Historisch Archief 1877-1940
22 Nov. '14. No. 1952
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
VROUWENRUBRIEK^
Moedertje
Als een kind niet doet, wat Moeder wil,
dan is het stout en 't moet volgens alle re
gelen van opvoeding straf hebben. Hoe oud
zoo'n kind kan zijn? Een opvoeder, die zich
in evenwicht voelt, kan zich niet voorstel
len, dat zoo'n kind ouder dan zes jaar is.
De gehoorzaamheid dient er dan muurvast
in te zitten. Maar drie of vier jaar mag het
patientje zijn en dan nog jonger natuur
lijk, hél jong zelfs. ,
Onlangs zag ik een pas gepromoveerd
opvoedster aan 't werk met een kindje van
ruim een half jaar misschien. Het lag in 't
wagentje en greep telkens weer naar 't arm
bandje van blauwe kraaltjes. Het trok er
aan en 't was verboden, met een zacht,
fkiweelig tikje op 't mollig handje. De zachte
tikken werden vinnig, vinniger al spoedig
en de moederlijke ernst werd verontwaar
diging en straalde telkens feller in de groote
blauwe kijkertjes onder de wagenkap. Die
keken er niet minder helder om en regel
matig greep telkens het kleine handje weer
naar 't verboden spel. Maar eindelijk, na een
goed gemikten en nauwkeurig berekenden
klets, brak er een stroom van kostelijke
traantjes los en 't lachende gezichtje werd
ongemotiveerd plotseling omgetooverd in
een erbarmelijk huilsnoetje.
Moedertje schrok er even van, maar
schaamde zich. Zoo móest het immers
komen! 't Eenige vreemde van 't geval was,
dat het effect zólang op zich had laten
wachten en toen al te plotseling zich ver
toonde. Maar 't voorloopig doel was be
reikt; het geval zou nu geregeld verloopen.
Ze zag het zoo: overtreding, pijn, verdriet =
berouw niet waar? Dan verzoening en
beterschap.
Herhaling der overtreding? Ja, ze moest
er wel op rekenen; maar 't zou haar toch
benieuwen of haar kind zoo hardleersch
zou zijn.
Och, opvoeden, ze had er nooit tegen
opgezien; zich altijd geërgerd over 't gedrag
van kinderen uit haar omgeving' En 't was
toch zoo eenvoudig: verbieden, overtreding,
straf en tusschen de laatste leden den scha
kel der onverbiddelijkheid. Toegeven ? Wer
kelijkheid? 't Is de ergste wreedheid.'t Maakt
overtreders en leidt tot zwaarder straffen.
Haar paedagogisch stelsel sloot als een bus.
't Kwam maar aan op aanpakken en vol
houden en precies gaan langs het lijntje,
dat zich voor ieder geval nauwkeurig zou
laten uitstippelen.
Bij dit jonge kind ook. Ja immers? Jong
gewend, oud gedaan. Jonge boompjes buigen.
Beginnen bij 't begin?de paedogogiek
is toch al erg oud. Wonderlijk, dat de
menschen er altijd nog zoo mee sukkelen.
Zwakheid natuurlijk; niets dan onvergeef
lijke zwakheid.
Moedertje rijdt tevreden voort met het
schreiend kjnd. ledere traan is een parel
van berouw, in elk geval een succes en een
belofte voor de toekomst.
? Maar 't leed is gauw voorbij. Een traantje
gleed langs 't uitgestoken vingertje en
schutterde er een oogenblik. De blauwe
oogen richten zich erop en 't andere handje
grijpt er onbeholpen naar. Het glinsterend
vocht ontsnapt en 't handje, stuurloos, komt
op het verboden terrein der blauwe kraalt
jes. Het aardig spel van grijpen en trekken
begint opnieuw en de moederlijke
opvoeiiiiiimiiitiiiMiimiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiMiMiiiiiMiiHiiiiiiiiii
NATUUR EN TECHNIEK
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIII1I1IIIIIII1I1IIIIIIIIIIIIBIIIII
VII
Het hooren" van gedrukte letters'
Het Brailleschrift is een niet genoeg te
waardeeren hulpmiddel om blinden in nauwer
contact te brengen met datgene, wat zij
anders uit den aard van hun gebrek zouden
moeten missen, tenzij iemand anders hun
gezonde oogen leende door voor te lezen.
De heele wereld, die in drukletters is neer
gelegd, zou voor hen anders gesloten blijven.
Bij het Brailleschrift maakt men gebruik van
de tastzin, om de in relief gebrachte
letterteekens door zintuigelijke waarneming be
kend te maken aan de hersenen. Zonder
eenigen twijfel is dit een prachtige methode,
die voor de meeste blinden het gedrukte
toegankelijk maakt. Maar het is een om
slachtige methode wat de voorbereiding be
treft; een boek met Brailleschrift geschreven
neemt onrustbarend in omvang toe, terwijl
het overbrengen van boeken in Brailleschrift
een tijdroovende bezigheid is. Hoeveel ge
makkelijker zou het niet zijn het drukwerk
dadelijk als zoodanig, dus door de bestaande
letterteekens binnen het bereik te brengen
der zintuigelijke waarneming der blinden.
Men is natuurlijk niet verplicht het
tastgevpel te gebruiken als band tusschen
omteving en hersenen bij hen wier oogen den
ienst weigeren. Er zijn nog meer toegangs
poorten voor mededeelingen der omgeving,
b.v. het gehoor. Zou het nu niet mogelijk
zijn drukletters op een of andere wijze om
te zetten in geluiden, natuurlijk zonder ge
ding eischt tusschenkomst, onverbiddelijk.
Een vage teleurstelling, een zachte schijning
voelt ze bij de noodzakelijkheid van 't op
nieuw pijn veroorzaken. Maar 't moet
en ze zou geen moeder zijn, zooals ze zich
zelf gedacht heeft, als ze 't nu al opgaf.
Het wegduwen wordt weer tikken en het
tikken kletsen. Maar nog kijken de blauwtjes
onverstoorbaar in de donkere, die pogen te
dwingen. Het verdriet kondigt zich niet
aan en het handje, dat heusch al rood ziet,
schijnt maar geen pijnindrukken over te
brengen.. Moet het nu nog al harder ? Er
komt ongerustheid en de toepassing van
het dwangsysteem wordt -eenigszins onre
gelmatig. Moedertje voelt zich verlicht als
eindelijk hetzelfde succes van straks weer
bereikt is.
De stroomende traantjes en 't
huilgezichtje zijn een weinig verkwikkend, maar
toch een onbetwistbaar resultaat van haar
stelsel, dat tot zoover tenminste deugdelijk
is gebleken.
Als ze thuiskomt en vermoeid van 't op
voeden het kind even verlaten kan, dan is
de tevredenheid over de wandeling niet
groot. Maar ze bestrijdt de opkomende twij
fel aan haar systeem; dat is immers de
zwakheid ?
Ze vindt weer kracht in 't redeneeren met
zichzelf. Ze onderzocht de deugdelijkheid
en 't verband der schakels van den keten,
dien ze om haar kind geslagen heeft; die
het aan uiterlijke gehoorzaamheid moet ge
wennen. En die gehoorzaamheid zal komen;
vandaag niet, morgen niet, maar toch hél
spoedig. En ze zal er mee kunnen pronken.
Haar kind zal opgevoed worden en ieder
zal 't weten, zal 't zien. Of 't haar pijn doet,
dat is de vraag niet, mag de vraag niet zijn.
Het hart het zwijgen opleggen, als de plicht
tot handelen dwingt.
. . . Ja, ze begrijpt het, niet iedere moeder
vermag het, maar... haar zal 't gelukken,
Als 't moedertje weer binnenkomt en 't
wiegje naderen wil, dan is het of iemand
haar met vinger op den mond waarschu
wend tegentreedt. Ze moet stil blijven
staan en komt onder de macht van vreemde
bekoring, die uitgaat van het rose omhulsel
van 't wiegje. Het schudt en wuift en iedere
beweging, zoo geheimzinnig in 't stille ver
trek, is voor haar een levenstrilling, die in
haar diepste wezen van het moederlijk voe
len roert. Ze geraakt er door als in een
openbaring en staat plotseling geheel buiten
de wereld, waarin ze zooeven nog koel en
verstandig kon redeneeren. Het lijkt haar
nu, alsof die redeneeringen een ander kind
en een andere moeder golden. Ze ziet het
verboden speelgoed weer, maar herinnert
zich nauwlijks de overleggingen die het
heeft opgeroepen.
Ze staat daar en kijkt in 't wiegje en
wordt geboeid door 't wonderschoone, het
spelend kind, haar kind, dat ze nu plotseling
niet meer ziet door 't waas van redeneering,
maar met onbevangen blik, met moederoogen.
Het mooie armbandje is vermeesterd, afge
rukt; zwaait met heftige bewegingen om
hoog, omlaag en zweeft dan boven de groote
begeerige oogen, die 't willen verslinden.
De armen en beenen, de vreemd vertrok
ken lipjes, hel heele lichaampje is in bewe
ging om het heftigst begeeren, het hoogste
genieten uitdrukking te geven.
Hier ligt het leven, het krachtige leven en
het wondere schouwspel is voor de moeder
imposanter kan het hevigst natuurtooneel.
Het moederlijk voelen doet haar de volle
bruik te maken van een tweede persoon, die
voorleest, maar zoo dat de drukletter zelf
het geluid veroorzaakt dat het oor van den
blinde bereikt. Fournier d'Albe behoort tot
degenen die deze vraag belangrijk genoeg
vinden om te trachten haar te beantwoorden.
Hij heeft verschillende toestellen bedacht
om optische prikkels om te zetten in
gehoorprikkels, waardoor dus het oog gedeeltelijk
vervangen wordt door het oor. Hij noemt
zijn toestellen optophoon"; wij zouden
kunnen spreken van een lichthoortoestel"
of een kijkvergeluider". Een dezer appara
ten heeft hij onlangs kortelijk beschreven in
Nature", met de afbeelding die ook bij dit
artikel gevoegd is (h'g. 1). De beschrijving
die hij geeft is eenigszins fragmentarisch,
maar ik maak er het volgende uit op; is de
werkelijke methode iets anders, dan geef ik
de mijne er voor in de plaats.
Vooraf eenige algemeene opmerkingen.
In de eerste plaats: selenium is een eigen
aardige stof, reeds eerder in deze rubriek
eens vermeld, die de eigenschap heeft, in
metallischen toestand de electriciteit te ge
leiden, maar niet steeds in dezelfde mate;
dit geleidingsvermogen neemt n.l. toe of af
met veranderingen in de hoeveelheid licht,
die op het selenium valt. Laat men dus een
electrische stroom door een stuk seleen
gaan, en valt er op dit element nu eens
veel dan weer weinig of geen licht, dan kan
de electrische stroom nu eens gemakkelijk
dan weer lastig passeeren, zoodat de
stroomsterkte wisselt tegelijk met de
lichthoeveelheid.
In de tweede plaats: de hoogte van een
toon hangt af van het aantal trillingen.
Fig. 1. TOESTEL OM DRUKWERK TE HOOREN. N. lichtsterke lamp; S. schijf met
rijen gaten (sirene-schijf), rondgedraaid door een motor; de lichtstralen van N die
S passeeren worden door een prisma gekaatst naar een portretlens (P) die er een
beeld van maakt bij H, waar het licht tegen het te lezen papier komt, dat het
terugkaatst op het seleen Se, dat ingeschakeld is in een telefoonleiding (met relais),
die naar de hoorn gaat. Werking: zie bijgaand artikel
schoonheid er van verstaan en haar bewon
dering grenst aan eerbied.
Dan plotseling, verandert de actie. Het
kralenbandje ontsnapt aan de onbeholpen
vingertjes en 't spel is verstoord. De
grijpertjes missen het speelgoed, en de oogjes
de heerlijkheid van kleur en schittering.
Zie, daar zijn de traantjes al en 't verdriet
komt dreigend over 't rose gezichtje
geslopea. Het erbarmelijk huilen, dat in 't wa
gentje zoo lang op zich liet wachten, is er
nu bijna onmiddellijk.
Moedertje ziet- het, ze merkt het even op.
maar ze heeft zich al gebukt en zonder te
overleggen of 't eigenlijk wel goed is, heeft
ze het ontsnapte armbandje, het verboden
speelgoed in de grijpende vingertjes gegeven
en weer geniet ze van de vreugde en
van de zalige bekoring.
Wie is de goede moeder ? Die 't wagentje
reed, of de vrouw, die hier bij 't wiegje
staat ? De koelbloedigste opvoedster of de
inconsequentie, die zelf het verboden speel
goed geeft?
Moedertje vraagt het zich af, als ze eenige
oogenblikken later weer nadenken kan. Maar
ze lacht er bij na deze ondervinding, Ze
heeft haar wijze redeneeringen herkend als
ijdele praatjes over onbegrepen djngen.
Toen zag ze in het kind slechts een voor
werp van opvoeding, nu heeft ze in 't wiegje
het groote wonder" opgemerkt, dat al haar
redeneeren tot kinderpraat zal maken. Het
zal haar voortaan onderrichten, inwijden in
de groote geheimen van het zich ontwik
kelende leven. En die ontwikkeling mag ze
bijwonen, bewonderen, beschermen en
misschien bevorderen.
Maar dan moet ze leeren opmerken en
acht geven op al de uitingen van het jonge
leven, die immers spotten met vooropge
stelde meeningen.
Geen dwingende keten zal het kind om
vatten, maar beschermende armen en trouwe
zorgen mogen het omgeven.
Of er dan geen tijd van buigen en snoeien'
kan zijn ?
Misschien wel; maar dit weet ze al vast,
dat het kind nu ruimte noodig heeft, om te
laten zien, wat het worden wil.
Men zal opmerken, dat het proces zich
in 't Moedertje met eenigizins cinemato
grafische snelheid ontwikkelt, 't Was me
om 't proces te doen en niet om 't schetsen
der geleidelijke ontwikkeling. ledere moeder
zij 't nochtans gegeven, even snel te ont
komen aan beunhazerij op 't gebied van
systematische opvoeding, die vooral op zeer
jonge ouders en andere buitenstaanders
loert.
Aug. '14
A. TRELKER
Allerlei
Oorlogsloterij
Toen in 1672 de Republiek der Vereenigde
Nederlanden in nood verkeerde, en zich aan
alle kanten bedreigd zag, werden
hoogstmerkwaardige middelen aangewend, om
soldaten te werven, getuige het volgende
officieele stuk dat ik bij toeval aantrof. De
krijg werd op deze wijze- bijna een loterij
zonder nieten. Ik schrijf dit komi-tragische
wervingsbulletin in zijn geheel af:
De Staten Generaal der Vereenigde Ne
derlanden, Allen die genen, die desen sullen
sien en hooren lesen, salut. Doen te weten,
Dat wij tot encouragement, van de goede
IIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItllMlllltlllllllllltlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Maakt een stemvork b.v. 440 trillingen per
seconde, dan hoort men de a (n.l. de toon!).
Wordt het aantal trillingen vijf kwart, drie
tweede, en tweemaal grooter dan hoort men
achtereenvolgens de bij deze grondtoon
behoorende terts, quint en octaaftoon. Alle
vier samen vormen een accoord, dat ons oor
aangenaam aandoet. Ontbreekt er een of
meer der vier tonen, dan kan een niet al
te slecht gehoor duidelijk onderscheiden
welke toon of toonen er ontbreken in het
accoord.
In de derde plaats: met een telefoonhoorn
kan men wisselingen in electrische
stroomsterkte omzetten in trillingen van een
metaalplaalje, en deze trillingen hoort ons oor
als geluid. Deze omzetting zal iedereen wel
willen gelooven die ooit een telefoonhoorn
in handen heeft gehad.
Laat ik nu prpbeeren het toestel te be
schrijven dat in figuur l schematisch is af
gebeeld. Het licht van de heldere electrische
lamp N (links) passeert een schijf S, die
door een motor snel kan rondgedraaid worden
en waarin een aantal rijen gaten zijn; laat
mij voor het gemak veronderstellen dat er
4 rijen gaten zijn, in cirkels gerangschikt
om een gemeenschappelijk middelpunt, de
draaings-as. Het aantal der gaten is in de
buitenste rij b v. 48, in de tweede rij 36, in
de derde rij 30, en in de vierde of binnenste
rij 24. Draait de schijf S nu tien keer in
de seconde rond, dan passeeren vier lamp
lichtstralen de schijf, nl. een bovenste straal
met 480 flikkeringen per seconde, daaronder
een met 360, daaronder een met 300 en ein
delijk een onderste straal met240flikkeringen
per seconde. Deze vier stralen worden door
een prisma omhooggekaatst en door een por
tretlens P vervormd tot 4 flikkerende
lichtvlekken op een rijtje, bij H. Dit punt H is
een klein gaatje in een platte tafel waarop
drukwerk ligt, zoo bewogen dat elke regel
schrift het gaatje H passeert, zoodat telkens
een aparte letter ervan voor het gaatje
komt. Onder H bevindt zich een stuk seleen,
ingeschakeld in een geleiddraad, die op hier
niet nader aan te duiden wijze (die niets te
maken heeft met de werking van het toestel)
door een telefonisch relais de eventueele
stroomsterkte-wisselingen op versterkte wijze
overbrengt op de telefoonhoorn, waar men
slechts te luisteren heeft.
Om te begrijpen hoe het toestel werkt,
zullen we niet te veel op eens van het voor
stellingsvermogen vragen i neem eerst aan
dat slechts n lichtstraal van 480 flikke
ringen per seconde door de lens geconcen
treerd wordt op het (voorloopig nog maar)
witte papierbij H. Hetlicht wordt doordit witte
papier teruggekaatst als verstrooid (zooge
naamd diffuus) licht dat o. a. valt op de
seleen-stukken bij Se. Dit ondervindt dus
480 keer per seconde sterker licht en zwak
ker licht Het geleidingsvermogen wisselt
dan ook 480 keer per seconde, dus ook de
doorgelaten stroomsterkte, zoodat de tele
foonhoorn 480 trillingen doet hooren. Pas
seert nu bij H een zwart bedrukt papier,
dus b.v. een drukletter, dan kaatst dit
dofm m
Ingesetenen van desen Staat, goet gevonden
hebben bij de tegenwoordige Publicatie
eenen yegelijken te notificeren, en bektnt
te maken, ook te versekeren, dat alle die
geenen, die in 's Landts dienst ten Oorloge
te Water, soodanig sullen komen verminkt
te worden, dat deselve onbequaem sall sijn
sich te konnen geneeren, bij soo verre sij
by uytkoop begeren gesoulageert te wesen,
sullen genieten na de qualiteyt van hunne
verminktheydt, als hier onder staet
gespecificeert, te weten:
l. Voor het verlies van beyde de Oogen
1500 guldens. Voor het verliesvan n oog,
350 guldens. En voor andere accidenten of
verminktheden als deselve, beneden de voorz.
respective sommen, ter discretie van de
Collegiën ter Admiraliteit daeronder yder
resorteert.
2. Voor het verlies van beyde Armen
1500 gulden. Voor het verlies van den
rechter Arm 450 gulden. Voor het verlies
van den Slinker Arm 350 gulden. En voor
andere accidenten als... vooren.
3. Voor het verlies van beyde de handen
1200 gulden. Voor het verlies van de rechter
handt 350 gulden. Voor het verlies van de
slinker handt 300 guld. Voor minder acci
denten als... vooren.
4. Voor het verlies van beyde de Beenen
700 gulden. Voor het verlies van n Been
350 guld. En voor minder Accidenten... als
vooren.
5. Voor het verlies van beyde de voeten
450 Gul. Voor het verlies van n voet
200 Gul. En voor andere accidenten ... als
vooren.
Ofte dat aan alle die geenen, dewelke in
's Landts dienst, als boven, soodanig sullen
komen verminkt te worden, dat deselve daer
door onbequaem sullen zijn geworden, om
haer te komen geneeren, of yets te con
tribueren tot haer eygen onderhoudt en
alimentatie, een silvere Ducaton ter weeke
te haerder begeerte, haer leven lang, ge
durende, toegevoegt sal werden. En dat
verders alle andere verminktheden van ge
ringe conditie na advenant sullen werden
betaalt. Tot welker eynde dese onse publi
catie aen de respective collegiën ter Ad
miraliteit gesonden sal werden, om by deselve
alomme in haer districten gepubliceert te
werden.
Aldus gedaen, gearresteert, gerenoveert
en geampleert in onse Vergaderinge, in den
Hage, op den 14 April 1672.
Het is merkwaardig, dat Hunne
Hoogmogenden, die geen ijzeren kruisen, maar zil
veren Ducatons uitdeelden, in dit stuk het
verlies van een voet lager aanslaan, dan het
verlies van een been, en het verlies van een
hand lager dan het verlies van een arm, en
ik vraag ? u, wat heeft men aan een been
zonder voet, en aan een arm zonder hand?
***
Aangenaam discours
Een kennis van mij ontmoette in den trein
een vurigen pan-germaan. Het gesprek nam
de volgende liefelijke wending:
Nah!... warten sie nur", zei de
Duitscher, wenn wir's mit den Franzosen und
Englandern abgemacht haben, dan kommen
wir auch 'mal auf Besuch nach Rotterdam!"
Mijn kennis troefde onmiddelijk terug:
Aber, bitte sehr, Herr Meyer, kommen
Sie recht bald! Leider konnen wir aber
beim Festessen kein Weisswein Serviren:
bei uns zu Hause wachsen kelne Reben.
Aber das hollandische Wasser ist ganz
vorzüglich!. . . . Die Herrschaften werden
zwarte papierdeel de er op vallende
lichtflikkeringen niet terug, zoodat het seleen niet
bestraald wordt en de telefoon dus zwijgt.
Nu onderstellen we een moeilijker com
binatie, nl. dat er door de schijf S vier
lichtstralen met verschillendaantal flikkeringen
per seconde passeeren, zooals ik beschreef.
Wit papier bij H krijgt dan vier verschil;
lend soort flikkeringen (op een rijtje, onder
elkaar). Het kaatst deze terug maar het
seleen dat dus 480, 360, 300 en 240 licht
sterkte wisselingen per seconde doormaakt,
die het alle uit elkaar kan houden (even
goed als ons gehoor 't doen kan) en gehoor
zaam omzet in de even talrijke wisselingen
in geleidingsvermogen voor de electrische
stroom, die in de telefoon dus vier tonen
veroorzaakt, nl. een of andere grondtoon
(hier 240 trillingen), haar terts, quint en
octaaf. Men hoort dus een accoord. Passeert
nu een zwart bedrukt papier dan wordt dit
accoord tijdelijk onderbroken door absolute
stilte.
Nu pakken wij de letters zelf bij de kop.
Stel dat de drukletter N de plaats H passeert,
waar de lichtflikkeringen geconcentreerd wor
den. Wat gebeurt er dan ? Dit is
verduidelijkt door h'g. 2 waar de vier licht
flikkeringen door vier cirkeltjes voorgesteld
zijn, en de letter N in vijf verschillende
standen geteekend is van haar
schuifbeweging langs de plaats der flikkeringen. Bij
a vallen de flikkeringen op wit papier, dus
men hoort voortdurend het volledig accoord;
bij b vallen alle flikkeringen op het rechtsche
(natuurlijk zwarte) been der N, en men hoort
niels. Bij c is de schuine streep bezig de
terts onhoorbaar te maken, en men hoort
het accoord behalve de terts. Zoo wordt in
d het accoord gehoord behalve de quint.
Eindelijk in e vallen alle flikkeringen op het
linksche zwarte been der N en men hoort
weer niets. Is de letter gepasseerd dan wordt
het accoord weer gehoord. De opeenvolging:
accoord, stilte, accoord min terts, accoord min
quint, stilte, accooid, is dus typisch voor de
letter N. Dezelfde figuur 2 nagaande zal men
inzien dat de letter l gekenmerkt wordt door:
accoord, stilte, accoord. De letter L door:
accoord, accoord min grondtoon, stilte, ac
coord. Als een O passeert zal men krijgen:
accoord, accoord min terts en quint, ac
coord min grondtoon en octaaftoon, accoord
min terts en quint, accoord. Men zal gemak
kelijk inzien dat elke lettervorm met een
bepaalde geluidenserie is aangeduid. Een
blinde met een eenigermate goed gehoor
kan deze lettergeluiden" gauw genoeg
leeren om in een paar maanden even vlug op
geluid drukwerk te lezen" als wij het doen
met onze oogen. Gewone hranten
drukletters blijken bij de proefnemingen zelfs
reeds leesbare" geluidsverschillen te geven.
Als bijkomstige zaken zijn natuurlijk nog
eenige inrichtingen noodig om de regel druk
werk recht de sleuf bij H te laten passeeren,
en om de regels nauwkeurig elkaar te doen
opvolgen en vervangen. Het is zelfs niet
noodig om een beoaald lettertype te gebrui
ken daar een blinde die voldoende geoefend
Frits, betaal vandaag bij Mixdorf mijn
voorjaars-kleerenrekening: 't is 760 mark
En ik wou wel een boek lezen. Maar
koop er geen. Ga maar even naar de
leesbibliotheek (Jugend)
sich's höffentlich wundervoll schmecken
lassen.
* * ?
In 't schuitje
De Duitsche Zeppelins" voeren een
nacelle (ballonschuitje) mee, dat aan een sterken
kabel wordt neergelaten meer dan honderd
vijftig meter onder het luchtschip. Uit deze
nacelle worden de bommen geworpen op
den vijand, terwijl het luchtschip zelf op
zulk een hoogte zweeft, dat het buiten het
bereik der kanonnen blijft. Het lijkt me een
bizonder aangename bezigheid in dit schuitje
te moeten varen Het is een post van ver
trouwen, die ik niet ambieeren zou. ?
ALLEQRA
* * *
Recepten
MAGERE SOEP a LA JTJLIENNE
Neem verschillende soepgroenten als sel
derie, kervel, worteltjes, bloemkool enz. enz.
Maak deze schoon, laat het zand bezinken,
wasch ze nog eens, hak al deze groenten
goed door elkaar, bruin de boter als boven
voor de prei-soep is aangegeven, voeg er
zout en peper naar smaak bij, laat dit alles
smoren, voeg er het vereischte water bij,
strooi er wat rijst in, laat deze vijf minuten
koken, plaats de soep in de hooikist, waarin
ze verder gaar wordt.
* , *
WARME WIJN
l flesch rpode wijn, l flesch bessenwijn,
100 gram suiker, l sinaasappel bestoken met
20 kruidnagelen en een paar stukjes
pijpkaneel. Wasch den sinaasappel, steek er de
kruidnagelen en een paar stukjes pijpkaneel
in, doe hem in den wijn, die in een
melkketeltje gegoten is. Sluit tuit en deksel goed
af en verwarm de vloeistof langzamerhand
op een zacht vuur. Laat ze eenigen tijd
trekken, voeg er de suiker bij en schenk ze
zoo warm mogelijk.
A. H.
iiMiiiiimtmiiiimiiMiiiiitiiMiMiiiiiiiiiiMHiiiminui MIIIIIIIIMIIIIIIIIIII
Fig. 2. VOORBEELDEN VAN LETTERS,
DIE DE SERIE LICHTFLIKKERINGEN PAS
SEEREN. De vier cirkeltjes stellen telkens
de vier lichtflikkeringen voor; b.v. het
onderste met 240, het tweede met 300,
het derde met 360 en het bovenste met
480 flikkeringen per seconde; a?e
voor het passeeren der letter N; f?h
voor de l; i?j voor de L. Gevolg:
zie bijgaand artikel
is met een bepaald lettertype denkelijk reeds
heel gauw de eigenaardige geluiden van een
ander iets verschillend lettertype ook zal
omzetten in de juiste letters.
Met meer dan vier flikkeringeiwsoprten,
b.v. met een zevental verschillende, die een
toonladder vormen kan men natuurlijk nog
fijn vormverschillen der letters onderschei
den alhoewel hiervoor een veel beter muzi
kaal gehoor voor noodig is. Maar voor
vlug lezen is het weten der kleinere letter
details niet noodig daar het alleen noodig is
de algemeene lettervorm te kennen; de letter
details komen toch vooral tepas bij het
algemeen aspect van het drukwerk, uit een
kunst-oogpunt. Het is immers zelfs mogelijk
(iedereen kan het dadelijk probeeren) vrij
vlot te lezen als men van elke regel telkens
de onderhelft der letters bedekt houdt.
Het eenige groote voordeel van Braille
schrift blijft dat het voor vrijwel iedereen
toegankelijk is, terwijl de hier beschreven
methode een goed gehoor eischt.
P. VAN OLST