Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERL'AND
15 Nov. '14. No. 1951
: VALENTINE DE ST. POINT,
> kleindochter van Lamartine, voor
gangster van de futuristische
"yrouw", thans in de Parijsche
hospitalen verpleegster
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiui
iiiiiiiiintiiiiiiiiiiiiiiiiiii
La Soupe populaire ,
Onder de vele weldadigheidsinstellingen
die sedert het begin van den oorlog gevormd
zijn of zich aanmerkelijk uitgebreid hebben
neemt la soupe populaire" een zeer belang
rijke plaats in. Het begrip soupe dient men
wat jwim op te vatten; het behelst zoowel'
de inlichtingen, waar eenvoudig soep wordt
uitgedeeld als de goedkoope
gelegenheidsrestaurants, waar iedereen kan binnengaan
«n een volledigen maaltijd bestellen voor
den ivielen prijs van vijftig centimes, een
glas ooden wijn inbegrepen.
Er is een oneindige verscheidenheid in de
benamingen. Er is de soupe'' van de Femmes
de France, van de artisten, van de synd
calisten, van een massa particulieren ook;
sommige zijn geheel gratis, andere vragen
een kleine betaling. Hoe de adressen bekend
worden? Door de bladen, door het zegt
het voort," door bescheiden aanplakbiljetten.
Zoo werd dezer dagen mijn oog getroffen
door Een plakkaat van dezen inhoud:
Madame X, désireux de venir en aide de
la population du quartier St. Louis a
l'honneur de l'informer qeu par ses soins une
soupe sera organisée dans la permanence
de son mari, actuellement sous les drapeaux.
La distribution gratuite aura lieu tous Ie
soir de 6 a 7 heures, No..... de la Rue de
la Grange aux Belles.
Daf zag er aanlokkend en uitnoodigend
uit, de naam trof mij; ik ken madame X.
van een of twee kinderfeesten van verleden
winter. Redenen genoeg om eens een .kijk je
te gaan nemen. Tegen zes uur trok ik dan
ook een ouden ulster aan, knoopte een pan
netje in een doek, zooats Mathilde, de femme
de ménage doet wanneer er 's middags na
het déjeuner iets mee te nemen valt en trok
er op af. Gelukkig is het tegen zes uur
donker, niemand zag me voortschuiven langs
den eindeloos langen muur van het hospi
taal St. Louis, met zijn weinig vriendelijker!
, gevel. Achter het hospitaal loopt de Rue
''dé-la Grange aux Belles, een der meest een
tonige en karakterlooze straten van het
geheele arrondissement.
't Was niet moeilijk het aangewezen num
mer te vinden. Boven de deur spande de
karakteristiek Parijsche reep calicot, bedrukt
met blauwe en roode letters:
Soupe-Populaire, madame X.
Ik treed er binnen. Een vrij groote kamer,
waar in een der achterste hoeken een hokje
is ingebouwd, dat nu als keuken dienst doet.
Voor de deur daarvan een plank op schragen,
de toonbank. Daarnaast een klein tafeltje,
waarop een staande petroleumlamp, die het
vertrek schemerachtig verlicht. Ter weers
zijden van den ingang vier rijen banken,
bezet door vrouwen en kinderen. Aan den
muur het portret van den heer X, gemeen
teraadslid, daarboven een buste Van de
Republiek, versierd met driekleurig lint en
palmtakken.
Een kort, dik heertje dribbelt heen en
weer en wijst den binnentredenden een
plaats aan.
Essayez-vous la, madame.
Ik zet me naast een oud vrouwke, met
een zwart kanten mantille over het hoofd
en een zwart laken pellerine om de schou
ders. Vijf minuten later weet ik, dat ze
tachtig jaar is, drie zoons heeft, die alle
drie onder de wapenen zijn, evenals haar
vier kleinzoons. Maar ik kan niet alles ver
staan, want de aanwezige kinderen,! en dat
zijn er zoo eenige, worden voortdurend
rumoeriger, tot een krachtig:
Silence, la marmaille! van het goedige
kleine heertje de orde eenigszins herstelt.
Eén voor n passeert ieder het kleine
tafeltje, waarachter een heer zit, die het
aantal porties opleest:
Une, quatre, deux, trois, cinq, deux...
Een zijdeur gaat open en een jonge, slanke
vrouw treedt binnen, zeer eenvoudig, maar
k zeer modieus gekleed. Het is madame
X. Ik herken haar en kruip in mijn hoekje
om niet gezien te worden. Zij praat even
met de aanwezige heeren, maakt dan een
pak los, dat ze heeft meegebracht en gaat
naast de toonbank staan, waar de casseroles
vol dampende soep worden uitgereikt.
Met een ongeloofelijke tact en gratie
heeft ze voor ieder een vriendelijk woord,
een lieve attentie.
De moeders die een baby op den arm
hebben maakt ze gelukkig met een loftuiting
over het gezonde voorkomen van het kleintje.
Ze geeft schortjes, sokjes, mutsjes, zonder
twijfel alles eigen werk va»haar en anderen.
De grooteren krijgen cachenez en omslag
doekjes. Het oude moedertje helpt ze de
nap in het mandje zetten en toedekken.
Nu is het mijn beurt. De lust komt in
mij op om weg te loopen, doch dat gaat
niet. Ik stap dus op 't tafeltje toe, met mijn
pannetje en weet niet wat te zeggen.
Monsieur...
Hebt u papieren bij u?
Ik toon mijn paperassen, permis de séjour,
certificat de domicile enz.; sedert de mo
bilisatie sleep ik die overal mee.
Hm, vreemdelingen. Is uw man
gemoboliseerd of heeft hij vrijwillig dienst ge
nomen ?
Hij ligt sedert meer dan twee maanden
in het ziekenhuis.
Hij aarzelt, besluiteloos,
Kinderen?
Drie.
Dat geeft den doorslag. Hij neemt een
kaart, vult naam, adres en aantal personen
in, stempelt een der vijfendertig hokjes, die er
op gedrukt zijn af en ik passeer de toonbank.
De toestand wordt critiek. Tot dusver
heb ik me zóweten te draaien dat mijn
hoofd in de schaduw bleef, doch nu kan
ik me, zonder de grofste onbeleefdheid te
begaan niet zówenden dat ik den blik
van madame X ontga.
Wij kijken elkaar een oogenblik aan, haar
wimpers trillen, ik voel dat het bloed me
naar de wangen vliegt.
Bonjour, madame, mompel ik.
Bonjour, madame, antwoordt ze zonder
een spier te vertrekken.
Gelukkig ik ben buiten, met mijn afschu
welijke pannetje, met mijn ouden ulster en
met mijn valsche schaamte.
Een paar vrouwen staan te praten, laten
elkaar de schoftjes en doekjes zien die ze
voor hun kinderen gekregen hebben. Een
van haar schijnt iets gemerkt te hebben,
want met de sans-gêne aan het volk eigen,
vraagt ze:
Elle ne vous a rien dit, rien donnë ?
Elle n'a rien dit, herhaal ik en sla
meteen rechtsaf. Ik hoor haar nog zeggen:
En v'la une qui est fachée.
Dat doet mij onwillekeurig in een lach
schieten, tot ik mij weer erger over mijn
schaduw, die in het licht der straatlantaarns
trouw met mij meeloopt en in twee,handen
een pannetje^ draagt.
Ik had niet gedacht dat het zózwaar
viel. En daar moeten er zijn, wie het veel,
veel zwaarder valt dan mij. Ik zou lust
hebben de pan neer te zetten, zómaar,
ergens midden op straat. Maar nu ik eenmaal
de soep gehaald heb wil ik ze eten pok. En
ik bedwing me en ga stemmig mijn weg,
onze straat in, de vestibule door, waar de
conciërge mij van uit haar loge met groote
oogen nakijkt.
Op de trap hoor ik de kinderen al juichen:
Daar is mama, daar is mama!
En als ze, nog vór de sleutel in het slot
draait, de deur opentrekken, is het consigne:
Loulou, dek de taf el; wij eten vanavond
soep, niets dan soep.
Wat voor soep dan ? vraagt het kleine
ding half lachend, half beklemd.
Oh, erg lekkere. Soupe populaire.
P a r ij s
W. H. PETILLON
* * *
Sint Nicolaasfeest
Kindervrienden,
Nog slechts eenige weken en 6 December
is weer daar. Zullen wij in de gelegenheid
zijn, de kleintjes der Openbare en Bijzon
dere Voorbereidende en Lagere Scholen een
prettigen dag te bezorgen? Kunnen wij, de
tijdsomstandigheden in aanmerking genomen,
om geldelijken steun vragen ? Ziedaar eenige
punten, die allereerst door de St.
NicolaasCommissie besproken werden. Eenparig
waren wij het er over eens, dat dit jaar
dringender dan andere jaren Uwe hulp moet
worden ingeroepen; dit jaar mag zeker de
Sint Nicolaasdag op onze scholen niet on
opgemerkt voorbijgaan.
Wie wel eens het Sint Nicolaasfeest op
een der voorbereidende of lagere scholen
heeft bijgewoond, en daar de stralende kin
dergezichtjes heeft gezien, zal zeker met
ons meevoelen, dat onze arme kinderen dien
dag nu zeker niet mogen missen. Het aan
tal, dat dit jaar thuis niets van den goeden
Sint bemerkt, is veel grooter, dan andere
jaren. Wij weten, dat in vele gezinnen, waar
gewoonlijk de ouders in de gelegenheid zijn,
toch nog iets voor de kinderen te koopen,
de geldelijke zorgen dit thans niet toelaten.
De gemeente Amsterdam zal ons dit keer
PRIJS Fl l- in apotheken en drogi»terH«n.
Monster»«n Brochure»: Agentich»p Sarphatlatr. 34i Amrtardam
Illlllllllll IIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllllll
ook weer de jaarlijksche subsidie van/1000
toekennen. Die som is in verhouding tot
het vele, dat we noodig hebben, maar heel
klein.
Giften worden gaarne ingewacht bij
Mej.P.A. BARGHOORN.IIC HELMERSSTRAAT 68.
De St. Nicolaas-Commissie
uit de A ? d. Amsterdam v. d.
B. v. N. O. en Bond v. Ond.
b. h. Fröbelonderwijs.
'v n? *Sf
Recepten
HOPJESPUDDING
3VS deciliter room, 3Vs deciliter melk, 200
gram suiker, 9 blad witte gelatine, % stokje
vanille. Breng room, melk, vanille en 50
gram suiker aan de kook. Doe de overige
suiker in eene groote pan, roer ze op een
niet te fel vuur met een houten lepel, tot
ze caramel is geworden en over de geheele
oppervlakte begint te schuimen. Giet er dan
van 't vuur langzaam, doch in een scheut
door, de kokende vloeistof bij. Laat, zoo
noodig, de niet opgeloste caramel op de
kachel even oplossen. Laat het geheel dan
bekoelen. Los de gelatine, die vooraf 10 a t5
minuten in koud water geweekt heeft, met
zoo weinig mogelijk kokend water op. Laat
ze even bekoelen en voeg ze bij de overige
massa. Doe het mengsel in een met koud
water omgespoelden vorm, roer van tijd tot
tijd, tot de pudding geleiachtig begint te
worden en laat hem koud en stijf worden.
Stort den pudding op den vochtigen schotel
en presenteer hem met een dunne vanille
custard saus.
A. H.
- AI»KI\ ZEEP.
Maakt de koekepan als een
spiegel.
Zal Uw vaatwerk en
kachelzink doen glinsteren.
Slijpt de messen zonder kras
sen blank en scherp.
DE SCHMJVRZEEP.
BEGRAFENIS-ONDERNEMING
J. D. STRUIJS & Zn.
Prinsengracht 837. Telephoon No. 906.
E»111".
ZOMER- EX W1NTEKVERBLIJF.
CBONJÉSTBAAT 1O ABÜHE3I.
Wed. 8. KIP.
ERVEN KRAMER
? WIJDE KAPELSTEEG 4 a AMSTERDAM ?
TELEPHOON N°266
IMARGARETHA BOAS,
Ooaterpark 29.
Telefoon Z. 6007.
in,
l Dagelijks te consulteeren
Hygiënisch Gebreide
: Onderkleeding. :
ONZE weefsels zfln sterk,
poreus en elastisch.
ONZE modellen z£n solide
afgewerkt en practisch.
Modellen voor Dames,
Heeren, Kinderen. Luier
mand in zuiver wol
(Jaeger en wit), katoen
Lahmann en fll d'ecosse.
Zichtzendingen worden
op aanvrage door geheel
Nederland gezonden.
Zwolle, fieuan Huiden
? FABRIEK VAN KANTOORBOEKEN ?
Keunen's Turnartikelen en Schoolmeubelen
HOLLANDSCH fabrikaat.
Arnslrrdam.
Dir.: J H. Keunen - W. G. Hasper.
Verschenen:
Hel&flidMTermrperSpoowfi,
Inlichtingen ten dienste van het
publiek.
Met tal van Bijlagen,
DOOR
R. J. BOTMAN,
Commies H. IJ. S. M.
Prijs 60 cent.
Uitgave van Van Holkema &
Warendorf, Amsterdam.
IQMIMLUKE LUIK Dim fl F i TQÏÏB AÏ8?BAJL
IJlMiilIltÜIA1)L U. iVAlOllIl, ROHBRDAM,
levert BROOD bereid uit de BESTE GRONDSTOFFEN.
RENAULT Automobielen
Importeurs voor Nederland:
GRUND * C°.
MALIEBAAN 71
UTRECHT.
Telefoon latere.
N o. 1886.
DE GLOBE
" Gevestigd te's-Gravenhage,
? PLAATS l la.
Maatschappelijk kapitaal: Eén Millioen Gulden.
Directeuren: J. N. VAN DEN BERG en Mr. J. B. ZUURDEEG.
Levensverzekering zonder en met geneeskundig onderzoek,
lijfrenten, studiebeurzen, ongelukken verzekeringen.
BËGRAFENlSVEOEfiNlGlM
TE AMSTERDAM
N. SAX J r.
P. C. HOOFTSTRAAT 38. Telef. Zuid 341.
Beter laat dan
nooit. W Ie nog geen
LEÜKOJONT
gebruikte, beginne
er nog heden mee.
Internationale Transport-Maatschappij
voorheen
VAN DER HOOP & Co.
AMSTERDAM.
Directeur: JACS VAN DEE HOOP M.Pzn.
Verhuizingen. - Bewaring van Inboedels.
Expeditie.
Agentschap der Nederl, Stoomboot-Reederij,
Oagelijksche sneldienst naar en van den Rijn.
?H andere dubbel fijne Ufeeuren
BIJ
M. P. POfcliEM «fe KOON, Botterdan
Vriend, kom bij ons eten!"
?????????i
Goed: op n voorwaarde!
Je moet zorgen, dat je een flacon
WED. JOHN GAY'S
PICCALILLISAUS
op tafel hebt. Deze saus kruidt
alle spijzen en sedert ik ze
gebruik, wil ik ze eiken dag
hebben. Je kunt ze bestellen
bij je leverancier. Mocht deze
ze niet verkoopen (maar
hij verkoopt ze!)
schrijf dan naar de
N.V. DE HOUTTUINEN"
AMSTERDAM.
STEUNZOLEN
(systeem Prof. HOFFA)
met opstaanden buitenrand, die
de ronding van den hiel omvat,
herstellen den platvoet. J. A.
MASSING, O. Z. Voorburgwal
334, Amsterdam, tegenover het
Binnen-Gasthuis.
Electrische Fabriek Tan
6ezichtknndige- en Wetenschap
pelijke Instrumenten.
Ruimste uitzicht tot het
beproeven rau KIJKERS.
J. A, J. SCHOKKING,
SPUI32.-Telef.6876.
AMSTERDAM.
DE BONT & LEYTEITS
BORSTPLAAT
is DE B E S T E.
Voor directe aflevering disponibel:
WOLSELEY, Landaulette-Limousine, 16-20 P.K.
SPYKER, Landaulette-Limousine, 20 P.K.
MAXWELL, Double-Phaëton ?2400.
Diverse Last-Auto's.
Automobiel-Exploitatie maatschappij
onder Directie van de
Amsterdamsche Rijtuig maatschappij
Gabr. Metsu straat 2, 4, 6, Amsterdam. Telefoon Z. 1197.
ALLEN DRAGEN
Kousen en Sokken van
WICHER JANSEN
UTRECHTSCHE TRICOTA6E FABRIEK
UTRECHT.
AVIATA" Garantie Kousen en Sokken
Gegarandeerd voor 6 maanden.
Wy verstrekken gaarne adressen van wederverkoopers.
EERSTE NED. MACH.-GLASHANDEL
der Firma
GONST. J. F. PONT,
Lijnbaansgracht 210, Amsterdam.
Glas voor
Voedingsen Genotmiddelen.
KRISTAL en HALFKRISTAL.
Vlechtsysteem De Cock
De Handenarbeid bij uitnemend
heid voor jong en oud, voor
school en huisgezin.
Handel in geverfd en ongeverfd
Hennepgaren-, Pitriet-,
Kaftia enz.
MAGAZIJN en MODELKAMER
H. MEIJER, Katoenbaai",
HAARLEM. Telefoon 588
DE AMSTERDAMMER
fEEKBLADv.MERLASB
kestsU 1,65 p. kwartaal