Historisch Archief 1877-1940
14 Febr. '15. No. 1964
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR.. NED ERL AND
De storting op de leening 1914 in de week
van l tot 8 Februari j.l. heeft uit den aard
der zaak belangrijke wijzigingen gebracht
in de kaspositie der schatkist en in den
weekstaat der Nederlandsche Bank. Ofschoon
de volledige uitwerking van de stortingen
nog niet blijken kan uit de tot nu bekende
wekelijksche opgaaf in de Staats-Couranttn
uit den weekstaat der Nederlandsche Bank,
daar beiden slechts tot 6 Februari loopen
en nog niet de resultaten van den laatsten
stortingsdag omvatten, is het toch niet zonder
belang, reeds nu na te gaan welken invloed
de oorlogstoestand op den stand der schat
kist gehad heeft.
Uit de wekelijksche opgaven van het
Ministerie van Financiën in de Staats Courant
(die tengevolge van eene verschillende
methode van boeking altijd eenigszins af
wijken van de opgaven in den bankstaat)
blijkt, dat de vlottende schuld van het Rijk
op l Augustus 1914, bij het begin der mobili
satie, ? 63.030.376 bedroeg, als volgt verdeeld:
Schatkistpromessen .... ? 29.150.000
Schatkistbiljetten 20.770.000
Renteloos voorschot v. d. Bank 13.110.376
Totaal . 7^3-030.376
Sedert is die schuld gestadig toegenomen,
zoodat zij op 30 Januari j.l. met inbegrip
der zilverbons ?198.045.912 bedroeg, zijnde
eene vermeerdering met ?135 millioen in
26 weken of gemiddeld ruim ?5 millioen
per week. Feitelijk moeten de uitgaven nog
wel een tien millioen hooger zijn geweest,
daar in het vorenstaande nog geene rekening
is gehouden met de wiust op de
aanmunting van ca. 20 millioen zilver. Op 30 Januari
1915 bestond de vlottende schuld nml. uit:
Schatkistpromessen ?121.550.000
Schatkistbiljetten 52.498000
Renteloos voorschot 14.129.955
Zilverbons 9.867.957
Totaal ?198.045.912
Gaat men nu de wekelijks gepubliceerde
cijfers na, dan blijkt, dat de vermeerdering
der vlottende schuld schijnbaar vrij
ongelijkelijk verdeeld is. Om de lijst niet al te
uitvoerig te maken, laat ik hier een staatje
van de vlottende schuld aan het einde van
elke maand volgen:
l Augustus ? 63.030.376
29 , 93.932.620
26 September ,121.317211
31 October . , 146.509.679
28 November , 147.274.140
26 December , 152.051.732
30 Januari . , 198.045.912
In de eerste maand der mobilisatie bedroeg
de toename dus ruim f 30 millioen, in elk der
beide volgende ca. f25 millioen, terwijl in
de maanden November en December de stand
der vlottende schuld tamelijk stationnair
bleef, om in Januari weder plaats te maken
voor eene vermeerdering met ca. f46 mil
lioen of zelfs nog f 16 millioen meer dan
in de eerste maand der mobilisatie.
In werkelijkheid is het verschil tusschen
de diverse maanden echter niet zoo belang
rijk als oppervlakkig schijnt. Het nagenoeg
stationnair blijven in de maanden November
en December wordt toch verklaard door het
feit, dat in die maanden de kaspositie van
het Rijk steeds aanzienlijk verbetert door
het ruimer vloeien der gewone middelen
en het binnenkomen van belangrijke baten
uit verrekening van tinverkoopen en dergel.
In normale jaren vindt men dan ook in
die maanden regelmatig eene aanzienlijke
verbetering der kaspositie, die dit jaar
ook zoude plaats gehad hebben, hadden
daartegenover niet de buitengewone uitga
ven in verband met den oorlogstoestand
gestaan. Aan den anderen kant is de aan
zienlijke vermeerdering der schuld in Januari
weder een gevolg van de omstandigheid
dat de kaspositie ook in normale jaren in
die maand achteruit gaat, in verband met
de rentebetaling op de 2l/p pCts. Werkelijke
Schuld, de driemaandelijksche betalingen
van pensioenen, salarissen enz.
Ik meen hierop de aandacht te moeten
vestigen, omdat mij uit verschillende be
schouwingen gebleken is, dat niet altijd een
juist onderscheid gemaakt wordt tusschen
de periodieke fluctuatiën in de kaspositie
van het Rijk en de, door de buitengewone
omstandigheden veroorzaakte. Zelfs bij de
behandeling van het leeningsontwerp in de
Kamer werd als argument voor beperking
van het uittegeven bedrag der leening o.a.
aangevoerd, dat de stand der schatkist in
de laatste maanden niet zoo sterk achter
uitgegaan was en scheen men er in het
geheel niet aan te denken, dat dit schijn
baar voordeel in Januari weder verloren
zoude gaan.
Inderdaad blijkt dan ook, dat het cijfer
van f.275 millioen voor de nieuwe leening
volstrekt niet te hoog gegrepen is. Na be
taling van de geheele op 30 Januari uit
staande vlottende schuld, zal er slechts
f 77 milioen overblijven of nauwelijks ge
noeg om naar denzelfden maatstaf als
in de afgeloopen zes maanden voor
verdere drie maanden in de buitengewone
behoeften te voorzien. Wel zal het dan nog
niet noodig zijn om reeds dadelijk met eene
nieuwe leening te voorschijn te komen, om
dat men nog altijd een maand kan teeren
op het renteloos voorschot van de Bank en
de uitstaande zilverbons, maar erg bemoe
digend is het vooruitzicht niet, indien niet
spoedig eene zoodanige wijziging in den
algemeenen toestand komt, dat tot eene
aanmerkelijke inkrimping der
mobilisatieuitgaven kan worden overgegaan.
Opgemerkt moet hier nog worden, dat ten
gevolge der betalingen op de leening de
vlottende schuld van het Rijk in de week
van 30 Januari tot 6 Februari van f 198.045.912
tot f 104.015.636 verminderd is, terwijl
bovendien het renteloos voorschot van
f 14.129.9S5 bij de Bank plaats gemaakt
heeft voor een rekening-courant saldo van
f54.230.496. Bijeengenomen is de kaspositie
door een en ander dus met f 148 millioen
verbeterd, zonder daarbij nog in aanmerking
te nemen, dat de saldi bij de betaalmeesters
nog met ca. f 5 millioen zijn toegenomen.
Ruwweg genomen, mag dus uit deze cijfers
afgeleid worden dat op de f 275 millioen
der leening in de week tot 6 Februari meer
dan f 150 millioen betaald is, zoodat, in
aanmerking nemende hetgeen nog op 8 Febru
ari moet gestort zijn, wel mag worden aan
genomen, dat verreweg het grootste deel
dadelijk ten volle betaald is en slechts voor
een klein deel gebruik gemaakt is van de
gelegenheid tot storting in termijnen.
Gaat men nu na, welken invloed de stor
tingen op de nieuwe leening op de positie
der Nederlandsche Bank gehad hebben, dan
komt men tot het schijnbaar verrassende
resultaat, dat niettegenstaande ruim f 34
millioen bij de Bank geplaatste schatkist
promessen afbetaald zijn, het opereerend
kapitaal der Bank in de week van 30 Januari
tot 6 Februari nog met bijna f38 millioen
toegenomen is. De cijfers van de drie hoofd
rekeningen voor de twee data zijn nml.:
30 Januari. 6 Februari.
Disconteeringen ?147.411.000 ?135.018.500
Beleeningen . . 134.827.600 199.650.350
Voorsch.a.h.Rijk 14.948.100
/ 297.186.700 ?334.668.850
De disconteeringen zijn wel is waar met
?12.400.000 verminderd, maar neemt men in
aanmerking, dat van de bij de Bank onder
gebrachte schatkistpromessen ?34.100.000
afgelost zijn, dan zijn de overige
disconiiiiiiiMiimiiiiiiiiiiiimiiiiiiiKiHtiiiiiiiiiimiiiMiimiiii
De Twentsehe Bankyereeniging
B,ÏÏJlijdenstein4Co.
KAPITAAL: f 15.165.O52,5O RESER VEN : f 6.729.497,14
HOOF PK AMTOOR ;
AMSTERDAM, Spuistraat 138/144.
(voor wier verbintenissen De Twentsehe Bankvereeniging
B. W. Blfldenstein & Co., ten volle aaiisprakelgk is)
AMSTERDAM, Prins Hendrikkade 139;
LOM DEN, B. W. Blpenstein & Co.. 55-56 Tnreadneedlestr.:
ENSCHEDE. B. W. Blpenstein Junior:
ALMELO, Ledeboer & Co.
RENTE VOOR DEPOSITO'S:
Direct ?prarderbaar 3 pct.
TIen dagen opzegging 3% .
Een Maand vast Gemiddelde prolongatie-koers met een maximum van 4
Drie Maanden opzegging .... 3 pCt.
Zet Maanden . . . . 3H .
Een Jaar 4
Van den dag der opzegging
af wordt Vi pCt. minder
rente vergoed.
SAFE DEPOSIT
Heerengracht 531?537,
Weesperplein 2,
Overtoom h/Ie Const. Huygensstr.,
Willemsparkweg 80,
verhuurt aan bij haar geïntroduceerde personen SAFE
LOKETTEN in hare Brand- en Inbraakvrije Kelders.
Reglementen zijn aan bovenstaande kantoren verkrijgbaar.
'otterdamsche
Maatschappij van verzekering tegen ongevallen
Ou de haven 1^ de N r. 1. Plan C, Rotterdam..
Individueele
Ongevallenverzekering.
Directie: P. R. MEES, J. BRUNSTING.
Hoofd vertegenwoordiger voor Ned. Oost-Indië:
N. J. TAKKEN, Simpang, Soerabaia.
De
-Levensverzekering
OngeTallenverzekerlng
Billijke premiën. Concurreerende voorwaarden.
HOOFDKANTOOR: Amsterdam, Keizersgracht 547?549.
BIJKANTOOR: Den Haag, Buitenhof 48a. Groningen,
Vischmarkt 54. Rotterdam, Wijnstraat 138a. Utrecht,
Maliebaan 84.
Bijkantoor der Arasterdamsche Mjj. van
Levensverzekering voor Ned. Indië:
SOERABAJA, S OC IE T EI T S T R A A T.
>»A LEVENSVERZEKERING -BANK
^?AMSTERDAM"
Directeuren: W N.C.M.SMITS «n OUEN. ? J.LJBONfimt. Adj-O.r. D A.AEJJEUa
Ontvang- en Betaalkas,
Vergoeding der Depositorente.
Met ingang van heden wordt de
rente-vergoeding vastgesteld als volgt:
Met n dag opzegging ... 3 pCt
(Bedragen tot ?20.000 zijn terstond
betaalbaar)
Met 10 dagen opzegging . . 3*4 pCt
Voor andere termijnen op nader
overeen te komen voorwaarden.
Open en gesloten bewaargeving vol
gens reglement.
SAFE DEPOSIT-INRICHTING,
geopend:
op werkdagen van 8% tot 5 uur.
, beursvacantiedagen 8?ï4
Loketten van ?2.50 per maand (?10.
per jaar) en hooger te huur voor bij
de Directie bekende of geïntroduceerde
personen.
Amsterdam, l Nov. 1914.
De Hollandsche Voorschotbank
HAARLEM, JANSWEQ 42.
Bijkantoren: Amsterdam, Damrak 99.
Rotterdam, Wijnhaven 129a.
's-Oravenhage,Qed.Burgw.38
Maastricht, Breedestraat 24.
De Bank verstrekt gelden tot elk
bedrag met een minimum van ? 5OO
en verkoopt 4Vi pCt. schuldbrieven in
stukken van ? 1000, ?500, ? 100 en ? 50.
Nederlandsch-lndische
Brandwaarborg-M'.
OMBricM ii 1890. Gevestigd te Amsterdam.
SLUIT VERZEKERINGEN tegen
Schade door Brand op
Woonen Pakhuizen, Inboedels,
Jlenbilair, Fabrieken,
Ktablissementen.
Kantoor: Singel 262, Amst.
Kali Besar-West, Batavia.
l S. 1. W. VAN BlJUREN.
Directeuren: M. A. VRIESENDORP.
l E. LANKHOUT.
Gemachtigde: NEUMANN & Co.,
Batavia.
I^ccrnar *"?oekI?OH«I«>ii]W
OHoiulcf'oetfirstrjiat 7, Amsterdam
Ti:u:i'00.\ /ui-i iii'--'.
De RENTE-CASSA,
Heerengracht 179, (geb. Assoc.-Cassa),
AMSTERDAM.
Kapitaal .... ?
1,000,060.Reservefonds . . 1,172,713.37.
Rentevergoeding voor gelden a Deposito
Met l dag opzegging (bedragen tot
?5000 direct te ontvangen) 'A pCt.
10 dagen opzegging . 2%
Voor l maand fixe . . . 1/
2 en 3 maanden fixe S1/
l jaar fixe .... 3%
Amsterdam, 9 Febr. 1915.
4-4-=
Standaard Hipothtikbank, ti Rottirdam
Directie: Mr. H. H. O. 0»st8ndflk enJhr.
H. F. Schuurbeque Boeye.
De Bank verstrekt gelden onder
eerste hypothecair verband en
geeft 4Vs en 4% PANDBRIEVEN
uit onder controle van het
Algemeen Administratie en
Trustkantoor te Rotterdam.
Rott. Hypotheekbank T, foderL
Volteekend Maatsch. Kapitaal ? 5.000.000
Reserve ?609.920.16
Geeft geld op eerste hypotheek zon
der vooruitbetaling van rente. Inlich
tingen te bekomen ten kantore der
Bank, Gedempte Bierhaven 25, of bij
hare Agenten.
De Directie: Mr. W. v. ROSSEM,
Mr. TH. REEPMAKER, Mr. N. P. C.V.WIJK
UTRECHT
PAÏTOBBIEVEff
KOERS 100 o
5°/0 Verzekerde pandbrieven
der N. V. DK CBKDIET-HYPOTHKKKBAlfK te 's-Gravenhage,
Npordeinde 43, waarbij elk bedrijfsrisico der Bank voor de houders is gedekt,
zijn verkrijgbaar a 99 pCt. in stukken van
?1000.?, ?000.?en ?100.?.
De Directie :
G. ]? VAN INOEN. Mr. H. VAILLANT.
H.A V. BAMK.SCHIEDAM
ONGEVALLENVERZEKERING
.- Reservefonds 18.813.613.
Hoofdkantoor AMSTERDAM.
Agentschappen te 's-GRAVENHAGE en ROTTERDAM.
Vestigingen in het Oosten: Batavia, Soerabaia, Samarang, Bandoeng,
Weltevreden, Cheribon, Tegal, Pekalongan, Djember, Solo, Djokjakarta,
TjiJatjap, Padang, Medan,, Tebing-Tinggi (Deli), Tandjong Belei,
KotaRadja, Palembang, Telok-Betong, Pontianak. Bandjermasin, Makassar,
Singapore, Penang, Rangoon, Hongkong en Shanghai.
In- en Verkoop van "Wissels en Telegrafische Trans
ferten. Incasseeringen en Financieeringen.
Schriftelgke of Telegrafische Credieten.
fieiscredietbrieven. Deposito's.
RekeningenCourant. Administratie van Effecten en alle
andere Bankzaken.
OPGERICHT IN 1853 AMSTERDAM OPGERICHT IN 1853
Hoofdkantoor: Keizersgracht 277, Bijkantoor: Stadhouderskade 118
Maatschappelijk Kapitaal f 5.000.000, waarvan uitgegeven f4.000.000
Reservefonds f 780.000 Extra-Reserve f 130.000
Agentschappen te Alkmaar, Arnhem, Deventer, Dordrecht, 's-Graven
hage, Groningen, Leeuwarden, Maastricht, Middelburg, Rotterdam,
Tilburg, Utrecht en Zwolle.
( met l dag opzegging 4 pCt.
-LJepOSSltO S, rente thans: j voor l maand vast 41/
\ voor 3 maanden vast 4
Cheques van deposanten kunnen kosteloos worden betaalbaar gesteld
bij alle bovengenoemde Kantoren, alwaar uitvoerig Prospectus ver
krijgbaar is.
Te Huur
aan den OVERTOOM 135?137.
Een groote zaal voor alle doeleinden geschikt, vroeger
ingericht voor Bioscoop.
De eigenaars zijn genegen een en ander naar wensch
van den huurder te veranderen.
Te bevragen bij de makelaars: GrUBR. B. H. & H. KOOLHAAS,
landsgracht 14.
Telefoon
esidentie Hypotheekbank
O Anna Paulownastraat 97,
O HYPOTHEEKBRIEVEN
Na 10 jaren door den houder a pari opeischbaar.
Te verkrijgen, tegen den koer-s van 1OO pCt.
ZEEUWSCHE HYPOTHEEKBANK
MlOUKLUUltG.
De Bank stelt verkrijgbaar:
in stukken van/lOOO?, /5OO?en/lOO.
der Bank" en bij H. H. Effecten-Handelaren.
De Directie:
Mr. A. A. DE VEER, Mr. M. C. VAN DER MINNE.
A JI U N A K T B O K K
BARBAROSSERIE, KAKRmn«»*
': Een bundel met de beste tooneelkritieken van dezen humorist-satiricus.
i Ingenaaid ?0.90 Gebonden ? 1.25
: Omslag en band van LOUIS RAEMAEKERS. - Uitgave van VAN HOLKEMA i WARENDORF, A'dam.
's-Gravenhage.
Pandbrieven
Na 10 jaar opeischbaar a pari.
Verkrggbaar a 1OO8/, /0.