20 Juni '15. No. 1982 .DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND f Abraham Salm G.B.Zn, j 26 MAART 1857 - 13 JUNI 1915 De Nederlandsche bouwkunst heeft in korten tijd twee vertegenwoordigers verloren die, hoewel in vele opzichten van geheel uiteenloopende eigenschappen van persoon en kunstopvatting, toch beide tot de meest en best bekenden onzer architekten behoor den. Nauwelijks had het graf zich gesloten boven Jan Springer, toen op 13 Juni Salm na langdurige ongesteldheid overleed. Na te Parijs, op het atelier-Vaudremer de opleiding te hebben voltooid, die op het bureau van zijn vader, G. B. Salm, was aangevangen, vestigde Abraham Salm zich te Amsterdam. Hij vond daar, aanvankelijk samenwerkend met zijn vader tot deze de praktijk neerlegde, een even veelzijdigen als omvangrijken werkkring. Zijne Fransche opleiding verloochende zich daarbij niet. Salm was een voortreffelijk teekenaar en aquarellist, maar bovendien een degelijk bouwmeester van groote nauw gezetheid bij de uitvoering. Hij kon een meesterlijken plattegrond ook nder onguns tige omstandigheden ontwerpen. Steeds was zijn werk wèlverzorgd, zijn werk is door de verscheidenheid van opvatting typisch voor den eclektischen geest van de bouw kunst uit het laatst der 19e eeuw. Binnen zekere grenzen getuigt het tevens dikwijls van een eigen persoonlijkheid en oorspron kelijkheid, zij het ook niet in modernen" zin. Als een zeer eigenaardig werk uit zijn eersten tijd mag in dit verband gewezen y/orden op de Gereformeerde kerk aan de Keizersgracht, tusschen Leidsche- en Spie gelstraat. Zijn meest bekende bouwwerk is wel het voormalig woonhuis-Nienhuis op de Hee rengracht in welks rijken, geheel in zuiveren Franc.ois I stijl gehouden gevel, Salm zijne voorliefde voor uitgewerkte detailleering vrijelijk kon uiten. Als architekt van de Nederlandsche Bank ontwierp hij hare nieuwe kantoren te Rot terdam (dit in samenwerking met J. Verheul Dzn.), Groningen en Nijmegen, terwijl dat te 's Gravenhage geheel verbouwd werd. Te Amsterdam bouwde Salm o.m. het Blindeninstituut het gebouw van de Zon" in de Vijzelstraat, het kantoor van Hope & Co., het gebouw van Eigen Hulp, de sigaren fabriek Goulmy en Baar op het Rokin, de Doopsgezinde Kerk bij het Oosterpark, het Rijpenhofje op de Rozengracht, de Kweek school voor Machinisten, een groep woon huizen op de Weesperzijde en buiten Ams terdam tal 'van villa's te Hilversum, Zeist, Eindhoven, Bloemendaal, Overveen, Berg en Dal. De meeste dezer werken dagteekenen reeds van eenige jaren her. In de laatste jaren heeft Salm zijne werkkracht en toe wijding vooral gegeven aan de Maatschappij tot Bevordering der Bouwkunst. In 1897 in haar hoofdbestuur gekozen, iiiniiiiiiiitiiiiHiiiiiiiniiiiMimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii sterdamsche Courant van 27 April bevat dan ook een vermoedelijk geïnspireerd artikeltje, waarin het heet: Amsterdam mag tevreden zijn, van met eenen even snellen als be daarden en zekeren tred zich gereed te maken tot behoud van het vaderland en van Oranje". Een enkele maal had er gevaar bestaan voor verstoring van de rust, en wel op 29 Maart. Dien dag verbreidde zich op onver klaarbare wijze het gerucht daf Napoleon door Ney vermoord was, en dit gaf aanlei ding tot eene volksbeweging: de Kal verstraat en andere straten waren vol van eeneschreeuwende en joelende menigte, die er toe neigde om de huizen van zoogenaamde Franschgezinden te plunderen. Gelukkig konden deze plannen worden verhinderd. Ter wille van de 'curiositeit druk ik hier het zoetsappig bericht af, dat de Amsterdamsche Courant van l April er van gaf. Het luidt als volgt: Amsterdam, den Sisten Maart. Eergisteren ontstond alhier op het onverwachtst het alge meen gerucht van den moord of dood van Napoleon; de aandoeningen, welke dit ver wekte, waren te meer levendig, naar mate men bij den aanvang aan de waarheid van dat berigt hechtede; wel dra echter was het voor den doorzigtigen kennelijk, dat dit nieuws, welligt uit het brein der hebzucht geboren, geheel onwaar was, en dat d i ge weldenaar steeds leeft, om welligt de straffen van zijnen euvelmoed, voor het oog van dat Europa, het welk hij op nieuw beroert, te geduchter te ondervinden; dan, het volk, het welk zich eenmaal aan de waarheid dezer tijding overgegeven, en zijne vreugde over dezelve luidruchtig geopenbaard had, was niet tot bedaren te brengen, noch van de onwaarheid dier valsche geruchten zoo spoe dig te overiuigen; overal liep het te hoope, en haat aan den overheerscher, die eenen troon door verraad ontroof Je, welken hij met het bloed eener brave natie moet pogen te schragen, was zigtbaar bij allen; Oranje was de algemeene aanhef, Oianje het eenige punt van bevrediging. Intusschen, gelijk het altijd gaat, ontaarde deze volksvreugde, hoe dan ook door edele geestdrift in den aanvang geboren, weidia in ongebondenheid, en de rust en persoonIjke veiligheid werden hier en daar bedreigd. fungeerde Salm sinds dien, met slechts n jaar statuaire tusschenruimtt als voorzitter. Hoewel hij die plaats had gewenscht noch begeerd, hij in verschillende opzichten ook niet in de lijn van zijn karakter lag, heeft hij zich met de hem eigene nauwgezetheid, ten volle gewijd aan het vereenigingsleven. Vele moeilijkheden zijn in die jaren van beroering en reorganisatie ontmoet en sleeds heeft Salm's meegaande, in vredelievende aard, daarbij getracht een compromis te vinden, steeds was hij ten volle bereid de payer de sa personne", te steunen ook als het pas gaf, met gulle hand om een ont worpen plan uit te voeren. Hij telde moeite noch offers. In tal van commissies heeft Salm zijn vak in de door hem voorgezeten ve*èHlgirr|: in binnen- en buitenland vërtegenweördigd. Zij deden een beroep op hem van het per manente Bestuur der internationale architecten-kongressen, voor de schoonheids commissie, voor de raad van arbitrage in de bouwbedrijven, voor de commissie der internationale kunstenaars-kongressen. En ook van buiten af werd voor commissies, jury's en dergelijke functies zijne voorlich ting herhaaldelijk ingeroepen. Zijne ver diensten werden door vele eerepenningen en bekroningen, door het officierskruis der Orde van Oranje-Nassau, door het ridder kruis der Orde van St. Anna, door het eere lidmaatschap van vele buitenlandsche vakvereenigingen, o.a. de societécentrale des architectes de la Belgique, het Royal Instilute of British Architects en het American Institute of Architects, erkend, terwijl de ?woorden van vriendschap en erkentelijkheid bij zijn graf gesproken de gevoelens ver tolken van zijn engeren kring, van Neder landsche vakgenooten. De herinnering aan zijne figuur zal daarin zeker nog blijven voortleven, evenals vele zijner ontwerpen bij de wisseling der kunstinzichten zijn blijven gelden als karakteristiek voor de architectuur van hun tijd. J. H. W. LELIMAN Adrienne de Lautrec La Révolte. Poésies. (Paris. Bibliothèque Charpentier 1912). Het is een ongewoon verschijnsel in onze hollandsche straten tegenwoordig, de belgische en fransche vrouwen, die een luchtig rythme en een vaag troublante charme in u hebben achtergelaten, als ze alweer voorbijzijn, en waar de hollandsche deftigheid ietwat bourgeois" van opkijkt. Je weet niet precies wat het is, en dat is het juist. Onze vrouwen, die meestal juf frouwen zijn (?juffrouw", het meest horripilante woord in onze taal!) hebben het zelden, en daarom is het op de planken van ons tooneel veelal zoo burgerlijk. Er zijn te veel juffrouwen. Ook op onze diners, onze tea's, onze avondjes"! En veel te veel mijnheeren. Ik was onlangs op een diner waar uitsluitend kunstenaars tegenwoordig waren, waaronder dichters van zér mooie verzen. Maar het had evengoed een diner van ontvangers van de registratie of effectenmakelaars of notarissen of zoo kunnen zijn. De dichters, de kunstenaars waren dezelfde, van binnen. Maar van buiten waren het meneeren en juffrouwen en mevrouwen. Waren het Hollanders. Zóals die vaag troubleerende, rhytmische, gracieuze fransche vrouwen in onze er vreemd van opziende straten, doen mij de verzen aan van een fransche dichteres, die in deze oorlogstijden in 't deftige Holland is overgewaaid. Een fransche vrouw, een Parisienne (natuurlijk!), die een hollandsche van geboorte is. Althans men zegt het, maar ik geloof het niet, het moet een ver gissing van den Burgerlijken Stand zijn. Een Parisienne is in Parijs geboren, ook al staat ze in Tietjerksteradeel in de B. S. registers. Maar tóch klaagt zij er in haar vers van: ^Comme 'nne lonrde chaine a via jluette paule J'ai trainéIe fardeau de mon pays natal. Pleurant avec son uniforme del <fe tolc Ma jeunesse h frimi sous son ?vent glacial." En ze wilde weg, gerevolteerd van al het deftige, zware, van de juffrouwen en meneeren: f MMjiiMlIiiiimiiimMiMiHiimMiiiiiimilimmiHitiiliMllimiiiilllliiiiilu Dan, de zeer ernstige en gepaste maatregelen van alle de Autoriteiten, en de goede geest en bedaarde ijver der gewapende Bur erMagten te voet en te paard verzekerden weidia de rust, en gaven aan alle de inwoneren een nieuw bewijs, dat het Vaderlijk Bestuur van onzen geliefden Koning geene woelingen gedoogt, welke, onder wat schijn ook, de zegeningen der eendragt, rust en vrijheid, die wij genieten slechts eenigzints zouden kunnen bedreigen, of verstoren! alles is tot rust en orde wedergekeerd en thans stil'. In werkelijkheid was er molest gepleegd" aan het huisje van een ontvanger pp de Vischmarkt, en waren de soldaten, die dit poog den tegen te gaan, mishandeld. Men vreesde bovendien dat het volk zich zou meester maken vai eenige personen, die wegens het aan heffen van den kreet Leve Napoleon" wa ren gearresteerd. Vandaar dat ook de land storm in de wapenen werd geroepen. Geluk kig gebeurde er niets; tegen half elf konden de troepen inrukken. Deze gebeurtenissen deden echter bij velen den wensch ontstaan naar de mogelijkheid om oproermakers snel ler dan volgens de gewone wijze van rechts pleging, te kunnen straffen. Ook Van Hogendorp was evenals D. J. van Lennep deze meening toegedaan, en hij gaf daarom den Koning in overweging eene dergelijke wet door de Staten-Generaal te doen aanaannemen. Nog eer het antwoord des Konings die zich toen te Brussel bevond en voor het pan niet veel voelJe, was ingekomen had Gij bert Karel de zaak ret ds doorgezet: 9 April keurden de Staten-Generaal het wets ontwerp goed. De Koning teekende, doch nam deze handelwijze vrij kwalijk, en ook dit feit droeg er toe bij om de verkoeling tusschen Willem I en Van Hogendorp te doen toenemen. De maand Mei verliep onder de voorbe reidingen van beide zijden tot den krijg; het werd ha'f Juni eer men iets van den opmarsch der Franschen vernam. Dat het puhiiek niet uitsluitend onder den indruk van het krijgs'umoer was, mag wo'den afgeleid uit het feii dat men hier in het begin van Juni de beroemde opera-zangeres Catalani kon doen optreden, die te Brussel voor den Koning had gezongen. Den lOden Juni BOUWT TE WMSKET. Mooie boschrtjke terreinen. Spoor,Tram, Electrisch lichf, Telèphoon. Inlichtingen Mfl. .DE VELUWE", Nunspeet. - American -? Eau de Cologne wordt het MEEST gevraagde Merk. Imp.: JEAN MULDER, Sloterdij k. GHASW^Wf DE tiïAMPAGNt Perrier-Jöuet Sauter &PoIfs,Maastrjclit. Ifaf -A -w»^ ,(- /TANDMIODELir '>^0e n^ TAMINIAU'S - JAM TRADB MARK. Le Cognac Martell est garanti comme tant Ie prodnit naturel des vins récoltés et distillés dans la région de COGNAC. Agents: KOOFMANS en B8ÜIHIKH, AJISTKRD4M. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiHiMiiiiiiiiiiiiMiiMiitiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiimn HUI ^JLoin de la morne inlie ou ? allais a V cole Le long des canaux muf/s et ténibreux Que la pluie et la, neigt et la bise désolent Lam du pays ou vtgttèient nies aiuuls. Au-dela de ce cadre troit^ decent et terne Qui convenait si kien a leur rêve bourgeois^ De la douleur cachée et du plaisir interne. Au dela d' un bonkeur paisible et vihageois''1 En ze vervloekt ten slotte het land der juffrouwen en meneeren: ^Je mauilisais alors, puritaine Hollands^ La morgiie et la rigueur farouche de tes fils^ Auxqucls j'ai du cacher comme une confrebande Mou coeur exasptri^ pteln d''orgeuilleux défi" Zet nu zulk een on-hollandsche hollandsche vrouw, die geen juffrouw is en die la nostalgie de Paris" heeft in de Ville Lumière, en ge hebt de verzen La Révolte" van eene Parisienne, die haar geboortestad heeft ge vonden en den Burgerlijken Stand tot schande maakt. llimlmnilllHIMIIIMIIMIMMMIIIIIIMIIMIIIIMMIIMIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIlm kwamen 's Konings Moeder en Zuster, de prinsessen Wilhelmina en Louise, of zooals men officieel zeide, mevrouwen de douairières Van Oranje en Brunswijk, in de stad om haar in den Stadsschouwburg te hooren bij de opvoering van eenige bedrijven der opera SemiramLs. De voorstelling begon te half zeven onder het spelen van het Wil helmus en was te half tien geëindigd. Zondag den 18den Juni verscheen in Den Haag een extra-nummer van de Staats-Courant, met het bericht dat 'de vijandelijkheden waren begonnen, en dat de Franschen bij Quatre-Bras waren tegengehouden. In den ochtend van Maandag kan men dit te Am sterdam hebben geweten. In hevige spanning werd die dag doorleefd, temeer daar er ge ruchten gingen dat de vijand reeds Brussel was binnengerukt. 's Avonds kwam te 's Gra venhage de tijding van de verwonding van den Kroonprins en in den loop van den nacht bracht de van het slagveld gekomen kolonel Wauthier aan den Koning de officieele mededeeling van de algeheele nederlaag der Franschen bij Waterloo. Dinsdag den 20sten yerd dit dus te Amsterdam bekend. Den volgenden dag werd bij eene parade op den Dam het o-erwinninas-bulletin aan de troepen voorgelegen. Zondag den 2óen werd het gebeurde in de godsdienstoefe ningen dankbaar herdacht; de Remonstrantsche predikant Mattinus Stuart is, voor zoover ik weet, de eenige onder zijne Amsterdam^che collega's, die zijn toen gehou den rede in het licht gaf' Den 27en luni was een vreugdedag; de vlageen wapperden, klokkenspel en kanongebulder deed zich hooren, en 's avonds onistak men illuminatie en vreugdevuren. Bij Koninklijk Besluit werd tegen Woens dag 5 Juli een algemeene dank- enbededag verordend, die, zoolang de oorlog duurde, maandelijks zou worden herhaald. In den avond van den volgenden dag kwamen de Koning en de Koningin in de stad en werden l natuurlijk met groote geestdr ft begroet In den namiddag van den 7den werd eene inspectie der vrijwilligers gehouden op het tenein van het Vosje buiten de Muiderpoort. Van daar begaven zich Hunne Majesteiten naar den Schouwburg, om de opvoering van Jacob Simonsz. de Rijk bij te wonen, MCTZ&CO eettice veRTeceNwooRDiceRs VAM coMPLere HUI5INRICHTING MCUBCLMAKCRS LBlDSCHeSTRAAT AMSTBRDAM IIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII IIIIIIIIIMIIIlUEIIIMHinilllllllllMIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIMIIIIinillllllllllllllllllllllllllllllllllllHIIIIU Deze verzen zijn hoe kón het anders voornamelijk over l'amour", hetgeen iets anders is als de liefde. Frederik van Eeden heeft eens ergens gezegd: Als een franschman la femme" zegt dan weet ik al genoeg." Ik zou willen varieeren: als een fransche vrouw l'amour" zegt Maar ik voleind den zin niet, want kan een mijnheer" daar wel over oordeelen, vooral als de charme er van zijn hollandsche ziel al getroubleerd heeft? Het kan zijn dat een Parisien niet weet wat de Liefde is. Maar een holland sche meneer kent l'amour" niet, evenmin als een hollandsche juffrouw. Er is onder ons volk nog een speciaal burgerlijke uit drukking, waar ik even de aandacht op vestig: verkeering". De fransche taal heeft daar eenvoudig gén woord voor. Evenmin als de hollandsche een woord voor amant". En evenmin als la femme" hetzelfde is als de vrouw". Als ik zulke fransche, of beter zulke parijsche verzen doorlees, en zinnen en woorden blijven in mij doorklinken, als: .,,'# couche* complice expert des corps pamés" of: ckaij. nbandonnée anx divines parcsscs" of: Jassitudë" en paresse", en lèvres fadasses" en langueurs nostalgiques" dan begrijp ik eerst hoe die parijsche taal eigenlijk even onverstaanbaar voor Hollanders moet zijn als chineesch of koreaansch. Ook de zwoele atmosfeer er van kennen wij niet. Ja, zwoel, dat zijn deze verzen, waaruit een vreemde geur opstijgt als van bijna gestorven bloemen, een geur van lassitude" en paresse", overgebleven van vél amour", die eindelijk vervloog in vreemde nostalgiën naar Ie néant". Daar moeten zulke senti menten ook onvermijdelijk op uitloopen want, alle dingen gaan ten slotte voorbij zonder zelfs maar achter te laten: ^Leuf cou.ronne de rose ou leur voile ds deuil*', Peut-être. Maar dan toch wél achterlatend deze en andere schoone regelen, die men eens langzaam, fijn-proevend voor zich uit moet spreken om goed te genieten van die woord-muziek, die couronne de rose" en voile de deuil", die de kroon en de rouw zijn van dezen ganschen verzenbundel. In deze verzen liggen al de charme, de gratie, de amour", (ik kan 't heusch niet vertalen), de lassitude ook, de melan cholie en de nostalgie van de latere fransche poëzie, zér beïnvloed door Verlaine, in de verte ook door Beaudelaire, hier en daar van een decadente verfijning zooals die, geloof ik, in de hollandsche ziel en de hol landsche taal niet mogelijk zouden zijn. Hierbij is ook dit op te merken, dat de dich ters van zulke verzen zich als 't ware het mniiiuiiliiiiiiiiMii gevolgd door een stukje, dat Westerman onder den titel Neerlands Redding of de moed en vaderlandsliefde" had vervaardigd. Daarna droeg de genoemde acteur een Triomfzang" voor. De hooge bezoekers bleven zelfs bij het divertissement, waarin mejufvrouw Polly hare Pas de Tambourin allerbevalligst uitvoerde". Denzelfden avond was er weder algemeene illuminatie. Zaterdag brachten de Koning en Koningin, vór hun vertrek uit de stad, een bezoek aan het Hospitaal op de Lau riergracht. Op den 27sten Juni was daar het eerste transport gekwetsten aangeko men, weldra door meerdere gevolgd. Er was in de hospitalen en gasthuizen plaats gemaakt voor 2000 bedden. De gewonden mochten zich zeer in de dankbare sympathie der Amsterdammers verheugen, zoo zelfs dat de plaatselijke commandant Van Brienen den 4den Juli eene waarschuwing moest laten uitgaan tegen het geven van geld aan de in het hospitaal verpleegde militairen, die reeds op straat konden komen: hij ver zocht de milddadige burgerij deze giften liever op zijn bureau te storten. En op l September bracht de Koninklijk-Pruisische opperchirurg F. Ranck den ingezetenen dank voor hunne vriendelijke bemoeiingen, die er toe hadden medegewerkt dat van de 440 hierheen vervoerde gewonde Pruisen niet meer dan 9 waren over eden. De gunstige berichten volgden elkaar ondertusschen met snelheid op. Op den dag van s'Konings vertrek vernam men de capitulatie van Parijs; 13 juli kwam het bericht dat Lodewijk XV111 in zijne hoofdstad was teruggekeerd; en 21 Juli liep het gerucht dat Napoleon z'ch in handen der Engelschen bevond, wat den 23sten werd bevestigd. In i blijde stemming kon men alzoo den 25sten l de schutteiij op den Dam zien beeedigen, j welke plechtigheid de prinsessen Wilheli mina en Louise met hare tegenwoordigheid vereerden. ' Ruim een maand later, 30 en 31 Augus tus, bracht de Prins van Oranje een bezoek aan de stad, waarbij hij als de held van Quatre-Bras en Waterloo geestdriftig werd gehuldigd, en van 26?29 October vertoef, den de Koning en de Koningin, ditmaal vergezeld'van de jeugdige prinses Marianne, middenpunt voelen van 't heelal. Hun eigen amour", hun eigen nostalgiën, hun eigen melancholiën zijn al het bestaande voor hen, en het loopt daarom onvermijdelijk dood in een Néant." Na den oorlog zal zulke poëzie, geloof ik, onmogelijk worden. In het groote wereld gebeuren, in de geweldige universeele geestes-stroomingen, die zich openbaren zullen, zal de fransche kunst de weder geboorte vinden, die ze zoo noodig had. La femme" dit heeft de fransche vrouw al getoond trouwens zal meer de Vrouw worden, terwijl l'amour" tot de Liefde zal oprijzen. Als dan bovendien de charme en de gratie behouden blijven, die zich in verzen als de hier besprokene zoo vreugdebren gend uiten, dan zal de fransche vrouw, ook de Parisienne, in haar liefde-verzen even charmant en even enivrant, maar dieper en waardiger zijn, en het sublieme naderbij. Ik heb al zoo iets gehoord van een revue, die binnenkort zal opgericht worden, en die ten doel heeft, de fransche literatuur in Holland en de nederlandsche in Frankrijk meer bekend te maken. Onze meneeren en juffrouwen zullen dan misschien wat van de gratie en de schitterende kwaliteiten van den franschen geest en den franschen stijl aanleeren, maar de franschen, vooral de Parisiens en Parisiennes kunnen van de juffrou wen en meneeren heel wat leeren, en ook afleeren, waardoor hun kunst zich verdiept en vergeestelijkt. Ik heb laatst den heer Johan de Meester dit zal zeker een andere zal moeten zijn dan de redacteur van de Nieuwe Rotterdamsche Courant", het zal de kunstenaar moeten geweest zijn ergens in een enthoesiaste speech de schoone woorden hooren zeggen: ledere Hollander heeft twee vaderlanden ,la sienne et la France!" Als de nederlandsche literatuur in haar tweede vaderland meer bekend wordt, en haar lourdeur" en gewichtigheid van stijl en manieren verlicht door den franschen geest en de fransche charme, welke groote dingen staan ons dan te wachten! Maar ook, hoe kunnen veel fransche schrijvers zich aan ons verdiepen en verinnigen, en van de juffrouwen en meneeren leeren, de hoogste levens dingen een diepere wijding toe te kennen dan die van l'amour" en la femme". Ik heb hier over de verzen zelf van Madame De Lautrec thans Madame Lautère niet veel in détails gezegd, maar ze meer als verschijnsel behandeld, en er de aandacht op gevestigd. Verzen analyseeren en uitrafelen is als het determineeren van bloemen, dat ik op school moest doen, en dat ik zoo verfoeide. Carel Scharten moet dat maar eens voor mij doen. HENRI BOREL opnieuw te Amsterdam. Eenige dagen vroeger, Maandag 23 October, was de com pagnie vrijwillige jagers, die in Juli naar Frankrijk was vertrokken, teruggekeerd en door de schutters en het corps jagers te voet plechtig ingehaald. Hunne militaire houding werd algemeen geprezen. Graaf van Stirum sprak hen toe, en ontsloeg hen eervol uit den dienst. Aan alle vrijwilli gers werd vervolgens op den 16en Novem ber door het Fonds voor de gewapende dienst een zilveren gedenkpenning uitgereikt. In tegenstelling met de vrees en onrust der eerste maanden kon men het einde van 1815 in blijde stemming zien naderen. Den 18den November werden de gebeurtenissen van November 1813 tegelijk met den ge boortedag van koningin Wilhelmina op feestelijke wijze herdacht. Er was parade op den Dam; officieren en anderen organi seerden herinnerings-malen en 's avonds werd er geïllumineerd. Voor den gevel van het Commandantshuis las men op een eereboog: 't Was Amsterdam, die 't eerst de leus ten opstand gaf, En rukte 't snood geweld zijn schandlijk momtuig af. Nu klonk de stem der wraak langs Neêrlands heilig veld. Het Fransch geboeft vlood heen, en Holland werd hersteld". Zaterdag 25 November kwam het eerste bericht van de onderteekening van het vredes verdrag tusschen de Geallieerden en Frank rijk, dat den volgenden dag officieel werd be vestigd. Natuurlijk gaf ook de verjaardag van den Kroonprins op 6 December weder aanleiding tot feestelijkheden. Bij deze gelegenheid kreeg de artillerie der schutterij een pluimpje in de courant over de juistheid, waarmede zij het kanon wist te behandelen! Woensdag 20 December eindelijk werd ook te Amsierdam de door den Koning uit geschreven dankdag gehouden voor den algemeenen vrede, dien men thans be schouwde als tegen nieuwe schennis, door vaster waarborg dan ooit te voren, ver zekerd". Dr. JOH. C. BREEN