Historisch Archief 1877-1940
25 Juli '15, - No. 1987
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
Den 28sten Juli 1914, dus Woensdag a. s.
juist een jaar geleden, sloot de beurs in
eene paniekachtige stemming onder den in
vloed van het toen reeds onvermijdelijk
geachte uitbreken van den wereldoorlog.
Den volgenden dag bleef de beurs gesloten
om eerst in Februari weder geopend te
worden en toen nog slechts voor enkele
fondsen. Later werd de lijst van officieel
genoteerde fondsen geleidelijk uitgebreid,
maar ook thans, na een jaar tijds, is nog
meer dan de helft van de gewoonlijk aan
de Amsterdamsche Beurs verhandeld wor
dende fondsen niet tot de dagelijksche no
teering toegelaten.
Over het al of niet juiste van het sluiten
der beurs mogen de meeningen verschild
hebben, zelfs de meest principieele tegen*
standers van de sluiting zullen thans moeten
erkennen, dat het daarmede beoogde doel
volkomen bereikt is. Tallooze firma's, die
door de te verwachten scherpe daling zouden
zijn medegesleept, konden zich nu staande
houden, hare positiën geleidelijk inkrimpen
en afwikkelen en werden daardoor niet
alleen voor groote verliezen behoed, maar
ook .in staat gesteld hare zaken voort te
zetten en vaak oude, eerbiedwaardige namen
in eere te houden.
Waar wij thans in dezen verschrikkelijken
oorlog een mijlpaal bereikt hebben, mag men
een oogenblik stilstaan om een terugblik te
werpen op de achter ons liggende periode.
Hier is het de plaats niet om een overzicht
te geven van de helaas onnoemelijke ellende,
veroorzaakt door de verwoesting van hon
derdduizenden menschenlevens, de vernie
tiging van honderden millioenen aan bezit
tingen, van onschatbare, niet weder te
herstellen of te vervangen kunstmonumenten.
In deze rubriek is net echter wel de plaats
een kort overzicht te geven van de uitwer
king, die deze twaalf maanden van strijd en
vernieling op het prijsniveau van de voor
naamste fondsen gehad hebben. Ik heb
daarom vergelijkende koerstabellen opge
maakt van de koersen op 28 ]uli 1914 en de
tegenwoordige. Geheel volledig kon ik
daarbij niet zijn, ook al omdat nog lang
niet alle fondsen in de noteering opgenomen
zijn. Toch geven deze tabellen een vrij hel
der beeld van den toestand.
31/3 % Ned. Werk. Schuld.
8 ?
21/2 . ?
4 dom. Amsterdam..
28 Juli
1914
891/8
76%
653<8
99
Holl. spoor 98
7H/4
78
21 Juli
Ver19! 5 schil.
833/8 _ 53/4
733/4 _ 3
631/4
91
91
65 fii
09 9
+ 55 17
+ 551/4 18
67 'J
il/
8
7
Eng. Consols ((te London)
:! % Fransehe rente (te Parij
4 t, Duitsche leeüiugcii ..,
+74 Oostenrijk 731/4
t Hus*en hij l lopu & Co. 76
Belangrijk als de koersverliezen op boven
staande eerste klasse Staats- en beleggings
fondsen ook zijn mogen, toch zijn zij niet
zoo overweldigend als men reden zouden
hebben te verwachten. Opgemerkt dient
daarbij te worden, dat de aanzienlijke lagere
prijzen voor Duitsche en Oostenrijksche
fondsen slechts voor een deel koersverlies
op het fonds representeeren, maar voor het
grootste deel voortspruiten uit de
depreciatie der valuta van de betrokken landen.
Aan den anderen kant moet echter opge
merkt worden, dat van de in deze rubriek.
opgenomen fondsen milliarden uitstaan,
zoodat elk percent koersverlies op deze waar
den een ontzachelijk veel grooter
kapitaalsverlies vertegenwoordigt dan bij andere
fondsen, waarvan slechts enkele millioenen
uitstaan. Dit dient vooral in het oog gehou
den te worden, omdat men maar al te licht
geneigd is, zich te laten verblinden door de
reusach ige koerswinsten, die zooals we
straks zullen zien in enkele afdeelingen
van de fondsenlijst te constateeren zijn.
Gaan wij nu over tot de volgende
afdeeling der prijscourant Bank- en
Credietinstelling" dan vinden wij:
28 Juli
1911
Aiind. Amst. Bank 178
Koloniale Bauk 1001/2
Ned.-Ind. Handelsbank 178
/> Ned. Handelmaatsch... 151
Xederlnndsche Bnnk... i26'/2
,, Rotterdamsclie Bank.. 1363/4
verhoudingen zijn hier
gunstiger, dank zij pok de omstandigheid,
dat vele dezer instellingen nadat de eerste
schok voorbij was niet onbelangrijk ge
profiteerd hebben van den oorlogstoestand;
de Indische cultuurbanken vooral door de
hoogere producten-prijzen.
De koersen van enkele der toongevende
pandbrieven van binnenlandsche hypotheek
banken, wijzen eene waardevermindering
aan, die vrijwel overeenstemt met die van
andere eerste klasse binnenlandsche beleg
gingsfondsen en geheel te verklaren is uit
de natuurlijke verhooging van het rentepeil
voor permanente beleggingen.
28 Juli 21 Juli
?tl'-. % I'amlbr. Nai. llyp. B..
19M..
101J
'.18
9-Hfo
101«/4
'JS
191
96
',12
891.2
96l;'o
92 '"
Ver
schil.
"'/a
De
21 Juli
11115
1681/0
121 '
ISO
l 65!'3
2291'.!
U'71/2
reeds veel
Ver
schil
+ 1H-0
+ 3
--91 <
Thans overgaande tot de afdeeling
Industrieele Ondernemingen" vinden wij de
volgende koersverhoudingen :
Aand.
Pref.
Aand
Pref.
Aand
5 %
Aand
28 Juli
11)14.
. Ned. Fabr. v. Werkt... 10M
Aand. Piiilips Gloeilampen 119
. Wesler Suiker 177
Amalg. Copper ""
Ainer. (;ar. & F'oundry..
Aand. Arn. Hidete J.eather
Am. Smelters & Ref. . .
Betlehrm Steel
Oblif?. i d
. Central Leathcr
Standiird Milliug. . .
l O!) Va
"9
7
64
465/8
17
591/2
86
801/4
32
2.1 Juli
Ver1915. schil.
123 +131/2
1231/4+ H/4
;un<i!iru .Miimig 3()l/o
Sludebakker . . .'. 28%
United States Steel .... 507/8
743/4+103/4
555/8+ 9
321/2+151/2
79 +19
191 +155
93 +12:!/4
41 9
7»'
64
+501/4
+ 71.8
De zeer aanzienlijke koerswinsten in deze
afdeeling en met name voor verschillende
Amerikaansche industrieele waarden zijn
zooals algemeen bekend te danken aan
de groote voordeelen, die de betrokken on
dernemingen op reusachtige leverantiën van
oorlogsmateriaal tot buitengewoon winst
gevende prijzen, behaald hebben. In hoe
verre in de tegenwoordige koersen de toe
komst niet reeds te sterk gedisconteerd is,
laat ik voor het oogenblik in het midden.
Maar dat de duizelingwekkende hoogte
van de koersen der aandeelen van sommige
dier ondernemingen, wier positie nog kort
voor den oorlog alles behalve rooskleurig
1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIHII
IIHIIIlmlIIIIIIIIIIMHIIMIII
was, tot behoedzaamheid maant, zal wel
geen betoog behoeven.
Eene andere afdeeling, die zeer wel ge
varen heeft bij den oorlogstoestand, is die
der Indische cultuur-ondernemingen, met
uitzondering van de Sumatra Tabaksmaat
schappijen.
2SJuli 2) Juli
Ver1914 1915 schil
r.ew.Aand.Cult.Mij.d.Vorst.l. 164 194 +30
\Viustannd. iil. ..'. ?140.80 182l/2+ ?35.20
Aand. Handclsv. Amsterdam. 212
Jiit. Crcd.-en Handclsv.
Rotterdam 1837/8
u Anist. Rubber 9H/o
Kul. Kabbel- 26
Ned. Rubber 19
,. Rott. Tapauncli 115
a Serbadjadi 105
Alg. N«l. lnd. Thee. 86
Amst. Thee Cult 501/2
Küdjong Thee 34
West-Ja vu Thee 881/3
Amst. Deli 225
Am^t. Serdang 75
Deli-Batavia
Deli Maatschappij . .
Krapnh
Alcda
+81
1717/8 9
133 +381/2
? > Q l l O
83/4 +]93/4
+ 10
+ 35
357
480
fi(
152' ;
12
IK)
S 3
50
391 /.)
421/2
?>?)?>
~ 751/1
- 1/2
+ V*
43
331/4
26 '
-17V-1
Rott. Deli 1831/2 142
Scnembah 4421/2 430
Seunah 1)91/4 95
l'nited J,angkal . . ?. . 420 392
De verklaring van het gunstig verloop
dezer afdeeling is gelegen in de hooge
prijzen, door de suikerondernemingen voor
haar product verkregen, die ruimschoots
opwogen tegen het iets lagere provenu, ten
gevolge van minder gunstige weersgesteld
heid. Rubber profiteerde eveneens van betere
prijzen, maar bovenal van het vooruitzicht
dat de consumtie van het artikel nog voor
zeer geruimen tijd belangrijk zal toenemen.
Bij de Theeondernemingen werden de lagere
oogsten, tengevolge van exceptioneel on
gunstige weersgesteldheid gedurende twee
opvolgende jaren, gevoegd bij moeielijkheden
met het verschepen van het product in de
eerste oorlogsmaanden, niet geheel opge
wogen door de phenomenaal hooge prijzen
van het artikel. De vooruitzichten schijnen
intusschen weder belangrijk gunstiger te zijn.
Bij tabak was het minder gehalte van de
in 1915 ter markt gebrachte tabak uit den
oogst 1914 de overheerschetvde factor,
nietIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIMIIII
tegenstaande ook voor dit product de prij
zen zeer medegevallen zijn.
Zeer gunstig is ook het prijsverloop voor
scheepvaartaandeelen geweest. De aanlei
ding daartoe mag van zoo algemeene be
kendheid geacht worden, dat zij geen com
mentaar vereischt:
28 Juli
1914
1111/4
83
113
149
183
Aand. .lava-China-Japan . . .
Kon. Holl. I.lojd . . .
Kon. Ned. Stoomboot
Kon. Pakelvanrl .....
Ned.-AmcriK. Stoomv.
Ned. Seheepvaart-Unie. 144
Stoom vaart Oostzee... S6;V.t
Int. M ere. Marine (gew. aand. 13/4
,: (prcf. 'i 6 ''s
, «o %ol,li»v 423/s
21 Juli
1915
112
130
131
139
242
145
147
Ver
schil
+47°"*
+18
10
+ 59
+ l
+ 601/4
523S +10
Bij Petroleumwaarden zijn de koerswijzi
gingen, vergeleken bij een jaar geleden, niet
zeer belangrijk. Daarbij dient echter opge
merkt te worden, dat in de periode, gedu
rende welke de beurs gesloten is geweest,
deze waarden tot aanzienlijk lagere koersen
in den niet officieelen handel zijn omgezet
en dus het weder bereiken en in menig geval
overschrijden van de koersen van 28 Juli 1914
eene zeer aanmerkelijke verbetering beteekent.
28 Juli 21 Juli
Ver1914. 1915. schil.
Aaml. («cw.' Dordlsche Petr. . . 154 170 +16
Gee. Holl. Petr ........ 177 154 23
Tnt. Rum ........ .' ____ 87:/2 85 2>/2
Kon. l'etr ............ 495 500 +11
Perlak ............... 33 341/3+ ll/s
/nid-l'erlak ........... 38 451/0+71/3
Orinn ................ 65 51 14
In tegenstelling met Amerikaansche indu
strieele waarden, hadden Amerikaansche
spoor wegaandeelen een zeer ongunstig ver
loop. De verwachting, dat een aantal der
zwakkere maatschappijen zich^ian drastische
reorganisatiën zullen hebben te onderwerpen
en de vrees, dat onder de tegenwoordige
omstandigheden de voor reorganisatiën
benoodigde gelden slechts onder bezwarende
voorwaarden zullen te verkrijgen zijn, drukten
de koersen der aandeelen en obligatiën van
lageren rang der betrokken maatschappijen.
Daarentegen hielden zich eerste klasse obli
gatiën en de betere aandeelensoorten vrij
goed, niettegenstaande eerst Duitschland en
nu laatstelijk ook Engeland enorme bedragen
Ie Twentsche Bankyereenipig
B. W. BI poste in & Co.
KAPITAAL: f 15.37O.942,5O EESERVEN: f 6.943.336,86
HOOFIIH AUTTOOR;
AMSTERDAM, Spuistraat 138 144.
B1JWAWTORBM;
(voor wier verbintenissen De Twentsche Bankrereeniging
B. W. Blfldenstein & Co., ten volle aansprakelijk is)
AMSTERDAM, Prins Hendrikkade 139;
LONDEN, B. W. Bipenstein & Co.. 55-56 Threadneedlestr.:
ENSCHEDE. B. W. Blfldenstein Junior:
ALMELO, Ledeboer & Co.
RENTE VOOR DEPOSITO'S:
l pct.
Dlreot eiverderbaar l
Tlei dagai epzegglng l
Een Maand vut Gemiddelde prolongatie-koers met een maximum van 2
Drie Maanden epzegglng .... 3 pCt. ~
Zes Maanden
Een Jaar
n
n
Van den dag der opzegging
af wordt % pCt. minder
rente vergoed.
SAFE DEPOSIT
Heerengracht 531?537,
Weesperpleln 2,
Overtoom h/Ie Conti. Huygensstr.,
Willemsparkweg 80,
verhuurt aan bij haar geïntroduceerde personen SAFE
LOKETTEN in hare Brand- en Inbraakvrije Kelders.
Reglementen zijn aan bovenstaande kantoren verkrijgbaar.
Q/, 's-Gravenhage.
O Pandbrieven
10 jaar opeischbaar a pari.
Verkrggbaar a loos/4 /?.
Ontvang- en Betaalkas,
Wijziging der Depositorente.
Met ingang van heden wordt de
rente-vergoeding vastgesteld als volgt:
Met n dag qpzegging ... % pCt
(Bedragen tot ?20.000 zijn terstond
betaalbaar)
Met 10 dagen opzegging . . % pCt
Voor andere termijnen op nader
overeen te komen voorwaarden.
Open en gesloten bewaargeving vol
gens reglement.
SAFE DEPOSIT-INRICHTING,
geopend:
op werkdagen van 8% tot 5 uur.
beursvacantiedagen ,8% 4
Loketten van ?2.50 per maand (?10.
per jaar) en hooger te huur voor bij
de Directie bekende of geïntroduceerde
personen.
Amsterdam, 21 Mei 1915.
Ni De Haarleisclie
Nul l M1915:
KAPITAAL:
/
3.000.000.RESERVES:
? 250.000.
HYPOTHEKEN:
?17.285.541.92
PANDBRIEVEN
?17.184.800.5 U/ ITLOOTBAEE
/ PANDBRIEVEN
/^ in stukken van
f 5000.?, f 1000.
- (lialfjaarcoupon
Januari-Juli) en f 100
(jaarcoupon Januari).
Veri\rijgbaar ten kantore der
Bank (Ged. Oude Gracht 65)
n door alle Commissionnairs
in Effecten.
en
f500.Standiaid Hrpetiiiikliink, ti RottiriliRi
Directie: Mr. H. H. 0. Oastendgk enJhr.
H. F. Bchnurbequo Boeye.
De Bank verstrekt gelden onder
eerste hypothecair verband en
geeft 5% PANDBRIEVEN
uit onder controle van het
Algemeen Administratie
enTrust, kantoor te Rotterdam.
gevestigd te Utrecht,
verstrekt credieten op billijke voor
waarden. Geeft Schuldbrieven uit ren
tende 4Vs pCt. in stukken van ?1000,
? 5OO en ? 1OO. Koers van uitgifte
98 pCt. De Directie
CORNS. LOEFF.
De Hoilandsche Voorschotbank
HAARLEM, JANSWEQ 42.
Bijkantoren: Amsterdam, Damrak 99.
Rotterdam, Wijnhaven 129a.
's-Gravenhage,Ged.Burgw.38
Maastricht, Breedestraat 24.
De Bank verstrekt gelden tot elk
bedrag met een minimum van ? 5OO
en verkoopt 4^ pCt. schuldbrieven in
stukken van ?1000, ?500, nOOen ?50.
Rott. Hypotheekbank T. Nederl.
Volteekend Maatsch. Kapitaal ? 5.000.000
Reserve ?645.279.84
Geeft geld op eerste hypotheek zon
der vooruitbetaling van rente. Inlich
tingen te bekomen ten kantore der
Bank, Gedempte Bierhaven 25, of bij
hare Agenten.
De Directie: Mr. W. v. ROSSEM,
Mr. TH. REEPMAKER, Mr. N. P. C.V.WIJK
IDE -A. !]Vn S T E IR 3D .&. IMI 3VC E IR
Weekblad voor Nederland
kost slechts f 1.65 per kwartaal
Maatschappelijk Kapitaal f50.000.600. ? Reservefonds f 9.237.150
Hoofdkantoor AMSTERDAM.
Agentschappen te 's-GRAVENHAGE en ROTTERDAM.
Vestigingen in het Oosten: Batavla, Soerabaia, Samarang, Bandoeng,
Weltevreden, Cheribon, Tegal, Pekalongan, Djember, Solo, Djokjakarta,
Tjiiatjap, Padang, Medan,, Teblng Tinggl (Deli), Tandjong Belei,
KotaRedja, Palembang, Telok-Betong, Pontianak. Bandjermasin, Makassar,
Singapore, Penang, Rangoon, Hongkong en Shanghai.
In- en Verkoop van Wissels en Telegrafische Trans
ferten. Ineasseeringen en Financieeringen.
Schrïftelgke of Telegrafische Credieten.
fieiscredietbrieven. Deposito's.
RekeningenCourant. Administratie van Effecten en alle
andere Bankzaken.
OPGERICHT IN 1853 AMSTERDAM OPGERICHT IN 1853
Hoofdkantoor: Keizersgracht 277, Bijkantoor: Stadhouderskade 118
Maatschappelijk Kapitaal f 5.000.000, waarvan uitgegeven f 4.000.000
Reservefonds f 803.000 Extra-Reserve f 130.000
Agentschappen te Alkmaar, Arnhem, Deventer, Dordrecht,
's-Gravenhage, Groningen, Leeuwarden, Maastricht, Middelburg, Rotterdam,
Tilburg, Utrecht en Zwolle.
] met l dag opzegging 2ys pCt.
's, rente thans: \ voor l maand vast 3
) voor 3 maanden vast 3Va
Cheques van deposanten kunnen kosteloos worden betaalbaar gesteld
bij al1" bovengenoemde Kantoren, alwaar uitvoerig Prospectus ver
krijgbaar is.
Gebouw der Bank.
O/
Pand
'obrieven
aflosbaar a pari bij jaarlijksche
uitloting in 25 jaar, in stukken
van ? 100.?, ?500.?en ? 1000.?,
worden tegen den koers van
99 pCt. uitgegeven door de
Utrechtsche
Hypotheekbank,
UTRECHT Tel. 241. Drift 17.
HYPOTHEEKBANK HOLLAND-AMERIKA. Utrecht.
O PANDBRIEVKNin stukken van f 1©O.?, f 25O.?, f 5OO.?en flOOO.?tegren den koers van 1OI pCt.
I LEVENSVERZEKERING -BANK
AMSTERDAM"
Directeuren. M? N.C.M.SMITS « OUErt. - J.UBONWI\£Adj-Oir O AAEIJELTS
5 /oVerzekerde pandbrieven
der N.V. DK CKEDIBT-HYPOTHEKKBANIt te 's-Gravenhage,
Noordeinde 43, waarbij elk bedrijfsrisico der Bank voor de houders is gedekt,
zijn verkrijgbaar a 9& pCt. in stukken van
?1000.?, /SOO.?n /"lOO.?.
De Directie:
G. J. VAN INOEN. Mr. H. VAU.LANT.
\BARBAROSSERIE,
Een bundel met de beste tooneelkritieken van dezen humorist-satiricus.
Ingenaaid ?0.90 Gebonden ?1.25
Omslag en band van LOUIS RAEMAEKERS. - Uitgave van VAN HOLKEMA & WARENDORF, A'dam.