Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
8 Nov. '14. No. 1950
DE LEIDERS VAN HET HEDENDAAGSCHE JAPAN
Graaf Okoema Graaf Oka Vice-Adm. Koeroi, Chef
Eerste Minister Minister van. Oorlog v.d. vloot in de Jap. wateren
iijiiiiiimtiiiiimiiiiiiiiiiiiijiiijiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimi IIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIII
Een pleidooi voor de opheffing
der Vrouw.
Als wij ons oog laten weiden over de
verschillende volkeren der aarde, over de
verschillende toestanden, maatschappijen
onder de verschillende godsdienstvormen,
en wij beschouwen de wereld nu eens als
vrouw, als moderne vrouw der Westersche
landen, dan springt ons allereerst in het oog,
dat de mannen zijn de heerschers der aarde;
dat wij leven in een maatschappij gemaakt
door mannen. De mannen hebben de macht:
het ligt uitgedrukt in de wetten der volke
ren, in den opzet der godsdiensten en in de
voorschriften van kerkleer en huwelijk.
De vrouw wordt overal behandeld als de
ondergeschikte, de gebondene, de overge
leverde aan de willekeur, aan den wellust
en aan de dienstbaarheid des mans.
Wat zien wij bij de Christenen? Dat zij
de beschouwing over de vrouw van de
Israëlieten hebben overgenomen|en besten
digd; en vastgelegd hebben als ordonnantie
van God: dat de vrouw gehoorzaamheid
is verschuldigd aan den man, dat zij is
geschapen ter wille van hem, dat zij is aan
den man geschonken om zijn hulpe te zijn.
Hier staan we aan de uiting van het
grofdierlijke geweld van den sterkere tegenover
de zwakkere: de heerschzucht van den
sterkere. Hier staan we aan het monster
wanbegrip, dat tot heden de wereld regeert,
aan het gruwzaamst vrouwonteerend onrecht,
dat de Christenen bedrijven in den naam
van den Schepper des Heelals, in den naam
van Jezus Christus, .den gekruisigde voor
het recht aan de verdrukten.
Jezus, die nergens n woord heeft geuit
om de afhankelijkheid en onderwerping der
vrouw als haar plicht voor te houden.
Wil men een duidelijk bewijs? In Lukas
10:40-41-42 wordt verhaald, dat Jezus een
bezoek brengt aan Martha en Maria. Martha
nu liep bedrijvig heen en weer en was zeer
bezig met veel bedienens, en Maria had
plaats genomen aan de voeten van Jezus;
en mi verwachtte Martha, dat de Meester
Maria zoude vermanen om mee te helpen
bedienen, maar Jezus sprak toen de gedenk
waardige woorden: Martha, Martha, gij be
kommert u over vele dingen, maar n ding
is noodig: doch Maria heeft het goede deel
gekozen.
Let wel, hoe duidelijk deze woorden zijn,
indien Jezus had gestaan op
Oud-Testameritischen grond, en Hij leerde wat de
Joden God in den mond legden over de
vrouw, dan had het niet anders kunnen zijn,
dan dat de Meester Maria had gewezen op
.het verzuimen van hare vrouwelijke plicht
nam., het bedienen, en dat dit bedienen van
den gast voor haar voldoende was, aan den
man overlatende het geestelijk voedsel.
Gij, die U Christenen noemen, wat leerde
Jezus Christus? de Wet en de Profeten??
Of bracht de Messias een geheel nieuwe
wereldbeschouwing, een geheel nieuwe Gods
openbaring l?
In de plaats van de straffende, wrekende
God der Israëliten, de Hemelsche Vader in
het Rijk van vrede en verdraagzaamheid!
Nooit kan er een beter tijd aanbreken
voor de menschheid op aarde, nooit zal zij
kunnen komen uit de Godsgruwelijke oor
logen en de nog grooter Godsgruwelijke
ontucht, ?als niet de vrouw uit hare diepe
vernedering wordt opgeheven, als zij niet
herboren wordt naar den geest als
Beelddraagster Gods.
De, zich noemende Christelijken, de dus
genaamde kerkelijken beroepen zich op het
Oude Testament, (is dit niet geheel ten
onrechte, want hebben de Christenen niet
alleen de woorden van Christus om zich
op te beroepen)?, doch in het O. T. lezen
wij in het eerste Scheppingsverhaal in
Genesis l: 26 en God zeide: Laat ons
menschen maken naar Ons Beeld naar Onze
Gelijkenis en dat zij heerschappij HEBBEN
over de dieren enz. en verder: en God
schiep den mensen naar zijn beeld man en
vrouw schiep hij /E.
En God zegende ZE en God zeide tot
HEN weesT vruchtbaar en vervulr de aarde
en onderwerpt ze.
Als God hier bedoeld had den man alleen
en daarin den vrouwelijken bestaansvorm
inbegrepen, dan zou er geschreven staan en
God zegende hem en God zeide tot hem.
Zooals het nu geschreven staat, schiep
God man en vrouw beiden naar Zijn Beeld
lk voor zijn of haar taak in de wereld
maar beiden heerscher en heerscheres over
al het gedierte over de gansche aarde; wat
ook trouwens geheel ligt in de lijn der natuur.
De zoogenaamde Christelijke uitlegging
druischt geheel in tegen de wetten der
natuur en is daarom alleen reeds onbe
staanbaar.
Maar toen met Christus de dageraad van
een beteren tijd aanbrak van een nieuwe
geestelijke aera toen in de plaats van het
forsch geweld met de straffende en wre
kende God Israëls, het rijk werd verkondigd,
van vrede-reinheid en verdraagzaamheid
was daarmede plotseling de wereldbeschou
wing niet veranderd en de geest van heersch
zucht deed de mannen der eerste Christenheid,
de mannen die de Christelijke kerkleer te
boek stelden, de onderdanigheid der vrouw
bestendigen, hare rechteloosheid in kerk,
in staat, in huwelijk, zelfs als moeder.
Het was de heerschzucht der tijden
heerschzucht regeerde de wereld.
Negentien eeuwen zijn sindsdien voor
bijgegaan, waar bleef het Rijk van Christus ?
Het rijk van vrede verdraagzaamheid
reinheid ?
Heerschzucht heerscht nog alom, over de
gansche aarde!
In den naam van God vermoorden en
verdelgen de mannen elkander en verwoes
ten de* haardsteden en drenken met bloed
de velden onder het aanroepen van den
Christus geest.
Geen schrede is de Christenheid nader
gekomen tot het rijk van Christus.
Waar ligt de oorzaak? Wat is hiervan
de reden? Er moet ergens een groote fout
schuilen, die al het prediken over Liefde
tot ijdel gepraat maakt.
Reeds 19 eeuwen lang wordt er in alle
kerken der Christenheid over de Liefde ge
predikt; is 't geen bespotting waar het eerste
artikel in de kerk luidt dat de man is de
heerscher en de vrouw zijn dienares? Waar
de man in eigenwaan en eigen gerechtigheid
de mede beelddraagster Gods dus in het
aangezicht slaat in den naam nog wel van
Jezus Christus den gekruisigde voor de
verdrukten.
Naar mijn innige overtuiging kan de mensch
heid nooit n stap vorderen als de helft
van haar: de vrouw niet wordt geëerbiedigd
in haar rang van medemensch, want niet
terwille van den man werd de vrouw ge
schapen maar om en voor haar taak naast
den man.
Aan ons vrouwen, die reeds de beteekenis
der tijden begrijpen, de plicht onzen roep
stem te laten hooren; met onweerstaanbaar
geluid te laten klinken onzen eisch om recht,
om de plaats in te nemen in kerk, in staat,
waarop wij rechten zullen bezitten. Laten
wij onze zonen en dochteren opvoeden met
liefde tot wat edel is en rein, rein bovenal,
en met onbuigzamen wil voor het recht
van de vrouw.
Doch allereerst de vrouwen omhoog, haar
rechtsgevoel ontwikkeld, hare inzichten ver
ruimd, haar gevoel van eigenwaarde aange
blazen tot een vlam die alles om haar heen
zal verlichten. Dan eerst en dan eerst alleen
kan er een betere tijd aanbreken, dan eerst
kan het ruwgeweld en kunnen de gruwelijke
oorlogen verdwijnen, en dan eerst zal de
samenleving en het huwelijk en de mensch
heid kunnen komen in hooger reiner banen,
nader tot het Vrederijk van Christus, nader
tot U, o God.
Arnhem, 1914. S. HOOGENDIJK-HESSE
* * *
Oorlogslisten
Als men van al de gruwelen van den
oorlog leest, verwondert men zich over het
onderscheid dat velen nog maken tusschen
geoorloofd en ongeoorloofd geweld, en zou
men, langzamerhand door de wol geverfd,
alleen een onderscheid van nuttig en onnut
geweld nog begrijpen kunnen.
Russisch pseudo-kanon
In een Duitsch weekblad, dat het zelf ook
weer elders vandaan kreeg, vonden wij de
hier gereproduceerde prentjes, die een denk
beeld geven van oorlogsvernuft, door de
Russen getoond. De Russen hebben steeds
in geheimzinnige streken, spionnage en
contraspionnage uitgemunt, en het is dus
geen wonder, dat zij in de geheime oorlog
voering ook ver gevorderd zijn.
De koe als mijlpaal voor artillerie
Van hunne mitrailleurs op ijzeren staket
sels achter hooge bootnen verscholen, heeft
men gelezen. Hier is afgebeeld een
pseudokanon, uit een boomstronk en de helft van
een boerenwagen vervaardigd. iDe koe, die
zich vreemd schijnt te gevoelen in de om
geving, dient tot plaatsbepaling van afstan
den voor een afgelegen Russische batterij.
M. C.
* * «
Allerlei
Casas criticus
'Hoe zal het gaan met den beroemden
violist Fritz Kreisler, die als soldaat in
het Oostenrijksche leger een schotwond
kreeg in den rechter arm ?... Zijn arm
is natuurlijk voor een hoog bedrag verze
kerd tegen ongelukken . . . maar ... zal
in dit geval de premie worden uitbetaald ? ...
Toen de verzekering gesloten werd, heeft men
met zulk een kleinigheid als een Europeeschen
oorlog geen rekening kunnen houden, en het
abnormale der omstandigheden zal door de
Maatschappij wellicht worden voorop gesteld,
om aan het betalen van de premies geheel
of gedeeltelijk te ontkomen.
Het gaat hier om geweldige bedragen.
Men weet o. a., dat Paderewski elk zijner
vingers verzekerd heefd voor een bedrag
van 60000 gulden, en ... een arm geldt
voor vijf vingers.
* *
Kinderspel
Wat kan in 't Gooi een schuldloos kind....
Een kleine jongen van 6 jaar speelde met
mijn dochtertje. Anneke, nou weet ik een
aardig spelletje!" riep hij: Laten we centi
meterkanon" spelen !....
De reusachtige moordwerktuigen van de
Duitschers zijn bizonder populair!...
* * *
Klavertje
Men beweert, dat Keizer Wilhelm een
offer brengt aan het bijgeloof, door in
een gouden medaillon een klavertje van
vieren met zich te dragen, dat geluk aan
brengt.
Dit klavertje werd in 1870 aan Keizer
Wilhelm I tijdens een wandeling in zijn
park ter hand gesteld door een aardig klein
meisje, dochter van een der hooge leden
van de koninklijke huishouding. De oude
Keizer nam dit geschenk aan als een goed
voorteeken, en het vergezelde hem overal
gedurende den oorlog. In 1872 gaf hij het
aan het freuletje terug met den wensch, dat
het haar evenveel geluk mocht brengen als
hem
Door de dochter der thans reeds bejaarde
vrouw werd het dezer dagen opnieuw ge
schonken aan Keizer Wilhelm II, en men
zegt, dat hij in de kracht van dezen talisman
minstens evenveel vertrouwen heeft als in
zijn reusachtige mortieren en kanonnen.
* . ?
Koopje
Een cijferaar heeft uitgerekend, dat de
oorlog aan Engeland elke seconde 11 pond
sterling of 133 gulden kost. En hoeveel
maal zal het kleine, kittige seconden-wijzertje
nog langs zijn eindlooze baan voortspringen
voor deze kostbare en bloedige
Secondenreeks een einde heeft genomen?
* *
Klein
Een Engelsch blad debiteert een
allerrinnigst hatelijkheidje, een geniepige
speldeprik aan het adres der Duitschers. Het
vertelt, dat geen der Duitsche helmen, die
op de slagvelden werden gevonden, op het
hoofd van een Engelschman pasten: ze
waren allen te klein . . .
De hersen-voorraad der Duitsche soldaten
is volgens dit bericht zeer gering.
* *
Warm
In een Fransch blad wordt erop gewezen,
dat gewone couranten voor de soldaten het
meest praktische middel zijn, om zich ge
durende den naderenden winter tegen de
koude te wapenen.
Een eenvoudig, dubbel-gevouwen, stuk
krantenpapier in de uniform-jas bevestigd
geeft evenveel warmte als de beste pels.
In 1870 reeds werd dit middel bij het
slecht-verzorgde en verarmde Fransche leger
probatum bevonden.
** *
Bloedgeld
Een handig rekenmeester heeft uitgecijferd,
Enkele lepels daags
sterken zenuwen en lichaam.
20.000 Artsen
erkennen dit schriftelijk.
In Apotheken en Drogtsterijen verkrijgbaar. Brochure*
bij het Gen. Agentschap, Sarphatistr. 34, Amaterdam.
dat de oorlog, indien ze 6 maanden duurt
aan de gezamentlijke oorlogvoerende par
tijen zal kosten acht en dertig en een half
milliard gulden.
Indien men dit sommetje eens in guldens
moest uittellen en men zag kans om in elke
seconde vijf gulden uit te leggen, dan zou
men daarvoor noodig hebben gehad onge
veer twintig duizend jaar, en indien Eva,
in plaats van aan Adam den gevaarlijken
appel te offreeren, zich als een nijvere bij
met tellen den tijd had verdreven, zou ze
thans nog weinig meer dan n vierde van
de oorlogskosten hebben uitgelegd.
ALLEGRA
Recepten
APPEL-PIE
l ons zuiver uitgesmolten rundvet, 2 ons
farinova of gewone bloem, appelen zooveel
als in het schaaltje kunnen, geraspte
citroenschil en suiker naar smaak. 1/3 van het
rundvet met 2/3 van de bloem en een weinig
water worden tot een bal gekneed. Laat dit
op een marmeren plaat of koelen plaats een
kwartiertje rusten. Maak onderwijl de appe
len schoon, schil ze, snijd er de klokhuis
uit, en doe ze aan stukjes gesneden in een
beboterd met beschuitkruimels bestrooide
geëmailleerde schotel, het liefst een lang
werpige schotel met uitstaande rand. Vul
de schotel Stot boven toe met appelen, doe
er suiker over, wat citroenschil of kaneel,
en een weinig water. Rol de bal op een met
meel bestrooide plaat of plank uit, werk de
overige bloem en het vet er doorheen, door
iedere keer, een gedeelte bloem en vet op
het uitgerolde deeg te leggen, het dicht te
slaan, uit te rollen en zoo doorgaande tot
alle bloem en vet verwerkt is. Rol het deeg
uit tot een dunne vierkante lap, snijd er
reepen van, ongeveer de breedte van de
rand van het schoteltje, besmeer de rand
van te voren met vet of boter, leg de reepen
deeg op de rand, leg het overige deeg, dat
de groote van de schotel moet hebben over
de appelen, steek hier en daar met een mes
door het deeg, zorg dat de oven heet is, en
10 minuten brandt vór men de schotel er
in plaatst, laat deze gedurende l uur bakken.
Presenteer er koude vanille-custard bij.
A. H.
« B «
AMOR EN DE VROUW (Judge)
De Blinde leidt de Blinde
- APENZEEP.
Maakt de koekepan als een
1.
Zal Uw vaatwerk en
kachelzink doen glinsteren.
Slijpt de messen zonder kras
sen blank en scherp.
DE SCHITITRZEEP.
BEGRAFENIS-ONDERNEMING
J. D. STBUIJS & Zn.
Prinsengracht 837. Telephoon No. 906.
MARGARETHA BOAS,
Oosterpark 29.
Telefoon Z. 5007.
Péuicure et Manicure.
Dageljjks te consulteeren
Mevr. G. v. d. BRINK,
Corsetière,
Keizersgracht 717.
AM. TBL. 1751. ATELIERS VOOR REPARATIES.
LUIK
BRiODLUKKBBIJ . l, ROlTERDAl,
levert BROOD bereid uit de BESTE GRONDSTOFFEN.
n A TIT P
lAUL U.
De drie Magazijnen voor Horlogerie van
Gebr, BBEËN, Amsterdam,
Rbzeigraclit 53, lenweiiüjt m, Haarlemmerstraat 11
HOELOGES, PENDULES, KLOKKEN.
GOUDEN EN ZILVEREN WEBKEN.
Journalistieke Rolmops
ingelegd door
BARBAROSSA
Prijs ingenaaid f 0.90, in stempelband f 1.25
Uitgave van Van'-HoBcema en Warendorf, Amsterdam.
STEUNZOLEN
(systeem Prof. HOPJPA)
met opstaanden buitenrand, die
de ronding van den hiel omvat,
herstellen den platvoet. J. A.
MASSING, O. Z. Voorburgwal
334, Amsterdam, tegenover het
Binnen-Gasthuis.
«M andere dubbel fijne
BIJ
m. P. POILL.BM «*? ZOOM, Stott crdai
BEGRAFENISVEREENIGING
TE AMSTERDAM
N. SAX Jr.
P. C. HOOFTSTRAAT 38. Telef. Zuid 341.
Voor directe aflevering disponibel:
WOLSELEY, Landaulette-Limousme, (6-20 P.K.
SPYKER, Landaulette-Limousine, 20 P.K.
MAXWELL, Double-Phaëton ?2400.
Diverse Last-Auto's.
Automobiel-Exploitatie Maatschappij
onder Directie van de
Amsterdamschc Rijtuig Maatschappij
Gabr. Metsustraat 2, 4, 6, Amsterdam. Telefoon Z. 1197.
A. A. PASSEMS,
THANS ALLEEN
Kegnliersgracht 31,
AMSTERDAM, Tel. 8393.
Speciaal adres voor
Corsetten naar maat
Ateliers voor reparatiën,
Opelke gracht, in elke straat,
Wanneer de deur maar open
gaal,
Ziet gij het prachtig resultaat
Van LIEVEGOED's
Schuupparaat
(voor houtwerk, marmer en
steentjes).
In frissche cartons overal
verkrijgbaar.
lUsysteem De Cock
De Handenarbeid bij uitnemend
heid voor jong en oud, voor
school en huisgezin.
Handel in geverfd en ongeverfd
Hennepgaren-, Pitriet-,
Raffia enz.
MAGAZIJN en MODELKAMER
H. MEIJER, Katoenbaal",
HAARLEM. Telefoon5»8
VAN RIJN'S,
UTRECHT ||f%£T r KI
DE BESTEM U o l Ln!
ERVEN KRAMER
? WIJDE KAPELSTEEG 4 O AMSTERDAM «
| TELEPHOON N°266 (jj
? FABRIEK VAN KANTOORBOEKEN ?
DE BONT & LEYTEN'S
BORSTPLAAT
is DE BESTE.
NAGANT Automobielen
Generale Agentuur voor Nederland en Koloniin
AUTO-GARAGE CENTBAL.
Telefoon 498. Maastricht.