De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1915 3 januari pagina 4

3 januari 1915 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 3 Jan. '15. No. 1958 be'greepen. De groep der Kollewijnianen schijnt niet meer toe te neemen en ik geloof dat deèze beweeging reeds haar hoogtepunt ooverschreeden heeft. Maar daarmede is de taak nog niet in orde. De spelling van de Vries en te Winkel is zeeker niet beeter dan die van Kollewijn en het zou goed zijn wanneer op officieele wijze een vaste toe stand werd geschapen. Wat ik gedaan heb bedoelt niet anders te zijn dan een aandui ding. De goede denkbeelden van den heer Kollewijn .neem ik gaarne oover, maar zijn verminkingen niet. D« historische oorsprong van een woord mag interessant zijn, de duidelijkheid blijft hoofdzaak en het is moogelijk, zooals ik ge toond heb, de spellingreegels tot het uilerste te vereenvoudigen zonder aan de duidelijk heid te kort te doen. Ik zal mijn spelling blijven handhaven totdat de bedoelde commissie uitspraak heeft gedaan en het Nederlandsch woordenboek heeft herzien. Tot zoolang acht ik mijn spel ling de beste, omdat ze zoowel duidelijk als eenvoudig in haar reegels is. Ik heb mij laten leiden door de praktijk en zal welligt in 't vervolg nog enkele wijzigingen aan brengen, waar ik nu nog weifel. Zooals b.v. bij het verdubbelen van de u in sommige gevallen en het gebruik van ph voor f in vreemde woorden. Ik geloof dat het wenschelijk is vreemde woorden, zoodra ze ons ge noegzaam eigen zijn geworden, ook op Nederlandsche wijze te spellen. Ik schrijf dus1 de lange ee, oo en uu altijd dubbel, behalve in vreemde woorden en eigen namen. Uitzondering maakt het woord even" ^kortstondig) om het te onderscheiden van eeven" (gelijk). Men zal toch moeten erkennen dat mededeelen" mooyer en duidelijker is dan mede delen" en dat iemand die onze taal moet leeren de woorden zwerveling" en ver veling" op dezelfde wijze zal uitspreeken, tenzij men schrijft verveeling". Ook behoudt ik het zoo nuttige onder scheid tusschen ligt" en licht", digt" en dicht", wigt" en wicht", in al hun samen stellingen. De woorden grove", roze" en poze" zijn alleen op deeze wijze duidelijk te schrij ven, elk behoudt de korte o. Men duidt dit tans zeer onpiaktisch aan door te schrij ven groffe" en rose" en pose". Eevenzoo schrijf ik waereld", kaerel" en paerel" om de korte e klank niet te ver liezen, wat men niet kan doen door te schrijven werreld" of kerrel". Terwijl ik eindelijk gebruik maak van de y om leelijke woorden als draaiing" en verfraaiing" een beeter aanzicht te geeven. Elke wijziging die niet door de konsekwentie stellig wordt vereischt, moet wor den vermeeden. In de praktijk bleek mij het verdubbelen van de a onnoodig, Men vergeeve mij dat ik zooveel aan dacht vraag, in deezen tijd, voor een kwestie als de spelling onzer taal. Als het vreede is, dan hoop ik dat de zaak door bevoegden zal worden ter hand genoomen en afgedaan. F. v. E. Onze Schilders Onder dezen titel zal ik gaarne in over leg met de redactie achtereenvolgens ver schillende onzer meest bekende kunstenaars en minder bekende jongeren, doch wier werk veel doet verwachten, behandelen. De be doeling is te geven kleine schetsen, naar beste krachten gemaakt, en daarbij te voe gen het portret van den aldus besproken schilder. Van den n door vereering, van den ander door genegenheid, van allen om de kunst zelve, zonder pretentie. Zoodoende hoopt De Amsterdammer" in een reeks der eerstkomende nieuwe num mers, een galerij van Nederlandsche beel dende kunstenaren bijeen te brengen. August Allebé. Dat prof. Allebéde eerste is, die daartoe inspireerde, wien zijner vele vrienden, moge hij 't zelf al euvel duiden, zal 't geen ple zier doen? De bescheiden, nu al aardig oude man, die voort zal leven in de herinnering van zoo menigen schilder, die 't geluk had onder z'n leerlingen te behooren. Van niet n schilder, van niet n leermeester ken en hoorde 'k zooveel verhalen, om niets, geestigheden. En wanneer de verhaler nabij weet te komen prof. Allebé's eigenaardige wijze van spreken, van zich uit te drukken, dan vondt bij altijd 'n dankbaar, 'n zich verkneuk'lend gehoor. Want daar zit altijd genegenheid achter en 'k zie gezichten voor mij, die, doorgaans ernstig, pglunderen als 't over hun ouden meester gaat en 'k hoor: Echt iets voor Allebé". Die gehechtheid, die vriendschap voor Allebé, je vindt zé't meest bij de besten. Ze hebben allen gevoeld en begrepen, dat 't bij _ hém attijd ging om de kunst zelve, dat z'n interesse daar en alleen daar, naar uitging. Hij was de man, die, omdat hij zelf de kunst Hef had, van z'n liefde wist mee te deelen en 't hart, dat 't meest uitging naar wat voor hém 't hoogste was, verstond hem 't best. Dat hij, die zelf zoo fijn besnaard is, z'n belangstelling 't meest daar plaatste, waar hij 't meest inzag, n als artist n als mensen zal niemand verwonderen. 't Werk van prof. Allebéheeft dat zelfde onderscheidende en je betreurt, bij 't zien van toch zoo menig mooi stukje van z'n hand, alleen, dat hij ons van dien aard 'niet meer nalaat, 'k Kende van hem 'n werk in de collectie van den heer mr. H. R. Westendorp,dat in m'n herinnering stond als voor mij n van de mooiste Allebé's, en 'k was blij 't dezer dagen terug te zien en 't nog te kunnen zeggen. Een studie uit Parijs; sober en toch rijk van kleur, mooi evenwichtig van compositie, ongedwongen van houding. 't Kopje nijgt met de armen mee en van zelf gaat onze aandacht naar 't prachtige ingehouden rood van den rok, die over den schoot gespreid is. Dat dit schilderij ontstond in 'n tijd, ('t is van 1858) toen de schilderkunst op'n doodgeloopen spoor was geraakt, geeft 'r te meer waarde aan. Dat Allebén van de eersten is geweest, die begrepen hebben, dat de kunst 'n and'ren kant, dien weer naar de natuur, moest uitgaan, het blijft zijn onvergank'lijke eer. Niet minder, dat hij met later stroomingen mee is blijven leven en ook tegenover de tegenwoordige en jongste staat met belang stelling en zonder vooroordeel. Veel wil 'k hier niet aan toevoegen. In Rijks- en Stedelijk-Museum vindt men z n uitstekend werk; in 't eerste o.a. 't bekende vrouwtje met 't vuurtestje uit 't keldertje komend, 't is midden in den winter. In 't tweede, 't handenwarmende jongetje en 't Brabantsen interieur. Ze vragen altijd weer je algeheele belangstelling. Jammer, dat in de Stedelijke collectie geen zijner zoo vaak waargenomen dier studies te vinden zijn. Om dieper op den mensen en den kunste naar in te gaan, laat ik aan bevoegder over. Toen ik prof. Allebé's toestemming kreeg na veel overreding, verzocht hij mij, hem niet te veel in 't zonnetje te zetten en dat zou 'k niet gaag willen, of t moest zijn 't zonnetje der sympathie. Want wei heb 'k altijd gevoeld, wanneer 'k hem ook ont moette, te staan tegenover 'n diepvoelend, rijk menschenleven. Dit schetsje bedoelt enkel en alleen respect en dank uit te spreken voor 't geen hij ons gegeven heeft, F. BOBELDIJK # * # ADBIA/LN SCHAKEL, Heiligeweg 11-17, Amst. 1 Maakt de koekepan als een spiegel. Zal Uw vaatwerk en kachelzink doen glinsteren. Slijpt de messen zonder kras sen blank en scherp. DE BEGRAFENIS-ONDERNEMING J. D. STRUIJS & Zn. Prinsengracht 837. Telephoon No. 906. Een streeling voor de tong, een opwekking voor de maag, een waar genot voor kenners, OUD'S KINAWIJN (vin tonique apéritif) Alom verkrijgbaar. Eenige fabrikanten WED. G. OUD Pz. & Co., PURMEREN D. Mevr. G. v. d. BRINK, Corsetlère, Keizersgracht 717. i'Dil. TEL. 1781. ATELIERS VOOR REPARATIES. Alle benoodigdheden Solide Billijk. ?M andere dubbel fijne Likeuren BIJ m. P. FOE.L EM «f* ZOOM, Rotterdai El VEN KRAMER l WIJDE KAPELSTEEG 4 D AMSTERDAM ? ? 'j TELEPHOON N°266 (J) ? FABRIEK VAN KANTOORBOEKEN ? CX2 CX2 S. BLAZER Mzn. Solo-Bassist Concertgeb. Orkest. Amst. Ceintuurbaan 141. - Tel. Z.I4I7. DE BONT & LEYTEN'S BORSTPLAAT is DE BESTE. MAISON DE BLANC Kalrerstraat 128 bjd Bagijnensteeg. TELEFOONNUMMERS N. 3277 N. 4194 ]\_Cjiaiiclfig- 4 begint onze Telegram. In het belang van ons uitgebreid l personeel verzoeken wij thans goe deren om te stoomen of te verven) naar onze fabrieken te zenden. Er kan nu meer tijd en zorg aan de goederen besteed worden, en heeft j de aflevering zeer spoedig plaats. Stoomververjj en Chem. Wasscherij DE REGENBOOG". TILBURG, Augustus 1914. Filialen te: AMSTERDAM, Heiligeweg 3, Tel. 10503;! DEN HAAG-, Heulstraat 25, Tel. 4042; UTRECHT, Oud kerkhof 28, Tel. 2329; ARNHEM, Bakkerstraat 13, Tel. 1480; ROTTERDAM, Schied. Singel 30c, Tel. 6686; TILBURG,] Nieuwlandstraat 57, Tel. 72. Depots in de voornaamste plaatsen van Nederland. Waar niet vertegenwoordigd, verzoeke rechtstreeksche | toezending naar de fabriek. Franco tegen franco. JAARLIJK8CHE OPRUIMING In alle artikelen hebben wij extra aanbiedingen o. m. noemen wij Chemises met madapolan-atrook en entredeux fO.95 Bijpassende Pantalon Fransch model f O.8O Bijpassend Nachthemd vierkante hals f 1.55 Prima Sloopen rondom met feston f 0, 85 Bijpassende Lakens 16O X 3l/2 f 1-95 Al deze artikelen zijn, wat kwaliteit, coupe en afwerking betreft, onberispelijk. Restanten fijne Lingeries, Tafellinnen, Baddoeken, Huishouddoeken, Bedlinnen, Tricotartikelen, enz. <; K K A /; i < n T z E jv i> i AT « E iv. J Ai Olt»0\ *V MJJ1IJS. vh. E. VAUT EMBDEN. Eenig adres Kalverstraat ±28. UMUKLiJKl LUIE B680DBAKKKRIJ PAUL G. mm. tlTRUAl levert BROOD bereid uit de BESTE GRONDSTOFFEN. De drie Magazijnen voor Horlogerie van Gek. BREEN, Amsterdam, Rozengraclit 53, Nienwemlijt 172, Haarlemmerstraat 72 HOELOGES, PENDULES, KLOKKEN. GOUDEN EN ZILVEREN WEBKEN. STEUNZOLEN (systeem Prof. HOFFA) met opstaanden buitenrand, die de ronding van den hiel omvat, herstellen den platvoet. J. A. M A SS IN G, O. Z. Voorburgwal 334, Amsterdam, tegenover het Binnen-Gasthuis. NATUURLIJK SALZ is datalleen echte Karlsbader Voor Namaak en vervalsching wordt gewaarschuwd. BEGRAFENISVEREENI6ING TE AMSTERDAM . SAX J r. P. C. HOOFTSTRAAT 38. Telef. Zuid 341 Internationale Transport-Maatschappij voorheen VAN DER HOOP & Co. AMSTERDAM. Directeur: JACS VAN DER HOOP M.Pzn. Verhuizingen. - Bewaring van Inboedels. Expeditie. Agentschap der Nederl. Stoomboot-Reederij. Dagelijksche sneldienst naar en van den Rijn. A. A. PASSENS, THANS ALLEEN Reguliersgracht 31, AMSTERDAM, Tel. 8393. Speciaal adres voor Corsetten naar maat Ateliers voor reparatiën. Opelke gracht, in elke straal, Wanneer de deur maar open Ziet gij het prachtig resultaat Van LIEVEGOED's Schuurpreparaat (voor houtwerk, marmer en steentjes). In frissche cartons overal verkrijgbaar. Het Adres VOOR veilige,reuklooze hygiënische Petroleum KACHELS is D. IUSTUS REEDEÜS PPII?/N.ZKolkl? PRIJS vanaf -p c Teleph. 5373. ? D.?AMSTERDAM. VAN RU N'S SMOSTERi S. van der Bijl Import - Export - Export Waterlooplein 88, 96,98, AMSTERDAM. Rijwielen, Rijwielonderdeelen Banden enz. enz. TELEFOON INXERC. 34O4. hebben nog steeds in voorraad een groote partij GENERATORS en AUTOLAMPEN in verschil lende maten en modellen, tegen concurreerende prijzen.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl