De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1915 30 mei pagina 3

30 mei 1915 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

30 Mei '15. No. 1979 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND De Getuigschriften voor Voorgeoefendheid Het komt mij in het al gemeen niet gewenscht voor, eventueele getuigschriften voor korfbal, voetbal of toestel-oefeningen eenig gewicht in de schaal te doen leggen. Immers der Commissie ontbreekt elke controle over de wijze, waarop, en de voorwaarden, waaron der die getuigschriften worden uitgereikt en het feit, dat deze getuigschriften worden geteekend door den Voorzitter en den Secretaris der betrokken Bonden, dikwijls (indien niet altijd) op voordracht van een Bestuur van eene plaatselijke vereeniging, maakt dat Z.E. de Minister van Oorlog en de Com missie-leden zich geen denkbeeld kunnen vormen van de waarde der getuigschriften, aangezien de bevoegdheid der personen, welke de candidaten voor voldoende geoe fend" hebben verklaard, gewoonlijk niet kan wo'rden nagegaan. Het is de vraag, of deze personen zich voldoende bewust zijn van de waarde en beteekenis dier getuigschriften. . De uitdrukking Eene voldoende geoefend heid" is bovendien zeer vaag en een zeer rekbaar begrip, zoodat niet alleen door ver schillende personen de meest uiteenloopende eischen worden gesteld, maar tevens eene gelegenheid wordt geopend voor knoeien]. Het is dus voor de Commissie onmogelijk, bij de beoordeeling van de eischen, vermeld onder A t/m J van het programma, rekening te houden met de geoefendheid, blijkende uit getuigschriften, in eene mate, te beoordeelen door de Commissie," zooals de rege ling" voorschrijft, omdat der Commissie de gegevens hiertoe ontbreken, indien die Com missie niet bekend is met de personen, op wier voordracht of door wie de bedoelde getuigschriften zijn afgegeven. Voorts kan een geregelde beoefening van bijv. voetbal even goed «adeelige gevolgen hebben gehad voor het hart van den candidaat als voordeelige gevolgen. In geval de can didaat van nature een zwak hart had, zullen zelfs, in verband met zijn leeftijd, nadeelige gevolgen meer waarschijnlijk zijn. Immers het voetbal spelen bij vereenigingen, aange sloten bij den Nederlandschen Voetbal Bond, geschiedt (behalve bij sommige eerste klasse vereenigingen, waar althans eenige leiding, zij het dan ook niet op wetenschappelijken grondslag, is) zonder bevoegd deskundige leiding. Hetzelfde geldt voor korfbal. Intusschen moet niet worden vergeten, dat een eventueele nadeelige invloed op het hart bij het geneeskundig onderzoek zal kunnen blijken. In het algemeen schijnt door den Voetbal Bond te worden vereischt, dat men n de competities heeft medegespeeld; al thans kwam er voor de eerste Commissie een jongmensch, dat jaren had gevoetbald, maar wien een getuigschrift was geweigerd, omdat hij niet in competities had gespeeld; en dit, terwijl toch juist bij het spelen voor genoegen het gevaar voor overinspanning enz. veel geringer is dan bij het spelen op wedstrijden; uit een oogpunt van lichame lijke opvoeding is dan ook het spel-om-hetspel te verkiezen boven het wedstrijd-spelen, maar... men krijgt dan geen getuigschrift! Zooals het in ons land, helaas, zoo dikwijls voorkomt, heeft blijkbaar ook hier weer het weds/nyW-element het oe/e/z-element zeer ten onrechte overheerscht. Want om het oefenen, niet om de wedstrijden, moet het ten slotte te doen zijn. Spelen als vuistbal, slingerbal enz. kunnen niet geacht worden een eenigszins belang rijken invloed te hebben op de systematische ontwikkeling van het hart. In nog sterker mate verdient het afkeuring, een getuigschrift voor oefeningen aan den rekstok,. de barren en het paard gewicht in de schaal te doen leggen ten gunste der candidaten. Immers deze oefeningen zijn zon der eenig nut voor den aanstaanden soldaat en zullen zeer zeker niet hebben nagelaten een zeer ongewenschten invloed op het hart en op de algemeene lichaamsontwikkeling (hou ding, bewegelijkheid van de borstkas enz.) te oefenen, vooral indien de getuigschriften zijn uitgereikt door het Nederlandsch Gym nastiek Verbond, aangezien deze candidaten zich dus hebben bezig gehouden met de zoogenaamde vereenigingsgymnastiek, die uit een oogpunt van lichamelijke vorming en dit wordt tegenwoordig zelfs al door sommige gymnastiek-onderwijzers toegege ven (wij gaan langzaam, maar zeker voor uit!) beslist nadeelig werkt Bij het thans gehouden onderzoek had de eerste Commissie dan ook gelegenheid op te merken, hoe sommige candidaten, welke voorzien waren vari een getuigschrift, afgegeven door het Nederlandsch Gymnastiek Verbond, opvielen IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIUHIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIII de boot gemoderniseerd was. Krischau be keek met bevende onrust den vreemden vorm van het schip. En toen hij de witte letters op de groene plank ontcijferd had, mom pelde hij steeds opnieuw den naam. Wel tien keer kwam het van tusschen zijn tanden: Henriette Henriette Als de wijs van een kinderlied: Hentiette Henriette Hij had het wel kunnen fluiten: Henriette Henriette Hij had het wel luid willen zingen. Het steeg hem naar het hoofd en verwarde zijn zinnen. Hij stond als in een nevel; in een lentelandschap van het leven, waar geen licht was. Donkere wolk-n hingen er boven. Zwarte wolken als doodshoofden en met drakenvleugels. En een boot gleed door het donker, als een zilveren maan. Muziek klonk haar achterna. Luide, galmende bruiloftsmuziek, die brak tegen een rots. Op de rots stond een grijze vuurtoren. In het bovenste vertrek, tusschen lampen en olie kannen lag een man vast gesmeed. Een zwaard stak in zijn borst en akelige gedrochten dronken het warme, roode bloed, dat uit de wo de stroomde. Beneden aan het strand stonden zes mannen met een doodkist. Zij stonden in den feilen wind en weerden de golven niet af, die als brandende pijlen aan kwamen vliegen. Zij klampten zich vast aan den toren. Plotseling vloog deze in brand. De rots barstte en rolde langzaam in zee. door een zeer slechte houding, met ronde rug, naar voren hangende schouders enz., terwijl deze candidaten, gebruik makende van enkele minuten rust gedurende het pro gramma met virtuositeit toeren aan den rekstok te genieten (?) gaven. Reeds is gewezen op het onhoudbare van het argument, waarmede het nut van dit soort oefeningen wordt verdedigd, n.l. dat dergelijke oefeningen zouden bijdragen tot het ontwikkelen van het coördinatie vermogen. Een ander argument, waarmede steeds getracht wordt de waarde dier oefeningen te betoogen, is de bewering. dat zij een middel zouden vormen tot ont wikkeling van den moed. Ook dit argument is onjuist. In een later, artikel hoop ik gele genheid te hebben op populaire wijze de wetenschappelijke gronden uiteen te zetten, waarop mijne meening (die wel in de oogen van velen als gruwelijke ketterij zal worden geacht) is gebaseerd. Voorts, indien deze spelen en oefeningen werkelijk een voldoend gunstigen invloed hebben gehad op de lichamelijke ontwik keling, komt dit vanzelf tot uiting, doordat de candidaat aan de eischen van een met oordeel opgemaakt programma voldoet. Is dit laatste niet ten volle het geval, dan is ook de invloed der beoefening der bedoelde spelen en oefeningen blijkbaar niet vol doende geweest om de lichamelijke geschikt heid van den candidaat zoo ver op te voeren, dat hij aan de eischen kan voldoen; hij moet dan dus worden afgewezen. En het zij hier nogmaals gezegd, het gaat er niet om of een middel is toegepast, maar wél of een doel is bereikt. Intusschen is er n verrichting, die, hoe wel van zeer groot belang, zoowel met het oog op de algemeen-lichamelijke ontwik keling van den soldaat als in verband met zijne praktische bruikbaarheid niet valt en in verband met de in ons land heerschende omstandigheden, ook bezwaarlijk vallen kan onder de eischen, deel uit makende van het programma, nl. het zwem men. Het - behoeft geen betoog, dat de beoefening van de zwemsport in ons land in hooge mate moet worden aangemoedigd; uit een physiologisch oogpunt biedt deze sport zeer aanzienlijke voordeelen, uit een hygiënisch oogpunt eveneens, terwijl het ook voor de practijk van zeer veel gewicht is, dat de soldaat kan zwemmen. Het schijnt dus gewenscht een facultatieven eisen op te nemen, betreffende het zwemmen, doch in een meer bepaalden vorm dan thans het geval is; het voldoen aan dezen eisch, hetgeen moet blijken uit een getuigschrift, af te geven door den Nederlandschen Zwembond, kan dan door de Comm>ssie in aanmerking worden ge nomen, indien de candidaat in de andere eischen een of twee onvoldoendes heeft. Men zoude bijv. als facultatieven eisch kunnen stellen: In niet-stroomend water met goeden slag kunnen zwemmen: a. Onge kleed: 40 M. op de borst en 40 M. op den rug; b. Gekleed: 15 M. Ten slotte wensch ik de aandacht te vestigen op het Vaardigheids-diploma" van het Nederlandsch Olympisch Comité. Aangezien dit vaardigheids-diploma een absoluut afdoenden waarborg geeft, dat de bezitter over eene alzijdige lichamelijke ontwikkeling beschikt en bovendien veel zwaarder eischen stelt dan die welke voor het Bewijs van voorgeoefendheid" worden geëischt, komt het mij gewenscht voor, dat dit diploma thans volkomen erkenning vinde en dat dus hij, die in het bezit daarvan is, geheel, worde vrijgesteld van het onderzoek naar de voorgeoefendheid, met uitzondering evenwel van de marcheer-oefening en van de eischen, welke niet in direct verband staan met de athletische vaardigheid van den candidaat. Het geval is denkbaar, dat men om der wille van de indirecte doch krachtige aan moediging van de vrijwillige beoefening van physiologisch-aan-te-bevelen sport en alhletiek, welke daardoor wordt verkregen, het toch gewenscht acht, aan enkele getuig schriften, behalve de twee reeds genoemde (Ned. Zwembond en Ned. Olymp. Com.) gewicht te hechten. In dat geval komen daarvoor m. i. alleen in aanmerking: 1. Getuigschrift voor voetbal, uit te geven door den Nederlandschen Voetbalbond; 2. Getuigschrift voor korfbal, uit te geven door den Nederlandschen Korfbalbond; 3. Getuigschrift voor athletiek, uit te geven door de NederlandscheAthletiek-Unie; hierop moet worden vermeld, welke takken van athletiek door den candidaat met goeden uitslag zijn beoefend en tot welke verrich tingen hij in staat is gebleken. 4. Getuigschrift voor marclieer-oefeningen, uit te geven door den Nederlandschen Bond voor Lichamelijke Opvoeding, aan hen die met goed gevolg aan de door dien bond uitge schreven afstandsmarschen hebben deelge nomen. Een bloedroode bal zonk neer, langzaam, in het groene water, dat dik en kleverig was. Nu was de helft nog zichtbaar, dan alleen nog een gewelfde streep en dan niets meer. Uit het groene water sprongen rossige vonken. Die zongen aldoor: Henriette... Henriette ... Als met orgelklanken. En die melodie werd een weg, een breede straatweg, met dorpen aan beide kanten, die ging steeds verder en eindigde in een vroegen herfstnacht, tusschen licht en donker met geschitter van rijp en stille sterren. Krischau vloog op en veegde over zijn vooi hoof d alsof hij zweet afwischen wou. Hij stak zijn handen in zijn zakken en trok ze er weer uit. Stampte met zijn voeten en liet zijn gewrichten kraken. Een gevoel van grenzenlooze onmacht kwam over hem. De schok van zijn ziel greep hem geweldig aan. Henriette... Henriette... Hij deed een paar stappen vooruit, zijn oogen werden heel klein, als twee lichtjes. Hij rekte zich uit en voelde zich groeien en weer sterk worden. De hollandsche boot voer dicht langs de kant voorbij. Een strooblonde jongen stond aan het stuur Bij de oren kajuitdeur zat een jong meisje met lange vlechten. Zij schilde aardappelen met een dun mesje en ne iriede er een vroolijk lied je bij. De kleine blikken schoorsteen rookte. Aan een lijn, die op het dek gespannen was, woei pas gewasschen ondergoed. Een oude Transport- en Zee-Verzekering met MOLEST (Oorlogsrisico). BLOM & VAN DER AA, Assurantiebezorgers. AMSTERDAM, BEURSPLEIN No. 5 Telegram-Adres: BLOMA. Telefoon Noord: 2247, 2192, 7783, 6704 en 3174. BOUWT TE NUHSPEET. Mooie boschrflke terreinen. Spoor.Tram, Electrisch licht, Telephoon. Inlichtingen Mfl. .DE VELUWE", Nunspeet. RANDS;VINS DE CHAMPAGNt Rerrier-Jouet " *: + j%nay. Co'n'celsion'nairesiv. Sauter&Poirs.AlaastrjcIitJ - American - Eau de Cologne wordt het MEEST gevraagde Merk. Itnp.: JEAN MULDER, Sloterdijk. Over voetbal, korfbal en marcheeroefeningen is reeds gesproken; betreffende de athletiek-beoefening is er reeds op ge wezen, dat het karakter van het geheele programma meer athletisch dan gymnastisch moet zijn. Hierbij komt nog het volgende. Het is niet mogelijk, in het programma een eisch op te nemen, bestaande in een duur loop van bv. een half uur; dit zoude eene te speciale training noodzakelijk maken.Maar toch kan een candidaat zich daarop als athle tische oefening hebben toegelegd en wanneer dit geen nadeeligen invloed op zijn hart heeft gehad en dit blijkt eventueel vanzelf bij het desbetreffende onderzoek bewijst het feit, dat hij zonder nadeelig gevolg dezen vorm van athletiek heeft beoefend, dat hij over een goed hart beschikt, hetgeen wel degelijk gewicht in de schaal moet leggen bij de beoordeeling van zijne geschiktheid voor soldaat. Voorts is ook discus-werpen eene zeer nuttige beweging en met het oog op de ontwikkeling der rompspieren op n lijn te stellen met .kogelstooten; aan iemand, die goed discus werpt mag dus eene even tueele tekortkoming bij het kogelstooten worden vergeven. Men kan echter niet voor alle bewegingen een onderzoek instellen en zal zich dus ook hier moeten kunnen ver laten op een 'getuigschrift. Het verdient m.i. geen aanbeveling, onder welk voorwendsel dan ook, aan anderen dan de hierboven aangegeven lichamen of personen de bevoegdheid te geven tot het afgeven van getuigschriften, betreffende de genoemde of andere soorten van lichaams oefening. W. P. HUBERT VAN BLIJENBURQH A. PLATE. 1845-1915 De heer A. Plate, de bekende Rotterdamsche koopman, een figuur van betee kenis ook in het geheele Nederlandsche openbare leven, is in de afgeloopen week bij zijn 70sten verjaardag gevierd geworden. De Amsterdammer heeft het genoegen hierbij een gedeelte te kunnen afdrukken van de woorden door den heer G. Hintzen tot den heer Plate gesproken : Uw loopbaan, is geopend met Uw kloek optreden, Uw wakkeren strijd voor de Ne derlandsche vlag op den Oceaan. Met jeug dige voortvarendheid hebt ge door Uw woord belangstelling weten te wekken voor een scheepvaartplan, dat den meesten moeielijk uitvoerbaar scheen, waarvoor aan ande ren Staatshulp tot tweemaal toe geweigerd werd. Van woorden zijt ge tot daden over gegaan. In 1870 is de firma Plate, Reuchlin 4 Co. opgericht; de Maas en de Rotterdam zijn in de vaart gebracht. Moeielijke dagen heeft ze doorleefd, gewankeld hebben de bestuurders niet, en uit die vennootschap heeft zich de grootsche onderneming, waarop man met witte, borstelige haren zat aan den boeg en liet zijn beenen lang uitliggen. Lui keek hij naar de grijze rookwolken, die uit zijn pijpje kronkelden. Van tijd tot tijd spuwde hij bruine stralen tabakssap in het water. Een ruige hond lag op een hoop touw en koesterde zich in de zon Krischau groeide bij het zien. En hoe verder het schip zich verwijderde, hoe meer Ktischau voorover boog om het na te zien. In zijn ziel schreeuwde iets. Een bundel onuuwischbare momenten, die hij lang begraven dacht in den voorbijen tijd, waren er plotseling weer, zco jong en nieuw als lentegras en bloemen. En de Hollandsche boot was nog steeds in het kanaal: als een grijze heuvelrug zag het er uit. Nu vloog het roer halflinks. De romp keerde zich wat om en ging onder de brug door. De dunne rook van den kajuit schoorsteen werd dichter. Het witte schort van het meisje verdween in het donker. Plotseling klonk een geweldig gekraak over het kanaal. Luide kreten doorboorden de lucht en kraken en barsten van planken. Rook woei in dikke wolken omhoog. De sirene van de reddingswacht klonk lang en luid, als een stem van iemand, die uit volle borst roept. De stokers sprongen uit hun slaap op, als door een adder gebeten. Een trok uit alle macht aan de bel. De heele kade was plotseling vol menschen. Krischau viel bijna, 'zoo rende hijjnaar Nederland roem draagt, de Holland-AmerikaLijn ontwikkeld. En dat alles, steunende op eigen kracht, zonder eenigen geldelijken steun van Staatswege. Die ervaring heeft U versterkt in Uw voorkeur voor zelfstandige krachtsinspanning en U afkeerig gemaakt van Staatshulp aan commercieele onderne mingen, die daaraan haarjevensvatbaarheid moeten ontleenen. Rotterdam is het middenpunt geweest van Uw werkzaam leven. De Rotterdamsche belangen gingen U bovenal ter harte, en onze stad in de eerste plaats is U erkente lijk voor de vruchten van Uw arbeid. Het kon ook niet anders, of de groote vlucht, die onze havenstad heeft genomen, moest U boeien, en vooral daarom, omdat de wel vaart van ons geheele land er den invloed van ondervond. Ge hebt U immers allerminst beperkt tot de behartiging van locale belangen. Ook op politiek en economisch terrein waart ge een van onze voormannen. Jarenlang hebt ge U gewijd aan de verdediging van de begin selen der liberale partij, ge hebt nooit geaarzeld in de bres te springen zoo er gevaar dreigde, Uw woord heeft den weifelenden dikwijls kracht gegeven en velen overtuigd. In twee moeielijke perioden hebt ge het volk in de Tweede Kamer vertegen woordigd, moeielijk vooral in verband met de verbrokkeling der partijen en symptonen van zekere demoralisatie in het politieke leven. Maar gij hebt de kiezers nooit naar de oogen gezien, ge hebt Uw mandaat aanvaard tot tweemaal toe, met opoffering van andere belangen, die U ter harte gingen. Wie het parlementare leven kent, weet uit ervaring, hoe moeielijk het soms is beginsel en practijk met elkaar te verzoenen. MUI mm mi iimnn m 111 lim 11 omlaag. Eerst verloor hij zijn muts, dan zijn eene laars. Hij holde als een bezetene. Van overal renden de mannen bij hoopen. Aan den oever was het zwart van menschen en hun stemmen klonken door elkaar als het gedruisch van tegen elkander klotsende golven. Booten vlogen het kanaal over. Een heldere stem klonk boven het rumoer uit als van een grooten vogel. Met gebalde vuisten werkte Krischau zich door het ge woel heen, zijn haren kleefden als teer aan zijn voorhoofd. Zijn oogen puilden uit. De stommeling aan het roer heeft ge slapen", schreeuwden een paar mannen. Neen, de stoomboot heeft te kort bijgedraaid." Hij komt uit Mannheim. Heeft wel eens meer booten in den grond gevaren." Hoe heette de boot?" Henriette Henriette, ik heb het dui delijk gezien! Henriette." Krischau was het, die den naam uit schreeuwde. Hij had zich door de mannen heengebokst. De reddingbooten kwamen- terug. Uit het eerste werd het meisje getild. Zij was bewusteloos, maar haar hart klopte nog onder de blouse, die stijf aan haar boezem gekleefd zat. Het witte schort hing als een touwtje neer. Zij legden het meisje op wat zeildoek, de havenarts hield zich met haar bezig. Daarna bracht een volgende boot den ouden man. Hij had een hevig bloedende wonde aan het hoofd. Zijn oogen waren LIB6RTY ARMSToeLVAH DONK6R EIKENHOUT MGT VËRSTËb BAR6M RUG. LOS RUGKussen en ZITTIHG BeKieeo MET 19:75 CATALOGUS FRAMCO MCTZsCO AMST6RDAM sGRAVENHAGe VRAAfT TANDMIDDCUE.N Op het veertigjarig tijdperk, dat achter ons ligt, heeft een ongeëvenaarde, zoowel materiëele als intellectuëele evolutie in bijna alle lagen der maatschappij haar stempel gedrukt. Hoe zouden de inzichten van een politieke partij onder die omstandigheden ongewijzigd kunnen blijven. Doch iedere partij, die niet uitsluitend bedacht is op machtuitoefening, heeft toch beginselen, beginselen waaraan niet is te tornen, wil zij haar doodvonnis niet onder schrijven. Voor U moest het beginsel van het vrije ruilverkeer onaantastbaar zijn. De naam Plate is onafscheidelijk verbonden aan den vrijhandel. Onvermoeid hebt ge de wape nen telkens wér opgenomen, in alle phasen van den strijd hebt ge door woord en ge schrift de U zoo dierbare beginselen ver dedigd. Geen man in Nederland heeft niet meer volharding, met meer scherpzinnigheid en kennis, met meer talent, de vrijheid van het internationaal verkeer voorgestaan. De studie van de geringste détails werd niet versmaad, de techniek van wetgeving en administratie werd met de meeste zorgvul digheid onderzocht. Toch werden daarbij nooit de groote lijnen van het vraagstuk uit het oog verloren. Meer dan ooit scheen Uw tegenwoordig heid in ons Parlement voor de verdediging der vrijhandelsbeginselen van noode na de verkiezing in 1909. De kiezers hebben U toen hun vertrouwen ontzegd; Uw mandaat werd niet hernieuwd. Uw tegenpartij zegevierde. Nooit scheen de kans voor de voorstanders van bescherming gunstiger dan bij de indiening van het wetsontwerp in 1911. Onder Uwe geestverwanten was er moedeloosheid, be rusting. Maar gij hebt niet geaarzeld. Buiten het Parlement hebt ge Uw taak voortgezet; in de Vereeniging het vrije Ruilverkeer", in alle kringen van handel, scheepvaart, nij verheid en handel en landbouw ging van U de bezielende kracht uit, en de zegepraal van Uwe beginselen hebt ge vour een zeer voornaam deel aan U zelf te danken"' * * gesloten. De beide knechten van de boot waren zwemmende aan land gekomen. In hun druipende kleeren gingen zij naar het bureau, Zij vloekten en gebaarden heftig met hun handen. De stoomboot werd aan gehouden. Kapitein en matrozen kwamen aan land. De menigte dreigde hen. De schippers trokken hun messen. De agenten stonden als een muur. Ondertusschen werden de geredden naar de kolonie gebracht. De oude man kwam in het ziekenhuis. Henriette kan wel zoolang bij ons in huis komen," zei een lange schipper. Ik ken de Holsten goed." Toen de dragers onderweg rustten, stootte Krischau een van hen op zij en pakte zelf mee aan. Zijn handen beefden en hij wankelde, alsof hij een grooten last droeg. Zijn oogen hingen aan het bewustelooze meisje, tot de draag baar neergezet werd voor het huis van den schipper. Zij zal er wel bovenop komen," zei de schipper, maar of de oude Holst het halen zal, dat is nog een vraag." (S!ot volst).

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl