Historisch Archief 1877-1940
i l
10
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
12 Dec. '15. No. 2007
belasting moet opgemerkt worden, dat zij
op zich zelve een der meest billijke en juiste
belasting-objecten is en dat er daarom prin
cipieel geene bedenkingen tegen haar bestaan.
Bij de beoordeeling van de vraag, hoe zwaar
het vermogen en de vruchten daarvan onder
het voorgestelde systeem zullen belast worden,
mag zij echter niet uitgeschakeld worden.
De verhooging der zegelrechten, waarvan
de opbrengst op f 11 millioen geraamd wordt,
tegen f 7 millioen onder het bestaande stelsel,
dus ca. 60 pet. meer, zal insgelijks voor
verreweg het grootste deel door de bezitters
van kleinere en grootere vermogens moeten
gedragen worden. Ik wijs ten dien aanzien
slechts op de verhooging van het zegelrecht
op fondsen (van 4 tot 6 per mille voor
binnenlandsche en van 6 per mille tot
l percent voor buitenlandsche effecten), het
evenredig zegelrecht op nota's van
beurspmzetten enz.
Eindelijk hebben wij nog de personeele
belasting. Olschoon in de onderlinge ver
houding der onderdeden aanmerkelijk ge
wijzigd, schat de minister, dat de totale
opbrengst dezer belasting over het geheele
land nagenoeg gelijk zal zijn aan die onder
de bestaande heffing (inclusief de
leeningsopcenten). De bedoeling van den minister
Is volgens de Memorie van Toelichting ge
weest, haar meer zuiver het karakter eener
verteringsbelasting te geven. Of hij daarin
geslaagd is, meen ik te moeten betwijfelen.
Het zoude mij echter te ver voeren, indien
ik daaromtrent te dezer plaatse in
bizonderheden wilde treden. Voldoende zij het
daarom hier aantegeven, dat door intrekking
der grondslagen haardsteden" en rijwie
len," door vrijstelling van winkels, kantoren,
logementen, schouwburgen enz. de opbrengst
der tegenwoordige belasting met f 3.600.000
zal verminderen. Om die vermindering en
tevens de 20 leeningsopcenten ad f 2.750.000,
tezamen dus f 6.350.000.?weder goed te
maken, worden drie nieuwe grondslagen:
Motorrijtuigen," Pleiziervaartuigen" en
Biljarten" met een geraamde opbrengst van
f 800.000 toegevoegd. Het leeuwendeel der
compensatie voor even genoemde vermin
deringen ad ruim f6 millioen moet echter
gevonden worden uit verhooging van de
heffings-coëfficient voor de grondslagen
huurwaarde", mobilair" en dienstboden."
n, voor zooverre ik naar de mij bekende
toestanden in Amsterdam zulks kan
beoordeelen, komen die wijzigingen neer op eene
niet onbelangrijke verhooging van het be
lastingbiljet voor lieden met fortuin en in
komen, die overeenkomstig hun stand moeten
en wenschen te leven, zonder daarbij eenige
overdadige weelde ten toon te spreiden,
waarbij middelmatige inkomens in
verhouding niet het minst zwaar getroffen
worden.
Om deze zienswijze te illustreeren, laat
ik hier een paar voorbeelden volgen. Nemen
wij eerst iemand, die een huis of gedeelte
van een huis met vier haardsteden, ter
huurwaarde van f 500, bewoont, wiens
meubilair op eene waarde van f 2000
geschat is, die er ne dienstbode op na
houdt. Bij de bestaande regeling luidt zijn
biljet voor de peisoneele belasting:
Huurwaarde f31.20
Haardsteden 6.
Meubilair;
24.Dienstbode 6.
20 leeningsopcenten.
f 67.20
13.44
f 80.64
By de voorgestelde nieuwe regeling zal
het biljet luiden:
Huurwaarde f 47.50
Haardsteden .
Meubilair
48.Dienstbode 8.
HTïiso
M.a.w. dus eene verhooging met meer dan
50 pCt. vergeleken bij 1914 en vroeger en
van bijna 30 pCt. onder vigeur van de
leeningsopcenten van 1915. In beide gevallen
zullen voor Amsterdam daarbij nog 155 ge
meentelijke en provinciale opcenten gevoegd
moeten worden, waardoor het totaal f 263.92-'
zal worden, tegen f 184.80 onder het be
staande regime en f 171.36 vór 1915. Eene
zeer bezwarende verhooging voor menschen
Uit een Heldenleven
(NIET VAN DR. RICHARD STRAUSS)
Schitterende daden van groothartige
geestdrift voor een idiëeele zaak,
zijn van Holland zeeker niet te
verwachten. Daarvoor moet men
zijn bij andere naties, die meer
zijn wat men ten onzent opge
wonden standjes" noemt.
FBEDEÜIK VAN EEDEN
Jan rookte 't liefst een pijpje, dronk
een borrel op zijn tijd
en was een toonbeeld van
gemoedlijk- en zachtaardigheid.
Maar met de groote oorlog kwam
de schrik voor 't duitsch gevaar
en 't werd Jan heet om 't hart bij 't zien
van Neerlands heldenschaar
die daaglijks door het Gooi marcheert
met tjiengboemtarataa
en toen nam Jan een kloek besluit:
daar moet ik bij zijn, ja
Ik wil een sabel en een geweer,
ik sla den vijand manhaftig neer,
ik trek moedig in den strijd
voor Neerlands onafhankelijkheid,
daarvoor te sterven, is mij een eer!
met een inkomen van f 2500 a f 3000 per
jaar, die in Amsterdam moeielijk voor lageren
huur terecht kunnen. En ten dien aanzien
mag deze Minister van Financiën, die in de
Memorie van Toelichting tot zijn Grond
slagen-ontwerp psychologische" overwe
gingen bij zijne bestemmings'-belastingen
zoo op den voorgrond stelt, in de eerste
plaats ook denken aan de psychologische"
gevolgen van deze verhoogingen.
In een volgend artikel daarover nader.
J. D. SANTILHANO
Vrijwillig
LandstormkorpsMotor Vaar- en Voerwezen
De volijverige directie van het
Etappenen Verkeerswezen heeft dan nu de handen
aan den ploeg geslagen om zoo spoedig
mogelijk tot een Vrijwillig Landstorm Motor
bootkorps en Automobielkorps te geraken.
Terecht merkt de Directie in een
circurichtsnoer. Dan verwacht ik, dat met deze
directie aan het hoofd, dit korps een sieraad
zal worden van de Nederlandsche weermacht.
Naast de circulaire verspreidt de directie
een lijst van gegevens, waaraan ik het een
en ander zal ontleenen om doel en streven
van het korps in wijder kring bekend te
maken.
De leiding van het korps berust als van
zelf bij de Directie van het Etappen- en Ver
keerswezen (algemeen hoofdkwartier), al waar
een officier (de reserve Ie luit.
landweerjagers jhr. E. O. Berg van Middelburgh
speciaal voor dit doel werkzaam is gesteld.
De standplaats van genoemden officier is
voorloopig Delft. Hij is te bereiken onder
het adres: reserve Ie luit. belast met de vor
ming van het vrijwillige landweer-stormkorps,
motor vaar- en voerwezen, etappen depot
Delft. Alle correspondentie moet aan dit
adres worden gericht.
Het korps zal bij het in actie komen van
leger en vloot, aan diverse onderdeden
worden toegevoegd voor:
Ie. Wat betreft motor- en andere booten
(eigenaar en personeel).
a. Verkenningsdienst te water in liniën
en stellingen en bij het veldleger.
b. Patrouille en bewakingsdiensten van
accessen enz. enz.
c. Vervoer van commandanten en staven
naar onderdeelen van hun commando.
d. Snelvervoer van gewapende piketten,
Patrouilleboot met aanhangmotor''en"motorwielrijder.
laire op, dat met de totstandkoming van
dit korps te lang is gewacht. In een water
land als het onze had reeds vór de mobi
lisatie zeker een motorbootkorps moeten
bestaan, zooals dat ook in het buitenland
het geval is. Ziet men toch in den
tegenwoordigen oorlog Duitsche motorjachten
aan den strijd deelnemen, zoowel in Vlaan
deren als in Polen.
Waarom zouden wij dan moeten achter
blijven. In een vroeger artikel had ik reeds
eens gelegenheid te constateeren, dat alleen
al voor ons gewonden-transport in het
polderland de waterwegen de eenig bruik
bare zijn. De landwegen, die door onze
geinundeerde polders loopen, zullen of onder
water staan f hoogstens benut kunnen
worden door de vallede troepen.
Waaraan het dan te wijten is, dat dit
korps niet tot sfand kwam?
Vroeger is er een poging tot oprichting
geweest. Deze mislukte echter volkomen,
waarschijnlijk omdat bij de overeenkomst
veel te veel in bijzonderheden werd afge
daald. Thans onderneemt de Directie van
het Etappen- en Verkeerswezen een nieuwe
poging en roept de hulp en tusschenkomst
in van alle betreffende vereenigingen en hun
organen om op de vlugste en beste wijze
alle betrokkenen te bereiken. Het hoeft geen
betoog, dat de directie op die medewerking
hoogen prijs stelt, ook al berust na de op
richting der afdeelingen gezag en regeling
geheel bij de militaire autoriteiten en de
door deze autoriteiten aangestelde com
mandanten.
Moge nu de totstandkoming van dit korps
een voldongen feit worden. Laat men de
teleurstellingen vergeten, de grieven op zij
zetten en weze 's lands belang de eenige
iiitniiiiiiiiiiiiiiHii
Toen is Jan stande pede naar
het Raadhuis heengegaan
en zei: Zie burgemeester, 'k meld
mezelf vrijwillig aan!
Mijn leus is: allen weerbaar" en
de dijken opgehoogd",
wat vechten kan te wapen" en
den vijand afgedroogd!
De burgemeester sprak: dat's flink,
meneer reik me de hand
U geeft een schitterend voorbeeld aan
heel 't Gooi- en Eemeland
U wenscht een sabel en een geweer?
U zult ze hebben en nog veel meer,
U krijgt een ransel en een pet,
patroontasch en een bajonet.
Uw daad strekt heel ons dorp tot eer!
De burgemeester liet hem uit
en Jan was in zijn sas,
hij liep rechtop en martiaal
en in paradepas,
hij droomde al van krijgsmansroem,
kommiesbrood, snert en rats
en aan de bittertafel dronk-ie
'n extra glaasje Catz,
mitrailleurs, geschut en zoeklicht-installaties.
e. Overbrenging van berichten en het leg
gen van kabels voor draadverbinding, mede
werking bij optisch seinvtrband en
draadlooze telegrafie.
?. Fourage- en munitievervoer (ook lichte
sleepdiensten).
g. Vervoer in dienst van het Roode Kruis
en Geneeskundigen dienst.
h. Het vormen van vaste werkplaatsen
voor herstelling.
i. Bemanning van gevorderde motorbooten.
2e. Wat betreft motorwagens en rijwielen
(eigenaar en personeel).
a. Het vormen van een groote geoefende
reserve voor den autotreindienst (bestaand
legeronderdeel).
b. Het verrichten van diensten als het
vrijwillig militair automobielkorps hetwelk
thans bij het leger dienst doet, doch in oor
logstijden belangrijk uitgebreid dient te
worden).
De diensten, die van dit korps zullen
worden gevergd, zijn dus geen sinecure.
Verder moet alle begrip van huur of voor
deel ter zijde worde gesteld. Slechts een
zuinig berekende vergoeding van eigen
onkosten en voor afschrijving voor waarde
vermindering zij op zijn plaats.
Voor wat verder de verbintenis, de keuring,
eischen voor toelating, oefening, uniform,
bewapening, bevordering en aanmelding
betreft wordt verwezen naar vorenstaande
gegevens en het reeds vermelde adres.
Moge de directie spoedig over een deug
delijk en talrijk korps kunnen beschikken.
ARTILLERIST
'S iï< "i1
en bij 't naar huis gaan floot-ie
zachtkens het Wien Neerlandsch bloed
en toen hij thuis kwam zong hij tot
zijn vrouw bij wijz' van groet: *)
Ik krijg een sabel en een geweer,
ik sla den vijand manhaftig neer,
ik trek moedig in den strijd
voor Neerlands onafhankelijkheid,
daarvoor te sterven is mij een eer!
De vrouw van Jan stond stom verbaasd
in 't eerste oogenblik,
maar toen hij uitgezongen was
zei zij: Je ben niet snik,
wat leuter je van sabels en
geweren en van strijd
en van te willen sterven voor
de onafhankelijkheid!
Het denkbeeld dat jij vechten wil
maakt me al zoo van streek,
ik voel dat ik een toeval krijg,
net als verleden week!
*) Dit lied kan ongeveer gezongen worden op de
onzalige wijze: Santfuort aan de See.
Onze Puzzles
De pijpen-marskramer-puzzle heeft drie
oplossingen gegeven.
A. Ie Dag: l a f -.07 + 9 st. a f .77
2e 23 i -.07 + 7 f -.77
3e 45 f -.07 + 5 f -.77
B. Ie Dag: 4 st. h f .10 + 6 a f 1.10
2e 26 f .10 + 4 f 1.10
3e 48 f -.10 + 2 f 1.10
C. Ie Dag: 7 st. a f -.10 + 3 a f 2.10
2e 28 f .10 + 2 f 2.10
3e 49 f -.10 + l a f 2.10
Wij ontvingen goede oplossingen van (het
cijfer achter den naam geplaatst duidt het
aantal goede oplossingen aan, welke door
den inzender is gegeven):
H. J. K. te Vlissingen (1), W. H. W. te
Lochem (2), J. F. J. te Leiden (3), M. B. te
H. (1), J. G. K. te Amsterdam (1), E. D. K.
te Sliedrecht (1), Joh. Lam te W. (1), P. L.
te G. (1), A. P. te Amsterdam (1), W. te
Z. B. (1), J. W. V. te Amsterdam (1). M. J.
H. te Numansdorp (3), E. Y. te Amsterdam
(1), A. Don te V. (1), VI. te Amsterdam (1),
J. G. te Uithuizen (2), J. C. B. te Amers
foort (1), Ter H. te Haarlem (3), B. te Hoorn
(1), J. S. te Amsterdam (1), v. E.?A. te
Leiden (1), W. J. te Rijswijk (1), T. J. C.
te Leiden (1), G. B. te Haarlem (1), K. R.
C. B. te Alkmaar (2), G. C. v. T. te G. (1),
P. V. Bz. te G. (1), H. L. V. te G. (1), C.
W. te Aalsmeer (3), J. K. te Arnhem (2),
H. J. K. te Arnhem (2), Jo. F. D. te Amster
dam (3), Oom Koos (1), B. C. te
Bloemendaal (1), G. van R. te Rotterdam (1), H. L.
H. te Schoonhoven (1), L. C. de J. v. B. en
D. te G. (1), J. v. H. te Nijmegen (1).
De prijs is dit keer ten deel gevallen aan
P. J. C. te Leiden, wien een boekwerk is
toegezonden.
De oplossingen zijn ditmaal vele: Geluk
kig. Ik mis echter nog verschillende namen.
O.a. P. P. te G., die anders altijd een zeer
trouwe medewerker is.
CORRESPONDENTIE.
W. K. W. te L.: Het slot van uw schrijven
luidt: Er zijn dus twee en niet meer dan twee
verschillende antwoorden op het vraagstuk."
(Zie nu onder a, b en c).
J. K. te Arnhem, 'n Heel aardig idee van
u om de oplossing op een ansicht te schrijven.
Maar niet meer strepen!
Verschillende inzenders hebben geklaagd
dat de hiervoren besproken puzzle slechts
een rekensom was. Wij willen daarom nu eens
iets bijzonders geven. Hieronder volgt de.
NIEUWE PUZZLE
Wat mompelt A. B., als de oplossingen
moeten worden uitgezocht?"
De inzendingen moeten meer een hartelijk
dan hatelijk karakter dragen. Eenige ant
woorden zullen worden gepubliceerd, terwijl
de inzender van het juiste antwoord een
boek als prijs zal ontvangen.
A. B.
VRAGENRUBRIEK
voor
Algemeene Wetenswaardigheden
Men gelieve de vragen voor deze rubriek in te
zenden aan het Redactiebureau, met op den omslag
het motto Leekenspiegel", en onder opgave van
naam en adres (die als vertrouwelijk zullen worden
beschouwd.)
M. R. te A. Welk lid uit het huis Van
Arkel was gehuwd met een jonkvrouw Van
Gouda?
Wij moeten hierop het antwoord schuldig
Wil jij een sabel en een geweer?
wil jij gaan vechten op 't veld van eer?
dan ben ik een weduwvrouw!
Water!! Water!!! Ik val flaauw!
gauw naar 't Raadhuis! Rechtsomkeert!
Onze Planken-Helden
x
(Teekening voor De Amster
dammer" van Wybo Meijer)
COR RUYS.
blijven. Noch de uitgebreide geslacht si ij sten
van de familie Van Arkel, voorkomende in
de Nederlandsche Heraut van 1892, noch de
uitvoerige artikelen over deze familie in
Kok's Vaderlandsch Woordenboek en v. d. Aa,
Biographisch Woordenboek noemen den naam
van Gouda", evenmin als de vele artikelen
over het geslacht van Arkel in de
Navorscher of in de Bijdragen voor vaderlandsche
geschiedenis en oudheidkunde.
P. L. te A. Bestaat er een werk over
baarden, met illustraties, hoe deze gedragen
werden en worden; indien ja, weet u uitgevers
en prijs?
Het eenigst ons bekende werkje is:
Haarund Barttrachten vom Altertum bis zum
Gegenwart, door E. Forster. München, 1910. Mit
29 Abbiidungen. Prijs f 0.85.
De door ons opgegeven boeken kunnen
door iederen boekhandelaar geleverd worden,
zoodat wij alleen bij uitzondering de namen
der uitgevers opgeven.
BERICHT
Men schrijft ons, naar aanleiding van
Lampe's versje over prof. Bolland's knollen
en citroenen begrip, dat de hoogleeraar den
gewraakten zin zelve hekelt in zijn
brochureToen Jan zijn dierbre gade op
de gangvloer liggen zag
stapt' hij terstond de deur uit en
ging zonder goeiendag,
hij keek niet om en holde naar
het Raadhuis op een draf
en zei: ach, Burgemeester, maak
me als 't kan soldaatje af!
Mijn vrouw wil het niet hebben
en ze zou er dood van gaan,
ach, Edelachtbre, maak de zaak
in godsnaam ongedaan!
Ik wil geen sabel en geen geweer,
'k wil niet meer vechten,het spijt me zeer,
want Neerlands onafhankelijkheid
bezorgt me thuis maar narigheid,
ik retireer me, adjuus meneer!
B. 1. STOURI
Penteekeningen van Henri van de Velde