Historisch Archief 1877-1940
12
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOÜR NEDERLAND
21 Nov. '15. No. 2004
kowo-Porto Lagos met den aanleg van laatst
genoemden haven en werd in belangrijke
mate geïnteresseerd in de ontginning der
steenkolenmijnen.
Reeds sedert eenige jaren hebben de groote
bank-instellingen van Berlijn en Weenen
hare eigene filialen in Sofia, nl. de?Banque
de Crédit" en de
BanqueBalkanique";terGénérale de Bulgarie" worden vertegen
woordigd.
In hoeverre het economische succes aan
de verwachtingen zal voldoen, kan eerst
blijken als deze verschrikkelijke
volkerenstrijd is geëindigd en vrede, orde en rust
zijn teruggekeerd.
8/11 '15. (Slot volgt) v. D. S.
wijl Hongaarsche banken door de ..Banque",
Illlllflllllllllllltlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli tllllllllMIIIIIMMIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIII
POLITIEKE SATIREN
II Ministerieel bezoek
(Teekeningen van Henri van de Velde)
De minister was gekomen
Naar een vér-gelegen stad,
Waar men hem herhaalde malen
Dringend uitgenoodigd had,
Men gaf een diner ter eere
Van den vorstlijken gezant;
Daar werd aardig wat gedronken
Op het welzijn van het land.
't Spreekt vanzelf, dat de minister
Ook een rede houden wou,
En elkeen was zeer nieuwsgierig
Wat de staatsman zeggen zou,
Hij vroeg 't woord en zei: Meneeren,
Ik neem nu dit glas ter hand,
En ik drink hier op het welzijn
Van ons dierbaar vaderland.
't Is me 'n groote eer, meneeren,
Dat 'k hier in uw midden ben
En een stadje mag bezoeken,
Dat 'k tot heden nog niet ken.
Deze stad 'k zeg 't onomwonden
Is de parel van ons land;
Daarom drink ik op het welzijn
Van ons dierbaar vaderland.
Daarom drink ik op het welzijn
Van ons dierbaar vaderland.
Ik had nimmer durven denken,
Dat hier midden op de hei
Zulk een stad ooit kon verrijzen,
'k Ben gebluft, geloof me vrij,
'k Proefde 't reeds aan de spinazie:
't Is hier alles hei en zand,
Daarom drink ik op het welzijn
Van ons dierbaar vaderland.
Toen ik straks werd toegezongen
Door een lieve maagdenrij,
Krerg ik tranen in mijn oogen,
Maar mijn hart was innig blij.
'k Hoop dat later elk dier maagden
Schenkt zes zonen aan ons land,
Redacteur: Dr. A. Q. OLLAND
Predikheerenkerkhof l, Utrecht
Alle berichten,deze rubriek betreffende.gelieve
men te adresseeren aan bovenstaand adres.
EINDSPELSTUDIE No. 27
VAN HENRI RINCK
Opgedragen aan Alexis Troitzky
(British Chess Magazine, 1915)
ZWART
« abcdefgh
WIT
Wit: Kdl, Pa7 en f8, pionnen c6, d3, e3,
h3 en h5.
Zwart: Kf5, Dc5, pionnen d5, f6, g5 en h6.
Wit speelt en wint.
Oplossing over 14 dagen.
Hier heerscht welvaart allerwegen,
Dat zag ik al gauw genoeg,
Want ik telde in alle straten
Om het andre huis een kroeg.
Deze stad is voor den fiscus
Dus bepaald een goeie klant.
Daarom drink ik op het welzijn
Van ons dierbaar vaderland.
Dat 'k den eersten steen mocht leggen
F Van 't krankzinnigen-gesticht,
g Dat hier weldra zal verrijzen,
Was mij 'n aangename plicht.
Er zijn hier nog wel geen gekken,
Maar die komen naderhand,
Daarom drink ik op het welzijn
Van ons dierbaar vaderland.
De minister had gesproken
Naar genoegen van elkeen;
Maar zijn stem begon te haapren,
Hij was zeer vermoeid, naar 't scheen.
Eindelijk zonk hij achterover
Met zijn glas nog in de hand,
En hij snurkte voor het welzijn
Van ons dierbaar vaderland.
SAM TRIP
OPLOSSING EINDSPELSTUDIE No. 26
(Partij Te KolstéOskam)
Wit: Ke2, Dd6, Lc6, Pc3, pionnen a2, c2,
f2 en g2.
Zwart: Ke8, Db2, Td8, Ld7, pionnen e4,
f5, g7 en h6.
Wit speelde 1. Dd6?e6f waarna zwart
als volgt kon winnen: l Ke8 -?8 2.
De6-d6ï, Kj8-g8 3. Lc6Xd7! (A. B.)
Db2Xc2i 4. Ke2-fl, Kg8-h8! (wit moet
nu f het paard wegzetten f het dekken;
als dekkingszet komt alleen Dd4 in aan
merking, daar anders, bijv. na. Dc6 of De5
zwart door Dd3f den looper op d7 verovert)
5. Dd6-d4 (a, b, c, d) Dc2-df 6.Kfl-e2!
(Pdl dan 6... Dc7 en wint den looper)
Dc/-62f 7. Ke2-fl! (op 7. Ke3 volgt 7...
Da3 gevolgd door 8. De7 en wint den
raadsheer) Db2?b8 (dreigt weder door Dc7
den looper te winnen) 8. Pc3?a4! (op 8.
Da4 volgt 8... Dc7 met winst van paard of
looper) UöS-ö/f 9. Kfl?e2, Dbl * a2\ 10.
Ke2~el [op 10. Kfl volgt 10... Dblf 11.
Ke2, Dd3f 12. Dd3: ed3:f en 13... Td7: op
10. Ke3 volgt 10... Da3f 11. Kf4 (11. Kd2,
f4, 12. Pb6! Da7, 13. Kc3, e3! 14. fe3: fe3:
15. De3: Tb8! enz.) Dd3! 12. Dd3: ed3: 13.
Lf5: e2 enz.] Td8?b8 \\.Pa4-c3 (11. Pb6,
Dblf 12. Ke2, Tb6: enz.) Da2-al\, 12.
Kel-e2, Tb8-b2J[ en wint.
a) 5. Pc3-d5, Dc2-dlf.
b) 5. Pc3?dl, Dc2?bl! en wint den looper.
c) 5. Pc3-a4, Dc2Xa4 en wint.
d) 5. Pc3-b5, Dc2-blf, 6. Kfl-e2,
DblXbSf en wint.
A. 3. Ke2 d2, Db2-b8, 4. Dd6Xb8 (4.
Dd5f Kh8, 5. Ld7: Dc7 en wint den looper)
Td«Xb8, 5. Lc6xd7, Tb8-d8 en wint den
looper.
B. 3. Pc3-d5, Db2Xc2f 3. Ke2?e3 (4.
Kei. Dblf 5. Ke2, Dd3f 6. Kei, Lc6: 7.
Dd8f Kh7, 8. Pf6f gf6: en wint) Dc2-d3"
5. Ke3-f4, g7-g5f 6. Kf4-e5, Td8-e8"
7. Pd5-e7f (7. Kfö, Dd4f enz.) Te8Xe7"
8. Dd6Xe7, Dd3-c3f 9.Ke5-d6,
Dc3Xc6en wint.
Het bestudeeren van dit interessante en
VRAGENRUBRIEK
voor
Algemeene Wetenswaardigheden
J. G. te H. Kunt U ook vertellen wat de
rechtspositie van een ambtenaar beteekent?
Bestaan daar boekwerkjes over?
De Grondwet waarborgt den burgers hun
persoonlijke vrijheid en het recht op gods
dienstige belijdenis tegen alle aanranding
van de plaatselijke autoriteiten. Daar deze
waarborg in de praktijk niet voldoende is
gebleken, wordt er sedert jaren, niet het
minst door de ambtenaren zelve, naar ge
streefd, dat de geheele rechtstoestand der
burgerlijke ambtenaren, hunne rechten en
verplichtingen, de eventueel op te leggen
straffen, enz. bij de wet worden geregeld.
De moderne Staat evenals zijn organische
onderdeden, de provincies en gemeenten,
heeft voor het uitoefenen zijner functies tal
van personen noodig, wier arbeidsvoor
waarden in den regel niet, of bijna' niet
vastgesteld zijn. Laten wij de regeling van
pensioenen en wachtgelden daarbuiten, dan
blijven nog over: de aanstelling, aard van
den werkkring, arbeidsduur, loonregeling en
bevordering, vrijheid van den ambtenaar
buiten diensttijd, rusttijd, verlof, woonplaats,
straf vraagstuk, e.m.a. Behalve een Koninklijk
Besluit, waaibij bepaald wordt dat bij ontslag
van een ambtenaar de reden daarvan moet
worden vermeld, waardoor willekeur moeilijk
wordt gemaakt en de ambtenaar eenigszins
beveiligd wordt tegen een ontslag op grond
dat b.v. zijn politieke richtingaan de regeering
ongevallig is, zijn ons geen wettelijke voor
schriften, hierop betrekkinghebbende, bekend.
Een algemeene wettelijke regeling was
voorgenomen in het wetsontwerp op de ge
meentebedrijven dat in November 1903 door
minister Kuyper werd aanhangig gemaakt
bij de Tweede Kamer. In dit wetsvoorstel
was, achter art. 145 der Gemeentewet, een
nieuw artikel 145Ws ingelascht, dat den ge
meenteraad den plicht oplegde bij veror
dening de voorwaarden vast te stellen waar
onder allen, die in dienst der gemeente zijn,
in dienst worden genomen en daarin werk
zaam zijn, daaronder begrepen de regeling
onderscheidenlijk van hunne bezoldiging, of
van hun loon en van hunne diensturen, als
mede voorschriften omtrent de in dienst
treding en het eindigen der dienstbetrekking,
omtrent de verbindbaarheid van
dienstreglementen, het geven van ongevraagd ont
slag, het opleggen van disciplinaire straffen,
de gelegenheid tot het inbrengen van bezwaar
daartegen en de eindbeslissing daarover."
Was dit wetsvoorschrift doorgegaan, dan
zouden de gemeenteraden verplicht zijn ge
worden den rechtstoestand van alle gemeente
ambtenaren zonder onderscheid te regelen.
In het algemeen bemoeit zich de Gemeentewet
met het plaatselijk ambtenaarspersoneel te
nauwernood. Bezoldiging, bevordering, schor
sing, bestraffing, ontslag, het staat vrijwel
alles ter vrije beslissing van de macht die
benoemt; de Raad of B. en W. Prof.
Oppenheim zegt in zijn bekend werk over de
Gemeentewet: De rechtstoestand der plaat
selijke ambtenaren is in zijn algemeenheid
in de Gemeentewet ongeregeld gebleven,
zoodat tegen willekeur en luim van de zijde
der gemeentelijke bestuursorganen op dit
gebied allén het koninklijk vernietigings
recht iets vermag en niet eens veel."
In afwachting van het oogenblik dat de
wet zich dit gewichtig belang zal aantrekken,
zijn reeds in vele gemeenten behoorlijke
arbeidscontracten, aan een door den Raad
vastgestelde verordening gebonden, tot
stand gekomen.
De Bond, die zich de verkrijging eener
wettelijke regeling van den rechtstoestand
der burgerlijke ambtenaren ten doel stelt,
geeft reeds 14 jaren een Maandblad uit,
waarin met prijzenswaardige gematigdheid
en groote grondigheid zijn doel wordt
uite ngezet. Sinds enkele jaren bestaat een door
dien Bond samengestelde Proeve" eener
ambtenaarswet, welke op elke
jaarvergaderingbesproken,aangevuld en verbeterd wordt.
leerzame eindspel zij onzen lezers zeer
aanbevolen.
WEDSTRIJD
Een match Docendo Discimus" ten Den
Haag versus het Vereenigd Amsterdamsen
Schaakgenootschap" werd Zondag 14 Nov.
te Amsterdam gehouden.
De vorige maal bleef de strijd tusschen
deze beide sterkste clubs van ons land onbe
slist. Elk der 2 partijen behaalde 16Vs punt.
Ditmaal was de uitslag: V.A.S. 20 D.D. 19.
In de volgende rubriek zullen we een der
best gespeelde partijen van dezen match
plaatsen.
SCHAKERS IN DEN OORLOG
Volgens D. Wochenschach van 7 Nov. 1915
bevinden zich 1185 Duitsche schakers in
het leger. Van dezen sneuvelden 88 en wer
den 106 gewond. Hoevelen in gevangenschap
verkeeren wordt niet vermeld. Ook zeer
vele Engelsche schakers hebben zich vrij
willig in den oorlog begeven. De bekende
matador G. A. Thomas, kampioen van de
City of London Chess club vecht als tweede
luitenant mede.
Verschillende Russische spelers bevinden
zich nog steeds als gevangenen van de
Duitschers (na den wedstrijd te Mannheim)
te Triberg. De Engelsche schakers hebben
een belangrijke som gelds bijeen gebracht
voor onderlinge wedstrijden dezer Russen.
De Oostenrijkers en Hongaren hebben ook
veel te verduren. Vele bekende spelers zijn
reeds gesneuveld, velen gewond en verschei
denen gevangen gtnomen.
Spielmann, dien men weinig geschikt ?ou
achten voor den krijgsdienst, bevindt zich
thans in Zuid-Tirol. Hij is bij de
telegraafafdeeling van het Oostenrijksche leger
ingedeeld.
Dr. Tartakower vecht tegen de Russen en
schijnt zich blijkens een brief, dien Marco
in de Wiener Schachzeitung publiceert wel
in het krijgsmansleven te kunnen schikken ;
hij heeft gelegenheid nu en dan zelfs
blindDuitsche Vinkenbescherming in België
(Teekening voor de Amsterdammer" van JORDAAN)
D»verbaasde Vogelvriend: Merkwürdig... nur die Geier kommen zu mir!"
Illllln IIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIII llllltlllllnillMIMIIIIMIIUIIIIIIUIII
Lectuur over dit onderwerp vindt u in:
Detiger, Van maatschappij, overheid en
ambtenaren.
Duys, De ambtenaren, hun organisatie en
hun eischen.
Levy, Des ambtenaars grondwettelijke
rechten.
Ons Weeklad van 14 Juli 1912 bevat een
hoofdartikel naar aanleiding van het ontslag
van den heer Tolsma, ambtenaar bij het
Centraal-Bureau voor de Statistiek.
Meer dan eens zijn leden van het Bestuur van
den Bond bij den Minister van Justitie op
audiëntie geweest om aan te dringen op de
indiening van zulk een ontwerp. Het ant
woord was dan steeds dat die indiening
behoorde te wachten totdat een wettelijke
regeling der administratieve rechtspraak zou
zijn tot stand gekomen.
Zoo wacht de rechtstoestand van de
ambtenaren op de administratieve recht
spraak en deze op een Minister van Justitie
die haar in de Kamer behandelen wil.
iiiiiiimiiiiiiiiniiiimiMiiiiiiimiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiil
AHSTEflDAM
PEN HAA<3.JMooRDEÉNPE£02
voorstellingen te geven. In een dezer
blindpartijen deed zich onderstaande stelling voor.
Zwart: dr. S. Tartakower
ZWART
a b c d e f g h
WIT
Wit: luitenant P.
Het spel verliep als volgt:
1. f5Xe6, Ta8?e8, 2. c2-c3 (deze zet
schijnt zeer sterk, immers na 2... Te6: 3.
cd4: heeft wit twee verbonden vrij-pionnen,
toch is de zet niet goed, zooals de
blindspeler spoedig aantoont) Te8?f8f! 3. Kf3?g2
d4Xc3!! 4. b2 <c3 (nog het beste, immers
na 4. Lc5: wint zwart terstond door Tflt)
Lc5Xf2, 5. TflXf2, Tf8Xf2f 6. Kg2Xf2,
KR8-f8, 7. Kf2-f3, Kf8?e7, 8. Kf3 -f4,
Ke7Xe6, 9. h 2?h4, g7?g6, '0. a2-a4,
b7?b6, 11. c3-c4, h7-h6 en wit gaf op.
Volgens de verschillende schaakperiodieken
wordt op alle deelen van het oorlogsgebied
in de loopgraven geschaakt, en probleem
componisten vervaardigen er problemen. De
bekende probleemdichter dr. W. Wolf te
Radeberg (bij Dresden) sneuvelde te Yperen
kort nadat hij een probleem in drie zetten
vervaardigd had. Dit probleem (wit: Kd5,
Lb8 en e8, Pc7 en f2, pionnen: a6, b5, c3,
f4, g3, g5 en h4; zwart: Kf5, Th7, pionnen:
a7, bé, c4, c5, f3 en g6) heeft een geestige
pointe, doch op a8 moet een witte toren
bijgevoegd worden, daar anders een neven
oplossing door l. Pa8 mogelijk is. De auteurs
oplossing vindt men aan het eind dezer
rubriek.
MATCH MR. OSKAM?TE BOLSTE
De uitslag van dezen match is:
Mr. Oskam 3, Te Kolsté4, remise 4.
Hieronder vindt men een belangwekkende
positie uit de zesde partij na den26stenzet
van zwart Le6?f7.
Zwart: Mr. Oskam
ZWART
a bcdefgh
WIT
Wit: Te Kolst
Wit speelde nu 27. Kgl-hl? waarna
zwart zich door 27. Dc8 bevrijdde.
Op de volgende wijze had wit echler fraai
kunnen winnen: 27. e4?e5 (dreigt h5> g6f)
föf5! 28. e5 e6, Lg7*d4f 29. Kal?f l!
Ld4Xc3, 30. e6Xf7, TeSXelf 31. Tdlvel,
Lc3-g7, 32. Dg3 ? R6f Kh7-h8, 3Q. Ld3vf5
en 34. Dg6-h7=f. Speelt zwart (na 29. Kfl)