Historisch Archief 1877-1940
DE AMST'ERDAMMER, WEEKBLAD VOOR: NEDERLAND
Catharina van Rees f
Door het overlijden van Catharina van
Rees is een der laatste vertegenwoordigsters
van den tijd der vrouwen-emancipatie heen
gegaan. Die emancipatiebeweging, welke
thans wel een kleine 40 jaar achter ons ligt,
mag trots al haar buitenissigheden" wel
beschouwd worden als het begin der huidige
vrouwenbeweging. Aan het hoofd daarvan
stonden Mina Kruseman, Betsy Perk, Elise
Baart, maar tot de voorstandsters van de
zelfstandigheid der vrouw in het maatschap
pelijk leven mag zeker ook Catharina van
Rees worden gerekend. Propagandiste met
het woord was zij zoozeer niet, maar door
haar daden heeft zij bewezen wat thans
wel geen verstandig mensen meer in twijfel
trekt dat een vrouw recht heeft zich een
even vrije en onafhankelijke plaats in de
maatschappij te verwerven als de man. Ge
ëmancipeerde dames pleitten daarvoor wel
eens door uiterlijkheden: groote stappen,
luide stemmen, korte haren de eenige
bijzonderheid van dien aard,, waardoor
Cath. van Rees zich kenmerkte, was... dat
zij rookte. Thans eigenlijk niets ongewoons,
was dat 40 jaar geleden toch iets waarvan
men opkeek.
Maar haar recht op vrijheid en
gelijkgerechtigheid met de mannelijke wereld heeft
de overledene bewezen door haar daden.
Als schrijfster heeft zij zich een carrière
weten te banen. Ze had het niet direct
noodig haar .familie was niet onwel
gesteld maar met noesten ijver heeft zij
geschreven alsof zij van haar pen moest
leven. Een bibliografie van haar arbeid zou
een f e ruime plaats innemen, we herinneren
enkel aan haar romantische inkleedingen
van de levens der groote componisten. Dat
zij tot 'het schrijven daarvan is gekomen,
kan niet verwonderen, wanneer men zich
herinnert, dat Cath. van Rees een musicienne
van groot talent en bekwaamheid was; het
had trouwens in haar oorspronkelijke be
doeling gelegen zich geheel aan de toonkunst
,te wijden en de liefde voor de muziek is
haar altijd bijgebleven. Gecomponeerd heeft
zij trouwens niet weinig, doch de eenige
compositie, die haar naam zal doen voort
leven, is ongetwijfeld het Transvaalsche
volkslied. Op verzoek van den lateren pre
sident der Transvaalschen republiek, Fr.
Thomas Burgers, toen nog student te Utrecht,
had Cath. van Rees voor de jonge
ZuidAfrikaansche Republiek niet alleen het ver
maarde: Kent gij dat volk vol heldenmoed"
gedicht doch dat ook op muziek gezet, en
woorden zoowel als muziek sloegen zóin
bij het publiek, dat m^n het tot de meest
populaire volksliederen mag rekenen, ook
al behoort de staat, waarvoor het werd ge
schreven, al weder tot de geschiedenis.
* * #
Groeiende belangstelling
Het wordt steeds drukker in het gebouw
Damrak 28?30 te Amsterdam, waar het
bureau is gevestigd van het Internationaal
Congres voor Vrouwen. Elke dag brengt
nieuwe opgaven van congressisten, zoowel
uit binnen- als buitenland. Het getal vrouwen
uit Nederland dat zich als congreslid opgaf
loopt al over de 400. En uit het buitenland
tellen we de namen der deelneemsters, bij
tientallen en meer.
Engeland staat vooraan in belangstelling;
daar zijn uit Groot-Brittannië en Ierland
reeds meer dan 100 namen ingeschreven,
waaronder vrouwen van allerlei richtingen.
fHiiiMiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiriMiiiiiiiiiii
MRS CARRY CHAPMAN CATT
Mrs. Chapman Catt uit New-York,
voorzitssïer van den Wereldhond voor Vrou
wenkiesrecht was door de internationale
bijeenkomst, gehouden op 12 F< bruari,
gekozen om het Congres te presideeren.
Wegens dringende nationale bezigheden
zij echter tot haar leedwezen hierin
verhinderd.
Daar komen leden van de secte der kwakers
en bekende strijdsters voor Vrouwenkies
recht; eene yereeniging van niet minder
dan 32000 huisvrouwen uit de
arbeidersklasse zendt eene afgevaardigde;
vredesvereenigingen zenden eveneens vertegen
woordigsters, en Katholieke
vrouwenvereenigingen blijven niet achter. Uit Engeland
alleen zenden niet mindendan 18 vereenigingen
een afgevaardigde.
Op Engeland volgt Duitschland; tot op
heden kwam bericht in van 40 Duitsche
vrouwen die het congres zullen bezoeken,
terwijl 2 vereenigingen zich laten vertegen
woordigen. Hierbij dient men in aanmer
king te nemen, dat in Duitschland de vrou
wenbeweging nog in de kinderschoenen
staat, vergeleken bij die in Engeland, en
dat het vereenigingsleven onder de vrouwen
er veel minder sterk ontwikkeld is, dan aan
de overzijde van het Kanaal.
Uit Amerika komt Miss Jane Addamsmet
15 afgevaardigden; zij is presidente van de
Peace Party in Amerika en zal ook een der
ochtendzittingen van het congres presideeren.
Zweden heeft reeds 10 bezoeksters aan
gekondigd en Denemarken 4. Uit
OostenrijkHongarije laten 2 vereenigingen zich ver
tegenwoordigen en ? 6 persoonlijke leden
worden verwacht. De bekende Hongaarsche
spreekster en propagandiste voor
VrouwenREV. ANNA HOWARD SHAW
Anna Howard Shaw is de ook hier ten
lande reeds bekende Amerikaansche
predikante. Zij is Voorzitster van de
groote Amerikaansche Vereeniging voor
Vrouwenkiesrecht.
DR ANITA AUGSPURG
Dr. Anita Augspurg was een der eerste
vrouwelijke advocaten in Duitschland.
Sinds vele jaren neemt zij deel aan de
vrouwenbeweging en is ook in ons land
reeds een bekende figuur. Zij was bij
de voorbespreking van het Congres
tegenwoordig.
imnmmmimiitiinttittiiiiiiiiiiiiiiiiimiitiiiitiiittiuiiiiimttuiitiitiiiit
kiesrecht, Rosika Schwimmer, die tijdens
den oorlog in Amerika vertoefde, zal ook
het congres bezoeken.
Uit Italië worden 3 vereenigingen ver
tegenwoordigd, terwijl ook nog enkele
individueele personen hare komst toezegden.
Verder staan nog op de lijst België,
Spanje, Polen en Zwitserland.
In Frankrijk blijft het moeielijk gaan om
sympathie voor het Congres te winnen ; toch
hoopt men ook daar te zullen slagen.
De voorteekenen voor het wels-lagen van
het Congres zijn dus gunstig. En ditmaal
zal men zeker niet kunnen beweren dat het
den vrouwen om een pretje te doen is. Voor
eerst zijn daar de zeer groote bezwaren van
het reizen in oorlogstijden, terwijl vele vrou
wen uit de bij den oorlog betrokken Unden
nog allerlei andere moeielijkheden zullen te
overwinnen hebben. Maar bovendien is elke
feestelijkheid tijdens het Congres absoluut
uitgesloten. Op 27 April zal des avonds in
den Dierentuin eene bijeenkomst worden ge
houden, waar leden en bezoekers van het
Congres toegang hebben. Dr. Aletta Jacobs
zal daar eene welkomstrede houden en verder
zullen er groeten worden voorgelezen uit
verschillende landen, o.a. ook van Mrs. Chap
man Catt, de voorzitster van den Wereldbond
voor Vrouwenkiesrecht. Zooals men weet,
hebben op 28, 29 en 30 April des morgens
de zittingen van net Congres plaats, terwijl
des avonds openbare vergaderingen worden
gehouden, waar verschillende spreeksters
het woord zullen voeren. Des morgens
woidt gesproken in het Fransch, Duitsch,
en Engelsch, terwijl op de avondvergade
ringen ook net Nederlandsch is toegelaten.
Op alle drie de congresdagen zal in het
Hotel de Witte Brug te Scheveningen een
namiddagthee worden gehouden, waar de
leden van het congres toegang hebben.
Misschien bewijs ik vele a.s. congressisten
een dienst door hen mede te deelen dat op
Dinsdag 27 April vanaf l uur des namid
dags insignes en andere benoodigdheden
aan het Informatie-bureau in den Dierentuin
kunnen worden afgehaald.
Moge het nieuw geluid dat in de lente
l
Dr. ALETTA JACOBS
Dr. Aletta Jacobs, Voorzitster van de
Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht, is
de vrouw op wier initiatief de bijeen
komsten van 12 en 13 Februari hier te
Amsterdam tot stand kwamen. Zoo men
weet, waren daar Belgische, Duitsche,
Engelsche en Nederlandsche vrouwen
bijeen ter voorbespreking van het Con
gres. Dr. Jacobs is Voorzitster van het Uit
voerend Comitévan dit Internationale
Congres en zal op den ontvangavond
27 April den welkomstgroet uitspreken.
Mrs. M. A. S. SWANWICK
Mrs. Swanwick zal op het Congres van
Vrouwen de Union of Democratie Control
vertegenwoordigen. Zij is vooral bekend
door het vele werk dat zij verrichtte ten
behoeve van de arbeidsters in Manchester.
Zij is vaste medewerkster van de
Manchester Guardian", en een bekende
schrijfster over de Vrouwenbeweging
van 1915 zal klinken van uit den Haag,
krachtig genoeg zijn om door te dringen
tot op de slagvelden; moge het overstem
men het kanongebulder en de noodkreten
der gewonden en stervenden, die in dezen
tijd van weder ontwaken der natuur zoo
in schrille tegenspraak zijn met het ont
luikende leven. Maar moge het den vrouwen
bovenal gegeven zijn om aan de wereld te
toonen dat zij, hoe verschillend ook van
nationaliteit, van geloof, van politiek inzicht,
van karakter e« van temperament, eensge
zind zijn in verafschuwing van den oorlog;
dat zij alles willen doen wat in haar ver
mogen is om de tusschen de volkeren ge
zaaide haat en tweedracht te doen verdwijnen
en dat zij in de toekomst willen vormen
een krachtig bondgenootschap om het op
groeiend geslacht op te voeden tot beter
denkbeelden omtrent de samenhoorigheid
der menschen, zoodat niet het eene volk
kan opstaan tegen het andere om 'e ver
nielen en te branden en te moorden, en in
enkele maanden te verwoesten wat slechts
eeuwen konden tot stand brengen.
F. S. VAN BALEN?KLAAR
HimitiimiiMtmiiiiii
CHARLOTTE DESPARD
Mrs. Despard is voor velen van ons een
bekende figuur. Zij was tegenwoordig
op het Int. Vrouwenkiesrecht Congres
in 1908 te Amsterdam gehouden. Zij
is de zuster van generaal French, de
opperbevelhebber van het Britsche leger.
Zij is de presidente van de Women's
Freedom League, en een bekende werkster
op sociaal- en vrouwenkiesrecht-gebied.
JANE ADDAMS
Miss Jane Addams is voorzitster van de
Peace Party in Amerika. Zij zal 't presi
dium op zich nemen van de drie och- ]
tendzittingen van het Congres.
MADGE DONOHOE
Madge Donohoe uit Australië, aan velen
bekend van het Internationaal Congres
voor Vrou« enkiesrecht te Amsterdam in
1908 gehouden, is op 't oogenblik teParijs
woonachtig en heeft haar groote sym
pathie betuigd met het streven van het
Congres.
AGNESiMAUDE'BOYDEN
Miss Boyden studeerde te Oxfo'd in de
geschiedenis. Zij heeft zeer geijverd voor
University extensio en is nu een bekende
en zeer geliefde spreekster over dit
onderwerp en over Vrouwenkiesrecht.
Haar aangename stem, de wijze waarop
zij haar onderwerp behandelt en geheel
beheerscht, en haar aangeboren humor
verschaffen haar altijd volle zalen.
MRS. WRIGHT-SEWALI.
Mrs. Wright-Sewall is de oprichtster
van de National Council of Women in
Amerika. Men hoopt dat zij op het
Congres kan tegenwoordig zijn.
Miss STURGE
Miss Sturge behoort tot een familie die
sedert bijna honderd jaar voor den vrede
werkt. Haar vader was een van de eerste
propagandisten voor den vrede. Miss
Sturge leerde het mandenmaken in de Ar
dennen en heeft gedurende lange jaren in
Ierland dat ambacht uitgeoefend,daarin en
in het maken van speelgoed lesgevend.
Zelf had zij een kleine fabriek in de bergen.
CHRISTAL MAC MILLAN x
Christal Mac Millan M. A. B. Sc. is een
van de bekendste Schotsche Strijdsters
voor Vrouwenkiesrecht. Reeds op school
en later als studente onderscheidde zij
zich door haar schitterend intellect. Zij
was een van de eerste vrouwelijke stu
denten aan de Universiteit van Edinburg,
waar eerst in 1892 vrouwen toegelaten
werden. Miss Mac Millan deed voo_r het
eerst van zich hooren door haar plridooi
in het Hoogerhuis ten gunste van het
verleenen van kiesrecht aan de vrouwe
lijke gestudeerden van de Schotsche
Universiteiten. Miss Mac Millan is
secretaresse van de grootste vereeniging
voor Vrouwenkiesrecht in Engeland; zij
presideerde de vórvergadering van het
Congres van Vrouwen op 12 en 13
Februari en van het Engelsche comit
voor dat Congres.
Onze af deeling:
Knippaironen
naar maat
(PARTt-P-w.^:
is geopend.
Speciaal Atelier
voor hel vervaardigen van
alle gewensctite patronen
Gratis afpassen door Iwkwamtcoupeuses
Vraagi onze prijslijst.
DEBIJENKORF