De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1915 22 augustus pagina 3

22 augustus 1915 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

, «>,, *3B" No, 1991 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND op den, 21 October 1868 aan de Hoogeschool te Leiden bevorderd tot Doctor in het Romeinsch en Hedendaagsch Recht, na ver dediging van een proefschrift: Over den aard en het wezen der erfdienstbaarheden." . Dit proefschrift trok reeds zér de aan dacht; als de schrijver, na de- behandeling van zijn onderwerp zich daarin ten slotte tot taak stelt de erfdienstbaarheid te definieeren', maar anders dan de wet: als recht" en niet: als last", slaagt hij daarin dermate, dat Opzoomer, onze geniale jurist van de vorige eeuw, die definitie overneemt. Na zijne promotie vestigde Mr. van Waterschoot van der Gracht zich als advocaat te Amsterdam; in 1870 werd hij door het toen-malige Hof van Noordholland bevorderd tot Candidaat-Notaris en reeds bij Koninklijk Besluit van 2 Januari 1875 volgde zijne be noeming tot Notaris te Amsterdam. Groot vertrouwen en eene uitgebreide hotarieele practijk worden nu in de hoofd stad zijn deel; verschillende eerebetrekkingen van politieken, van wetenschappelijken en van philantropischen aard staan voor hem open en de lidmaatschappen van den Raad van Amsterdam, van de Staten van Noord holland en van de Eerste Kamer der Staten Generaal openen Mr. van Waterschoot de gelegenheid om ten algemeenen nutte werk zaam te zijn. : De heer van Waterschoot behoort niet , tot de veelpraters; doch onmiskenbaar heeft hij het talent, voor den notaris een niet genoeg te waardeeïen eigenschap, om met zijn bedachtzaam en beschaafd woord op het. juiste oogenblik tactvol te kunnen in grijpen. Dit laatste bleek mij herhaaldelijk in het Hoofdbestuur van de Broederschap der Notarissen in Nederland, waarvan hij een tiental jaren een verdienstelijk lid was en ook werd die eigenschap ten duidelijkste bewezen door zijn kalmeerend optreden in de ernstige raadszitting, op den 4 Februari 1903 ter gelegenheid van de dreigende sta king der gemeentewerklleden gehouden; zijn uitspraak van vertrouwen in de Amsterdamsche werklieden deed destijds weldadig aan en heeft ongetwijfeld nut gesticht. Getrouw zoon zijner Kerke, die hij met heiligen eerbied dient, erkend voornaam lid der Catholieke partij, bekleedt hij aan het Pauselijke Hof de hooge waardigheid van Geheim Kamerheer. Den nestor der Amsterdamsche notarissen, die in 's iands vergaderzaal herhaaldelijk heeft getoond hoe het notariaat hem ter harte gaat en stellig ook uit dien hoofde heeft aanvaard het voorzitterschap der Staats commissie van 1906 tot herziening van Re gistratie enz., wier taak te uitvoerig is om hier te vermelden, zij het gegeven nog lang zijne gaven van hoofd en hart in dienst te stellen van de velen, d-e daardoor worden gebaat. CHS. MISEROY nmiiiiimniiiimiiiiiiiimimmii iiiiiiiiwiiiiiiiimiiiiiiiimtmiiiiniiii MEK Stratenstof Toe.n een kleine twintig jaar geleden te Amsterdam de bijeenkomst van een Ned. Natuur en Geneeskundig Congres onder de leiding van Van 't Hoff aanstaande was, kreeg ik bezoek van een bejaarden philoloog, dje mij vroeg of ik eens op dit Congres de nadeelen van het Amsterdamsche stratenstof ter sprake, zou willen brengen. Hij woonde p een stofhoek" en had van het stof, dat war opwoei aan zijn gevoelige oogleden veel last. Bovendien zag hij in, dat het stof Ingeademd, voor de ademhalingsorganen ook nadeelig moest zijn. Om beide redenen achtte hij dus zijn wensch gemotiveerd. Ik antwoordde mijn ouden collega, dat het programma der bijeenkomsten sinds lang opgemaakt en gedrukt was, dat men op zulk een bijeenkomst niet voor den dag kon komen zonder eigen proef- en waarnemingen en dat ik mij bovendien daarop zoo kort dag niet kon voorbereiden. Ik stemde echter gaarne toe, dat het opgegeven onderwerp er een van belang was. Sedert zijn de oor zaken van stof-vorming en stöf-opwerping belangrijk vermeerderd en is het nog veel duidelijker dan destijds, dat de stof plaag een oplossing vraagt. De auto's, die in zoo groot aantal onze wegen en straten door kruisen, hebben aan het zoeken gezet naar middelen tot stofwering, doch de voorge stelde middelen worden voor algemeene toepassing nog te duur geacht. De toen gegeven belofte om het onder werp ter sprake te brengen heb ik niet geheel onvervuld gelaten, daar ik herhaal delijk bij gelegenheid eener bespreking van het trachoom, de besmettelijke oogziekte Alleen beur haar was téblond, niet natuurlijk, hemré-blond zeg ik altijd. Ik wist ook, dat ze in hetzelfde hotel logeerde als ik, maar daar zag ik haar weinig of niet. Een vluchtige ontmoeting op een der portalen, een licht voorbijruischen 's avonds op het terras, soms alleen een ijle lichtbene^elende parfum, die zweefde, ergens, in een hoekje van de lees zaal, in de glazen waranda en ik wist dat zij er geweest was. Ze was bijna altijd op haar kamer en daar at ze ook. Maar op een morgen het was een sombere, storm achtige dag stond ik in gedrukte stemming in de hooge glazen warande en staarde naar het wilde spel der witgekopte golven. Maar plotseling drong de gewaarwording tot mij door, dat achter mij iemand naderde en mij langzaam omwendend, zag ik haar aarzelend op mij toekomen. Ze was geheel in het zwart, alleen op haar borst, tegen haar een weinig uitgesneden corsage lagen een paar goudgele rozen. Door het zwarte toilet leek haar blankheid nog intenser, haar oogen waren nu diep-donker alsof de woelige leikleurige zee er zich in weerspiegelde en in den egaal-grijzen dag zonder zon was haar blonde haarpracht als een gouden lichtkrans. In haar rechterhand, waaraan n groote smaragd fonkelde hield zij een roman in gelen omslag. Ik trachtte den titel te lezen. Het lukte mij niet. Aarzelend, met zachte stem sprak ze: Monsieur-pardonnez-moi... mais... vous tes monsieur Henry Vermeiren n'est-ce pas.,. l'auteur de ce livre," en zij hief het boek een weinig in de hoogte. welke onder de arme Israëlitische bevolking van Amsterdam zooveel slachtoffers heeft, het nadeel van het opwaaiende stratenstof heb genoemd. In den zomer nemen de klachten van deze lijders zeer belangrijk toe. Hoe droger de zomer is, des te meer vertoonen zij complicaties met afscheiding veroor zakende bindvliesontstekingen. Een zeer krasse verheffing van dit lijden was waar te nemen in het jaar, toen de electrische tram in Amsterdam werd aangelegd en allerwegen de straten waren opgebroken. De patiënten met afscheiding stroomden toen naar de poliklinieken. Het stof komt in goede en en slechte oogen, doch de slechte hebben zooveel minder verweer en krijgen een moei lijk te genezen ontsteking, terwijl de normale zonder geneeskundige hulp het ondervonden nadeel overwinnen. Onze philoloog begreep-wel, dat hij met de klacht over de benadeeling der oogen, welke hem het naaste trof, geen effect zou hebben, maar verwachtte dit wel van een goed voorgedragen uiteenzetting der na deelen, welke het ingeademde stof moet veroorzaken. Daar stond hij zwak. Voor de strenge rechtbank der wetenschap is het nadeel van ingeademd stof voor de gezond heid niet aangetoond, behalve in exceptioneele gevallen. De hygiëne mag echter op zulk een wetenschappelijke demonstratie niet wachten en wacht daar ook gelukkig niet op. Toen men in de middeleeuwen meende, dat de bedorven lucht de oor zaak van de pest was, ging men tot het branden van pektonnen over in de hoop, daardoor de lucht te zuiveren. Dat heeft niet geholpen. Men zocht de oorzaak op de verkeerde plaats. De dokters waren in die dagen gelukkiger met den maatregel, welken zij namen om zichzelf tegen de besmetting te beveiligen. De groote mantels waarin zij zichzelf hulden, als zij op ziekenbezoek uit gingen, waren wel geschikt om hen de vlooien van het lijf te houden, die, naar wij thans weten, de overbrengers der pestsmetstof zijn. Het plan om de lucht te ontsmetten was minder raak, want ten eerste was de lucht niet besmet behalve door sprin gende pestvlooien en ten tweede kon zij door den walm van brondend pek niet ontsmct worden. Doet ingeademd stof kwaad aan de ge zondheid ? Met zekerheid weten wij dit slechts vooi enkele zeer bizondere en zeld zame gevallen. In sommige beroepen bestaat een zoo ruime gelegenheid om het fijngeplozen of fijngewreven arbeidsmateriaal in te ademen, dat daarvan op den duur groote hoeveelheden in de longen diingen. Het leven verkortende ziekelijke veranderingen zijn het gevolg. Dit is aangetoond voor den arbeid met fijn verdeeld ijzer-oxyd, met tabakstof en met katoenpluis, om maar bij de meest genoemde voorbeelden te blijven. Daardoor weten wij, dat sommige soorten van stof op den duur kwaad kunnen doen. Hoewel deze waarnemingen niet het ge wone stratenstof betreffen, zijn zij evenwel al reeds voor ons van belang, omdat zij zoo duidelijk aantoonen, dat het ingeademde stof werkelijk in de longen geraakt. Wij weten, dat liet grootste deel van het stof blijft kleven aan de slijmvliezen der eerste luchtweeen. Slechts een klein gedeelte gaat verd,er door en bereikt de longen. Dit weten wij ook door een ander soort van stof, dat echter zeer weinig schadelijk is en in de longen der meeste menschen voorkomt. Wie zou gedacht hebben, dat het inademen van de kleine kooldeeltjes, die door onze kachels en lampen in de lucht worden ver spreid zoo algemeen geschiedt, dat bij de lijk-opening van wolwassen personen de longen zonder uitzondering hier en daar blauwzwart gekleurd zijn door de ingedron gen kool! Zelfs de medici hebben zich met moeite van deze waarheid laten overtuigen. Ook van het straatvuil dringt ongetwijfeld een klein gedeelte onze longen binnen en blijft daar de rest van het leven liggen. Wie door zijn woonplaats, door zijn leef wijze, door zijn beroep veel in stofwolken te ademen heeft, zal een grooter stofmagazijn herbergen dan degeen, die, opzettelijk of niet, het stof vermijdt. Straatvegers, kfeedenkloppende dienstboden, fietsers langs drukke en slechtverzorgde wegen, automo bilisten, die druk begane wegen berijden komen dus het meeste voor de stofbelading der longen in aanmerking. Moet .daartegen iets worden gedaan? Een behoedzaam ambtenaar wacht tot er klachten komen. Een behoedzaam geleerde wacht tot er gemotiveerde klachten komen, bewijzen, dat het ingeademde stof kwaad heeft ge daan. Die zijn er niet. Wij mogen zelfs op grond onzer dagelijksche ervaringen aannemen, dat acute aandoeningen van be lang, die de volksgezondheid raken, daar door niet ontstaan. De medici kennen evenmin een chronische longziekte, welke het directe gevolg van stof-inademing zijn zou. Daarmede is echter niet gezegd, dat het stof onschadelijk is. Drie punten moeten hier worden overwogen: het tuberculoseIk boog, stamelde iets en deed onbe holpen. J'ai voulu vous remercier," ging ze ver der terwijl haar oogen mij tegenlachten, J'aime tant votre roman Le Chemin du Bon heur." Vous m'avez doucement remuée, c'est si beau." Ik maakte een afwerend gebaar met mijn hand. Vous exagérez." Mais non, mais non." We spraken nog lang over mijn roman en zij eindigde met te vragen of ik wer kelijk geloofde, dat er een man bestond als de held, dien ik beschreven had. En toen ik die vraag bevestigend beant woordde keek ze mij wat ongeloovig aan. Zij was in dat opzicht erg sceptisch gestemd, zij had de mannen nooit anders leeren kennen als van een lagen egoïstischen kant. Les hommes, c'est la boue," zei ze. Ik glimlachte, staarde in haar w nderzachte oogen en kon niet gelooven dat iemand tegenover haar laag en egoïstisch kon handelen. Den heelen morgen zat ze bij me, spraken we over litteratuur, over tooneel, over het leven. En toen ik bij het afscheid vroeg oi ik hopen mocht haar weer te zien, zei ze met haar welluidende stem, dat het haar altijd een genoegen zou zijn den schrijver van Le Chemin du Bonheur" te ontmoeten, omdat die niet anders kon zijn dan een goed en edel mensch. Vermeiren glimlachte honend. Nou dat heeft ze wel van me ondervonden!' BOUWT TEHDISKiT. Mooie boschrflke terreinen. Spoor.Tram, Electrisch licht, Telephoon. Inlichtingen Mg. .DE VELUWE", Nunspeet. - American ?? Eau de Cologne wordt het MEEST gevraagde Merk. Imp.: JEAN MULDER, Sloterdijk. TAMINIAU'S - JAM ? MoohoorUaatsctiappslijkW. Het Bestuur maakt bekend dat tot Directrice benoemd werd Mejuffrouw E. C. KNAPPERT, thans directrice van het Leidsche Volkshuis, die van af 2 September spreekuur zal houden Maandag en Donderdag W?12 in-het schoolgebouw Pieter de Hooghstr. 78, Amsterdam, alwaar ook programma's en inlichtingen te bekomen zijn voor den nieuwen Cursus. ii i n gevaar, de uitgave van lichaamskracht om het ingedrongen stof onschadelijk te maken en het indirecte nadeel van het verontreinigen der longen. De tuberculose schijnt in de groote meerderheid der ziektegevallen te beginnen in de long. Toen door Robert Koch ontdekt was, dat de naaste oorzaak voor tuberculose te vinden is in de tuberkelbacil, lag het voor de hand aan te nemen, dat de bacillen door inademing in de long dringen. Dan zijn zij dadelijk tehuis. Dit werd dan ook in den beginne stilzwijgend en vanzelf sprekend aangenomen. Men ont dekte tuberkelbacillen in het stof in de nabijheid van lijders aan open tuberculose, die immers b.v. in fluimen dagelijks enorme hoeveelheden tuberkelbacillen verliezen. In gedachte liet men die fluimen uitdroegen, tot poeder worden en verstuiven en had zoo zijn voorstelling over het ontstaan der longtuberculose door inhalatie gereed, leder, die tuberculose fluimen op straat, in open bare lokalen, in scholen ophoestte, scheen gevaarlijk. De praktische gevolgen dezer theorie ziet men in het overal verspreidde verbod om op den grond te spuwen, Dit praktische, prijzenswaardige voorschrift zet nu zijn leven onafhankelijk van de theorie voort, want de wetenschap heeft haar ver trouwen in de inhalatie-theorie verloren. De theorie heeft nog wel aanhangers, zij heeft zelfs nog enkele goede gronden over gehouden, maar zwak staat ze toch. Wij zouden te ver van ons onderwerp afdwalen, wanneer wij dit vraagstuk thans gingen bespreken. Voor ons doel is het trouwens voldoende te constateeren, dat zelfs de vrienden der inhalatie-theorie de onmiddelijk tuberculose-makende .kracht van het stratenstof zeer gering aanslaan. Toch is daarmede de beteekenis van het stof voor de practische hygiëne en voor de theorie der tuberculose niet van de baan. Het kan immers heel goed zijn, dat het longstof het ontstaan van tuberculose bij reeds besmette personen begunstigt. Een van de waarheden, waarmede de bacteriologie ons verrast heeft, is deze dat een besmet persoon nog geen ziek persoon is, dat menigeen smetstoffen in zijn lichaam opneemt, doch daardoor niet wordt aangetast, omdat een bijkomende omstandigheid, die het gif moet onder steunen ontbreekt of omdat de verweerGa voort" drong ik aan. Wij spraken elkaar nu bijna eiken dag. Urenlang kon ik haar gadeslaan als zij naast mij zat aan het strand en met een dromerigen blik in haar oogen staarde naar de rimpelende zee. Als zij dan ver aan den einder de zon op het watervlak zag als een zilveren streep fluisterde ze: II me parait toujours que Ia-bas se trouve Ie bonheur." Wij dineerden nu ook een enkele maal samen, genoten van een concert of een tooneel voorstelling. En op een avond, een van starren flonkerenden, diep-blauwen zomeravond, als je je nietig-klein voelt in die wijde oneindig heid en toch in staat tot heerlijke groote dingen, sprak ik haar van mijn liefde, zeide haar, dat ik mij mijn leven niet meer denken kon zonder haar slanke gestalte, zonder haar zachte oogen en haar droeven glimlach vroeg ik of zij mijn vrouw wilde worden Zij keek mij een oogenblik aan met een raadselachtigen blik, verheerlijkt en toch diep rampzalig en met heesche stem zei ze Alors tu veux me marier?" Haar vraag bevreemdde mij. Mais qu'avais-tu penséalors?" Je ne sais pas..." Mais tu m'aimes?" Tu es Ie but de ma vie." Toen kuste ik voor het eerst haar schuchtere-trillende lippen, die nauwelijks mijn kus beantwoordden. De dagen die nu volgden bracht ik doo als in een gelukzaligen roes. Den heelen LIBERTY MEUBELRFDEELJNG Wij stellen ter bezichtiging eendene NIEUWE MODELKRMERS waarin iu[j een voorbeeld geven van een smaakvolle moninginrjchting,bestaande uit EETKRMER.Z1TKRMER85LRRPKRMER inEngelsche stylen,iuelke tuij geheel compleet met inbegrip van muurbekleeding.Perzische tapyten.gordynen.lampenehaarden franco in Nederland plaatsen voor o o FI. Een catalogus met" afbeeldingen en beschryving dezer kamers zenden tu[j franco op aanvraag Tot een bezoek aan deze nieuwe model kamers noodigen beleefd uit Leidschesfraat Rmsferdam Eenige vertegenwoordigers in Nederland krachten van zijn lichaam hem beschermen. Met name geldt dit in hooge mate voor tuberculose, ledereen draagt zijn beetje tuber culose bij zich, zonder daardoor in het oog vallend ziek te worden gemaakt en er moet van allerlei bijkomen zal de binnengedrongen vijand schadelijk worden. Men mag veilig aannemen, dat het ingeademde stof op deze wijze de tuberculose begunstigt. Immers bij de bovengenoemde beroepsstof-ziekten wordt gewoonlijk tuberculose in de longen ge vonden. Lang voor dat men de tuberkelbacil kende, werd door de geneeskundigen de stoffige atmosfeer nadeelig, de stofvrije gunstig voor de tuberculeusen geacht. De stofvrijheid der lucht van de beroemde kuurplaatsen, waar tuberculeuzen genezing gaan zoeken, zal wel een voorname reden zijn van de heilzaamheid van dit verblijf. Nog op een andere wijze kan ingedrongen stof schade veroorzaken. Het brengt een groote verscheidenheid van min of nadeelige zaken naar binnen: kristallen van kiezel, organische en anorganische stoffen, bacteriën, waaronder ontstekingwekkende en ook smet stoffen. Die doen geen van allen zooveel kwaad, dat het onmiddelijk blijkt. Welnu dan heeft het lichaam zich moeten verweeren, krachten moeten afstaan om onschadelijk te maken, wat op zichzelf volstrekt niet onscha delijk was. Op deze wijs wordt heel wat van de lichaamskracht gevergd. Alles te saamgenomen blijkt het dat deze praktische vraag al even weinig zeker door grondige kennis geschikt tot beantwoording wordt gemaakt als zoovele andere practische Vragen. Wij willen echter niet wachten tot de kennis zoo solied geworden is, tot dat wij precies weten, wat wij hebben verzuimd door niet te handelen. Amsterdam had zijn drinkwaterleiding langen tijd voordat aan onze vastelands-hygienisten bekend was, dat febris typhoidea en cholera door drinkwater worden verspreid; Amsterdam wenscht goede woningen te geven, zonder ooit het bewijs te hebben gevorderd, dat de slechte woning ziekte op haar schuldboek heeft; de stad heeft haar rioleering verbeterd, toen de fheorie, dat volksziekten vooral door ver ontreiniging van den bodem ontstaan, lang verouderd was. Wie eenmaal de oogen ge opend heeft voor de gevaren der onzuivere lucht, wie de begeerte om zuivere lucht in te ademen heeft voelen ontwaken, wordt door afschuw bevangen, als hij, door Am sterdam wandelend, ziet hoe de straten makers als eerste resultaat van hun werk zandhoopen achterlaten, die door den wind eerst na vele weken zullen verstoven zijn, hoe de stadsreinigers met groote volharding hun gemeentelijke bezems gebruiken om stof, dat ergens rustig ligt, in de lucht te verspreiden en zoo een heele straat vol lucht onnoodig verontreinigen, hoe bij het kleedenkloppen vooreerst de kloppers, maar bovendien de voorbijgangers worden ge dwongen golven van lucht in te ademen, waarin het stof van een week fijn is ver deeld, hoe de voorbijsnellende taxi's straatvuil in de lucht slingeren. Hij verlangt naar een flinke regenbui, die de lucht reinigt en het straatvuil tenminste voor een paar uur vastlegt. Hij verheugt zich op een regenachtigen zomer, die ten minste in de ergste maanden door het neerslaan, het vastleggen en het wegspoelen van het stof de longen van zijn kinderen tegen veront reiniging door het straatvuil beveiligt. Wij hebben in Amsterdam sinds lang rein drink water. Wij hebben de eerste stappen gedaan om de bevolking goede woningen te bezor gen. Wij hebben na lange jaren van geduldig lijden den stank van de grachten bedwongen. Het wordt nu tijd te zorgen voor reine lucht. Wat de stratenmakers, de stadsreinigers en de kleedenkloppers doen moeten of laten moeten om dit ideaal te bereiken, zal niet zoo moeielijk te beantwoorden zijn, als men eenmaal de noodzakelijkheid der verbetering inziet. Deze verbetering is veel gemakkelijker en beterkoop te bereiken dan de zorg voor rein drinkwater, voor goede woningen en voor zindelijke grachten is geweest. Ik houd het er voor dat de reiniging der lucht een even groote verbetering der volksgezondheid brengen zal, de gezonde blos aan de stadskindertjes brengen zal, die tot dusver nog maar blijft ontbreken en het vale stads kleurtje van hun wangen zal wegvagen. Dan zal het wonen in de stad gezonder zijn dan het wonen op het veelgeprezen platteland. M. STRAUB dag waren we samen en 's avonds als de badplaats in stille rust neerlag en ik op het balcon voor mijn kamer nog na genoot van een dag van liefde, zag ik haar in gedachten op mijn villa in Chaumes. Ik zag haar slanke lenige gestalte langzaam voortschrijden onder de hooge boomen, ik zag haar hoog opgericht staan op het wit-marmeren bordes, waarvan de geraniums druipen in bloedroode trossen, ik zag haar 's avonds in mijn stu deerkamer bij het zachte schijnsel van een schemerlamp, dat gouden sprankels tooverde in haar weelderig haar. Totdat op een dag, de rampzaligste dag van mijn leven, ik toevallig op het terras te praten stond met Tiry, je weet wel den ge liefden chansonnier en zij op eenigen afstand langzaam aan kwam schrijden. Tiens," zei hij plotseling, la petite Genette." Tu la connais?" vroeg ik met een vaag angstgevoel. Hij lachte schamper. Si je la connais! Oh la la, mon vieux. Qui ne la connait pas! C'est Genette, surnommée Marie la Vierge. Elle fait Ie promenoir depuis sept ans..." Vermeiren zweeg even. Doodsbleek en met heesche stem zei hij: Ik heb haar nooit weer gezien, nooit. Dat is mijn groote liefde geweest! Ha, ha, ha!" Hij lachte honend. ? Maar zijn oogen, droef, wanhopig, lachten niet. Maar Henry, ik begrijp niet..." HJj maakte een kort gebaar met zijn hand. Ik weet wal je zeggen wil. Die béte bourgeois hein? Ja... Ze heeft me geschre ven hè... alles opgebiecht, ze vroeg me om vergeving voor die bittere ontgoocheling en omdat ze me niet dadelijk alles gezegd had. Maar ik moest niet vergeten wat het voor haar was voor het eerst van haar leven een man te ontmoeten die haar niet dadelijk naderde met vele verlangens en vunzige praatjes. En dan ze had zich in mijn nabij heid werkelijk zoo gevoeld, het was of ze een andere persoonlijkheid was, alsof heel dat vroeger leven van haar afgevallen was en ze smeekte me haar toch met een paar woorden te schrijven dat ik haar vergaf." Ik heb dat niet gedaan. Ze liegt" dacht ik. Maar nu, nadat ik er.lang en breed over nagedacht heb, weet ik dat ze niet gelogen heeft en dat ik de goede en edele man" gehandeld heb als een doodgewone béte bourgeois. Je hebt geen recht op het verleden van een vrouw. Haar gedrag vanaf het oogen blik dat ze in je leven gekomen is, daarnaar zul je haar beoordeelen. Hij stond plotseling op, stak mij zijn hand toe, die beefde in de mijne. Ik ga," zei ie kort en ik weerhield hem niet wetend dat ie alleen wilde zijn. Adieu Torn, kom me eens opzoeken in Chaumes, het is soms zoo eenzaam." Langzaam schreed hij naar den uitgang. Ik volgde hem met de oogen, totdat zijn hooge gestalte-verdween in de woelende menschenmenigte. * * *

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl