De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1915 4 april pagina 3

4 april 1915 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

-~*Apr tt'l DE AMSTERDAMMER,'WEEKBLAD V00R NE.DERLAttD SLUIT UWE Transport-Jolest-Verzetenngen door bemiddeling van: i VAN DER AA, A HST ff R 11 4 UI. w W fl DOLO-TAHDPASTA van den Tandarts A. FRIEDERICH. Fabriek te Arnhem. Nieuw fabrikaat! Voortreffelijk van samenstelling! Aangenaam van pepermuntsmaak met fijne aroma. Zeer verfrisschend. Antiseptisch. Rose /012^ «n ?0.25 Wit ? O 15 en ? 0.8 per doos. per doos. Verkrijgbaar in alle Ie kl. zaken waar parfumerieën verkocht worden. Vraagt f»0> OT*M)P»STA"en steunt daarmee de nationale indu trie. VERHUIZINGEN onder GARANTIE. BERGPLAATS voor INBOEDELS. Amsterdam, Fra*s van Mierisstraat 90. Tel. Z. 822. ,,?,?111 iiiniii iniiiiniillliii IIIIIHIII door Fourie dien nacht aan Louis Botha geschreven. Den WelEd. Gestr. Heer Louis Botha Ere Oeneraal van de Britse troepen Minister van Brits Zuid Afrika Kommandant van het A/ricaner Volk. Ik wil u om vergiffenis vragen als ik tegen, u gezondigd heb. Ik ga op wes; en, Oom Louis, gij zendt mij. Ik hoop gij voeit lekker voor al de smarten die gij min familie aangedaan hebt. Groete aan Genl. Smuts. Ik wensch u beiden 'n lang leven. - Ja zo lang dat < ij het einde kunt beleven van den boom dien gij plant en als de vruchten zoet zijn, trvan kunt proeven. God redde uw ziel en make uw hart week voor uw volk. Uw getrouwe soldaat Jopie Fourie iillllllliiiiiiiliiiinilii Moderne Piraterie? Het volkenrecht komt in dezen oorlog wel zér in de engte, de vraag rijst zelfs of het nog wel bestaat", schreef in een vorig nummer Prof. Brugmans, en hoewel in het artikel duidelijk wordt aangetoond dat dit niet juist is, ligt een dergelijke be wering toch wel voor de hand. Wanneer toch ergens, dan meen ik, dat de vraag telkens kan gesteld worden door de opvarenden van de neutrale koopvaardij schepen. Vanaf den aanvang van dezen oorlog heb ben zij immers telkens omstandigheden IMIimilllllUMIIIIIIIMIII ontmoet, die bij hen de vraag deden rijzen oi het nu eigenlijk om hen, dan wel om den vijand te doen was. Wanneer vroeger een oorlogvoerende staat den aanvoer over zee naar zijn tegenstander wilde beletten, dan blokkeerde hij diens kust, en die zoo n blokkade probeerde te breken, had de gevolgen voor zijne rekening te nemen. Tengevolge van het gebruik van mijnen en onderzeeërs is het niet meer mogelijk op dezelfde wijze te blokkeeren, waarom Engeland het dan ook anders deed, n.l. schepen aanhouden en onderzoeken op grooten afstand. Over het al of niet rechtmatige hiervan mag men van gevoelen verschillen erkend dient te worden, dat hierdoor geen gevaar ontstond voor neutralen; integendeel, men voer zelfs veiliger. De toestand werd er echter niet beter op, toen Duitschland den 4en Februari kwam met de verklaring, dat het den 18en d a.v. een soort blokkade zou instellen met behulp van duikbooten, waarbij ook neutrale schepen in het oorlogsgebied gevaar zouden loopen. Er werd evenwel door de neutralen be sloten, den gang van zaken af te wachten en door de feiten te laten beslissen, of Duitschland werkelijk van plan was, zoo maar eventjes den neutralen handel te ver nietigen. Aanvankelijk is dat nogal los geloopen, ofschoon dit voor een groot gedeelte te danken was aan den maatregel, die de neu trale schepen hadden genomen om hunne schepen op zoodanige wijze kenbaar te maken, dat het bijna onmogelijk was eene vergissing te begaan. ONGUUR AVONDJE DOOR MINCA VERSTER-BOSCH REITZ IV Tja," zei mevrouw Niels, 't zijn vreemde dingen... je kunt er met je verstand niet bij... Daar heb je nou die verhalen over 't Muil". Wat 'n mooie, oude buitenplaats is 't niet, en ze krijgen 'm toch maarniet verhuurd." Wat zeggen ze dan? Dat 't er spookt of zoo iets?" vroeg mevrouw Pluysgat, met een hooge spot-stem, klamme handen en steenkoude voeten. Gunst! je kent de verhalen over 't Muil" toch wel?" Hemel nee," loog mevrouw Johanna, die alles dolgraag nog eens uit een andere bron wou hooren, je kan nooit weten of er nog niet iets bij was, dat ze nog niet wist; en ze keek met opgetrokken wenkbrauwen van den een naar den ander, hoe zou ik die nou wéten? ik praat nooit over die nonsensdingen... Maar nu van avond?zoo onder mekaar... gunst, dan is zoo iets wel grappig!" Nu dan... ken jij die geschiedenis goed?" vroeg mevrouw Niels aan haar man. Nee... ze zeggen, als je er woont dat je 't er niet uit kan houden; maar... dat is niet alleen op 't Muli". Zoo zijn er wel meer huizen, tenminste in de groote steden," bromde meneer Niels. Er moet vroeger iets vreeselijks gebeurd zijn,... 'n moord of zoo iets... en 't staat nu zeker al twintig jaar leeg," 'zei Agaat Heeleveldt op gedempten toon. Ik zou t dolgraag eens probeeren," peinsde Phietje. Wat probeeren?" vroeg mevrouw Pluysgat. Wel... er te wonen, natuurlijk " Kind, hou op!" riep mevrouw Pluysgat vervaard. Gunst waarom? U gelooft toch immers heelemaal niet aan dien bijgeloovigen onzin? dat zegt u zélf..." Nee, natuurlijk niet... wie gelooft nou aan spoken en zoo... dat is natuurlijk mal ligheid ... maar in zoo'n oude verlaten barak te wonen !..." Barak? 't is 'n pracht van 'n huis... er zijn twee-en-twintig kamers, en..." Ja," zei Agaat, en er is er n,... als je daar gaat slapen, dan voel je soms... 't gebeurt lang niet eiken nacht... in eens, in donker, 'n ijskoude kus op je wang... net als van 'n lijk... griezelig hè! en dan krijg je binnenkort een dooie in je familie... En dat is altijd uitgekomen..." Ja," vulde mevrouw Heeleveldt aan, en de huisbewaarders, die woonden altijd in de benedenverdieping, en die hoorden altijd boven geloop en gestommel, en 't knersen van luiken, net of die werden dichtgedaan of opengezet... gek hè?" En gingen ze dan niet kijken?" infor meerde .mevrouw Johanna minachtend, net alsof zij in zoo'n geval dat dadelijk zou ge daan hebben. Ja... maar ze zagen nooit wat... en toen wilden ze daar niet meer blijven wonen..." En toen mochten voortaan de huisbe waarders in 't tuinmanshuis wonen," lichtte mevrouw Niels toe; tja... 't zijn vreemde Verkrijgbaar bij N. V. HET TRlCOTHUIS", Reguliersbreestr. 35, Amst. Verdere adressen verstrekken N; V. TRICOTFABRIEK VALTON ZONEN, Amsterdam. ? BOUWT n HUNSPEET. Mooie boschrljke terreinen. Spoor.Tram, Electrisch licht, Telephoon. Inlichtingen Mij. .DE VELUWE", Nunspeet. GRAN&S';VÏNS'- DE CHAMPAGNt '?erriè-Jöuet Saütpr & Polfs;MaastjrJcht. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMItlllllllllllllllHllllllllllllllllllllll, Men kon zelfs het bericht lezen, dat Hollandsche schepen Duitsche onderzeeërs hadden gepasseerd en men elkaar gemoedelijk met de vlag had gesalueerd. Batavier-lijn en Hollandsche StoombootMaatschappij konden ongestoord hunnen dienst op Londen voortzetten, tot men eens klaps leest dat oranje en rood, wit en blauw niets meer schijnt te beteekenen, en in n slag twee dier booten waren aan gehouden en opgebracht naar Zeehrugge. Nog was men niet van den schrik be komen, toen een veel ernstiger feit bekend werd. Het Nederlandsche stoomsch p Zeven bergen" viel te IJmuiden binnen en rap porteerde met ondergang bedreigd te zijn door het werpen van bommen van uit een Duitsch vliegtuig! De Hollandsche zeelui staan nu juist niet bekend als jongejuffers maar, uit de ver slagen in de bladen kon men duidelijk lezen, in welken angst de bemanning van de Zeven bergen voor dit dreigende gevaar had ver keerd en hoe zij alle pogingen in het werk had gesteld om den dolzinnigen (of moedwilligen ?) aanrander te doen zien dat hij met een neutraal schip te doen had. Het schip was notabene met mais voor de Regeering geladen! Maar de inkt waarmede dit feit wereld kundig werd gemaakt was nog nat, toen men al weer iets anders kon lezen. De Zeeland-boot, de boot van de eenige lijn, die het internationale postvervoer zoo veel mogelijk gaande houdt, was door een vaartuig zonder vlag, eenzeerooverdus?, beschoten! Om de bemanning wat op te vroolijken, dingen"... Er viel stilte. Je kon zelfs mevrouw Pluys gat zwaar door haar neus hooren ademen. Kom, 't wordt onze tijd," zei mevrouw Heeleveldt, gut... wat hebben we van avond toch 'n griezelige dingen opgehaald... Hoe kömme we dr toch toe!... Droom jelui er maar niet van !" ... Nou," lachte meneer Niels, als we daarom gaven, dan konden we waarachtig wel aan 't droomen blijven !" Gunst, waarom ?'' vorschte Johanna Pluysgat, wetenwillend. Nee waaiachtig niet! Als je vannacht nachtmerrie krijgt van je te zware schelvischlevertjes, dan zou je er mij nog de schuld van geven en zeggen dat 't van mijn ongure verhalen kwam!" spotte meneer Niels, glunderend over zijn handige vonost van de vischquaestie nog eens te kunnen aanroeren. Toe, vertel u 't nou," drong mevrouw Johanna. Nee, nou niet... 't is geen stof voor gesprek op kinderbedtijd!'' bleef-ie plagen. Wanneer dan ?" drong ze nog eens, met roode koontjes vanwege de koude voeten en de zenuwachtigheid, ajakkes wat flauw! Ik hecht immers niemendal aan al die non sens!" Nee, nee, nooit van m'n leven! Of... weet je wat,... ik zal 'n concessie doen: ik vertel de volledige geschiedenis, onder 't dessert, als ik op je vischdiner kom!" Johanna Pluysgat keek beteuterd. Geen haar op d'r hoofd had aan een ernstige invitatie gedacht! Verbeeld je... Zoo'n om slag. .. en de kosten ! Dan moest je er na tuurlijk 'n heel dineèije van maken ! Kon je hém niet alleen komen laten eten. .. Ze keek naar mevrouw Niels, lacherig, onderzoekend. LI BCRTY rneuwe CA.TA.LOGI 'VAN HO e D n BLOuses zijn veRSCHenerf CM "FRANCO OP AANVRAAG VCRZOnoen DOOR MCTZ LeiDSÜteSTMT AMST6RDAM i zweefde een vliegmachine rond het schip, die, misschien faute de bombes", tot zijn spijt verhinderd was het schip evenals de Zevenbergen te tracteeren. En een paar dagen later hebben de Duitschers kans gezien een Nederlandsch schip, de Medea", naar den kelder te jagen. Niet bij toeval of bij vergissing, maar na een onderzoek" waarvan de beslissing niet is gelaten aan een verantwoordelijk Prijsgerecht, maar aan een misschien nog heel jong zeeofficier. De lading ? bestond, naar wij lezen, uit sinaasappelen en een ieder weet hoe ge vaarlijk dit voor het Duitsche leger kon worden als zulk een lading in Engelsche handen komt! Laat ons echter aannemen, dat dit geval van vernietiging behoort tot de zoodanige, waarvoor de Duitsche Regeering gewaar schuwd heeft, maar wat is de bedoeling van die andere gevallen, zoo in de nabij heid van de Hollandsche kust, waar Duitschland het eigenlijke blokkade-gebied bepaald had ongeveer 30 mijl uit onze kust ? De Batavier V en de Zaanstroom waren niet in het eigenlijke oorlogsgebied, maar vlak bij den mond van een Hollandsche rivier en nog ernstiger wordt het gebeurde, nu men blijkbaar de schepen daar wil hou den, hetgeen alleen bij blokkade-breuk mag geschieden. Het feit is dan ook zoo ernstig, dat zelfs de Duitsche bladen niet recht weten, hoe zij het moeten goed praten. Gelukkig dat daarbij tot op heden nog geen slachtoffers zijn gevallen, maar hoe ernstig had dit niet kunnen afloopen bij de Zevenbergen en bij de Zeeland-boot ? Natuurlijk was men buiten de territoriale wateren, die zich sinds de dagen van Hugo de Groot slechts uitstrekten 3 mijl vanaf de laagwaterlijn, maar men vraagt zien af, of dat tegenwoordig voldoende is. De Turksche en Oostenrijksche Regee ringen hebben de grenzen der territorale wateren dan ook op 6 mijlen bepaald de geheele zee van Marmora is bijvoorbeeld territoraal water. Het vraagstuk bleek echter te moeilijk voor de Tweede Vredesconferentie en werd (als zoovele) uitgesteld tot de Derde (Sint Juttemis?) Nederland handhaafde echter het 3 mijlToe, u weet t natuurlijk ook wel!... Vertelt 't me?" En mevrouw Niels, die niemendal met 't vischplan op had,... als je zoo iets aan nam, moest je altijd weer wat terugdoen... en 't kostte nogal wat!... antwoordde droog: Och Enno, maakt er maar wat van!... de sop is de kool niet waard! Hij heeft laatst op de secretarie gesnuffeld, en toen op oude kaarten gezien dat hier, ons huis, en'n stuk van den weg, en jou huis voor 'n gedeelte, op 'n heel oud kerkhof staan'' Op 'n kerkhof?" stamelde mevrouw Johanna, gunst dat had ik nog nooit gehoord! Op 'n kerkhof l" ... Nou, wat heb ik je gezegd ?" waar schuwde meneer Niels, wrevelig over z'n vrouws interventie. Nou je dat weet, doe je van nacht geen oog toe l" Verbeeld je!" weerde mevrouw Johanna verontwaardigd af, ik geef daar nogal wat om !" Toch maar gelukkig dat je in dezen tijd van 't jaar nooit je tuinkamer bewoont, want... enfin, nu A gezegd is, kunnen we ook nog wel B zeggen, enne... je geeft er toch niet om, wel ? Nou op diéstrook en natuurlijk er omheen ook, was de plek van de ongewijde aarde, begrijp je ? Enfin, daarre... werden de zelfmoordenaars en zoo begraven"-. .. Groote hemel,'' riep mevrouw Pluysgat onthutst, en stak in opperste verschrikking twee vingers in haar mond. Tja,... als je niet zelf zei, dat je er niets om gaf, dan zou ik 't je nooit gezegd heb ben hè? Want daar is toch altijd iets lugubers in... ofschoon... Wij geven er absoluut niets om !" ... Nou," zei Agaat, ik vind 't toch eng hoor!" Hè, eerlijk is eerlijk... en, onder ons gebied, maar nu blijkt dat dit voor een neu traal land ook te weinig is, vooral als men in aanmerking neemt dat de Nederlandsche vuurschepen Maas, Schouwenbank, NoordHinder etc. op grooten afstand van de kust en, behalve de Noord-Hinder, alle buiten het door Duitschland als gevaarlijk ver klaarde gebied liggen, waaruit men zou mogen opmaken, dat de Duitschers oorspron kelijk met een ruim territoriaal gebied van Nederland hebben rekening gehouden, Natuurlijk kunnen wérkelijke oorlogsdaden als het aanhouden van schepen in het alge meen en die van Batavier V en Zaanstroom in het bijzonder, niet vermeden worden en kan tegen het vasthouden dier schepen alleen op diplomatiek gebied geprotesteerd worden. Maar kunnen daden als tegen de Zeven bergen en de Zeeland-boot ook gerang schikt worden onder de onvermijdelijke voor een neutralen Staat, of doen deze ons het gevaar loopen van vroeger jaren, toen men ook als een neutraal schip kans liep in zeeroovershanden te vallen ? Zoo ja, dan diende overwogen te worden of de koopvaardij hiertegen niet, evenals in den ouden tijd, beschermd moest worden door patrouilleerende oorlo es vaartuigen en dat vooral waar het zoo nabij de kust ge beurt. De neutrale koopvaart is, evenmin als de nietstrijdende aan land, verschoond gebleven van het barbarisme in dezen oorlog, maar dergelijke voorvallen doen de maat overloopen. GEZAGVOERDER -? American - Eau de Cologne verrukkelijk en NIET duur. Imp : JEAN MULDER, Sloterdijk. uiimiiiiilliiiliiiiiiiiiiiiimiuMMMiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiitmiiiiiiiiiui gezegd en gezwegen... ik vind 't ook eng," zei d'r moeder, en stond wat stijverig op van 't lange zitten. En nou gaan we maar... 't is zoowaar al half elf... waar blijft de tijd als je zoo plezierig bij mekaar zit"... Vooruit, ik breng jelui 'n eindje," zei meneer Niels, en liep de gang in om z'n jas aan te schieten. Ga je tegelijk mee?" informeerde me vrouw Niels, toen mevrouw Johanna even eens teekenen van vertrek begon te maken. Ja, ja... ze brengen me thuis niet waar ?... de weg langs 't kerkhof," spotte Johanna Pluysgat erg gichelig. Nee waarachtig niet... er ver," plaagde Niels, goed dat 't nog geen middernacht is... 't uur der geesten !"... Tjasses, hou nou op!" zei ze zenuw achtig. Gunst... Jij bent toch niet bijgeloovig?" zei mevrouw Niels, droog. Agaat giebelde. Verbeeld je dat je in je tuin aan 't graven bent, en je stoot op n zerk... huü... Weet je wat de boeren hier gelooven ? Als je 'n erg zwerende vinger hebt, dan moet je bij lichte maan, te middernacht naar 't kerkhof gaan en je vinger driemaal over een grafzerk strijken en zeggen: zweer, zweer, vinger zweer, daal bij de dooden in de graven neer; en dan is met drie dagen je vinger beter!'' Jaja," zei meneer Niels, je moet 't er maar voor over hebben! In elk geval... je weet 't nu! en 't is 'n goedkoop middel ook." Nu, adieu, adieu"... rg luidruchtig namen ze allemaal af scheid, 't was alsof ze zich te weerstelden tegen den hoogen, zwrjgenden geheimzinnigen druk van de nachtstilte... Zoo brachten ze Johanna Pl»ysgat thuis. (Slot

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl