Historisch Archief 1877-1940
..L
10
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
27 Febr. '16. No. 2018
standigheid eveneens voor de Steel Corpo
ration van gunstige terugwerking is.
Een en aad^opent voor de
Amerikaansche staalBilodiieenfëa in het algemeen het
vooruitzicht dp. meerdere bedrijvigheid, die
hun produCÜe^capaciteit tot het hooge prijs
niveau van thans voor het Ie halfjaar van
1916 ten volle zal in beslag nemen.
De Steet CorrJotetion heeft dan ook ver-'
schillende verbeteringen en uitbreidingen
voorbereid, o. a. het oprichten van een
benzol- en een zwavelzuurfabriek, alsmede
meerdere hoogovens. Tot dit doel zijn reeds
credieten tot een bedrag van 20 millioen
dollars toegestaan.
Veorts heeft zij onlangs ( 22.800.000.
5 pCt. Ie hyp. Bonds teruggekocht, hetgeen
een vermindering, van de jaarlijksche vaste
lasten met #1.140.000 beteekent, terwijl
sedert begin van den oorlog van de gewone
aandeelen, ia het buitenland gehouden, naar
schatting 'ongeveer g 51.000.000. naar de
V. S. zijn teruggevloeid.
Het aandeelenbezit van Nederlandsche
houders, dat einde Maart 1914135.729.300.
bedroeg, was midden December 19i5 tot
$ 24.272.006.t-~- verminderd.
25/2 '16. V. D; S:
? k t^., , .V . t, . .; ,
iiiniiiniiiiMiiiiinAmiiiinniniiniiiiiiiiiinuiHiuiirtuiiiMiiiiiinniia
Nieuwe boeken van deze week:
Jhr. mr, H. SMISSAERT, De Twentsche
Nijverheid in beeld. Druk en Uitgave van
Emrik & Bioger, Haarlem-Londen-Parijs.
NELLY VOLKER VAN WAVERV EEN, 'Rijmpjes
en prentjes voor bedtijd en altijd, met een
voorwoord,van BETSY ESSER, 32 pag. Rot
terdam, W. L. en j. Brusse.
FREDERIK VAN EDEN, Bij 't Licht van de
Oorto^svtóm.Hl pag Amsterdam.W.Versluys.
J. H. LEOPQl.o,"Epictetus. Stoïsche Wijsheid,
(derde druk) 80 pag.,. f 0.95, geb. f 1.35. Rot
terdam, W. L. en J. Brusse.
A. C. J. ROOVERS, De Kommies, V. Vor
men. Opgaven voor hen, die zich aan 't
examen voor rijksambtenaar wenschen te
onderwerpen, met antwoorden, 40 pag., f 0.35.
Zutphen, W. J. Thieme & Cie.
H. V. ESMOND, 'n Boottochfje, vrij bewerkt
naar 't Engels, door IDA MEES (Dilettanten
Tooneel onder redactie van G. NOLST
TRENITÉ) 16 pag. Haarlem, H. D. Tjeenk
Willink.
Diplomatieke Briefwisseling met betrekking
tot den Oorlog van 1914?1915, 264 pag.
Den Haag, N. V. Expl. Mij. v. dagbladen.
Dr. ERNST DE VRIES, De beteekenis van
ons gevoelszintuig. (Uit Zenuw- en
Zieleleven) 32 pag., f 0.45. Baarn,
Hollandiadrukkerij.
RIJM-KRONYCK
Het water, stijgt!
Het water stijgt! De dammen breken...
de stortvloed breekt zich breeder baan ...
en, machtloos, zien reeds vele weken
wij zwakke menseden 't onheil aan ? . ?
... Wat?, macht'loos? . . . ho maart, wacht
[eens effen!
dat is wel makkelijk gezegd !
Men kan het water anders treffen,
dan dat men het aan banden legt !
Heeft niet ter Laan de wilde baren
der Roode Zee (genaamd ook Zaan)
door 'n allerliefste speech tot Hare
Majesteit stil en stom doen staan ?
En de vorstin heeft hem de handen
?edrukr, en vriendelijk geneigd... *)
Duys was er niet, die vond 't een schande)
. .. En 't .water stijgt ...
Heeft Hartkamp ons in 't Panorama
niet duidelijk in beeld getoond
zoo menig vroeger water-drama
waarbij geen hoeve werd verschoond?
. . . Hoe 't water eens in zeven-honderd,
Oost Lutjëbroek zoo heeft bedreigd ?
Wij stonden over 't feit verwonderd . . .
.«> , E«.' v
Heeft men niet honderd-duizend koeien
(of mér) in Amsterdam gevoed,
en hun bezitters + familie
voorzien van 't kostelijkst ondergoed ?
En staat 't niet dagelijks in de kranten
wat zoo'n gezin te eten krijgt?
en kwam H. M. hen niet bezoeken . . . ?
. . . Maar 't water stijgt ...f
Reeds dreigen duizend comité'tjes
met feesten van liefdadigheid,
met exposities, tango-thé'tjes
en nog meer zoete narigheid,
waar men zich (ach, welk edel streven)
in Volendamsche kleeren rijgt,
om k een beetje mee te helpen. . .
...En 't water stijgt . . .
Dan denk ik aan die flinke kaerels,
aan 't leger, dat te velde staat,
en dat met nationalen ijver
de kracht van 't water wederstaat.
Al zal 't vooralsnog niet veel helpen,
men doet zijn plicht, en werkt en zwijgt,
...hoewel de dijken telkens breken,
... en 't water stijgt .....
) eigenlijk: genegen.
MELIS STOKE
iiiiiMiiiminiiiiiiii
iiiniiinimiimiiiiMiiiiiiMiiiiiiiiiiiHHMiMiiiitiiiiiiiiiiMMii
De Zorgzame
(Teekening voor de Amsterdammer" van Frits v. Alphen)
JOHN BULL : - Wees niet bang, Marianne! Laat de
Turk maar aan de Dardanellen blijven! Onze vrienden
zullen hem wel elders te pakken krijgen!
XVIII
Dengene, die mijn uitspattingen onder XVII
gevolgd heeft, zal het niet verbazen, dat ik
mét eenige spanning dezer dagen op een
brief het postmerk Beesterzwaag in de gaten
kreeg.
Ik lei den brief terzij, de gelegenheid aan
grijpende mij te oefenen in zelf bedwang.
Ik gaf eerst mijn hond zijn ontbijt, pookte de
kachel op, die bereids rood stond en gaf het
binnenmeisje eenige onnoodige opdrachten.
Maar zulke zelfbeheersching is halfwerk,
want ge doet alles met halve aandacht en
wilt 't later overdoen. Weldra meende ik
voldoende getornd te hebben door het epis
tel uit Beesterzwaag niet te zijn overmand
en las:
PETRONIE CARE.
In het stille, stiekeme Beesterzwaag heb
ik nog eens nagedacht over onze ontmoeting
bij mevrouw Van Schalk en kan het er niet
bij laten.
Ge denkt, vermetele, dat ik bakzeil haal
en op een zeker antwoord terugkrabbel.
Ware dit zoo, ik zou niet schrijven, maar
uit zijn op een min of meer toevallige ont
moeting.
Maar ik heb heimwee naar ons geharre
war. Ik heb hier mijn boeken en de nota
belen en er is een nieuw tiep op Secre
tarie en het intrigueert wat hij de vijf of
zes voor een huwelijk in aanmerking
komende Beesterzwaagsche maagden bren
gen zal.
Waarom ik dan nog een leegte voel
als na een te rijkelijk maal? Ik denk,
omdat gij mij hebt doen gewaar worden
iets van heel ver en heel lang geleden en
los van het poldersche, het stugge, stijf
op de pooten staande. Het is of uw humor
je tilt met een licht zetje over allerlei be
zwaar. Of zou het wezen, dat er iets
ondeugend's schuilt in wat ge zeidet en zelfs
de nuchtere polder mij er niet voor bewaart,
dat ik voor het gebbetje vatbaar ben ?
Dit is zeker, woorden maken het leven
niet en van de wordende werkelijkheid zijn
woorden alleen maar slippendragers. Words,
words". Maar onder den voortdurenden
stroom van woorden, die over ons gaat en
ons van alle zijden opneemt, een element
wordende, waarbuiten wij onklaar geraken,
gelijk de visch op het drooge, zijn er, die
slapende geesten en slapende honden wakker
maken.
Want ik denk met verwondering aan wat
ik zei en thans durf te schrijven.
mmi
F
VRAGENRUBRIEK
voor
Algemeene Wetenswaardigheden
Men gelieve de vragen voor deze rubriek in te
zenden aan het Redactiebureau, met op den omslag
het motto .Leekenspieger", en onder opgave van
naam en adres (die als vertrouwelijk zullen worden
beschouwd.) ._?,.,
?. H. K. te P. Een jonge man met mid
delbare kennis en practische ervaring op 't
gebied van electriciteit en machinerieën, zou
zich gaarne zoodanig bekwamen, dat hij zelf
een draadlooze telegrafle-inrichting kan aan
leggen. *?
Bestaat er in ons land gelegenheid om zich
daarin practisch te bekwamen?
Bestaan hierover,
watdettchnischesamensteltir>g betre/t, werken waardoor men zich
voldoende op de hoogte kan stellen?
Ons zijn een tweetal inrichtingen in ons
land bekend die zich belasten met de
algeheele opleiding van marconi-telegrafisten,
waaronder zeker ook wel begrepen zal zijn
het monteeren en uiteennemen van de daar
voor benoodigde toestellen. Het zijn de
School voor Draadlooze Telegraphie", Ge
bouw Plan C te Rotterdam, directeur de
heer J. Grootes, en de School voor Draad
looze Telegraphie", Boompjes 23a te Rot
terdam, directeur de heer R. C. A. Kroes.
Deze heeren zullen u zeker alle gewenschte
inlichtingen willen verschaffen.
Boeken waarin de D. T. uitvoerig behan
deld wordt, zijn o. a.: Handbook oftechnical
instruction for wireless telesraphisis door
J. C. Hawkhead, en The elementary principles
of wireless telegraphy door R. D. Bangay.
Beide boeken zijn uitgegeven door The
Wireless Press Ltd., Marconi House, Strand,
London W. C.
Een geschikt Nederlandsch werkje is de
Handleiding voor de uitoefening van den
radiotelegraafdienst door A. Walrave, en bij
dezen, Ruychhaverstraat'64, den Haag, ver
krijgbaar voor f 0.80.
J. J. B. Jr. te U. Zoudt u me ook kunnen
mededeelen van welke Nederlandsche
caricaturisten er caricatuurbundels verschenen zijn?
Van Raemakers verschenen: Twintig opna
men uit mijn caricoplane (f 1.90) en een zestal
series oorlogsplaten onder den titel Het
toppunt der beschaving. Van Hahn kennen
wij vier albums, verschenen onder de titels:
Onder zwart régime,
12-karikatuur-teekeningen (f 0.60); Het land van Rembrandt, 17
prentjes (f060); Prenten, 16 platen (f 1.50)
en Ben ik dat? 12 platen (f450.) Eenjaar
gang van ons Weekblad toont een rijke
bundel caricaturen van Braakensiek. Van
hem zijn afzonderlijk uitgegeven : Vijf repro
ducties naar werken vanjohan Braakensiek.
Met portret en levensschets door dr. E. D.
Pijzel (L). In den bundel dr. Kuyper in de
caricatuur (f 0.60) vindt u 150 afbeeldingen
van platen van Johan Braakensiek, Albert
Hahn, Louis Raemaekers, Onion, Patric
Kroon, J. Linse, Toon van Tast, Chris Kras
Hzn en vele anderen.
iiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiniiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiii
Rijmpjes en Aftelrijmpjes
(Uit Het smokkelt, het zegent" door Fabiës)
Juf, kan je voor mijn courant een paar
artikeltjes schrijven ?
Jawel mijnheer, als ze maar der waarheid
getrouw mogen blijven.
Mooi in den vorm en geroemd overal,
Jawel mijnheer, ik zal
Alles wat onwaar, waar, alles wat krom,
recht praten,
Maar niets mag je onvermeld laten.
Wanneer kan ik ze dan laten halen ?
Zoo gauw als u maar geld heeft om ze te
betalen.
Maar ik heb geen geld voor al dat schrijven,
Dan moeten ze maar in mijn schrijftafel
blijven.
Dag mijnheer van de couranten;
Dag juffrouw zonder contanten.
Zie de oorlog is begonnen,
Makkers staakt dat wild geraas.
Welk moordtuig wordt verzonnen?
Geen van allen wordt de baas.
Vol verwachting, vraag ik luid:
Wie het meest wordt uitgebuit?
O, wat zal het tegenvallen
Als er'eenmaal vrede is.
Kaal en naakt staan zij dan allen
En betreuren hun vergis.
Vol verwachting, vragen wij:
Wie van allen, wint er bij?
Er schijnt een lust in mij gevaren, dat gij,
Petronie, als met tooverformulen nog andere
sluimerende fantomen uit mijn binnenste
oproept, zoodat ik er met verbazing naar
zal staren, als naar de vele voorwerpen,
die de goochelaar uit een leegen hoed haalt.
En heeft het woord geen groote macht,
dat men zijn hulp noodig heeft om te voor
schijn te laten komen, wat er wel reeds is,
maar waarvan men zelf geen weet heeft ?
Niet altijd, zelfs niet meestentijds zijn het
schatten, die aldus op de proppen komen,
maar ik vraag mij af hoe kan men zich zelf
inventariseeren, als de inhoud van het
gemoed in hoekjes en gaatjes veistoken zit.
En als de vrouw nieuwsgierig is, mag
zij het dan niet in de eerste plaats zijn
naar wat zij in eigen harte omdraagt ?
Hier dan, Petronie, hebt ge de reden,
dat ik deze letteren laat gaan van h/er, de
vlakke beknotwilgde weien om onder uwe
oogen te komen, zoodat uw geest er mee
spelen kan.
LEIDA MEIJER.
Het was met zeer samengestelde gevoe
lens, dat ik deze uitbarsting verwerkte.
Vooreerst dacht ik met voldoening, dat het
geen slechte reclame is voor mijn artikelen
in dit blad, dat eene dame van de standing
van juffrouw Meijer in zoo sterke mate de
macht van mijn woord ondergaat. Verder
had ik het katterige gevoel, dat ik toch nog
altijd afgedankt bleef. Als zij htt jawoord
weigerde, deed zij beter mij te laten
schieONZE PUZZLE
Een der goede oplossingen van onze laatste
puzzle is onderstaande:
Hierbij geven wij het portret van H. P.'Berlage, voor de Amsterdammer"
geteekend door Wybo Meyer. Door".bijzondere omstandigheden kon het de vorige
week niet geplaatst worden, zoodat wij het vervingen door een foto van den
heer Alb. Kapleijn te 's-Gravenhage
ItlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllliilMIHIIiilllliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinniiiiiiiiiiniiiiiiiiiiHIIIHIIIIilllllliMIIII
C. L. D. te Amsterdam; E. D. te Amsterdam;
H. H. te Roozendaal; C. v. W. te Leiden;
B. B. K. te Rotterdam; J. K. te Rotterdam.
De prijs, een boekwerk, viel ten deel aan
T. H. te Haarlem.
NIEUWE PUZZLE
Eén vierkant wordt door 2 horizontale
en 2 verticale lijnen verdeeld in 9 ge
lijke vierkanten.
In elk dezer 9 hokjes moet nu n der
cijfers l, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 geplaatst
worden, zoodanig dat de som der cijfers
in alle horizontale rijen, alle verticale
rijen, en de 2 hoofddiagonalen, telkens
15 is.
Inzendingen onder letters A. B. aan het
redactiebureau.
Goede oplossingen kwamen in van:
H. L. V. te Goedereede; T. H. te Haarlem;
W. J. te Rijswijk; J. j. B. Jr. te Utrecht;
B. R. te Woerden; W. v. d. D. te Utrecht;
ten, dan mij met een mindere rol op te
schepen. Het is geen métier, dat een vrouw
je in andere hoedanigheid, om tegen je uit
te praten of boeken van je te leenenof voor
de mise en scène gebruiken kan. Maar ten
slotte ben ik te veel epicurist om niet de
lucht te hebben van fijn en piquant
geestesvoedsel, dat mij van uit Beesterzwaag
scheen te worden bereid. En de gedachte
speelde mij nog door het hoofd, dat zij wel
zei, dat zij geen bakzeil haalde, maar men
weet nooit waar zulk kattespelletje nog op
uitdraaien kan.
Om er geen gras over te laten groeien
greep ik naar de pen en schreef:
Virgo bella.
Uw schrijven doet mij aan, als iemand
wien gewichtig bezoek wordt aangekondigd
en het blijkt dat men haar of hem noodig
heeft voor een inteekenlijst Overstrooming,
Orelio, Bouwmeester of wien het meisje
vriendelijk en innig toelacht om haar witte
tandjes te laten schitteren.
Het is zeker niet kiesch dit aan te roeren,
maar wel op de vrouw af. Trouwens er
komt wellicht nog eens eene wending, dat
ik weer mijne hand kan ophouden en gij
dan de uwe er in legt. Een blauwtje is alleen
beslissend voor hem, die in weerwil dat
het leven een rijk kookboek oplevert, zich
zelf nooit in een andere saus weet op te
disschen of die van zich zelf een geschon
den heiligheid maakt.
Dan is er nog de kans, dat ge water in
den wijn doet, ofschoon de vrouw vaak te
laat tot deze vermenging haar toevlucht
neemt.
Of ik ten deze veel van eene briefwis
seling verwacht? Eigenlijk niet. Ge zeidet
het reeds, het vernuftig woord wint geen
vrouw en het kunstje, dat ik, als wijlen
Ali Baba, allerlei verrassend's uit u te voor
schijn sesamiseer, hebt ge me gauw afge
keken. En alle kunstjes zoodra men ze kent,
worden flauw. Waar blijf ik dan ?
In zooverre ware het mij liever geweest,
wanneer ge mij in mijn vet had laten gaar
smoren. Ik had dan bij een latere ontmoe
ting als een Phoenix uit mijn asch kunnen
herrijzen en in eens in een nieuw licht
verschijnen.
Intusschen ge tikt mij vriendelijk op den
schouder en in uw brief hebt ge een zachten
ziele-zucht geslaakt, 200 stil en fijn als alleen
een vrouw dit kan. Dit is geen boter aan
de galg gesmeerd en wees overtuigd, dat
wat ge ook verder te zeggen hebt, een gereed
oor de mijne zijn groot als van een ezel
daarvoor zal openstaan.
Vale iterumque vale
ARBITER ELEGANTIAE
Ziezoo dacht ik en ik ben benieuwd, hoe
deze bom nu weer zal barsten.
PETRONIUS