DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 22 Nov. '14. No. 1952 Duitschlands stempel op China's kusten. De Japanner wischt het weg... ' MIIIIIIII in imiiiiiiiiiiiiiim «m i nu, nu ,,i inmi het eng verband, dat er bestaat tusschen de Koningin der Hemelen en het passieve element. Grillot de Givry zet nu uiteen met de uitvoerigheid van aanwijzingen waartoe een ontzaglijke belezenheid in godsdienstleer hem in staat stelt (en... een bepaald harts tochtelijke wil om zijn stelling bewezen te vinden) hoe men overal openbaringen heeft geleerd en geëerd van het Vrouwelijk Principe. Niet alleen de Jehovah van het Oude Testament, maar ook de Indische Bhagavat heeft op den Oceaan gerust in den vorm des Geestes" (verg. En de Geest Gods zweefde over de wateren'). Is na de vereeniging van God met de wateren de schepping geboren, wier moeder dus de Maria-van-vór-de-tijden was... ook (let op den, men zou haast zeggen: handigen", schaakpaardensprong der gedachten!) Thales van Mileta geloofde dat alle dingen waren gevormd uit water, daar dit (cf. Lactantius, Div. Instit. lib I, cap V) was de materia, en God het Principium, de Vader, de causa nascendi. En dan zwieren we door de mystici aller eeuwen, langs alchimisten, Druïden, enz. enz. en overal worden allerlei uitlatingen opgepikt, die maar eenigszins ten betooge van de zachte kracht, de moederlijke verzachting van het water strek ken. De christelijke symboliek is een den auteur zér bekend en veel door hem over dacht gebied; natuurlijk heeft hij zich bij zonder beijverd, daar de symbolische beteekenis van Maria aan te wijzen; in het wijwater, waarmee men zich besprenkelt voor men tot de communie van het H. Sacrament wordt toegelaten, vindt hij een nieuwe inderdaad, een nieuwe bevestiging van het dogmatisch richtsnoer: per Mariam ad Jesum. Het is onmogelijk in het korte bestek dezer kronieken punt voor punt den schrijver na te gaan; wij moeten vol staan met te zeggen, dat grootendeels zijn symbolische uitleggingen voor het nuchter verstand inderdaad slechts inleggingen schij nen, vernuftig uitgedachte en saamgevoegde systeemstukjes. Maar is niet ieder geloofsof philosofisch stelsel een zoodanige syn these ? Slechts enkele voorbeelden wil ik noemen. Ik wees reeds op de ingelegde verwantschap tusschen Maria (zeeën) en Maria (Mirjam). Dergelijke woordspelen de hier genoemde is als 'n aardigheid, meer niet, bij Katho lieken allang bekend! zijn er meer. Dat krankzinnigen bij volle maan onrustiger worden, is volgens Grillot de Givry, een bewijs te meer dat de Maan n der ver schijningen van het Maria-principe is (tegen over de Zon, die de Man-God is). Volle Maan is als 't ware de apotheose van de Maagd; dus worden de demonen, waardoor de krankzinnigen bezeten zijn, dan extra verwoed ! Een reusachtige" inleggerij is ook de symboliek, die gezien wordt in de inwerking van de elementen op elkaar. 10). ledere dorpspastoor zal H de geloofsleus meedeelen: alles door Maria en niets zon der haar" maar Grillot de Givry ontziet zich niet verband te leggen tusschen die uitspraak en deze kinderlijke etymologie, ge vonden in een Middeneeuwsch handschrift: 11) les Latins ayant bien connu l'eau comme source de toutes choses, l'ont appelée aqua, quasi a qua fiunt omnia"!! Wat echter belangrijker is: de prachtigdichterlijke, de weidsche opvatting, die Grillot de Givry geeft van de moeder van Jezus, als de toen voor het eerst vleesch geworden verschijning van het Vrouwelijk Oer-Princiep zelf, is een veel diepzinniger en edeler opvatting van de Maria-figuur dan de gangbare. Echter, dit ook kan men een inlegging" noemen. Van Givry zelf. In de leeringen van de Katholieke Kerk, die uit haren aard nooit naar een angstig-precies' rationalistisch sluitend geloofssysteem heeft gezocht, gelijk het Protestantisme, is voor machtig veel beweringen, die vandaag of morgen kunnen worden uitgedacht, een aan knooping te vinden ; en zoo gelukt het Gril lot de Givry dan ook wel, om wat den aard van Maria's onbevlektheid aangaat, eenige uitspraken aan te halen, die zijn voorstelling, zoo ze die al geenszins bevestigen, althans ze ook niet weerspreken. Doch het ziet er toch bedenkelijk voor hem uit, dunkt mij zoo, waar zelfs het brevier zich tegen zijn opvatting verzet. 12) En ook Thomas van Aquino, die zegt dat het vleesch der Maagd in de erfzonde begrepen was 13), is tegen hem; en blijkt geen intuitie te hebben gehad van een Maria-opvatting die hij ons als de esoterische, door de oorspronkelijke Kerk gekende, wil aangeven; zoomin als de door de Givry zoozér vereerde S. Maria van Agreda; en.... zoovelen die toch in de mysteriën van het geloof ingewijd waren; hetgeen de schrijver dan ook wel even erkent, waar hij zegt: 14) ...tout ce qui constitue en un mot Ie grand sens sotérique du mystère est oubliépeu a peu".... 15) (Slot volgt) J. L. WALCH 1) Het verdient aandacht, dat deze oplos sing" trouwens zeer vele gevallen onopgelost laat. Ik moet hier met 'n enkele verwijzing volstaan ; men zie Huysmans 'Les foules de Lourdes', passim o. a. blz. 91?99; 199; 271 v g j. Vooral zie men de saamvattirg van Huysmans' betoog op blz. 302 vgg. 2) Lourdes ('Les Villes Initiatiques' I). Etude hiérologique. Paris, Bibliothèque Chacornac, MCMIII. 31 blz. 181. 4) blz. 170. 5) 'Les foules de Lourdes', blz. 133. 6) De Lourdes-litteratuur is rijk; in de tables" van den Catalogue General de la Librairie Franchise" beslaat de opgave der titels een paar bladzijden. Wie een onopge smukt verhaal der feiten wil lezen, een ver haal, dat een accent van zuivere waarheid heeft, raad ik aan 'Les Apparitions de Lour des' door J. B. Estrade. (Lourdes, Imprimerie de la Grotte, 1911.) Het boek heeft mij in zijn eenvoudig vertellen over een hedendaagsche heilige, diep ontroerd. 7) Ik verwijs naar Arthur Drews 'Christosmythe' (waarin men meer litteratuur vindt). Verder is interessant Sam. Lublinski, ,Entstehung des Christentums'; v. d. Bergh van Eysinga, 'Indische Einflüsse auf Evangelische Erzahlungen' (het Hollandsen origineel ken ik niet, in elk geval is de vertaling meer bijgewerkt; John. M. Robertsen, 'Pagan Christs; Sam. Benj. Smith, 'Ecce Deus'. 8) Een enkel voorbeeld. Hij spreekt uit voerig over de symbolische beteekenis van den IX0TS gewoonlijk scheept men ons ter verklaring' af met dien kinderachtigen acrostichischen uitleg Maar vermeldt niet, dat de visch bij de Assynërs in de gelijke waarde van Redder" voorkomt. Zoo spreekt hij over de maagdelijkheid van Maria zonder in zijn betoog op te nemen de bekende hypothese, dat de heele quaestie van die maagdelijkheid zou berusten op eenverkeerde vertaling van Jesaja VU : 14. 9) Men zie het verhaal van de 9de verschij ning (25 Febr.) bij Estrade, speciaal blz. 101. 10) blz. 62. Il) Bibliothèque de l'Arsenal, Interruption du sommeil cabalistique. 12) Secreta quae non noverat Venter puellae bajulat. (Hymnus in navitate Domini ad Laudes) waaruit blijkt, dat men de vrouw Maria on kundig achtte van haar eeuwige taak, waar van immers de menschelijke voortbrenging 'l van dien Christus, dien zij reeds voor de tijden als het Woord had doen geboren worden, slechts een herhaling zou zijn. 13) Summa Theol. Pars III, quaest 31, art. 8, 2. 14) Blz. 111. 15) Hoe zeer dit boek wat zijn detail bewering (niet wat zijn geest betreft) los van Rome" is, blijkt wel hieruit, dat het water in de kerk zelden wordt geroemd als h symbool van de Maagd (Gregorius de Groote, Petius van Capua e. a. beschouwen het; tegendeel als' het symbool van den H. Geest terwijl het k door verschillende schrijvers gezien wordt als het beeld van Christus van de engelen, de Christelijke liefde, enz. . . en ook (in malam partem) van de verleiding, van de veelheid der zonden, van de wellust. Dat om even voelbaar te maken, hoe het hoog dichterlijk systeem van Gullot en Gury volstrekt niet congruent is met de (?) Kerkleer. Pangermanen Een Nederlander, sedert vele jaren in het Rijnland woonachtig, schrijft ons: In Ihrer No. 1949 von 1. November 1914 finde ich doch einen Brief eines gewissen Herrn Richard Zoozmann aus Friedenau, worauf ich auch mal etwas antworten mochte. Es ist nichts Neues für uns, Niederlander in Deutschland, die Ausführungen des genannten Herrn zu lesen, man hort sie hier fters und leider zu oft und es ware schlecht mit Deutschland bestellt, wüsste man nicht, dass es in Deutschland nur eine bestimmte Sorte von Menschen giebt, die diese Lehren verkiinden, Lehren, die, Gott sei Dank, für das in so mancher Beziehung grosse Deutsche Reien, im Allgemeinen nicht anerkannt, teilweise ernstlich bestritten werden. Es ist die Lehre der Pangermanen, nicht dieselbe des Herrn Zoozmann, denn dieser Herr ist mir nicht bekannt als massgebende Person in der pangermanischen Bewegung. Het is daar wij juist uit eigen ervaring, en van telkens het te hooren, 't zelfde wisten, dat wij, toen Zoozmann c.s. in ons blad loskwamen, hun ongegeneerde brieven heb ben opgenomen. Het zijn niet individueele stemmen geweest. Een deei van Duitschland denkt zooals Zoozmann sprak. En dit in vredestijd betrekkelijk kleine deel krijgt, ingeval een overwinningsroes een geheel volk bevangt, grooten invloed. Vandaar dat men die heeren signaleeren moet. Temeer nu de Duitschers zelf dat niet meer doen. RED. Een moderne fabel van J. DE LA FONTAINE Le loup et l'agneau ou L'empereur et Ie roi Un jeune roi travaillait Pour rendre son pays prospère. Un empereur vient' rêvant d'autres terres, Et que la faim en ces lieux attirait. Qui te rend si hardi de barrer Ie passage ?" Dit eet empereur plein de rage: Tu seras chatiéde ta témérité." Sire, répond Ie roi, que votre Majest Ne se mette pas en colère; Mais plutöt qu'Elle considère Que je n'observe, tout simplement, En ce moment, Qu'un traite signépar Elle; Et que, par conséquent, de toute fagon, Je dois arrêter vos terribles canons." Tu ne dois rien, reprit la Majestécruelle, Je connais tes complots et tes chers alliés. Je n'en ai point, me fiant au traite, Reprit Ie roi, je suis peu militaire. Si ce n'est toi, ce sera ton ministère. Il ne veut que la paix. C'est donc quelqu'un des tiens; Car vous ne m'épargnez guère, Vous, vos soldats et vos citoyens, On me l'a dit il faut qu' a tout prix je passé." La-dessus, par monts et forêts L'empereur Ie poursiut et Ie chasse Sans autie forme de proces. Amsterdam, November 1914 W. * ? * Charivari Motto: Hoera, hoera! Daar ben ik weer, Papa!" De Spaansche Vlieg. * Charivarius heropent zijn rubriek. Hij ont vangt gaarne bijdragen. Ook in geld., * Wij hebben nu het geluk dezen vijand tegenover ons te zien!... oefent dan vergelding!... Er op los l" Neen. Dit is niet uit een toespraak van het Indianenopperhoofd de Roode Bison, bij genaamd de Stoutmoedige Scalpeerduivel', uit Gustave Aimard's De Wolvin der Prairieën". Dat dachten wij ook eerst. Het is uit een legerorder van Kroonprins Ruprecht van Beieren. Een proclamatie van Enver-pasja luidt: Ik deel u een treffend besluit van den Ka lief mede: ons leger zal met Gods hulp, door den bijstand van den Profeet, endoor de vrome gebeden van onzen Souverein, den vijand vernietigen." Wij brengen dit treffend besluit door middel van ons blad ter kennis van de Geallieerden. Het schijnt ons niet meer dan fair, dat zij weten, wat hun te wachten staat. ? Hoe is 't mogelijk. Het voornaamste van de proclamatie hadden wij vergeten: Drie honderd Muzelmannen bidden allen voor onze overwinning." Wij hebben Enver-pasja een vlotte Turksche vertaling van onze Bloedgebeden doen toekomen. * Nog meer bloedgebeden Ik hoop en verwacht, dat de genadige God de gebeden, die wij op deze plek ten hemel hebben gezonden, moge verhooren. (Sultan.) * De bladen bevatten heden twee nieuwe telegrammen van den Keizer, en in geen van beiden wordt van Onze Oude gesproken. Of Z.M. de Groene leest? * De geest van den tijd We hebben laatst een en ander me degedeeld over den arbeid der dieren mishandeling, en er op gewezen dat deze arbeid nuttig is en noodzakelijk." (U.D.) In het begin van den oorlog hebben we helaas een gedeelte van onze tetanus-lijders verloren." (Hbl.) * Lastige opgaven Al wat u weggaf aan Belgische vluch telingen, kunt u ook verkoopen in het Verkooplokaal Leidschegracht, IQ." (Adv) Men geve niet van zijn overvloed, doch van zijn tekort." (U.D.) * De N.R.C, wordt los-in-de-mond Hij is gelijk men dat in gemeen zaam Nederlandsch noemt niet voor een kleintje vervaard." (N.R.C.) Pas op, N.R.C., pas op. Dit is de eerste stap op den weg naar 't vloeken. Dat eindigt nog: eens in: Te-deksel," Wat hamer," i en zoo. * Vraag. Mijn kuiken, 4 maanden oud, is van de geboorte af slecht ter been, heeft de teenen in elkaar, strom pelt voort op de knokkels en tuimelt Enkele lepels daags sterken zenuwen en lichaam. 20.000 Artsen erkennen dit schriftelijk. In Apotheken en Drogisterijan verkrijgbaar. Brochure* bij het Gen. Agentschap, Sarphatistr. 34, Amsterdam. gedurig omver Daarbij riekt hij kwalijk en schreeuwt gedurig. Wat moeten wij doen?" (H.D.) Wij zijn het antwoord van de redactie vergeten, maar wij weten wel, wat het onze zou zijn. Afmaken. U krijgt misschien nog wel eens een beter" zouden wij de ongeluk kige moeder geantwoord hebben. inhoud van Tijdschriften De Samenwerking, afl. 11 12: B. de Ligt, Verblijdt u te allen tijde. Prof. L. Ragaz, Het gericht. Enka, Bemoediging. Tr. Kruyt-Hogerzeil, Mede-schuld. - Enka, De vrouw, de godsdienst en het socialisme. Daan van der Zee, Heer, laat vergaan... Dr. A. J. Resink, Jean Jaurès t Dr- A. J. Resink, E. Heimans f Nieuwe Banen, No. 8: Dr. A. H. de Hartog, Vlucht en kindermoord. Th. van Ameide, Oorlog en wijsbegeerte. Boekaankondiging. Het Theosophisch pad, Sept. '14: Anton Guilio Bragaglio, Uitgestrekte opgravingen onder de baden van Caracalla. H. Corijn, Schadelijke geneesmiddelen. Leerling, De Augoeides. E. Prats, Cagliostro, een slachtoffer van het vooroordeel. Groot Nederland, Nov. '14: Louis Coupe rus, E'-n woord van herdenken. Helene Swarth, Liedjes. Agnes van der Moer, De Sterkste. J. Rietema, De Schelpenvisschers. P. H. Ritter Jr., Causerie over het reizen. J. L. Walch, Dramatisch over zicht. Literatuur. SPAART 50 STROOM DOOR GEBRUIK VAN Oi o PU 1 1 rniL LAMPEN VOOR WINKEL- EN VANAF 24 NOVEMBER TENTOONSTELLING VANKTSErvENHOÜTSNEDEN J. W. 0. NIEUWENKAMP EN W. VAN LEUSDEN LEDEN V. D. VER. V. GRAFISCHE KUNST IN 'T BINNENHUIS RAADHUISSTRAAT 48-50 N. V. TECHNISCH BUREAU v/h MOENS & BECK, AMSTERDAM, ROKIN 122. Importeurs van Haringgraatstaal. Brandvrij materiaal voor plafonds, vrijstaande wan den, trapbeschietingen, enz. in Kerken, Scholen, Kantoorgebouwen, Fabrieken, Schouwburgen, Woon huizen, Boerdergen, Stallen, enz. Monsters en nieuwe prospectus-prijscourant wor den op aanvraag gratis toegezonden. l «S MODEL.KA.M.KRS. Directeuren: 0. PELT J.tin., H. F. HERTENS BI. VORMEN. Een Handboek voor Dame BEWBBKT DOOB JOH ANNA VAN WOUDE. Iet uemnte ei volledigste haadhvek ta In prachtband ?2.50..?In sat^n ? 2.90 TltK van v. Holkema&Warendorf.^met. LJ.KRUGER! 47?49 Noordeinde :? 'sGRAVENHAGE -: :- en Iparellen -: