief voor den toen a.s. oorlog, een Noodweer-belasting heffen tot keering van armoede? Men is eindelijk in ingezonden stukken en ook overigens hier en daar in de pers wat gaat dat alles langzaam! om zulk een maatregel gaan vragen. In ons vorig nr. plaatsten wij een opstel, dat voorstelde een belasting te heffen, en het bedrag over eenige jaren te verhalen. Thans kwam de heer D. W. Stork te Hengelo in de N.Ct. den raad geven de vermogens boven 20.000 gldn. met 4 tot 8 pCt. te belasten en het bedrag desgewenscht in eenige jaren te doen af betalen. De grond, waarop hij zijn meening, dat alleen de vermogens moes ten worden aangesproken, vestte, lag in de overweging, dat oorlog vooral ver nietiging van vermogens ten gevolge heeft en dat een gespaarde Nederlandsche brandkast-bezitter nu de bon coeur wat moest kunnen missen. Het gebaar is zeker een kapitalisten gebaar op zijn best, en wij wenschen het ministerie van Financiën, dat met niets dan groote geldmannen in deze dagen confereert, het fortuintje toe met alleen zoo ruimdenkenden te doen te hebben. De berichten zijn echter minder be moedigend. Het vertrouwen, dat de autoriteiten hebben in de financieele onderdeelkundigheid van het publiek (dat immers ook alle handelingen van de... impotente (!) Ned. Bank voor pure wiisheid verslijt) is onmetelijk. Ziehier wat het Handelsblad meedeelt: Naar wij uit goede bron vernemen, is aan het uitschrijven van een oorlogsleening boven het heffen eener oorlogs belasting de voorkeur gegeven wegens de economische bezwaren verbonden aan de groote kapitaalsvernietiging welke het gevolg zou zijn van de heffing ineens van drie of vier percent van de groote vermogens, waarbij komt, dat de zekerheid zal ontbreken dat die ver nietiging zal worden gecompenseerd door besparing door de zeer vermogen den. Hun overblijvend vermogen toch zou nog zoo groot zijn, dat de prikkel tot bezuiniging om het verlorene in te halen onvoldoende voor hen zou zijn. Bovendien zou dientengevolge de opbrengst van de vermogensbelasting de eerstvolgende jaren dalen. De be doeling moet zijn de uit te schrijven leening binnen een betrekkelijk korten termijn van ten hoogste 20 jaren af te lossen. Het blijkt dus, dat de democraat Treub, vergaderende met groot-financiers, den kleinen man wil doen'meebetalen 20 jaar lang aan de oorlogskosten. Maar wat zegt men nu toch van de ! argumenten, die een Handelsblad uit goede bron" ten beste geeft! Het bedrag van drie of vier percent is, jammert zoo'n goede bron", te klein, | daar dan zulk een vermogens-vermin dering den vermogende niet tot bij sparen brengen zou! En antwoordt men hierop, dat de hap dan grooter zij, zoo is 't tweede bedenksel de bedenking: de vermogensbelasting zou voortaan minder opbrengen! Dat zal inderdaad wel zoo zijn! Wie denkt in dit land, dat in een , korte spanne tijds zijn rijkdom met 25 pCt. ! zag toenemen, zulke argumenten toch uit! Ze zijn echter uit het hart van het Hbl. gesneden. Maar dit blad zal dan ook zeker, als het maar lang genoeg den Financier gediend heeft, een der door Kuyper ingestelde medailles ontvangen! , Wij zullen daar geen bezwaar tegen hebben * * * KRONIEK DE DEUGD DES TIJDS Er was een Geachte Zijde", die in een onzer dagbladen schreef, dat het niet te pas kwam hier te lande in' vrijheid rondwande lende Belgische soldaten te onderhouden, noch zulke jongelieden, als dienstplichtig en dienstgeschikt echter niet dienstvaardig waren en hun landgenooten daar aan de IJser alleen lieten ploeteren voor 's landswelzijn, in de overtuiging dat een levende hond beter is dan een doode leeuw", zelfs de Vlaamsche. De schrijver kon zich niet voorstellen, dat iemand ter wereld met zulke lafaards eenige sympathie zou hebben"... en achte het onze plicht de strijdbare jonge mannen, die verkiezen hier te lanterfanten in plaats van naast hun landgenooten hun leven te wagen voor de vrijheid van hun eigen land, weg (te) werken uit het onze, door hen blijk te geven van onze verachting. Menschlievendheid is niet,' mag niet zijn vergoelijken van een gebrek aan de aller eerste deugd, die op het oogenblik ieder moet bezitten, n.l. offervaardigheid van eigen lijf voor het vaderland." Zoo schreef de Geachte zijde", omtrent wien men het schier betreurt, dat onze lauwe neutraliteit hem belet die allereerste deugd" zelf in practijk te brengen en haastig voor het vaderland te sneuvelen. Ofschoon dat ook weer jammer zoude zijn, want doode geachte zijden" schrijven niet meer. Een Oude Belg", roerend in zijn anoni miteit, was intusschen door het geacht rumoer uit zijn tent gelokt en stemde, vol bitter heid, mee in de geachte verachting van de lafaards", die hij zelfs misdadigers heette en gearresteerd, gefusilleerd, gevierendeeld wenschte... En waarlijk, wie zou dit een Ouden Belg" niet vergeven! Oude en zelfs Jonge Belgen vergeeft men thans immers alles, omdat zij door alle verschrikkingen der hel zijn heen gegaan. De soldaten vooral... en dat is mis schien de reden, waarom men zich hier, waar geachten en ongeachten rustig hun brood konden blijven eten, minder verachtend betoont dan sommige geachten wel wen schen zouden. Mij dunkt, hier was nu werk voor Antioorlog-raad, Staten-Bond-comitéen alle Vredebonden en Bewegingen. Hier valt een oorzaak voor den oorlog" te bestudeeren in haar verleidelijksten vorm van patriotti sche deugd, door de collectiviteit ons fanatisch opgedrongen. Gij hebt geen keus, zegt de stem, dan tusschen laf egoïsme en op offering voor het vaderland. Praat mij niet van menschenmin en christelijke naasten liefde, van zelfgevoel en besef van eigen waarde om talent of kennis of karakter. Er is vaderlandsliefde en alleen vaderlands liefde, die den besten aan den minsten, den geleerde, den kunstenaar aan den polder jongen en effectenspeculant gelijk en allen te zamen tot geestloos kanonvleesch maakt. Dat is de allereerste deugd, die op het oogenblik ieder moet bezitten" decreteert de geachte zijde" en is zich daarbij hopelijk niet bewust, hoe hij een allereerste plicht, die op het oogenblik ieder moet bezitten" n.l. gehoorzaamheid aan de Vaderlandsche Overheid, op waarlijk stuitende wijze ver kracht. Immers beveelt een communiquévan den minister van Binnenlandsche Zaken, dat er zal moeten gewaakt worden tegen een min of meer georganiseerden uittocht van de in burgerkleeding hier vertoevende personen, behoorende tot de Belgische strijdkrachten, zoodra er redelijke grond is voor het ver moeden, dat zij vertrekken om zich wederom bij de legers der bondgenooten te voegen. Zulks zou ... zooveel doenlijk verhinderd moeten worden, evenals pogingen ... om de zich hier in vrijheid bevindende Belgische militairen aan te sporen ... zich wederom bij hun leger aan te sluiten. Geachte zijden" mogen zich dat, in hun verderfelijk idealisme, voor gezegd houden. En laat overigens ieder onzer zijn eigen heldenmoed betoonen, zonder anderen er om lastig te vallen. F. C. * * Het Oorlogstooneel. Er is een Fransche Revolutie noodig ge weest om de g u e r r e en dentelles onder het ancien régime te normaliseeren tot de volksoorlogen der eerste repu bliek. Het bestaan van een anachronistisch wangedrocht, waartoe soldaten-kliekgeest en bureaucratie de militaire schepping van Frederik II binnen enkele jaren hadden weten te beduimelen, kon slechts door een Jena het Pruisische volk getoond worden. Sedan en