De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1915 22 augustus pagina 6

22 augustus 1915 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 22 Aüg. '15. No. 1991 f* a. Timmergereedschap; b. Onderdeelen van het veldbed; c. Raam de Mooy; d. Aanschroefbare poten om kisten in tafels te veranderen; e. Verbandtrommels. volgens Schimmelbüsch; ?. Opstand voor geneesmiddelen; g. Instru' - j; h. CM mentenkastjes; hirurgische instrumenten. Het Materieel van de Nedertandsche Ambulance Voor Frankrijk Belangstellenden zijn in de gelegenheid geweest, om het materieel te bezichtigen, waarmede de ambulance is uitgerust, die door particulieren in Nederland ten dienste van het Fransche Roode Kruis eerdaags v/ordt uitgezonden.Daartoe waren gedurende een 3-la! dagen in een zaal van de Kunstkring te Rotterdam modellen vaa de voornaamste uitrustingsstukken zoodanig opgesteld, dat de bezoekers een juisten indruk kregen van de wijze, waarop het speciaal voor deze ambulance vervaardigde materieel is inge richt en wordt aangewend. Met bewonderens waardige opgewektheid en met telkens even groote welwillendheid was dr. C. J. J. Bierens de Haan, de leider der ambulance, daar bezig eiken- nieuwen bezoeker weer rond te leiden en alles te verklaren. De ruime, geheel ge vulde zaal bevatte slechts een klein deel van al het materieel, bestaande uit bijna 700 kisten, en gaf daarom slechts een zeer flauw denkbeeld van den totalen omvang daarvan, evenals van den reuzen-arbeid, i verricht door dem leider, die in 4 weken tijds gedaan gekregen heeft, dat al het materieel vervaardigd is in den vorm door hem aangegeven en gekozen, op grond van zijn groote persoonlijke ervaring op dit gebied. Het meest merkwaardig is wel het embal lage-materieel. Dit bestaat niet uit ruw-houten kisten en kratten, met spijkers dichtgeslagen, maar geheel uit nette grijs geschilderde soliede kisten, behoudens enkele kratten, waarin voorwerpen, van te onregelmatigen vorm en te groot gewicht, om in kisten verpakt te worden, zooals b.v. de onderdeelen van rader-baren. Alle kisten en ook de kratten zijn gesloten door middel vaif uniforme hangsloten, zoodat geen enkele kist opengeslagen behoeft te worden en een zelfde sleutel in staat stelt alles te openen. Eenige sloten van af wijkenden vorm geven dan gelegenheid om onder bepaalde omstandigopmerkingen aanleiding. Ik doel hier niet op de enkele kisten, die door hun grootte, min der practisch voor transport zijn, en daarom pok den leider een doorn in het oog waren; immers deze zijn onontbeerlijk voor het ver pakken van ziekenwagentjes en dergelijke en na lediging zeer goed aanwendbaar als apotheek- en laboratorium-tafels, nadat er korte, stevige poten ondergeschroefd zijn. Mijne bezwaren betreffen allereerst de sluitingen der kisten, die doordat ze tamelijk ver buiten den wand dezer uitsteken een gunstig aangrijpingspunt bieden aan be schadiging bij onzachtzinnig transport en tevens een aanzienlijke doode ruimte vereischen tusschen de kisten onderling bij transport en bij opstelling als kasten naast. elkaar. En verder komt het mij voor dat de aangename, frissche grijze verf, waar mede de kisten geschilderd zijn, en die vooral tot haar recht moet komen, als deze bij wijze van mubilair dienst doen, dus na het, ondergaan van verschillende transporten, juist dan veel van hare frischheid ingeboet zal hebben. De vraag is bij mij gerezen, of een pitch-pine kleur niet betere diensten zou bewijzen. De ambulance is uitgerust met 233 veldbedden, waarvan 33 voor het personeel en 200 voor de verpleegden. Als model hier voor is genomen het veldbed, dat door het Nederland,sche Roode Kruis is vastgesteld voor de ambulances, uitgezonden naar N. O. I. ten dienste van de pestbestrijding. Dr. B. de H. heeft zijne veldbedden echter 10 cM. breeder laten maken, hetgeen m.i. eene ver betering is. Deze bedden bestaan uit 4 geheel losse uit buizen gemaakte deelen, te weten twee voetstukken en twee zijstangen, alle bijeengehouden door een ligzeil. Voor het transport worden de gelijkvormige voet stukken alle tegen elkaar in kratten geplaatst, de buisvormige zijstangen alle bij elkaar in lange smalle kisten, en de ligzeilen opgevouwen in vierkante kisten, zoodoende neemt het geheel zeer weinig plaats in. De opstelling geschiedt zeer snel en gemakkelijk, door de pinvormige uitsteeksels van twee afmeting, als tafelbladen dienst kunnen doen. Op deze wijze kan elke ziekenzaal van een wasch- en een gewone tafel voorzien worden, terwijl van een kastdeur en twee kleine kisten met laden een schrijftafel gemaakt kan worden. De kisten zelve worden dan opgesteld als kasten en de open zijde door een gordijntje afgesloten, waarbij een deel als hang- en een ander deel als plankenkast uitstekende diensten kunnen bewijzen. De kleinere kisten passen precies op de grootsten en dienen voor vermeerdering der bergruimte met een afsluitbaar gedeelte. De kleeding voor de zieken is met zorg gekozen van practische modellen en zal hun zeker evenals de bedden alle redenen tot tevredenheid geven. De kleeding van het vrouwelijke personeel is voor elk der drie categoriën uniform en onderling verschillend, hetgeen een kleinig heid van groot practisch belang is. De dames der huishouding zijn gekleed in donkerblauw, de verpleegsters in lichtblauw, en in net wit de z.g. Helpsters"; dit zijn vrouwen, die de verpleegsters in hun werk bijstaan, maar als niet gediplomeerden, tot zelfstandige verpleging niet bevoegd zijn. Zoo is de tak van dienst, waartoe ieder behoort, onmiddelijk aan hare kleeding kenbaar. De huishoudelijke- en AreuAren-artikelen zijn alle in z.g. nestvorm gemaakt, d.w.z. dat van elk soort eene serie precies in elkaar passend is gekozen, hetgeen de bergruimte aanzienlijk reduceert. Op de tentoonstelling was hiervan een voorbeeld in den vorm van port in grijsgeschilderde kisten, gelijk aan de overige, geborgen. Dit nu lijkt mij eene oplossing die, wat doelmatigheid betreft, verre ten achter staat zoowel bij die, welke in andere landen reeds was toegepast voor ambulance-instrumentorium, als ook bij die, gevonden voor de overige goederen dezer ambulance. De instrumenten liggen in de laden in linnen foudraals verpakt en dus niet onmiddellijk voor het grijpen, terwijl de 3 in elkaar passende kisten niet stroken met het beginsel van gewichtsbesparing en tijdsbesparing bij het opstellen. Ik zag eens bij een Russische ambulance een instrumentarium, dat zoo danig verdeeld was over platte laden in een kast, dat elke lade alle instrumenten bevatte, noodig voor n bepaalde operatie. Deze instrumenten pasten precies op hun plaats, zoodat ze, hoewel onmiddellijk voor het grijpen, toch ook voor transport niet overgepakt behoefden te worden. Dit komt mij voor veel doelmatiger te zijn. Voor het aanleggen van rekverbanden, worden een aantal groote en zware toe stellen medegevperd, die, hoewel van groot nut in eene kliniek, m.i. niet onmisbaar zijn, en in eene ambulance beter vervangen kun nen worden door kleinere en meer geïm proviseerde apparaten. Het meubilair voor de operatiekamer, als instrumentafels, kommenstandaards enz. zijn gemaakt van wit gelakt hout, omdat dit .lichter is dan metaal. Ik begrijp echter niet, waarom niet ook hier, evenals bij de huislance uitgerust met drie draagbaren, voorzien van overdekking, die tevens in 3 raderstellen volgens de Mooy geplaatst kunnen worden en verder van twee ramen volgens de Mooy voor het vervoer langs steile trappen en in nauwe bochtige gangen, waarbij dan het raam in alle mogelijke standen geplaatst kan worden, zonder dat de daarop bevestigde zieke ef af valt. Ook de zoo nuttige kisten met een uitge zochte verzameling timmergereedschappen ontbreken niet. Wat ik wel echter mis, zijn de middelen om den verpleegden, die niet te zwaar ziek zijn, den tijd te korten, als gezelschapsspelen, puzzle's enz. De ervaring heeft geleerd, dat deze schijnbaar onbelang rijke onderdeelen van de uitrusting toch zeer nuttig zijn, niet alleen om de verveling te verdrijven en zoodoende naast goede behan deling, ligging en voediirg een opgewekte stemming onder de verpleegden te bewaren, maar ook om daadwerkelijk door hun psychischen invloed en afleiding de genezing te bevorderen. Keurig voorbereid is ook de geheele administratie. Alle daarvoor benoodigde registers en boeken zijn gereed en wach ten slechts op invulling van de gegevens. De noodige schrijfbehoeften bevinden zich ? in laden van kisten, die met een grooten kistdeksel onmiddellijk een schrijftafel vor men. Nette grijsgemoffelde metalen schuifjes bevatten aan de eene zijde een temperatuur-lijst, aan de andere een blanco ziekte?geschiedenis en kunnen aan de bedden a. Voedingsmiddelen; b. Nest kookketels; c. Draagbaar met overdekking; d. Autoclave; e. Acethyleen-lamp; ?. Instrumenten-sterilisator. een nest vertind koperen kookketels aanwezig. Dr. B. d. H. deelde mede, dat, voor het geval de ambulance geen kookgelegenheid zou vinden in het gebouw, waarin zij onder dak gebracht zou worden, 3 petroleumfornuizen medegevoerd worden. Te betreu ren is het, dat daarvan geen model aanwezig was, aangezien de keuze van een, voor ambulance-doeleinden geschikt toestel om het eten te. koken, mede behoort tot de moeilijkst op te lossen punten. De ambulance neemt voedingsmiddelen mede, berekend voor 6 maanden en alle verpakt in kisten gelijk aan die, waarin de reserve-kleeren geborgen zijn en zooals deze tevens als voorraadkasten te gebruiken. In de behoefte van zetels is voorzien door samenklapbare zeer gemakkelijke houten krukjes en rugstoelen met linnen zittingen. a. Matrassen-kist als plankenkast; b. Verbandstoffenkasten; c. Schrijftafel. a. Instrumentenkastjes; b. Operatietafel. heden een veiliger bergplaats te verschaffen. Alle kisten zijn gekozen (behoudens en kele uitzonderingen) van 3 verschillende afmetingen. en alle zijn zoo ingericht, dat ze tevens onmiddellijk of na het ondergaan van een eenvoudigen handgreep, het ziekenhuismeubilair vormen, te weten: ligkasten, hangkasten, stapelkasten, nachtkastjes.schrijftafels, waschtafels, laboratorium-tafels enz. Een deel van de kisten van het kleinste model zijn bepakt als z.g. eenheidskisten." Elk exemplaar bevat de goederen, d ie dienen om 2 bedden op te maken en 2 man te Meeden; na lediging dienen deze dan als nachtkastje tusschen 2 bedden in. De goe deren van dezen aard, die vór vervanging der gebruikte dienen zijn verpakt, soort bij soort in dergelijke kisten, die, op en naast elkaar gestapeld met het naar voren gekeerd scharnier-deksel dat zich in tegenstelling met de eenheidskisten, waar het aan de smalle zijde is aangebracht, hier aan de breede zijde van de kist bevindt, te samen een praktische kast met afdeelingen vormen, voor de linnenkamer. Alle kisten zijn door loopend genummerd en wel zó, dat de kisten met goederen, die in een bepaalde afdeeling behooren, zooals b.v. het ver bandmateriaal, een achtereen volgend {num mer dragen. Een register vermeldt achter elk nummer den inhoud van de kist en een alphabetische. inventaris bevat alle zaak namen met vermelding van den kist, waarin de betreffende goederea te vinden zijn. Alle kisten zijn voorzien van een rood kruis en dragen duidelijk het opschrift: Ambu lance Néerlandaise en France." Het vinden van goederen is op deze wijze zoo gemak kelijk mogelijk gemaakt en het verloren raken van kisten, zooveel doenlijk vermeden. Inderdaad is het den leider gelukt op deze wijze een uitermate practische verpakkingswijze voor zijn ambulance-materieel te vin den. Toch gaf de beschouwing mij tot twee voetstukken aan weerszijden in twee buis vormige zijstangen te steken en het ligzeil met zijn verlengstukken om de stangen van het ligraam heen te slaan en van onderen twee aan twee aan elkaar te bevestigen. Dit veldbed vormt een heerlijk veerende onderlaag, is gemakkelijk te reinigen en te desinfecteeren, heeft geen schuilplaatsen voor ongedierte, is licht en kan zonder moeite, ook met een verpleegde erop, ver plaatst worden. De verpleegde ligt erop zeer hoog boven den vloer, hetgeen de ver pleging ten goede komt. Een en ander maakt dat dit veldbed in alle opzichten aan de eischen van een ambulance-bed voldoet. Deze bedden worden bedekt met een zeer dunne, in een klein en een groot deel ge scheiden, speciaal vervaardigde kapok matras, een kapok-peluw en een kapok kussen, twee wollen dekens, twee lakens en een kussensloop. Al deze beddegpederea zijn gemerkt met een rood kruisje, zijn voor personeel en verpleegden uniform, behoudens een roode streep, waarmee buitendien de voor het personeel bestemde beddegoederen ter onderscheiding zijn voorzien. Om enkele verpleegden, wier toestand zulks yereischt, te kunnen leggen op een onberispelijk gladde onderlaag, zonder een enkel plooitje, kunnen de bedden op zeer eenvoudige wijze wor den voorzien van een z.g. spanlaken. Dit is een laken, dat iets breeder is dan het bed en aan de beide zijkanten een sleuf heeft,waar door een stok gestoken wordt. De uiteinden van deze stokken worden twee aan twee onder het bed door, met een touw krachtig naar elkaar toegetrokken, waardoor het laken glad over de matras gespannen wordt. De deelen der matrassen worden verpakt in kisten van twee verschillende afmetingen. De grootsten zijn zoo ingericht, dat de dek sels uit de scharnieren gelicht kunnen worden, en precies passend op kisten van kleinere Voor de verlichting zijn 12 groote acethyleen-lantaarns, bruikbaar als hang-, staanen hand-lampen, speciaal voor dit doel veryafordigd. Hunne doelmatigheid zal zich eerst in de praktijk voldoende kunnen bevestigen. Bijzonder fraai en uitgebreid is het chi rurgische instrumentarium der ambulance. Het omvat, behalve een zeer volledige ver zameling van instrumenten, eenige eenheidsbestekken in etui's, om afzonderlijk dienst te doen. Hiervoor is het beroemde Fransche model van Collin gekozen. De overige instrumenten zijn verpakt in kastjes met laden, die passen in iets grootere met deuren. Bij gebruik kunnen de eerste op de laatste geplaatst worden. Beide zijn wit geschilderd en worden voor het transhoudelijke artikelen, de nest-vorm gekozen is, waardoor aan ruimte toch veel bespaard zou zijn. Voor operatietafel is het Duitsche leger model genomen. Deze tafel is geheel samenvouwbaar en in een tamelijk kleine en zeer platte kist te bergen. Hij maakt echter den indruk van niet zeer stevig te zijn, is niet of nauwelijks voldoende verstelbaar en heeft veel te veel uitstekende schroeven die licht afbreken en dan niet te vervangen zijn. Over dezen tafel was dr. B. d. T. dan ook niet zeer tevreden. Het was echter de beste, die hij krijgen kon. De autoclave, inrichting voor het steriliseeren van trommels met verbandmateriaal in stoom onder verhoogden druk is te stoken met gas en petroleum. Dit toestel is enkel wandig. Het water komt onder in dezelfde ruimte, waarin de trommels plaats vinden, waardoor uitstekende deelen, als een peilglas gemist kunnen worden, een voordeel, dat voor het transport weliswaar van belang is, maar m.i. toch niet opweegt tegen de be proefde eigenschappen van de veel kleinere, en lichtere verband-sterilisatoren volgens Lautenschlager. De trommels voor verbandstoffen volgens Schimmelbüsch zijn alle voorzien van de nieuwe patentinrichting die het afsluiten van de gaten, waardoor de stoom in den trommel moet doordringen veel gemakke lijker en vollediger doet tot stand komen en het indringen van stof voorkomt tusschen den trommel en den ring die voor genoemde afsluiting dient. De verbandstoffen zijn alle verpakt in kisten, gelijk aan die voor de reserve-kleeren, en tevens dienende als kasten. De geneesmiddelen zijn zooveel mogelijk in tablettenvorm in keurige grijs gemoffelde metalen doosjes van tweeërlei afmeting en overigens de vloeibare in beugelflesschen, de vaste in stopflesschen geborgen, en be vinden zich slechts voor een klein deel in ampullen. Zij vinden plaats in opstanden, die samengeklapt met den inhoud erin een kistje vormen, dat op zijne beurt in een grooteren kist geborgen wordt. Ook dit onderdeel zag ik eens beter uitgevoerd in eene Russische ambulance. Deze had groote stevige opstanden, die samen geklapt en afgesloten voor transport niet eerst in een tweede kist geborgen behoefden te worden, maar zelve tevens daarvoor dienden. Alle flesschen waren daarin van stopsluiting voor zien, die op den duur beter is dan de beu gelsluiting en door middel van een hevel werden alle flesschen in den opstand tegelijk door veerwerking tegen den bekleeden ach terwand gedrukt en tevens de stop op den flesch gehouden. Voor het transport van zieken is de ambuGeneesmiddelen. worden opgehangen. Voor elke verpleegde is een groote linnen zak aanwezig, waarin al zijn uitrustingsstukken en vuile kleeren worden opgeborgen. Deze zakken worden gesloten en van een nummer voorzien, gelijk aan het nummer dat de verpleegde zelve aan een koordje om den hals'krijgt en kunnen zoodoende worden opgeborgen en aan den eigenaar worden teruggegeven, als deze de ambulance verlaat. Of het papieren num mertje en het wit zijden koordje, waaraan dit hangt om den hals van den verpleegde wel langen tijd weerstand zal kunnen bie den, aan den invloed van transpiratie en waschwater lijkt mij eenigszins twijfelachtig. Een beenen plaatje aan een metalen snoertje waren hier wellicht meer op hunne plaats geweest. Hoewel op de tentoonstelling modellen te vinden waren van de kleinste bijzonderheden,. als gummi-schprten en armstukken voor de verpleegsters bij het baden, een thea-cosy" en zelfs het portret van H. M. de Koningin in een fraaie lijst, als zoovele bewijzen voor de volledige uitwerking van den opzet, moet het velen opgevallen zijn, dat men er geen inzicht kreeg, hoe de leider had voorzien in de behoefte aan twee voorname inrichtingen, n.l. bad-installatie en Röntgen-inri.chting. Tot mij is dit te laat doorgedrongen om Dr. B. d. H. hieromtrent inlichtingen te vragen. Dit spijt mij te meer, omdat beide onmis bare onderdeelen zijn en zeker ieder belang er in gesteld zou hebben, te weten in welken, voor ambulance-doeleinden geschikten vorm, deze inrichtingen te brengen zijn. De geheele tentoonstelling maakte een zeer aangenamen indruk en reeds bij den eersten aanblik kan men zien, dat aan de samenstelling van het materieel noch moeite, noch kosten waren gespaard. Blijkbaar was den leider de beschikking over zeer ruime geldmiddelen .gegeven. Tot het verkrijgen van deze zal zeker bijgedragen hebben de toezegging, dat het geheele materieel, na afloop van zij i gebruik ten dienste van het Fransche Roode Kruis, zal afgestaan worden aan de gelijknamige Nederlandsche Vereeniging. Dit maakt ook eenigszins goed de overigens wel niet volkomen te verdedigen zending van zeer belangrijke hulp uit Neder land naar het buitenland op een oogenblik waarop het Nederlandsche Roode Kruis meent daartoe niet gerechtigd te zijn, maar integendeel nog met al hare krachten te moeten blijven voortwerken, om te zorgen, alles zoo goed mogelijk in gereedheid te hebben, voor eventueele gebeurtenissen in ons land. 's Gravenhage, 14 Aug. 1915. F. HIJMANS, Arts. a. Kisten met linnen goederen en kleeren als kasten gebruikt; b. Matrassen-kist als hangkast. a. Eenheidskisten als nachtkastjes; b. Veldbed; c. Veldbed met spanlaken; d. Opgemaakt veldbed.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl