r,.,** 10 Oct. '15. No. 1998 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 13 Lekker toch! of: Maakt geen slapende honden wakker (Teekening voor de Amsterdammer" van Johan Braakensiek) Een strategisch knaleffect (Puck) HOE ONZE TEEKENAAR ZICH VOORSTELT, DAT HET LAATSTE VERZOEK VAN DEN DIRECTEUR DER WATERLEIDING (OM IN DEN NACHT VAN 7 OP 8 OCTÖBER TUSSCHEN 2 EN 4 UUR GÉN WATER TE GEBRUIKEN) GEWERKT HEEFT OP EEN WASCHECHT AMSTERDAMSCH GEZIN. Engelsche soldaten, als kokospalmen vermomd, over rompelen een Duitsch bivouac. Zij houden het ook uit, de burgers l" (Ruy Bias) (Door de Fransche censuur verboden) De luchtvaart (Punch) Lady X wordt geïnterviewd over nare opvattingen omtrent zuinigheid in oorlogslijd. (Punch) POLITIEAGENT : De haven mag niet geschilderd worden! SCHILDER : Het is een wolkenstudie. POLITIEAGENT : Zoo, zoo, mag jij kaarten voor Zeppelins maken ?! Illlllllllllllllltlllltl VRAOENRUBRIEK voor Algemeene Wetenswaardigheden Men gelieve de vragen voor deze rubriek in te zenden aan het Redactïebureau, met op den omslag het motto Leekenspiegel", en onder opgave van naam en adres (die als vertrouwelijk zullen worden beschouwd.) H. J. T. te L, Ik lees, dat de Berlijnsche historicusDelbrück heeft erkend: dat Oostenryk's doel met zijn ultimatum aan Servië was om het onafhankelijke Servië onder Oostenrijksche controle te plaatsen." Zoudt u mij kunnen inlichten omtrent de plaats waar en den vorm waarin Delbrück dit erkend heeft, of waar ik deze dingen zou kunnen lezen? Waarschijnlijk wordt gedoeld op de vol gende passage, voorkomende in een Politische Korrespondenz" van Delbrück op pag. 555 van Band 157 van de Preussische Jahrbücher. Ich stelle fest, dass es in der serbischen Frage zwischen pesterreich und Russland einen Kompromiss nicht wohl geben könne; die Genugtuung, die Oesterreich für die Ermordung des Thronfolgers fordern musse, könne keine andere sein, als die völlige und definitive Unterdrückung der gross-serbischen Propaganda; diese aber sei nur zu erreichen, w e n n Serbien unter die Aufsicht Oesterreichs g e s t e 111 w e r d e; damit wiederum sei dem Prestige Russlands als der Schutzmacht der slawischen Völker auf der Balkanhalbinsel das Ende bereitet, und das bedeute für Russland eine grosse politische Niederlage." J. V. te A. Een jaar of twintig geleden kon men te Amsterdam en elders af en toe een zoogenaamd Anatomisch Museum bezoe ken, waar, in was, allerlei merkwaardigheden op ethnographlsch en anatomisch gebied waren tentoongesteld. Bestaan zulke rondtrekkende musea nog? Of heeft de zedelijkheidswetgeving ze in ons land verboden? De Anatomische Museums bestaan nog wel. Ze komen echter hier te lande sporadisch voor. De exploitanten zijn voornamelijk Duitschers, die ze in pacht hebben van de fabrieken in hun land, waar die wassenbeelden worden gemaakt. De oorzaak, dat deze museums minder rendabel waren, ligt ten eerste hieraan dat in meerdere plaatsen de autoriteiten tegen het tentoonstellen veel bezwaren opperden. Men zag ze daarom later in de reizende museums meestal als Extra Kabinet, toeiiiiittiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii iiiuiii IIIIIIIIMIIIIIIII HimiiMiiiiiiiiiiimiiiiiiimiiiimnimiimiiMiimi imlIIMItlllllllllllllllllllt gankelijk voor personen boven de 16 jaar." De tweede reden is dat de meeste kermis bezoekers liever iets komisch of sensatiewekkends zien dan iets leerzaams of natura listisch, waardoor het finantieel resultaat veelal, door de hooge kosten van vervoer enz., te gering was. In 't vorig jaar reisde de museumhouder Jean Baumeister nog hier te lande, en waren p. a. eenige dier anatomische beelden te zien in zijn tijdelijk museum, dat dien zomer in een der lokalen van de Galerij van den Strand-Boulevard te Scheveningen was ge vestigd. L. K. te S. In de N. R. C. vond ik een doodsaankondiging zonder rouwrand, met aan het hoofd de letters O. T. Gaarne zou ik vanu de beteekenis van die letters vernemen. De door u bedoelde advertentie betrof het overlijden van een lid van de Theosofische Vereeniging, wiens denkbeelden omtrent leven en dood geheel waren in overeenstem ming met hetgeen in die vereeniging wordt geleerd. Zwarte en duistere teekenen van rouw waren hem onsympathiek, hij vond ze stuitend en onaesthetisch. Het teeken boven de advertentie bestaat niet uit de letters O. T. maar is het oude onsterfelijkheidsteeken van vele oude volkeren, vooral van de Egyptenaren. Het heeft vele namen z. a. Crux ansata, Ankh, Nijlsleutel, Sleutel van leven en dood, enz. en vele beteekenissen. Meestal ziet men het in den vorm-van een cirkel, voorstellende het Eeuwige, het Onein dige, en een kruis (t-kruis of Tan-kruis) voorstellende het stoffelijke, tijdelijke, ver gankelijke. Aan elkander vast beteekenen deze twee Openbaring (door vereeniging van het onver gankelijke met een tijdelijken, stoffelijken vorm). Het teeken beduidt alzoo ook den mensch, op aarde levend. Dat de beide deelen los van elkander gedrukt waren, is geschiedt om aan te kondigen, dat er overlijden heeft plaats gehad, eene scheiding van het onver gankelijke en het tijdelijke, (ontheffing van het kruis). Mocht u zich voor deze symboliek inte resseeren en daarvan meer willen weten, wendt u dan tot het Hoofdkwartier der Theosofische Vereeniging, Amsteldijk 76 te Amsterdam, die in het bezit is van een uit gebreide bibliotheek. Redacteur: Dr. A. G. OLLAND Predikheerenkerkhof l, Utrecht OPLOSSING EINDSPELSTUDIE No. 23 Wit: Kh8, Df7, pionnen g7 en h7. Zwart: Kh6, De5. 1. Df7?e7 (speelt zwart nu De5Xe7 dan volgt 2. g7?g8Pf en wint, terwijl op l ... De5-b8f zou volgen g7?g8D enz.) De5?d4 (de koningin moet op de diagonaal al?hl blijven; behalve Dd4 komen dus slechts in aanmerking 1... Dc3, 1... Db2 en 1... Dal, welke zetten we achtereenvolgens zullen behandelen) 2. De7?e6f Kh6-h5 (2... Kg5 dan 3. Dd5f Dd5: 4. g8Df enz.) 3. De6?h3f (ook 3. Kg8 leidt tot het doel bijv. 3... Dd8f, 4. Kf7, Dc7f 5. Kf8, Dc5f 6. De7 enz.) Kh5?g5, 4.Dh4?g3f Kg5?f5 (4...Kh6 of 4... Kh5 dan 5. Dh2f en 6. Dglf enz.) 5. Dg3-f3f Kf5-e6, 6. Df3-g4f en wint. Op 1... Dc3 wint wit door 2. Dh4f Kg6, 3. Dg3f. Op 1... Db2 wint wit door 2. Dh4f Kg6, 3. Dg3f Kf5, 4. Df3f Ke6, 5. Db3f enz. Op 1... Dal wint wit door 2. De3f Kh5! 3. Dh3f Kg6(g5) 4. Dg2f Kf5(f4) 5. Kg8, De5, 6. Df3f Kg5, 7. h8P enz. Bovenstaande oplossing ontvingen we van den heer J. Rietman te Dieren. Een andere oplossing n.l. onderstaande zonden ons de heer W. Duncker te Leiden en J. S. te Zeist. a 1. Dd7, Kg6, 2. De8f, De8: 3. g8Df en wint. b 1..., Kg5, 2. Kg8, Db8f, 3. Kf7, Db3f 4. Ke8 enz. c 1..., Kh5, 2. Dh3f Kg5, 3. Dg3f Dg3: 4. g8Df enz. d 1..., Df6, 2. Kg8 enz. e 1..., Dc3, 2. De6f Kg5! 3. Kg8 enz. ? l..., Db2, 2. Dh3f Kg5(g6) 3. Dg2f en z. g 1..., Dal, 2. Dh3f Kg5! 3. Dg2f Kf4, 4. Kg8 enz. De ^e studie is een fraai voorbeeld van de moeilijkheden, die zich kunnen voordoen bij een schijnbaar gemakkelijk te winnen eindspel. EINDSPELSTUDIE No. 24 VAN E. HOLM TE IJSTAD ZWART d e WIT f g Wit: Kgl, Pa2, pionnen a5, c5 en e5. Zwart: Ke7, Lb3, pionnen d7 en f6. Wit speelt en wint. Oplossing over 14 dagen. FRANSCHE PARTIJ Derde matchpartij, gespeeld 6 Mei 1915 Wit: Olland Zwart: van Gelder 1. e2-e4, e7-e6, 2. d2?d4, d7-d5. 3. Pbl-c3, Pg8-f6, 4. e4Xd5, e6Xd5, 5. Lcl-g5, c7?c6, 6. Lfl?d J, Lf8-d6, 7. Pgl-e2, Lc8-g4, 8. Ddl-d2, Pb8-d7, 9. f2-f4, 0-0, 10. 0-0, Dd8-c7, H.Pe2-g3, Pf6-h5, 12. Pg3-e2, Lg4Xe2, 13. Pc3Xe2, Ta8-e8, 14. Ld3-f5, Ph5-f6, 15. Lf5Xd7, Pf6Xd7 (beter is 15... Pe4), 16. Pe2-g3, Te8?e6? 17. f4-f5 (zie diagram). ZWART d e WIT f g 17. Ld6Xg3 Zwart krijgt nu wel is waar twee pionnen voor de kwaliteit, maar bij den ongunstigen stand zijner stukken is dit niet voldoende. Intusschen is het kwaliteitsoffer vrijwel ge dwongen daar f5?f6 dreigde. 18. f5Xe6 Lg3Xh2f 19. Kgl-hl f7Xe6 20. Dd2-e3! Dc7-d6 21. TflXfSf Pd7Xf8 22. Tal-f l Pf8-g6 23. De3-f3 Pg6-h8 Het schaak op f7 moet verhinderd worden. Speelt zwart 23... Dc7 dan gaat door 24. Dh3 pion e6 verloren. 24. Df3-h3 In aanmerking kwam 24. Dh5 (dreigende De8 en Dh2) h6, 25. Lh6: gh6: 26. Dh2: Dh2: 27. Kh2: enz. Wit heeft dan waar schijnlijk een gewonnen eindspel, maar wint niet zoo snel als door den tekstzet. 24 Lh2-g3 25. Tfl-f3 Lg3-el 26. Tf3-e3 Lel-f2 27. Te3Xe6 Dd6-f8 Zwart doet slechts gedwongen zetten. 28. Dh3?h5 Ph8?g6 29. Dh5?e2 Wit's positie-voordeel komt steeds meer aan het licht. Nu dreigt weer Te8. 29 Df8-f5 30. g2?g4 Df5?f7 Op 30... Dg5: zou volgen 31. Te8f Pf8, 32. De6f en 33. Tf8:f. 31. Te6-e8f Pg6-f8 32. Te8?e7 Df7?g6 Er is geen veld meer voor de koningin op de f-lijn. De dekking van Lf2 moet dus prijsgegeven worden en hiermee is de partij beslist. 33. De2Xf2 geeft op. Vierde matchpartij, gespeeld 20 Mei 1915 RUSSISCHE PARTIJ Wit Zwart G. J. van Gelder 1. 2. 3. 4. 5. 6. e2?e4 Pgl - f3 Pf3Xe5 Pe5-f5 d2?d4 Lfl?d3 dr. A. G. Olland e7?e5 Pg8-f6 d7-d6 Pf6Xe4 d6?d5 Lf8-e7 Marshall heeft hier den zet van v. Jaenisch (1843) Ld6 weer in eere gebracht; het ver volg kan zijn 7. 0?0 0?0 (ook Lg4 of Pc6 komen in aanmerking) 8. c4 Lg4 9. Pc3 Pc3: 10. bc3; dc4: 11. Lc4: Pd7 12. Dd3 c5 enz. Pb8-c6 Lc8-g4 Pe4-f6 Pf6Xd5 0-0 bc3; dc4: 7. 8. 9. 10. 11. 12. 0-0 Tfl-el c2?c4 c4Xd5 Pbl?c3 Pc3Xd5 Dit lijkt mij minder goed. Zonder dat daarvoor noodzaak bestaat of er een bijzonder voordeel aan verbonden is, moet wit in dergelijke stellingen de paarden niet ruilen; in den regel vergroot die ruiling slechts den druk van zwart op pion d4 en bevordert zij zwart's ontwikkeling; ook gaat de kans dat wit, door zwart te dwingen op c3 te ruilen, den geïsoleerden staat van den d-pion opheft, verloren. Beter ware 12. Lb5ofLe4. 12 Dd8Xd5 13. Ld3-e4 Dd5-d6 14. Ddl-d3 In aanmerking kwam ook Te3. 14 Lg4Xf3 15. Le4Xf3 Pc6Xd4 Op 15... Lf6 zou wit op slechts ne manier, die echter voldoende was, aan nadeel hebben kunnen ontkomen, n.l. door 16. Le4 g6 17. d5. 16. Lf3Xb7 Ta8-b8 17. Dd3-e4 Le7-f6 Niet gunstig voor zwart zou zijn Tb7: 18. Db7: Pc2 19. Le3 Pal: 20. Tal:. 18. Lcl-f4 Dd6?b6 19. Lb7-d5 Db6Xb2 20. Lf4Xc7 Pd4-e2f 21. Kgl-fl? Na De2: enz. ontstaat een remise-stelling. En naar meer had wit zijn wenschen niet mogen uitstrekken.