Historisch Archief 1877-1940
2S'Maar("t15. Ne 1970
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
i Wat de week bracht
DE BAZAAR TE AMSTERDAM
Ce que femme veut"....
't Is Dinsdagmiddag! In de deftige zalen
van Arti et Amicitiae, waar meestentijds
fluisterend wordt gesproken, waar in stilte
wordt genoten de hooge en reine beeldende
kunst, heerscht thans groote bedrijvigheid.
Wij staati n.l. aan den vooravond van den
groote bazaar, waarvan de opbrengst zal
zijn voor 't Algemeen Steuncomité.
De schikking der goederen nadert haar
voltooiing, 't Is een ordenen, een plooien,
een verzetten, een aanvullen zonder einde.
Velen zijn bezig de laatste hand te leggen
.aan hetgeen de volgende dagen te aan
schouwen en te koop zal worden geboden
en thans bij het
verschijnen van dit
blad wellicht heinde
en ver is verspreid.
. Hoe yroolijk en
vriendelijk ziet alles
er uit. 't Is waar de
zalen zijn vél te
klein voor al dat
moois. Weinig komt
goed tot zijn recht en
als, morgen en de
volgende dagen een
dichte drom bezoe
kers zich voor de
kraampjes gaat ver
dringen, dan, vreezen
wij.zal dat gebrek aan
ruimte zich nog ster
ker doen gevoelen.
Ceque femme veut"..
Wat is er gewerkt.
Hulde aan die vele
vrouwen, die zooveel
moeite, zooveel tijd
beschikbaar stelden
om elk op haar ter
rein een zóeffectvol
geheel te verkrijgen.
Wie van
organiseeren weet mee te spre
ken, kan eerst recht
dat vele werk waar
deeren. Een flink suc
ces kan alleen de be
looning zijn voor al
dien arbeid. Wij twij
felen niet, dit zal
niet achterwege blij
ven.
Achter in de groote
zaal is de theekraam
met zijn velum van
kleurige banden! Th
simple a 30 et., Th
complet [a ? 1.?. Niet duur voorwaar in
aanmerking genomen het gezellige zitje en
de keurige bediening. Daarnaast straalt in
warm rood en warm paars de bonbontent.
Op het uithangbord de woorden:
Doet Gij met Uwe Gaven Goed
Wij Schenken dan als Loon 't Soet.
Welk een smaakvol aspect! Wat al mooie
doosjes, aardige spanen mandjes, zakjes zijn
er bijeen, fijn en grof, alle met roode of
paarse linten omstrikt en gevuld met de
fijnste sucreries, paars, rood.
Al die zaken zijn, zooals trouwens de
meeste voorwerpen op den bazaar, vervaar
digd door werksters van de vereenigingen
Arbeid adelt en Tesselschade, door
werkeloozen van 't Steuncomitée. a. Crêpe-papier
deed goede diensten. Verwonderlijk hoe een
vaardige hand daarmede weet te sieren.
't Is 't neusje van den zalm die bonbontent.
Wij voorspellen haar vél succes, evenals
haar's gelijke de vruchten- en groentenkraam,
den bodem; divans met een rijkdom van
zacht-donzige kussens, nooden tot aanleggen
onder 't genot van een geurige sigarette, een
dampend kop Turksche koffie, of narcotische
geuren. In wit belichte nissen prijkt veel
kleurig naaldwerk en in 't volle schijnsel
van zijn glorie verrijst Boeddha 's beeld en
geeft wijding aan al wat geschiedt uit liefde
tot de armen.
Warm doet dit Oostersche interieur met
zijn ineensmeltende rijke kleuren, met zijn
lichteffecten vol mystieke bekoring. Er is als
een zwoele, droomerige atmosfeer, waaraan
slechts 't harmonieuse getokkel der muziek
instrumenten ontbreekt om de illusie com
pleet te maken.
In 't heldere daglicht van de groote zaal
staan de kramen met handwerken; daar zijn
de witte kraam, de nationale kraam, de
kraam met reisartikelen, met cartonnages,
met zijdewaren, met kindergoed e. a. Welk
een voorraad van kussens, lasschen, cosies,
jurkjes, schoentjes enz. in de meest denkbare
verscheidenheid van vormen, van grond
stoffen en kleuren! Voor kleine en groote
beurs is er te vinden. Alles handenarbeid
van de vrouw, waarbij eigen smaak en
(Bijzondere opname voor ,de Amsterdammer")
Bonbontent
vindingrijkheid een groote rol speelt, waarbij
men tot zelfs het eenvoudigste lapje nog
wist om te zetten in een aardig
gebruiksstukje.
Wellicht is het meest sympathieke van
dezen bazaar, dat zoovee! mogelijk is ge
tracht het werk door betaalde krachten te
doen verrichten. De afdeeling kunst" is
hiervan wel het meest sprekende bewijs.
Daar is bijeen het werk van werkeloozen
gesteund door 't Steuncomitéte Amsterdam,
en dat daaronder menige kundige vakman
te vinden is, getuigen o. a. de gebeeldhouwde
gangbanken, het meubelwerk, het koperwerk,
het goudstikwerk, het zilverwerk, en tal van
andere fraaie artikelen, die ook als de bazaar
is gesloten nog bij de werkverschaffing van
het Steuncomitékunnen worden nabesteld.
Het was de wensch van H.M. de Koningin
de onderneming der Amsterdamsche vrouwen
te steunen, door bloemen te schenken, die
in tuiltjes ten verkoop zouden worden
aan(Bijzondere opname voor de Amsterdammer"}
Groentenkraam
die met haar Oud-Hollandschen opzet, haar
groen en wit gestreepte luifel, en
zandlooper-gordijntjes, heel wat bekijks zal hebben.
In de van breede spanen gevlochte manden
glimmen de roodwangige bellefleurs, de
peren, de bananen, de diverse groenten:
bloemkool, lof en wat dies meer zij. Jams,
mixed pickles, vruchten au jus, ansjovis,
paling in 't zuur en meer heerlijkheden vul
len de planken. Tusschen het proza der eet
waren prijken lente's eerste bloemen: de
poëtica's zonder eenige pretentie in
gemberen mosterdpotten.
Tegenover die tent staren tal van poppen
met hun glasoogen naar het gejoel, en de
ouderwetsche keukenmeid in de even
ouderwetsche keuken, die juist haar koper glim
mend als goud heeft gepoetst, stemt met haar
overbuur den groentenwinkel best overeen.
Ce que femme veut"
In exotische pracht prijkt in het half licht
van de door blauw en rood glas getemperde
hang-gloeidraden, de tusschenzaal. Beeld
van het Oosten ! Perzische tapijten dekken
geboden. Bloemen uit Nederland: rozen,
anjelieren, margrieten, lachende kinderen
van flora, thans van meer dan gewone
waarde!
Zoo (ergens dan heeft hier de vrouw ge
toond wat zij met krachtigen wil weet tot
stand te brengen.
Ce que femme veut, Dieu Ie veut!"
't Is Woensdagavond, de opening! De
zalen hebben zich ten feest opgemaakt,
bloemen geuren alom, frisch en vroolijk glan
zen zij tusschen de voorwerpen. De theetafel
glinstert in zilver-blinkend ornaat, 't Is overal
vreugde en jolijt, overal scherts en gepraat.
In avondtoilet ziet men een keur van
kleeding-schakeeringen, mooie gedistingeerde
en ook zér mondaine toiletten. De
groenteverkoopsters en nog enkele dames zijn in
bekoorlijke fancy dress. Een vroolijk strijkje
doet zich hooren. Op aller gelaat glanst
vergenoegdheid over het aanvankelijk groote
succes.
Op hoop van zegen", zoo klinkt het slot
van de openingsrede, uitgesproken door de
Presidente Mevr. de Dou'e Bar»36 Th. Sloet
van Hagensdorp. ?
En geen der aanwezigen die hiermede
niet van harte instemde.
E. M. R.
Het Internationaal Vrouwencongres
Op Maandag 22 Maart had in hotel De
Witte Brug in Den Haag de eerste bijeen
komst plaats tot bevordering van het wel
slagen van het Internationaal Vrouwencongres,
dat op 28, 29 en 30 April zal worden gehouden
in de residentie. Wel had reeds te Amster
dam een propagandabijeenkomst plaats ge
had, maar in aanmerking genomen dat het
congres in Den Haag wordt gehouden, mag
de vergadering aan de Witte Brug veilig
worden beschouwd als het begin, de inleiding
tot het congres zelf.
Merkwaardig, deze bijeenkomst van vrou
wen slechts enkele heeren waren tegen
woordig in onze mondaine hofstad. Chic
en légance heerschten in de gezellige zalen
van het welbekende hotel, zonder evenwel
den indruk te wekken van frivool
modegedoe. Daar was bijeen de elite van de
Haagsche vrouwenwereld; vele bekende
figuren die krachtig deelnemen aan het
sociale leven en die men op een dergelijke
bijeenkomst verwacht, naast anderen die tot
nu toe verre bleven van de vrouwenbeweging,
doch die thans onder den drang der omstan
digheden tot belangstelling werden geprik
keld en gevolg hadden gegeven aan de
uitnoodiging voor het bijwonen van de
namiddag-thee.
De waarnemende presidente der Haagsche
propoganda-commissie, mevr. Cohen
Tervaert?Israëls, leidde met enkele ernstige,
goedgekozen woorden de bijeenkomst in,
om daarna het woord te geven aan mevr.
Kaptein?Muijsken, die in een gloedvolle
rede stemming wist te wekken.
Het is hier niet de plaats om een verslag
te geven van wat deze uitnemende oratrice
sprak, maar enkele uitingen mogen even
worden medegedeeld.
Zij wees er op, hoe juist .de vrouwen ge
roepen zijn om in deze tijden haar stem te
laten hooren. De vrouwen lijden evenzeer
als de mannen economisch onder den oorlog;
doch zij lijden dubbel als moeders,
echtgenooten, zusters. Bernard Shaw zeide terecht :
de vrouw die 9 maanden draagt en 1 8 jaren
opvoedt, heeft zeker recht het eerste woord
te spreken in dezen oorlog.
Men heeft wel gemeend dat de vredesidee
bij het uitbreken van den oorlog was ten
ondergegaan, doch dit is een dwaling.
De kracht van de vredes-idee begint pas
nu te werken, te midden van de oorlogs
verschrikkingen. Wij vrouwen hebben tot
verbreiding van de vredesdenkbeelden een
taak te vervullen; wij hebben den oorlog
krachtig te bestrijden, en kunnen niet vol
staan met het verleenen van steun aan de
armen en zieken en wie verder door het
oorlogsleed getroffen werden.
Wel zullen wij als echte vrouwen dit werk
niet van de hand wijzen, doch wij zijn ons
bewust dat daarnaast een andere plicht op
ons rust.
Willen wij niet dat op de oorlog zal vol
gen revolutie en op revolutie nieuwe oorlog,
dan moet het hervormingswerk met kracht
worden ter hand genomen, en geschieden
in versneld tempo. k het pacifisme; en
daar hebben vooral Je vrouwen aan mee te
arbeiden.
Ons neutrale land en Den Haag bovenal
heeft de roeping -de deur wijd te openen
voor degenen die de moeiten en gevaren
van een reis in oorlogstijd trotseeren, om
hen in de gelegenheid te stellen het vrije
woord te doen hooren.
Zulk een warme oproep kan niet nalaten
belangstelling te wekken, en zeer velen lie
ten zich als congres-lid inschrijven.
Doch wat beoogt men met het Congres ?
Een Vredescongres is het door sommigen
genoemd, doch dit is het niet.
Het bedoelt te zijn een bijeenkomst van
vrouwen uit verschillende landen, k uit
de oorlogvoerende, om zich uit te spreken
over dezen oorlog.
Een protest van de vrouwen in de eerste
plaats, dat een dergelijke gruwel plaats heeft
in onze tegenwoordige maatschappij ; een
gruwel die uitloopt op de zelfvernietiging
van Europa ; een menschenmoord op groote
schaal, die de beste krachten van het thans
levende geslacht vernietigt ; een moedwillige
vernieling van kunst en van schatten van
wetenschappelijke bronnen ; een achteruit
gang in zedelijkheid en beschaving.
Maar de vrouwen willen ook bijeen komen
om middelen te beramen waardoor in het
vervolg oorlogen zullen kunnen worden
voorkomen.
Met betrekking tot dit punt vermeldt het
voorloopig programma het volgende : Aan
dringen op wapenstilstand, in welken tijd
de oorlogvoerende landen de voorwaarden
zullen kunnen bekend maken, waarop zij ge
neigd zijn vrede te sluiten.
Het instellen van een scheidsgerecht of
verzoeningsraad, waarvoor alle internationale
geschillen ter oplossing zullen worden ge
bracht.
Het uitoefenen van internationale pressie
op elk land, dat zijn toevlucht zou willen
nemen tot het gebruik van wapenen bij het
ontslaan van geschillen.
Controleering van de buitenlandsche poli
tiek door de volksvertegenwoordiging, onder
dien verstande, dat deze alleen als zoodanig
erkend kan worden, als zij gekozen is door
mannen en vrouwen onder gelijke voor
waarden.
Ten slotte nog dit punt, dat geen anne
xatie van grondgebied zal plaats vinden,
zonder toestemming van de mannen en vrou
wen die dat grondgebied bewonen.
Een derde beweegreden om de vrouwen
van alle landen bijeen te roepen is deze, dat
de vrouwen zich zullen blijven n gevoe
len k in deze benarde tijden. Zij moeten
zich beijveren om de sporen van haat en
tweedracht uit te wisschen en de volkeren
weer tot eenheid te brengen. Zij hebben te
waken en te zorgen voor de opvoeding der
kinderen, opdat hun denken en handelen in
zoodanige richting wordt geleid, dat oorlog
in de toekomst onmogelijk zal wezen.
Dit zijn zeer in het kort eenige punten
van bespreking op de driedaagsche bijeen
komst.
De deelneming aan het congres belooft
groot te worden. Vooral uit Engeland heb
ben reeds vele vrouwen hare komst toege
zegd. Doch ook uit Duitschland, Oostenrijk,
Voordracht in de groote zaal
België, Noorwegen, Zweden en Denemarken
worden verscheiden vrouwen verwacht. In
Frankrijk is de stemming onder de vrouwen
verdeeld; naast vrouwen die het eene onmo
gelijkheid achten om thans met Duitsche
vrouwen bijeen te komen, staan anderen die
het denkbeeld van de samenwerking der
vrouwen toejuichen en hare overkomst heb
ben toegezegd.
Nog dagelijks komen berichten van deel
name aan het congres in, en gaat het voort
zooals tot nu toe, dan lijkt onvoorziene
omstandigheden buitengesloten het wel
slagen verzekerd.
Hoe ook de uitkomst moge zijn en het
zal goed wezen om geen onmogelijke ver
wachtingen te koesteren, doch rekening te
houden met practijk en werkelijkheid zoo
is het ongetwijfeld een feit van beteekenis,
en eene gewaarwording die weldadig aan
doet, dat in deze dagen van strijd en ver
wording, bij honderden, wellicht bij duizenden
vrouwen het gevoel van saamhoorigheid en
ook van verantwoordelijkheid tegenover de
gemeenschap zoo groot is gebleken, dat zij
moeite noch kosten ontzien om daarvan ge
tuigenis af te leggen, en te trachten iets bij
te dragen tot het herstel van menschelijkheid
en beschaving.
Aan de Nederlandsche vrouwen, voor wie
het toonen van belangstelling zooveel ge
makkelijker is dan voor die van andere na
ties, de plicht om te toonen dat zij daartoe
krachtig willen medewerken.
F. S. VAN BALEN?KLAAR.
De School voor Maatschappelijk Werk
De School voor Maatschappelijk Werk is
een der nuttige instellingen van Amsterdam,
ja wat meer zegt, zij is de eenige instelling
van dien aard in Nederland. Zij beoogt met
hare opleiding de jonge vrouw in welke
positie ze zich later ook geplaatst moge
zien, tot een breede belangstelling op te
wekken, tot zelf-studie in staat te stellen,
haar een inzicht te geven in de realiteit.
Men zou de lessen, op de school
gegezaken van groote hygiënische beteekenis.
die men in gewone woonhuizen niet altijd
aantreft. Aan 't einde van den breeden gang
is een ruime vestiaire met gelegenheid voor
't plaatsen der fietsen, daaraan grenst een
vroolijke conversatiekamer. De tuin, waarop
dit vertrek uitziet, is door de leerlingen zelf
aangelegd. Eigenhandig hebben zij de rozen
geleid langs de schuttingen, de bloemperken
verzorgd, de graszoden gerangschikt tot
breede groene boordranden. Zij zijn goede
tuiniersters, want het plekje grond ziet er
recht aantrekkelijk uit. Doch de conversatie
kamer niet minder, 't Is waar, de schouw
met zijn steenen opbouw is ons wat nuchter
en massief, de muren zijn nog in primitieven
staat, later kunnen ze pas worden afge
werkt, thans doen ze wat koud in hun
lichte kleur, maar overigens welk een
gezellig vertrek! Tegen den wand staat
de piano, in 't midden de groote ronde tafel
met literatuur belegd, ter zijde links en
rechts zijn gezellige praathoekjes ingericht,
d.w.z. kleine tafeltjes met loopers en bloemen
en daaromheen gemakkelijke stoeltjes. Een
buffet bergt de ingrediënten voor een sma
kelijk kopje namiddag-thee en het daarbij
gebruikelijke koekje.
Op de 1ste verdieping ligt de kamer der direc
trice, deze is in zijn erker-bouw al evenzeer
een licht en genoegelijk vertrekje.
Aan den achterkant van 't gebouw ligt de
groote cursuszaal, waar voordrachten worden
gehouden. Geen straatrumoer, geen
tramgestommel en gebel, geen klokkenspel (zooals
het getingtang der Haarlemsche damiaatjes)
komen hier de aandacht afleiden, het ge
sproken woord kan, goed verstaan, zijn
weg vinden tot de hoorderessen.
Op de 2de verdieping boven de directrice
kamer is de bibliotheek. Groot is de
boekenschat nog niet, doch voldoende voor 't
oogenblik. Op de rekken liggen tal van tijd
schriften op 't gebied van maatschappelijk
werk. Een der leerlingen neemt de zorg
voor de boekerij, op bepaalde dagen ge
opend, op zich.
De cursuszalen, flink ruim en licht, bevin
den zich op alle drie de verdiepingen.
EenDe boekerij
ven, kunnen verüeelen m neggroepen. L)e
eerste groep omvat de sociaal
economischevakken; als hoofdzaak de economische ge
schiedenis en de zich daaraan onmiddellijk
aansluitende sociale geographie, theoretische
economie, de inleiding tot rechts- en staats
wetenschap en de geestelijke grondslagen
van het volksleven.
De tweede groep, moet de leerlingen in
wijden in de algemeen-philosophische pro
blemen, met het doel menschen en dingen
te leeren zien uit een hooger oogpunt, en
in de cultuurgeschiedenis, waardoor een
inzicht wordt gegeven in hetgeen thans
historisch is geworden.
Tenslotte omvat de derde groep nog allerlei
theoretische en practische vakken, als
paedagogiek, hygiëne, boekhouden, beginselen
van ziekenverpleging, voedingsleer enz.
Het spreekt wel van zelf, dat op de School
voor Maatschappelijk Werk ook direct
practisch onderwijs wordt gegeven in socialen
arbeid. Voor de twee eerste jaren wordt
dit veelal gezocht in den omgang met kin
deren uit de volksklasse-kinderclubs, in
kinder-tehuizen, zuigelingen-klinieken enz.
Ook worden vele leerlingen ingedeeld in
een district van het genootschap Liefdadig
heid naar Vermogen om met armen te
leeren omgaan.
Het derde jaar is, na voldoend afgelegd
proefwerk, uitsluitend toegankelijk voor
diploma-leerlingen. Dit jaar wordt voor 't
grootste deel gebruikt tot inwijding in de
practijk van den door de leerling gekozen
tak van socialen arbeid.
Wie in het nieuwe gebouw een onzer tegen
woordige schoolpaleizen meent te zullen
vinden, vergist zich. De school van buiten
heeft eenigszins het aanzien van een der
massieve heerenhuizen uit de Museumwijk.
Binnen getreden heeft men echter terstond het
gevoel van ruimte, van licht, van lucht, drie
voudige stoelen en tafels vervangen hier
de banken, om liet onderwijs zoo weinig
schoolsch mogelijk te doen zijn.
Zoo is de School voor Maatschappelijk
Werk een instelling die groeit, omdat ook
op 't gebied van socialen arbeid de vraag
naar geschoolde en gediplomeerde krachten,
het aanbod van oppervlakkig dilettantisme
overtreft. Zij heeft een groote, schoone toe
komst, haar leerlingental moge zich steeds
uitbreiden!
Ouze,
lee^feiMctftccft
wordt l Oprit a.s
1ZLOOO
5
6
Van af fiedea^anrnarixicft.
e ji=acu txMxrkte ccrtalocju-s a. ? 0, 5O
l/oor3 hen dui ;aeh uóar> of op 1 Qprut abonneeren.