Historisch Archief 1877-1940
28 Nov. '15. No. 2005
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
11
Het stelsel van 's Rijks belastingen
van Minister Treub
i
De eerste indruk, dien men vrij algemeen
van de belastingplannen van Minister Treub
verkregen heeft, is een van eerbied voor de
groote werkkracht van dezen bewindsman
en tevens, dat de opzet groot en origineel
is en een flink afgerond geheel vormt. De
nadere kennismaking met de afzonderlijke
wetsontwerpen, die geleidelijk in de Bijlagen
tot de Handelingen der Tweede Kamer zijn
opgenomen, heeft het ontzag voor de werk
kracht van den Minisier niet doen vermin
deren. Wat echter het groteske en de origi
naliteit van den opzet aangaat, vrees ik,
dat de nadere kennismaking teleurstelling
moet wekken.
Wel wordt in het plan eene geheele wijzi
ging gebracht in de benaming van de ver
schillende onderdeelen van het belasting
stelsel; wel vindt men er een aantal
schijnbaar nieuwe belastingen in voorgesteld,
maar in het wezen van de zaak zijn er
weinig essentieele verschillen in het karakter
der bestaande belastingen en zullen de ruim
zestig millioen, die tot versterking der mid
delen moeten gevonden worden, in hoofd
zaak verkregen worden uit verhooging van
reeds bestaande belasting-objecten, hier en
daar van een nieuw etiket voorzien, maar
in werkelijkheid neerkomende op eene ver
hooging van de Inkomsten-belasting en
Vermogens-belasting.
Aan den eenen kant wordt met het stelsel
van opcenten gebroken en verdwijnen de
bij de Leeningwet 1914 vastgestelde opcenten
op diverse belastingen om verwerkt te
worden in een hoogere percentage dier be
lastingen, maar aan den anderen kant keeren
die opcenten weder terug onder eene andere
benaming. Want de ?22 millioen, die Pen
sioenbelasting", Weergeld" en
Vlootbelasting" moeten opbrengen, zijn feitelijk
niets anders dan opcenten op de Vermogens
belasting en Inkomsten-belasting. Een
iteretur decoctum'', een zelfde drankje, maar
met een ander etiket, met een ander strpopje
gekleurd om het smakelijker te doen schijnen.
Werkelijk nieuwe belasting-objecten worden
in het stelsel van den Minister slechts zes
voorgesteld, te weten:
Belasting van de doode hand. ? 2,000,000.
Statistiekrecht
3,000,000.Plaatskaartenbelasting. . . 2,000,000.
Tabaksbelasting 6,000,000.
Speelkaartenbelasting . . . 200,000.
Voornamenbelasting . . . 500,000.
f 13,700,030.
En van deze zes nieuwe belasting-objecten
zijn slechts de Voornamenbelasting en de
plaatskaartenbelasting met eene geschatte
opbrengst van ?2,500,000.?of nauwelijks
4 pCt. van het totaal benoodigde bedrag,
voor ons land oorspronkelijk. De vier andere
belasting-objecten: de doode hand", Stati
stiekrecht", tabak"en speelkaarten", hebben
of vroeger reeds bestaan, f zijn reeds her
haaldelijk hier te lande als billijke en
gewenschte belasting-objecten ter sprake ge
bracht en zijn het Statistiekrecht en de
tabaksbelasting, indien ik mij wel herinner,
reeds meer dan eens in den vorm van
wetsontwerpen belichaamd, zonder dat zij
het ooit tot eene plaats in het Staatsblad
hebben kunnen brengen.
In de Memorie van Toelichting tot het
algemeen ontwerp van wet betreffende de
grondslagen van het stelsel van 's Rijks be
lastingen geeft de Minister een groot aantal
becijferingen, waaronder ook eene omtrent
de voorgestelde vermeerderingen van be
lastingdruk, verdeeld over directe en indi
recte belastingen, over roerend en onroerend
vermogen. Het wil mij voorkomen, dat ter
beoordeeling van de vraag, hoezeer de druk
der nieuwe belastingen verdeeld zal worden
over de verschillende lagen der bevolking,
het ook wenschelijk is daarnaast ook eene
verdeeling te maken, waardoor een overzicht
kan verkregen worden van hetgeen onder
het nieuwe plan zal moeten opgebracht
worden: lo voor het inkomen uit arbeid;
2o voor kapitaal en inkomen uit besparingen
en 3o voor verbruik van niet noodzakelijke
levensbenoodigdheden, zoogenaamde
genotof luxe artikelen. Ik geef dadelijk toe, dat
eene zoodanige verdeeling niet absoluut
zuiver te maken is, omdat enkele belastingen,
zooals personeel, tabaksbelasting enz., ten
deele onder meer dan een van deze rubrieken
kunnen gebracht worden. Maar toch kan het
nuttig zijn al is het maar globaal
nategaan, hoe zwaar het kapitaal en de in
komsten uit besparingen en daarmede
bedoel ik niet enkel de groote kapitalen en
inkomens zullen belast worden, indien
het thans aanhangige stelsel ongewijzigd
tot wet verheven wordt. Ik stel mij daarom
voor, aan de hand van de ontwerpen te
becijferen, hoe het belastingbiljet er zal
uitzien voor personen met een matig, zoowel
als met groot vermogen en inkomsten uit
besparingen.
Zonder mij in beschouwingen over het
politiek-economische karakter van het stelsel
te begeven, wensch ik mij te bepalen tot'
eene berekening, hoeveel verschillende
categoriën van belastingschuldigen direct en in
direct in de kosten van de staatshouding
zullen moeten bijdragen en uit de dan ver
kregen cijfers eenige gevolgtrekkingen ma
ken. Vooraf moet ik echter eene opmerking
laten gaan.
Terwijl in de moderne economie van het
belastingwezen steeds en tot zekere
hoogte te recht op den voorgrond ge
steld wordt, dat de economisch zwakkeren
zooveel mogelijk in de lusten en zoo weinig
mogelijk in de lasten der gemeenschap
moeten deelen, wordt daarbij m.i. te weinig
rekening gehouden met de belangen van
eene andere breede schare, die niet minder
behartiging verdienen. Ik bedoel, de ge
lukkig nog altijd talrijke klasse, die door
vlijt en gepaste spaarzaamheid zich gedu
rende een leven van inspanning en beper
king voor den ouden dag een onafhankelijk
bestaan getracht hebben te verzekeren zon
der den steun van publiek-rechterlijke en
andere instellingen te behoeven. De strijd
om het bestaan voor deze klasse van lieden
wordt mtt den dag moeielijker en is vooral
iij den tegenwoordigen oorlogstoestand zeer
ernstig geworden. Het duurder worden der
noodzakelijke levensbehoeften en in het
algemeen de verhooging van den levens
standaard drukt op hen even zwaai als op
de arbeidende klasse, zonder dat zij in
dien zij zulks al wenschten daartegen
eene compensatie kunnen vinden
induurtetoeslagen, loonsverhooging en dergelijke.
Integendeel zien zij hun inkomen op allerlei
wijze meer of minder belangrijk verminderen.
En waar de Minister in de toelichting tot
zijn stelsel herhaaldelijk wijst op het moreel
effect van verschillende der door hem voor
gestelde belastingen, mag er ook wel eens op
gewezen worden, dat door het onvoldoende
rekening houden met de nooden en be
hoeften van de hier bedoelde breede schare
een ernstig gevaar voor de gemeenschap
ontstaat. De prikkel om door besparingen
in de beste jaren des levens zich op den
ouden dag een bestaan te verzekeren, onaf
hankelijk van staatshulp of erger nog publieke
of particuliere liefdadigheid wordt daardoor
toch gaandeweg minder. Eenerzijds wordt
de mogelijkheid tot besparingen kleiner,
anderzijds moet er een grooter vermogen
geaccumuleerd worden, wil men in de meest
bescheiden eischen van een onafhankelijk
bestaan voorzien. Reeds met een enkel woord
is er in het hoofdartikel Qeldzorgen" in dit
blad van 13 November op gewezen, dat het
juist die ruggegraat" van de natie is, die
niet van de oorlogswinsten profiteert, maar
onder de zorgen van de oorlogsverliezen
gebukt gaat. En waar zoodoende de prikkel
tot besparing vermindert, zoo niet geheel
verdwijnt, wordt daarentegen aangemoedigd,
dat men er op los leeft, er op rekenende,
dat wanneer de kwade dag komt de ge
meenschap met haar hulp klaar staat.
In een volgend artikel stel ik mij voor,
eenige becijferingen te geven, waaruit men
kan nagaan, hoeveel middelmatige en groo
tere vermogens en inkomens onder het voor
gestelde belastingplan zullen hebben op te
brengen.
J. D. SANTILHANO
1IIIIIIIIIIIH Illllltlll
De Twentsche
Bankvereeniging
B. W. Blijdenstein & C°.
Kapitaal f 15.445.OO2,5O. | Reserven 17.074.099,97.
HOOFDKANTOOR: Spuistraat 138/144.
BIJKANTOREN (voor wier verbintenissen DE TWENTSCHE
BANKVEREEN1G1NG, B. W. BLIJDENSTEIN & Co. ten volle aansprakelijk is):
AnSIEKDAJM, Prins Hendrikkade 139.
LONDEN, B. W. BLIJDENSTEIN & Co , 55/56, Threadneedle Street.
ENNCHKUE, B. W. BLIJDENSTEIN Ir.
ALMELO, LEDEBOER & Co.
Kekenins-Couraiit met Rentevergoeding:.
In- en Verkoop Wissels op Binnen en Buitenland, Yreemde Munt. Coupons.
Iiicasseering op Binnen- en Buitenland.
Reiswissels, Circulaire Credietbrieveii, geldig over de geheele wereld.
In- en Verkooi»tffecten. Sluiten van Prolongatie.
Uitzetten van Gelden op Prolongatie met bewaring van het onderpand bij de
Twentsche Tru.st M|j.
Bewarinr van Waarden. Safe Deposits.
Verzekering tegen verlies bij uitloting van fondsen.
Voorschotten op Fondsen en Goederen.
Credieten aan handelaren en Industrieelen bij hare afdeeling
CREDIETVEREENlGftlNG, hetzij tegen borgstelling, crediethypotheek of andere
zekerheid, hetzij in blanco.
Rente voor DEPOSITO'S.
Direct opvorderb^ar l .
uien dagen opzegging 2%
Een Maand vast Gemiddelde prolongatie-koers met een maximun van 3
Drie Maanden opzegging 3
Zes Maanden 3^
Een Jaar '. . . 4
*) Van den dag der opzegging af wordt Vs pCt. minder rente vergoed.
Incasso-Bank.
AMSTERDAM - ROTTERDAM - ALMELO
Volgestort Kapitaal f8.000.000.- Reserve f
1,291.000.Effectenorders.
Coupons.
Prolongaties.
Vreemd Bankpapier.
Cheques.
Buitenlandsche Wissels
Uülhiiidsclie Hypotheekbank
TE AMSTERDAM
Reguliersdwarsstraat 6O.
DE DIRECTIE maakt bekend dat de Bank
g-elden beschikbaar heeft voor
het sluiten van eerst-hypothecaire leeningen.
Directeur: H. S. GRATAMA Jzn. - Den Haag.
PA^fD^ ^ LEVENSVERZEKERIMG-BANK
ri AMSTERDAM
Oircdeuren. M' N.CH.SMITS v« OUErt. - JUBONMIM Arfj-Dir O
ff
Ontvang- en Betaalkas,
Wijziging der Depositorente.
Met ingang van heden wordt de
rente-vergoeding vastgesteld als volgt:
Met n dag opzegging ... l pCt
(Bedragen tot ?20.000 zijn terstond
betaalbaar)
Met 10 dagen opzegging . . 1% pCt
Voor andere termijnen op nader
overeen te komen voorwaarden.
Open en gesloten bewaargeving vol
gens reglement.
SAFE DEPOSIT-INRICHTING,
geopend:
op werkdagen van 8% tot 5 uur.
, beursvacantiedagen ,8% ,4 .
Loketten van ?2.50 per maand (?10.
per jaar) en hooger te huur voor bij
de Directie bekende of geïntroduceerde
personen.
Amsterdam, 14 Oct. 1915.
Sliniiiiri HNOthiikDiiik, ti RoftinJim
Dlreoti»: Mr. H. H. O. Outendgk «nJhr.
H. F. Schmmrbequu Boeyi.
De Bank verstrekt gelden onder
eerste hypothecair verband en
geeft 59éPANDBRIEVEN
uit onder controle van het
Algemeen Administratie en
Trust, kantoor te Rotterdam.
Rott, Hpotheekbank T. Sedert,
Volteekend Maatsch. Kapitaal ? 5.000.000
Reserve ?645.279.84
Geeft geld op eerste hypotheek zon
der vooruitbetaling van rente. Inlich
tingen te bekomen ten kantore der
Bank, Gedempte Bierhaven 25, of bij
hare Agenten.
De Directie: Mr. W. v. ROSSEM,
Mr. TH. REEPMAKER, Mr. N. P. C.v.WIJK
De Hollandsche Voorschotbank
HAARLEM, JANSWEG 42.
Bijkantoren: Amsterdam, Damrak 99.
Rotterdam, Wijnhaven 129a.
's-Gravenhage,Ged.Burgw.38
Maastricht, Stationstraat 36
De Bank verstrekt gelden tot elk
bedrag met een minimum van ? 5OO
en verkoopt 4aA pCt. schuldbrieven in
stukken van ? 1000, ?500, ? 100 en ?50.
Illllllllllimillll IIIIIIIMIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIMIIIIIIMIIIIIHIIIIIIIIMIIIIllllllllllllllllMlinillMllllllllllllll
Stand l Juli 1915:
KAPITAAL:
?3.000.000.
RESERVES:
?250.000.
HYPOTHEKEN:
?17.285.541.92
PANDBRIEVEN
?17.184.800.5 W/ ITLOOTBARE
/ PANDBRIEVEN
l .,?. in stukken van
1 u f 5000.?, f 1000.
en f500.?(halfjaarcoupon
Jaimari-Juli) en f 100
(j aar coup on Januari). Ver
krijgbaar ten kantore der
Bank <Ged. Oude Gracht 65)
r u door alle Commissionnairs
in Effecten.
r^ IN18I9TE PARIJS \-ft>
T Directitv.Nederland;tt ,
'5MR.ALEX.HWER7HQMC2
?2 EN c1
«I J.D.N.PISTORIUS *
gevestigd te Utrecht,
verstrekt credieten op billijke voor
waarden. Geeft Schuldbrieven uit ren
tende 4V»pCt. in stukken van ? 1OOO,
? 5OO en ? 1OO, Koers van uitgifte
98 pCt. De Directie
CORNS. LOEFF.
Gebouw der Bank.
aflosbaar a pari bij jaarlqksche
uitloting in 25 jaar, in stukken
van ? 100.-, ?600.?en ? 1000.?,
worden tegen den koers van
101 pCt. uitgegeven door de
Utrechtsche
Hypotheekbank,
UTRECHT Tel. 241. Drift 17.
23 Laan van Meerdervoort,
'S-CRAVENHACE,
vraagt AGENTE* voor hare afd. 8PAABPANDBRIEVEN.
De Directie:
Mr. J. C. L. M. VAN ILS.
P. J. M. MASTBOOM.
Maatschappelijk Kapitaal f50.000.000 - Reservefonds f 9.237.150
Hoofdkantoor AMSTERDAM.
Agentschappen te 's-GRAVENHAGE en ROTTERDAM.
Vestigingen in het Oosten: Batavla, Soerabaia, Samarang Bandoeng,
Weltevreden. Cherlbon, Tegal, Pekalongan, Djember, Solo, Djokjakarta,
Tjitatjap, Padang, Medan, Tebing Tinggl (Deli), Tandjong Balei,
KotaRadja, Palembang, Telok-Betong, Pontianak, Bandjermasin, Makasser,
Singapore, Penang, Rangoon, Hongkong en Shanghai.
In- en Verkoop van Wissels en Telegrafische Trans
ferten. Incasseerïngen en Financieeringen.
Schriftelijke of Telegrafische Credieten.
Eeiscredietbrieven. Deposito's.
RekeningenCourant. Administratie van Effecten en alle
andere Bankzaken.
CREDIETVEREEN1GÏNG
AMSTERDAM
OPGERICHT IN 1853
Hoofdkantoor KEIZERSGRACHT 277
Bijkantoor: STADHOUDERSKADE 118
Maatsch. Kap. f5 000.000 Uitgegeven f4.000.000
Reservefonds f813.000 Extra-Reserve f130.000
te Alkmaar, Arnhem, Deventer, Dordrecht,
's-Gravenlinfic, Groningen. Leeuwarden,
Maastricht, Midiielburfi, Nijmegen, Rqtlcrdam,
Tilburg, Utrecht en Zwolle.
tefien eene rente in verhouding tot het
promessendisconto dfr Nederlimdsche Bank.
e | met l dag opzegging 2' , pCt.
O, rente thans: voor l maand vast 2'' , .,
l voor 3 maanden vast 3' ,
Cheques van deposanten kunnen kosteloos worden betaalbaar gesteld bij
alle bovengenoemde Kantoren, alwaar uitvoerig Prospectus verkrijgbaar is.
In- en verkoop van cheques op het Buitenland.
Incasseeringen - Safe-deposit.
rdamsche
Maatschappij van verzcwing tegen? ongevallen
ade N r.). Pi air) C, Rotterdam..
Individueele
Ongevallenverzekering.
l>irectie: P. B. MEES, JT. BBUWSTMTG.
Hoofdvertegenwoordiger voor Ned. Oost-Indië:
N. J. TAKKEN, Simpang, Soerabaia.
Pandbrieven
31 Dsc. 1913
j HYPOTHEEKBANK
HOLLAND - AMERIKA - UTRECHT
5°i'
l o
601
o
31 Dec. 1914
F. 2.567.150.
l
Verkrijgbaar bij alle Effectenhandelaren in stukken van.
F. 1000.-- F. 500,-, F, 250.- «n F. 100.-1 1 Nov'1915
_'____' l F. 3.253.500.