l Aug. '15. .No. 1988 Ho DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND Nadruk verboden Bij de aanneming van de Landstorm-wet (Teekening voor de Amsterdammer' van Joh. Braakensiek) E. n O KI L VAN ANTWOORD Het Dreadnought-hospitaallbij Majta (Jagend, München) .Goddank! Het oorlogsnieuws is gele/en...! (Puck) Slachtoffers der Dardanellen De stem van zijn Meester (Ruy Bias) MINISTER BOSBOOM: TJONGE. .. DAAR WAS IK BIJNA GESTRUIKELD! liililimiilliilliiimillliiiiiiiiiljjiilmlliliililmmitmmmililiHjliimmiijJliiiiijjmiiiiiiiiiii juijijuntiliiiiliiuHifiiiiiiiiinnu jiiiiiiiHtiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiifiiiMiiiiiiiiriMiiiiiliiiMiiiiiiiiiiiiiiniiitii'HiilillililliinnilliiiniiiiiiiiMHili portefeuille van Marine zou worden nedergelegd. Hij zou dus daarom ,voor het wets ontwerp stemmen, het nogmaals uitdrukkelijk betreurende dat niet de po ing tot gemeen overleg het uitstel was geaccepteerd. Bij deze verklaring sloot de vrijzinnigdemocratische woordvoerder de heer Van Deventer zich aan. De heer de Savornin Lohman was ook niet overtuigd: vraagt men nu, of de rede, door den Minister van Marine gehouden, op mij een veel sterker invloed heeft uitgeoefend, ' dan Jcan ik die vraag niet bevestigend be antwoorden". En in het bijzonder werd nog eens herinnerd aan de inderdaad zeer krach tige bestrijding door den heer Van der Voort van Zijp geleverd. De heer Lohman zou nu echter voorstemmen ; daarbij echter de onbe grijpelijke verkjaring afleggende, dat: de volle verantwoordelijkheid van wat nu wordt voor gesteld, kome op den Minister van Marine! In een korte verklaring namens verschil lende geestverwanten, kwam ook de leider der Roomsch-Katholieken, de heer Nolens meedeèlen, dat: vele bezwaren, die tegen den aanbouw op dit oogenblik van de be doelde kruisers bestonden, niet ondervangen zijn. Maar niettemin zou nu worden voorgestemd. En ten slotte volgde even voor de stem ming de leider der anti-revolutionnairen, de heer v. d. Voort v. Zijp, namens zijn vrienden met een korte, scherpe verklaring. Onderde pressie van de portefeuillekwestie stemden zij slechts voor. Het voorstel werd daarop aangenomen met 46 tegen 21 stemmen. De tegenstemmers waren 2 Christelijk Historischen, de heeren Ankerman en Bichon, 5 Unieliberalen, de heeren Smeenge, Hubrecht, de Jong, Schim van der Loeff en Muralt, 2 Vrijzinnig Demo craten, de heeren Ketelaar en Teenstra en de 12 Sociaal Democraten. Dit votum is een eigenaardig votum, dat zeker ten sterkste moet worden belreurd. Uit hetgeen is voorgevallen kan worden afgeleid, dat een bijzonder groote meerder heid (men kan haar ramen op % der leden en misschien meer) de besteding van 20 millioen voor den aanbouw van 2 kruisers van 7000 ton, op dit oogenblik niet wil. Toch aanvaardt in der haast, een meer derheid het voorstel? Omdat de Minister dreigt met zijn heengaan. Nu zie men niet over het hoofd, dat de voornaamste schuld ligt bij den Minister zelf. Gelet op de geschiedenis wist hij met vrijwel wiskundige zekerheid, dat dit voor stel zeer veel verzet zou uitlokken. Behoor lijk toegelicht, kon hij het niet voorbrengen. Het voorstel hing niet samen met den tegenwoordigen noodtoestand. Toch wil hij een beslissing van de volksvertegenwoordiging uitlokken; dus plaatst hij die volksverte genwoordiging voor een aller-moeilijkste beslissing. Het besluit betreft toch niet meer of min der dan de besteding van 20 millioen. Toch waarlijk geen kleinigheid. De Minister treft dus de meeste schuld. En naar het mij voorkomt, heeft de meer derheid der aanwezige leden niet juist ge handeld door uit den weg te gaan voor het dreigement van heengaan. Het is de vraag of in de vacature zoo moeilijk zou zijn te voorzien geweest. Maar dit daargelaten wat komt er op de wijze, zooals nu gehandeld is, terecht van het overleg tusschen de Regeering en de Volksvertegenwoordiging, waar het hier er zij nogmaals aan herinnerd niet eens betreft een maatregel, die verband houdt met den zoogenaamden noodtoestand? De verwarring blijkt nog afdoende uit de verklaring van enkele, zeer bekwame leden: dat de volle verantwoordelijkheid zou blij ven berusten bij den Minister! Alsof door de stemming die verantwoor delijkheid door de voorstemmers nietmede werd aanvaard. Naar het voorkomt, zal de Regeering later weinig reden hebben om zich over deze overwinning te verheugen. De tijd om op deze wijze een zoo groot bedrag als 20 millioen te besteden, is toch werkelijk niet gelukkig gekozen. Amst., 19 Juli 1915. C. DE VRIES. * * <& Buurmansdrift, bij Mafeking, Kaap Provincie, Z.-A., Juni 1915 Geachte Heer Redakteur! Mag ik door middel van uw blad een woord richten tot mijn jonge vakgenooten in Holland, die lust mochten gevoelen, om hun geluk in den vreemde te beproeven? In den vreemde" is echter niet het rechte woord, wanneer men Zuid-Afrika op het oog heeft, want, als men Hollander is en men weet zich aan te passen aan de toestanden, dan wordt men in Z.-Afrika volgens mijn persoonlijke ondervinding rmer als land genoot en goede vriend beschouwd en be handeld. Ja, somtijds, zou ik zeggen, hebben de Hollanders hier iets voor op personen van andere nationaliteit, als het betreft de landelijke bedrijven. Met onze taal kan men overal terecht in Zuid-Afrika, wat voor ons natuurlijk zeer aangenaam is in dit uitgestrekte land. Zuid-Afrika kan nog duizenden boeren, zoowel landbouwers als veetelers, een goede plaa'sing geven. Waarom zouden dan jonge boeren in Hol land, die geen vooruitzicht hebben om eigengeërfd te worden, niet hierheen komen ? Hier hebben zij zeker de kans om een eigen hoeve te krijgen van behoorlijken omvang, als zij hun vak degelijk verstaan, als zij willen werken, en als zij oppassend zijn. Bekwame boerenzoons, en vooral zij, die een landbouwcursus of een landbouwschool hebben gevolgd en zij die de zuive>bereiding grondig verstaan, kunnen in Zuid-Afrika een goede toekomst hebben. Natuurlijk moet men, als men zich ineen ander land vestigt, veel dingen leeren. Men kan niet verwachten, dat in ZuidAfrika alle dingen of zelfs veel dingen den zelfden loop hebben als in Holland. Daarvoor zijn de verschillen in klimaat, grondgesteldheid, watervoorraad, volksgeaardheid en toestanden te groot. Ik ben nu 18 maanden in Zuid-Afrika en ik gevoel mij er geheel thuis. Sedert 6 maanden ben ik bestuurder van een boter en kaasfabriek te Buurmansdrift, bij Mafeking, een dorp, dat in den laatsten oorlog een bekende rol heeft gespeeld. Mijn broeder, die iets langer in Z. Afrika is, siaat'nu aan het hoofd van een dergelijke fabriek te Machavie bij Potchefstroom in Transvaal. Op de Landbouwtentoonstelling van Johannesburg, verleden maand, behaalde mijn broeder voor zijn Goudsche kaas den eersten prijs, en ik verkreeg met mijn kaas den tweeden prijs. Ik geloof, dat de Hollanders een goeden naam hebben als kaasmakers en als zuivelbereiders in het algemeen, en ik ben zeer blij, dat mijn broeder en ik tejohannesburg dien naam van ons Vaderland mogen hand haven. De boerderij is in dit land zeer aan trekkelijk; de grond is op vele plaatsen goed en levert voldoende oogsten op. Ook is de grond nog zeer goedkoop, zoodat men met weinig geld zeer uitgestrekte hoeven kan koopen. Het leven is zeer aangenaam en vrij. De knellende verschillen van rang, stand en geboorte, die het leven in Holland dikwijls verdrieten, kent men hier weinig of niet. De plannen, die mijn broeder en ik hebben, zijn om, zoodra wij dit land voldoende kennen, voor onze eigen rekening een boerderij te beginnen. Onze verdiensten hebben ons reeds in staat gesteld een goeden spaarpot te maken. Ik durf gerust mijn jongen vakgenoten in in Holland, die flinke, knappe boeren zijn, aanraden om hierheen te komen. Als zij den moed en den lust hebben om het ook eens in een ander land te probeeren, dan moeten zij zich niet door kleine be zwaren laten afschrikken om hun land te verlaten en hierheen te komen. Zij zullen hier eigenlijk een tweede vader land vinden, in dit Hollandsch sprekende deel van de wereld, en zij kunnen er een goede toekomst vinden ook. Als zij inlichtingen wenschen, dan be hoeven zij mij slechts te. schrijven, en ik zal hun gaarne alle inlichtingen geven, welke ik kan. Ook raad ik hun zeer aan om zich per soonlijk te wenden tot de Zuid-Afrikaansche Voorschotkas te Amsterdam, Keizersgracht 389. Die nuttige instelling legt zich speciaal er op toe om jonge Hollandsche veeboeren en landbouwers, die hier heen willen gaan, met raad en daad te helpen. De Voorschotkas is volkomen op de hoogte van de toestanden hier, en op haar raad kan men gerust vertrouwen. B vendien heeft de Voorschotkas in ZuidAfrika vertegenwoordigers, die gaarne hun best doen om déemigranten uit Holland te steurten en te helpen waar zij kunnen. Ik richt dezen brief speciaal tot jonge Hollan ders, d.w.z. tot hen, die tusschen 20 en 25 jaar oud zijn. Ouderen, en vooral zij, die getrouwd zijn en een gezin hebben, bedoel ik niet. Voor hen is het emigreeren een zaak, welke bezwaren kan hebben, en dezulken moeten voorzichtig wezen, voor zij zulk een gewichtigen stap doen. Toch kan ik tot hen zeggen: als gij een knap vakman bent op landbouw- en veeteelt-gebied, dan is er voor u ook wellicht een goede kans. Doch onderzoek eerst goed, wat gij gaat beginnen, en stel u in verbin ding met vertrouwbare raadgevers zooals de Z.-A. Voorschotkas. ,^Dank voor opname,'T ^ C. .L. VAN SCHAIKfl Redacteur; Dr. A. G. OLLAND Predikheerenkerkhof l, Utrecht Alle berichten.deze rubriekbetreffende,gelieve men te adresseeren aan bovenstaand adres. EINDSPELSTUD1E No. 19 VAN J. BERGER ZWART a b c d e WIT Wit: Khl, De7, Tfl en g7, pionnen c4 en g3. Zwart: Kb8, Da5, Td2, Lg4, pionnen b7, c7, e4 en f5. Wit speelt en maakt remise. Oplossing over 14 dagen. Reeds een oppervlakkige beschouwing van bovenstaande stelling doet zien, dat zwart door Lf3f het spel spoedig dreigt te winnen. Door een betrekkelijk eenvoudige combinatie verijdelt wit de plannen van zwart en dwingt emise af. Ook betrekkelijk minder geoefender schakers zullen dunkt ons in staat zijn de oplossing van deze studie te vinden. OPLOSSING EINDSPELSTUDIE No. 18 VAN GRAAF DE VILLENEUVE-ESCLAPON Wit: Kh8, Lf6, pionnen c6 en h5. Zwart: Kf4, Th l, pion h6. 1. Lf6-c3 (dreigt door c6-c7?c8 koningin te halen en te winnen) ThlXhS (belet c6-c7 door Th5-c5) 2. Lc3?b4! en zwart kan om den c-pion tegen te houden den toren niet brengen naar e5 wegens 3. Ld6, noch naar h2, noch naar hl, wegens 3. Ld2fenz. Op 1... Tel wint wit door 2. Ld2f. Goede oplossing ontvingen we van L. G. Eggink te Oosterbeek; J. G. Arnoldus te Middelburg; D. Kikke te Edam en J. S. te Zeist. BONDSWEDSTRIJDEN TE ROTTERDAM Maandag 2 Aug. zullen in caféTivoli, Coolsingel, Rotterdam, wedstrijden beginnen in drie klassen, uitgeschreven door den Ned. Schaakbond. Het inleggeld bedraagt f 5.?voor de hoofdklasse, f 4.?voor de 1ste klasse, f 2,50 voor de 2de klasse. Bovendien moet f 2,50 cautie betaald worden. De leiding van deze wedstrijden is opge dragen aan den bondssecretarte den heer S. W. Weisfeit, Prinsengracht 406, Amster dam of diens plaatsvervanger. Voor iedere klasse is een aantal prijzen beschikbaar ongeveer gelijkstaande met de helft van het aantal deelnemers. De prijzen bedragen voor de hoofdklasse: 1ste prijs f50, 2de prijs f30, 3de prijs f20, 4de prijs f 10, 5de prijs f 5; voor de eerste klasse: 1ste prijs f 30, 2de prijs f 20 enz. voor de tweede klasse: 1ste prijs f20, 2de prijs f 12.50 enz. Alleen leden van den Ned. Schaakbond of zij, die lid zijn van een club, aangesloten bij den N. S. B. kunnen meedingen. De wedstrijd duurt uiterlijk tot Donderdag avond. Er wordt gespeeld van 9?2 en van 6?11 uur. De bedenktijd bedraagt 40 zetten in de terste twee uur en daarna 20 voor elk volgend uur. Bij genoegzame deelneming zal bovendien gehouden worden een eendaagsche derde klasse wedstrijd, aanvangende Dinsdag 3 Aug. te 6 uur. Prijzen: medailles. De strijd in de hoofdklasse belooft be langwekkend te worden. Onze jongere spelers, die in den roop van dit jaar herhaaldelijk toonden tegen de oudere opgewassen te zijn, zullen naar men ons mededeelt deze gelegenheid niet voorbij laten gaan om voor het eerst in een meer ernstig tournooi te toon n, wat zij vermogen. Den heeren Marchand, Fontein en van Gelder schrijven wij goede kansen toe. Vooral eerstgenoerr de is dunkt ons een ernstig candidaat voor den eersten prijs. Belangrijk is ook, dat de heer Gans plan heeft mede te spelen, de eerste maal als we ons goed herinneren in een grooteren na'ionalen wedstrijd. De heeren Loman en te Kolstë, die wel iets hebben goed te maken, zullen zeker ook niet ontbreken. Of het den ouderen spelers gelukken zal de enthousiaste jonge garde met succes het hoofd te bieden? We geven hieronder een belangrijke partij uit den wedstrijd te Scheveningen, die ook met het oog op den hierboven door ons uitgesproken prognose van belang is.