Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
4 April '15. No. 1971
Jammer dat het zoo weinig wordt gespeeld;
het klankeffect der 2 celli is heel bijzonder,
ook vooral wanneer zij elkander versterken
en samen de basfiguren geven. De 2e cello
ligt over het algemeen zeer laag en dringt
dus genoeg door; de heer Meeiloo had
hiermede rekening kunnen houden en gerust
wat zachter kunnen spelen.
Overigens klonk zijn bas uitstekend.
Over het algemeen had ik graag wat meer
piano-tinten gehooid, hier zoowel als in de
kwartetten.
Het samenspel is te loven, hoewel het
lang niet volmaakt is; men vangt elkander
niet al ijd, omdat fijnere intuïtie van begrip,
behalve tusschen de beide violisten, nog niet
aanwezig is. Mede het best gelukte de
finale van het eerste Beethoven kwartet en
de deelen I en II van Schubert; daarin was
overeenstemming van klank en nuanceering.
SEM DRESDEN
W. B. Tholen
BIJ VAN GOOH TE AMSTERDAM
Algemeene Melding. Er zijn een aantal
schilders, wier werken van mindre waarde
zijn dan die van Tholen, en die toch meer
aangenomen zijn in die vage algemeene
waardeering, die de publieke" met dubbel
recht genoemd wordt. Natuurlijk is daarvoor
een oorzaak, daar niets gaaf-weg uit de
klare lucht boven ons komt vallen.
Tholen, de waardevolle, is merkwaardiger
wijze gescheiden van de modernen (of juister
van wat een tijd geleden de modernen waren).
Tholen is een schilder van kunst en van
kunnen (maar pok die zijn er onder die
modernen). Hij is van de Haagsche School,
(maar dit zou voor de publieke waardeering
eerder iets zijn om hem aan te nemen). Hij
zoekt het teedere, het typische; het latente
is in hem ; hij is het best in het Avond-uur,
de Schemering, den peinsvollen, vlam-loozen,
kosmischen Tijd. Dit is een verschil met veel
anderen. Dit zet hem afzonderlijk. In het uur,
waar hij zich het zuiverst kan uilen, is de
teederheid eene van groote golvmg (én
golf-dein is 't heele schilderij), het accent,
de scherpte is er niet, maar het licht dwaalt
en draalt, en spoelt uit uime sluizen nog
de aarde over. Tholen is geen gever, geen
zoeker, geen vinder van het heftige (ofschoon
hij in studies een stralend wolkeffect zuiver
kan schilderen); hij maakt weinig het acute.
Integendeel; hij maakt het langzaam over
redende. Deze zoete Persuasio", deez
overSanatogen
Enkele lepels daags
sterken zenuwen en lichaam.
2O.OOO Artsen
erkennen dit schriftelijk.
reding zijn velen ontwend. Sommigen
gelooven alleen nog in de botsingen der
onhandigheid, en zoeken daar naar het
Naïeve de lieflijke Onbevangenheid". Som
migen verward in de eigen verwarring,
voelen zich slechts daar thuis, waar anderen
zich verwarren, 't zij in theorieën, 't zij in
buitensporige opzweepingen. Sommigen in
onwetendheid gelooven in alles. Voor deze
kategoriëen van zoekers is Tholen niets. Zij
allen zijn uit op het snerpend effect, of op
de vreemde contorsies der persoonlijkheid.
Zij gelooven niet in de eerste plaats in 't
Algemeene, maar in het Persoonlijke; zij
meenen niet en weten niet, dat elk kunst
werk door de persoon die 't schiep slechts
goed kan zijn wanneer deze Persoon het
Algemeene slechts schakeert (waar blijft
anders de waarde voor den lateren tijd, en
van waar zou 't verband komen met de laatre
beschouwers ?)...
Tholen's werk (soms te objectief) is een
dat langzaam tot zijn werklijke waarde komt.
De ontroering, die niet van vluchtigen aard
is, ligt gelijke ijk uitgebreid over het vlak van
de schildering'. De gevoeligheid erin is een
teedere een romantische, een getrouwe. Zij
heeft behagen in het Schip en het Water;
in het Huis en zijn Ambacht; in het Stadje
met zijn Bedrijf. Zij is argeloos, en in haar
argeloosheid wat de keuze van 't onderwerp
betreft soms een voorgangster. Het Portret
van Tholen is innig, wanneer hij kinderen
schildert, en zonder eenige emphase, wan
neer hij volgroeider aard wil toonen. Hij is
een schilder van menschen, die den
innerlijken aard zoekt achter het verstekend
gebaar; de melancholie en ongerustheid
van den luidruchtige vindt hij uit, en geeft
den werklijken wezens-trek. Door deze
langzaam-werkende bezinning kan hij soms din
gen maken, die hij alleen durft te beginnen.
Een stapel papieren krijgt onder zijn handen
de kleu'igheid van een boeket; nuchterste
gevels van de nuchterste huizen schikt hij
te samen met de planken van stellingen
en schuttingen tot het een geheel wordt dat
wij waardeeren. Dit zijn dingen die weinigen
weten, en weinigen, eeren...
Langzaamheid in de ontroering is een door
de vluchtigen niet gezochte hoedanigheid.
***
Zilcken
(VOOR DE KUNST) UTRECHT
Er wierd voor de Arke gedanst, en dit
was een dansen uit eerbied, een
vroolijkheid vol respect. Het werk van Zilcken
doet mij altijd denken aan vluchtige,
luchtige passen, maar ik kan het niet zien
en niet ondergaan met eerbied. Sommigen
blijven de jongeljng, die zij vroeg reeds
waren, en alleen verteedert hun grooter
getal aan dagen ieder gebaar van dezen
jongeling, en alleen maakt een hooger getal
aan jaren hun eerbied voor liefde grooter;
zij worden zachtmoediger nog in hun
zachtmoedig ontvangen van wat tijd en
de schoone gelegenheid hun schenkt. Zij
zijn de gratie van hun tijd hun werk
heeft in de bezinning toch het blozen van
den jongen tijd behouden. Tot deze Jon
gelingen, die eeuwig zijn als jeugd en
lenteknoppen, behoort de heer Zilcken in zijn
wetk nu niet en nooit. Hij is beschaafd,
zooals dat woord klinkt in een beschaafd
mensen; hij stoot niet tegen de conventies
van de kunst zich aan (bezeerde hij zich
wel ooit in drift ?) maar hij stoot mij af door
dat gebrek aan stooten. Hij is eer vluchtig
steeds, dan luchtig en wie kan met eere
vluchtig zijn, wanneer er van Kunst stout
moedige sprake is?"
Raemaekers
i TE DORDRECHT (IN PICTURA)|
Raemaekers heeft den haat, die de liefde
ter andere zijde is. Daardoor zijn de
Oorlogsteekeningen van hem hier, in een scherpen
en schoonen drift, de beste. In deze
teekeningen voelt ge de aandacht gegrepen, en,
door dit grijpen, zich bewegend en zich
uitend. Ge gevoelt in dit werk een dadelijk
heid, die voor deze uitingen noodig is,
willen zij 't wit treffen waarnaar hun harts
tocht zich richt. Ge gevoelt bij Raemaekers,
dat hij de menschelijkheid voelt lijden; dat
hij zielenschoon en lijflijk schoon geschon
den ziet leven, en dat hij deze schennis en
dit schrijnen wreken wil en wreken kan...
Naast hem worden de anderen mat. Cornelis
Veth vertoont zijn passielooze, burgerlijke
ijdeltuiterij. H a h n, anders groot genoeg
en fel van snit; is hier niet overtuigend.
Collette (Toorop na-bootsend met te weinig
macht) is in dezen bloedzwaren tijd
anaemisch. Van der Hem is te dandieus (in de
meeste voorsttllingen zonder
hartebloedsstroom); Westerman is te noemen om Het
Aas" (om de kleur); Kruyder om zijn
mis" en om zijn Oogst".
Kerst
Altorf, beeldhouwer,
TE UTRECHT (VOOR DE KUNST)
A 1 1 o r f is de beeldhouwer, die de nei
ging tot de groote verdeeling der vlakken
in zich heeft (wat niet hetzelfde is als: der
volumina). Hij bezat deze hoedanigheid van
den beginne af, maar zijn kennis der vor
men en zijn be-zieling reikt niet altijd ver
genoeg, en maakt tot een procédé, wat
synthese, levend en strevend moest zijn.
Toch is er in dit werk bekoring; en in
de kleine voorwerpen is dikwijls
strakte, en eenige grootschheid. Hij vat,
daarin, velerlei détail in n vlak, en bindt
weinig vlakken om een lichaam heen te
saam tot een' soms aan alle zijden beziens
waarden vorm.
In de grootere voorstellingen is hij dik
wijls minder geslaagd. Zijn gebrek aan
kennis der (objectieve) vormen, die aan een
werklijke en werkdadige synthese vooraf
moet gaan, komt dan aan het licht en aan
den dag; wat rijk moest zijn, wordt z
soms leeg . . .
B De beste werkjes hier waren: Papegaai
(13); Vogeltje (17); Soezende Aap (22); de
Oliphanten (23 etc.) van de Figuren de
Monnik (No. 4 met het sluwe gezicht) en
Jozua; De drie Hagedissen (No. 27).
PLASSCHAERT
IHIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIUIII
RYM-KRONYCK
VII Twee salvo's
(bij Zeist is een geïnterneerde begraven).
Een salvo verklonk op de Hollandsche
hei...
een vloek, een verwensching, een klacht...
en de menigte stuift in verwarring uiteen,
... er vergaat op een windzucht wat
klagend gesteen,
op de Hollandsche hei liggen dooden
dooreen ;
... Het gezag heeft zijn taak naar
behooren volbracht
en naar wil ! . . .
Een salvo verklonk op de Hollandsche hei
... en 't was stil.
Een salvo verklonk op de Hollandsche
hei ...
een snik, een gepreveld gebed.
Want er is een vreemdling ten grave
gebracht,
die zijn land heeft verdedigd, maar die
voor de macht
die zijn grenzen geschonden, zijn rechten
verkracht,
op de Hollandsche hei van zijn post is
ontzet
en zijn wil . . . !
Een salvo weerklinkt op de Hollandsche hei
... en 't is stil. MELIS STOKE
J. H. DE BOIS, - HAARLEM,
KRUISWEG 68.
Tableaux Estampes Editions d'art.
Uitgever van: L'oenrre graphiqne
coinplets de Odilon Redon.
Klenrenlit-Iitdrnk reproducties, onder redactie
van H. P. BREMMER. Etsen, door G. C.
HAVERKAMP. Magaztjnc»talojd over:
Moderne prentkunst. Boeken over kunst.
Binnenkort verschijnt: een bundel Ori^.
Litho's door S. Jessurun de Mesquita.
Catalogi en prosp. op aanvr. verkrijgb.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMMIIMIHIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIHIIIIimt»IIIIUIIMIIIIIHIMIMIMIMI1I1IMIII
Het ?vernis dat afg?e~*vasschen kan
VALENTINE'S
"The Varnish That Won't Turn White"
Zoo niet met VALSPAR. Valspar
opzicht wordt aangedaan.
Gebruikt dus V A L S P A R, en houdt
Het dienstmeisje op bovenstaande afbeelding, gebruikt
heet water en zeep op een raamkozijn dat met VALSPAR
gelakt is, en zij is niet bang dat het zal beschadigen.
Ieder ander vernis zou onder een dergelijke behandeling
wit worden, en bij een herhaalde behandeling geheel
vernietigd worden.
is een nieuw soort vernis, dat door water in geen enkel
Uwe vloeren en houtwerk schoon en sanitair..'..!
A LI. EEN VERKOOP EK S:
J. ROSEACo. Prinsengracht 762, AMSTERDAM.
Telefoon Noord 3O77.
Kennisgevingen voor
Verloving en Ondertrouw
InvttaUën. Programma's
Dankbetuigingen, Menu's
Luepapltr en Corr. Kaarten
Artistiek Stempel w"«-k
BOEK- t.< STEENDfUIM^h.J
B. van Mantgem
M*fl*T*'»r,el*r
Stag*! 662 keet tU&triiil Huist.
BAKKER & TEEHINK
AMSTERDAM _ . TELEFOON 6828
TRECHTSCHEDWARSSTRAAT 17-19
- - BIJ DE REGULIERSGRACHT
BINDEN SCHOOL- EN STUDIEBOEKEN
GELEGENHEIDSALBUMS PORTEFEUILLES ENZ.
M
MOTOR- en ZEILJACHTEN h
ROEIVAARTUIGEN, SCHEEPSMOTOREN,
N.V. W«rf De Amstel", Dir. THIEBOUT,
Onder-Amstel.
EISENLOEFFEL'S KUNSTHANDEL
ROKIN 56
v/h. Wed. G. DORENS & ZOON
AMSTERDAM
DE VLINDERTJES TH. MARIS Q
GEREPRODUCEERD IN SLECHTS 100 EXEMPLAREN DOOR W. VAN MEURS
COPENHAAGSCH PORCELEIN
FONGERS RIJWIELEN.
Wij hebben de eer te berichten, dat onze geïllustreerde
rijwielen-prijscourant der modellen 1915, is verschenen en
op aanvrage franco wordt toegezonden.
DE GEOBTINGEE EIJWIELIÏfFABEIEK A. PONGEES.
Eigen filialen: Amsterdam, Nassaukade 00; Arnhem, akkerstraat 5; Den Haag
Spui 45 en Reirktn&tiaat 121; Gioningen, Himweg 85; Leiden, Breestiaat 86;
Middelburg, Lange Delft 19; Rotterdam, West-Nkuwland 16; Ltiecht, Ntude 12.
TE III l IC
Valeriusplein Bovenhuis ? 6ïO
Valeriusstraat 176 Huis 600
Lomanstraat 96Bovenh. '?475
Lomanstraat 2 Huis. . . 525
Amstelveenscheweg l . 325
Zeilstraat verschillende ruime
Huizen en Bovenhuizen. Te
bevragen OVERTOOM 459,
Z 3045.
Woningbureau.
CHEMK'.kAHSCHl-, MINSTINRICHTIN
V?DIRK SCHNABEL
AMsï.kDAM
CLICHÉ'S
VOOR /.WART- LN KLliURLNDRUK
ONS NIEUW PROCÉDÉIS
KOPERDIEPDRUK
D. OBERINK & Co.. AMSTERDAM
PRINSENGRACHT 456
TELEFOON NOORD 1452
TOEPASSINGDERELECTRICITEITOP ELK GEBIED