De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1915 14 februari pagina 10

14 februari 1915 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

10 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 14 Febr. '15. No. 1964 teeringen blijkbaar met ? 21.700,000 toege nomen. Voeg daarbij de vermeerdering in de beleeningen met circa ?65 millioen, dan volgt daaruit, dat voor de storting op de leening tot een bedrag van ruim /86 mil lioen van de middelen der bank moest ge bruik gemaakt worden. Dit wil niet bepaald zeggen, dat een zoodanig bedrag aan nieuwe schuldbekentenissen bij de Bank beleend is. Niet onwaarschijnlijk zijn, afgescheiden van de schuldbekentenissen, door zeer groote inschrijvers direct bij de Bank beleend, ook aanzienlijke bedragen aan de Rijkspostspaarbank en diverse crediet-instellingen onttrokken, waartegen wissels en fondsen bij de Batik geherdisconteerd en herbeleend moesten worden. Uit de vergelijking van de bankstaten der twee laatste weken kan dus afgeleid worden, dat meer dan de helft van het in de week van l tot 6 Februari op de leening gestorte bedrag direct of indirect verkregen is door van de credietraiddelen der Bank gebruik te maken. Ondanks de aanzienlijke vermindering der vlottende verbintenissen der schatkist, is dus het aanvankelijke resultaat der storting voor de Nederlandsche Bank, dat hare positie nog iets achteruitgegaan en het beschikbaar metaalsaldovan ? 134.848.500 tot /'128.212.800 teruggeloopen is. De volgende weekstaat zal daarin eene verdere aanzienlijke wijziging en vermoede lijke verbetering aantoonen, daar eenerzijds het opereerend kapitaal met de op 6 Februari nog bij de Bank aanwezige ruim ? 45 millioen schatkistpromessen zal afnemen, anderzijds het rekening-courant saldo van het Rijk zal afnemen, terwijl bovendien reeds nu bekend is, dat wederom een groot bedrag buitenlandsch goud bij de Bank verwacht kan worden. Het bovenstaande was reeds persklaar, toen de volgende blijkbaar officieuse raededeeling in de dagbladen verscheen: Op de groote Staatsleening is thans in eersten termijn totaal rond ?255 millioen of 93 pCt. gestort. Hierin is begrepen een bedrag van j 44,200,000, dat beleend is ge worden. De Nederlandsche Bank heeft hierin ongeveer ? 41 millioen uit eigen middelen bijgedragen, f 50 millioen is gestort door inruiling van schatkistpapier." Begrijp ik deze mededeeling wel, dan moet nog ? 20 millioen op de leening betaald worden, hetgeen zoude beteekehen, dat ? aangezien bij storting in termijnen bij de eerste storting 40 pCt. moest voldaan wor den van het geheele bedrag der leening ruim ? 241 millioen dadelijk volgestort is en voor ? 33 1/3 millioen van de storting in termijnen is gebruik gemaakt. Dat slechts ? 41 millioen bij de Bank beleend is ge worden, schijnt in tegenspraak met de hier boven uit den Bankstaat getrokken conclusiën. Daaromtrent dient echter opgemerkt te worden, dat in het officieuse bericht geen rekening kan gehouden worden met de in direct, door herdisconteering en herbeleening van andere waarden, aan de Bank onttrokken bedragen. j. D. SANTILHANO Ingekomen Boekwerken Scientia (Rivista di scienza). Nicola Zanichelli, Bologna. Dr. J. P. LOTSY, De bestaande Vrede en Prof. van Vollenhoven's denkbeeld tot instel ling eener internationale Politiemacht. Martinus Nijhoff, Den Haag. Synthese, onder redactie van prof. dr. PH. KOHNSTA MM en dr. A. J. DE SOPPER, III. Oorlog, door dr. A. J. DE SOPPER. Erven F. Bohn, Haarlem. A. J. C. KREMER, Positieve Wijsbegeerte. De wijsbegeerte van het oogenblik. Conclusiën en definities. G. J. Thieme, Arnhem. HENRI VAN DIJKE, De wil mijns vader. Uit het Engelsch, door A. M., Weekblad Eenheid." Den Gulden IWncAre/.MaandschriftvoorBoekenvrienden in Groot-Nederland. Hollandiadrukkerij. Charivarius van de Groene, Ruize-rijmen. Van Holkema en Warendorf, Amsterdam. Vitruvius' Tien boeken over bouwkunst, vertaald en toegelicht door J. H. A. MIALARET. F. Schmitz, Maastricht. De nieuwe Taalgids, onder redactie van J. KOOPMANS en dr. C. G. N. DE VOOYS. J. B. Wolters, Groningen. Dr. J. C. VAN DILLEN, Het Economisch karakter der middeleeuwsche stad I. De theorie der gesloten stad-huishouding. A. H. Kruyt, Amsterdam. De beteekenis der Olympische Spelen in verband met de lichamelijke opvoeding van het volk Maar al te dikwijls hoort men de meening verkondigen, dat het slechte figuur, dat Nederland tot nog toe gemaakt heeft op de Olympische Spelen, het bewijs levert voor het feit, dat de lichamelijke opvoeding in ons land in zeer slechten toestand verkeert. Hoewel de zeer onvoldoende regeling der lichamelijke opvoeding van ons Volk wel door niemand zal worden ontkend, zoo wil het ons toch voorkomen, dat deze redeneering in hare algemeenheid niet zondermeer mag worden aanvaard. Immers, men kan zich zeer goed voor stellen, dat in een land de lichamelijke op voeding van het Volk op zeer voldoende wijze is georganiseerd, dat elk individu daarbij wordt bereikt en den een of anderen vorm van gymnastiek, sport of athletiek beoefent, terwijl men toch niet beschikt over een groot aantal individuen, die door bij zondere combinatiën van physieke eigen schappen in staat worden gesteld, in een speciale tak van sport of athletiek recordprestaties te vertoonen. Slechts eene algemeen doorgevoerde beoefening van de verschillende lichaamsoefeningen, door het geheele Volk, is uit een hygiënisch, economisch en militair oogpunt voor den Staat van belang; een .opfokken" van enkele specialiteiten, die op de Olympische Spelen wellicht een eersten prijs kunnen behalen, mag niet in de be doeling der Regeering liggen bij de regeling der lichamelijke opvoeding. Het Nederlandsch Olympisch Comitéheeft dit dan ook vol komen begrepen en geheel in tegenstelling met de soms nog gehoorde bewering, dat ons N.O.C, zich hoofdzakelijk ten doel zou stellen, de succesvolle deelname van Neder land aan de toekomstige Olympische Spelen te bevorderen, door het opfokken" van enkele specialisten een misvatting, die J. H. SPEENHOFF 12Vs jaar dichter-zanger, teekenaar. Voor De Amsterdammer' geteekend door Wijbo Meijer SER~Ë~NADE den heer J. H. Speenhoff, dichter-zanger te Rotterdam, gebracht ter gelegenheid van zijn jubelfeest, op heden, 13 Februari 1915 De heer J. H.Speenhqff, een Imperator-Triumphato gelijk, staat aan de zijde van zijne Césarina op het balkon van zijn kasteel aan de Kruiskade te Rotterdam en neemt de ovaties van huldigende stoeten en beroemde landgenooten in ontvangst Gemengd Koor: Lang zal-ie leven! Lang zal-ie leven!! Lang zal-ie leven in de gloria!!! l In de gloria! (bis) * Zeer gemengd Koor: Vaarwel Marie, ik moet je gaan verlaten, Ik heb geteekend bij die zeesoldaten, 't Is negen uur, je vader leit in bed En in mijn handen heb ik jouw portret. Maar potverdrie, ik laat me zoo niet villen, Wanneer die blouwe kerels rouzen willen. Ik ben al oud, dat maakt me zoo kapot 't Is toch zoo hard dat ik je missen mot. Koor van Emmesse Meiden Meides, kom nou, zing nou mee, Speenhoff heit z'n jubilee Kom nou, Mietje, Grietje, Kaatje, Naatje, [Trijntje, Zing ter eere van den vent Die de leukste moppies kent 't Lied van 't kietelende-kietel-kapiteintje! (da capo ad inflnito) Koor van Kleine Kleuters Kleine kleuters blond en blij Staan hier voor je in de rij, Handjes klappen, Voetjes trappen, Kleine kleuters zingen: Jij Ben nog net zoo'n kind als wij! Koor van Café-concert-directeuren Speenhoff, we zingen Met alle respekt: Jij bent een nummer Dat altijd weer trekt. wellicht grootendeels door den naam Neder landsch Olympisch Comitékan worden ver klaard kan dan ook worden gezegd, dat het integendeel in de bedoeling ligt van het N.O.C., de beoefening van sport en athletiek zoo algemeen mogelijk te maken. En wanneer tengevolge daarvan, enkele athleten zullen worden gevonden, die door een bijzonderen aanleg in staat worden ge steld tot Olympische" verrichtingen, dan zal zulks louter >ls een toevallige, zij het dan ook zeer welkome, bate worden beschouwd. De onlangs door toedoen van het N.O.C. plaats gehad hebbende oprichting van eene Vereeniging voor Lichamelijke Opvoeding in de provincie Friesland, levert hiervoor het beste bewijs. Het valt intusschen niet te ontkennen, dat in een land, waar gymnastiek, sport en athletiek op ruimen schaal en systematisch worden beoefend, een grooter aantal, tot hooge sportieve verrichtingen in staat zijnde personen zullen worden gevonden dan in een land, waar de lichamelijke opvoeding als stiefkind wordt behandeld. Zweden geeft ons het bewijs, dat eene degelijke regeling der lichamelijke opvoeding een land met gering bevolkingscijfer (Zweden's bevolking is, globaal gesproken, even sterk als die.van Nederland) in staat kan stellen tot het uit brengen van een groot aantal schitterende athleten. En het buitengewone succes der Zweden op de laatste Olympische Spelen te Stockholm is dan ook juist daarom van zooveel belang, omdat dit het gevolg was, niet van een speciaal africhten van enkele, van nature op enkele punten zeer begaafde men zou haast zeggen meer-dan-normale personen voor enkele speciale verrichtingen, terwijl de overige, physiek normale of min der-dan-normale individuen aan hun lot worden overgelaten, maar wél van eene stelselmatige, het geheele Volk bereikende lichamelijke opvoeding. Het spreekt van zelf, dat zij, die Zweden op de O. S. hebben GRATIS en FRANCO ontvangt U het fraaie en nuttige KAIZEHA DURYEA KOOKBOEKJE bjj inzending van onderstaande BON (als drukwerk l cent postzegel) of op aanvraag per briefkaart aan de CORN PEODUCTS Co. Amsterdam. BON (Naam en adres vooral duidelijk invallen.) NAAM: WOONPLAATS: STEAAT: 111 " """' "<>" ""m IIIIIMMMI minimi iiiimiHiiimii iiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiini Mannenkoor: (De Rotterdamsche Schutterij in ruste) Daar komt de schutterij Met trommels en trompetten, Onsterfelijk gemaakt Door Speenhoff's koeppeletten. Daar komt de generaal Heldhaftig aangesprongen, Door Speenhoff wijdvermaard In 't heele land bezongen: (Refrein) Daar komen de Schutters, Ze loopen zich lam, De mannetjesputters Van Rotterdam! enz. enz. * Tenor-solo: (de heer Jac. Urlus) Als Wagner-zanger heb ik Misschien iets op je voor Maar toch, m'n waarde Speenhoff Jij wint 't als forf'-tenor! Bas-solo: (de heer George W. van Biene) Waarom werd Speenhoff Zoo'n genie? Hij debuteerde in Tivoli! * Bariton-solo (de heer Faveur, impusaris) Speenhoff l Geen sof!! * Choros: Caballeros en Sigonritas di Spanjos) Caballeros, Signoritas, Grandos Hidalgoos del Plaza Calandos Zij hebben geen;, woorden van loffia Genoeg voor Maestro Speenhoffia! Poëetator par gratia de dios Muzikantos stampvol melodios Zing tot roem en vermaak en genottia Van de binnen- en de buitenrottia (Solo: Jkhr. van Riemsdijk) Si non e vere de mea culpa, Olie! Sylvia de bene Silombra! Potverprodomo bene trovate !! Speenhoff, wil toch het dichten niet late! * Chaos: (Allemalos) Pingelingping, tokkelt de guitarros En rinkebomt de tambourinos En blaast forte ds occarina Voor Speenhoff en zijn Césarina! * Stem uit de wolken: (Speenhoffs Muze). Koos, je bent mijn liefste jongen, 'k Heb naast jou niet n poëet Die met weinig simp'le woorden Zoo veel moois te zeggen weet! LABASKY vertegenwoordigd, met het oog daarop eene speciale training hebben doorloopen. Maar het beschikbaar zijn van een voldoend aan tal goede athleten was hier een natuurlijk gevolg van de degelijke regeling der licha melijke opvoeding, waardoor het geheele Volk wordt bereikt; juist door die algemeene beoefening van gymnastiek, aangevuld door sport en athletiek konden zij, die bijzonde ren aanleg hadden, worden ontdekt en tot ontwikkeling komen. Eene vergelijking met de omstandigheden, welke in dit opzicht in Amerika worden aangetroffen, zal een belangrijk verschil aan den dag brengen. Het groote succes der Amerikaansche athleten in de moderne Olympische Spelen heeft bij velen de mee ning doen ontstaan, dat in dit land de toestanden niet alleen 'uit een sportief oog punt, maar ook uit een oogpunt van volks opvoeding, het ideale zeer nabij komen. Bij nadere beschouwing blijkt de toestand ech ter nog verre van volmaakt. Het wedstrijdwezen beheerscht hier de beoefening van athletiek en sport en het kan dan ook niet bevreemden, dat Amerika op wereldwed strijden steeds met zooveel succes wordt vertegenwoordigd. Dit groote succes wordt in de eerste plaats daardoor verklaard, dat de verschillende vormen van lichaamsoefening in zeer ruimen kring worden beoefend. Niet alleen wordt tegenwoordig op bijna alle Universiteiten en scholen verplicht gymnastiek onderwijs gegeven (al is die gymnastiek dan als zoodanig ook van zeer minderwaardige qualiteit), doch daarnaast moeten ook de Y. M. C. A.'s en Turnvereine" worden be schouwd als machtige lichamen, welke zich met lichaamsoefeningen bezighouden. De Universiteiten vormen wel het brand punt der athletiek- en sportbeoefening; het s vooral uit den studentenwereld, dat de vertegenwoordigers van Amerika bij de O. S. worden gerecruteerd. Voor elk derverschilende takken van sport en voor de athletiek It is a long way. . . Ik ben m'n long kwijt, Ik heb de tering!" 'k Ben al lang wee van Sipperarie ! Aldus de straatlezing" van Engelands meest populaire deun, welke we luidkeels door Amsterdams straten hebben hooren galmen. Onze Puzzles Uit een briefkaart of een stukje wit carton snijde men 16 even groote vierkantjes, waar van 4 rood worden gekleurd, 4 blauw, 4 groen en 4 geel. (Desgewenscht kan men het woord: rood" enz. op de vierkantjes schrijven). Vervolgens schrijft men op het eerste roode vierkantje het cijfer l, op het tweede roode vierkantje het cijfer 2, op het derde 3 en op 't vierde 4. Evenzoo worden de 4 blauwe vierkantjes voorzien van de cijfers l, 2, 3 en 4, en ten slotte ook de gele en de groene van die cijfers voorzien. Van die 16 vierkantjes kan men op allerlei wijzen n groot vierkant vormen, waarvan wij n ter illustratie in teekening zullen brengen. Rood 1 Geel 1 Groen 1 Blauw 1 Rood 2 Geel 2 Groen 2 Blauw 2 Rood 3 Geel 3 Groen O Rood 4 Geel 4 Groen 4 Blauw Blauw 3 4 D B Men ziet nu dat op de horizontale rijen wel telkens 4 verschillende cijfers voorkomen, maar niet vier verschillende kleuren. Op de verticale rijen komen wel 4 verschillende kleuren voor op elke rij, maar niet 4 ver schillende cijfers. Op de twee hoofddiagpnalen AB en CD komen zoowel 4 verschil lende kleuren als 4 verschillende cijfers voor. De opgave is nu de volgende: De 16vier kantjes zoodanig te schikken, dat op elk der horizontale rijen, op elk der verticale rijen en op de beide hoofddiagonalen, (in het geheel dus op 10 rijen) tegelijkertijd n 4 verschillende kleuren n 4 verschillende cijfers voorkomen. Zijn er meer oplossingen? Oplossingen onder letter A. B. aan de beschikken de Universiteiten over speciale coaches", gewoonlijk personen zonder wetenschappelijke opleiding, doch met eene groote practische ervaring; zij hebben ge woonlijk zelf in de tak van sport, waarin zij als trainer optreden, tot de allerbesten behoord. De reusachtige tractementen, welke door de bekende Universiteiten als Harvard, Cornell, Yale, enz. aan hunne coaches" worden betaald (bedragen van meer dan $ 10,000.?per seizoen voor football- of baseball-coaches zijn geen uitzondering) geven een sterk bewijs van de waarde, welke er door de studenten aan gehecht wordt, hunne voetbal- of athletiek reputatie op te houden. Deze coaches worden gewoonlijk door het studenten-corps of door de betrok ken studenten-vereenigingen zelf geënga geerd en betaald. Daarnaast is de lichamelijke opvoeding officieel door de Faculteit der Hooge scholen georganiseerd en vormen een of meerdere vormen van lichaamsoefening (vooral gym nastiek en zwemmen) een verplicht gedeelte van het les-programma; wanneer in dit op zicht aan zekere conditiën niet wordt vol daan, krijgen de studenten, ook al zijn zij overigens voor hunne overgangs- of eind examens geslaagd, hunne diploma's niet. De regeling en de leiding van deze officieel georganiseerde lichaamsoefening berust bij een Physical Department" aan het hoofd waarvan de Professor of Physical Education and Hygiëne" staat, welke bijna steeds een medisch dokter, tevens specialiteit in lichamelijke opvoeding is; deze wordt bij gestaan door eenige assistants", welke dikwijls zelf eveneens medisch dokter zijn. Op alle scholen, zoowel de Grammarschools" als de Highschools" (respectieve lijk overeenkomende met onze lagere scho len en Hoogere Burger scholen en Gymna sia) wordt behalve aan gymnastiek, ook aan 'athletiek en sport gedaan. De meeste scholen beschikken eveneens over vertegen woordigende teams", welke tegen die van redactie van ons blad. Zooals men weet stellen wij als prijs een roman of een kinder boek (naar keuze) -beschikbaar. Onze Prijsvraag Onze prijsvraag, aan welke eischen de nieuwe burgemeester van Nederlands hoofd stad moet beantwoorden, heeft heel wat pennen in beweging gebracht. Er liggen eenige stapels brieven met antwoorden voor ons en de keus van het beste ant woord lijkt ons lang niet gemakkelijk. We mogen op de beslissing daaromtrent niet vooruitloopen, doch de o.i. belangwek kendste antwoorden laten we hier, overeen komstig onze belofte, volgen. L. J. M. A l h i e r geeft ons de volgende drie qualiteiten op, welke z. i. de burge meester vór alles moet bezitten : hooghartig tegenover de landsregeering, enghartig tegenover de stadsregeering, goedhartig tegenover de stadsbevolking. L. J. C. te Rotterdam schrijft : gezag hebbend figuur, Amsterdamsen voelend, niettegenstaande zeer vermogend toch minzaam. J. P. A. W. t e B r e d a wenscht den bur gemeester toe: Job's geduld, Salomo's wijs heid en de opgewektheid van den man van het vroolijke christendom." J. A. alhier verklaart, dat de nieuwe burgemeester moet zijn: waar, waardig, waaksch. G. K. alhier verwacht dat de nieuwe burgemeester rechtvaardig zij, dat hij koop man zij en dat hij phüosophisch zij aangelegd. J. P. A. a l h i e r hoopt, dat de burgemeester zal wezen Amsterdammer van geboorte, energiek en begaafd met hoog gevoel voor kunst, speciaal architectuur. J. v. d. M. te B u i k s l o o t acht de drie beste qualiteiten : mensch in de hoogste beteekenis, algemeen ontwikkeld en gezond van gestel. J. R. te 's G r a v e n h a g e zet uiteen, dat de burgemeester moet zijn fijn zielkundig, fijn van gehoor en vol fantasie. J. G. te Uithuizen schrijft : Die met eeren Wil regeeren, Zij rechtvaardig bovenal ! Die met heeren Moet regeeren Zij ook handig bij geval! Voorts zij hem de wensch gegeven In 2 Timotheus 2, vers 7. (Merk hetgeen ik zeg ; doch de Heer geve u verstand in alle dingen.) H. F. C. te 's G ra v e n h age eindelijk zegt kort en krachtig: de burgemeester van de hoofdstad zij: glad, gevat en rad. MinniiMimMiiiiiiiiiHliiitmiiiiiiijiujiiiimmiiniMMmiiiumuimiiiiii andere inrichtingen of vereenigingen wed strijden spelen. De Y. M. C. A. ('Young Men's Christian Association) is eene zeer machtige organi satie in Amerika, die een zeer belangrijken en gunstigen invloed heeft op het publieke leven. In iedere stad en bijna ieder dorp van eenige beteekenis bezit de Y. M. C. A. een eigen gebouw, waarin groote, uitstekend ingerichte lokalen gelegenheid geven tot het beoefenen van gymnastiek, korfbal, handbal, hardloopen, kegelen, biljarten enz. terwijl een (natuurlijk overdekt) zwembassin met bijbenoorende douche-inrichting en ruime kleedkamers tot de meest gewaardeerde installaties van dergelijke gebouwen behoort. In de groote steden bezit de Y. M. C. A. meerdere dergelijke kolossale gebouwen; in New-York-city zijn er bijv. 7 of 8 van die gebouwen; het eenige jaren geleden te Boston geopende gebouw heeft 2'/2 millioen dollar gekost. Ook hier worden de lichaamsoefe ningen geleid door daartoe speciaal opgeleidde Physical directors", bijgestaan door assistants". Vele Y. M. C. A.'s beschikken over athletiek-, voetbal-, korfbal-, honkbalen gymnastiek teams". De Turnvereine" zijn vereenigingen, die zich uitsluitend met het turnen bezighou den; zij zijn opgericht door en bestaan uit naar Amerika geëmigreerde Duitschers en komen met onze gymnastiekverenigingen overeen; als regel beoefenen zij geen anderen vorm van lichaamsoefening. Ten slotte treden ook de kerken op als organiseerend lichaam op het gebied der lichaamsoefeningen; bij vele kerken behoort een gymnastiekzaal; de oefeningen worden geleid door instructeurs, die soms assistantpastor" zijn. Vele kerken beschikken over vertegenwoordigende teams voor athletiek en verschillende takken van sport. Er be staat een Church Athletic League" welke regelmatig wedstrijden organiseert tusschen deze teams. De hier in korte trekken geschetste toe

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl