RE AMSTERDAMMER»WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 20 Juni '15. - NQ,. 1982 '"?i i Verzen i Ik ivond haar in het zwarte zwijgen van de ' ' nachten. EU, tusschen 't dreunend woelen van de dagen hefeft zij mij tot het verste ijl gedragen van 't eigen wezen. De weinigen, die wachten konden, en, voor hun liefde eeuwig goed verkoren, weten het Iqon aan 't einde van hun zwerven, waar mét de stilte al bezit moet sterven, en uit dien blanken dood het leven wordt geboren. il En n , die voor hij 't sterven wint aan d'open poort der moedoorzworven tijden, niet een moment de stilte vindt ter penitentie; en 't vroom belijden van 't eenzaam hart, dat altijd mint, doch tot zijn liefde nimmer zich kan wijden, verzwijgen moet, als 't stomme kind, kent van ontroeren folterendst lijden. C. NOORDUYN JR. Oenève, Febr. 1914. Droeve October (1914) De zomerzonnebrand is weer geblUscht, het hemelgloeien nu verglijdt tot glansen, maard'oorlogsvlam laait feller aan de transen, 't arme menschdom schreit naar vrede en rust... en Nogéntnaallblëkt uit blank' en blauwe luchten laat gouden najaarslicht bij zomers dood, verbronst en kopert 't bruin en geel en rood van dorrend, schromplend loof en zoete vruchten. De wijnmaand sprankelt goud- en lichtgeflonker op rimpel-spieglend nat van vluggen vliet, maar vreemd belicht de zon het stil verdriet in gindsche hoeve, kil en somber donker . . . De kinders wachten en de moeder wacht... Dat zij het lot van man n vader kende! Het zonnig zomèrtij is lang ten ende, Maar immer voort duurt gruwbare oorlogs nacht . . . E. J. PLAAT * * * Nieuwe Mei Een Mei gaat open uit mijn hart, De bloei der blijdschap na de smart, En heerlijk kleurt de zonnegloed Daarin mijn bloed. Mijn nieuwe Mei; zoo frisch en vroom! ' De nachtegaal zit op den boom, Stort goud en paarlen pp den vliet Van oud verdriet. Zijn galmkruin is de roode beuk. Daar lokt hij, overwelmd van reuk Geruisen en licht, met het gefluit Een antwoord uit. RENÉDE CLERCQ iiiiiiiiiiliiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiimiiliiliiiiiiiiiiiiilillliiliiiiiliiiiiiiiiiiimini Historische Essays *) Dat zoo langzamerhand alles bij ons weer in meer normale banen komt,.is ook merk baar op de boekenmarkt. Terwijl sedert de Augustusdagen er langen tijd alleen maar belangstelling scheen te bestaan voor uitgaven, die met den oorlog in onmiddellijk verband stonden, achten nu blijkbaar ver schillende uitgevers, de beste waarnemers van de psyche van het koopkrachtig publiek, den tijd gekomen om werken, die bij het uitbreken van den wereldoorlog gereed lagen, te lanceeren. Laat ons hopen, dat zij den toestand goed blijken in te zien, maar bovenal, dat het hun uitgaven moge gaan als de duif uit de ark, dat zij de voorbode mogen zijn van het ebben van den wereld vloed. Wij danken aan dezen herleefden onder nemingsgeest onder meer ook de uitgave van een aantal historische opstellen van dr. H. T. Colenbrander, tot dusver over verschillende tijdschriften en boeken ver spreid, nu onder den titel Historie en Leven" binnen ieders bereik gebracht: leder onzer, voor zoover het kon, is tot zijn gewone werk teruggekeerd. Het komt mij nu niet langer ongeraden voor, een lectuur aan te bieden, die bij den lezer eenige ge lijkmoedigheid vordert. Hij zal er zich, op onderscheiden wijs, door bepaald vinden bij de gedachte aan een vaderland, dat hij, thans zekerder dan ooit, weet lief te heb ben boven al." Aldus de schrijver in het voorwoord. Wij vinden dan in deze beide deelen allereerst een tweetal voortreffelijke studiën over den man in wiens wapen het wordt ons hier zoo duidelijk aangetoond Willem I zoo terecht het jaartal 1813 heeft geplaatst. Vooral het opstel Gijsbert Karel op rijpen leeftijd is een welgeslaagd pleidooi tegen de pogingen van vroegeren en lateren tijd om hetzij Kemper, hetzij Falck ten koste van Van Hogendorp naar voren te dringen. Verder vinden we hier de studie over De jeugd van Thorbecke en vooral het zoo opmerkelijke opstel over de gebeurtenissen van 1848. Van de geijkte voorstelling van den edelaardigen koning, die, op de teekenen des- tijds opmerkzaam, vrij willig afstond wat andere gekroonde hoofden zich slechts door oproer lieten ontscheuren", blijft hier niet veel over; opmerkelijk is, wat hier wordt medegedeeld over de rol, door intriganten als van Andringa de Kempenaer en van Bevervoorde gespeeld, al zouden we wenschen dat het tipje van den sluier nog een weinig verder kon worden opgelicht. Van anderen aard zijn de verdere opstel len, die ons hier worden aangeboden. Som mige er van zijn gelegenheidsgeschriften van de beste soort, b.v. Herwinning der Onafhankelijkheid, over Oorsprong en Op dracht der Soüvereiniteit, over Van der Palm's Gedenkschrift, over Nederland en Oranje; het zijn gelegenheidsgeschriften van een man, die over vrijwel bekende zaken toch iets nieuws te zeggen heeft en het reeds geheel bekende toch weer zoo weet te zeggen, dat men er een beteren kijk op krijgt. Vaak behandelen de opstellen verwante onderwerpen, zoodat wij nu en dan op herhalingen stuiten; toch weet ook daar de pittige stijl de aandacht voortdurend geboeid te houden; telkens weer stoeten we op die rake typeeringen als: Schimmelpenninck het eenig voorbehoedmiddel tegen tiërceering en conscriptie"; Thorbecke, de man van de katheder, die op een bar ricade een bespottelijk figuur zou hebben gemaakt" enz. Naast de opstellen, die over een geheel achter ons liggend tijdperk handelen, staat er een dat meer onmiddellijk verband houdt met den tegenwoordigen toestand en dan ook vermoedelijk den schrijver er toe ge bracht heeft om aan zijn bundel den dub belen titel Historie en Leven" te geven; ik bedoel dat over De staatkundige ontwik keling der Nederlanders voor honderd jaar en thans, met allerlei scherpzinnige opmer kingen over de wijzigingen die de laatste eeuw in dat opzicht heeft zien aanbrengen; over de beteekenis van de vereeniging met België voor de ontwikkeling van ons staat kundig leven, over den ontwikkelingsgang van Thorbecke ten opzicht van het kiesrechtvraagstuk en over het ontstaan van het moderne partijleven. Het is dus bijna onnoodig op te merken, dat ik de beide bundels een zeer gewenschte aanvulling acht van onze, voor dit deel onzer geschiedenis allerminst rijke historische litteratuur. M. G. DE BOER *) Historie en Leven, door dr. H. T. COLEN BRANDER. (Amsterdam P. N. van Kampen en Zoon). * * * ÏALÏ.AS l><-f<-Jieriiie«<le cJe M a a er d van Nederland tegen eiefl aanval van ricu JfVsüfrlien A ei tja a;-. ' GRAVURE VAN VINKELER Uit: Gedenkzuil van den Nederlandschen krygsroem in Juni 1815", door J. Scharp (1816) IIIIUIIIIIIItlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllllllltlllllllllllllllllllllllllllltllllllllllllllMMimlIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIllllllllllllllllllllllllllllllllllllll Mlllllllllllllllllrilllllllllll'lllllllll imlIMlIMtllllltlIMIIMIIHIIItMIlHntlHHUIIIHHItlllllHIIMMHmlIIMlill ELECTRISCHE SPOORWEG MAATSCHAPPIJ Traag de GRATIS DIENSTREGELINGEN bij de haltechefs en conducteurs. Doorgaande treinen IEDERE 10 MINUTEN. Vertrekpunt te AMSTERDAM hoek Spui en Spuistraat. Stopplaatsen te HAARLEM in de onmiddellgke nabpeid van het FRANS HALS-MUSETJM en den beroemden HOUT. MAANDABONNEMENTEN tegen lage prflzen. De tarieven zfln in de dienstregeling opgenomen; speciale tarieven voor GEZELSCHAPPEN op aan vraag bij de Directie te Haarlem. GED. OUDE GRACHT 86 TELEFOON INT. 2678 A. PH. MEINSMA KALVERSTRAAT 95, AMSTERDAM Pm.-A.ZIDS T E :isr HST i s E E B»"W~ E IR KI & STJITG-A.SES MOEDEE, IS DE3E VLOER MET VALSPAR GELAKT?" JA, KINDJE,... EN HET WATEE ZAL HET NIET HINDEREN,!" HET WATERPROOF VERNIS. Kleine ongelukjes in de huishouding, hebben nooit invloed op met-Valspar-gelakte oppervlakten. Het overloopen van een bak onder een ijskast, binnenstroomende regen door een open raam, een omgevallen koffiepot, het geplas met water en zeep in een badkamer, ... niets van dit alles zal VALSPAR schaden! VALSPAR is het absoluut-waterproof vernis. De gewone weg om een gevalsparde oppervlakte te reinigen is, het af te wasschen. Gebruikt, als ge wilt, kokend zeepsop! Dit beteekent: werkelijke zindelijkheid en reinheid, en bovenal: het niet langer afhankelijk-zijn van de slecht-riekende oliën, die tot nog toe altijd gebruikt werden! VALELNTINE'S SPAR "The Varaish That Won't Turn White" ALLEENVERKOOPERS: J. ROSE & Co., Prinsengracht 762, AMSTERDAM. TELEFOON NOORD 3077. Kennisgevingen voor Verloving en Ondertrouw InvttaUën, Programma'* Dankbetuigingen, Mena'a Lvxepapler en Corr. Kaarten Avtlatiefc Stempelw'k BOEK- U STEENDRUKjCCh.' B. van Marxtgem H*n**er»eel«r 662 ktet nMrut tot. VRAAGT CATALOGUS L V. TECHNISCH BUREAU v/h MOENS & BECK, AMSTERDAM, ROKIN 122. Importeurs van hringgraatstaal. Brandvrij materiaal voor plafonds, vrijstaande wan den, trapbeschietingen, en», in IL erken, Scholen, Kantoorgebouwen, Fabrieken, Schouwburgen, Woon huizen, Boerderijen, Stallen, enz. Monsters en nieuwe prospectus-prijscourant wor den op aanvraag gratis toegezonden. ARNHEM - DEN HAAG - UTRECHT wor een VEREENIGING TOT BEVORDERING DER GRAFISCHE KUNST UITNOODIGING TER BEZICHTIGING DER TENTOONSTELLING VAN GRAFISCHE KUNST EDZ. KONING EN JAN POORTENAAR IN T BINNENHUIS RAADHUISSTRAAT 48-50 wwwAvoue en vïuqqe