Historisch Archief 1877-1940
15 Nov. '14, No. 1951
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
FINANCIEELE
&ECCM3NBSCH
Volgens de jongste berichten heeft het
wetsontwerp betreffende de oorlogsleening
reeds den Raad van State bereikt en wordt
het in den loop der week bij het Departe
ment van Financiën terugverwacht waarna
het spoedig, vergezeld van eene uitvoerige
nota bij de Tweede Kamer zal worden in
gediend. Zoodat onze nieuwsgierigheid naar
wat er uit deze doos van Pandora zal komen,
niet lang meer op de proef zal worden
gesteld.
.Inmiddels zijn heel wat pennen in bewe
ging gebracht ver de al of niet
wenschelijkheid eener oorlogsleening resp. eener
oorlogsschatting; bei.de wijzen om aan de
noódige middelen te komen ter dekking der
oorlogsuitgaven hebben hare voor- en tegen
standers die volstrekt niet steeds worden
gerecruteerd uit de partijen, waarvan men
zou kunnen verwachten dat eigen belang
de argumentaties beïnvloedde.
Getuige het door den industrieel Stork
uitgewerkte plan eener belasting dergroote
vermogens om in ns de benoodigde som
ter bestrijding van de buitengewone uit
gaven te vinden.
Wat uit een technisch oogpunt echter het
verkieslijkst is, daarop heeft o.a. geen der
genen, welke hunne meening in deze materie
kenbaar hebben gemaakt het licht doen val
len ; althans niet voldoende, en aangezien wij
in onze vorige kroniek ons meer hebben
bepaald tot eene bespreking van de ethische
zijde van het vraagstuk, wenschen wij dit
maal eene wijle stil te staan bij den practischtn
kant daarvan, omdat deze ten slotte het
grootste gewicht in de schaal legt.
Op grond daarvan zal de Minister dan
ook het denkbeeld eener oorlogsheffing,
mocht dit inderdaad hebben bestaan, hebben
prijsgegeven na de besprekingen met de
voormannen uit de financieele wereld.
Terecht n.l. is door meervermogenden
opgemerkt, dat indien de regeering tot de
heffing eener oorlogsbelasting, of liever hef
fing zou overgaan, velen geen voldoende
gereed geld bezittende, zouden moeten
overgaan tot het beleenen van andere
waardepapieren en dat tengevolge daarvan
de eischen, welke thans reeds aan onze
centrale circulatiebank worden gesteld, vol
iimtuiiiiMiminmiii
strekt niet zouden worden verminderd, ter
wijl dit toch in de eerste plaats het streven
moet zijn. Want het is eene onvermijdelijk
heid in tijdperken als waarin wij thans
verkeeren, dat de functies der centrale
crédietinstelling op ongewenschte wijze,
immers veel te ingrijpend, in beslag worden
genomen voor doeleinden, welke belemme
rend werken op eene normaliseering van
het economische leven.
De voorschotten n.l. door de regeering
opgenomen ten behoeve van de mobilisatie
zijn in den vorm van schatkistbillen of
promessen bij de particuliere bankinstellin
gen en de postspaarbank ondergebracht en
deze hebben op hare beurt dat papier bij
de Nederl. Bank geplaatst; eerstgenoemde
althans.
Om vrijheid van beweging te krijgen zal
men van die zijde veel eerder aansturen op
eene nieuwe leening, waardoor al die vlot
tende schuld, ruim /l00.?millioen, ? zal
kunnen worden afgelost, dan adviseeren om
eene oorlogsheffing te bewerkstelligen, aan
gezien langs dien weg geen groote kans
bestaat, dat de vlottende schuld verdwijnt.
Dat wil zeggen, Indien de benoodigde
som in nmaal werd geheven wel, doch
dan zouden, gelijk wij hierboven zagen, de
eischen aan de Nederl. Bank gesteld, allicht
niet verminderen, maar in anderen vorm
worden gedaan en als, gejijk men ook reeds
heeft voorgesteld, de benoodigde gelden
over een tijdvak van b.v. 3 a 5 jaren zou
den worden geheven, dan zou de vlottende
schuld, zoo niet nog meer aangroeien dan
toch voorloopig allicht niet of weinig ver
minderen.
Bovendien staat te vreezen, dat het vlot
tend kapitaal gedurende de periode dier
oorlogsheffing geheel wordt geabsorbeerd
en derhalve voor handel en industrie geen
beschikbare middelen voorradig zouden blij
ven. In gewone tijden zou het
herstelvermogen deze onttrekking waarschijnlijk
compenseeren, doch de crisis, welke onmiddellijk
nèden oorlog is te wachten, zou ongetwijfeld
aan dit regeneratie-proces afbreuk doen.
Zoo zijn er dan, afgescheiden van de
billijkheidsbezwaren,. welke sommigen tegen
eene oorlogsbelasting aanvoeren, ook nog
practische bedenkingen tegenover te stellen,
al dient erkend dat 't vele onzekere hetwelk
de naaste toekomst nog in haar schoot ver
bergt, zoo goed nog mé- als tegenvallers
kan brengen.
Want im groszen Ganzen hebben wij hier
te lande nog niet al te zeer te lijden ge
had van den oorlog; integendeel, hij heeft
ons ongeziene vruchten in den schoot ge
worpen en bij een terugkeer tot de normale
toestanden is ons zeer stellig, wat handel
in industrie beide betreft, een algemeene
Aufschwung", te wachten. Als slechts de
oorlog niet al telang duurt. Voor eene
leening nu is dit te zeggen, dat zij over
een zeer groot aantal schijven wordt ver
deeld, want ieder kan er aan deelnemen en
zoodoende kan al het disponibele kapitaal
(geld) ook dat wat nog maar al te veel aan
den regulieren staat van zaken is onthouden,
weer in het verkeer terugvloeien.
Dit is een hoogst noodzakelijke eisch voor
het_ herstel van een gezonden loop der volks
huishouding en het is te wenschen, dat allen
zonder onderscheid, van hoog tot laag, van
den zeer vermogende tot den kleinen man,
van een onbaatzuchtig patriottisme blijk geven
opdat de uitslag der nieuwe leening glans
rijk zij.
De onbaatzuchtigheid beteekent trouwens
niet veel, men krijgt een eerste klas fonds,
dat eene mooie rente afwerpt; wat wil men
nog meer?
Wat nu echter eene oorlogsbelasting, in
ns te heffen, voor heeft op eene oorlogs
leening of leening in 't algemeen, is, dat
men van de eerste methode geen
onaangenameH nasleep heeft voor het budget, terwijl
bij eene leening jaarlijks eene zekere som
op de begrooting zal moeten worden uit
getrokken ten behoeve van aflossing 'en
rentebetaling.
Dit is inderdaad eene overwegende kwestie
doch men kan die moeielijkheid omzeilen.
Het denkbeeld is geopperd om, evenals de
Duitsche regeering, schatkistbilletten uit te
geven met een looptijd van bv. 15 jaren en
daarvan jaarlijks eene serie af te lossen doch
op grond van budget calculaties, welke ons
onder de oogen zijn gekomen, schijnt ons
deze wijze van leenen minder geschikt toe.
Er echter rekening mede houdende, dat
de eerstvolgende jaren financieel en econo
misch de moeielijkste te doorworstelen
zullen zijn, ware het wellicht aan te bevelen,
de aflossing der nieuwe leening eerst na
5 a l o jaren aan te vangen, met de bevoegd
heid voor de regeering hiertoe eerder over
te gaan, zoodra de financieele toestand des
rijks zulks toelaat en dus wenschelijk maakt.
Voorloopig zou dan slechts de rente van
(/ \2y% millioen moeten worden opgebracht
gesteld de leening draagt 5 pCt. rente en
is ? 250 millioen) en die zou door nieuwe
belastingen kunnen worden gevonden, be
lastingen die bv. voornamelijk den
fondsenhandel zouden treffen en, ziet men naar het
buitenland, volstrekt niets onbillijks inhouden
In de eerste plaats zou men tot eene
verllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
De Twentehe BankvereenigiBg
B.W.Büjden8tein&Go.
KAPITAAL: f 15.165.052,50 RESERVEN: f6.729.497,14
* HOOFDKANTOOR:
? S!mist?aat 138/144:
BI J K AMTOR«1¥;
(voor wier verbintenissen De Tvrentsche Bankvereeniging
B. W. BlQdenstein & Co., ten volle aansprakelijk is)
AMSTERDAM, Prins Hendrikkade 139;
LONDEN, B. W. Blfldenstein & Co., 55-56 Threadneedlestr.:
ENSCHEDE, B. W. Blfldenstein Junior;
ALMELO, Ledeboer & Co.
RENTE VOOR DEPOSITO'S:
Direct opvorderbaar. 3 pCt.
TIen dagen opzegging 3%
Een Maand vast Gemiddelde prolongatie-koers met een maximum van 4
Drie Maanden opzegging
Zes Maanden
Een Jaar
pet.
Van den dag der opzegging
af wordt Vj pCt. minder
rente vergoed.
SAFE DEPOSIT
Heerengracht 531?537,
Weesperplein 2,
Overtoom h/Ie Const. Huygensstr.,
Willemsparkweg 80,
verhuurt aan bij haar geïntroduceerde personen SAFE
LOKETTEN in hare Brand- en Inbraakvrije Kelders.
Reglementen zijn aan bovenstaande kantoren verkrijgbaar.
. PANDBRIEVEN
der N.V. DE CREDIET-HYPOTHEEKBAJfK te 's-Gravenhage
(Noordeinde 43) zijn verzekerd voor rente en aflossing door de assurantie
maatschappij Nederlandsche JLloyd te Amsterdam.
Verkrijgbaar a OQi/? /
De Directie:
G. J. VAN INOEN. Mr. H. VAILLANT
ZEEUWSCHE HYPOTHEEKBANK
verkrijgbaar tegen
Fandbrieven
Coupons l Jnni en l December
^ LEVEMSVERZEKERIMG-BANK
AMSTERDAM
"
Directeuren M" N.C.M.SMITS VAM OIJEN. - J E.J BONNmE Adj Dir O A.AEIJEUS.
iiiiiiiiiiiiiiniiiiii
hooging van de belasting op het effectenzegel
kunnen overgaan, die elders nog belangrijk
hooger is dan ten onzent.
Al dadelijk na den oorlog zal die belas
ting eene rijke bron van inkomsten met de
minst mogelijke moeite beloven, daar men
van alle zijden nieuwe leeningen heeft- te
verwachten, niet het minst uitheemsche,
zoodat die voor een deel niet eens hier te
lande betaald worden. Voorst zou een zegel
belasting op den aan- en verkoop van
effecten(Schlussnoten stempel) kunnen worden
geheven.
Belastingen van blijvenden aard zullen
mede moeten helpen het benoodigde voor
den dienst der leening op te brengen; daar
entegen heeft eene heffing op de uitvoer
rechten ter versterking van de schatkist uit
den aard van het vast te stellen percentage
en op grond der motiveering slechts een,
tijdelijk karakter.
ledereen zal het thans ongetwijfeld zeer
benieuwen, wat er eerstdaags voor den dag
komt.
Hoezeer men reeds thans rekening moet
houden met de onvermijdelijkheid van lee
ningen van hooger rentetype, blijkt uit het
bericht, dat Oostenrijk voornemens is 5Vs
pCt. schatkistbilletten a 974^ pCt. uit te
geven; ook echter en nog meer uit het feit,
dat de Semarang Cheribon Stoomtram Mij.,
om in hare dringende geldbehoeften voor
de uitvoering van werken voor den oorlog
aangevangen te voorzien, van plan is f 4.
millioen obligaties, rentende 6 pCt., met
recht van voorkeur ten opzichte der aan
deelhouders, uit te geven.
Dat men, ter regeling van de financieele
zijde van het beursvraagstuk n.l. der loopende
prolongaties, elders ook dergelijke maat
regelen in het leven roept als hier, blijkt uit
wat men in Londen heeft besloten. Het
beursbestuur aldaar heeft n.l. vastgesteld
dat de onafgewikkelde posities tot n jaar
na het eindigen van den oorlog zullen blijven
doorloopen, eene bepaling, welke ook
hier te lande is gesuggereerd geworden
met dien verstande echter, dat de geldnemers
in ns een surplus van 5 pCt. op
goudgerande en van 10 pCt. op alle andere waar
den moesten storten.
Deze bepaling van surplus-aanvulling heeft
echter zooveel tegenstand ontmoet, dat eerst
is toegestaan geworden om fondsen in plaats
van contanten te fourneeren en eindelijk, dat
wie niet wenscht te suppleeren in compen
satie daarvan eene hoogere rente zal hebben
te betalen...
Zooals wij reeds eerder hebben opgemerkt
heeft de oorlog eene totale stoornis in het
wisselyerkeer veroorzaakt; het vérbod van
gouduitvoer der Duitsche regeering en de
buitengewone export van uit ons land naar
Duitschland is oorzaak geweest, dat de
koers der Marken voortdurend is gedaald
en thans reeds tot ? 53. - is gekomen, zoo
dat op elke M. 100. - een verlies van M. 10.
zit. Ook de koers van den Amerikaanschen
dollar heeft in den loop dezer drie maanden
een ongekend laag peil bereikt, waarin
echter gedurende de laatste weken geleide
lijk flinke verbetering is gekomen tengevolge
van de ernstige pogingen der Amenkaansche
belanghebbenden om het wisselveikeer met
London weer in normale banen te leiden.
Thans betaalt men derhalve voor Ameri
kaan sche coupons weer reeds ca ? 2.42.
13 Nov.
V. D. M.
De handelsbeweging en de oorlog
De nadeelige terugwerking van den oorlog
op de handelsbeweging is van zeer groote
beteekenis en treft niet alleen de oorlog
voerende staten, maar ook de neutrale
landen; in hunne voornaamste bron van
inkomsten.
Evenals Duitschland en
Oostenrijk-Hongarije, onderhielden ook Engeland en Frank
rijk met elkander een levendighandelsverkeer,
dat in de latere jaren steeds meer uitbrei
ding onderging.
Volgens de statistische opgaven was het
cijfer van Frankrijk's uitvoer in 1913 frs.
6875.000.000, tegen frs. 6712.000.000 in 1912,
waarvan (in millioenen francs) naar:
in 1912 in 1913
Engeland 1362 1447
België 1144 1119
Duitschland 822 869
Noord-Amerika 431 421
Zwitserland 406 359
Italië 402 306
Argentinië 189 199
Spanje 140 151
Brazilië 88 86
Rusland 62 85
Turkije 87 82
Oostenr.-Hongarije 48 44
tewijl de overige ruim 1652 millioen francs
verdeeld was over andere landen, met inbe
grip van Algiers, werwaarts voor een waarde
van 552 millioen francs door de republiek
werd uitgevoerd..
De invoer van Frankrijk in het vorige
jaar vertegenwoordigde een waarde van
frs 8508.000.000, tegen frs 8231.000.000 in
1912, waarvan de voornaamste leveranciers
waren (eveneens in millioenen francs):
Ontvang- en Betaalkas,
Vergoeding der Depositorente.
Met ingang van heden wordt de
rente-vergoeding vastgesteld als volgt:
Met n dag opzegging ... 3 pCt
(Bedragen tot ?20.000 zijn terstond
betaalbaar)
Met 10 dagen opzegging . . 3J4 pCt
Voor andere termijnen op nader
overeen te komen voorwaarden.
Open en gesloten bewaargeving vol
gens reglement.
SAFE DEPOSIT-INRICHTING,
geopend:
op werkdagen van 8% tot 5 uur.
beursvacantiedagen 8% 4 ,,
Loketten van ?2.50 per maand (?10.
per jaar) en hooger te huur voor bij
de Directie bekende of geïntroduceerde
personen.
Amsterdam, l Nov. 1914.
IIIIHIIMIIMMMM1IIIIIII flllllll
De RENTE-CASSA,
Heerengracht 179, (geb. Assoc.-Cassa),
AMSTERDAM.
Kapitaal .... ? 1,000,0«0.
Reservefonds . . 1,158,713.37.
Rentevergoeding voor gelden i Deposito
Met l dag opzegging (bedragen tot
? 5000 direct te ontvangen) « pCt.
l (Wagen opzegging . 2%
Voor l maand fixe . . . SÏVs
2 en 3 maanden fixe 3V«
l jaar fixe .... 3^
Amsterdam, 12 Sept. 1914.
mmwiawmtim
Koers van uitgifte
ftott. Hypotheekbank T. Nederl.
Volteekend Maatsch. Kapitaal ? 5.000.000
Reserve ?609.920.16
Geeft geld op eerste hypotheek zon
der vooruitbetaling van rente. Inlich
tingen te bekomen ten kantore der
,Bank, Gedempte Bierhaven 25, of bij
hare Agenten.
De Directie:
ED. HOYER, MI-.W.V.ROSSEM, MI-.TH.REEPMAKER
M. PIMENTEL,
Accountant.
Leeraar Boekhouden M. O*
Hondecoeterstraat 7,Amsterdam
TELEFOON Zald 8422.
ULIJ
JKE
te ZWOLT.E.
Geeft uiMVipCt.PANDBRIEVKN
in stukken van f 1000, / 500 en ? 100
tijdelijk a 97V»pCt.
Jaarlijksche conversie van 3^ en
4 pCt. Pandbrieven in 4Vs pCt. stukken
en nitloting a pari van 4% pCt.
Pandbrieven.
DE DIRECTIE:
I. JOH.VERWER, Mr. K. A. NEDERLOF.
BIJ-VERDIENSTEN
Ieder, die hetzij toevallig,
dan wel geregeld adressen kan
opgeven van Heeren, die een
REIS BUITEN EUROPA |
gaan ondernemen, kan zijn inko
men aanmerkelijk verhoogen door
ons hun adres op te geven.
NIETS ANDERS WORDT VERLAMD.
GEHEIMHOUDING GEWAARBORGD.
Opgaven franco onder motto
.Abroad" Bureau van dit Blad.
gevestigd te
verstrekt credieten op billijke voor
waarden. Geeft Schuldbrieven uit ren
tende 4Vs pCt. in stukken van ? 1OOO,
? 5OO en ? 1OO. Koers van uitgifte
98 pCt. De. Directie
CORNS. LOEFF.
De op l Januari e.k. ver
schijnende coupons der 4 pCt en
4Vs pCt Pandbrleveu zijn van
16 November 1914 af betaal
baar te Amsterdam bij de
AssociatieCassa en in de Provinciën bij H.H.
Correspondenten. De Directie:
A. C. VAN DUSSELDORP.
Mr. L.VAN CRANENBURGH.
Ni De Haarleisclie
StanüMi 1914:
KAPIT,
4\_ l pandbrieven
«»/~in stukken
m /uvan f 5000,
f 1000, f 500, f 100, f 50,
tegen Amsterdamschen
beurskoers van den dag
der order, by alle com
missionairs in effecten.
DE AMSTERDAMMER
Weekblad voor Nederland
kost slechts /"l.65 per kwartaal
iOIJiUD-GAIADi HTPOTHEEKBAIK
's-GBAVENHAGE, Noordeinde.
Directeuren: Mr. J. D. P. TEN BOSCH te 's-Gravenhage en J. G. COSTER te Winnlpeg (Canada).
De BANK geeft 5°/?l'A \DIIH IE VE\T uit In stukken van /10OO.-, ?500.-.
en ? 10O.?tegen den koers van lOOVi %
te 's-ORAVENHAGE bij de Heeren TELDERS & Co. en ten Kantore der Bank;
te AMSTERDAM bij de Heeren KERKHOVEN & Co.; te ROTTERDAM bij MARX <fi Co's BANK,
De Hollandsche Voorschotbank
HAARLEM, JANSWEQ 42.
Bijkantoren: Amsterdam, Damrak 99.
Rotterdam, Wijnhaven 129a.
's-Gravenhage,Ged.Burgw.38
Maastricht, Breedestraat 24.
De Bank verstrekt gelden tot elk
bedrag met een minimum van ? 5OO
en verkoopt 4Vi pCt. schuldbrieven in
stukken van ? 1000, ?500, ? lOOen ?50.
+ =+
Standaard Hjpotlieeklnnk, \t Rotterdam
Directie: Mr. H. H. O. Oasteod(jk enJhr.
H. F. Schnnrbeque Eoeye.
De Bank verstrekt gelden onder
eerste hypothecair verband en
geeft 4Vs en 4% PANDBRIEVEN
uit onder controle van het
Algemeen Administratie en
Trustkantoor te Rotterdam.
De Hypotheekbank voor Amerika
te '
stelt verkrflgbaar:
tegen den koers van
100% pCt.
O/
PandX) brieven
Gebouw der Bank.
aflosbaar a pari bij Jaarlijksche
uitloting in 25 jaar, in stukken
van ? 100.?, ? 600.?en ?1000.?,
worden tegen den koers van
100 pCt. uitgegeven door de
Utrechtsche
Hypotheekbank,
UTRECHT Tel. 241. Drift 17.